1

Suleymanu Dawda izo sinji nga mayra ra, Rabbi a Irikoyo go a banda, a n'a beerandi mo gumo.
Suleymanu salaŋ da Israyla* kulu, da zambar-zambarey da zangu-zangey jine borey, da ciitikoy mo, ngey da Israyla mayraykoy kulu, sanda kaayey windi arkusey nooya.
Suleymanu binde, nga nda jama kulu a banda ziji ka koy sududuyaŋ nango do kaŋ go Jibeyon, zama noodin no Irikoy kubayyaŋ hukumo go, wo kaŋ Irikoy tamo Musa te saajo ra.
Amma Dawda jin ka Irikoy sundurko sambu ka fun d'a Ciriyat-Yeyarim ka kond'a nango kaŋ nga din, Dawda, soola a se, zama a na hukum sinji a se Urusalima* ra.
Hala sohõ mo, guuru-say sargay* feema kaŋ Bezaleyel Uri izo, Hur ize te go noodin Jibeyon, Rabbi nangora jine. Suleymanu mo, nga nda jama kulu koy noodin a do.
Noodin binde Suleymanu ziji ka koy guuru-say feema do, Rabbi jine, feema kaŋ go kubayyaŋ hukumo do haray. A na sargay kaŋ i ga ton zambar fo salle a boŋ.
Cin woodin ra binde Irikoy bangay Suleymanu se ka ne a se: «Ma ŋwaaray haŋ kaŋ ay ga ni no.»
Suleymanu ne Irikoy se: «Ni na baakasinay suuji boobo cabe ay baaba Dawda se. Ay mo, ni n'ay ciya bonkooni a nango ra.
Sohõ binde, ya Rabbi Irikoy, nin d'ay baaba Dawda game ra alkawlo, a tabbat, zama ni n'ay ciya bonkooni borey boŋ, jama kaŋ ga baa gumo sanda laabo gurey cine.
Sohõ binde, ni m'ay no laakal da bayray, zama ay ma jama wo may. Zama may no ga hin ka ciiti te ni jama bambata wo se?»
Kala Irikoy ne Suleymanu se: «Za kaŋ woodin go ni bina ra, ni mana duure wala arzaka ŋwaaray, wala beeray, wala ni ibarey fundi. Ni mana baa aloomar kuuku ŋwaaray mo ni boŋ se, amma ni na laakal da bayray ŋwaaray ni boŋ se, kaŋ ga naŋ ni ma hin ka ciiti dumbu ay jama se, ngey kaŋ yaŋ ay na ni ciya i bonkoono.
To, laakal da bayray, ay na ni no d'ey. Ay ga ni no mo arzaka nda duure da beeray kaŋ dumi bonkooni fo mana du a cine baa ce fo ni jine, a sinda mo boro kaŋ ga ye ka du a cine ni banda.»
Suleymanu binde ye ka kaa ka fun sududuyaŋ nango do kaŋ go Jibeyon, kubayyaŋ hukumo jine. A kaa Urusalima, a na Israyla may mo.
Suleymanu na torkoyaŋ da bari-kariyaŋ margu. A gonda torko zambar fo da zangu taaci, kaarukoyaŋ mo zambar way cindi hinka, kaŋ yaŋ a jisi torkey galley ra. I go bonkoono banda mo Urusalima ra.
Bonkoono na wura da nzarfu ciya sanda tond'izeyaŋ Urusalima ra. Sedre* bundu mo a n'a ciya sanda durmi bundu kaŋ go Safela* ra, i baayaŋo sabbay se.
Suleymanu bariyey mo, Misira no i ga fun d'ey. Bonkoono dillaŋey g'i ta kuru-kuru, kuru fo kulu da nga hayo.
I ga kande torkoyaŋ ka fun d'ey Misira. I ga kande afo kulu nzarfu kilo iyye cine boŋ, bari fo mo sekel zangu nda waygu boŋ. Yaadin cine mo no dillaŋey ga kand'ey Hittancey da Suriya bonkooney se.

2

Suleymanu binde ne nga ga windi cina Rabbi maa se, da windi fo mo nga bumbo mayra se.
Suleymanu na boro zambar wayye daŋ, kaŋ yaŋ ga jinay sambu, da boro zambar wahakku tondi jabuyaŋ se tondi kuukey ra, da boro zambar hinza nda zangu iddu kaŋ yaŋ g'i goyandi.
Suleymanu donton mo Hiram Tir bonkoono gaa ka ne: «Sanda mate kaŋ cine ni te ay baaba Dawda se, kaŋ ni na sedre* bunduyaŋ samba a se zama a ma windi cina kaŋ ra a ga goro, kala ni ma te ay mo se yaadin cine.
A go mo, ay goono ga soola ya windi cina Rabbi ay Irikoyo se, zama ay m'a fay waani a se, i ma dugu haw-kaano-koy ton a jine, i ma buuru jisi zaari kulu, da sargayey kaŋ i ga ton susubay da wiciri kambu, da asibti* haney, da handu kayyaŋ hane, da Rabbi iri Irikoyo wane sududuyaŋ batu jisantey. Farilla nooya Israyla se hal abada.
Windo kaŋ ay ga cina wo, ibambata no, zama iri Irikoyo wo ga beeri ka bisa koyey kulu.
Amma may no gonda hina a ma windi cina a se, za kaŋ a si ban beena nda beeney kulu ra? Ay mo, may ci ay hala ya windi cina a se, kala day zama i ma dugu ton a jine se?
Sohõ binde, kala ni ma donton ay se boro fo kaŋ ga goni wura da nzarfu goy gaa, da guuru-say, da guuru-bi, da suniya, da mulfi*, da suudi. Ay ga ba boro kaŋ gonda gonitaray jabuyaŋ kulu dumi gaa, a ma goro gonitaray koyey kaŋ go ay do yaŋ banda ne Yahuda nda Urusalima ra, ngey kaŋ yaŋ ay baaba Dawda margu.
Ma samb'ay se mo sedre bunduyaŋ, da sipres* da almug wane yaŋ, Liban wane yaŋ, zama ay bay kaŋ ni bannyey ga waani Liban ra tuuri beeriyaŋ. A go mo, ni bannyey d'ay bannyey ga goro care banda,
zama i ma bundu boobo soola ay se. Zama windo kaŋ ay goono ga soola ka cina din, a ga ciya ibambata, a ga dambarandi mo.
Guna mo haŋ kaŋ ay ga ni bannyey kaŋ ga bundo beeri yaŋo te din no neeya: alkama masangu ton zambar waranka, da sayir ton zambar waranka, da duvan* sanda tono zambar hinza nda zangu gu cine, da ji sanda tono zambar hinza nda zangu gu cine mo.»
Kala Tir bonkoono Hiram hantum ka tu Suleymanu se ka ne: «Zama Rabbi ga ba nga borey, woodin se no a na ni daŋ ni ma ciya i se bonkooni.»
Hiram ne mo: «Wa Rabbi, Israyla Irikoyo sifa, nga kaŋ na beene nda ganda te, nga kaŋ na Bonkoono Dawda no ize laakalkooni, kaŋ gonda fayanka da fahamay, kaŋ ga windi cina Rabbi se, da faada mo nga bumbo mayra se.
Sohõ binde, ay na boro fo donton kaŋ gonda gonitaray, kaŋ fahamante no, Hiram-Abi nooya.
Dan izey do haray wayboro fo ize aru no, a baabo mo Tir boro no. Goni no wura da nzarfu da guuru-say, da guuru-bi, da tondi da bundu da suniya da suudi, da lin* baano da mulfi goyey ra. Goni mo no jabuyaŋ kulu dumi gaa. A ga waani ka goy dumi kulu kaa taray. I ma nangu hanse a se ni wane borey kaŋ ga goni yaŋ banda, d'ay jine bora, ni baaba Dawda wane borey kaŋ yaŋ ga goni.
Sohõ binde, alkama gaa, sayir gaa, duvan gaa, wala ji, hayey kaŋ yaŋ ay bonkoono n'i sanni te, naŋ a m'i samba nga tamey se.
Iri mo ga bundey beeri Liban ra, haŋ kaŋ cine me ni ga ba. Iri ga teeko gana nd'ey ka kand'ey ni se hawante haro boŋ hala Yaffa. Ni m'i sambu ka kond'ey Urusalima.»
Kala Suleymanu na yawey kulu kaŋ yaŋ go Israyla laabo ra kabu, i lasaabo kaŋ a baabo Dawda te boŋ. I n'i gar boro zambar zangu da zambar waygu cindi hinza da zangu iddu.
A binde na boro zambar wayye daŋ i ra i ma jaraw sambu, boro zambar wahakku mo goono ga tondiyaŋ jabu tondi kuukey ra, da boro zambar hinza da zangu iddu kaŋ yaŋ ga haggoy d'ey, jine funeyaŋ no kaŋ yaŋ ga borey goyandi.

3

Kala Suleymanu sintin ka Rabbi windo cina Urusalima ra, Moriya tondo boŋ, nango kaŋ Rabbi bangay a baabo Dawda se, nango kaŋ Dawda soola Ornan Yebusi bora karayaŋ gangano ra.
A na cinaro sintin mo nga mayra jiiri taacanta ra, a handu hinkanta jirbi hinkanta hane.
Woone yaŋ no ga ti cinaro kaŋ Suleymanu te din daba neesijey, mate kaŋ cine a na Irikoy fuwo soola nd'a. A salleyaŋo kamba kar waydu no, neesiji zeena boŋ, a hayyaŋo mo kambe kar waranka no.
Fuwo me gaa batama kaŋ go fuwo jine, a salleyaŋo ga saba nda fuwo tafayyaŋo, kambe kar waranka, a kayyaŋo mo kambe kar zangu nda waranka no. A n'a daabu a ra haray da wura hanno.
A na fu-ize bambata daabu nda sipres bundu, a na woodin mo daabu da wura hanno. A na teenay bundu himandiyaŋ da wura sisiriyaŋ te wura gaa.
A na fuwo hanse mo da tondi caadante yaŋ, zama a ma te haŋ kaŋ gunayaŋ ga kaan. Wura mo Parbayim wane no.
A na fuwo daabu mo da wura -- a kataakey, d'a meyey gaa bundey, d'a cinarey, d'a me daabirjey. A na ciiti malayka* himandiyaŋ te cinarey gaa mo.
A na fu-izo kaŋ ga hanan d'i kulu mo te, a salleyaŋo kambe kar waranka no, a tafayyaŋo yaadin cine no, tafayyaŋo mo kambe kar waranka no. A n'a daabu nda wura suubanante kaŋ tiŋa ga to danga ton waranka cindi iyye cine.
Kuusayze tiŋay mo, wura kilo jare cine no. A ye ka beene fuwey mo daabu nda wura.
Fu-izo kaŋ hanan d'i kulu din ra mo a na jabuyaŋ ciiti malayka himandi hinka te kaŋ i daabu nda wura.
Ciiti malaykey fatey kuuyaŋo, kambe kar waranka no. Ciiti malayka fata fo kulu kuuyaŋ kambe kar gu no, a koy ka to mo hala fuwo cinaro gaa. Fata fa mo kuuyaŋo kambe kar gu no hal a ma koy ka to ciiti malayka fa din fata gaa.
Ciiti malayka hinkanta mo, a fata fo kambe kar gu no, a koy ka to mo hala fuwo cinaro gaa. Fata hinkanta mo kambe kar gu no, a go ga tuku ciiti malayka sintina wano gaa.
Ciiti malaykey fatey salleyaŋey ga to kambe kar waranka kuuyaŋ, i goono ga kay mo ngey cey gaa. I moydumey mo ga guna fu beero gaa haray.
A na kosaray taafa mo te da lin baano k'a taalam da moni da ciray, a na ciiti malayka himandiyaŋ ta a boŋ mo.
Sududuyaŋ fuwo jine mo a na muulu hinka te, kaŋ i kuuyaŋo kambe kar waranza cindi gu no. Tuk'ize mo go no i afo kulu boŋo gaa beene, kaŋ ga to kambe kar gu.
A na sisiriyaŋ te mo jina fu hananta ra, k'i sarku tuk'izey kaŋ go muuley gaa din boŋ. A na garenad* himandiyaŋ mo jabu, ngey boro zangu, a na ngey mo sarku sisirey gaa.
A na muuley din mo kayandi sududuyaŋ fuwo jine, afo go kambe ŋwaari, afa mo kambe wow gaa haray. A na wo kaŋ go kambe ŋwaaro gaa maa daŋ Yacin, _kaŋ a feerijo ga ti: a ga tabbatandi|_. Kambe wow wano mo maa Bowaz, _kaŋ a feerijo ga ti: a gonda gaabi|_.

4

A na guuru-say sargay feema mo te, kaŋ a salleyaŋo kambe kar waranka no, a tafayyaŋo kambe kar waranka no, a kayyaŋo mo kambe kar way no.
A na nyumayyaŋ bangu mo te, soogu yaŋ wane. Me woone gaa ka koy ya-haray meyo gaa, kambe kar way no, kurkutu mo no, a kayyaŋo kambe kar gu no, a windanta mo kambe kar waranza no.
A cire mo gonda haw himandiyaŋ, wo kaŋ yaŋ go g'a windi hala kambe kar way, i go nyumayyaŋ bango windanta. Hawey mo sasare hinka no. I soogu yaŋo da nyumayyaŋ bango care banda no i n'i te me folloŋ.
Haw way cindi hinka boŋ no bango goono ga dake. Ihinza ga azawa kambe guna, ihinza ga wayna kaŋay haray guna, ihinza ga dandi kambe guna, ihinza ga wayna funay haray guna. I na nyumayyaŋ bango dake i boŋ, i bandey kulu go ga miila a ra haray.
Bango kasuyaŋo ga to sanda kambe faata fo cine. A meyo mo, i n'a goyo te sanda taasa me cine, sanda waaliya boko boosi mo. A ga sambu hari sanda tono zangu gu cine.
A na nyunayaŋ taasayaŋ mo te, ngey boro way. A na iguwa daŋ kambe ŋwaari haray, a na igu fo mo daŋ kambe wow haray, zama i ma nyun i ra. I ga sargay kaŋ i ga ton jinayey nyun i ra, amma nyumayyaŋ bango alfagey* wane no, kaŋ i ga nyumay a ra.
A na fitilla suntuluyaŋ mo te, ngey boro way, wura wane yaŋ no, i farilley boŋ k'i jisi sududuyaŋ fuwo ra. Igu go kambe ŋwaari haray, igu fo mo go kambe wow haray.
A na taabalyaŋ mo te, ngey boro way k'i jisi sududuyaŋ fuwo ra. Igu go kambe ŋwaari haray, igu fo mo go kambe wow haray. A na wura taasayaŋ mo te, ngey boro zangu.
A na alfagey windi ganda mo te, da windo banda bambata mo, da me daabirjiyaŋ windi meyey se. A na me daabirjey daabu mo da guuru-say.
A na nyumayyaŋ bango jisi windo kambe ŋwaari haray wayna funay haray ka dandi kambe haray guna.
Hiram na soyaŋ te mo, da peeluyaŋ, da taasayaŋ. Yaadin cine no Hiram na goyo kubandi nd'a bonkoono Suleymanu se Irikoy windo ra:
Ngey neeya: muulu hinka da taasey da tuk'ize hinka kaŋ go muulu hinka yolley gaa, da taaru himandi hinka kaŋ ga tuk'ize gaasiya hinka din daabu kaŋ yaŋ go muuley yolley gaa.
da garenad* himandi zangu taaci mo taaru hinka din se; sasare yaŋ hinka taaru fo kulu gaa, zama i ma tuk'ize gaasiya hinka kaŋ yaŋ go muuley yolley gaa daabu nd'ey.
A na taabalyaŋ te mo, da nyunyaŋ taasayaŋ taabaley din boŋ,
da nyumayyaŋ bangu fo da haw way cindi hinka a cire,
da kusu fooyaŋ mo, da peeluyaŋ, da gotiyaŋ ham se, d'i jinayey kulu. Hiram-Abi n'i te da guuru-say ziirante bonkoono Suleymanu se, Rabbi windo se.
Urdun* batama ra no bonkoono n'i sooguyaŋo te, laabo kaŋ gonda botogo ra, Sukkot da Zaretan game ra.
Yaadin cine no Suleymanu na jinay booba din te da yulwa, zama guuru-sayo tiŋa bisa haŋ kaŋ boro ga lasaabu.
Suleymanu na jinayey kulu te mo kaŋ go Irikoy windo ra, wura feema, da taabaley kaŋ yaŋ gonda jisiyaŋ buurey ngey boŋ,
da fitilla suntulo d'i fitilley, wura hanno waney, zama i ma soobay ka di farilla boŋ jina fu hananta jine,
da tuuri boosey, da fitilley, da wura cambey, wura kaŋ ga hanan no,
da fitilley hanseyaŋ harey da taasayaŋ kaŋ i ga hari say-say d'a, da kawrayaŋ, da danji cambuyaŋ, wura hanno wane. Fuwo furoyaŋo do sanni mo, yongo a ra haray me daabirjey, nango kaŋ ga hanan gumo din se, da fuwo me daabirjey mo, sanda sududuyaŋ fuwo nooya, i kulu wura wane yaŋ no.

5

Yaadin cine no goyey kulu kaŋ Suleymanu te Rabbi windo se ban d'a. Suleymanu na jinayey kaŋ nga baaba Dawda fay waani yaŋ daŋ windo ra. Ngey neeya: nzarfu nda wura nda taasey kulu. A n'i jisi jisiyaŋ fuwey ra noodin Irikoy windo ra.
Waato din gaa Suleymanu na Israyla arkusey margu, da kundey arkusey kulu, Israyla izey kaayey windi jine borey nooya, i ma kaa Urusalima, zama ngey ma kande Rabbi sappa sundurko ka fun d'a Dawda birno ra, kaŋ ga ti Sihiyona.
Israyla alborey kulu margu bonkoono do bato kaŋ i te din do, handu iyyanta ra.
Israyla arkusey kulu kaa, Lawi borey mo na sundurko sambu.
I kande sundurko, da kubayyaŋ hukumo, da jinay hanantey kulu kaŋ yaŋ go hukumo ra. Ngey din no, Lawi borey alfagey kande.
Bonkoono Suleymanu da Israyla jama kulu kaŋ yaŋ margu a do go noodin sundurko jine. I goono ga sargay feejiyaŋ da hawyaŋ wi, haŋ kaŋ baa da me da lasaabuyaŋ mo.
Alfagey mo kande Rabbi sappa sundurko. I n'a daŋ nga nango ra jina haray fuwo ra, ka koy nangu kaŋ ga hanan gumo din ra, ciiti malaykey fatey cire.
Zama ciiti malaykey na ngey fatey salle beene sundurko do. Ciiti malaykey na sundurko da nga goobey kulu daabu.
Goobey din ga ku hal i ga di deeney hala fu hanna ra jina, amma boro si di ey taray haray. Noodin mo no i go hala ka kaa sohõ.
Hay kulu si no sundurko ra kala walhã hinka hinne kaŋ yaŋ Musa daŋ a ra yongo Horeb, waato kaŋ Rabbi sappe nda Israyla izey, i Misira funyaŋo banda.
A ciya binde, alfagey fatta nangu hananta ra, (zama alfagey kulu kaŋ yaŋ go noodin na ngey boŋ hanandi, i mana ngey sasareyaŋo guna).
Lawi borey mo kaŋ yaŋ ga doon, i kulu, sanda Asaf, da Heman, da Yedutun, d'i izey d'i nya-izey care banda, i gonda lin baano bankaaray hanno yaŋ ngey gaa. I gonda guuruyaŋ kaŋ ga hẽ care gaa, da moolo kayna, da moolo beeri yaŋ. I kay feema jarga wayna funay haray. Alfaga zangu nda waranka mo go i banda ga hilliyaŋ kar.
A ciya mo, doonkoy da hilli karey saba kaŋ ga naŋ i ma maa i jindey me folloŋ, sifa nda saabuyaŋ wane Rabbi gaa. I na ngey jindey da hilley tunandi, da guurey kaŋ ga hẽ care gaa, da dooni jinayey, i goono ga Rabbi maa sifa ka ne: «Zama nga wo booriyankoy no, zama a baakasinay suujo ga tondo hal abada» Saaya woodin ra binde fuwo to da buru, sanda Rabbi fuwo nooya.
Hala alfagey si hin ka kay ka goy buro din sabbay se, zama Rabbi darza na Irikoy fuwo to.

6

Kala Suleymanu ne: «Rabbi ne nga ga goro kubay bi tik ra.
Ay mo haciika, ay na goray fu cina ni se, nangu kaŋ ni ga goro hal abada.»
Kala bonkoono na nga moyduma bare ka Israyla jama kulu albarkandi, Israyla jama kulu mo go ga kay.
A ne: «Wa Rabbi Israyla Irikoyo sifa, nga kaŋ salaŋ da nga me ay baaba Dawda se. A n'a toonandi mo da nga kambo. A ne:
‹Za hano kaŋ hane ay fun d'ay borey Misira laabo ra, yana gallu kulu suuban Israyla kundey kulu ra kaŋ ga windi cina a ra, zama ay maa ma goro noodin. Yana boro fo kulu suuban mo a ma ciya ay borey Israyla jine boro.
Amma sohõ ay na Urusalima suuban zama ay maa ma goro noodin, ay na Dawda mo suuban a m'ay jama Israyla may.›
Haya wo binde go ay baabo Dawda bina ra, nga ma windi cina Rabbi, Israyla Irikoyo maa se.
Amma Rabbi ne ay baaba Dawda se: ‹Za kaŋ woodin go ni bina ra, ni ma windi cina ay maa sabbay se, ni boriyandi, za kaŋ woodin go ni bina ra.
Kulu nda yaadin, manti nin no ga windo cina bo, amma ni izo kaŋ ga fun ni gaa baso ra, nga no ga windi cina ay maa sabbay se.›
Rabbi na nga sanno kaŋ a ci din toonandi mo, zama ay no ka tun ay baabo Dawda kayyaŋ nango ra. Ay goono ga goro Israyla karga boŋ, sanda mate kaŋ cine Rabbi ci din. Ay na windi cina mo Rabbi, Israyla Irikoyo maa sabbay se.
Noodin mo ay na sundurko jisi, kaŋ ra Rabbi sappa kaŋ a te da Israyla izey din ga bara.»
Kal a kay Rabbi sargay feema jine, Israyla jama kulu jine. A na nga kambey salle.
Zama Suleymanu jin ka guuru-say tanda te, kaŋ a salleyaŋo ga to kambe kar gu, a tafayyaŋo mo kambe kar gu, a kayyaŋo mo kambe kar hinza. A n'a sinji windo batama bindo ra. A boŋ no nga din kay ka sombu nga kangey boŋ Israyla jama kulu jine, ka nga kambey salle beene haray.
A ne: «Ya Rabbi, Israyla Irikoyo, Irikoy fo si no beena ra ni cine, wala ndunnya ra, kaŋ gonda alkawli nda baakasinay suuji ga gaay ni tamey se kaŋ goono ga dira ni jine da ngey biney kulu.
Nin kaŋ na alkawlo kaŋ ni sambu ni tamo ay baaba Dawda se din toonandi. Haciika ni salaŋ da ni me, ni n'a toonandi mo da ni kamba, sanda mate kaŋ a go hunkuna.
Sohõ binde, ya Rabbi, Israyla Irikoyo, kala ni ma haya kaŋ ni n'a alkawli sambu ni tamo ay baaba Dawda se din toonandi, kaŋ ni ne: ‹I si jaŋ ni se boro ay jine kaŋ ga goro Israyla karga boŋ, hala day ni izey haggoy nda ngey gora, kaŋ ga naŋ i m'ay asariya gana sanda mate kaŋ cine ni gana ay jine.›
Sohõ binde, ya Rabbi, Israyla Irikoyo, ma sanno kaŋ ni ci ni tamo Dawda se din tabbatandi.
Amma daahir no Irikoy ga goro borey banda ndunnya ra? A go, beeney da beeney beena, ni si ban i ra, sanku fa binde windo wo kaŋ ay cina.
Amma kulu nda yaadin, ya Rabbi ay Irikoyo, ni ma saal ay, ni tamo adduwa d'ay ŋwaara, zama ni ma hanga jeeri ay, ni tamo hẽeno d'ay adduwa kaŋ ay goono ga te ni jine se.
Zama ni moy ma bara feerante ka guna windo wo do haray cin da zaari, nango kaŋ ni ne ni ga ni maa daŋ. Zama ni ma hanga jeeri ka maa adduwa kaŋ ay, ni tamo ga te ka guna nango wo do haray.
Ma hanga jeeri mo ay, ni tamo hẽeno se, da ni jama Israyla wano mo se, waati kaŋ i ga adduwa te ka guna nango wo do haray. Oho, ma maa beene ni nangora ra. Waati kaŋ ni maa mo, kala ni ma yaafa.
Da boro fo na zunubi te nga gorokasin se, hal i na bora daŋ zeyaŋ a ma ze, d'a kaa mo ka ze ni sargay feema jine windo wo ra,
kala ni ma maa beene. Ma goy ka ciiti ni tamey se. Ni ma boro laalo koy bana k'a goyo candi ka kande a boŋ, ni ma adilante* hanandi ka bana a se mo a adilitara boŋ.
Waati kaŋ ni jama Israyla na goobu haŋ ngey ibarey kambe ra, zunubo kaŋ i te ni se din sabbay se, nga no, i ye ka bare ka ni maa seeda, i na adduwa da hẽeni te ni jine ne windo wo ra,
kala ni ma maa beene. Ma ni jama Israyla zunubey yaafa, ka ye ka kand'ey laabo kaŋ ni na ngey da ngey kaayey no din ra.
Da beena daabu hala beene hari si kaa zama i na zunubi te ni se, hala day i ga adduwa te ka nango wo guna, ka ni maa seeda, i bare mo ka fay da ngey zunubo zama ni n'i taabandi se --
kala ni ma maa beene. Ma ni tamey zunubo yaafa, da ni jama Israyla wano, hala ni m'i dondonandi fondo hanno kaŋ ra i ga hima ka dira. Ma ye ka hari samba ni laabo wo kaŋ ni na ni jama no tubu din boŋ.
Da haray go laabo ra, wala balaaw, wala hayni jiray, wala bunkusyaŋ, wala do, wala nooni, wala nd'i ibarey n'i daŋ game i laabo galley ra; balaaw kulu kaŋ dumi no, wala doori kaŋ goono ga te,
adduwa da ŋwaaray kulu dumi kaŋ i ga te boro fo kulu se, wala mo d'a te ni jama Israyla kulu se, boro kulu ga nga balaaw da nga bine sara bay, d'a na nga kambe salle mo ka nga moyduma ye fuwo wo do haray --
kala ni ma maa beene kaŋ ga ti ni nangora. Ma yaafa, ma bana boro kulu se nga goyo hina me, zama nin no g'a bina bay. (Zama nin, oho, ni hinne no ga Adam-izey biney bay).
Zama i ma humburu nin, i ma dira ni fonda ra i fundey me-a-me, laabo kaŋ ni n'i kaayey no din ra.
Yaw sanni mo, nga kaŋ manti ni jama Israyla wane no: d'a fun laabu mooro ka kaa ni maa beera sabbay se, da ni kambe hinkoyo, da ni kambe gaabi sallanta baaru maayaŋ sabbay se, waati kaŋ i kaa ka adduwa te, i goono ga fuwo wo do haray guna,
kala ni ma maa beene, ni nangora ra, mate kulu kaŋ yawo din ceeci ni gaa boŋ. Zama ndunnya dumey kulu ma ni maa bay, i ma humburu nin, sanda mate kaŋ cine ni jama Israyla goono ga humburu nin. I ma bay mo kaŋ windo wo kaŋ ay cina, ni maa no i g'a ce d'a.
Da ni jama koy ka wongu nda ngey ibarey, fondo kulu kaŋ dumi no ni g'i donton d'a, d'i na adduwa te ni gaa mo, i goono ga moyduma ye gallo wo kaŋ ni suuban do haray, da windo wo kaŋ ay cina ni maa sabbay se,
kala ni ma maa i adduwa da i ŋwaarayyaŋo mo beene, m'i sanni gaabandi mo.
I ga zunubi te ni se mo, (zama boro kulu si no kaŋ si zunubi te). Ni mo ga futu i se, ni g'i daŋ ngey ibarey kambe ra, hala ibarey din ma kond'ey ngey laabey ra k'i daŋ tamtaray laabu kaŋ ga mooru, wala kaŋ ga maan.
Noodin laabo kaŋ i kond'ey ka daŋ tamtaray din ra, i ga ye ka fongu, i ga ye ka tuubi mo, ka ŋwaaray ni gaa noodin i tamtaray laabo ra. I ga ne: ‹Iri na zunubi te, iri na boŋ sanday te, iri na goy laalo te.›
I ga bare ka ye ka kaa ni do da ngey biney kulu, da ngey fundey kulu, noodin i tamtaray laabo ra, nango kaŋ ni kond'ey ka daŋ tamtaray din. I ga adduwa te ni gaa ka ngey laabo kaŋ ni n'i kaayey no do haray guna, da gallo kaŋ ni suuban, da windo kaŋ ay cina ni maa sabbay se.
D'i na woodin kulu te, kala ni ma maa i adduwa d'i ŋwaarayyaŋo beene ni nangora ra. M'i cimo mo no gaabi, ma ni borey kaŋ na zunubi te ni se din yaafa.
Sohõ binde, ya nin ay Irikoyo, ay ga ni ŋwaaray, ma naŋ ni moy ma bara feerante adduwa gaa kaŋ i ga te nango wo ra, ni hangey mo ma laakal d'a.
Sohõ binde, ya Rabbi Irikoy, ma tun ka kaa ni fulanzamyaŋ nango do, nin da ni gaabo sundurko. Ya Rabbi Irikoy, ma naŋ ni alfagey ma bankaaray da faaba, ni wane hanantey mo ma farhã da gomni.
Ya Rabbi Irikoy, ma si ni moyduma kaa ni wane kaŋ i suuban da ji tuusuyaŋ gaa. Ni ma fongu mo ni baakasinay suujo gaa ni tamo Dawda se.»

7

Waato kaŋ Suleymanu na adduwa te ka ban, kala danji zumbu ka fun beene ka sarga kaŋ i ga ton, da sargay cindey ŋwa. Rabbi darza mo na fuwo to.
Alfagey mo mana hin ka furo Rabbi fuwo ra, zama Rabbi darza na fuwo toonandi se.
Israyla izey kulu binde go ga guna waato kaŋ danjo zumbu, Rabbi darza mo go fuwo boŋ. I na ngey boŋey sumbal, i moydumey go ganda daba boŋ. I sududu ka saabu Rabbi se. I ne: «Zama nga wo booriyankoy no, zama a baakasinay suujo ga tondo hal abada.»
Waato din gaa bonkoono da jama kulu na sargayyaŋ te Rabbi jine.
Bonkoono Suleymanu na sargay te da haw zambar waranka cindi hinka, da feeji zambar zangu nda waranka. Yaadin cine no bonkoono da jama kulu na Irikoy windo feeri nd'a.
Alfagey mo go ga kay ngey goyo boŋ. Lawi borey mo gonda Rabbi se dooni jinayey, wo kaŋ yaŋ bonkoono Dawda te zama i ma Rabbi saabu d'ey se (zama a baakasinay suujo ga tondo hal abada) -- waati kulu kaŋ Dawda goono ga sifa te i goyey do. Alfagey na hilliyaŋ kar i jine, Israyla kulu mo goono ga kay.
Suleymanu mo na windi ganda kaŋ go Rabbi fuwo jine bindo ra hanandi, zama noodin no a na sargayey kaŋ i ga ton yaŋ da saabuyaŋ sargayey maano mo ton, zama guuru-say feema kaŋ Suleymanu te mana wasa sargayey kaŋ i ga ton, da hamni sargayey, da maano ma ban a ra.
Suleymanu binde te jirbi iyye a goono ga sududuyaŋ batu te alwaato din ra, nga nda Israyla kulu nga banda. Jama bambata no gumo kaŋ yaŋ fun za Hamat furoyaŋo do kal a ma koy Misira gooro gaa.
Zaari ahakkanta hane binde i na sududuyaŋ batu te, zama i te jirbi iyye i goono ga sargay feema feeri, jirbi iyye mo i goono ga sududuyaŋ batu te.
Handu iyyanta jirbi waranka cindi hinzanta hane no a na jama sallama i ma koy fu. I goono ga farhã ka bine kaani te gomno kaŋ Rabbi cabe Dawda se din sabbay se, da Suleymanu, d'a jama Israyla mo se.
Kala Suleymanu na Rabbi windo da bonkoono windo mo ban. Hay kulu kaŋ furo Suleymanu bina ra nga ma te Rabbi windo ra, da nga bumbo windo ra, a n'i kulu te ka ban da albarka.
Rabbi ye ka bangay koyne Suleymanu se cin ra. A ne a se: «Ay maa ni adduwa. Ay na nango wo mo suuban ay boŋ se, a ma ciya sargay teeyaŋ nangu.
D'ay na beena daabu kaŋ hari si kaa, wala mo d'ay na do lordi i ma laabo nafa ŋwa, wala mo d'ay na balaaw samba ay jama game ra,
hala day ay borey kaŋ i ga ce da ay maa na ngey boŋ kaynandi ka te adduwa, k'ay moyduma ceeci, i bare mo ka fay da ngey goy laaley -- waati din gaa no ay ga maa i se beena ra, ay g'i zunubey yaafa i se mo, ya i laabo mo no baani.
Sohõ binde ay moy ga bara feeranteyaŋ, ay hangey mo ga bara feeranteyaŋ ka maa adduwa kaŋ i ga te nango wo ra se.
Zama sohõ ay na windi woone suuban, ay n'a hanandi mo, zama ay maa ma goro noodin hal abada. Oho, ay moy d'ay bina ga bara noodin duumi.
Ni bumbo, hala day ni dira ay jine sanda mate kaŋ cine ni baaba Dawda na nga dirawo te, ni goy mo hay kulu boŋ kaŋ ay na ni lordi nd'a, ni n'ay hin sanney d'ay farilley kulu haggoy -- to,
waati din gaa no ay ga ni mayray karga sinji, alkawlo kaŋ ay sambu ni baaba Dawda se din boŋ, kaŋ ay ne: A si jaŋ boro kaŋ ga mayray te Israyla boŋ.
Amma hala day araŋ n'ay hin sanney d'ay lordey kaŋ ay daŋ araŋ jine furu ka fay d'ey, hal araŋ koy ka may de-koy* fooyaŋ se ka sududu i se mo,
kal ay m'i dagu hal i kaajey gaa ka kaa ay laabo kaŋ ay n'i no din ra. Fuwo wo mo kaŋ ay hanandi ay maa sabbay se, ay g'a furu ka kaa naŋ kaŋ ay si di a. Ay g'a ciya yaasay da hahaarayaŋ hari ndunnya dumey kulu game ra.
Fuwo wo mo kaŋ gonda beeray ya-cine, boro kulu kaŋ bisa a gaa ga jijiri ka ne: ‹Ifo se no Rabbi na woone te laabo da fuwo wo se?›
I ga tu mo ka ne: ‹Zama i na Rabbi ngey kaayey Irikoyo furu, nga kaŋ n'i kaa Misira laabo ra. I na de-koy fooyaŋ sambu ka sududu i se ka may i se mo. Woodin se no Rabbi na masiiba woone wo kulu candi ka kande i gaa.› »

8

A ciya binde, jiiri waranka bananta, Suleymanu na Rabbi windo da nga bumbo windo cina ka ban.
A banda, kala Suleymanu na galley kaŋ yaŋ Hiram n'a no cina, ka Israyla izey daŋ i ma goro i ra.
Gaa no Suleymanu koy ka Hamat-Zoba wongu k'a ŋwa.
A na Tadmor kaŋ go saajo ra cina, da jisiri galley kulu, wo kaŋ yaŋ a cina Hamat ra.
A na Bayt-Horon mo cina, kuray kaŋ go beene da wo kaŋ go ganda, galley kaŋ yaŋ gonda wongu fu beeri yaŋ no, da birni cinarey, da kwaara meyey daabirjey, da karangaley.
A na Baalat mo cina, da jisiri galley kulu kaŋ yaŋ Suleymanu gonda, d'a torkey galley kulu, d'a bari-karey galley, da ndunnya kaani maayaŋ cinari kulu kaŋ Suleymanu ga ba Urusalima ra, da Liban ra, d'a mayray laabo kulu ra.
Hittancey, da Amorancey, da Perizancey, da Hibancey, da Yebusancey do haray borey kulu kaŋ cindi sanni, wo kaŋ yaŋ manti Israyla izeyaŋ no,
i izey kaŋ cindi i banda kaŋ yaŋ Israyla izey mana hin k'i halaci parkatak -- i ra no Suleymanu na doole goy-izeyaŋ sambu, tamtaray wane hala ka kaa hunkuna.
Amma Suleymanu mana sambu Israyla izey ra zama nga m'i ciya tam nga goyo se, amma i ciya soojeyaŋ da boro beeri yaŋ a wongu jine borey ra, d'a torkey maykoy, d'a bari-karey.
Woodin yaŋ ga ti Bonkoono Suleymanu wane jine borey boro zangu hinka nda waygu, kaŋ yaŋ ga jama may.
Suleymanu kande Firawna* ize wayo ka fun d'a Dawda birno ra, ka kand'a windo kaŋ nga cina a se din ra. Zama a ne: «Ay wando si goro Dawda Israyla bonkoono windo ra, zama nangu hanante yaŋ no, nangey kaŋ Irikoy sundurko furo.»
Waato din gaa Suleymanu na sargay kaŋ i ga ton salle Rabbi se Rabbi sargay feema ra, wo kaŋ nga din cina fu me batama jine.
Zaari kulu laami boŋ i goono ga sargay salle Musa lordo boŋ: asibti hane, da handu kayyaŋ hane, da sududuyaŋ batey kaŋ i daŋ yaŋ, sorro hinza jiiri ra, danga buuru kaŋ sinda dalbu sududuyaŋ bato nooya, da habu iyye bato, da bukkey sududuyaŋ bato.
A baabo Dawda lordo boŋ a na alfaga satey daŋ ngey goyey ra, da Lawi borey mo ngey waney gaa. I ma sifayaŋ te, i ma saajaw goy te mo alfagey jine, zaari kulu goy mate kaŋ i ga laami nd'a boŋ. Windi me batukoy mo go me kulu gaa ngey satey boŋ, zama yaadin no Irikoy bora Dawda lordi.
I mana bonkoono lordo daaru, wo kaŋ a na alfagey da Lawi borey lordi nd'a, misa kulu dumi boŋ, wala baa jisiri fuwey sanni boŋ.
Suleymanu goyey kulu binde soola ka boori za Rabbi windo daba sinjiyaŋ hane ka to hala hano kaŋ hane i n'a ban. Yaadin cine no i na Rabbi windo kubandi nd'a.
Waato din gaa Suleymanu koy Eziyon-Geber, ka koy Elat mo kaŋ go teeko me gaa Edom laabo ra.
Hiram na hiyaŋ samb'a se nga tamey kambe ra, da tamyaŋ kaŋ ga teeku ciine bay. I kaa Suleymanu tamey banda ka koy Ofir. Noodin no i na wura ton waytaaci cindi ahakku cine sambu ka kand'a Bonkoono Suleymanu do.

9

Waato kaŋ cine Seba wayboro bonkoono maa Suleymanu maa beera, a kaa Urusalima zama nga ma Suleymanu si da hãayaŋ kaŋ ga sandi. A kande dumko boobo, da yoyaŋ kaŋ go ga maafe jinayyaŋ jare, da wura boobo, da hiiri caadante yaŋ. Waato kaŋ a kaa Suleymanu do, a na hay kulu kaŋ go nga bina ra kaa taray a se.
Suleymanu tu a se a hãayaŋey kulu boŋ. Hay kulu mana tugu Suleymanu se kaŋ a si hin ka ci wayboro bonkoono se.
A binde, waato kaŋ Seba wayboro bonkoono di Suleymanu bayra, da windo kaŋ a cina,
d'a taablo boŋ ŋwaaro, d'a faadancey gora, d'a tamey bayra, d'i bankaarayey, da borey kaŋ yaŋ g'a no haŋyaŋ hari, da ngey mo bankaarayey, da fonda kaŋ a ga ziji ka koy Rabbi windo do -- wayboro wo gaa yay.
Kal a ne bonkoono se: «Baaro kaŋ ay maa za ay laabo ra din, cimi no, ni sanney da ni bayra wane.
Amma kulu nda yaadin ay mana i sanney cimandi, kala waato kaŋ ay kaa, ay di nin d'ay mo. A go mo, ni bayra jara beera, i man'a ci ay se. Ni gaabu ka bisa baaro kaŋ ay maa din.
Bine-kaani-koy yaŋ no ni borey, bine-kaani-koy yaŋ mo no ni tamey wo kaŋ yaŋ go ga kay ni jine han kulu, i go ga maa ni bayra.
Wa Rabbi ni Irikoyo sifa, nga kaŋ maa ni kaani hal a na ni sinji nga karga boŋ, ni ma ciya bonkooni Rabbi ni Irikoyo sabbay se. Za kaŋ ni Irikoyo ga ba Israyla, kaŋ a g'i sinji hal abada, woodin se no a na ni ciya i se bonkooni, ni ma cimi ciiti nda adilitaray goy te.»
Wayboro bonkoono mo na koyo no wura ton gu nda jare cine, da maafe jinay yulwante gumo, da tondi caadante yaŋ. Maafe jinayey kaŋ Seba wayboro bonkoono na bonkoono Suleymanu no, i cine si no.
Hiram tamey banda mo Suleymanu tamey kaŋ kande wura ka fun Ofir, i kande almug bunduyaŋ da tondi caadante yaŋ mo.
Almug bundey din, bonkoono na fu kaarimi hari yaŋ te d'a Rabbi fuwo se da bonkoono windo mo se. A na moolo beeri da moolo kayna yaŋ mo te doonkoy se, kaŋ i mana di i dumiyaŋ baa ce fo Yahuda laabo ra.
Bonkoono Suleymanu mo na Seba wayboro bonkoono no hay kulu kaŋ dumi a ga ba, haŋ kaŋ a ŋwaaray me, kaŋ bisa haŋ kaŋ a kande bonkoono se deedandiyaŋ. A binde bare ka ye ka koy nga kwaara, nga nda nga tamey.
Wura kaŋ ga kaa Suleymanu do jiiri folloŋ ra, a neesiyaŋ tiŋay ton waranza cine no,
kaŋ baa si wo kaŋ fatawc'izey da dillaŋey ga kande. Laarabey bonkooney kulu da laabu maykoy mo soobay ka kande wura nda nzarfu Suleymanu do.
Bonkoono Suleymanu binde na koray beeri zangu hinka te da wura danante. Wura danante kilo iyye cine go koray fo kulu ra.
A te mo koray zangu hinza nda wura danante. Koray fo kulu mo, wura kilo hinza nda jare go a ra. Bonkoono n'i daŋ mo Liban tuuri zugay faada ra.
Bonkoono na cebeeri hinje karga bambata fo mo te k'a daabu nda wura hanno.
Kaarimi hari iddu no ka bara hal i ga to karga do, da wura wane ce dake yaŋ, kaŋ ga margu nda karga, da kambeyaŋ kuray kulu nangora gaa. Muusu beeri hinka mo goono ga kay kambey din gaa.
Kaarimi hari iddo din boŋ mo gonda muusu beeri way cindi hinka, i goono ga kay kambu hinka kulu gaa. I mana karga din cine te mo mayray kulu ra.
Bonkoono Suleymanu hangaasiyey kulu, wura wane yaŋ no. Liban tuuri zugay faada ra mo, a taasey kulu wura zalla wane yaŋ no. I mana nzarfu ciya hay kulu Suleymanu jirbey ra.
Zama bonkoono gonda hiyaŋ kaŋ ga koy Tarsis Hiram tamey banda. Jiiri hinza kulu ra Tarsis hiyey ga kaa sorro fo. I ga kande wura da nzarfu nda cebeeri hinjeyaŋ da foono beeriyaŋ da makka curoyaŋ.
Yaadin mo no Bonkoono Suleymanu bisa ndunnya koyey kulu arzaka nda laakal.
Ndunnya koyey kulu goono ga ceeci ngey ma di Suleymanu, i ma maa a laakalo mo kaŋ Irikoy daŋ a bina ra.
I boro fo kulu ga kande nga nooyaŋo: wura nda nzarfu jinayyaŋ, da bankaarayyaŋ, da wongu jinayyaŋ, da yaaziyaŋ, da bariyaŋ, da alambaanayaŋ -- yaadin cine no jiiri kulu.
Suleymanu gonda kangay zambar taaci, bari nda torko jisiyaŋ se. A gonda bari-kari zambar way cindi hinka, kaŋ yaŋ a fay-fay ka jisi torkey galley ra, da bonkoono banda Urusalima ra.
A na koyey kulu may za Ufratis isa gaa kal a ma koy hala Filistancey laabu, ka koy mo Misira hirro gaa.
Bonkoono mo na nzarfu ciya sanda day tond'izeyaŋ Urusalima ra. Sedre* bundu mo, a n'a ciya sanda durmi bundu kaŋ go Safela batama ra, baayaŋ se.
I kande Suleymanu se bariyaŋ ka fun Misira da laabey kulu ra.
Suleymanu goy cindey binde, za sintinay wano ka koy kokor banda wano, manti i n'i hantum annabi* Natan sanney ra, da Ahiya Silon bora annabitara ra, da Iddo kaŋ ga fonnay bangandey ra, kaŋ a di Yerebowam Nebat izo boŋ?
Suleymanu na mayray te Urusalima ra Israyla kulu boŋ jiiri waytaaci.
Suleymanu kani nga kaayey banda, i n'a fiji mo a baabo Dawda birno ra. A izo Rehobowam te bonkooni a nango ra.

10

Rehobowam koy Sekem zama Israyla kulu margu Sekem zama ngey m'a didiji bonkooni.
Yerebowam Nebat izo maa baaro din (zama waato a go Misira, nango kaŋ a zuru Suleymanu se ka koy). Amma Yerebowam ye ka kaa ka fun Misira zama a corey
donton k'a ce. Yerebowam da Israyla kulu kaa ka salaŋ da Rehobowam, ka ne:
«Ni baaba n'iri taabandi nda calu* kaŋ ga tin. Sohõ binde ni ma rongome te iri se da tamtaray konna kaŋ ni baaba n'iri daŋ d'a calu tiŋa kaŋ a dake iri boŋ, iri mo ga may ni se.»
A ne i se: «Ne ka guna jirbi hinza, araŋ ma ye ka kaa ay do.» Kala jama tun ka dira.
Bonkoono Rehobowam binde na saaware ceeci arkusey do, ngey kaŋ yaŋ kay a baabo Suleymanu jine za a ga funa. A ne i se; «Saaware woofo dumi no araŋ g'ay no kaŋ ay ga tu d'a jama wo se?»
I salaŋ a se ka ne: «Da ni na gomni cabe jama wo se, ka naŋ i ma maa kaani, ma baani sanni te i se mo, yaadin gaa kulu i ga ciya ni tamyaŋ hal abada.»
Amma a wangu arkusey saawara kaŋ i te a se. A saaware nda arwasey kaŋ yaŋ nga nd'ey beeri care banda, kaŋ yaŋ goono ga kay a jine.
A ne i se: «Saaware woofo dumi no araŋ ga no, zama iri ma du ka tu jama wo se kaŋ yaŋ salaŋ da ay ka ne ay se: ‹Ma rongome iri se da calo kaŋ ni baaba dake iri boŋ din gaa.› »
Arwasey kaŋ nga nd'ey beeri care banda ne a se: «Haŋ kaŋ ni ga tu d'a jama wo se, kaŋ salaŋ ni se ka ne: ‹Ni baaba na calu tiŋandi iri se, amma nin wo, kala ni m'a dogonandi iri se› -- yaa no ni ga tu d'a i se: ‹Ay kambayze koda bisa ay baaba canta warga yaŋ.
Ay baaba na calo tiŋandi araŋ boŋ, amma ay wo, ay ga tonton a gaa. Ay baaba na araŋ gooji nda barzu, amma ay wo, daŋyaŋ no ay g'araŋ gooji nd'a.› »
Yerebowam binde, nga nda jama kulu kaa Rehobowam do zaari hinzanta hane, sanda mate kaŋ cine bonkoono lordi, kaŋ a ne: «Zaari hinzanta hane araŋ ma ye ka kaa ay do.»
Bonkoono tu i se da futay. Bonkoono Rehobowam binde na arkusey saawara furu,
amma a salaŋ i se arwasey saawara boŋ ka ne: «Ay baaba na calu tiŋandi araŋ gaa, amma ay wo ga tonton a gaa. Ay baaba na araŋ gooji nda barzu, amma ay wo, daŋyaŋ no ay ga araŋ gooji nd'a.»
Bonkoono binde mana maa jama se, zama yaadin no Irikoy waadu, Rabbi ma nga sanno kaŋ a ci Yerebowam Nebat izo se Ahiya Silon bora me ra din tabbatandi.
Waato kaŋ Israyla kulu di kaŋ bonkoono mana maa ngey se, jama tu bonkoono se ka ne: «Baa woofo no iri se binde Dawda do? Iri sinda tubu fo mo Yasse izo do. Ya Israyla, boro fo kulu ma ye nga kwaara do! Ya Dawda, kala ni ma laakal da ni boŋ kunda!» Israyla kulu binde dira ka koy fu.
Amma Israyla izey kaŋ yaŋ goono ga goro Yahuda galley ra ciine ra, Rehobowam n'i may.
Waato din gaa Bonkoono Rehobowam na Hadoram donton, nga kaŋ ga ti doole goyo jine funa. Israyla izey binde n'a catu-catu nda tondiyaŋ kal a bu. Bonkoono Rehobowam mo cahã ka kaaru nga torka boŋ ka zuru ka koy Urusalima.
Yaadin cine no Israyla murte nd'a Dawda dumo gaa ka kaa hala hunkuna.

11

Waato kaŋ Rehobowam kaa Urusalima, a na Yahuda nda Benyamin kundey margu, boro zambar zangu nda wahakku, soojeyaŋ kaŋ suubanante yaŋ no, zama ngey ma wongu nda Israyla ka ye ka kande mayra mo Rehobowam kambe ra.
Amma Rabbi sanno kaa Irikoy bora Semaya do ka ne:
«Ma salaŋ Yahuda bonkoono Rehobowam Suleymanu izo da Israyla kulu kaŋ go Yahuda da Benyamin ra mo se ka ne:
Yaa no Rabbi ci: Araŋ ma si ziji fa! Araŋ ma si wongu mo d'araŋ nya-izey. Boro fo kulu ma ye nga kwaara, zama woone wo, ay do no a fun.» I binde maa Rabbi sanno se. I ye, i mana wongu nda Yerebowam koyne.
Rehobowam binde goro noodin Urusalima ra. A na birniyaŋ cina Yahuda ra laabo kosarayyaŋ se.
A na Baytlahami cina, da Etam, da Tekowa,
da Bayt-Zur, da Soko, da Adullam,
da Gat, da Maresa, da Zif,
da Adorayim, da Lacis, da Azeka,
da Zora, da Ayyalon, da Hebron, kaŋ yaŋ go Yahuda nda Benyamin ra, galley kaŋ yaŋ gonda wongu cinariyaŋ no.
A na wongu fu beerey mo gaabandi. A na jine boroyaŋ daŋ i ra, da hindoonay jinay, sanda ji da duvan* no.
Galley kulu ra a na koray da yaaji yaŋ jisi, a n'i ciya gaabikooniyaŋ da cimi. Yahuda nda Benyamin no ka cindi a se.
Alfagey da Lawi borey kulu binde kaŋ go Israyla kulu ra, i kaa a do ka fun ngey kurayey kulu ra.
Zama Lawi borey na ngey nangey da ngey mayray harey naŋ ka kaa Yahuda da Urusalima, zama Yerebowam da nga izey n'i kaa, zama i ma si alfagataray goy te Rabbi se.
A na alfagayaŋ suuban nga boŋ se mo tudey boŋ sududuyaŋ nangey se, hincin jindey da handayzey kaŋ yaŋ a te tooru se.
Amma Israyla kundey kulu ra, borey kaŋ yaŋ na ngey biney daŋ Rabbi, Israyla Irikoyo ceeciyaŋ gaa, i kaa Urusalima zama ngey ma sargay salle Rabbi ngey kaayey Irikoyo se.
I binde na Yahuda mayra gaabandi. I na Rehobowam Suleymanu izo gaabandi mo, hala jiiri hinza, zama i to jiiri hinza kaŋ i goono ga Dawda da Suleymanu fondey gana.
Rehobowam na wande hiiji kaŋ maa Mahalata, Yeremot ize way no (Yerimot wo Dawda ize fo no), da Abihayel Eliyab ize way (Eliyab wo Yasse ize no).
Wando na izeyaŋ hay a se: Yeyus, da Semariya, da Zaham.
Wande woodin banda a ye ka Maaka hiiji, Absalom ize way no. A na Abiya hay a se, da Attay, da Ziza, da Selomit.
Rehobowam binde ga ba Maaka Absalom ize wayo ka bisa nga wande cindey da wahayey kulu. (Zama a na wande way cindi ahakku hiiji, da wahay waydu. A hay ize alboro waranka cindi ahakku, da ize wayboro waydu.)
Rehobowam na Abiya Maaka izo daŋ a ma ciya ibeeri, sanda nga no ga ti jine boro nga nya-izey se, kaŋ ga naŋ a ma may.
Rehobowam na laakal goy te, a na nga izey kulu fay-fay Yahuda laabo da Benyamin laabo kulu ra. A n'i daŋ gallu kaŋ gonda wongu cinari kulu ra. A n'i no i kwaara goray hari boobo. A na hiijay wandeyaŋ ceeci i se mo, iboobo.

12

A ciya binde, waato kaŋ Rehobowam mayra sinji, a gonda gaabi mo, kal a fay da Rabbi asariya, nga nda Israyla kulu nga banda.
Bonkoono Rehobowam mayra jiiri guwanta ra binde, za kaŋ Yahuda murte Rabbi gaa, kala Misira bonkoono Sisak kande Urusalima gaa wongu.
A kande torko zambar fo da zangu hinka, da bari-kari zambar waydu. Borey kaŋ yaŋ kaa a banda ka fun Misira mo sinda me, ngey da Libi laabu borey, da Sukkim laabu borey, da Etiyopi borey.
A na Yahuda galley kaŋ gonda wongu cinarey ŋwa, ka kaa Urusalima mo.
Kala annabi Semaya kaa Rehobowam da Yahuda mayraykoyey do kaŋ yaŋ margu Urusalima Sisak sabbay se. A ne i se: «Yaa no Rabbi ci: Araŋ n'ay naŋ. Woodin se no ay na araŋ naŋ Sisak kambe ra.»
Waato din gaa no Israyla mayraykoyey na ngey boŋ kaynandi ka ne: «Rabbi ya adilitaraykoy no.»
Saaya kaŋ Rabbi di i na ngey boŋ kaynandi, Rabbi sanno ye ka kaa koyne Semaya do ka ne: «I na ngey boŋ kaynandi. Ay mo ay s'i halaci, amma ay ga yadda k'i faaba d'a te alwaati kayna. Ay futa si gusam Urusalima boŋ Sisak kambe ra.
Kulu nda yaadin, i ga goro ka ciya a tamyaŋ, zama i ma ay se tamtaray da ndunnya koytaray se tamtaray bay ka fayanka.»
Misira bonkoono Sisak binde kaa ka Urusalima wongu. Rabbi windo ra jinayyaŋ kaŋ gonda darza da bonkoono windo ra jinayyaŋ kaŋ gonda darza, a n'i kulu ku hala nda wura korayey kaŋ Suleymanu te.
Rehobowam binde na guuru-say korayyaŋ te ka daŋ yongo waney din gurbey ra. A n'i daŋ bonkoono windi me batukoy jine borey kambe ra.
A ciya mo, waati kaŋ bonkoono ga furo Rabbi windo ra, kala batukoy ma koy k'i sambu ka kande, gaa no i ma ye ka kond'ey koyne ka jisi batukoy fuwo ra.
Waato kaŋ Rehobowam na nga boŋ kaynandi, kala Rabbi futa mo hibi ka fun a boŋ, kaŋ ga naŋ a s'a halaci parkatak. Hala ka kaa sohõ mo, i na muraadu fooyaŋ gar Yahuda ra kaŋ yaŋ ga boori.
Bonkoono Rehobowam binde na nga boŋ gaabandi Urusalima ra ka mayray te. Rehobowam gonda jiiri waytaaci cindi fo waato kaŋ a na nga mayra sintin. A may jiiri way cindi iyye Urusalima ra, gallo kaŋ Rabbi suuban Israyla kundey kulu ra zama nga ma nga maa daŋ a ra. Rehobowam nyaŋo maa ga ti Naama, Amon boro no.
A na goy laalo te, zama a mana nga bina daŋ ka Rabbi ceeci.
Rehobowam goyey binde, sintinay wano ka koy kokor banda wano, manti i n'i hantum annabi Semaya tira ra, da Iddo kaŋ ga fonnay wano mo ra bo, asuley lasaabuyaŋ alaada boŋ? Rehobowam da Yerebowam care wonguyaŋey di i fundey me.
Rehobowam kani nga kaayey banda, i n'a fiji Dawda birno ra mo. A izo Abiya te bonkooni a nango ra.

13

Bonkoono Yerebowam mayra jiiri way cindi ahakkanta ra no Abiya sintin ka may Yahuda ra.
A may jiiri hinza Urusalima ra. A nya maa ga ti Maaka, Uriyel Jibeya bora ize way no. Wongu goro Abiya nda Yerebowam game ra.
Abiya binde furo wongo ra, nga nda soojey kunda boro zambar zangu taaci kaŋ suubanante yaŋ no. Yerebowam no na boro zambar zangu ahakku soola, boro suubanante yaŋ, kaŋ ga wongu nd'a, yaarukom gaabikooni yaŋ no.
Abiya kay Zemarayim tondo boŋ kaŋ go Ifraymu tondey ra. A ne: «Ya Yerebowam, wa maa ay se, nin da Israyla kulu.
Manti a ga hima araŋ ma bay kaŋ Rabbi, Israyla Irikoyo na Israyla mayra no Dawda se hal abada, sanda Dawda nda nga izey nooya, ciiri alkawli _kaŋ si tun|_ boŋ?
Kulu nda yaadin, Yerebowam Nebat ize, Dawda ize Suleymanu tamo murte nga koyo gaa.
Ize yaamoyaŋ mo margu a banda, ize furkuyaŋ, kaŋ na ngey boŋ gaabandi ngey ma yanje nda Rehobowam Suleymanu izo, waato kaŋ Rehobowam gonda zankataray, a sinda bine-gaabi, a si hin ka kay i se.
Sohõ binde araŋ ga tammahã hala araŋ ga hin ka kay ka gaaba nda Rabbi koytara kaŋ go Dawda izey kambe ra? Araŋ wo jama bambata no, araŋ banda mo araŋ gonda wura handayzey kaŋ Yerebowam te zama i ma ciya araŋ de-koyey.
Manti araŋ na Rabbi alfagey gaaray, Haruna banda da Lawi borey, araŋ na alfagayaŋ te araŋ boŋ se mo, sanda mate kaŋ cine laabu cindey borey ga te? Hala boro kulu kaŋ kande haw ize da feeji gaaru iyye, zama nga ma nga boŋ hanandi se, kal a ma ciya alfaga haŋ kaŋ yaŋ manti irikoyyaŋ no se.
Amma iri wo, Rabbi no ga ti iri Irikoyo, iri mana fay d'a mo. Iri gonda alfagey mo kaŋ yaŋ ga goy Rabbi se, Haruna banda da Lawi borey mo ngey goyo ra.
Zaari kulu, susubay nda wiciri kambu i ga sargay kaŋ i ga ton yaŋ ton, da dugu kaŋ haw ga kaan Rabbi se. Jisiyaŋ buuro mo, i g'a soola taabal hananta din boŋ, da wura fitilla suntulo, nga da nga fitilley ga soobay ka di wiciri kambu. Zama iri go ga Rabbi iri Irikoyo lordey haggoy, amma araŋ wo na banda bare a gaa.
A go mo, Irikoy go iri do iri jine candiko, d'a alfagey da baaru nooyaŋ hilley, zama i m'i kar soolayaŋ se ka wongu nd'araŋ. Ya araŋ Israyla izey, araŋ ma si wongu nda Rabbi, araŋ kaayey Irikoyo, zama araŋ si te zaama bo.»
Amma Yerebowam na gumandi ize fooyaŋ daŋ i ma koy i banda hala ngey wo, Israyla go Yahuda jine, gumandi izey mo go Yahuda banda.
Saaya kaŋ cine i zagu ka di kaŋ wongu go ngey se jina nda banda, kala i hẽ Rabbi gaa, alfagey mo na hilley kar.
Yahuda borey mo kuuwa. Waato din gaa no Irikoy na Yerebowam kar, nga nda Israyla kulu, Abiya da Yahuda jine.
Israyla izey zuru Yahuda jine. Irikoy n'i daŋ mo Yahuda kambe ra.
Abiya nda nga borey n'i wi da wiyaŋ bambata. Israyla boro zambar zangu gu kaŋ suubanante yaŋ no, i n'i wi.
Yaadin cine no Israyla izey na goobu haŋ d'a alwaato din ra. Yahuda izey te zaama zama i de Rabbi ngey kaayey Irikoyo gaa.
Abiya binde na Yerebowam gaaray ka gallu fooyaŋ kom a gaa: Betel da nga kawyey, Yesana da nga kawyey, da Efron da nga kawyey.
Yerebowam mana ye ka du gaabi koyne Abiya zamana ra. Rabbi mo n'a kar kal a bu.
Amma Abiya te gaabi. A na wande way cindi taaci hiiji. A na ize aru waranka cindi hinka hay, da ize wayboro way cindi iddu.
Abiya goy cindey binde, d'a muraadey, da haŋ kaŋ a ci, i n'i hantum annabi Iddo tira ra.
Abiya binde kani nga kaayey banda, i n'a fiji mo Dawda birno ra. A izo Asa te bonkooni a nango ra. A zamana ra laabo goono ga goro baani samay jiiri way.

14

Asa binde na booriyaŋ da haŋ kaŋ ga saba te Rabbi nga Irikoyo diyaŋ gaa.
Zama a na sargay feema waaney hibandi, ngey nda tudey boŋ sududuyaŋ nangey, a na wayboro himandi bundu toorey beeri-beeri mo, ngey da Aserim..
A na Yahuda lordi ka ne i ma Rabbi ngey kaayey Irikoyo ceeci, i ma asariya nda lordey haggoy.
A na tudey boŋ sududuyaŋ harey da wayno himandey kulu kaa Yahuda galley kulu ra, a mayray laabo mo goro baani samay a jine.
A na gallu kaŋ gonda wongu cinariyaŋ cina Yahuda ra, zama laabo go ga goro baani samay. A sinda wongu jiiri woodin yaŋ ra, zama Rabbi n'a no fulanzamay.
Zama bonkoono ne Yahuda se: «Naŋ iri ma gallu woone yaŋ cina, iri m'i windi nda birni cinari da cinari kuuku yaŋ mo, da me-daabirjiyaŋ, da karangaleyaŋ, zama hala sohõ laabo go iri jine, zama iri na Rabbi iri Irikoyo ceeci. Iri n'a ceeci, a n'iri no mo fulanzamay nangu kulu.» I cina, haya te albarka mo.
Asa binde gonda wongu marga, boro kaŋ yaŋ gonda koray da yaaji, boro zambar zangu hinza Yahuda ra. Benyamin ra mo, borey kaŋ yaŋ gonda koray da tongo, boro zambar zangu hinka da wahakku no. Woodin yaŋ kulu yaarukomyaŋ no.
Kala Zera, Etiyopi bora kande i gaa wongu marga ka kaa Maresa, boro zambar dubu, da torko zangu hinza.
Waato din gaa Asa fatta zama nga nd'a ma karba. I na wongu daaga sinji Zefata gooro ra noodin Maresa.
Asa binde na jinde sambu Rabbi nga Irikoyo gaa ka ne: «Ya Rabbi, ni baa da banda gaako fo si no, a ma furo hinkoy da boro kaŋ sinda gaabi game ra. Ya Rabbi iri Irikoyo, iri gaa, zama iri goono ga de ni gaa. Ni maa gaa mo no iri kaa ka wongu nda marga bambata wo. Ya Rabbi, nin no ga ti iri Irikoyo! Ma si naŋ boro ma te zaama ni boŋ!»
Rabbi binde na Etiyopi borey kar Asa da Yahuda jine, hala Etiyopi borey zuru.
Asa nda borey kaŋ yaŋ go a banda n'i gaaray kal i kond'ey hala Gerar. I na Etiyopi borey wi mo gumo, hala baa afo mana cindi nda fundi, zama i n'i halaci Rabbi jine, nga nd'a wongu marga kulu. Yahuda na wongu arzaka ku mo, iboobo.
I binde na Gerar windanta galley kulu halaci, zama Rabbi humburkumay no ka kaŋ i boŋ. I na galley kulu jinayey ku, zama wongu arzaka boobo go no i ra.
I na gaa-koyey mo halaci. I na feeji da hincin da yo boobo ku ka ye ka kaa Urusalima.

15

Irikoy Biya* binde kaa Azariya Oded izo boŋ.
A koy mo zama nga ma Asa kubay ka ne a se: «Ya Asa, wa maa ay se, nin da Yahuda da Benyamin kulu. Rabbi go araŋ banda duumi d'araŋ go a banda. D'araŋ n'a ceeci, a ga naŋ araŋ ma du nga, amma d'araŋ n'a furu, nga mo g'araŋ furu.
A go binde, Israyla gay kaŋ i sinda Irikoy cimi-cimo wala alfaga kaŋ ga dondonandi, wala asariya.
Amma d'i go kankami ra, nga no, i ga bare ka ye Rabbi, Israyla Irikoyo do, i g'a ceeci mo, a ga naŋ i ma du nga.
Jirbey din ra binde baani si no boro kaŋ ga fatta, wala boro kaŋ ga furo se, amma masiiba boobo go laabey gorokoy kulu boŋ.
I halaci mo: laabey da care, galley mo da care, zama Irikoy n'i taabandi da masiiba kulu dumi.
Amma kal araŋ ma te gaabi, araŋ kambey ma si yay, zama araŋ ga du araŋ goyo alhakku.»
Waato kaŋ cine Asa maa Oded annabitaray sanney, kal a te bine-gaabi ka fantayaŋ harey kulu kaa Yahuda da Benyamin laabey kulu ra, da galley kaŋ yaŋ a ŋwa mo koyne Ifraymu tondey ra. A na Rabbi sargay feema kaŋ go Rabbi windi me batama ra goyo tunandi mo.
A ye ka Yahuda nda Benyamin kulu margu, da borey kaŋ yaŋ goono ga yawtaray goray te i ra, Ifraymu nda Manasse da Simeyon waney no, zama boro boobo ceeri ka ye a do Israyla ra, waato kaŋ cine i di Rabbi a Irikoyo go a banda.
Woodin se no i margu Urusalima handu hinzanta ra, Asa mayra jiiri way cindi guwanta ra.
I na sargay te Rabbi se han din hane, wongu arzaka kaŋ i kande din ra, haw zangu iyye da feeji zambar iyye.
I na alkawli sambu ka ne ngey ga Rabbi ngey kaayey Irikoyo ceeci da ngey biney kulu da ngey fundey kulu.
Koyne, boro kulu kaŋ wangu ka Rabbi, Israyla Irikoyo ceeci, i g'a wi, da boro kayna no, wala boro beeri; da alboro no, wala wayboro.
I ze Rabbi se da jinde beeri, da kuuwayaŋ mo, da hilliyaŋ, da haŋ kaŋ i ga kar kulu.
Yahuda kulu binde farhã zeyaŋo sabbay se, zama i ze da ngey biney kulu, i na Rabbi ceeci mo da anniya kulu me. A naŋ i ma du nga mo. Rabbi mo n'i windi nda fulanzamay nangu kulu.
Bonkoono Asa kaay waybora Maaka cine ra mo, Asa n'a kaa koytaray, zama a na kazaamataray waybora himandi te, bundu tooru wane. Asa binde n'a himando din beeri ka pati-pati k'a te hamni k'a ton Cidron gooro ra.
Amma i mana tudey boŋ sududuyaŋ nangey ganandi Israyla ra. Kulu nda yaadin Asa bina go timmante nga fundo jirbey kulu ra.
Jinayey kaŋ a baabo fay waani, da jinayey kaŋ nga bumbo fay waani: wura nda nzarfu taasayaŋ, a kand'ey Irikoy windo ra.
I mana ye ka wongu fo te koyne kal a to Asa mayra ra jiiri waranza cindi gu.

16

Asa mayra jiiri waranza cindi iddanta ra Israyla bonkoono Baasa, nga mo kaaru nga ma wongu nda Yahuda se. A na wongu cinari te Rama se zama nga ma si naŋ boro kulu ma fatta wala a ma furo ka koy Yahuda bonkoono Asa do.
Waato din gaa Asa na wura nda nzarfu sambu Rabbi windo jisiri jinayey ra, da bonkoono windi waney ra mo, a n'i samba Suriya bonkoono Ben-Hadad do, kaŋ go Damaskos da goray, ka ne a se:
«Sappe ma furo in da nin game ra, sanda mate kaŋ cine a goro ay baaba da ni baaba game ra. A go, ay na wura nda nzarfu samba ni se. Ni ma koy ka nin da Israyla bonkoono Baasa game ra sappa feeri, hal a ma fay da ay.»
Ben-Hadad binde maa Bonkoono Asa sanno. A binde na nga wongu marga jine boroyaŋ donton i ma koy ka wongu nda Israyla galley. I na Iyon, da Dan, da Abel-Mayim, da Naftali ra jisiri galley kulu kar.
I go no yaadin, waato kaŋ Baasa maa baaro din, a fay da Rama wongu cinaro cinayaŋo ka nga goyo naŋ.
Kala Bonkoono Asa konda Yahuda borey kulu. I na Rama tondey d'a kataakey kaŋ yaŋ Baasa na cinaro te d'a ku. Nga mo koy ka Geba nda Mizpa gaabandi nd'ey.
Alwaato din ra no Hanani kaŋ ga fonnay kaa Yahuda bonkoono Asa do ka ne a se: «Za kaŋ ni de Suriya bonkoono gaa, ni mana de Rabbi ni Irikoyo gaa, woodin sabbay se no Suriya bonkoono wongu marga ga yana ka fun ni kambe ra.
Etiyopi borey da Libi borey, manti kunda marga boobo no gumo, da torkoyaŋ da bari-kari boobo nda cimi? Kulu nda yaadin, zama ni de Rabbi gaa, a se no a n'i daŋ ni kambe ra.
Zama Rabbi moy goono ga koy-da-ye te ndunnya kulu ra, zama nga ma nga boŋ cabe gaabikooni ngey kulu se kaŋ yaŋ i biney ya timmanteyaŋ no a do. Noodin ni na saamotaray goy te, zama ne ka koy jina ni ga di wongu.»
Saaya din binde Asa futu bora kaŋ ga fonnay se. A n'a daŋ kasu, zama haya din sabbay se no a dukur a se. Koyne, Asa na boro fooyaŋ mo kankam alwaati woodin ra.
A go mo, Asa goyey, za sintinay wano ka koy a kokor banda wano, i n'i hantum Yahuda da Israyla bonkooney tira ra.
A mayra jiiri waranza cindi yagganta ra no, Asa te ce doori. A dooro mo laala. Kulu nda yaadin a dooro ra a mana Rabbi ceeci, amma a na safarkoyaŋ ceeci.
Asa kani nga kaayey banda. A bu nga mayra jiiri waytaaci cindi fa ra.
I n'a fiji nga bumbo saara kaŋ a jabu nga boŋ se din ra Dawda birno ra. I n'a jisi dima boŋ kaŋ i toonandi nda mani haw kaano da yaazi jinay dumi-dumi kaŋ yaŋ i soola waddi teekoy kambe ra. I na dugu tonyaŋ bambata te a se.

17

A izo Yehosafat mo te bonkooni a nango ra. A na nga boŋ gaabandi mo zama nga ma wongu nda Israyla.
A na sooje jamayaŋ daŋ Yahuda galley kulu kaŋ gonda wongu cinarey ra. A na batukoyaŋ mo daŋ Yahuda laabo kulu ra, da Ifraymu galley ra, ngey kaŋ yaŋ a baabo Asa ŋwa din.
Rabbi go mo Yehosafat banda zama a na fonda gana kaŋ kaayo Dawda jin ka gana. A mana Baaley ceeci,
amma a na nga baabo Irikoyo ceeci. A dira mo a lordey ra, kaŋ manti Israyla goyey boŋ mo.
Woodin se no Rabbi n'a mayra tabbatandi a se a kamba ra. Yahuda kulu mo kande Yehosafat se fooyaŋ hari. A du arzaka da beeray boobo.
Rabbi fonda ganayaŋ gonda beeray a do, hala mo a na tudey boŋ sududuyaŋ harey, da wayboro himandi bundu toorey kaa Yahuda ra.
A mayra jiiri hinzanta ra mo a na nga mayraykoy fooyaŋ donton, ngey neeya: Ben-Hayel, da Obadiya, da Zakariya, da Netanel, da Mikaya, zama i ma dondonandiyaŋ te Yahuda galley ra.
I banda mo Lawi boro fooyaŋ go no, ngey neeya: Semaya, da Netaniya, da Zebadiya, da Asahel, da Semiramot, da Yonatan, da Adoniya, da Tobiya, da Tobadoniya, Lawi boroyaŋ no. I banda mo Elisama da Yehoram go no kaŋ ga ti alfagey.
I binde na borey dondonandi Yahuda ra. I gonda Rabbi asariya tira i banda. I bar-bare Yahuda galley kulu ra ka borey dondonandi.
Rabbi humburkumay mo kaŋ mayrayey kulu kaŋ goono ga Yahuda windi din boŋ, hala i mana wongu fo te da Yehosafat koyne.
Filistance fooyaŋ mo kande Yehosafat se tarbace da nzarfu fooyaŋ hari. Laarabey mo kande a se alman kuruyaŋ, feeji gaaru zambar iyye da zangu iyye, da hincin jindi mo zambar iyye da zangu iyye.
Yehosafat beeri gumo da cimi. A na wongu fuyaŋ da jinay jisiyaŋ kwaara yaŋ cina Yahuda ra.
A gonda goy-goy boobo Yahuda galley ra. Soojeyaŋ kaŋ ga yaaru go no mo Urusalima ra.
Woone no ga ti i lasaabuyaŋo i kaayey windey boŋ: Yahuda do haray waney zambarey jine borey, i jine bora Adna; a gonda yaarukom zambar zangu hinza nga banda.
Bora kaŋ ga dake a gaa mo, jine boro Yehohanan; nga mo gonda yaarukom zambar zangu hinka da wahakku nga banda.
Bora kaŋ ga dake a gaa mo, Amasiya Zikri izo, kaŋ na nga boŋ nooyandi Rabbi se da bine yadda; nga mo gonda yaarukom zambar zangu hinka nga banda.
Benyamin do haray waney mo: yaarukomo Eliyada; nga mo gonda boro zambar zangu hinka biraw da koraykoy yaŋ nga banda.
Bora kaŋ ga dake a gaa mo Yehozabad; nga mo gonda boro zambar zangu nda wahakku kaŋ go soolante yaŋ wongu se nga banda.
Woodin yaŋ wo no ga bonkoono batu, kaŋ ga waana borey kaŋ yaŋ bonkoono daŋ Yahuda galley kulu kaŋ yaŋ gonda wongu cinarey ra.

18

Yehosafat binde gonda arzaka nda darza boobo. A na amaana te da Ahab hiijay do.
Jiiri fooyaŋ banda a koy Ahab do Samariya. Ahab mo na haw da feeji boobo wi a se, da borey kaŋ go a banda yaŋ mo se. A n'a candi a ma koy ka wongu nda Ramot-Jileyad nga banda.
Kala Israyla bonkoono Ahab ne Yahuda bonkoono Yehosafat se: «D'a-ta day, ni ga koy ay banda iri ma koy Ramot-Jileyad?» Nga mo tu a se ka ne: «In da nin, kulu afo. Ay jama mo sanda ni jama cine no. In da nin no care banda wongo din ra.»
Yehosafat ye ka ne Israyla bonkoono se: «Ay ga ni ŋwaaray, hunkuna iri ma fondo hã Rabbi gaa.»
Kala Israyla bonkoono na annabey margu, i boro zangu taaci. A ne i se: «Iri ma koy Ramot-Jileyad ka wongu, wala iri ma naŋ?» I ne a se: «Kaaru, zama Irikoy g'a daŋ bonkoono kambe ra.»
Amma Yehosafat ye ka ne: «Borey wo banda, Rabbi annabi fo si no neewo, kaŋ gaa iri ga hã, wala?»
Kala Israyla bonkoono ne Yehosafat se: «A cindi boro folloŋ kaŋ do iri ga Rabbi hã, amma ay konn'a, zama duumi a si annabitaray hanno te ay se, kala day laala han kulu. Mikaya Imla izo no.» Yehosafat binde ne: «Bonkoono ma si ci yaadin!»
Waato din gaa no Israyla bonkoono na mantaw fo ce ka ne a ma koy ka kande Mikaya Imla izo da waasi.
Kala Israyla bonkoono da Yahuda bonkoono Yehosafat goro, i afo kulu nga karga boŋ, da koytaray bankaaray. I go batama bambata fo ra Samariya birno meyo gaa. Annabey kulu mo go ga annabitaray te i jine.
Zedeciya Kenana ize na guuru hilliyaŋ te ka ne: «Yaa no Rabbi ci, woone yaŋ no ni ga Suriya borey tuti nd'a, kal i ma halaci.»
Annabey kulu mo go ga annabitaray te yaadin cine ka ne: «Ma kaaru ka koy Ramot-Jileyad. Ma te zaama, zama Rabbi g'a daŋ bonkoono kambe ra.»
Diya kaŋ koy ka Mikaya ce din ne a se: «Guna, annabey goono ga sanni hanno ci koyo se me folloŋ. A binde, ay ga ni ŋwaaray, ni ma naŋ nin d'ey sanney ma saba. Ni ma gomni sanni te.»
Mikaya ne: «Ay ze da Rabbi fundikoono, haŋ kaŋ ay Irikoyo ci, nga no ay mo ga ci.»
Waato kaŋ a kaa bonkoono do, bonkoono ne a se: «Mikaya, iri ma koy Ramot-Jileyad ka wongu, wala ya naŋ?» A ne a se: «Kaaru, araŋ ma te zaama. I g'i daŋ araŋ kambe ra.»
Bonkoono ne a se: «Sorro marge no ay ga ni daŋ zeyaŋ ni ma si hay kulu ci ay se Rabbi maa ra kala cimi?»
Mikaya ne: «To. Ay di Israyla kulu go say-sayante yaŋ tondi kuukey boŋ, sanda feejiyaŋ kaŋ sinda kuruko. Kala Rabbi ne: ‹Woone yaŋ wo sinda bonkooni. Naŋ i afo kulu ma ye nga kwaara baani samay.› »
Israyla bonkoono ne Yehosafat se: «Ay mana ne ni se a si annabitaray hanno te ay se, kal ilaalo?»
Mikaya ye ka ne koyne: «Woodin sabbay se, wa maa Rabbi sanno: Ay di Rabbi go ga goro nga karga boŋ, beene kundey kulu mo go ga kay a kambe ŋwaari d'a kambe wow haray.
Rabbi ne: ‹May no ga Israyla bonkoono Ahab halli zama a ma koy Ramot-Jileyad ka kaŋ?› Kal i ra afo ma hay fo ci, afo mo ma hay fo waani ci.
Kala biya* fo go, a fatta ka kay Rabbi jine ka ne: ‹Ay no g'a halli.› Rabbi ne a se: ‹Mate cine no ni g'a halli nd'a?›
A ne: ‹Ay wo ga fatta no ka ciya tangari biya a annabey kulu meyey ra.› Rabbi ne: ‹Ni ga hin k'a fafagu, ka hin a mo. Ma koy ka te yaadin.›
Sohõ binde, a go, Rabbi na tangari biya daŋ ni annabey wo meyey ra. Rabbi na hasaraw ci ni boŋ mo.»
Waato din gaa no Zedeciya Kenana izo maan ka Mikaya saŋ garba gaa ka ne: «Fondo woofo no Rabbi Biya gana kaŋ a fun ay do ka koy ka salaŋ ni se?»
Mikaya ne: «A go, han din hane ni ga di, waati kaŋ ni ga furo fu tongo-tongo ra ni ma tugu se.»
Israyla bonkoono ne: «Wa Mikaya sambu ka ye nd'a Amon kaŋ ga birno batu do, da bonkoono izo Yowasa.
Araŋ ma ne: ‹Yaa no bonkoono ci: Wa boro wo daŋ kasu, k'a ŋwaayandi nda taabi buuru, da taabi hari hala ay ma ye ka kaa baani.› »
Mikaya ne: «Hala day haciika ni ye ka kaa baani samay to, kulu Rabbi mana salaŋ ay me ra no.» A ne «Ya araŋ jama kulu, wa hangan ka maa.»
Israyla bonkoono binde, nga nda Yahuda bonkoono Yehosafat ziji ka koy Ramot-Jileyad.
Israyla bonkoono mo ne Yehosafat se: «Ay wo, ay g'ay himando bare no ka furo wongo ra. Amma nin wo, ma ni bankaaray daŋ.» Israyla bonkoono binde na nga himando bare, i furo wongo ra mo.
Suriya bonkoono binde jin ka nga yaarukomey kaŋ yaŋ go torkey boŋ lordi ka ne i se: «Araŋ ma si wongu nda boro kulu, da ibeeri no wala ikayna no, kala day Israyla bonkoono hinne.»
A ciya binde, waati kaŋ torkey boŋ yaarukomey di Yehosafat, i ho hala Israyla bonkoono no. I binde bare zama ngey m'a wongu. Amma Yehosafat na nga jinde sambu, Rabbi mo n'a gaa. Irikoy naŋ i ma fay d'a.
A ciya mo, waati kaŋ torkey boŋ yaarukomey di kaŋ manti Israyla bonkoono no, kal i bare ka fay d'a ganayaŋ.
Kala boro fo na nga hangaw taŋ yaamo-yaamo. A na Israyla bonkoono hay wongu guuru kwaayo da gunde daabirjo game ra. Woodin se no a ne torka gaaraykwa se: «Ni kamba bare k'ay sambu ka kaa marga ra, zama i n'ay guuru gumo.»
Wongo binde koroŋ han din hane. Israyla bonkoono na nga bine gaabandi ka jeeri nga torka ra. A goono ga wongu nda Suriya bonkoono kala wiciri kambu. Wayna kaŋ yaŋ waate no a bu.

19

Yahuda bonkoono Yehosafat binde ye nga kwaara baani samay Urusalima ra.
Yehu Hanani izo kaŋ ga fonnay, nga mo fatta zama nga ma bonkoono kubay se. Kal a ne bonkoono Yehosafat se: «A ga hima ni se ni ma boro laaley gaa, wala? Ni ma ba borey kaŋ yaŋ ga konna Rabbi? Woodin se binde Rabbi futay korna go ni boŋ.
Kulu nda yaadin a na hari hanno fooyaŋ gar ni do, za kaŋ ni na wayboro himandi bundu toorey kaa laabo ra, ni na ni bina daŋ mo ni ma Irikoy ceeci.»
Yehosafat binde goro Urusalima ra. A ye ka fatta koyne ka furo borey ra za Beyer-Seba kal a koy Ifraymu tondey gaa. A ye ka kand'ey Rabbi i kaayey Irikoyo do.
A na ciitikoyaŋ mo daŋ laabo ra, Yahuda galley kulu kaŋ yaŋ gonda wongu cinarey ra, gallu ka koy gallu.
A ne ciitikoy se: «Araŋ ma laakal da haŋ kaŋ araŋ ga te, zama ciito kaŋ araŋ ga te, manti boro goy no, amma Rabbi goy no. Nga mo go araŋ banda ciiti ra.
Woodin sabbay se, Rabbi humburkumay ma goro araŋ do. Araŋ ma laakal nda haŋ kaŋ araŋ ga te, zama laala si no Rabbi iri Irikoyo do, baar'a-baar'a si no, me-daabu taayaŋ mo si no.»
Urusalima ra mo Yehosafat na alfaga fooyaŋ da Lawi boro fooyaŋ, da Israyla kaayey windi jine boro fooyaŋ daŋ i ma Rabbi ciito te, i ma kakaw fay mo Urusalima borey game ra.
A n'i lordi mo ka ne: «Ya-cine no araŋ ga te Rabbi humburkumay ra, da naanay, da bine folloŋ.
Da kakaw fo kulu dumi kaa ka tun araŋ nya-izey kaŋ yaŋ goono ga goro ngey galley game ra, kuri nda kuri sanni, asariya nda lordi sanni, hin sanni nda farilla, araŋ g'i kabarandi i ma si ciya taali-teeriyaŋ Rabbi jine, zama futay ma si kaŋ araŋ d'araŋ nya-izey boŋ. Araŋ ma woodin te, araŋ si ciya taali-alhakku-koyyaŋ mo.
A go mo, alfaga beero Amariya go araŋ jine Rabbi muraadey kulu ra. Isumeyla izo Zebadiya kaŋ ga Yahuda dumo may, nga mo go araŋ jine bonkoono muraadey din kulu ra. Lawi borey mo ga ciya goy-teeriyaŋ araŋ jine. Wa te gaabi ka soobay ka goy da himma. Rabbi ma goro boro hanney banda.»

20

A ciya mo woodin banda, kala Mowab izey da Amon izey, da Amonance fooyaŋ ngey banda, i kaa zama ngey ma wongu nda Yehosafat.
Boro fooyaŋ mo kaa ka ci Yehosafat se ka ne: «Wongu marga kunda bambata fo goono ga kaa ka fun Suriya yongo haro banda. I goono ga kande ni gaa wongu. Guna mo, i go Hazazon-Tamar ra» (sanda En-Gedi nooya).
Kala Yehosafat humburu. A na nga bina daŋ Rabbi ceeciyaŋ gaa. A binde fe Yahuda kulu ra ka ne i ma mehaw.
Yahuda binde margu zama ngey ma gaakasinay ceeci Rabbi do. I fun Yahuda galley kulu ra ka kaa mo zama ngey ma Rabbi ceeci se.
Yehosafat kay mo Yahuda nda Urusalima jama game ra Rabbi windo ra, windo batama tajo jine.
A ne: «Ya Rabbi, iri kaayey Irikoyo, manti nin no ga ti Irikoy kaŋ go beena ra, wala? Manti nin no ga dumi cindey mayrayey kulu may? Ni kambe ra mo no hina da gaabi go, hala boro kulu si gaaba nda nin ka te zaama.
Ya iri Irikoyo, manti nin no ka laabo wo borey gaaray ni jama Israyla jine bo? Manti ni na laabo nooyandi mo ni cora Ibrahim banda se tubu hal abada?
I binde goro a ra hala i na nangu hanante cina ni se a ra, ni maa sabbay se. Ni mo ne:
Hala day hay fo laalo kaŋ iri boŋ, da takuba no, wala ciiti, wala balaaw, wala haray, iri mo, d'iri kay fuwo wo jine, da ni jine mo (zama ni maa go fuwo wo ra), d'iri n'iri jinde tunandi ni gaa iri taabo ra, ni mo ga maa ka faaba te.
Sohõ binde, a go, Amon da Mowab izey, da Seyir tondo waney, borey kaŋ yaŋ ni mana naŋ Israyla izey ma wurrandi te i laabey ra waato kaŋ i fun Misira laabo ra, amma i kamba ka fay d'ey, i man'i halaci --
guna, sohõ haŋ kaŋ i go g'iri bana nd'a! I kaa zama ngey m'iri kaa ni mayray haro ra, kaŋ ni n'iri no tubu.
Ya iri Irikoyo, ni si ciiti nd'ey no? Zama iri wo, iri sinda hina fo jama bambata wo gaa kaŋ goono ga kaa k'iri wongu. Iri si bay mo hay kulu kaŋ iri ga te. Amma iri moy go ni gaa.»
Yahuda kulu mo go ga kay Rabbi jine, ngey nda ngey attaciriyey nda ngey wandey, da ngey zankey.
Saaya din ra Rabbi Biya kaa Lawi bora Yahaziyel Zakariya izo, Benaya ize, Yeyel ize, Mattaniya ize boŋ; Asaf izey boro no. A go jama bindo ra.
A ne: «Wa hanga jeeri, ya araŋ Yahuda kulu, d'araŋ mo Urusalima gorokoy, da ni bumbo mo Bonkoono Yehosafat: Yaa no Rabbi ci araŋ se: Wa si humburu, araŋ biney ma si pati mo marga bambata woone se, zama wongo manti araŋ wane no, amma Irikoy wane no.
Suba araŋ ma koy ka wongu nd'ey. Wa guna, i goono ga kaaru Ziz zijiyaŋo do, araŋ g'i gar gooro bananta, Yeruwel saajo jine.
Araŋ sinda wongu teeyaŋ laami. Araŋ ma soola ka kay ka dangay siw! Ya Yahuda da Urusalima, araŋ ga di Rabbi faaba araŋ sabbay se. Wa si humburu, araŋ ma si joote mo. Suba araŋ ma fatta k'i kubay, zama Rabbi go araŋ banda.»
Kala Yehosafat na nga boŋo sumbal, a moyduma go ganda. Yahuda kulu da Urusalima gorokoy kulu ye ganda Rabbi jine, i goono ga sududu Rabbi se.
Lawi borey da Kohat borey izey da Kora izey mo tun ka kay zama ngey ma Rabbi Israyla Irikoyo sifa da jinde gaabikooni nda cimi.
I tun susubay za da hinay ka furo Tekowa saajo ra. Waato kaŋ cine i goono ga fatta, Yehosafat tun ka kay ka ne: «Yahuda, d'araŋ mo Urusalima gorokoy, wa maa ay se: wa Rabbi araŋ Irikoyo cimandi, yaadin gaa no araŋ ga sinji. Araŋ m'a annabey mo cimandi, yaadin gaa no araŋ ga te zaama.»
Waato kaŋ a saaware jama gaa, a ne borey kaŋ yaŋ ga baytu Rabbi se m'a sifa, zama a gonda darza hanno. Saaya kaŋ i goono ga fun taray wongu marga jine, i ma ne: «Wa saabu Rabbi se, zama a baakasinay suujo ga tondo hal abada!»
Amon da Mowab da Seyir tondo izey goono ga kaa ngey ma Yahuda wongu se. Waato kaŋ Yahuda sintin ka baytu nda sifayaŋ te, kala Rabbi na gumandi ize yaŋ daŋ i ma ibarey batandi k'i ŋwa.
Zama Amon da Mowab izey, ngey no ka tun ka wongu nda Seyir tondo gorokoy, zama ngey m'i wi, ngey m'i halaci parkatak. Waato kaŋ i na Seyir gorokoy ban, gaa no i ye care gaa, afo kulu gurjay nga ma afo halaci.
Waato kaŋ Yahuda borey kaa ka to batuyaŋ cinari kuuko kaŋ ga saajo guna do, i na jama guna. I go buukoyaŋ ga furu ganda. A sinda boro kaŋ yana, baa afo.
Waato kaŋ cine Yehosafat da nga jama kaa zama ngey m'i ku, i na arzaka nda bankaaray, da jinay caadante yaŋ boobo gar, kaŋ yaŋ i sambu ngey boŋ se, hal a bisa haŋ kaŋ i ga hin ka sambu. I te jirbi hinza i goono ga wongu arzaka ku, a baayaŋo sabbay se.
Waati din gaa, jirbi taacanta hane no i margu Beraka gooro ra, zama noodin no i na Rabbi albarka sifa. Woodin se no i na nango din maa daŋ Albarka gooru hala hunkuna.
Waato din gaa no Yahuda borey da Urusalima waney kulu ye fu. Yehosafat mo go i se jina, zama i ma ye ka koy Urusalima nda farhã, zama Rabbi n'i biney kaanandi i se i ibarey boŋ.
I kaa Urusalima da moolo kayna da moola beeri yaŋ da hilliyaŋ ka koy Rabbi windo do.
Irikoy humburkumay go laabey mayrayey kulu boŋ, saaya kaŋ i maa baaru kaŋ Rabbi wongu nda Israyla ibarey.
Yehosafat mayra binde du laakal kanay zama a Irikoyo n'a no fulanzamay kuray kulu.
Yehosafat na Yahuda may. A gonda jiiri waranza cindi gu waato kaŋ cine a sintin ka may, a may jiiri waranka cindi gu mo Urusalima ra. A nyaŋo maa ga ti Azuba, Silhi ize way no.
A na nga baabo Asa fonda gana. A mana kamba ka fay d'a, a ga ba nga ma te haŋ kaŋ ga saba Rabbi diyaŋ gaa.
Amma kulu nda yaadin i mana tudey boŋ sududuyaŋ harey kaa. Borey mo mana ngey biney sinji ngey kaayey Irikoyo gaa jina.
Yehosafat goy cindey binde, za sintinay wano ka koy kokor banda wano, a go, i n'i hantum Yehu Hanani izo tira ra kaŋ i daŋ Israyla bonkooney tira ra.
Woodin banda Yahuda bonkoono Yehosafat ye ka te me fo da Israyla bonkoono Ahaziya. Woodin mo laala no gumo.
A na nga boŋ margu nd'a mo ngey ma hiyaŋ te kaŋ yaŋ ga koy Tarsis. I na hiyey te Eziyon-Geber ra.
Alwaato din ra no Eliyezer Dodabahu, Maresa wano ize na annabitaray te Yehosafat boŋ ka ne: «Za kaŋ ni na ni boŋ margu nda Ahaziya, Rabbi na ni goyey halaci.» Hiyey binde bagu, hal i si hin ka koy Tarsis koyne.

21

Yehosafat binde kani nga kaayey banda. I n'a fiji Dawda birno ra nga kaayey banda. A ize Yehoram mo te bonkooni a nango ra.
A gonda kayneyaŋ, Yehosafat ize yaŋ, ngey: Azariya, da Yehiyel, da Zakariya, da Munkayla, da Azariya, da Sefatiya; woone yaŋ kulu Israyla bonkoono Yehosafat ize yaŋ no.
I baabo mo n'i no nooyaŋ boobo, nzarfu nda wura, da jinay caadante yaŋ, da wongu gallu cinarikoy yaŋ Yahuda ra. Amma a na mayra no Yehoram se, zama nga no ga ti a hay-jina.
Amma waato kaŋ Yehoram kaaru nga baaba mayra boŋ, a na nga boŋ gaabandi mo, kal a na nga kayney kulu wi da takuba, hala nda Israyla ra mayraykoy fooyaŋ mo.
Yehoram gonda jiiri waranza cindi hinka waato kaŋ cine a sintin ka may. A may mo Urusalima ra jiiri ahakku.
A na Israyla bonkooney fonda gana mo, sanda mate kaŋ cine Ahab dumo te, zama a na Ahab ize way fo hiiji. A na goy laalo te mo Rabbi diyaŋ gaa.
Kulu nda yaadin Rabbi mana yadda nga ma Dawda dumo halaci, alkawlo kaŋ a te Dawda se din sabbay se, zama a ne mo nga ga fitilla no a se d'a izey mo se duumi.
A zamana ra no Edom murte Yahuda gaa. I na bonkooni daŋ ngey boŋ se.
Alwaato din Yehoram daaru, nga nda nga soojey, d'a torkey kulu nga banda. Edomancey goono g'a daŋ game, nga nd'a torkey jine borey. A tun cino ra mo k'i kar.
Yaadin cine no Edom murte nd'a ka fun Yahuda kambe hala ka kaa sohõ. Saaya din no Libna mo murte a gaa, alwaati follonka din ra, zama Yehoram fay da Rabbi nga kaayey Irikoyo.
A na tudey boŋ sududuyaŋ nanguyaŋ te mo koyne Yahuda tondi kuukey ra. A na Urusalima borey daŋ i ma kaaruwataray* te, a na Yahuda mo darandi nga fonda gaa.
Kala annabi Iliya tira kaa ka furo a kambe ra kaŋ ne: «Yaa no Rabbi, ni kaayo Dawda Irikoyo ne: Ni mana dira ni baaba Yehosafat fonda ra, wala mo Yahuda bonkoono Asa fonda ra,
amma ni na Israyla bonkooney fonda gana. Ni daŋ mo Yahuda gorokoy da Urusalima waney kulu ma kaaruwataray te, sanda mate kaŋ cine Ahab dumo te. Ni na ni kayney mo wi, ni baabo windo waney, wo kaŋ yaŋ bisa nin booriyaŋ.
Woodin sabbay se no a go, Rabbi ga ni borey da ni izey, da ni wandey, da hay kulu kaŋ go ni se kar da masiiba beeri.
Ni ga azaaba da doori boobo haŋ ni teeley ra, hala baa ni teeley ga mun ni dooro kaŋ go no zaari ka koy zaari se.»
Rabbi mo na Filistancey biney tunandi Yehoram gaa, da Laarabey waney, wo kaŋ yaŋ ga maan Etiyopi borey,
hala i kande wongu Yahuda gaa. I n'a hirro daaru ka furo. I na arzaka kulu kaŋ i gar bonkoono windo ra ku, d'a izey, d'a wandey, hala i mana ize alboro cindi a se baa afolloŋ, kal a koda Yehowahaz hinne.
Woodin kulu banda no Rabbi ye k'a kar teelo ra nda doori kaŋ si yay.
A ciya mo woodin, a jiiri hinkanta bananta, kal a teeley kaa ka gusam, a dooro sabbay se. A bu da doori nda azaaba. A borey mana danji funsu a se sanda mate kaŋ i te a kaayey se.
A gonda jiiri waranza cindi hinka waato kaŋ a sintin ka may. A may Urusalima ra mo jiiri ahakku. A dira, a buwo mana dooru boro kulu gaa. I n'a fiji Dawda birno ra, amma manti bonkooney saarayey ra bo.

22

Urusalima gorokoy n'a koda Ahaziya daŋ koytaray a nango ra, zama wurrandi izey kaŋ yaŋ kaa wongu marga Laarabey banda n'a ize beerey kulu wi. Woodin se no Yahuda bonkoono Yehoram ize Ahaziya na mayra sambu.
Ahaziya gonda jiiri waranka cindi hinka waato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri folloŋ Urusalima ra. A nya maa Ataliya, Omri ize way no.
Nga mo na Ahab dumo fonda gana, zama a nyaŋo no ga ti a saaware nookwa laala teeyaŋ se.
A na goy laalo te mo Rabbi diyaŋ gaa, sanda mate kaŋ cine Ahab dumo te, zama ngey no ga ti a saawarekasiney a baabo buuyaŋo banda ka koy a halaciyaŋo.
A dira mo i saawarey boŋ, nga nda Israyla bonkoono Ahab ize Yoram care banda. A koy zama ngey ma wongu nda Haziyel Suriya bonkoono Ramot-Jileyad ra. Suriya borey mo na Yoram guuru.
A ye ka kaa Yezreyel zama nga ma du baani guuruyaŋo gaa kaŋ Suriyancey te a se Ramot ra waato kaŋ a go ga wongu nda Suriyancey bonkoono Haziyel. Yahuda bonkoono Yehoram ize Ahaziya mo koy nga ma Yoram Ahab ize kunfa noodin Yezreyel, zama a sinda baani.
Diraw woodin kaŋ Ahaziya te ka koy Yoram do no ga ti a halaciyaŋo fonda, Irikoy waado boŋ. Zama waato kaŋ cine a kaa, a koy Yoram banda zama ngey ma wongu nda Nimsi ize Yehu, nga kaŋ Rabbi na ji soogu a boŋ, zama a ma Ahab dumo halaci.
I go no, waato kaŋ Yehu goono ga ciiti toonandi Ahab dumo boŋ, kal a gar Yahuda mayraykoyey da Ahaziya nya-izey izey goono ga goy Ahaziya se. Kal a n'i wi.
A na Ahaziya mo ceeci, i n'a di mo, (a goono ga tugu Samariya ra). I kand'a Yehu do k'a wi. I n'a fiji mo, zama i ne nga wo Yehosafat ize no, nga kaŋ na Rabbi ceeci da nga bina kulu. I jaŋ boro kulu Ahaziya dumo ra kaŋ ga hin ka mayra gaay.
Waato kaŋ Ataliya, Ahaziya nya, di kaŋ nga ize aro bu, a tun ka ne i ma Yahuda dumo fuula bandey kulu wi.
Amma bonkoono ize way Yehosaba na Ahaziya izo Yowas zay ka fun d'a bonkooni izey kaŋ i wi yaŋ ra. A na nga nda nga hampakwa tugu kaniyaŋ fuwo fu-ize fo ra. Yehosaba binde, bonkoono Yehoram ize way, Alfa Yehoyda wande, (zama nga wo Ahaziya wayme no), a n'a tugu Ataliya se hal a mana du k'a wi.
Kala jiiri iddu a go tugante i banda Irikoy windo ra. Ataliya mo, nga no go ga laabo may.

23

Jiiri iyyanta ra Yehoyda na nga boŋ gaabandi ka sappe te da zangu-zangu jine borey. Ngey neeya: Azariya Yeroham izo, da Isumeyla Yehohanan izo, da Azariya Obed izo, da Maaseya Adaya izo, da Elisafat Zikri izo.
I soobay ka gana Yahuda laabo kulu ra ka Lawi borey margu Yahuda galley kulu ra, da Israyla kaayey windi arkusey. I kaa Urusalima.
Jama kulu binde na sappe te da bonkoono noodin Irikoy windo ra. Yehoyda ne i se: «Wa guna, bonkoono ize neeya. A ga mayray te sanda mate kaŋ cine Rabbi ci Dawda izey boŋ.
Haŋ kaŋ araŋ ga te neeya: araŋ boro jare hinzanta kaŋ yaŋ ga furo asibti hane, alfagey da Lawi borey ra, i ma ciya windi me batukoyaŋ.
Jare fo ma kay bonkoono windo do haray, jare fo mo Ganda Tiksa meyo do haray. Jama kulu mo ma kay Rabbi windo batama ra.
Amma araŋ ma si naŋ boro kulu ma furo Rabbi fuwo ra, kala alfagey hinne, da Lawi borey mo kaŋ yaŋ ga goy. Ngey no ga furo, zama ngey wo hananteyaŋ no. Amma borey kulu kaŋ cindi ga batu no Rabbi sanno boŋ.
Lawi borey mo ga bonkoono windi, boro kulu nda nga wongu jinay nga kambe ra. Boro kulu kaŋ furo fuwo ra, kala i m'a wi. Amma araŋ wo araŋ ma goro bonkoono banda waati kaŋ a ga furo nda waati kaŋ a ga fatta.»
Lawi borey da Yahuda borey kulu binde goy da mate kaŋ cine Alfa Yehoyda lordi kulu. Boro kulu na nga borey margu, sanda borey kaŋ yaŋ ga furo asibti hane, da borey kaŋ yaŋ ga zumbu asibti hane, zama Yehoyda mana satey sallama jina.
Bonkoono Dawda yaajey da koray kayney da koray beerey kulu kaŋ yaŋ go Irikoy windo ra, Alfa Yehoyda n'i no zangu-zangu jine borey se.
A naŋ jama kulu ma bonkoono windi k'a daŋ game, boro kulu nda nga wongu jinay nga kambe ra, za windo kambe ŋwaaro gaa kal a ma koy windo kambe wow gaa, da sargay feema da windo meyo gaa.
Waato din gaa no i fatta nda bonkoono izo. I na koytaray fuula daŋ a gaa k'a no seeda, _kaŋ ga ti Tawretu tira,|_ k'a ciya bonkooni. Yehoyda nda ngey izey na ji soogu a boŋo boŋ ka ne: «Bonkoono aloomaro ma candi!»
Waato kaŋ Ataliya maa jama kosongo, i goono ga zuru ga bonkoono zamu, kal a kaa borey do Rabbi windo ra.
A guna, kal a di bonkoono go ga kay nga cinari kuuko do haray, furoyaŋo do. Jine borey da hilli karkoy go bonkoono jarga, laabo borey kulu mo go ga farhã. I go ga hilley kar, doonkoy mo go ga kar da ngey jinayey, i goono ga sifa dooni te. Saaya din Ataliya na nga bankaarayey tooru-tooru ka ne: «Amaana ŋwaari! Amaana ŋwaari!»
Yehoyda binde na zangu-zangu jine borey fattandi, ngey kaŋ yaŋ i daŋ wongu boŋ ka ne i se: «Wa waybora kaa taray soojey sasara ra. Boro kulu kaŋ n'a gana mo, i m'a koy wi da takuba!» (Zama alfaga ne i ma s'a wi Rabbi windo ra.)
Woodin se no i n'a di. Waato kaŋ a to Bariyey Furoyaŋo Meyo do, kaŋ go bonkoono kwaara haray, noodin no i n'a wi.
Yehoyda binde na sappa te nga bumbo da jama kulu nda bonkoono game ra, hal i ma ciya Rabbi wane jama.
Jama kulu binde koy Baal* diina windo do k'a zeeri. I n'a feemey d'a toorey bagu-bagu. I na Baal alfaga Mattan wi mo feemey jine.
Yehoyda na Rabbi windo goyey kulu dumi-dumi daŋ alfagey kaŋ ti Lawi borey kambe ra, ngey kaŋ yaŋ Dawda fay-fay Rabbi windo ra. I goyo ga ti i ma Rabbi wane sargayey kaŋ i ga ton salle, sanda mate kaŋ cine i hantum Musa asariya tira ra. I m'a te da farhã da baytu teeyaŋ care banda, Dawda lordo boŋ.
A na batukoyaŋ daŋ Rabbi windo meyey gaa, zama borey kaŋ yaŋ sinda hananyaŋ hay kulu gaa, i ma si furo windo ra.
Zangu-zangu jine borey, da boro beerey, da jama maykoy, da laabo jama kulu, a n'i sambu ka bonkoono zumandi a ma fun Rabbi windo ra. I gana meyo kaŋ go beene din gaa kala bonkoono kwaara. I na bonkoono dake koytaray karga boŋ.
Laabo jama kulu binde farhã, gallo mo du laakal kanay zama i na Ataliya wi da takuba.

24

Yowasa gonda jiiri iyye waato kaŋ a sintin ka may. A may mo jiiri waytaaci Urusalima ra. A nyaŋo maa Zibiya, Beyer-Seba boro no.
Yowasa te haŋ kaŋ ga saba Rabbi diyaŋ gaa Alfa Yehoyda funayaŋ jirbey kulu ra.
Yehoyda na wande hinka hiiji ka kande a se. A hay mo izeyaŋ, alboro nda wayboro.
A ciya mo, woodin banda Yowasa miila nga ma Rabbi windo hanse.
Kal a na alfagey da Lawi borey margu. A ne i se: «Wa koy ka Yahuda galley gana, ka nooru margu-margu Israyla kulu ra, kaŋ i g'araŋ Irikoyo windo hanse nd'a jiiri kulu. Wa laakal ye araŋ ma muraado te da cahãyaŋ.» Kulu nda yaadin Lawi borey mana goyo te da cahãyaŋ.
Bonkoono mo na alfaga beero Yehoyda ce ka ne a se: «Ifo se no i mana Lawi borey lordi ka ne i ma koy Yahuda nda Urusalima ra ka jangal margu, Rabbi tamo Musa jangalo, da Israyla jama wano, hukumo kaŋ gonda seeda se?»
Zama wayboro laala din, Ataliya, a izey jin ka Irikoy windo ku, Rabbi windo jinay kaŋ i fay waani kulu nooya, ka goy d'ey Baaley se.
Bonkoono binde na lordi te. I na sundurku fo te mo k'a jisi taray, Rabbi windo meyo gaa.
I fe Yahuda nda Urusalima ra ka ne i ma kande Rabbi se jangal kaŋ Musa, Irikoy tamo, daŋ Israyla boŋ saajo ra.
Koyey kulu nda jama kulu te bine kaani ka kand'a. I n'a daŋ sundurko ra, kal a to.
A ga ciya mo, waati kulu kaŋ Lawi borey ga kande sundurko bonkoono goy-teerey do, i ga di nzarfu boobo go a ra, gaa bonkoono hantumkwa, da alfaga beero goy-teero ma kaa ka sundurko feeri ka haŋ kaŋ go a ra ku ka koy. I ga sundurko ye nga nango ra koyne. Yaadin no i soobay ka te zaari ka koy zaari, i na nzarfu boobo margu-margu mo.
Bonkoono Yehoyda mo n'a no Rabbi windo goy-teerey se. Koyne, i zinga nda cinakoyaŋ, da saceyaŋ, i ma Rabbi windo hanse se.
Goy-teerey binde goy, goyo mo kubay i kambey ra. I na Rabbi windo ye ka te mate kaŋ a go za doŋ, i n'a gaabandi mo.
Waato kaŋ cine i na goyo ban, kulu i kande nzarfu kaŋ cindi din bonkoono da Yehoyda do. Ngey mo no, i na jinay te d'a Rabbi windo se, danga saajaw jinayey da sargay kaŋ i ga ton jinayey, da taasayaŋ da jinay fooyaŋ, wura nda nzarfu wane yaŋ. I na sargay kaŋ i ga ton no mo Rabbi windo ra kaŋ sinda fappeyaŋ Yehoyda jirbey kulu ra.
Amma Yehoyda kaa ka zeen, a kungu nda ndunnya kal a bu mo. A jiirey jiiri zangu nda waranza no waato kaŋ a bu.
I n'a fiji Dawda birno ra bonkooney banda, zama a na booriyaŋ goy te Israyla ra, da Irikoy da nga windo mo se.
I go no, Yehoyda buuyaŋo banda, kala Yahuda mayraykoyey kaa ka sombu bonkoono se. Bonkoono mo hangan i se.
Kal i fay da Rabbi, ngey kaayey Irikoyo windo. I ye ka may wayboro himandi bundu toorey se, da tooru fooyaŋ. Futay mo kaŋ Yahuda nda Urusalima boŋ i taalo din sabbay se.
Kulu nda yaadin Rabbi na annabiyaŋ donton i gaa, hala i ma ye ka kand'ey Rabbi do. I n'i bayrandi, amma i mana hanga jeeri.
Rabbi Biya mo kaa Zakariya Alfa Yehoyda ize boŋ. A kay jama se beene ka ne i se: «Yaa no Irikoy ci: Ifo se no araŋ goono ga Rabbi lordey daaru, hal araŋ ma jaŋ ka du albarka? Za kaŋ araŋ na Rabbi furu, nga mo na araŋ furu.»
I na me-hawyaŋ soola Zakariya boŋ k'a catu nda tondiyaŋ kal a bu bonkoono lordo boŋ, noodin Rabbi windo batama ra.
Yaadin cine no bonkoono Yowasa mana fongu nda gomno kaŋ a baabo Yehoyda te nga se, amma a n'a izo wi. Saaya kaŋ cine a goono ga ba ka bu, Zakariya ne: «Rabbi ma guna, ka bana.»
A ciya binde, jiiro bananta, kala Suriya borey kande Yowasa gaa wongu. I kaa Yahuda nda Urusalima ka jama mayraykoyey kulu halaci borey ra. I n'i wongu arzakey kulu sambu ka kond'ey Damaskos bonkoono se.
Zama Suriya wongu marga boro ciraariyaŋ no i kande. Kulu nda yaadin, Rabbi na wongu marga bambata daŋ i kambe ra, zama i na Rabbi, ngey kaayey Irikoyo furu. Yaadin cine binde no i na ciiti te d'a Yowas se.
Waato kaŋ i fay d'a mo, (zama i fay d'a da doori korno), kal a tamey na me haw a boŋ Alfa Yehoyda izo kuro sabbay se. I na bonkoono wi nga daaro boŋ. A bu, i n'a fiji mo Dawda birno ra, amma i man'a fiji bonkooney saarayey ra.
Wo kaŋ yaŋ na me-hawyaŋo te a se, ngey neeya: Zabad, kaŋ nyaŋo maa Simeyat Amon boro no, da Yehozabad, kaŋ nyaŋo maa Simrit Mowab boro no.
A izey sanni ciine ra da muraadu tiŋo beerey kaŋ yaŋ i dake a boŋ, da Irikoy windo hanseyaŋo, ngey neeya, i n'i hantum bonkooney baaru tira ra. A izo Amaziya na mayray te a nango ra.

25

Amaziya gonda jiiri waranka cindi gu waato kaŋ a sintin ka may. A may mo jiiri waranka cindi yagga Urusalima ra. A nyaŋo maa Yehowaddan Urusalima boro no.
A te haŋ kaŋ ga saba Rabbi diyaŋ gaa, amma manti nda bine folloŋ bo.
A ciya mo, waato kaŋ a koytara sinji, kal a na tamey kaŋ yaŋ na bonkoono a baabo wi din wi.
Kulu nda yaadin a mana i izey wi, amma a te haya kaŋ i hantum Musa asariya tira ra din boŋ, sanda mate kaŋ Rabbi lordi din, ka ne: «I ma si baabey wi izey sabbay se, i ma si izey mo wi baabey sabbay se, amma i ma boro kulu wi nga bumbo zunubo sabbay se.»
Amaziya na Yahuda margu koyne. A n'i soola i kaayey windey boŋ, zambar-zambar da zangu-zangey i jine borey cire, Yahuda nda Benyamin kulu nooya. A n'i lasaabu mo za jiiri waranka izey ka koy beene. A n'i gar boro zambar zangu hinza suubanante yaŋ no, wo kaŋ yaŋ ga wasa i ma koy wongu, kaŋ yaŋ ga waani koray da yaaji.
A na yaarukomyaŋ sufuray Israyla ra mo, boro zambar zangu, k'i bana nda nzarfu ton taaci nda jare cine.
Amma Irikoy boro fo kaa a do ka ne: «Ya Bonkoono, ma si naŋ Israyla wongu marga ma koy ni banda, zama Rabbi si Israyla banda, sanda Ifraymu kulu banda nooya.
Amma da ni ga kond'ey, baa ni te alboro teera, ni te gaabi wongu teeyaŋ se, kulu Irikoy ga ni soote ganda ni ibarey jine, zama Irikoy gonda gaakasinay hina, a gonda zeerimi hina mo.»
Amma Amaziya ne Irikoy bora se: «Day mate no iri ga te da nzarfu ton taaci nda jara din sanno kaŋ ay jin ka no Israyla wongu marga se?» Irikoy bora tu ka ne: «Rabbi ga hin ka ni no haŋ kaŋ ga bisa woodin cine baayaŋ gumo.»
Waato din gaa Amaziya n'i fay-fay, sanda jama kaŋ yaŋ fun Ifraymu ka kaa a do, i ma ye fu. I futa binde koroŋ Yahuda boŋ. I ye fu futay korno ra.
Amaziya na nga boŋ gaabandi ka nga borey candi. A koy Ciiri Gooro ra ka Seyir boro zambar way kar.
Zambar way fo mo waani, Yahuda izey konda woodin yaŋ da fundi hal i to tondo yollo gaa. I n'i jindaw ganda i ma fun tondo boŋ, hala i kulu bagu-bagu.
Amma soojey kaŋ yaŋ Amaziya sallama din, ka ne i ma si koy wongo do nga banda, i kaŋ Yahuda galley boŋ, za Samariya kal a ma koy Bayt-Horon. I na boro zambar hinza kar i ra ka wongu arzaka boobo ku.
I go no, waato kaŋ Amaziya ye ka kaa ka fun Edomancey wiyaŋo do, kal a kande Seyir izey toorey. A n'i sinji zama i ma ciya nga de-koyyaŋ. A sududu i se mo ka dugu ton i se.
Woodin sabbay se no Rabbi futa koroŋ Amaziya boŋ. A na annabi fo donton a gaa ka ne a se: «Ifo se no ni na borey din toorey ceeci, ngey kaŋ yaŋ i mana ngey borey faaba ni kambe ra?»
I go no, annabo goono ga salaŋ d'a yaadin cine, kala bonkoono ne a se: «Iri na ni ciya bonkoono saawarekasin no? Ni binde, ma naŋ! Ifo se no i ga ni wi?» Kala annabo naŋ ka ne: «Ay bay kaŋ Irikoy waadu no nga ma ni halaci, zama ni na woodin te, ni mana hanga jeeri mo ay saawara gaa.»
Kala Amaziya Yahuda bonkoono na nga saaware te. A donton Yowasa Yehowahaz ize gaa, Yehu Israyla bonkoono ize, ka ne: «Ma kaa, iri ma care guna!»
Kal Israyla bonkoono Yowasa, nga mo donton Yahuda bonkoono Amaziya gaa ka ne: «Yo-karji kaŋ go Liban ra, nga no ka donton sedre* nya kaŋ go Liban ra gaa ka ne a se: ‹Ma ni ize way no ay ize aru se a ma hiiji.› Kala Liban ra ganji ham fo kaa, a go ga bisa, a na yo-karjo taamu-taamu.
Ni ne, a go ni na Edom kar. Ni bina beeri hala ni na ni boŋ sifa. Ma goro fu hinne! Ifo se no ni ga masiiba fisi ka kaa taray ni boŋ se, hala ni ma kaŋ, nin da Yahuda ni banda?»
Amma Amaziya wangu ka maa, zama Irikoy do no a fun i ma furo ngey ibarey kambe ra, zama i na Edomancey toorey gana.
Israyla bonkoono Yowasa binde kaaru, nga nda Yahuda bonkoono Amaziya. I karba care gaa Bayt-Semes gooro ra, noodin Yahuda ra.
Yahuda binde na goobu haŋ Israyla kambe ra. Kala boro fo kulu zuru ka koy nga kwaara.
Israyla bonkoono Yowasa mo na Yahuda bonkoono Amaziya, Yowas izo, Yowasa ize di Bayt-Semes ra ka kand'a Urusalima. A na Urusalima birni cinaro zeeri, za Ifraymu Meyo gaa kala ma koy Lokota Meyo gaa, kambe kar zangu taaci no.
A na wura nda nzarfu kulu ku, da jinay kulu kaŋ i gar Irikoy fuwo ra Obed-Edom kambe ra, da bonkoono windo jinay jisante kulu, da tamtaray izeyaŋ. Gaa no a ye nd'ey Samariya.
Kala Yahuda bonkoono Amaziya Yowas ize te jiiri way cindi gu Israyla bonkoono Yehowas Yehowahaz izo buuyaŋo banda.
Amaziya goy cindey binde, za sintinay wano ka koy kokor banda wano, manti i n'i hantum Yahuda nda Israyla bonkooney tira ra bo?
Za han kaŋ hane Amaziya bare ka fay da Rabbi ganayaŋ, laab'izey na me haw a boŋ Urusalima ra. Nga mo zuru ka koy Lacis. Amma i na a ce gana ka koy hala Lacis k'a wi noodin.
I n'a za ka kande bariyaŋ boŋ k'a fiji a kaayey banda Yahuda birno ra.

26

Yahuda borey kulu na Uzziya sambu, a gonda jiiri way cindi iddu kaŋ i n'a didiji bonkooni a baabo Amaziya nango ra.
Waato kaŋ bonkoono Amaziya kani nga kaayey banda, woodin banda Uzziya na Elat cina k'a yeti Yahuda se.
Uzziya gonda jiiri way cindi iddu waato kaŋ a sintin ka may. A may mo jiiri waygu cindi hinka Urusalima ra. A nyaŋo maa ga ti Yekoliya, Urusalima boro no.
Uzziya na haŋ kaŋ ga saba te Rabbi diyaŋ gaa, mate kulu kaŋ cine a baabo Amaziya te.
A na Irikoy ceeci Zakariya zamana ra kaŋ gonda bayray Irikoy bangandey ra. Waati kulu kaŋ Uzziya ga Rabbi ceeci, Irikoy g'a albarkandi.
A fatta ka wongu nda Filistancey. A na Gat birni cinaro, da Yabne birni cinaro, da Asdod wano mo zeeri. A na galluyaŋ cina Asdod laabo ra, da Filistancey game ra.
Irikoy n'a gaa a ma wongu nda Filistancey, da Laarabey kaŋ yaŋ go Gur-Baal, da Meyunim izey mo.
Kala Amon borey na fooyaŋ no Uzziya se. A maa beera mo koy hala Misira hirro meyo gaa, zama a te gaabi gumo.
Uzziya na cinari kuuku yaŋ te Urusalima ra Lokota Meyo do haray, da Gooro Meyo, da cinari gungumanta do haray mo, a n'i gaabandi mo.
A na cinari kuuku yaŋ te mo saajo ra. A na hari jisiyaŋ nangu boobo fansi, zama a gonda haw boobo, gooro ra da Safela ra mo. A gonda alfariyaŋ da borey kaŋ yaŋ ga haggoy da reyzin* kaley mo tondey ra da Karmel ra mo, zama nga wo farmi baako no.
Uzziya gonda wongu margayaŋ mo kaŋ yaŋ ga koy wongu sata-sata, lasaabuyaŋo boŋ kaŋ hantumkwa Yeyel da Maaseya kaŋ ga goy, i te bonkooni wane sooje yaarukom fo cire, Hananiya no.
Woone yaŋ kulu kaayey windi arkusey no, sanda yaarukomey, ngey boro zambar hinka nda zangu iddu no.
I kambe ra mo gonda boro zambar zangu hinza nda zambar iyye da zangu gu, soojeyaŋ kaŋ ga wongu nda gaabi gumo, zama ngey ma bonkoono gaa a ibarey gaa.
Uzziya soola i se mo, sanda wongu kunda kulu, koray, da yaaji, da wongu fuula, da wongu guuru kwaay, da biraw, da finga-finga tondiyaŋ.
Urusalima ra mo a na mãsinyaŋ te, kaŋ yaŋ gonitaray koyey daŋ, i ma goro cinari kuukey boŋ, da birni cinarey boŋ mo, zama i ma du ka hay da hangaw da tondi bambata yaŋ. A maa mo koy hala nangu mooro, zama a du gaakasinay kaŋ ga dambarandi hal a te gaabi.
Amma waato kaŋ a te gaabi, a bina beeri. A na nga halaciyaŋo candi ka kande. A na naanay feeriyaŋ goy te Rabbi nga Irikoyo se, kal a to naŋ kaŋ a furo Rabbi fuwo ra zama nga ma dugu ton se, dugu tonyaŋ feema boŋ.
Alfa Azariya mo furo a banda. Nga mo, Rabbi wane alfaga wahakku go a banda kaŋ yaŋ gonda bine-gaabi.
I gaaba nda Bonkoono Uzziya ka ne a se: «Ya Uzziya, a mana hagu ni se bo, ni ma dugu ton Rabbi se, kala alfagey hinne, ngey Haruna izey, wo kaŋ yaŋ i n'i hanandi dugu tonyaŋ se. Fatta Nangu Hananta ra, zama ni na naanay feeriyaŋ goy te! Haya si beeray candi ka kande ni se mo ka fun Rabbi Irikoy do.»
Alwaato din binde Uzziya futu. Gombo go kamba ra kaŋ ra a ga dugu ton. Waato kaŋ cine a goono ga futu alfagey se, kala jiraytaray bagu ka fatta a se sukuto gaa noodin alfagey jine, Rabbi fuwo ra, dugu feema jarga tak-tak.
Saaya din alfaga beero Azariya da alfagey kulu n'a guna, a go, kala jiraytaray fatta a sukuto gaa. I n'a tuti da cahãyaŋ. Oho, nga bumbo te waasi ka fatta, zama Rabbi n'a ham.
Bonkoono Uzziya binde ciya jiray kala hano kaŋ hane a bu. A goro fu fo ra waani, zama jiray no, zama i n'a waasu ka kaa Rabbi windo ra. A izo Yotam go ga bonkoono windo may, a goono ga ciiti dumbu laabo jama se.
Uzziya goy cindey binde, za sintinay wano ka koy kokor banda wano, annabi Isaya Amoz izo n'i hantum.
Uzziya binde kani nga kaayey banda. I n'a fiji bonkooney saarayey saajo ra, zama i ne jiray no. A izo Yotam te bonkooni a nango ra.

27

Yotam gonda jiiri waranka cindi gu waato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri way cindi iddu Urusalima ra. A nyaŋo maa ga ti Yerusa, Zadok ize way no.
A te haŋ kaŋ ga saba Rabbi diyaŋ gaa, a na hay kulu te mate kaŋ cine a baabo Uzziya te, amma a mana furo Rabbi wane sududuyaŋ fuwo ra. Amma hala ka kaa sohõ laabo borey goono ga kazaamataray goy te.
A na Rabbi windo Beene Meyo cina, Ofel garo boŋ mo a na cinayaŋ boobo te.
A na galluyaŋ cina mo Yahuda tudey laabo ra. Saaji beerey ra mo a na wongu fu beeri yaŋ da cinari kuuku yaŋ cina.
A wongu nda Amon izey bonkoono mo ka te zaama i boŋ. Jiiri woodin ra mo Amon izey n'a no nzarfu ton taaci nda jare cine, da alkama tono zambar way, da sayir* tono zambar way. Yaadin cine no Amon izey no a se. Jiiri hinkanta ra mo koyne yaadin, ka koy hala jiiri hinzanta ra.
Yotam binde ciya gaabikooni, zama a na nga muraadey sasabandi Rabbi nga Irikoyo jine.
Yotam goy cindey binde, d'a wongey kulu, d'a muraadey, a go, i n'i hantum Yahuda nda Israyla bonkooney tira ra.
A gonda jiiri waranka cindi gu waato kaŋ a sintin ka may. A may mo jiiri way cindi iddu Urusalima ra.
Yotam kani nga kaayey banda, i n'a fiji mo Dawda birno ra. A izo Ahaz te bonkooni a nango ra.

28

Ahaz gonda jiiri waranka waato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri way cindi iddu Urusalima ra. A mana haŋ kaŋ ga saba te Rabbi diyaŋ gaa, sanda mate kaŋ a kaayo Dawda te cine.
Amma a dira Israyla bonkooney muraadey ra. A na sooguyaŋ himandiyaŋ te mo Baaley se.
A na dugu ton mo Hinnom izo gooro ra. A na nga izey ton mo danji ra, dumi cindey fanta hari goyey boŋ, dumey kaŋ Rabbi gaaray Israyla izey jine.
A ga sargayyaŋ dumbu ka dugu ton tudey boŋ sududuyaŋ nangey boŋ, da tudey boŋ, da tuuri kobto koyey kulu cire mo.
Woodin sabbay se no Rabbi a Irikoyo n'a daŋ Suriya bonkoono kambe ra. I n'a kar, i n'a borey ku ka kond'ey tamtaray, ngey marga boobo. I kond'ey Damaskos. Rabbi n'a daŋ koyne Israyla bonkoono kambe ra, nga mo n'a kar da karyaŋ bambata.
Zama Peka Remaliya izo na boro zambar zangu nda waranka wi Yahuda ra zaari folloŋ, i kulu mo soojeyaŋ no, zama i na Rabbi ngey kaayey Irikoyo furu.
Zikri mo, yaarukom, Ifraymu boro no, a na bonkoono izo Maaseya wi, da Azrikam kaŋ ga bonkoono windo dabari, da yarima Elkana.
Kala Israyla izey na boro zambar zangu hinka di ngey nya-izey ra, wayborey da ize arey da ize wayey ka kond'ey tamtaray. I na wongu arzaka boobo ku i do ka kond'a Samariya.
Amma Rabbi annabi fo go noodin kaŋ a maa ga ti Oded. A fatta zama nga ma kubay da wongu marga kaŋ kaa Samariya. A ne i se: «Wa guna, Rabbi, araŋ kaayey Irikoyo, zama a futu Yahuda se, a sabbay se no a n'i daŋ araŋ kambey ra. Araŋ mo n'i wi da futay kaŋ koy ka to hala beene.
Sohõ mo araŋ na anniya haw araŋ ma Yahuda da Urusalima izey kulu naan ganda i ma ciya tamyaŋ araŋ se, alboro nda wayboro. Wala araŋ bumbey wo, araŋ sinda araŋ taaley Rabbi araŋ Irikoyo do no?
Araŋ binde, wa maa ay se. Borey kaŋ yaŋ araŋ di araŋ nya-izey ra, w'i taŋ, zama Rabbi futay korna goono ga dake araŋ boŋ.»
Waato din gaa Ifraymu ra boro beeri fooyaŋ, danga ngey: Azariya Yohanan izo, da Bereciya Mesillemot izo, da Yehiziciya Sallum izo, da Amasa Hadlay izo, i kakaw da borey kaŋ yaŋ fun wongo do.
I ne: «Araŋ si furo nda tamey din neewo, zama araŋ gonda miila araŋ ma hari te kaŋ ga alhakku candi ka dake iri boŋ Rabbi jine i m'iri taaley d'iri zunubey tonton da baayaŋ. Zama baa sohõ iri alhakko ga beeri, futay korno mo go no Israyla boŋ.»
Soojey binde na tamey da wongu arzaka kulu naŋ mayraykoyey da jama kulu kambe ra.
Borey binde kaŋ yaŋ i n'i maa ce din tun ka tamey din sambu, da wongu arzaka. I n'i ra banjikomey kulu bankaaray, k'i haawi daabu, i na taamuyaŋ daŋ i cey gaa mo. I n'i no ŋwa da haŋ, i n'i tuusu da ji, i n'i ra gazantey kulu dake farkayyaŋ boŋ mo. I kand'ey Yeriko, gallo kaŋ se i ga ne Teenay Nya kwaara, ka koy i nya-izey do. Waato din gaa no i ye Samariya.
Alwaati woodin ra no bonkoono Ahaz donton Assiriya bonkoono gaa ka gaakasinay ceeci.
Zama Edomancey ye ka kaa ka Yahuda kar, i na tamyaŋ ku ka kond'ey.
Filistancey mo kande wurrandiyaŋ Safela galley ra, da Negeb Yahuda wano ra. I na Bayt-Semes ŋwa, da Ayyalon da Gederot, da Soko da nga kawyey, da Timna da nga kawyey a banda, da Jimzo mo da nga kawyey. I goro nango ra.
Zama Rabbi na Yahuda kaynandi Israyla bonkoono Ahaz sabbay se, zama a na borey daŋ i ma goy yaamo yaŋ te Yahuda ra, a na Rabbi amaana ŋwa mo gumo.
Assiriya bonkoono Tiglat-Pileser kaa ka gaaba d'a. A n'a taabandi mo, a mana gaabandiyaŋ fo kulu te a se.
Baa kaŋ Ahaz na arzaka boobo kaa Rabbi windo da bonkoono windo, da mayraykoyey windey ra ka no Assiriya bonkoono se, kulu nda yaadin woodin man'a gaakasinay.
A kankamo alwaato ra mo a ye ka amaana ŋwaari te Rabbi se ka tonton, nga din, Bonkoono Ahaz.
Zama a na sargay te Damaskos toorey se kaŋ yaŋ n'a kar. A ne: «Za kaŋ Suriya toorey g'i gaa, woodin se no ay mo ga sargay no i se, zama i m'ay mo gaa.» Amma i ciya a se halaciyaŋ sabaabu, nga nda Israyla kulu.
Ahaz binde na Rabbi Irikoy windo jinayyaŋ margu-margu, a na Irikoy windo jinayey dumbu-dumbu, a na Rabbi windo meyey daabu. A na sargay feema te nga boŋ se Urusalima lokotey kulu ra.
Yahuda kulu ra mo a na fandey boŋ sududuyaŋ nanguyaŋ te zama nga ma dugu ton de-koy fooyaŋ se ka Rabbi ngey kaayey Irikoyo yanje ceeci.
A goy cindey d'a muraadey kulu mo, za sintina wano ka koy kokor banda wano, ngey neeya, i n'i hantum Yahuda nda Israyla bonkooney tira ra.
Ahaz kani nga kaayey banda, i n'a fiji mo noodin birno ra, sanda Urusalima nooya, zama i mana kand'a Israyla bonkooney saarayey ra. A izo Hezeciya mo te bonkooni a nango ra.

29

Hezeciya gonda jiiri waranka cindi gu waato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri waranka cindi yagga Urusalima ra. A nyaŋo maa ga ti Abiya Zakariya ize way no.
A na teera hanno te Rabbi diyaŋ gaa, sanda hay kulu kaŋ a kaayo Dawda te cine.
A mayra jiiri sintina, handu sintina ra no, a na Rabbi windo meyey fiti, a n'i hanse mo.
A kande alfagey da Lawi borey k'i margu batama fo ra wayna funay haray.
A ne i se: «Ya araŋ Lawi borey, wa maa ay se: sohõ kala araŋ ma araŋ boŋ hanandi. Araŋ ma Rabbi, araŋ kaayey Irikoyo windo mo hanandi. Araŋ ma ziibo kaŋ go Nangu Hananta ra ku.
Zama iri kaayey na amaana ŋwaari te, i na goy laaloyaŋ te Rabbi iri Irikoyo jine. I n'a furu ka ngey moydumey hibandi ka kaa Rabbi nangora gaa, i na ngey banda bare mo.
I na windo batamey meyey mo daabu, i na fitilley wi, i siino ga dugu ton wala sargay kaŋ i ga ton Israyla Irikoyo se Nangu Hananta ra.
Woodin se no Rabbi futa go Yahuda nda Urusalima boŋ hal a n'i nooyandi i ma ciya humburkumay hari nangu kulu, da dambara hari, da cuusuyaŋ hari mo, sanda mate kaŋ cine araŋ go ga di d'araŋ moy.
A go, woodin se mo no takuba na iri kaayey wi. Iri izey, alborey da wayborey, da iri wandey mo go tamtaray ra.
Sohõ binde ay gonda miila ya sappe nda Rabbi, Israyla Irikoyo, zama a ma nga futay korna bare ka kaa iri gaa.
Ay izey, wa si woone muray, zama Rabbi n'araŋ suuban no zama araŋ ma kay nga jine, araŋ ma goy nga se mo, zama araŋ ma ciya a goy-teeriyaŋ ka dugu ton mo.»
Waato din gaa no Lawi borey tun. Mahat Amasay izo, da Yowel Azariya izo, Kohat izey do haray. Merari izo do haray mo, Cis Abdi izo, da Azariya Yehalelel izo. Gerson borey do haray mo, Yowa Zimma izo, da Eden Yowa izo.
Elizafan izey do haray mo, Simri da Yeyel. Asaf izey do haray mo, Zakariya da Mattaniya.
Heman izey do haray mo, Yehiyel da Simey. Yedutun izey do haray mo, Semaya da Uzziyel.
I na ngey nya-izey margu ka ngey boŋ hanandi. I furo windo ra bonkoono lordo boŋ, da Rabbi sanno boŋ mo, zama i ma Rabbi fuwo hanandi.
Alfagey binde furo kala jina haray Rabbi fuwo ra, zama ngey m'a hanandi se. I na ziibi kulu kaŋ i gar Rabbi sududuyaŋ fuwo ra ku. I kand'ey Rabbi windo batama ra. Lawi borey mo n'i sambu zama i ma kond'ey yongo Kidron gooro ra.
Handu sintina zaari sintina ra no i sintin hanandiyaŋo. Zaari ahakkanta hane i to hala Rabbi fuwo jine batama gaa. Jirbi ahakku i goono ga Rabbi fuwo hanandiyaŋ goyo te. Handu sintina jirbi way cindi iddanta hane no i ban.
Waato din gaa no i koy bonkoono Hezeciya do ka ne: «Iri na Rabbi windo kulu hanandi, da sargay feema kaŋ boŋ i ga sargay ton mo, nga nd'a jinayey kulu, da buuru jisiyaŋ taablo, d'a jinayey kulu.
Jinay kulu mo kaŋ bonkoono Ahaz furu nga zamana ra, waato kaŋ cine a na amaana ŋwa, iri n'i soola ka i fay waani. A go mo, i go noodin Rabbi feema jine.»
Waato din gaa bonkoono Hezeciya tun za susubay nda hinay. A na gallo boro beeray margu ka ziji ka koy Rabbi windo do.
I kande yeeji iyye, da feeji gaaru iyye, da feej'ize iyye, da hincin jindi iyye zunubi se sargay, a mayray, da nangu hananta, da Yahuda mo se. A na alfagey lordi mo, kaŋ ga ti Haruna banda ka ne i ma almaney salle Rabbi feema ra.
I binde na yeejey wi. Alfagey mo na kurey taa k'a say-say feema gaa. I na feeji gaarey wi ka kuro say-say feema gaa, i na feej'izey mo wi, k'i kurey say-say feema gaa.
I na zunubi se sargay hincin jindey maanandi bonkoono da jama jine ka ngey kambeyaŋ dake i boŋ.
Alfagey binde n'i wi ka zunubi se sargay te da i kurey feema gaa, zama i ma sasabandiyaŋ te Israyla kulu se. Zama bonkoono lordi ka ne i ma sargayey kaŋ i ga ton, da zunubi se sargayey kulu te Israyla kulu se.
A na Lawi borey daŋ Rabbi windo ra da guuru kaŋ ga hẽ, da moolo kayna, da moolo beeri yaŋ, Dawda da Gad kaŋ ga fonnay bonkoono se, da annabi Natan mo lordo boŋ (zama lordo fun Rabbi do a annabey meyey ra).
Lawi borey kay da Dawda dooni jinayey, alfagey mo gonda hilley.
Hezeciya lordi mo ka ne i ma sargay kaŋ i ga ton salle feema ra. Saaya kaŋ cine i sintin ka sargay kaŋ i ga ton goyo sintin, waato din no i sintin ka Rabbi baytey te, da hilley, da Israyla bonkoono Dawda dooni jinayey karyaŋ.
Alwaato kaŋ jama kulu go ga sududu, doonkoy soobay ka baytu, hillikoyey mo soobay ka kar. I goono ga woodin te mo hal a to saaya kaŋ cine i na sargayey kaŋ i ga ton te ka ban.
Waato kaŋ i na salleyaŋ goyo ban, bonkoono da borey kaŋ yaŋ go a banda, i kulu na boŋ sumbal ka sududu.
Bonkoono Hezeciya nda mayraykoyey mo na Lawi borey lordi ka ne i ma soobay ka Rabbi sifayaŋ baytey te. I goono ga Dawda sanno ci, da Asaf kaŋ ga fonnay waney mo. I na sifayaŋ baytey te da farhã ka ngey boŋey sumbal ka sududu.
Waato din gaa Hezeciya tu ka ne: «Sohõ, araŋ na araŋ boŋ hanandi Rabbi se. Kal araŋ ma maan ka kande sargay almanyaŋ da saabuyaŋ sargayey Rabbi windo ra.» Jama mo kande sargay almanyaŋ da saabuyaŋ sargayey. Wo kulu kaŋ gonda bine yadda kulu, i kande sargay kaŋ i ga ton yaŋ.
Sargayey kaŋ i ga ton kaŋ jama kande, i lasaabuyaŋo yeeji wayye no, feeji gaaru zangu, feej'ize zangu hinka, woone yaŋ kulu sargay kaŋ i ga ton no Rabbi se.
Haŋ kaŋ i fay waani mo, haw zangu iddu no, da feeji zambar hinza.
Amma alfagey sasabay, i mana wasa, hala i si hin ka sargayey kaŋ i ga ton kulu fooru. Woodin se no i nya-izey Lawi borey n'i gaa, kala waati kaŋ goyo ban, hal a to waati kaŋ alfaga cindey na ngey boŋ hanandi mo. Zama Lawi borey kaŋ bine ga saba, i bisa alfagey, ngey boŋ hanandiyaŋo sanni ra.
Sargayey kaŋ i ga ton yaŋ mo, i ga baa, ngey nda saabuyaŋ sargayey maano, da sargay kaŋ i ga ton kulu wane haŋyaŋ sarga mo. Yaadin cine no i na Rabbi windo goyo kayandi nd'a.
Hezeciya farhã mo, nga nda jama kulu, haŋ kaŋ Rabbi soola jama se din sabbay se, zama i na haya te baaru si.

30

Kala Hezeciya donton Israyla nda Yahuda kulu gaa. A na tirayaŋ hantum mo ka samba Ifraymu nda Manasse kulu se, ka ne i ma kaa Rabbi windo kaŋ go Urusalima do, zama i ma Paska* bato te Rabbi, Israyla Irikoyo se.
Zama bonkoono na saaware te no, nga nda nga mayraykoyey da jama kulu kaŋ go Urusalima ra, i ma Paska bato haggoy handu hinkanta ra.
Zama i mana du k'a haggoy alwaati kaŋ ga hagu ra, zama alfagey kaŋ na ngey boŋ hanandi mana wasa. Borey mo mana margu Urusalima ra jina.
Haya din binde boori bonkoono da jama kulu diyaŋ gaa.
I binde na hin sanni te ka ne i ma fe Israyla ra nangu kulu, za Beyer-Seba gaa kal a ma koy Dan gaa, i ma kaa ka Paska haggoy Rabbi, Israyla Irikoyo se Urusalima ra. Zama i mana bato haggoy da jama beeri sanda mate kaŋ cine a go hantumante.
Kala diyayaŋ fun bonkoono da nga mayraykoyey do ka konda tirey Israyla da Yahuda kulu ra, bonkoono lordo boŋ. I ne: «Ya araŋ Israyla izey, wa bare ka ye ka kaa Rabbi, Ibrahim da Isaka da Israyla Irikoyo do, zama a ma ye ka kaa araŋ kaŋ cindi yaŋ do, kaŋ yaŋ du ka yana Assiriya bonkooney kambe ra.
Wa si ciya sanda araŋ kaayey cine yaŋ, wala araŋ nya-izey, kaŋ yaŋ na amaana ŋwaari te Rabbi, i kaayey Irikoyo se. Nga mo n'i nooyandi i ma ciya humburandiyaŋ hari, sanda mate kaŋ cine araŋ go ga di.
Sohõ binde, araŋ ma si te hanga sanday, sanda mate kaŋ cine araŋ kaayey te, amma wa araŋ boŋ salle Rabbi se. Wa furo a wane nangu hananta ra, kaŋ a hanandi hal abada din. Araŋ ma may Rabbi araŋ Irikoyo se, zama a futay korna ma bare ka fun araŋ gaa.
Zama d'araŋ bare ka ye ka kaa Rabbi do, kulu araŋ nya-izey d'araŋ izey ga du bakaraw borey kaŋ kond'ey ka daŋ tamtaray yaŋ do. I ga ye ka kaa mo laabo wo ra. Zama Rabbi araŋ Irikoyo ya gomnikoy no kaŋ gonda bakaraw. A si banda bare araŋ gaa mo, hala day araŋ ye ka kaa a do.»
Kala diyey koy ka galley gana Ifraymu da Manasse kulu ra, ka koy hala Zabluna ra, amma i dond'ey k'i hahaara, hala i na sanno ciya foori hari.
Amma Aser da Manasse da Zabluna ra boro fooyaŋ na ngey boŋ kaynandi ka kaa Urusalima.
Rabbi kamba goy Yahuda ra mo k'i no bine folloŋ, i ma bonkoono nda nga mayraykoyey lordo kaŋ i te Rabbi sanno do din gana.
Boro boobo mo no ka margu Urusalima ra zama ngey ma buuru kaŋ sinda dalbu bato* haggoy handu hinkanta ra, jama bambata no nda cimi.
I binde tun ka sargay feemey kaŋ go Urusalima ra yaŋ ku. Dugu tonyaŋ feemey kulu mo, i n'i ku k'i gusam Kidron gooro ra.
Waato din gaa no i na Paska feej'izey wi handu hinkanta jirbi way cindi taaca hane. Lawi borey da alfagey mo, haawi n'i di. I na ngey boŋ hanandi ka kande sargayey kaŋ i ga ton Rabbi windo ra.
I kay mo ngey nangey ra ngey sasara ra, Irikoy bora Musa asariya boŋ. Alfagey na kurey kaŋ i ta Lawi borey kambe ra say-say.
Zama boro boobo go jama ra kaŋ yaŋ mana ngey boŋ hanandi. Woodin sabbay se no Lawi borey, ngey no ka bara nda Paska feej'ize wiyaŋo goyo borey kaŋ yaŋ sinda hananyaŋ kulu se, i m'i hanandi Rabbi se.
Zama boro jama, sanda Ifraymu nda Manasse da Isakar da Zabluna ra, i boobo mana ngey boŋ hanandi. Kulu nda yaadin i na Paska ŋwa, day manti sanda mate kaŋ cine i hantum din boŋ. Zama Hezeciya na adduwa te i se ka ne: «Rabbi gomnikoy ma yaafa
boro kulu se kaŋ na anniya haw nga ma Irikoy ceeci, Rabbi a kaayey Irikoyo, baa day kaŋ a mana hanan nangu hananta wano boŋ.»
Rabbi maa Hezeciya adduwa kaŋ a te mo, ka jama no baani.
Israyla izey binde kaŋ yaŋ go Urusalima ra te jirbi iyye i goono ga buuru kaŋ sinda dalbu bato haggoy da farhã gumo. Lawi borey da alfagey mo goono ga Rabbi sifa zaari ka koy zaari. Baytu jinayey kaŋ yaŋ gonda jinde beeri, i goono ga baytu Rabbi se d'ey.
Hezeciya binde na Lawi borey kaŋ yaŋ ga goni Rabbi goyo gaa biney gaabandi. Jirbi iyya din kulu i go bato ra, i goono ga saabuyaŋ sargayey no, i goono ga saabu Rabbi ngey kaayey Irikoyo se.
Jama kulu binde na anniya sambu ngey ma ye ka jirbi iyye fo haggoy koyne. I na jirbi iyya din mo toonandi nda farhã.
Zama Yahuda bonkoono Hezeciya na jama no yeeji zambar fo da feeji zambar iyye sargayey se. Mayraykoyey mo na jama no yeeji zambar fo da feeji zambar way. Alfaga boobo mo na ngey boŋ hanandi.
Yahuda jama kulu da alfagey da Lawi borey care banda, da jama kulu kaŋ yaŋ kaa ka fun Israyla ra, da yawey kaŋ kaa ka fun Israyla laabo ra, da borey kaŋ yaŋ goono ga ngey goray te Yahuda ra, i soobay ka farhã.
I binde farhã gumo Urusalima ra, zama za Israyla bonkoono Dawda izo Suleymanu zamana ra i mana woodin dumi te Urusalima ra.
Waato din gaa alfagey da Lawi borey tun ka albarka gaara jama se. Rabbi maa i jindey mo. I adduwey mo ziji ka to Irikoy nangoray hananta do, kaŋ go beena ra.

31

I go no, waato kaŋ i na woodin yaŋ kulu ban, kala Israyla kulu kaŋ go noodin fatta ka koy Yahuda galley ra. I na cinari kuukey bagu-bagu, i na wayboro himandi bundu toorey beeri-beeri, i na tudey boŋ sududuyaŋ nangey da feemey zeeri, Yahuda nda Benyamin kulu ra, da Ifraymu da Manasse ra mo, hala i n'i kulu halaci. Waato din gaa no Israyla izey ye ka koy ngey galley ra, boro fo kulu koy nga kwaara.
Hezeciya mo na alfagey da Lawi borey soola, i boobo, sata-sata yaŋ, alfagey da Lawi borey wane, boro fo kulu nga goyo boŋ, sargay kaŋ i ga ton se, da saabuyaŋ sargayey se mo, zama i ma goy, i ma saabu, i ma sifayaŋ te mo Rabbi marga windi meyey ra.
A daŋ mo jara kaŋ bonkoono ga no nga arzaka ra, sargay kaŋ i ga ton sabbay se, susubay da wiciri kambu waney nooya, da asibti sargayey mo, da handu kayyaŋ wane, da sududu batey kaŋ i daŋ yaŋ waney, sanda mate kaŋ cine i n'a hantum Rabbi asariya tira ra.
A na borey kaŋ goono ga goro Urusalima ra yaŋ lordi ka ne i ma alfagey da Lawi borey baa no, zama i ma ngey boŋ sinji Rabbi asariya ganayaŋ ra.
Waato kaŋ cine lordo say-say, Israyla izey na ntaaso, da reyzin* hari taji, da ji, da yu, da fari nafa kulu boŋ-jina no da yulwa. I kande hari kulu mo zakka yulwante.
Israyla nda Yahuda izey mo, wo kaŋ yaŋ goono ga goro Yahuda galley ra, ngey mo, i kande haw zakka, da feeji wane, da harey kaŋ yaŋ i n'i fay waani ka i hanandi Rabbi ngey Irikoyo se, i zakka. I n'i margu-margu ka te gusam-gusamyaŋ.
Handu hinzanta ra no i sintin k'i citila, handu iyyanta ra no i ban.
Waato kaŋ cine Hezeciya da mayraykoyey kaa, i di citiley. I na Rabbi maa da nga borey Israyla mo sifa.
Waato din gaa Hezeciya na alfagey da Lawi borey hã citiley sanni boŋ.
Kala alfaga beero Azariya, Zadok windi boro, a tu bonkoono se ka ne: «Za kaŋ jama sintin ka kande ngey nooyaŋey Rabbi windo ra, iri ŋwaaro wasa iri se, hala iri na iboobo cindi, zama Rabbi na nga borey albarkandi. Ibooba kaŋ cindi jisante neeya.»
Saaya din Hezeciya lordi ka ne i ma fuyaŋ hanse Rabbi windo ra, i n'i soola mo.
I na nooyaŋ jinayey daŋ noodin mo, da zakka, da jinay kaŋ i fay waani yadda boŋ. I n'a te da naanay mo. Konaniya Lawi boro ciya i albeeri, d'a nya izo Simey kaŋ ga dake a gaa.
Yehiyel, da Azaziya, da Nahat, da Asahel, da Yeremot, da Yozabad, da Eliyel, da Ismaciya, da Mahat, da Benaya, ngey no ga ti jine borey Konaniya da nga nya izo Simey cire, bonkoono Hezeciya da Azariya kaŋ ga Irikoy windo may lordo boŋ.
Kore Imna ize, Lawi boro, nga kaŋ ga wayna funay meyo batu, nga no ka bara sargayey boŋ kaŋ i ga te Irikoy se bine yadda boŋ, zama a ma Rabbi wane nooyaŋey, da jinayey kaŋ ga hanan gumo zaban.
Nga mo, a cire gonda Eden, da Minyamin, da Yesuwa, da Semaya, da Amariya, da Sekaniya alfagey galley ra. I amaana goyo ga ti i ma zaban ngey nya-izey se, boro kulu nga sasara ra, ikayna nda ibeeri.
Kaŋ waana borey kaŋ yaŋ i n'i lasaabu ngey asulo boŋ, alboro kulu za jiiri hinza izey ka koy beene, sanda borey kulu kaŋ yaŋ furo Rabbi windo ra, zaari fo kulu nda nga muraado boŋ, i goyey teeyaŋey se, i sasareyaŋey boŋ, mate kaŋ i n'i daŋ.
Hala nda ngey din mo, wo kaŋ yaŋ i n'i lasaabu alfagataray asulo boŋ, i kaayey windey boŋ, da Lawi borey mo, za jiiri waranka izey ka koy beene, i goyo ra i sasara boŋ.
I ga ba mo i m'i kayney kulu asuli lasaabu, d'i wandey, d'i ize arey d'i ize wayey jama kulu ra. Zama i na ngey boŋ fay waani hananyaŋ ra ka goy da naanay.
Alfagey mo kaŋ ga ti Haruna banda kaŋ yaŋ go i galley kawyey batamey ra, gallu kulu ra boroyaŋ go no kaŋ i n'i maayaŋ hantum i ma ŋwaari baa zaban alfaga alborey kulu se, boro kulu kaŋ i n'i lasaabuyaŋ te asulo boŋ Lawi do haray.
Yaadin no Hezeciya te Yahuda kulu ra. A na booriyaŋ, da cimi, da naanay goy te Rabbi a Irikoyo jine.
A goyey kulu kaŋ a sintin ra Irikoy windo saajawo wane, da asariya ra, da lordi ra, zama nga ma nga Irikoyo ceeci, kal a n'a te da nga bina kulu. A du albarka mo.

32

Naanay goy woodin banda, Assiriya bonkoono Sennakerib kaa ka furo Yahuda ra. A na galley kaŋ yaŋ gonda wongu cinarey kulu windi nda wongu margayaŋ. A ga tammahã hala nga ga du ey nga boŋ se.
Waato kaŋ Hezeciya di Sennakerib kaa, a gonda anniya mo nga ma Urusalima wongu,
a binde saaware nda nga mayraykoyey da soojey i ma birno banda hari-moy lutu. I n'a gaa mo.
Borey binde margu, iboobo. I na hari-moy, da hari zuro kaŋ ga gana laabo bindo ra lutu, zama i ne: «Ifo se no Assiriya bonkooney ga kaa ka hari boobo gar?»
A te bine-gaabi. Nangey kulu kaŋ birni cinaro kaŋ a n'i cina, a na jidan bisa yaŋ cina ka tonton. A na birni fo mo cina koyne taray haray. A na Millo mo gaabandi Dawda birno ra. A na wongu jinayyaŋ da koray boobo te.
A na wongu jine boroyaŋ daŋ jama jine. A n'i margu nga jine noodin birni meyo batama ra. A n'i gaabandi nda himma daŋyaŋ sanni ka ne:
«Wa gaabu, araŋ ma te alboro teera. Araŋ ma si humburu, araŋ biney ma si pati mo Assiriya bonkoono se, wala wongu marga bambata kaŋ go a banda se mo, zama iri gonda wo kaŋ ga bisa a wano iri banda.
Gaaham hin go a banda, amma iri do iri gonda Rabbi iri Irikoyo kaŋ g'iri gaa, nga kaŋ ga wongu iri se.» Jama mo de Yahuda bonkoono Hezeciya sanno gaa.
Woodin banda no Assiriya bonkoono Sennakerib na nga tamey donton i ma koy Urusalima (zama a go Lacis jine nda nga wongu gaabo kulu nga banda.) A donton Yahuda bonkoono Hezeciya da Yahuda kulu gaa kaŋ go Urusalima ra ka ne:
«Yaa no Assiriya bonkoono Sennakerib ci: Ifo gaa no araŋ goono ga jeeri, kaŋ araŋ goono ga hangan Urusalima gallo ra hala wongu windiyaŋ ma kaa?
Manti Hezeciya goono g'araŋ darandi no, zama nga m'araŋ nooyandi araŋ ma bu da haray da hari jaw? Zama a goono ga ne: ‹Rabbi iri Irikoyo g'iri faaba Assiriya bonkoono kambe ra!›
Manti Hezeciya bumbo no ka Rabbi sududuyaŋ harey d'a feemey sambu, ka Yahuda da Urusalima lordi ka ne: Wa sududu feema folloŋ jine, a boŋ mo no araŋ ga dugu ton.
Araŋ si bay haŋ kaŋ in d'ay kaayey te ndunnya dumey laabey kulu se bo? Ndunnya dumey de-koyey hin ka ngey laabey kaa ay kamba ra no?
May no ndunnya dumey kulu ra kaŋ yaŋ ay kaayey halaci parkatak, wo kaŋ a de-koyo hin ka nga borey faaba ay kambe ra, sanku fa araŋ Irikoyo ma hin k'araŋ faaba ay kambe ra?
Sohõ binde, wa si naŋ Hezeciya m'araŋ fafagu, wala a m'araŋ darandi ya-cine! Wa s'a cimandi bo, zama de-koy fo mana te ndunnya dumey da mayrayey kulu ra kaŋ hin ka nga borey faaba ay kambe ra, wala ay kaayey kambe ra. Haciika mo araŋ Irikoyo si araŋ faaba ay kambe ra!»
Hala nd'a tamey ngey mo i soobay ka Rabbi Irikoy d'a tamo Hezeciya wow.
A na tirayaŋ hantum mo ka Rabbi, Israyla Irikoyo wow. A goono ga salaŋ ka gaaba nd'a ka ne: «Sanda mate kaŋ cine ndunnya dumey laabey de-koyey mana ngey borey faaba ay kambe ra, yaadin cine no Hezeciya de-koyo mo si nga borey faaba ay kambe ra.»
I ce da jinde beeri mo Urusalima borey gaa Yahudance ciine ra, borey kaŋ go goro birni cinaro boŋ yaŋ gaa, zama ngey m'i humburandi, ngey ma du ka gallo ŋwa mo.
I salaŋ Urusalima Irikoyo boŋ danga ndunnya dumey toorey kaŋ borey kambey te cine.
Bonkoono Hezeciya binde, nga nda annabi Isaya Amoz izo na adduwa te woodin sabbay se. I na jinde sambu beene Irikoyo gaa.
Rabbi mo na malayka fo donton kaŋ na yaarukomey, da boro beerey, da jine borey kulu leemun Assiriya bonkoono wongu marga ra. A binde ye nga laabo da haawi. Waato kaŋ a furo nga tooro windo ra mo, a izey kaŋ yaŋ a hay mo n'a wi da takuba noodin.
Yaadin cine no Rabbi na Hezeciya nda Urusalima jama kulu faaba nd'a, Assiriya bonkoono Sennakerib kambe ra, da ibare cindey kulu kambe ra mo. A n'i gaakasinay kuray kulu haray.
Boro boobo mo kande Rabbi se fooyaŋ Urusalima ra, da jinay darzante yaŋ mo koyne Yahuda bonkoono Hezeciya se. Yaadin cine binde no a beeri nd'a dumi cindey kulu diyaŋ gaa za alwaati woodin.
Jirbi woodin yaŋ ra binde Hezeciya zaŋay da bu doori. A na adduwa te Rabbi gaa mo. Rabbi mo salaŋ a se k'a no alaama mo.
Amma Hezeciya mana bana a se gomno kaŋ cine a te a se din boŋ, zama a te boŋbeeray. Woodin se no dukuri kaa a gaa, nga da Yahuda da Urusalima gaa.
Amma Hezeciya na nga boŋ kaynandi boŋbeera kaŋ a te din se, nga nda Urusalima gorokoy, hala Rabbi dukuro mana kaŋ i boŋ Hezeciya zamana ra.
Hezeciya wo binde gonda arzaka nda darza gumo. A na jisiri nanguyaŋ soola nga boŋ se mo, wura nda nzarfu wane, da hiiri caadantey, da yaazi jinay, da korayyaŋ, da yaajiyaŋ,
da jisiri nanguyaŋ mo koyne ntaasu da duvan* da ji se. A gonda kangayyaŋ mo koyne alman kulu dumi se, da kaliyaŋ feejey se.
A du mo galluyaŋ, da feeji da haw yulwante yaŋ, zama Irikoy n'a no jinay boobo.
Nga, Hezeciya wo, a na hari-mwa kaŋ go beene din lutu, wo kaŋ ga kande hari Jihon do. A n'i candi fondo kayante ra Dawda birno se wayna kaŋay haray. Hezeciya te albarka mo nga goyey kulu ra.
Amma Babila diyey sanno ra, ngey kaŋ yaŋ i donton a gaa zama ngey ma maa dambara hari kaŋ te laabo ra din baaru, Irikoy na Hezeciya naŋ, zama nga m'a si, nga ma bay hay kulu kaŋ go a bina ra mo.
Hezeciya goy cindey mo, d'a Irikoy ganayaŋ goyey, ngey neeya, i n'i hantum annabi Isaya Amoz ize bangando ra, da Yahuda da Israyla bonkooney tira ra.
Hezeciya kani mo nga kaayey banda. I n'a fiji Dawda izey saarayey tudo gaa. Yahuda kulu da Urusalima gorokoy mo n'a darzandi a buuyaŋo waate. A izo Manasse mo te bonkooni a nango ra.

33

Manasse gonda jiiri way cindi hinka waato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri waygu cindi gu Urusalima ra.
A na goy laalo te Rabbi diyaŋ gaa. A goono ga dumi cindey fanta harey gana, dumey kaŋ Rabbi gaaray Israyla izey jine.
Zama a ye ka tudey boŋ sududuyaŋ nangey kaŋ a baabo Hezeciya zeeri yaŋ cina koyne. A na feemayaŋ cina Baaley se, a na wayboro himandi bundu tooruyaŋ te. A sombu mo beene kundey kulu se ka may i se.
A na feemayaŋ cina mo Rabbi windo ra, windo kaŋ ciine ra Rabbi ne: «Urusalima ra no ay maa ga goro hal abada.»
A na sargay feemayaŋ cina beene kundey kulu se Rabbi windo batama hinka ra.
A na nga izey mo daŋ danji ra Hinnom izo gooro ra. A na gunayaŋ, da safariyaŋ, da ziimataray goy te. A gonda muraadu da borey kaŋ yaŋ gonda ganakoyaŋ, da ziimey. A na goy laalo boobo te Rabbi diyaŋ gaa zama nga m'a zokoti se.
A na jabuyaŋ himandi tooro kaŋ a te sinji Irikoy windo ra, windo kaŋ ciine ra Irikoy ne Dawda nda nga izo Suleymanu se: «Windo wo ra da Urusalima kaŋ ay suuban Israyla kundey kulu ra, noodin no ay g'ay maa daŋ hal abada.
Ay si ye ka Israyla ce hibandi ka kaa laabo kaŋ ay suuban araŋ kaayey se din ra, hala day i goono ga haggoy ka te hay kulu kaŋ ay n'i lordi, danga asariya, da hin sanney, da farilley kulu kaŋ yaŋ ay daŋ Musa kambe ra.»
Manasse na Yahuda da Urusalima borey darandi k'i daŋ goy laalo teeyaŋ ra kaŋ jaase mebarawey wane, ngey kaŋ yaŋ Rabbi halaci Israyla izey jine.
Rabbi salaŋ Manasse da nga jama se mo, amma i mana hangan.
Woodin se no Rabbi kande i se jine boroyaŋ, Assiriya bonkoono wongu marga wane yaŋ. I na Manasse di mo ka korbay daŋ a se niina gaa. I n'a haw da guuru-say sisiriyaŋ ka kond'a Babila.
Waato kaŋ cine a go kankamo ra, a na Rabbi nga Irikoyo ŋwaaray. A na nga boŋ kaynandi mo da cimi Rabbi nga kaayey Irikoyo jine.
Waato kaŋ a na adduwa te a gaa mo, nga mo n'a ŋwaara saal ka tu a adduwa se. A ye ka kand'a Urusalima nga mayray nango ra. Saaya din gaa no Manasse bay kaŋ Rabbi no ga ti Irikoy.
Woodin banda a na birni cinari fo cina taray haray ka Dawda birno windi nd'a, Jihon wayna kaŋay gooro ra, hal a koy ka to Hari Ham Meyo gaa. A na Ofel mo windi nd'a k'a kuuyaŋo tonton da cimi. A na soojeyaŋ daŋ Yahuda galley kulu ra kaŋ yaŋ gonda wongu jidan bisa.
A na de-koy yawey kaa, ngey da tooro kaŋ go Rabbi windo ra, da feemey kulu kaŋ a cina Rabbi windo tudo boŋ, da Urusalima ra. A n'i gusam birno banda.
A ye ka Rabbi feema sinji. A boŋ mo no a na laakal kanay da saabuyaŋ sargay ton. A na Yahuda lordi mo ka ne i ma may Rabbi, Israyla Irikoyo se.
Kulu nda yaadin borey mana fay da sargayey teeyaŋ tudey boŋ sududuyaŋ nangey ra, amma kala Rabbi ngey Irikoyo hinne se.
Manasse goy cindey mo, d'a adduwa kaŋ a te nga Irikoyo gaa, da borey kaŋ yaŋ ga fonnay sanney kaŋ yaŋ i salaŋ a se Rabbi, Israyla Irikoyo maa gaa, ngey neeya, i go Israyla bonkooney baaru tira ra.
A adduwa kaŋ a te din, da mate kaŋ Rabbi tu a se d'a, d'a zunubo d'a amaana ŋwaaray kulu, da tudey boŋ sududuyaŋ nangey kaŋ a cina, da bundu tooro kaŋ a sinji, da jabuyaŋ himandey kaŋ jine a na nga boŋ kaynandi, a go, i n'i hantum Fonnaykoy tira ra.
Manasse mo kani nga kaayey banda. I n'a fiji nga bumbo windo ra. A ize Amon te bonkooni a nango ra.
Amon gonda jiiri waranka cindi hinka waato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri hinka Urusalima ra.
A na goy laalo te Rabbi diyaŋ gaa, sanda mate kaŋ cine a baabo Manasse te. Amon na sargayyaŋ salle himandi jabantey kulu kaŋ nga baabo Manasse te yaŋ din se, a may i se mo.
Amma a mana nga boŋ kaynandi Rabbi jine, sanda mate kaŋ cine a baabo Manasse na nga boŋ kaynandi. Amma Amon wo soobay ka taali te ka tonton.
A bannyey mo na me haw a boŋ k'a wi nga windo ra.
Amma laabo borey na borey kaŋ na me-hawyaŋo te Bonkoono Amon boŋ din kulu wi. Laabo borey n'a izo Yosiya didiji bonkooni mo a nango ra.

34

Yosiya gonda jiiri ahakku waato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri waranza cindi fo Urusalima ra.
A te haŋ kaŋ ga saba Rabbi diyaŋ gaa ka nga kaayo Dawda fondey gana. A mana kamba kambe ŋwaari wala kambe wow gaa haray.
Zama a mayra jiiri ahakkanta ra, za zankataray ga cindi a gaa no, a sintin ka nga kaayo Dawda Irikoyo ceeci. Jiiri way cindi hinkanta ra mo a sintin ka tudey boŋ sududuyaŋ harey, da wayboro himandi bundu toorey, jabuyaŋ wane, da sooguyaŋ toorey kaa Yahuda nda Urusalima ra. A n'i hanandi yaadin cine.
I na Baaley feemey mo bagu-bagu a jine, i na wayno himandey kaŋ go i se beene beeri-beeri mo. A na bundu toorey bagu, himandi jabante yaŋ waney. Sooguyaŋ himandey mo, a n'i ciya hamni, k'a say-say borey kaŋ na sargay te i se yaŋ din saarayey boŋ.
A na alfagey biriyey mo ton i feemey boŋ. A na Yahuda da Urusalima hanandi mo.
Yaadin cine mo no a te Manasse da Ifraymu da Simeyon ra, hala nda Naftali laabey ra, nangu kulu kaŋ i go.
A na feemey mo zeeri, ka wayboro himandi bundu toorey da jabuyaŋ himandey kulu bagu kal i ciya hamni. A na wayno himandey kulu beeri Israyla laabo kulu ra, ka ye Urusalima.
A ciya, a mayra jiiri way cindi ahakkanta ra, waato kaŋ a jin ka laabo da windo hanandi, kal a na Safan Azaliya izo, da Maaseya kaŋ ga gallo may, da Yowa Yohaz izo kaŋ ga hantum yaŋ donton i ma Rabbi nga Irikoyo fuwo hanse.
I kaa alfaga beero Hilciya do. I na nooro no a se kaŋ borey kande Irikoy windo ra, haŋ kaŋ Lawi borey kaŋ yaŋ ga meyey batu margu-margu Manasse da Ifraymu borey, da Israyla kulu kaŋ cindi, da Yahuda da Benyamin, da Urusalima gorokoy mo kambey ra.
I na nooro daŋ goy-teerey kaŋ yaŋ ga Rabbi windo goyo haggoy kambe ra. Ngey mo n'a no goy izey kaŋ goono ga goy Rabbi windo ra se, zama i ma windo hanse k'a gaabandi.
Ngey mo n'a no sacey da cinakoy se, hal i ma tondi jabante yaŋ da kataakuyaŋ kaŋ ga saba day. I ga goy d'ey ka fuwey kaŋ yaŋ Yahuda bonkooney halaci din beeney daabu.
Borey mo na goyo te da naanay. I jine funey ga ti Yahat da Obadiya, Merari do haray Lawi boro yaŋ, da Zakariya da Mesullam, Kohat izey do haray boroyaŋ. Lawi borey ra mo, borey kulu kaŋ yaŋ ga goni dooni goy jinay gaa,
ngey mo ga haggoy da jinay jarekoy. I ga haggoy mo da boro kulu a goyo ra. Lawi borey ra mo hantumkoyaŋ, da doogariyaŋ, da windi me batukoyaŋ go no.
Waato kaŋ i goono ga nooro kaŋ i kande Rabbi windo ra kaa taray, Alfa Hilciya na Rabbi asariya tira kaŋ Musa hantum din gar.
Hilciya mo salaŋ ka ne hantumkwa Safan se ka ne: «Ay na Tawretu tira gar Rabbi windo ra.» Hilciya na tira no Safan se mo.
Kala Safan na tira sambu ka kond'a bonkoono do. A ne a se mo: «Goy kulu kaŋ i daŋ ni tamey kambe ra, i goono g'a te.
Iri na nooro kaŋ i gar Rabbi windo ra din gusam k'a daŋ jine borey da goy-izey kambe ra.»
Hantumkwa Safan mo ye ka salaŋ bonkoono se ka ne: «Alfa Hilciya n'ay no tira fo.» Safan mo na tira caw bonkoono jine.
A ciya mo, alwaato kaŋ bonkoono maa sanney kaŋ go asariya ra, kal a na nga bankaarayey tooru-tooru.
Kala bonkoono na Hilciya, nda Ahikam Safan izo, da Abdon Mikaya izo, da hantumkwa Safan, da Asaya bonkoono bannya lordi ka ne:
«Wa koy ka Rabbi hã ay se, da borey kaŋ cindi Israyla nda Yahuda ra yaŋ mo se, tiro wo kaŋ i gar ciine ra. Zama Rabbi futa kaŋ a ga gusam iri boŋ ga beeri, zama iri kaayey mana Rabbi sanno haggoy, i mana goy mo da hay kulu kaŋ i hantum tira wo ra.»
Hilciya mo da borey kaŋ yaŋ bonkoono lordi koy wayboro annabo Hulda do, kaŋ ga ti Sallum wande. Sallum no ga ti bankaarayey fuwo batukwa. Baabo maa Tikba, kaayo maa Haras. Waybora din go Urusalima Misne kura ra da goray. Kala Hilciya salaŋ a se sanno din boŋ.
Waybora mo ne i se: «Yaa no Rabbi, Israyla Irikoyo ci: Wa ci bora kaŋ n'araŋ donton ay gaa din se:
Rabbi ne: Guna, ay ga masiiba candi ka kande nango wo d'a ra gorokoy gaa, danga laaliyaŋ kulu kaŋ i hantum tira kaŋ i caw Yahuda bonkoono jine din ra.
Zama i n'ay furu ka dugu ton de-koy fooyaŋ se, zama i m'ay zokoti nda ngey kambe goyey kulu, woodin sabbay se no ay g'ay dukuro gusam nango wo boŋ, hay kulu s'a ban mo.
Amma Yahuda bonkoono kaŋ n'araŋ donton araŋ ma hã Rabbi gaa din, haŋ kaŋ araŋ ga ci a se neeya: Yaa no Rabbi, Israyla Irikoyo ci, nga kaŋ me sanno ni maa din:
Za kaŋ ni wo, ni bine ga baan, ni na ni boŋ kaynandi mo Irikoy jine alwaato kaŋ ni maa a sanno nango wo d'a ra gorokoy boŋ, ni na ni boŋ kaynandi mo ay jine hala ni na ni bankaarayey tooru ka hẽ ay jine, ay mo maa ni se. Yaadin no Rabbi ci.
A go, ay ga ni margu ni kaayey banda. Ni ga to ni saara do laakal kanay ra. Ni moy si di masiiba kulu kaŋ ay ga candi ka kande nango wo ra, d'a a ra gorokoy gaa.» Diyey mo ye ka kaa bonkoono do da sanno.
Bonkoono donton i ma Yahuda da Urusalima arkusey kulu margu.
Bonkoono ziji ka koy Rabbi windo do, nga nda Yahuda boro fo kulu, da Urusalima gorokoy, da alfagey, da Lawi borey, da jama kulu, ibeeri gaa, ikayna gaa. A na sappa tira kaŋ i gar Rabbi windo ra din sanney kulu caw i hangey ra.
Bonkoono binde kay nga kayyaŋ nango ra ka alkawli sambu Rabbi jine, ka ne nga ga Rabbi gana, nga m'a lordey, d'a seedey, d'a hin sanney haggoy da nga bina kulu da nga fundo kulu mo, zama nga ma sappa sanney kaŋ go hantumante tira ra din toonandi.
Borey kulu kaŋ yaŋ i gar Urusalima da Benyamin ra, a na ngey mo daŋ i ma kay alkawlo gaa. Urusalima borey mo goy Irikoy sappa boŋ, ngey kaayey Irikoyo nooya.
Yosiya binde na fanta hari jinayey kulu kaa Israyla izey laabey kulu ra. Borey kulu kaŋ i gar Israyla ra, a n'i tilasandi i ma may Rabbi ngey Irikoyo se. A fundi jirbey kulu ra i mana fay da Rabbi, ngey kaayey Irikoyo.

35

Yosiya binde na Paska* bato haggoy Rabbi se Urusalima ra. Borey na Paska feejey wi handu sintina jirbi way cindi taacanta hane.
A na alfagey daŋ ngey goyey ra, a n'i biney gaabandi mo Rabbi windo goyo ra.
Lawi borey kaŋ yaŋ ga Israyla kulu dondonandi, kaŋ hananteyaŋ no Rabbi se, a ne i se: «Kal araŋ ma Sundurku Hanna daŋ fuwo kaŋ Suleymanu, Dawda Israyla bonkoono izo cina din ra. Araŋ si ye ka maa tiŋa araŋ jasey gaa. Kal araŋ ma goy Rabbi araŋ Irikoyo se, d'a jama Israyla mo se.
Wa araŋ boŋ soola araŋ kaayey windey boŋ, araŋ sasarey boŋ, mate kaŋ cine Israyla bonkoono Dawda hantum din boŋ, da mate kaŋ a izo Suleymanu mo hantum.
Wa kay Nangu Hananta ra, araŋ kaayey windey fay-fay yaŋo boŋ, araŋ nya-izey wane jama izey. I ma daŋ boro kulu se nga baa Lawi windo, kaayey wane.
Sohõ wa Paska feejey wi. Wa araŋ boŋ hanandi. Araŋ ma soola araŋ nya-izey se mo. Wa goy Rabbi sanno kaŋ Musa ci din boŋ.»
Yosiya binde na jama no feej'izeyaŋ da hincin izeyaŋ alman kurey ra. I baayaŋo to zambar waranza, i kulu Paska sargay se. A n'i no mo borey kulu kaŋ go noodin yaŋ se, da handayze zambar hinza i banda. Woodin yaŋ kulu mo, bonkoono arzaka ra no i fun.
Yaadin cine no i no jama se da bine yadda. Alfagey go, Lawi borey mo go, Hilciya da Zakariya, da Yehiyel, ngey kaŋ ga Irikoy windo may. I na alfagey no handayze zambar hinza da zangu iddu, da yeeji zangu hinza mo, Paska sargayey se.
Konaniya mo, nga nda Semaya nda Netanel a nya izey, da Hasabiya, da Yeyel, da Yozabad, Lawi kunda boro beerey, i na Lawi borey no handayze zambar gu, da yeeji zangu gu, Paska sargayey se.
Yaawo cine no i na saajawo soola nd'a: alfagey kay ngey nangey ra, Lawi borey mo ngey sasarey boŋ bonkoono lordo boŋ.
I na Paska almaney wi, alfagey mo na kuro kaŋ i ta i kambe ra say-say, Lawi borey mo goono g'i fooru.
I na sargayey kaŋ i ga ton sambu, zama ngey m'i nooyandi kaayey windey fay-fay yaŋo boŋ, jama izey wane. I m'a salle Rabbi se sanda mate kaŋ cine i hantum Musa tira ra. Yaadin no i te yeejey mo se.
I na Paska almaney ton da danji, farilla boŋ. Sargayey kaŋ ga hanan ka bisa cindey, ngey mo i n'i zargandi kusuyaŋ ra, da cambuyaŋ ra, da taasayaŋ ra. I n'i sambu mo da cahãyaŋ ka kond'ey jama izey kulu se.
Kokor banda i soola ngey boŋ se, da alfagey mo se. Zama Haruna banda alfagey go toonanteyaŋ da muraadu sargay kaŋ i ga ton da maani salleyaŋ se, hal a to cin. Woodin se no Lawi borey soola ngey boŋ se da Haruna banda alfagey se.
Doonkoy mo, Asaf izey go ngey nango ra Dawda lordo boŋ: Asaf da Heman, da Yedutun, bonkoono se fonnaykwa. Windi me batukoy mo go windi me kulu gaa. I mana fay da ngey goyo, zama i nya-izey Lawitey na soola te i se.
Ya-cine no i na Rabbi saajawo kulu soola nd'a, zaari follonka din ra, i ma Paska bato haggoy. I ma sargay kaŋ i ga ton salle Rabbi feema ra Bonkoono Yosiya lordo boŋ.
Israyla izey kaŋ go no noodin na Paska nda buuru kaŋ sinda dalbu bato mo haggoy alwaati woodin ra, hala jirbi iyye.
I mana Paska woodin cine te Israyla ra za annabi Samuwila zamana ra. Israyla bonkooni fo mo mana te kaŋ na Paska haggoy sanda mate kaŋ cine Yosiya te, nga nda alfagey, da Lawitey, da Yahuda da Israyla kulu kaŋ go noodin, da Urusalima borey.
I na Paska bato din haggoy Yosiya mayra jiiri way cindi ahakkanta ra.
Woodin kulu banda, waato kaŋ Yosiya na sududuyaŋ fuwo hanse ka ban, nga no, Misira bonkoono Neko tun ka koy zama nga ma wongu nda Karkemis Ufratis isa meyo gaa. Yosiya mo fatta ka kond'a gaa wongu.
Amma Neko na diyayaŋ donton a gaa ka ne: «Ifo k'ay za da nin, ya nin Yahuda bonkoono? Manti nin no ay kaa ka wongu hunkuna bo, amma windo kaŋ ay goono ga gaaba nd'a iri game ra. Irikoy mo n'ay lordi ka ne ay ma himma daŋ. Ma si kawla nda Irikoy sanno kaŋ go ay banda, zama ni ma si halaci.»
Day Yosiya wangu ka bare ka fay d'a, amma a na alhaali barmay zama nga ma wongu nd'a. A mana laakal da Neko sanno mo, kaŋ fun Irikoy me ra. A binde koy wongo do Mejiddo gooro ra.
Hangawkoyey binde na bonkoono Yosiya hay, bonkoono mo ne nga tamey se: «W'ay hibandi, kaŋ se i n'ay guuru nda cimi.»
A tamey binde n'a kaa nga torka ra. I n'a daŋ torko hinkanta kaŋ go a se din ra ka kand'a Urusalima ra. A bu, i n'a fiji mo a kaayey saarayey ra. Yahuda da Urusalima kulu na bu baray te Yosiya se.
Irimiya mo na bu baray doon Yosiya se. Alborey kaŋ ga doon, da wayborey kaŋ ga doon mo, i kulu no ga Yosiya maa ce ngey hẽeney ra, hala ka kaa sohõ. I na woodin ciya mo alaada Israyla ra. A go mo, i n'i hantum bu baray tira ra.
Yosiya goy cindey d'a Irikoy ganayaŋ goyey kaŋ a te, haŋ kaŋ go hantumante Rabbi asariya tira ra,
za a sintinay goyo kal a kokor banda wano, i go hantumante Israyla da Yahuda bonkooney tira ra.

36

Laabo borey na Yosiya izo Yehowahaz sambu k'a didiji bonkooni a baabo nango ra Urusalima.
Yehowahaz gonda jiiri waranka cindi hinza waato kaŋ a sintin ka may. A may handu hinza Urusalima ra.
Misira bonkoono mo n'a kaa koytara ra noodin Urusalima ra. A na laabu jukke nzarfu ton taaci nda jare cine da wura kilo waytaaci cindi gu cine.
Misira bonkoono mo na Yehowahaz nya izo Eliyacim didiji bonkooni Yahuda nda Urusalima boŋ. A n'a maa barmay ka daŋ Yehoyacim. Neko n'a nya izo Yehowahaz sambu ka kond'a Misira.
Yehoyacim gonda jiiri waranka cindi gu alwaato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri way cindi fo Urusalima ra. A na goy laalo goy te Rabbi nga Irikoyo diyaŋ gaa.
Babila bonkoono Nebukadnezzar mo kande Yehoyacim gaa wongu. A n'a haw da guuru-say sisiriyaŋ zama nga ma kond'a Babila.
Nebukadnezzar na Rabbi windo ra jinay fooyaŋ ku mo ka kond'ey Babila. A n'i daŋ nga tooro windo ra noodin Babila.
Yehoyacim goy cindey mo, d'a fanta harey kaŋ a te, da taalo kaŋ i gar a do, ngey neeya, i n'i hantum Israyla da Yahuda bonkooney tira ra. A izo Yehoyacin te bonkooni a nango ra.
Yehoyacin gonda jiiri ahakku waato kaŋ a sintin ka may. A may handu hinza nda jirbi way Urusalima ra. A na goy laalo te Rabbi diyaŋ gaa.
Waato kaŋ jiiro bare, bonkoono Nebukadnezzar donton i ma kond'a Babila, nga nda Rabbi windo jinay hanney. I n'a dumi fo Zedeciya daŋ koytaray Yahuda nda Urusalima boŋ.
Zedeciya gonda jiiri waranka cindi fo waato kaŋ a sintin ka may. A may jiiri way cindi fo Urusalima ra.
A na goy laalo te Rabbi nga Irikoyo diyaŋ gaa. A mana nga boŋ kaynandi annabi Irimiya jine, nga kaŋ na Rabbi me sanno salaŋ.
A murte mo Bonkoono Nebukadnezzar gaa, nga kaŋ n'a daŋ zeyaŋ Irikoy maa boŋ, amma a na nga hanga sandandi. A na nga bina sandandi mo nga ma si bare ka ye Rabbi, Israyla Irikoyo do.
Alfaga beerey kulu mo, da jama na asariya daaru gumo, dumi cindey fanta harey kulu boŋ. I na Rabbi windo kaŋ a hanandi Urusalima ra din ziibandi.
Rabbi mo, i kaayey Irikoyo donton i gaa nga diyey do. A ga soobay k'i donton, zama a ga bakar nga borey se, da nga nangora mo se.
Amma i na Irikoy diyey hahaara, i donda a sanno. I na me nyatte a annabey gaa, hala Rabbi futa tun ka gaaba nda nga jama, hal a sinda safari.
Woodin se no a kande Kaldancey bonkoono i gaa. Nga mo n'i arwasey wi da takuba i nangu hananta ra. Arwasu gaa, wandiyo gaa, albeeri gaa, hamni kwaaray gaa, a mana bakar baa afo se. Rabbi n'i kulu daŋ a kambe ra.
Irikoy windo jinay kulu, ikayna nda ibeeri, da Rabbi fuwo ra jinay darzantey, da koyo wane jinay darzantey, d'a mayraykoyey waney, woodin yaŋ kulu a kond'ey Babila.
I na Irikoy windo ton ka Urusalima birni cinaro bagu-bagu. I n'a faadey kulu ton da danji, i n'a jinay hanney kulu halaci.
Borey kaŋ yaŋ na takuba yana mo, a kond'ey Babila. I ciya a tamyaŋ d'a izey mo waney hal a to Persiya mayra zamana gaa,
zama i ma Rabbi sanno kaŋ a ci Irimiya me ra toonandi, hala waati kaŋ cine laabo ga maa nga asibtey kaani. Zama duumi kaŋ a goono ga goro kurmu, a n'a asibtey haggoy, hala jiiri wayye timmante.
I go no binde, Persiya bonkoono Sirus koytara jiiri sintina ra, zama Rabbi sanno kaŋ a ci annabi Irimiya me ra ma to, kala Rabbi n'a daŋ Persiya bonkoono Sirus biya ra hal i ma fe nga mayra kulu ra. A naŋ i ma hantum mo ka ne:
«Yaa no Persiya bonkoono Sirus ne: ‹Rabbi Irikoy kaŋ go beene, a na ndunnya mayrayey kulu no ay se. A gaabandi ay se mo ya windi cina nga se Urusalima ra, kwaara kaŋ go Yahuda laabo ra. Boro kulu kaŋ no araŋ a borey ra, Rabbi a Irikoyo ma goro a banda. Bora ma tun ka koy noodin.› »

Holder of rights
Multilingual Bible Corpus

Citation Suggestion for this Object
TextGrid Repository (2025). Zarma Collection. 2 Chronicles (Zarma). 2 Chronicles (Zarma). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-C464-A