1
Ay, Yakuba, ay ya Irikoy da Rabbi Yesu Almasihu bannya no. Ay go ga tira wo hantum dumi way cindi hinka se kaŋ yaŋ go say-sayante ndunnya ra. Ay go g'araŋ fo.
Ay nya-izey, waati kaŋ taabi waani-waani du araŋ, araŋ m'a lasaabu farhã toonante,
zama araŋ ga bay kaŋ araŋ cimbeero gosiyaŋ ga kande suuru.
Wa naŋ suuro ma nga goyo toonandi mo, zama araŋ ma bara toonante yaŋ da timmante yaŋ, kaŋ si jaŋ hay kulu.
Amma d'araŋ ra boro fo jaŋ laakal, a ma ŋwaaray Irikoy gaa, kaŋ ga boro kulu no da baayaŋ, kaŋ si deeni mo. A g'a no bora se.
Amma a ma ŋwaaray da cimbeeri, a ma si sikka baa kayna. Zama sikkante wo ga hima teeku bonday kaŋ haw goono ga faaru k'a tunkufa.
Bora din dumi ma si tammahã hala nga ga du hay fo Rabbi do,
za kaŋ bine-hinka-koy no, kaŋ si kay nga fondey kulu ra.
Nya-ize talka ma farhã nga beera ra.
Amma nya-ize arzakante ma farhã nga kaynandiyaŋo ra, zama a ga bisa sanda subu boosi cine.
Zama wayna ga fun da nga haw konna ka subo koogandi, a booso ga kaŋ, a booriyaŋo mo ga halaci. Yaadin mo no arzakante ga daray d'a nga muraadey ra.
Albarkante no boro kaŋ ga suuru taabi ra, zama waati kaŋ a ciya yaddante, a ga du fundi boŋtobay kaŋ Irikoy n'a alkawli sambu ka ne nga ga no borey kaŋ yaŋ ga ba nga se.
Waati kaŋ boro du siyaŋ, boro ma si ne: «Irikoy do no ay siyaŋo fun.» Zama i si hin ka Irikoy si da hari laalo, nga bumbo mo si boro kulu si.
Amma boro ga du siyaŋ waati kaŋ ni ibaay laaley ga ni candi ka te ni se kumsay.
Waati din gaa no ni ibaay laaley ga te gunde ka zunubi hay. Zunubi mo, d'a beeri ka zaada, a ga kande buuyaŋ.
Ay nya-izey, ay baakoy, wa si araŋ boŋ darandi.
Nooyaŋ hanno nda nooyaŋ toonante kulu, beene no i ga fun, Irikoy kaŋ ti kaari kulu Baabo do, kaŋ do bareyaŋ si no wala bareyaŋ biya.
Nga bumbo miila do no a n'iri hay hayyaŋ taji cimi sanno do, zama iri ma bara danga nga takaharey boŋ-jina.
Wa fongu woone gaa, ay nya-izey, ay baakoy. Boro kulu ma waasu ka maa, day a ma si waasu sanni ciyaŋ gaa, a bine ma si waasu ka tun mo.
Zama boro bine tunyaŋ si Irikoy adilitaray goyo te.
Woodin sabbay se mo araŋ ma ziibi kulu nda laala kaŋ baa kulu kaa. Lalabu ra araŋ ma yadda nda sanni kaŋ i duma araŋ ra, kaŋ gonda dabari k'araŋ fundey faaba.
Amma araŋ ma bara _Irikoy|_ sanno ganakoyaŋ, manti a maakoyaŋ hinne bo, zama nda yaadin no, araŋ goono g'araŋ boŋ halli.
Zama boro kulu kaŋ ga maa _Irikoy|_ sanno, nga no bora mana ciya a ganako, a ga hima danga boro kaŋ goono ga nga moyduma alhaalo guna diji ra.
A ma nga boŋ guna ka dira, amma sahãadin-sahãadin no a ga dinya nga moyduma alhaalo gaa.
Amma bora kaŋ goono ga mo sinji asariya toonanta gaa, asariya kaŋ ga burcinandi, a ga soobay ka woodin te mo, bora din wo manti maako no kaŋ goono ga dinya, amma teeko no kaŋ goono ga goy. Nga wo ga ciya albarkante nga goyo ra.
Boro kulu kaŋ ga tammahã nga ya diina ganako no, nga no bora si hin ka nga meyo gaay, amma a goono ga nga boŋ halli, bora din diina ya yaamo no.
Diina hanno kaŋ sinda ziibi Baaba Irikoy jine no ga ti: boro ma alatuumey da wayborey kaŋ kurnyey bu kunfa ngey kankamey ra, a ma nga boŋ gaay mo hal a ma si furo ndunnya ziibi ra.
2
Ay nya-izey, wa s'araŋ cimbeero* kaŋ go araŋ se iri Rabbi Yesu Almasihu kaŋ ti darza Koyo ra margu nda baar'a-baar'a.
Iri ma ne boro fo furo araŋ marga ra da wura korbayyaŋ da bankaaray hanno yaŋ, alfukaaru fo mo furo nda zaara-zaara.
Araŋ mo ma bankaaray hanno koyo guna ka ne: «Ni wo, ma goro nangu hanno wo ra». Amma araŋ ma ne alfukaaro se: «Ni mo, ma kay ne,» wala: «Ma goro ganda ay ce furkanga do».
Yaadin gaa, manti araŋ goono ga fayanka te araŋ da care game ra nooya, hal araŋ bara ciitikoyaŋ kaŋ gonda miila laalo yaŋ?
Wa maa, ay nya-izey, ay baakoy, manti Irikoy na alfukaarey kaŋ talka ndunnya wo lasaabuyaŋ gaa suuban i ma ciya arzakanteyaŋ cimbeeri ra, k'i ciya tubukoyaŋ mo koytara ra kaŋ alkawlo a sambu borey kaŋ yaŋ ga ba r'a se?
Amma araŋ na alfukaaru kaynandi. Manti arzakantey no goono g'araŋ kankam? Manti ngey bumbey mo no goono g'araŋ candi ciiti karga jine?
Manti ngey mo no goono ga maa kaŋ gonda darza din kayna, maa din kaŋ i go g'araŋ ce d'a?
D'araŋ goono ga Koyo asariya toonandi nda cimi, mate kaŋ a go Irikoy Tira Hanna boŋ, wo kaŋ ne: «Ni ma ba ni gorokasin danga ni boŋ cine», yaadin gaa ni goono ga te haŋ kaŋ ga boori nooya.
Amma d'araŋ goono ga baar'a-baar'a te, araŋ goono ga zunubi te. Asariya n'araŋ zeeri k'araŋ ciya asariya taamukoyaŋ.
Zama boro kaŋ ga asariya* kulu gana, day a ma harta lordi folloŋ gaa, to, a ciya ikulu hartako nooya.
Zama Irikoy kaŋ ne: «Ni ma si zina,» a ne mo: «Ni ma si boro wi.» Da ni mana zina, amma ni na boro wi, to, ni ciya asariya taamuko.
Araŋ ma salaŋ, araŋ ma te mo, danga boro kaŋ yaŋ i ga ciiti nda asariya kaŋ ga burcinandi.
Zama ciiti sinda suuji boro kaŋ mana suuji cabe se. Suuji ga zaama ciiti boŋ.
Ay nya-izey, da boro fo ne nga gonda cimbeeri amma a sinda a goyey, ifo no a ga hanse bora se? Cimbeero wo ga hin k'a faaba no?
Da nya-ize fo go no, alboro wala wayboro, kaŋ go banji ra, a jaŋ nga zaaro ŋwaaro mo,
araŋ ra boro fo ma ne a se: «Ma koy baani. Ma si maa hargu, ma kungu mo!» day araŋ man'a no mo gaaham laamey, ifo no a ga hanse?
Yaadin mo no cimbeeri bara nd'a, da nga hinne no go no. D'a sinda goyey, buuko no.
Amma boro fo ga ne: «Ni gonda cimbeeri, ay mo ay gonda a goyey.» To. Ma ni cimbeero cabe ay se goyey si, ay mo g'ay cimbeero cabe ni se ay goyey do.
Ni goono ga cimandi kaŋ Irikoy ya afolloŋ no? To, a boori! Amma baa follayey mo goono ga woodin cimandi, i ga jijiri mo.
He nin, boro yaamo, ni ga ba ni ma faham kaŋ cimbeeri* kaŋ sinda goyey si albarka hay no?
To! Manti Irikoy n'iri kaayo Ibrahim lasaabu adilante _nga jine|_ a goyey do waato kaŋ a na nga izo Isaka salle feema boŋ?
Ni di kaŋ a cimbeero d'a goyey goy care banda. A cimbeero to mo a goyey do.
Yaadin mo no Irikoy Tira Hanna kubay d'a kaŋ ne: «Ibrahim na Irikoy cimandi, Irikoy mo na woodin lasaabu a se adilitaray.» I ne a se mo Irikoy cora.
Araŋ di kaŋ goyey do no i ga boro adilandi*, manti cimbeeri do hinne bo.
Manti yaadin cine mo no i na kaaruwa Rahab adilandi goyey do, waato kaŋ a na diyey kubayni k'i daŋ mo fondo fo gaa.
Zama mate kaŋ cine gaahamo kaŋ sinda biya* wo buuko no, yaadin cine no cimbeeri kaŋ sinda goyey mo buuko no.
3
Amma araŋ ra boro boobo ma si ciya dondonandikoyaŋ, ay nya-izey, zama araŋ ga bay kaŋ iri kaŋ ga dondonandi ga du ciiti kaŋ ga jaase boro cindey wano.
Zama hari boobo ra iri boro kulu goono ga harta. Da boro siino ga harta sanni ra, bora din ya toonante no. A ga hin ka alzam daŋ ka nga gaahamo kulu gaay mo.
D'iri ga alzamyaŋ daŋ bariyey meyey ra zama i m'iri gana se, iri g'i gaahamey kulu bare mo.
Guna hiyey mo. Baa kaŋ i ga beeri gumo, haw gaabikooni mo g'i tuti, kulu nda yaadin i g'i bare nda kaay kayna nangu kulu kaŋ hi funkwa ga ba nga ma koy.
Yaadin mo no deene ga hima. Baa kaŋ a ga kayna, a ga hari bambata yaŋ fooma. Guna mo mate kaŋ cine danji kayna ga saaji lunku-lunku ton.
Deene mo danji no. Ndunnya no kaŋ to da laala. Iri gaahamo jare fo no kaŋ ga gaahamo kulu ziibandi. Danji* bangu danjo ga deene diyandi, a ga naŋ iri fundey me-a-me ma ton mo.
Woodin banda, boro ga hin ka ganji hamey kulu gooji, da curey da gande fanakey da hamey kaŋ go teeko ra, i goro mo Adam-izey goojiyaŋ cire.
Amma boro kulu sinda dabari ka deene gooji. Ilaalo no kaŋ si fulanzam, a to mo da naaji kaŋ ga boro wi.
Deene no iri goono ga Rabbi nda Baabo saabu nd'a. Deene mo no iri goono ga borey laali nd'a, kaŋ Irikoy te nga himando boŋ.
Saabuyaŋ da laaliyaŋ mo goono ga fun me folloŋ ra. Ay nya-izey, a si hima yaadin ma te.
Mansaare go no kaŋ ga hari kaano da hari fotto kaa taray hari mo follonku ra no?.
Ay nya-izey, jeejay nya ga hin ka zeytun* ize hay no? Wala reyzin* nya ga hin ka jeejay ize hay no? Mansaare kaŋ gonda ciiri mo si hin ka hari kaŋ ga kaan kaa taray.
Araŋ ra may no ga ti laakalkooni nda fahamante? Bora ma nga goray hanna cabe nga goyey do kaŋ a ga te da lalabu kaŋ ga fun laakal ra.
Amma d'araŋ gonda canse fotto da kakaw araŋ biney ra, araŋ ma si fooma ka tangari te cimi boŋ.
Laakal wo manti laakal kaŋ fun beene no, amma ndunnya wane no, Adam-ize daa laala wane no, Iblisi* wane mo no.
Zama nango kaŋ canse nda kakaw go, noodin ga bara nda yanje nda goy laalo dumi kulu mo.
Amma laakal kaŋ ga fun beene, sintina day a ga hanan, laakal kanay wane no, baani wane no, boŋ-dogonay wane mo no. Toonante no da suuji nda goy hannoyaŋ. A si sanni ci ka tun a boŋ, a sinda munaficitaray mo.
Borey kaŋ ga laakal kanay ceeci, kaŋ ga duma laakal kanay ra ga adilitaray albarka wi.
4
Man gaa no wongey goono ga fun? Man gaa mo no yanjey goono ga fun araŋ game ra? Manti araŋ ibaay laaley ra no i goono ga fun, kaŋ yaŋ goono ga wongu te araŋ gaahamey ra?
Araŋ goono ga bini, araŋ si du mo. Araŋ goono ga wi, araŋ goono ga canse, araŋ si hin ka du mo. Araŋ goono ga yanje, araŋ goono ga wongu te. Araŋ si du zama araŋ si ŋwaaray no.
Araŋ goono ga ŋwaaray, araŋ si du mo, zama araŋ goono ga hatta no araŋ adduwey ra, zama araŋ m'araŋ ibaay laaley laami kaa.
Ya araŋ zina-teerey, araŋ si bay kaŋ ndunnya corotaray ya Irikoy ibaretaray no? Yaadin gaa, boro kulu kaŋ ga ba nga ma ciya ndunnya coro, a na nga boŋ te Irikoy ibare nooya.
Wala mo araŋ goono ga tammahã Irikoy Tira Hanney salaŋ yaamo no kaŋ i ne: Biya _Hanna|_ kaŋ Irikoy gorandi iri ra goono ga canse iri se gumo?
Amma Irikoy goono ga gomni no ka tonton. Woodin sabbay se Irikoy Sanno ne: «Irikoy ga wangu boŋbeeraykoy, Amma a ga gomni no lalabukoy se.»
Wa araŋ boŋ ye ganda Irikoy se, amma araŋ ma wangu Iblisi se, a ga zuru araŋ se mo.
Araŋ ma maan Irikoy gaa, nga mo ga maan araŋ gaa. Ya araŋ zunubikooney, w'araŋ kambey hanandi! Araŋ bine-hinka-koyey, w'araŋ biney hanandi!
Wa te bine saray, wa bu baray te, wa hẽ. Wa naŋ araŋ haarey ma bare ka te barayyaŋ, araŋ farhã mo ma bare ka te bine saray!
Wa araŋ boŋ kaynandi Rabbi jine, nga mo g'araŋ beerandi.
Ay nya-izey, araŋ ma si care ciinay da taali. Boro kaŋ ga nga nya-ize ciinay da taali, wala a ga nga nya-ize ciiti, a goono ga asariya* ciinay da taali k'a ciiti mo. Amma da ni ga asariya ciiti, yaadin gaa ni manti asariya ganako, amma ni wo asariya ciitiko no.
Zama asariya Nooko da Ciitiko folloŋ hinne ka bara. Nga no gonda faaba dabari, a gonda halaciyaŋ dabari mo. Ni wo may no, kaŋ ga ni gorokasin ciiti?
Wa maa, araŋ kaŋ goono ga ne: «Hunkuna wala suba iri ga koy birni fo ra ka te jiiri fo noodin ka fatawci ka riiba margu.»
Araŋ kaŋ si baa bay haŋ kaŋ ga te suba! Ifo no ga ti araŋ fundey? Araŋ wo dullu no kaŋ ga bangay alwaati kayna, woodin banda a ga say-say ka daray.
Amma woone no araŋ ga hima ka ne: Da Rabbi ba, iri ga funa ka ya-cine nda ya-cine te.
Amma sohõ araŋ goono ga fooma araŋ boŋbeera ra. Fooma wo dumi kulu ilaalo no.
Yaadin gaa, boro kaŋ ga ihanno bay kaŋ si g'a te mo, bora se woodin ya zunubi no.
5
Ya araŋ arzakantey, wa maa: wa hẽ ka kaati masiibey kaŋ ga kaa araŋ gaa sabbay se.
Araŋ arzakey halaci, araŋ bankaarayey mo, kollo n'i ŋwa.
Araŋ wura nd'araŋ nzarfo mo hay. I hayyaŋo mo ga goro seeda araŋ boŋ k'araŋ gaahamey ŋwa danga danji cine. Araŋ n'araŋ arzakey jisi zaari banantey ra.
Guna, alhakkey kaŋ araŋ zamba kaŋ araŋ wangu ka no goy-teerey kaŋ n'araŋ farey wi se, i goono ga jinde sambu. Fari wiikoy hẽeno mo furo Rabbi Kundeykoyo hangey ra.
Araŋ n'araŋ waate ŋwa ndunnya boŋ, araŋ goro kaani ra, araŋ na harram ŋwa ka naasu wiyaŋ zaaro se.
Araŋ na boro adili ciiti ka zeeri k'a wi mo, a mana wangu araŋ se mo.
Araŋ ma suuru binde, ay nya-izey, hala Rabbi ma kaa. Guna mate kaŋ cine farko ga nga laabu nafa albarkanta batu. A ga suuru a se hal a ma du hari, sintina da banda waney mo.
Araŋ mo, kal araŋ ma suuru. Araŋ m'araŋ biney daahirandi, zama Rabbi kaayaŋo maan.
Ay nya-izey, araŋ ma si care jance zama i ma si araŋ ciiti. Guna, Ciitikwa goono ga kay fu meyo gaa.
Ay nya-izey, araŋ ma fongu nda annabey* kaŋ salaŋ Rabbi maa ra. Araŋ m'i dondon ka suuru taabi ra danga mate kaŋ cine i te.
Guna, iri ga ne borey kaŋ suuru se albarkanteyaŋ. Araŋ maa Ayuba suuro baaro. Araŋ di haŋ kaŋ Rabbi te a se kokor banda mo, za kaŋ Rabbi to da bakaraw da suuji.
Amma hay kulu jine, ay nya-izey, araŋ ma si ze. Wa si ze da beene, wala da ganda, wala da zeyaŋ kulu dumi. Amma araŋ «Oho» ma goro Oho, araŋ «Hã'a» ma goro Hã'a mo, zama araŋ ma si kaŋ ciiti ra.
Boro fo go no araŋ game ra kaŋ goono ga taabi, wala? To! A ma te adduwa. Boro fo go no kaŋ bine ga kaan, wala? To! A ma saabuyaŋ baytu te.
Boro fo go no araŋ game ra kaŋ jante, wala? To! A ma Almasihu marga arkusey* ce, i ma adduwa te a se ka ji soogu a boŋ Rabbi maa ra.
Adduwa din kaŋ i te cimbeeri ra ga jantekomo faaba, Rabbi mo g'a tunandi. D'a na zunubi te mo, Irikoy g'a yaafa a se.
Yaadin gaa araŋ m'araŋ zunubey ci care se. Araŋ ma te care se adduwa, zama araŋ ma du baani. Adilante adduwa gonda dabari gumo, a ga to mo.
Iliya ya boro no kaŋ gonda takayaŋ sanda iri wano cine. A te adduwa da anniya hari ma si kaŋ, haro mana kaŋ laabo boŋ mo jiiri hinza nda handu iddu.
A ye ka te adduwa koyne, beena te hari, laabo mo na nga albarka hay.
Ay nya-izey, d'araŋ ra boro fo kamba cimi gaa, nga no, boro fo n'a bare ka ye cimo do haray,
wa woone bay: boro kaŋ ga zunubikooni bare ka ye nga fonda ra kaŋ gaa a kamba, a g'a fundo faaba buuyaŋ gaa ka zunubi boobo daabu a se mo.
- Holder of rights
- Multilingual Bible Corpus
- Citation Suggestion for this Object
- TextGrid Repository (2025). Zarma Collection. James (Zarma). James (Zarma). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-C4EB-2