1

Qˈuiyiˈ cristian xtzˈibˈantak nen kes jcholajl juntir ri xyuk raneˈ Kakaj Jesús chikaxoˈl.
Jilon chapcaˈ ri xijsaj chike jwiˈlak yak ri xiliwtak jwich Kakaj Jesús ri nen mo xcholmajch y xqˈuisbˈen juntir ri xan Kakaj Jesús, jwiˈl xyeˈsaj rekleˈnak chi jbˈij juntir li.
Y jilon in, chi usiliˈ xinta jcholajl ri juntir nen mo xcholmajch juntir ri xan Kakaj Jesús y lajori riˈ li tantzˈibˈajbˈi jcholajl chawe li wuj, kaj Teófilo,
pire tawetemaj chi kes tzˈetiˈ ri tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo ri xattijojwiˈ.
Cuando Nabˈe Herodes wiˈ pire rey re Judea, xwaˈx jun ajcˈamal jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios ri jbˈij Zacarías. Y man kˈat re yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios ri lamas wiˈ Zacarías, riˈ man kˈat re Abías. Y Elisabet ri rixokl Zacarías, rijajliˈ Aarón.
Zacarías pach Elisabet pi jcholajliˈ juntir ri trantak y xcojaˈtakaˈ juntir Jpixbˈ Kakaj Dios ri Kajawl y xanaˈtakaˈ lawiˈ raj re xantak.
Rechak taˈ ni jono ralcˈwalak waˈsal, jwiˈl Elisabet taˈ tialcˈwalanc y chi quibˈ ribˈilak riˈjtaklaj cristiantakchak.
Cuando xtaw jun kˈij xtaˈ jxumanak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios ri man jkˈat Abías pire tichacuntak li nimi richoch Kakaj Dios, Zacarías wiˈ chijxoˈlak.
Yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios nakˈtaltakaˈ tijchaˈtak nen rechak tioc li nimi richoch Kakaj Dios ri Kajawl. Riˈ Zacarías xchaˈtak pire tioc li man luwar ri nim jkˈij re li nimi richoch Kakaj Dios chi jcˈatic pom.
Cuando xtaw or re ticˈatsaj pom, yak rijajl Israel tijin tichˈaˈwtak riqˈui Kakaj Dios chiwch nimi richoch Kakaj Dios.
Zacarías wiˈ chi cˈataj pom wich altar re cˈatbˈi pom li nimi richoch Kakaj Dios, etke xwabˈaˈ ribˈ jun ranjl Kakaj Dios ri Kajawl chiwch li paach re man altar re cˈatbˈi pom,
Zacarías cuando xril jwich anjl subˈlaj xsaach jchˈol y xtzaak jchˈol chi rilic.
Xpe anjl, xij re: Zacarías, mi tzaak achˈol. Kakaj Dios xtaˈ nen xatzˈonaj re cuando xatchˈaˈw riqˈuil. Elisabet awixokl tiwaˈxiˈ jun ra ricˈlal winak y tacoj jbˈij pi Juan.
At subˈlaj atquiˈcot laj awanm y subˈlaj cristian tiquiˈcottak cuando tiqˈuisiˈy ral acˈajol.
Y man ral acˈajol li chiwch Kakaj Dios ri Kajawl, nimiˈ jkˈij. Taˈ tijtij vin y taˈ tijtij kelen ri tikˈabˈarsanc. Y tinojsajiˈ ranm laˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios cuando ajquiˈ chi qˈuisiˈyc.
Y tran chi subˈlaj rijajl Israel tikˈajtak chic laj jkˈabˈ Rajawlak ri jDiosak.
Y riˈ Juan tiyuk nabˈe wich ulew chi jbˈij jtaquil chirij Kakaj Jesucristo ri Kajawl. Y Juan tiwaˈxiˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios laj ranm y tiwaˈxiˈ jcwinel chapcaˈ re Elías ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios pire tran chi tiwaˈx utzil chijxoˈlak yak chuchkajw pach yak ralcˈwalak. Y tran chi ticojontak chiwch Kakaj Dios yak ri taˈ ticojontak pire tiniqˈuibˈ jwichak yak ri sucˈul ranmak chiwch Kakaj Dios. Jilonli wiˈ subˈlaj cristian ticˈuluwtak re Kakaj Jesús ri Kajawl cuando tiyuk wich ulew, xcheˈ anjl re Zacarías.
Zacarías xtzˈonaj re anjl: ¿Nen mo twetemaj wi tzˈetiˈ ri xabˈij chwe? In inchak riˈjlaj winak y wixokl riˈjlaj anmchak, xcheˈ re.
Y anjl li xij re Zacarías: In iniˈ Gabriel. Tijin tambˈan lawiˈ raj Kakaj Dios tambˈan, riˈ re xintakowch chi yoloj aacˈl pire tiyuk imbˈij tzilaj jtaquil li chawe.
Pero lajori jwiˈl taˈ tacoj inyolj ri ximbˈij chawe, taˈ tijnaˈ atyolow asta titaw chiwch juntir ri ximbˈij chawe, xcheˈ anjl re Zacarías.
Y juntir cristian ri wiˈtak chiwch nimi richoch Kakaj Dios tijintak chi rulbˈej nen or tielch Zacarías y subˈlaj sachal jchˈolak tijin tijtzˈonaj chiribˈil ribˈak nen chac taˈ relicch.
Cuando xelch Zacarías, taˈ chiquiˈ tijnaˈ tiyolow riqˈuilak. Rechak xyeˈtak cwent chi wiˈ jono kelen xril li nimi richoch Kakaj Dios chapcaˈ li ichicˈ. Zacarías xichak jkˈabˈ tran chiwchak taˈ chiquiˈ tijnaˈ tiyolow riqˈuilak.
Cuando xtaw kˈij xqˈuis jchac Zacarías li nimi richoch Kakaj Dios xkˈaj laj richoch.
Y laˈ mak kˈij li xcan yaj anm Elisabet ri rixokl Zacarías. Elisabet jobˈ icˈ xwaˈx la ja, taˈ chiquiˈ lamas xelwiˈ.
Elisabet xij laj ranm: Kakaj Dios ri Kajawl xiliw cˈur inwch, jwiˈliˈli jilon imbˈanic ri pire taˈ chiquiˈ inyokˈsaj jwiˈlak mak cristian, xcheˈ laj ranm.
Cuando Elisabet bˈesalchak wakakibˈ (6) icˈ jcanic yaj anm, Kakaj Dios xtak chicch anjl Gabriel li tilmit Nazaret re Galilea
chi jsolaj jun anm ri ajquiˈ chˈobˈol winak jwiˈl ri jbˈij María ri tzˈonal jwiˈl José ri rijajl David.
Cuando xtaw anjl lamas wiˈ María, xij re: Tanyeˈ rutzil awch María. Wiˈ jun nimlaj utzil pi awe. Kakaj Dios ri Kajawl wiˈ aacˈl, xcheˈ re.
María xsaach jchˈol chi jtaic nen xijsaj re. Xoc chi jchomorsaj nen tielwiˈ ri jcˈamic rutzil jwich ri xansaj jwiˈl anjl.
Xpe anjl, xij chic re María: Mi tzaak achˈol, xataˈ utzil riqˈui Kakaj Dios.
Lajori atcan yaj anm y tiqˈuisiˈy jun ral awicˈlal winak, tacoj jbˈij pi Jesús.
Re tina nimirsajna jkˈij, tibˈijsajiˈ chirij chi Jcˈajoliˈ Kakaj Dios lecj y Kakaj Dios ri Kajawl tijyaˈ takon laj jkˈabˈ chapcaˈ takon ri xwaˈx laj jkˈabˈ David ri jmam.
Y riˈ re titakon chibˈak yak rijajl Israel y taˈ jqˈuisic jwich jtakonc, xcheˈ re María.
María xtzˈonaj re: ¿Nen mo tiwaˈx wicˈlal cuando ajquiˈ chˈobˈol winak inwiˈl? xcheˈ re.
Xpe anjl, xij chic re: Kakaj Dios tijtakch Lokˈlaj Jsantil chabˈ y jcwinel Kakaj Dios lecj jilon jpetic chabˈ chapcaˈ jmujal sutzˈ. Jwiˈliˈli ral awicˈlal ri tiqˈuisiˈy tibˈijsajiˈ chirij chi tosoliˈ pire Kakaj Dios y Jcˈajoliˈ Kakaj Dios.
Jilon Elisabet ri awechˈelxic, riˈjlaj anmchak, re tina waˈxna jun ricˈlal winak y wiˈchak wakakibˈ (6) icˈ jcanic yaj anm onque tibˈijsaj chirij chi taˈ tiwaˈx ralcˈwal,
jwiˈl Kakaj Dios taˈ ni jono kelen maˈ ticwin chi jbˈanic, xcheˈ anjl re María.
María xij re anjl: Iniˈ rajchac Kakaj Dios ri Kajawl raneˈ chimbˈ chapcaˈ ri xabˈij, xcheˈ re anjl. Cuando María xijmaj jwiˈl jilonli, anjl xkˈajbˈic.
Laˈ mak kˈij li María laj or xeˈ li jun tilmit re Judea ri wiˈ lak qˈuicheˈlaj.
Cuando xtaw María laj richoch Zacarías xcˈam rutzil jwich Elisabet.
Cuando xta Elisabet nen mo jcˈamic rutzil jwich xansaj jwiˈl María, etke xsilibˈ ra neˈ laj jsantil y xnojsaj ranm Elisabet laˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios.
Elisabet subˈlaj cow xchˈaˈwc, xij re María: Kakaj Dios xyaˈ jkˈabˈ chabˈ chiwchak juntir anm. Y xyaˈ jkˈabˈ chibˈ ral awicˈlal ri tiqˈuisiˈyc.
¿Nencˈu incholajl in, inyuk solaj jwiˈl jchuch Wajawl?
Cuando xinta xacˈam rutzil inwch man ral inneˈ xsilibˈ laj jsantil jwiˈl jquiˈcotem.
Tzi awe jwiˈl xacojaˈ chi titawiˈ chiwch ri xijsaj chawe jwiˈl Kakaj Dios ri Kajawl, xcheˈ Elisabet re María.
Xpe María, xij: Nojel wanm tannimirsaj jcojic jkˈij Kakaj Dios ri Kajawl
y subˈlaj tiquiˈcot insantil chirij Kakaj Dios ri ajcolol we,
jwiˈl xrilaˈ cˈur jwich rajchac ri taˈ cojol jkˈij. Lajori juntir cristian tina jbˈijtakna chi tzi re, tina cheˈtakna chwij.
Kakaj Dios ri wiˈ subˈlaj jcwinel, subˈlaj kelen kus bˈanal chwe jwiˈl y subˈlaj nim jkˈij jbˈij.
Kakaj Dios taˈ ni jun bˈwelt miti tril cˈur jwichak juntir cristian ri nojel ranmak ticojontak chiwch.
Laˈ jcwinel Kakaj Dios xresaj jnoˈjak yak ri tijchomorsajtak laj ranmak chi nimakiˈ jkˈijak.
Y laˈ jcwinel xresaj rekleˈnak mak jbˈabˈaltak kˈatbˈitzij, xnimirsaj jkˈijak yak ri taˈ tijcoj jkˈijak.
Kakaj Dios xyeˈw tzitaklaj kelen rechak yak ri wiˈ wiˈjal rechak y xij rechak mak bˈiom chi tibˈetak y taˈ nen xyeˈbˈi rechak.
Kakaj Dios xtˈowaˈ yak rijajl Israel ri xanowtak lawiˈ raj Kakaj Dios trantak. Xcuxtajiˈ jwiˈl chi rilic cˈur jwichak
chapcaˈ ri bˈil jwiˈl re Abraham pach juntir rijajl, xcheˈ María re Elisabet.
María raj xwaˈxiˈ uxibˈ icˈ riqˈui Elisabet, ajrucˈreˈ xkˈaj chicch laj richoch.
Cuando xtaw kˈij xyeˈ Dios re Elisabet, xqˈuisiˈy jun ra ricˈlal winak.
Cuando xtatak yak jcˈulja pach yak rechˈelxic nen mo rilic cˈur jwich Elisabet xansaj jwiˈl Kakaj Dios ri Kajawl, subˈlaj xquiˈcottak riqˈui Elisabet.
Cuando xtzˈakat waxakibˈ (8) kˈij jqˈuisiˈy ra neˈ, xcojtak retal jtioˈjl y roj xcojtak jbˈij pi Zacarías chapcaˈ jbˈij jkaj.
Pero jchuch ra neˈ taˈ xyeˈ luwar xcojsaj jbˈij pi jilonli, xij: Maˈ jiˈtaˈlonli jbˈij tikacojwiˈ, tikacoj jbˈij pi Juan, xcheˈ.
Rechak xijtak re Elisabet: Pero taˈ ni jono rechak yak awechˈelxic Juan jbˈij, xcheˈtak.
Xantak retal re Zacarías laˈ jkˈabˈak chi jtzˈonaj re nen jbˈij ra neˈ tijcoj.
Zacarías xtzˈonaj jun kelen pire tijtzˈibˈaj chiwch nen jbˈij ra neˈ tijcojwiˈ y xtzˈibˈaj chi Juan jbˈij ra neˈ tijcoj. Y yak cristian xsaach jchˈolak chi jtaic nen jbˈij ra neˈ ticojsajwiˈ.
Laj or xel jyolj Zacarías y xoc chi jbˈixaj jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios.
Y juntir yak jcˈulja subˈlaj xsaach jchˈolak chi rilic juntir ri xaanc. Y juntir luwar ri wiˈ lak qˈuicheˈlaj re Judea xtatak jtaquil ri xaanc.
Juntir ri xtatak jtaquil tijtzˈonajtak chiribˈil ribˈak: ¿Nen chiquiˈ tran ra neˈ li cuando tiwinakirc? xcheˈtak. Jilonli tijbˈijtak chirij ra neˈ jwiˈl naˈliˈ chi Kakaj Dios ri Kajawl ri wiˈ jcwinel xanow juntir li.
Zacarías ri jkaj ra neˈ, xnojsaj ranm laˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios, xkˈasaj Jyolj Kakaj Dios, xij:
¡Nimirsajok jkˈij Kakaj Dios ri Kajawl ri jDiosak yak rijajl Israel, jwiˈl xpetiˈ chi jcolic yak jwinak laj jkˈabˈ jmacak!
Kakaj Dios xtakch jun ajcolol ke ri wiˈ subˈlaj jcwinel ri rijajl David, ri rajchac Kakaj Dios.
Ri ajcolol ke li, bˈilchakch jwiˈlak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ojrtaktzij ri tosoltak re Kakaj Dios chi riˈ re tipe wich ulew chi kacolic.
Bˈiliˈch ojrtaktzij jwiˈl Kakaj Dios chi ojna jcolna laj jkˈabˈak yak ri ojcontrintak. Y ojna jcolna laj jkˈabˈak yak ri oj tijin ojjxuttak.
Y bˈiliˈch jwiˈl Kakaj Dios chi trilaˈ cˈur jwichak kamam katitˈ ojrtaktzij. Y Kakaj Dios taˈ tisaach re ri jchomorsaˈn ri bˈanal jwiˈl.
Riˈ ri xij Kakaj Dios re kamam Abraham ojrtaktzij, chi kes tzˈet tina ranna.
Xij chi ojna jcolna laj jkˈabˈak yak ri ojcontrintak pire maˈ titzaak kachˈol chi jbˈanic nen raj Kakaj Dios tikabˈantak
y pire tran sucˈul kanm chiwch nojel kˈij laj kacˈaslemal.
Y at incˈajol, tina bˈijsajna chawij chi atiˈ ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios lecj, jwiˈl at atnabˈer chiwch Kajawl chi jsucˈulbˈisaj jbˈe.
Y at tibˈe abˈij jtaquil rechak yak jwinak chi ticolmajtakaˈ laj jkˈabˈ jmacak jwiˈl ticuysajiˈ jmacak jwiˈl Kakaj Dios.
Kakaj Dios jwiˈl subˈlaj tril cˈur kawch, tina jtaknach jun ajcolol ke laj jkˈabˈ kamac chapcaˈ ajriˈ relicch kˈij
pire tijcˈut jbˈeak yak ri wiˈtak li ukuˈmal jwiˈl jmacak. Re tijcˈut chikawch nen rajwax tikabˈantak pire tiwaˈx utzil laj kanm y chikaxoˈl, xcheˈ Zacarías.
Ral acˈl li tijin tiqˈuiy y tijin tretemaj mas jbˈanic lawiˈ raj Kakaj Dios tran. Y xeˈ waˈxok li jun luwar lamas taˈ cristian asta xtaw kˈij xoc chi jbˈanic lawiˈ ri xtaksaj jwiˈl Kakaj Dios chi jbˈanic chijxoˈlak yak rijajl Israel.

2

Laˈ mak kˈij li, Augusto César ri jbˈabˈal kˈatbˈitzij re Roma, xtak jbˈij lak juntir tilmit ri titakon chibˈ chi rajwaxiˈ tiesaj jtzˈibˈalak juntir cristian.
Y riˈ nabˈe bˈwelt li xesaj jtzˈibˈalak cristian laˈ mak junabˈ cuando Cirenio wiˈ pire jbˈabˈal kˈatbˈitzij re Siria.
Jilonli juntir cristian xeˈ jyeˈ jtzˈibˈalak laj jtilmitak.
Y jwiˈliˈli José ri rijajl David xelbˈi Nazaret ri jun tilmit re Galilea, xeˈ Belén ri jun tilmit re Judea ri jtilmit David
chi jyeˈic jtzˈibˈalak pach María ri quiek riqˈuil tina cˈuliˈyna y María yaj anmchak.
Y wiˈtak Belén cuando xtaw kˈij tijyeˈ Dios re María.
Y claˈ xqˈuisiˈy nabˈe ricˈlal winak. Xpe María, xpis ra neˈ li itzˈik y xtzˈebˈaˈ li jun canow re yeˈbˈi jloˈ awaj jwiˈl taˈ xtaˈtak jposadak li man bˈambˈi posad.
Wiˈ nicˈj ajyukˈ tikˈasintak akˈabˈ wich takˈj chi nakaj re tilmit Belén chi jchajaj jcarnerak.
Etke xwabˈaˈ ribˈ jun ranjl Kakaj Dios ri Kajawl chiwchak y xrepaj ribˈ jkˈakˈal jnimal jkˈij Kakaj Dios chirijak y subˈlaj xtzaak jchˈolak.
Xpe anjl, xij rechak: Mi tzaak achˈolak, in ximpet pirechiˈ tiyuk imbˈij tzilaj jtaquil chawechak chi xyukiˈ jun nimlaj quiˈcotemal pire juntir cristian wich ulew.
Lajori xqˈuisiˈyiˈ jun ajcolol awechak ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew y riˈ Kajawl. Jiˈ xqˈuisiˈy Belén laj jtilmit David.
Cojtak retal nen mo jtaˈic man ra neˈ tabˈantak, naˈliˈ pisil li itzˈik y tzˈebˈal jwiˈl jchuch li jun canow re yeˈbˈi jloˈ awaj, xcheˈ anjl rechak yak ajyukˈ.
Cuando tijin anjl chi yoloj riqˈuilak yak ajyukˈ, etke xyuktak chic nicˈj anjl riqˈui anjl ri tijin tiyolow riqˈuilak yak ajyukˈ, jpeticak lecj, xbˈixajtak jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios y laj jbˈixak xijtak:
¡Nim jkˈij Kakaj Dios ri wiˈ chikabˈ lecj! ¡Tiyeˈsajiˈ jun nimlaj utzil laj ranmak juntir cristian wich ulew ri tzi tiilsajtak jwiˈl Kakaj Dios! xcheˈtak yak anjl.
Cuando xkˈajtakbˈi yak anjl lecj, xpetak yak ajyukˈ xoctak chi jbˈij chiribˈil ribˈak: Joˈtak Belén, joˈ kileˈtak nen xijsaj chike. Kakaj Diosiˈ ri Kajawl xtakowch jbˈij chike, xcheˈtak.
Ajrucˈreˈ yak ajyukˈ li laj or xeˈtak y xeˈ jteˈtak María pach José y ra neˈ tzˈebˈal li jun canow re yeˈbˈi jloˈ awaj.
Cuando yak ajyukˈ xriltak ra neˈ, xoctak chi jyolic nen xijsaj rechak jwiˈl anjl chirij ra neˈ.
Y juntir yak ri xtatak ri tijbˈijtak yak ajyukˈ, subˈlaj xsaach jchˈolak chi jtaic.
María xwaˈxke laj ranm juntir ri xijsaj rechak y tike tijin tichomorsan chirij.
Y yak ajyukˈ cuando xkˈajtak tichak tijin tijbˈixajtak y tijin tijnimirsajtak jkˈij Kakaj Dios chi jcˈomowaj re juntir ri xyuk jteˈtak y xyuk rileˈtak, jwiˈl jilon xyuk jteˈtak chapcaˈ ri xijsaj rechak jwiˈl anjl.
Cuando xtzˈakat waxakibˈ (8) kˈij jqˈuisiˈy ra neˈ xcojsaj retal jtioˈjl y xcojsaj jbˈij pi Jesús chapcaˈ jbˈij ri xijsaj re María jwiˈl anjl Gabriel cuando ajquiˈ chi ran yaj anm.
Cuando xtzˈakat mak kˈij pire tran chˈajchˈoj jwich María chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios ri Kajawl xeˈtak li nimi richoch Kakaj Dios pach José pire tibˈe jacheˈtak Kakaj Jesús laj jkˈabˈ Kakaj Dios.
Jilon xantak chapcaˈ tzˈibˈal li wuj re Jpixbˈ Kakaj Dios ri tijbˈij jilonri: Juntir mak tra nabˈetak acˈl ri tiqˈuisiˈytak, ri winaktak, titosajtakaˈ pire Kakaj Dios ri Kajawl, ticheˈ.
Xeˈtak chi jsujic mak tra caˈn re Kakaj Dios chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios ri Kajawl. Tijcˈamtakbˈi quibˈ tra ixmucur o quibˈ tra kˈun ut pire tijsujtak re Kakaj Dios ri Kajawl.
Laˈ mak junabˈ li wiˈ jun riˈjlaj winak li tilmit Jerusalén, Simeón jbˈij. Simeón sucˈuliˈ ranm chiwch Kakaj Dios. Re tranaˈ juntir lawiˈ raj Kakaj Dios tran y tijin chi rulbˈej ajcolol rechak yak rijajl Israel. Simeón wiˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios laj ranm.
Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios xij re Simeón chi taˈ ticam laj or, asta tina rilna tiyuk wich ulew jun ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios ri Kajawl chi tina jtaknach wich ulew.
Y sicˈ riˈjlaj winak li takalbˈi jwiˈl Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios xeˈ li nimi richoch Kakaj Dios. Y jkaj jchuch ra neˈ xpetak li nimi richoch Kakaj Dios chi jjachic ra neˈ laj jkˈabˈ Kakaj Dios chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios.
Xpe Simeón, xkˈaluj ra neˈ y jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios, xij:
Kaj, yeˈ luwar chwe incam pi utzil ri in awajchac, xwilaˈ chapcaˈ ri bˈil chwe awiˈl.
Xwilaˈ laˈ bˈakˈ inwch ri ajcolol ke laj jkˈabˈ kamac,
ri xawesaj chi sakil chiwchak juntir cristian wich ulew,
riˈ re chapcaˈ jun kˈakˈ pire tijcˈut jbˈeak yak maˈ rijajl taˈ Israel y pire ticojsaj jkˈijak yak rijajl Israel, xcheˈ Simeón.
Jkaj jchuch ra neˈ xsaach jchˈolak chi jtaic nen tijbˈij Simeón chirij ra neˈ.
Xpe Simeón, xyeˈ jkˈabˈ chibˈ y xtzˈonaj re Kakaj Dios chi tijyeˈ jkˈabˈ chibˈak y xij re María ri jchuch ra neˈ: Man ral acˈl ri, chaˈliˈ pire tijqˈuex jnoˈjak nicˈj rechak yak rijajl Israel pire tijcojtak Jyolj Kakaj Dios y pire tijsach jwichak nicˈj rechak mak ri taˈ tijcojtak Jyolj Kakaj Dios. Jilonli ticˈutun chi wiˈ tixutuwtak re
pire tiel chi sakil juntir jchomorsaˈnak ri wiˈ laj ranmak. Juntir li pi awe at niqˈuiˈ chapcaˈ jun espad tioc laj awanm jwiˈl jcˈaxcˈol awanm chirij, xcheˈ Simeón re María.
Y claˈ wiˈ jun anm ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios ri jbˈij Ana. Ana jrabˈiniˈ Fanuel ri rijajl Aser ri jun kˈat re yak cabˈlajuj (12) kˈat re yak rijajl Israel. Anm li riˈjlaj cristianchak, xcˈuliˈyna cuando aj kˈapoj anm, pero wukubˈ (7) junabˈke xcˈam ribˈak pach richjil.
Y sicˈ anm li ri camnak richjil wiˈchak junmuchˈ riqˈui quejabˈ (84) junbˈ. Re jekeliˈ li nimi richoch Kakaj Dios, chi lakˈj chi lakˈabˈ tijin tran lawiˈ raj Kakaj Dios tran laˈ ayun y chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios.
Cuando xqˈuis jyolj Simeón, xpe Ana xjutun chijcˈulelak y xoc chi jcˈomowaj re Kakaj Dios. Ajrucˈreˈ xoc chi yoloj chirij ra neˈ rechak juntir yak rijajl Israel ri tijin trulbˈejtak chi ticolmaj Jerusalén.
Cuando xantaj juntir li jwiˈlak ri chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios ri Kajawl, José pach María xkˈajtakbˈi Galilea, xeˈtak laj jtilmitak Nazaret.
Y Kakaj Jesús tijin tiqˈuiyc y tijin jyuˈic jcowil ranm y tijin jyuˈic mas jnoˈj y subˈlaj rutzil ranm Kakaj Dios chirij.
Jkaj jchuch Kakaj Jesús nojel junabˈ tibˈetak Jerusalén chi jkˈasaj nimakˈij Pascua.
Cuando xtzˈakat cabˈlajuj (12) junbˈ Kakaj Jesús, xeˈtak Jerusalén chi jkˈasaj nimakˈij Pascua jwiˈl jilon nakˈtisajem ribˈak.
Cuando xqˈuis man nimakˈij li, xkˈajtak laj richochak. Pero Kakaj Jesús xcan resaj ribˈ li tilmit Jerusalén y jkaj jchuch taˈ xriltak lamas xcanwiˈ.
Chijchˈol rechak petzaliˈ xoˈlak jpachak ri xkˈajtakch li nimakˈij. Xeˈ jun kˈij jbˈeak, ajrucˈreˈ xoctak chi jtoquic xoˈlak yak rechˈelxicak y xoˈlak yak richcˈulchiˈak.
Cuando xriltak chi taˈ Kakaj Jesús chijxoˈlak, xkˈajtakbˈi chi jtoquic li tilmit Jerusalén.
Laj jrox kˈij, ajrucˈreˈ xeˈ jteˈtak Kakaj Jesús li nimi richoch Kakaj Dios cubˈul chijxoˈlak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios, tijin chi jtaic nen tijbˈijtak y tijin tijtzˈonaj rechak nen mo jcholajl tielwiˈ ri tijin tijbˈijtak.
Juntir mak ri xtatak nen tijbˈij Kakaj Jesús subˈlaj xsaach jchˈolak chi jtaic jwiˈl re wiˈ mas jnoˈj y ticwin chi jcˈululaj lawiˈ ri tijtzˈonajtak re.
Y jkaj jchuch cuando xriltak jwich Kakaj Jesús subˈlaj xsaach jchˈolak. Y jchuch xij re: At walcˈwal, ¿nen chac xabˈan chike jilonri? In pach atat ocsalcoj il chi atoquic, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Nen tatoctak chwe? ¿Taˈcˈu awetamak chi in tina imbˈanna ri bˈilch chwe jwiˈl Inkaj? xcheˈ rechak.
Pero rechak taˈ xmajtak jcholajl nen tielwiˈ ri xij Kakaj Jesús rechak.
Ajrucˈreˈ xeˈ chic Kakaj Jesús chirijak jkaj jchuch, xkˈajtakbˈi Nazaret. Nojel kˈij subˈlaj ticojon chiwchak. Pero jchuch taˈ tiel laj ranm juntir ri xan.
Kakaj Jesús tijin tiqˈuiyc y tijin jyuˈic mas jnoˈj. Subˈlaj tzi tiilsaj jwiˈl Kakaj Dios y jwiˈlak cristian.

3

Cuando xtzˈakat joˈlajuj (15) junabˈ roquic Tiberio César pire jbˈabˈal kˈatbˈitzij re Roma, Poncio Pilato wiˈ pire jbˈabˈal kˈatbˈitzij re Judea. Y Herodes Antipas wiˈ pire rey re Galilea y Herodes Felipe ri jkˈun Herodes Antipas wiˈ pire rey re Iturea pach Traconite y Lisanias wiˈ pire rey re Abilinia,
y Anás pach Caifás riˈtakaˈ mak nimaktak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios. Laˈ mak junabˈ li Kakaj Dios xchˈabˈej Juan Ajbˈanal Jaˈtiox ri jcˈajol Zacarías li jun luwar lamas taˈ cristian.
Y ajrucˈreˈ Juan xkˈax laˈ juntir mak luwar ri wiˈ chiˈ nimi jaˈ Jordán, xij re juntir cristian chi tijqˈuex jnoˈjak pire ticuysaj juntir jmacak jwiˈl Kakaj Dios y tibˈansaj jaˈtiox rechak.
Jilon xan chapcaˈ xcan jtzˈibˈaj Isaías ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios, ri tijbˈij chi tina tasajna jun ri cow tichˈejej li jun luwar lamas taˈ cristian, tijbˈij: Bˈantak jwaˈx jbˈe Kakaj Jesús ri Kajawl, tebˈaˈtak jbˈe sucˈul laj awanmak.
Juntir mak xoˈlak witz tina nojsajna y juntir mak bˈak witz tina kesajna y tibˈan takˈj re, juntir mak cotot bˈe tina bˈanna sucˈul re y juntir mak bˈe ri taˈ tiqˈuilc, tina bˈanna tiqˈuil re.
Y juntir cristian wich ulew tina riltakna ri ajcolol rechak laj jkˈabˈ jmacak ri tijtakch Kakaj Dios wich ulew, ticheˈ.
Y Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xril xtawtak mak cristian riqˈuil pire tibˈansaj jaˈtiox rechak, xij rechak: Atak, pur atak cumatz ri ticamsanc. Taˈ nen xin chawechak chi atcolmajtakaˈ chiwch jkˈatbˈitzij Kakaj Dios ri tina ranna jwiˈl retzal.
Bˈantak tzitaklaj noˈj laj acˈaslemalak pire ticˈutun chi kes tzˈet xaqˈuexaˈ anoˈjak y xacˈamaˈ jkˈabˈal amacak chiwch Kakaj Dios y ma chomorsaj laj awanmak chi atcolmajtakaˈ jwiˈl atakaˈ rijajl Abraham. Jwiˈl in tambˈij chawechak chi Kakaj Dios ticwiniˈ chi tiwux mak abˈaj ri pi rijajl Abraham.
Man iquej wiˈchak laj raˈ mak cheˈ pire ticˈursajtakbˈic. Juntir mak cheˈ ri taˈ tzi tiwichintak, ticˈursajtakaˈn y titˈojsajtakaˈ li kˈakˈ, xcheˈ Juan rechak.
Xpe yak cristian, xtzˈonajtak re Juan Ajbˈanal Jaˈtiox: ¿Nencˈu rajwax tikabˈan? xcheˈtak re.
Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xij rechak: Nen wiˈ quibˈ jtúnica, rajwaxiˈ tina jyeˈna jun re nen ri taˈ ritzˈik. Y nen wiˈ jwa rajwaxiˈ tina jcomonajna jtijic pach nen ri taˈ jwa, xcheˈ Juan Ajbˈanal Jaˈtiox rechak.
Y wiˈ nicˈj ajtzˈonaltak alcabar xeˈtak riqˈui Juan Ajbˈanal Jaˈtiox pire tibˈansaj jaˈtiox rechak. Y xtzˈonajtak re nen rajwax trantak: Ajtijonl, ¿nen rajwax tikabˈan oj? xcheˈtak re.
Re xij rechak: Ma tzˈonajtak mas pakal rijil alcabar, xike tatzˈonajtak chapcaˈ ri bˈil chawechak, xcheˈ rechak.
Y nicˈj soldad xtzˈonajtak re Juan Ajbˈanal Jaˈtiox nen rajwax trantak: Y oj, ¿nen rajwax tikabˈan? xcheˈtak. Re xij rechak: Ma bˈantak alakˈtak pwak chirij jun cristian, ma bˈantak cˈax rechak, ma moltak tzij chirij cristian chi resaj pwak chirijak. Xike cubˈaˈ achˈolak chirij nen jnimal tachˈectak, xcheˈ rechak.
Juntir cristian tijintak chi jchomorsaj laj ranmak chi Juan Ajbˈanal Jaˈtiox pent riˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew.
Pero Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xij rechak: Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak, in laˈ jaˈ tambˈan jaˈtiox chawechak. Pero wiˈ chiquiˈ jun chic petzal chwij in, re masna jcwinel chinwch in y taˈ ticˈular pi we tanquir jxajbˈ. Re tina ranna jaˈtiox chawechak laˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios y laˈ kˈakˈ.
Re cˈamaliˈch jun kelen laj jkˈabˈ jwiˈl ri quiek laˈ tijpuˈw jwich trig y tijtos mak rakan ri tiel chijxoˈl. Tijcˈol man trig li cˈuja, pero mak rakan ri tiel chijxoˈl tijcˈat li jun kˈakˈ ri taˈ jchupic.
Jilonli xij Juan Ajbˈanal Jaˈtiox chi jyeˈic jnoˈjak juntir cristian chirij tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo li jun luwar lamas taˈ cristian.
Y chiwchak juntir cristian xkˈel man rey Herodes Antipas jwiˈl xcˈuliˈy riqˈui Herodías ri rixokl jkˈun. Y xkˈel chirij juntir mak etzltak noˈj ri bˈanal jwiˈl.
Pero Herodes Antipas xyeˈ chic mas jbˈa mak jmac ri bˈanal jwiˈl, xcoj Juan Ajbˈanal Jaˈtiox li cars.
Cuando Juan Ajbˈanal Jaˈtiox tijin chi jbˈanic jaˈtiox rechak cristian, xan jaˈtiox re Kakaj Jesús, Kakaj Jesús tijin chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios cuando xtormaj caj
y xkejch Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios chibˈ chapcaˈ rilic jun ra ut. Y xtasaj jun chˈaˈwem xaanch lecj, xijch: Atiˈ ri Lokˈlaj Incˈajol, subˈlaj inquiˈcot chawij, xcheˈch lecj.
Kakaj Jesús raj wiˈchak junwinak lajuj (30) junbˈ cuando xchol jbˈanic lawiˈ raj Kakaj Dios tran. Cristian tijbˈijtak chirij chi jcˈajoliˈ José, José jcˈajoliˈ Elí,
Elí jcˈajoliˈ Matat, Matat jcˈajoliˈ Leví, Leví jcˈajoliˈ Melqui, Melqui jcˈajoliˈ Jana, Jana jcˈajoliˈ José,
José jcˈajoliˈ Matatías, Matatías jcˈajoliˈ Amós, Amós jcˈajoliˈ Nahúm, Nahúm jcˈajoliˈ Esli, Esli jcˈajoliˈ Nagai,
Nagai jcˈajoliˈ Máat, Máat jcˈajoliˈ Matatías, Matatías jcˈajoliˈ Semei, Semei jcˈajoliˈ Josec, Josec jcˈajoliˈ Judá,
Judá jcˈajoliˈ Joanán, Joanán jcˈajoliˈ Resa, Resa jcˈajoliˈ Zorobabel, Zorobabel jcˈajoliˈ Salatiel, Salatiel jcˈajoliˈ Neri,
Neri jcˈajoliˈ Melqui, Melqui jcˈajoliˈ Adi, Adi jcˈajoliˈ Cosam, Cosam jcˈajoliˈ Elmodam, Elmodam jcˈajoliˈ Er,
Er jcˈajoliˈ Josué, Josué jcˈajoliˈ Eliezer, Eliezer jcˈajoliˈ Jorim, Jorim jcˈajoliˈ Matat, Matat jcˈajoliˈ Leví,
Leví jcˈajoliˈ Simeón, Simeón jcˈajoliˈ Judá, Judá jcˈajoliˈ José, José jcˈajoliˈ Jonám, Jonám jcˈajoliˈ Eliaquim,
Eliaquim jcˈajoliˈ Melea, Melea jcˈajoliˈ Mainán, Mainán jcˈajoliˈ Matata, Matata jcˈajoliˈ Natán, Natán jcˈajoliˈ David,
David jcˈajoliˈ Isaí, Isaí jcˈajoliˈ Obed, Obed jcˈajoliˈ Booz, Booz jcˈajoliˈ Salmón, Salmón jcˈajoliˈ Naasón,
Naasón jcˈajoliˈ Aminadab, Aminadab jcˈajoliˈ Aram, Aram jcˈajoliˈ Esrom, Esrom jcˈajoliˈ Fares, Fares jcˈajoliˈ Judá,
Judá jcˈajoliˈ Jacob, Jacob jcˈajoliˈ Isaac, Isaac jcˈajoliˈ Abraham, Abraham jcˈajoliˈ Taré, Taré jcˈajoliˈ Nacor,
Nacor jcˈajoliˈ Serug, Serug jcˈajoliˈ Ragau, Ragau jcˈajoliˈ Peleg, Peleg jcˈajoliˈ Heber, Heber jcˈajoliˈ Sala,
Sala jcˈajoliˈ Cainán, Cainán jcˈajoliˈ Arfaxad, Arfaxad jcˈajoliˈ Sem, Sem jcˈajoliˈ Noé, Noé jcˈajoliˈ Lamec,
Lamec jcˈajoliˈ Matusalén, Matusalén jcˈajoliˈ Enoc, Enoc jcˈajoliˈ Jared, Jared jcˈajoliˈ Mahalaleel, Mahalaleel jcˈajoliˈ Cainán,
Cainán jcˈajoliˈ Enós, Enós jcˈajoliˈ Set, Set jcˈajoliˈ Adán y Adán jcˈajoliˈ Kakaj Dios.

4

Kakaj Jesús nojsalchak ranm laˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios, xelch li nimi jaˈ Jordán. Y xcˈamsajbˈi jwiˈl Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios li jun luwar lamas taˈ cristian.
Claˈ xwaˈx caˈwinak (40) kˈij, xtakchiˈj chi macun jwiˈl man jbˈabˈal etzl y laˈ mak kˈij li taˈ nen xtij. Cuando xkˈax caˈwinak (40) kˈij li, ajrucˈreˈ xricˈaj wiˈjal.
Xpe man jbˈabˈal etzl, xtakchiˈj Kakaj Jesús chi macunc, xij re: Wi kes tzˈet atiˈ Jcˈajol Kakaj Dios, bˈij re man abˈaj ri chi tiwux pi cuxlanwa, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij re man jbˈabˈal etzl: Tzˈibˈaliˈ li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios jilonri: Maˈ jwiˈl taˈke cuxlanwa tiyoˈrwiˈ jun cristian, ticheˈ, xcheˈ re.
Y ajrucˈreˈ man jbˈabˈal etzl xcˈambˈi Kakaj Jesús bˈa jun witz subˈlaj naj rakˈanebˈ y laj or xcˈut juntir mak tilmit chiwch ri wiˈ wich ulew.
Y xij re: In tanjachaˈ laj akˈbˈ juntir mak tilmit li y juntir mak kustaklaj kelen ri wiˈ chiwch, jwiˈl juntir li jachaliˈ laj inkˈbˈ y tanyaˈ re nen quiek re chwaj tanyeˈw.
Wi atxucar chinwch y tacoj inkˈij, tanjachaˈ juntir li laj akˈbˈ, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij re man jbˈabˈal etzl: Tzˈibˈaliˈ li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios jilonri: Nimirsaj jkˈij Akaj Dios ri Awajawl y xike rajwax tabˈan lawiˈ raj re tabˈan, ticheˈ, xcheˈ Kakaj Jesús.
Man jbˈabˈal etzl xcˈam chicbˈi Kakaj Jesús Jerusalén, xeˈ jwabˈaˈ li man luwar mas naj rakˈanebˈ re nimi richoch Kakaj Dios, xij re: Wi kes tzˈet atiˈ Jcˈajol Kakaj Dios, tˈojbˈi aybˈ neri atbˈe kej lak ulew,
jwiˈl tzˈibˈaliˈ li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios ri tijbˈij jilonri: Kakaj Dios tijtakaˈch yak anjl chi atˈoˈic.
Y rechak atjcˈulaˈtakaˈ laˈ jkˈabˈak pire maˈ tibˈe achˈiˈyeˈ awakan laˈ jun abˈaj, ticheˈ, xcheˈ man jbˈabˈal etzl re Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xij chic re: Tzˈibˈaliˈ li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios ri tijbˈij jilonri: Ma tzˈonaj re Akaj Dios ri Awajawl chi tran jun kelen pireke tawil wi kes tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, ticheˈ, xcheˈ re.
Cuando xril man jbˈabˈal etzl chi taˈ chiquiˈ xtaˈ ni jono noˈj chic nen tran chi jtakchiˈj Kakaj Jesús chi macunc, xelbˈic, xcan jyeˈ jchˈabˈej Kakaj Jesús asta laˈ jun kˈij chic ri chijchˈol re ticwin chi jtakchiˈj.
Kakaj Jesús wiˈ jcwinel Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios laj ranm, xkˈaj chic Galilea y juntir cristian lak juntir luwar re Galilea tijin tiyolowtak chirij Kakaj Jesús.
Y Kakaj Jesús xoc chi jtijojcak juntir cristian re Jyolj Kakaj Dios lak sinagog re juntir tilmit y juntir cristian ri wiˈtak claˈ xnimirsajtak jkˈij Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xeˈ Nazaret ri man tilmit lamas xqˈuiywiˈch. Laˈ kˈij re uxlan xoc li sinagog jwiˈl nakˈtaliˈ jilon tran. Xwaˈr pire tioc chi rilic jwich wuj re Jyolj Kakaj Dios chiwchak.
Xjachsaj man bˈotom wuj laj jkˈabˈ Kakaj Jesús ri xcan jtzˈibˈaj Isaías ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios y cuando xquir jwich xeˈ jteˈ man luwar lamas tijbˈijwiˈ jilonri:
Wiˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios ri Kajawl laj wanm jwiˈl chaˈlquiniˈ jwiˈl pire tambˈij tzilaj jtaquil rechak juntir ri wiˈ rajwax rechak. Takalquin chi jtakicak yak prexbˈ, chi jtzibˈsaj bˈakˈ jwichak yak moy, chi jresajcak yak cristian ri wiˈtak laj jkˈabˈ cˈax
y chi jbˈij jtaquil chi xtawiˈ man junabˈ chi tijyeˈ rutzil ranm Kakaj Dios ri Kajawl rechak juntir cristian wich ulew, ticheˈ, ri xril Kakaj Jesús wich man bˈotom wuj.
Xpe Kakaj Jesús, xbˈot chic jwich wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios y xkˈasaj chic laj jkˈabˈ man ajtˈoˈol man jbˈabˈal man kˈat ri tijmulbˈaˈ ribˈak li sinagog y xcubˈarc. Cow tiilsaj jwiˈlak juntir cristian ri wiˈtak claˈ.
Kakaj Jesús xij rechak: Lajori xtawiˈ chiwch ri quiek chirij tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios y lajori wiˈ aacˈlak, xcheˈ rechak.
Juntir cristian tibˈintak chirij Kakaj Jesús chi pi jcholajliˈ tijbˈij y sachal jchˈolak chi jtaic juntir ri tijin tibˈijsaj rechak jwiˈl Kakaj Jesús. Y xijtak chiribˈil ribˈak: Re riˈ jcˈajol José, xcheˈtak.
Kakaj Jesús xij rechak: In kes tzˈet tambˈij chawechak chi atak li tabˈijtakaˈ man tzij ri chwij jilonri: Ajcun, cunaj aybˈ awicˈan, bˈannecaˈ laj atilmit juntir ri tal kawiˈl ri xabˈan Capernaúm, atcheˈtakaˈ li chwij, xcheˈ.
Y xij chic rechak: Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi ni jono ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios tzi jcˈulic tibˈan laj jtilmit.
Tzˈetiˈn, jilon chapcaˈ xaan ojr laˈ mak junabˈ cuando xwaˈx Elías ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios, cuando taˈ xan jabˈ uxibˈ junabˈ riqˈui pajnicˈj y xan subˈlaj wiˈjal lak juntir luwar re Israel. Wiˈ subˈlaj anm ri camnak richjilak Israel,
pero Elías taˈ xtaksaj laj richoch jono rechak yak anm li chi jtˈoˈicak, xike xtaksajbˈi laj richoch jun anm ri camnak richjil ri wiˈ Sarepta chijcˈulel Sidón.
Y jilon chapcaˈ xaan laˈ mak junabˈ cuando xwaˈx Eliseo ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios, wiˈ subˈlaj qˈui cristian yajtak Israel re man yajel ri jbˈij lepra, pero taˈ ni jono rechak xcunajc, xike xcunaj jun winak ri jbˈij Naamán ri tipe Siria, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Juntir yak cristian ri wiˈtak li sinagog, cuando xtatak chi jilonli xijsaj rechak, subˈlaj xpe retzalak.
Laj or xresajtakbˈi Kakaj Jesús li tilmit, xcˈamtakbˈi chiˈ witz re man tilmit pire tijtˈojtakbˈi wich witz, jwiˈl man tilmit li jiˈ wiˈ bˈa witz.
Pero Kakaj Jesús xkˈaxbˈi laj xoˈlak, xelbˈic.
Kakaj Jesús, xeˈ Capernaúm ri jun tilmit re Galilea y laˈ kˈij re uxlan xoc chi jtijojcak cristian claˈ.
Cristian subˈlaj xsaach jchˈolak chi jtaic jtijonc, jwiˈl wiˈ mas jtakon chi tijonc.
Li sinagog wiˈ jun winak ri wiˈ jun etzl laj ranm, man etzl cow xchˈejejc, xij:
¡Nen ma bˈan chike Kaj Jesús aj Nazaret! Wetamiˈ chi at tosolcatiˈ jwiˈl Kakaj Dios pire re y chi jbˈaniquiˈ cˈax chike xatpetc, xcheˈ re Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xkˈel man etzl ri wiˈ laj ranm man winak, xij re: ¡Tzˈapij xaˈw! ¡Elambˈi laj ranm winak ri! xcheˈ re. Ajrucˈreˈ man etzl xtzak sicˈ winak lak ulew chijxoˈlak juntir cristian y xelbˈi laj ranm y taˈ xan cˈax re sicˈ winak.
Juntir cristian xsaach jchˈolak. Xoctak chi jtzˈonaj chiribˈil ribˈak: ¿Nen chiquiˈ jcholajl jyolj winak ri? Wiˈ kˈatbˈitzij laj jkˈabˈ pire titakon chibˈak mak etzl y mak etzl ticojontakaˈ chiwch, xcheˈtak.
Juntir mak luwar ri wiˈtak chi nakaj re Capernaúm xtaˈtakaˈ jtaquil juntir ri xan Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xel chicbˈi li sinagog, xeˈ laj richoch Simón Pedro. Y sicˈ anm ri jjiˈ Simón Pedro wiˈ subˈlaj kˈakˈ chirij. Xpetak, xtzˈonajtak tokˈobˈ re Kakaj Jesús chi tijtzibˈsaj sicˈ anm li.
Kakaj Jesús xtacbˈaˈ jbˈa chibˈ sicˈ anm y xkˈel man kˈakˈ chirij. Jilonli xel kˈakˈ chirij sicˈ anm li y laj or xbˈiitc, xoc chi jtzukicak.
Cuando xoc may, mak cristian xcˈamtakbˈi yak yaj re jaljojtak yajel riqˈui Kakaj Jesús. Y re xyeˈ jkˈabˈ chibˈak chi jujunalak yak cristian ri yajtak y xtzibˈsajtak.
Subˈlaj cristian xresaj etzl laj ranmak. Y mak etzl li ri xeltak laj ranmak mak cristian xchˈejejtak, xijtak: ¡Atiˈ Jcˈajol Kakaj Dios! xcheˈtak. Pero Kakaj Jesús xkˈel mak etzl, taˈ xyeˈ luwar rechak xchˈaˈwtak jwiˈl retamakiˈ chi re riˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew.
Cuando xsakarsanc, Kakaj Jesús xelbˈi Capernaúm. Xeˈ li jun luwar ricˈan lamas taˈ cristian. Pero yak cristian xoctak chi jtoquic, cuando xeˈ jteˈtak, xijtak re chi taˈ tielbˈi chijxoˈlak,
pero Kakaj Jesús xij rechak: Inna bˈena chi jbˈij tzilaj jtaquil chirij jtakon Kakaj Dios rechak cristian li jalan tilmit chic pire tretemajtak nen mo titakon Kakaj Dios chibˈak. Riˈ ri quiek jwiˈl xintaksajch jwiˈl Kakaj Dios wich ulew, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak cristian.
Y jilonli xan Kakaj Jesús chi jtijojcak cristian lak sinagog lak juntir luwar re Galilea.

5

Jun kˈij cuando Kakaj Jesús wiˈ chiˈ nimlaj alagun ri jbˈij Genesaret, subˈlaj cristian xmulbˈaˈ ribˈak claˈ y subˈlaj latzˈchakwiˈ Kakaj Jesús jwiˈl rajak tijtatak Jyolj Kakaj Dios ri tijin tijbˈij.
Kakaj Jesús xrilbˈi quibˈ barc canal chiˈ nimlaj alagun jwiˈlak yak ajchapaltak car, jwiˈl rechak tijin tijchˈaj jcˈaatak re chapbˈi car.
Kakaj Jesús xjaw li man jbarc Simón y xij re chi tijjutunsajbˈi junquitz man barc li jaˈ. Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xcubˈarc, xoc chi jtijoj mak cristian.
Y cuando xmay jtijojcak cristian, xij re Simón: Cˈambˈi man abarc li jono luwar re man nimlaj alagun ri naj jpam y tˈoj mak acˈaatak re chapbˈi car xilj, xcheˈ re.
Simón xij re: Ajtijonl, jun akˈabˈ xojkˈasin chi chapoj car y ni jonok xkachap. Pero lajori jwiˈl at atbˈinc, tantˈoj chic mak cˈaat li jaˈ, xcheˈ.
Xtˈojtak chic mak jcˈaatak li jaˈ y cuando xoctak chi resaj taˈ chiquiˈ ticwintak chi resajc, mak jcˈaatak tichak tijin tikˈatzmaj jwiˈl ralal subˈlaj car xelch.
Jwiˈliˈli Simón pach mak jpach xsiqˈuijtakbˈi laˈ jkˈabˈak yak nicˈj jpachak chic ri wiˈtak li man jun barc chic pire tiyuk tˈoˈsajtak chi resaj mak car. Cuando xtawtak mak nicˈj riqˈui man barc xoctak chi resaj mak car li mak cˈaat. Xnojsajtak chi quibˈ barc chi car y tichak tijin tikej mak barc ralaj jaˈ jwiˈl ralal subˈlaj car.
Cuando xril Simón Pedro chi jilonli, xxucar chiwch Kakaj Jesús y xij re: Wajawl, bˈan tokˈobˈ, elan chincˈulel jwiˈl in, iniˈ jun ajmac, xcheˈ.
Jilonli xij Simón jwiˈl jsachic jchˈolak pach yak jpach chi rilic subˈlaj car ri xresajtak.
Y jilon Jacob pach Juan ri yak jcˈajol Zebedeo ri yak jpach Simón, subˈlaj xsaach jchˈolak. Pero Kakaj Jesús xij re Simón: Mi tzaak achˈol, lajori atoc chi jtoquic cristian pire tioctak laj jkˈabˈ Kakaj Dios chapcaˈ jchapic car, xcheˈ re.
Rechak xcˈamtakbˈi mak barc. Cuando xtawtak chiˈ nimlaj alagun xcan jyeˈtak mak barc claˈ pach juntir kelen rechak y xeˈtak chirij Kakaj Jesús.
Li jun kˈij cuando wiˈ Kakaj Jesús li jun tilmit, xpe jun winak ri wiˈ yajel chirij ri jbˈij lepra. Sicˈ winak li cuando xril jwich Kakaj Jesús, xxucar chiwch y xxulbˈaˈ jcaybˈal asta xtaw chiˈ jwich lak ulew chi jtzˈonaj tokˈobˈ re Kakaj Jesús: Kaj, wi jilon chawaj, atcwiniˈ chi intzibˈsaj, xcheˈ re.
Xpe Kakaj Jesús, xyeˈ jkˈabˈ chibˈ, xij re: Chwajiˈn, cattzibˈok, xcheˈ re. Y laj or xel man yajel chirij sicˈ winak.
Kakaj Jesús xij re: Ma yolow re jono cristian nen xattzibˈsanc. Jat y cˈutta chiwch man ajcˈamal jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios y cˈambˈi man sipan pire tibˈe asujeˈ re Kakaj Dios chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios, riˈ li cˈutbˈire chiwchak juntir cristian chi xattzibˈiˈn, xcheˈ Kakaj Jesús re.
Pero ri tijin tran Kakaj Jesús, tijin tiel mas jtaquil. Y subˈlaj cristian nak tijmulbˈaˈ ribˈak chi jtaic jyolj y riˈ rajak titzibˈsajtak re jyajak,
pero Kakaj Jesús tieliˈbˈi chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios ricˈan lak luwar lamas taˈ cristian.
Li jun kˈij cuando Kakaj Jesús tijin chi jtijoj cristian re Jyolj Kakaj Dios, wiˈ nicˈj fariseo cubˈumantak claˈ pach yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios ri tipetak li mak tilmit re Galilea, re Judea y re Jerusalén. Y jcwinel Kakaj Dios ri Kajawl wiˈ riqˈui Kakaj Jesús pire tijtzibˈsaj cristian ri yajtak.
Y xtawtak nicˈj winak, cˈamalbˈi jun winak jwiˈlak bˈa jun chˈatum cheˈ, siquirnak juntir jtioˈjl y rechak rajak tijcojtak la ja pire tibˈe jyeˈtak chiwch Kakaj Jesús.
Pero taˈ xtaˈtak lamas tioctak jwiˈl subˈlaj cristian. Jwiˈliˈli xjawtak chibˈ man ja y xtortak junquitz mak xoot bˈa ja laj jsucˈlal lamas wiˈ Kakaj Jesús y claˈ xkesajtakwiˈch sicˈ yaj bˈa jchˈatum cheˈ asta xtaw lak ulew chiwch Kakaj Jesús xoˈlak cristian.
Cuando xril Kakaj Jesús chi cubˈuliˈ jchˈolak chirij, xij re sicˈ winak ri yaj: At wichcˈulchiˈ, amac xcuymajiˈn, xcheˈ re.
Yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios pach mak fariseo xoctak chi jchomorsaj laj ranmak, xijtak: ¿Nen chiquiˈ jbˈanic ri, man winak ri tijin tijcoj ribˈ pi Kakaj Dios? Taˈ ni jun cristian ticwin chi jcuyic mac, xike Kakaj Dios, xcheˈtak.
Pero Kakaj Jesús retamiˈ nen tijin tijchomorsaj laj ranmak xtzˈonaj rechak: ¿Nen chac tijin tachomorsaj laj awanmak jilonli?
¿Lacˈumas wiˈ ri cˈax jbˈij re sicˈ yaj ri, amac xcuysajiˈn o riˈ mas cˈax jbˈij re: Bˈiiten y woˈcoten?
Pero in tancˈut chawchak chi Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil wiˈ kˈatbˈitzij laj jkˈabˈ chi jcuyic mac neri wich ulew, xcheˈ rechak. Ajrucˈreˈ xij chic re sicˈ yaj ri siquirnak juntir jtioˈjl: Tambˈij chawe at, bˈiiten, cˈambˈi achˈatum cheˈ y jat laj awichoch, xcheˈ re.
Y sicˈ winak ri yaj xbˈiit chiwchak. Xcˈambˈi jchˈatum cheˈ ri quiek chibˈ tzˈeˈlwiˈ, xeˈ laj richoch, tichak tijin chi jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios.
Juntir cristian subˈlaj xsaach jchˈolak chi rilic y xoctak chi jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios. Subˈlaj tzakal jchˈolak, xijtak: ¡Lajori tijin tikiltak kelen ri sachom chˈolal rilic! xcheˈtak.
Cuando xantaj li, xelbˈi Kakaj Jesús y kˈaxem tran xril jun ajtzˈonal alcabar ri jbˈij Leví, cubˈul chiˈ mex lamas titojsaj alcabar y xij re: Joˈ chwij, xcheˈ re.
Leví xwaˈrc, xcan jyeˈ juntir mak kelen claˈ y xeˈ chirij Kakaj Jesús.
Y Leví xan jun nimlaj comon wicˈ laj richoch pire Kakaj Jesús. Y li man nimlaj comon wicˈ li subˈlaj qˈui ajtzˈonaltak alcabar xtawtak claˈ pach nicˈj cristian chic.
Pero mak fariseo pach yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios ri riˈtakaˈ jun chijxoˈlak mak fariseo xoctak chi jyajic yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo, xijtak rechak: ¿Nen chac atak atwiˈntak y atucˈaˈjantak chijxoˈlak mak ajtzˈonaltak alcabar pach mak ajmacbˈ? xcheˈtak rechak.
Kakaj Jesús xij rechak: Taˈ rajwax ajcun rechak yak cristian ri taˈ yajtak, riˈ rajwax ajcun pi rechak yak ri yajtak.
In maˈ riˈ taˈ ximpe chi jtoquicak yak ri sucˈul ranmak chiwch Kakaj Dios, in riˈ ximpe chi jtoquic yak ajmacbˈ, xcheˈ rechak.
Rechak xtzˈonajtak re Kakaj Jesús: ¿Nen chac yak ajtijol ribˈak chirij Juan Ajbˈanal Jaˈtiox pach mak ajtijol ribˈak chirijak mak fariseo, qˈuilaj bˈwelt trantak ayun, pero yak ajtijol ribˈak chawij tiwiˈntakaˈn y tiucˈaˈjantakaˈn? xcheˈtak re Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xij rechak: Yak cristian ri bˈil rechak chi tibˈetak li jun tzˈam, taˈ tijnaˈ tibˈisontak cuando ajwiˈ chijxoˈlak man cojol winak ri ticˈuliˈyc.
Pero cuando titaw kˈij ticˈamsajbˈi man cˈojol winak chiwchak, ajrucˈreˈ trantak ayun, xcheˈ rechak.
Y Kakaj Jesús xij chic jun esbˈi noˈj rechak jilonri: Taˈ ni jun cristian tijrechˈ jun qˈuer aacˈ itzˈik pire tijcˈojaj jun tzay laˈ y wi jilon tran li, tranaˈ cˈax re juntir man aacˈ itzˈik y man aacˈ cˈojbˈl taˈ tzi tican laˈ man tzay itzˈik.
Ni taˈ tijnaˈ tiyeˈsaj aacˈ vin lak tzaytak nejbˈ ri bˈanal laˈ tzˈum, jwiˈl man aacˈ vin tijrechˈaˈ mak tzaytak nejbˈ ri bˈanal laˈ tzˈum, jilonli titixiˈ man aacˈ vin y tranaˈ cˈax mak nejbˈ.
Jwiˈliˈli man aacˈ vin rajwaxiˈ lak aacˈtak nejbˈ ri bˈanal laˈ tzˈum tiyeˈsaj.
Y taˈ ni jono cristian tijtij nabˈe man ojr vin, ajrucˈreˈ raj tijtij chic aacˈ vin jwiˈl tijbˈij chi masna kus chi tijem man ojr vin, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

6

Li jun kˈij re uxlan woˈcotic tran Kakaj Jesús, xkˈaxtak lak ticoˈn pach yak ajtijol ribˈak chirij. Rechak pi kˈaxem trantak xtoctak jujun jwich trig y xpochˈtak laˈ jkˈabˈak y xtijtak.
Xpetak nicˈj rechak mak fariseo, xtzˈonajtak rechak: ¿Nen chac atak tijin tabˈantak ri taˈ yeˈl luwar tibˈansaj laˈ kˈij re uxlan? xcheˈtak.
Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Taˈcˈu ilan awiˈlak li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios ri xan David ojr pach yak jpach cuando xcˈoktak wiˈjal?
Re xoc li nimlaj chinam ri richoch Kakaj Dios, xtij mak cuxlanwa ri sujul re Kakaj Dios y xyeˈ chi tijem rechak yak jpach y taˈ yeˈl luwar jwiˈl Jpixbˈ Kakaj Dios chi titijsaj, xike rechak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios, ticheˈ, xcheˈ.
Y xij chic rechak: Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil wiˈ laj jkˈabˈ nen raj tran laˈ kˈij re uxlan, xcheˈ rechak.
Li jun kˈij re uxlan xoc Kakaj Jesús li sinagog y xoc chic chi jtijojcak cristian re Jyolj Kakaj Dios y claˈ wiˈ jun winak siquirnak jpaach jkˈabˈ.
Yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios pach mak fariseo, cow tijin triltak Kakaj Jesús wi tijtzibˈsaj cristian laˈ kˈij re uxlan pire tijcojtak tzij chirij.
Pero Kakaj Jesús retamiˈ nen jchomorsaˈnak, xij re man winak ri siquirnak jkˈabˈ: Bˈiiten, waˈren laj kaxoˈl, xcheˈ re. Man winak li xbˈiit xwaˈr laj xoˈlak.
Kakaj Jesús xij rechak mak fariseo y yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios: Chwaj tantzˈonaj chawechak: ¿Nen yeˈl luwar tibˈansaj laˈ kˈij re uxlan, jbˈanic utzil o jbˈanic cˈax? ¿Tziniˈ jcolic jun cristian laj jkˈabˈ camic o jsachic jwich? xcheˈ rechak.
Y xril chic juntir cristian ri sutuwinak rij y xij re sicˈ winak ri siquirnak jkˈabˈ: Yuk akˈbˈ, xcheˈ re. Sicˈ winak xyuk jkˈabˈ y xtzibˈc.
Pero mak cristian ri wiˈtak claˈ subˈlaj xpe retzalak, xoctak chi jchomorsaj nen trantak chi jcamsaj Kakaj Jesús.
Laˈ mak kˈij li, Kakaj Jesús xeˈ bˈa jun witz y claˈ xkˈasin jun akˈabˈ chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios.
Cuando xsakarsanc, xmulbˈaˈ juntir yak ajtijol ribˈak chirij y xchaˈ cabˈlajuj (12) chijxoˈlak y xcoj jbˈijak pi takoˈn.
Yak cabˈlajuj (12) li riˈtakaˈ: Simón ri xcojsaj jbˈij pi Pedro jwiˈl Kakaj Jesús, Andrés ri jkˈun Simón, Santiago, Juan, Felipe, Bartolomé,
Mateo, Tomás, Santiago ri jcˈajol Alfeo, Simón ri tibˈijsaj Zelote re,
Judas ri jkˈun Santiago y Judas Iscariote ri xjachow re Kakaj Jesús pi camic.
Cuando xantaj li, Kakaj Jesús xkej chicch bˈa witz jpach yak jtakoˈn y xyuk waˈxtak wich jun takˈj. Y claˈ xcˈulwiˈ ribˈak subˈlaj ajtijol ribˈak chirij y subˈlaj cristian xpetak lak luwar re Judea y Jerusalén, wiˈ chiquiˈ nicˈj xpetak lak takˈj re Tiro pach Sidón. Rechak xtawtak riqˈui Kakaj Jesús pire tibˈe jteˈtak nen tijbˈij y pire titzibˈsajtak re jyajak.
Juntir yak ri tijtijtak cˈax jwiˈl wiˈ etzl laj ranmak, xtzibˈsajtakaˈn.
Juntir cristian ri yajtak rajak tijchaptak ritzˈik Kakaj Jesús jwiˈl retamakiˈ chi wiˈ jcwinel chi tzibˈsanc.
Kakaj Jesús xril yak ajtijol ribˈak chirij y xij rechak: Tzi awechak, atak ri wiˈ rajwax chawechak, jwiˈlkeli atna atoctakna laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chabˈak.
Tzi awechak ri atcˈoktak jwiˈl wiˈjal, atna nojtakna. Tzi awechak ri atokˈtak lajori, nen or atna tzeˈntakna.
Tzi awechak, atak ri atetzelbˈejtak jwiˈlak cristian, atresajtakbˈi chijxoˈlak, atyokˈsajtak y atxutsajtak jwiˈlke cubˈul achˈolak chirij Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil.
Cuando titaw kˈij li tibˈansaj cˈax chawechak, quiˈcotentak, waˈxok jun nimlaj quiˈcotemal laj awanmak jwiˈl nimiˈ atojbˈlak tacˈultak riqˈui Kakaj Dios lecj. Yak jmamak mak cristian li, jilonli xantak rechak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ojrtaktzij.
Pero riˈ cˈur awchak ri atak bˈiom jwiˈl xatijaˈtakaˈbˈi utzil neri wich ulew.
Cˈur awchak atak ri nojsalcatak, tina bˈe acuyeˈtakna wiˈjal nen or. Cˈur awchak atak ri atquiˈcottak y attzeˈntak, atna okˈtakna nen or jwiˈl jcˈaxcˈol awanmak.
Cˈur awch, atak ri tzi atilsajtak jwiˈl cristian jwiˈl tina atijtakna cˈax. Jilonli xantak yak jmamak yak cristian li chi tziyiˈ xriltak mak ri xcoj ribˈak chapcaˈ ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ojrtaktzij, xcheˈ rechak.
Y xij chic: Atak ri tijin tatatak inyolj tambˈij chawechak: Lokˈajtak mak acontrak y bˈantak utzil rechak mak ri atetzelbˈentak.
Bˈijtak re Kakaj Dios chi tijyeˈ jkˈabˈ chibˈak yak ri tijrayajtak tataˈtak cˈax. Chˈaˈwentak riqˈui Kakaj Dios chirijak yak ri tibˈanowtak cˈax chawechak.
Wi wiˈ nen atsecˈow laˈ acaybˈal, yeˈ chic jun lad acaybˈal re chi seqˈuem. Wi wiˈ nen timajow awitzˈik ri takˈuˈj, yeˈ luwar re tijcˈam chicbˈi atúnica.
Wi wiˈ nen titzˈonaj chawe jwiˈl jono cristian, yeˈ re y wi wiˈ nen tialkˈambˈi jono kelen awe, ma taˈjaj chirij.
Bˈantak rechak cristian chapcaˈ chawajak trantak chawechak.
Pero atak wi xike talokˈajtak yak ri atlokˈintak, taˈ jaljoj rilic ri tijin tabˈantak. Jiˈneˈlon trantak mak ajmacbˈ chiribˈil ribˈak.
Wi xike tabˈantak utzil rechak nen tibˈanow utzil chawechak, taˈ jaljoj rilic ri tijin tabˈantak. Jiˈneˈlon trantak mak ajmacbˈ chiribˈil ribˈak.
Y wi xike tayeˈtak jkejomak mak cristian ri tijkˈasaj jkejomak, taˈ jaljoj rilic ri tijin tabˈantak. Jiˈneˈlon trantak mak ajmacbˈ chiribˈil ribˈak, tijyaˈtakaˈ jkejomak chi ribˈil ribˈak y trulbˈejtakaˈ tikˈasaj jqˈuixel rechak nen jnimal xyeˈtakbˈi chi kejom.
Pero atak, riˈ lokˈajtak mak acontrak y bˈantak utzil rechak, yeˈtak jkejomak, pero ma tzˈonajtak chic jqˈuixel. Y wi jilon tabˈantak li tacˈulaˈtakaˈ subˈlaj nim atojbˈlak riqˈui Kakaj Dios lecj y atwuxtakaˈ pi ralcˈwal, jwiˈl Kakaj Dios trilaˈ cˈur jwichak mak ri taˈ tijcˈomowajtak jun tokˈobˈ y mak etzltak cristian.
Iltak cˈur jwichak juntir cristian chapcaˈ tran Akajak Dios, trilaˈ cˈur jwichak cristian, xcheˈ rechak.
Y xij chic: Ma coj aybˈak pi kˈatbˈitzij chirijak cristian chi jbˈij chi taˈ tzi tijin trantak pire Kakaj Dios taˈ tran jkˈatbˈitzij chawijak. Ma bˈan akˈatbˈitzijak chibˈak cristian pire taˈ tibˈansaj kˈatbˈitzij chawijak. Cuytak jmacak cristian y ticuysajiˈ amacak jwiˈl Kakaj Dios.
Yeˈtakbˈi re jun cristian y Kakaj Dios tijyaˈ chiquiˈ awechak tzi jpajic chapcaˈ tzi jnojsaj jun nejbˈ, tzi jchˈikxij y tzi jtˈubˈajajc. Laˈ man pajbˈl ri tacojtak rechak cristian, riˈ ticojsaj chawechak jwiˈl Kakaj Dios, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic jun esbˈi noˈj rechak jilonri: Jun moy taˈ ticwin chi jcˈamic jbˈe jun moy chic. Wi tran jilonli chi quibˈ ribˈilak tibˈe tzaaktakaˈ li jono jul.
Ni jono ajtijol ribˈ mas jnoˈj chiwch ajtijol re, pero cuando tiqˈuis jtijoj ribˈ tiniqˈuibˈiˈ jnoˈj pach ajtijol re.
At tawilaˈ jun ra jxercˈ cheˈ laj jwich jun awechˈelxic y at taˈ awetam chi wiˈ jun jtemal ja laj awch.
At tabˈij re: Nampuchna, wesajna jun ra jxercˈ cheˈ ri wiˈ laj awch, atcheˈ re y at wiˈ jun jtemal ja laj awch. ¡At ajsolcopil acaybˈal! Esajna nabˈe man jtemal ja ri wiˈ laj awch at, ajrucˈreˈ tijnaˈ tawil man ra jxercˈ cheˈ ri wiˈ laj jwich jun awechˈelxic, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Taˈ ni jono tzilaj cheˈ, tijyeˈ jwich ri taˈ tzi y taˈ ni jono cheˈ ri taˈ tzi, tijyeˈ jwich ri tzi.
Juntir mak cheˈ laˈke jwichak tichˈobˈsaj nen chi cheˈ lal, jwiˈl taˈ qˈuix tijyeˈ higo pire jwich, ni taˈ loˈquiej tijyeˈ uva pire jwich.
Y jun tzilaj cristian tijbˈijiˈ tzitaklaj yoloj jwiˈl wiˈ tzitaklaj noˈj laj ranm y jun etzl cristian tijbˈijiˈ etzltak tzij jwiˈl wiˈ etzltak noˈj laj ranm. Jwiˈl laj ranmiˈ jun cristian tipeˈw ri tijbˈij laˈ jchiˈ, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Nen chac tabˈijtak Wajawl chwe y taˈ tabˈantak lawiˈ ri tambˈij chawechak? xcheˈ rechak.
Tancˈut chawchak nen chi cristian lal tijmaj jun cristian ri tipe wiqˈuil, ri tijta inyolj y tran lawiˈ ri tambˈij,
niqˈuiˈ chapcaˈ jun cristian xan jun ja, nabˈe xcˈot jluwr rakan richoch, naj xkesajwiˈ y xcoj man tzˈaak chibˈ man abˈaj. Cuando xan nimlaj kˈalaj, xqˈuiych subˈlaj jaˈ, xpe jchokˈbˈ man jaˈ, xkˈosaj ribˈ wich jxeˈ man ja, pero man ja taˈ xtzaak jwiˈl cowiˈ tiquil rakan li tzˈaak.
Pero jun cristian ri tijta inyolj y taˈ tran lawiˈ ri tambˈij re, jilon chapcaˈ jun cristian xan richoch bˈa ulewke, taˈ xtzˈak jluwr rakan richoch, cuando xpe nimlaj kˈalaj, xqˈuiy subˈlaj jaˈ, xpe jchokˈbˈ man jaˈ, xkˈosaj ribˈ wich jxeˈ man ja, laj or xtzaakc y xyojmajc, xcheˈ rechak.

7

Kakaj Jesús cuando xmay jbˈij juntir mak esbˈitak noˈj li rechak cristian ri tijin tijtatak jyolj, xoc Capernaúm.
Y claˈ wiˈ jun jbˈabˈalak mak soldad y wiˈ jun jmocom ri subˈlaj tijlokˈaj y kesal re yajel camic re.
Man jbˈabˈalak mak soldad li cuando xta jtaquil chirij Kakaj Jesús, xtakbˈi nicˈj yak ri wiˈ rekleˈnak chijxoˈlak yak rijajl Israel chi jtzˈonaj tokˈobˈ re chi tiyuk jtzibˈsaj man mocom ri yaj.
Rechak cuando xtawtak riqˈui Kakaj Jesús xoctak chi jtzˈonaj subˈlaj tokˈobˈ re: Man jbˈabˈalak mak soldad, rajwaxiˈ tabˈan tokˈobˈ re,
jwiˈl re masiˈ tijlokˈaj katilmit y riˈ re xtakow jbˈanic kasinagog, xcheˈtak re.
Xpe Kakaj Jesús, xeˈ chirijak chi rilic man winak ri yaj, pero cuando tawem trantak chijcˈulel man ja, xpe man jbˈabˈalak mak soldad li, xtak chicch nicˈj richcˈulchiˈ chi jbˈij jilonri re Kakaj Jesús: Kaj, mat oc il chi petem laj wichoch, jwiˈl taˈ ticˈular pi we atoc laj wichoch,
jwiˈliˈli taˈ ximbˈe in chi achˈabˈejc, lajori xike tabˈijch chi titzibˈ wajchac, titzibˈiˈn.
Jwiˈl in wiˈ chiquiˈ nen titakon chimbˈ y wiˈ laj inkˈbˈ intakon chibˈak mak soldad. Cuando tambˈij re jonok chi tibˈec, tibˈiˈn y cuando tambˈij chic re jonok chi tipetc, tipetiˈn y cuando tambˈij re wajchac nen chwaj tran, tranaˈn, xcheˈ, xcheˈtak mak richcˈulchiˈ re Kakaj Jesús.
Cuando xta Kakaj Jesús xijsaj re jilonli, xsaach jchˈol chi jtaic y xsolcopij ribˈ y xij rechak yak cristian ri xamtak chirij: In tambˈij chawechak chi taˈ ni jono cristian taˈl inwiˈl xoˈlak yak rijajl Israel jilon jcubˈar jchˈol chwij chapcaˈ winak ri, xcheˈ rechak.
Mak ri takal jwiˈl man jbˈabˈalak mak soldad xkˈajtak la ja y xeˈ jteˈtak man ajchac ri yaj, jorok tzibˈiˈn.
Cuando xantaj li jwiˈl Kakaj Jesús, xeˈ chic li jun tilmit ri jbˈij Naín jpach yak ajtijol ribˈak y jpach subˈlaj cristian.
Cuando xtaw li man oquebˈ re man tilmit, xril cˈamalch jun camnak jwiˈlak bˈenam rechak chi jmukic y xike jun chi winak li ricˈlal sicˈ anm ri camnak richjil y subˈlaj cristian bˈesal chirij chi jmukic.
Cuando Kakaj Jesús ri Kajawl xril jwich sicˈ anm xril cˈur jwich y xij re: Mat okˈc, xcheˈ re.
Xjutun chijcˈulel camnak y xyeˈ jkˈabˈ laˈ man chˈatum cheˈ y yak ri cˈamowinaktak re camnak xwaˈrtak. Kakaj Jesús xij re camnak: At muˈs, in tambˈij chawe: ¡Bˈiiten! xcheˈ re.
Y camnak li, laj or xbˈiitc y xoc chi yoloj riqˈuilak. Xpe Kakaj Jesús, xjachbˈi laj jkˈabˈ sicˈ jchuch.
Juntir cristian cuando xriltak chi jilon xaan li, xtzaak jchˈolak y xoctak chi nimirsaj jkˈij Kakaj Dios, xijtak: ¡Jun nimlaj ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios xyuk chikaxoˈl! ¡Kakaj Dios xpetiˈ chi jbˈanic utzil chijxoˈlak yak rijajl Israel ri jwinak! xcheˈtak.
Y jtaquil chirij Kakaj Jesús xtawiˈ lak juntir luwar re Judea y lak juntir luwar ri wiˈtak li cˈulbˈatˈ re Judea.
Yak ajtijol ribˈak chirij Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xyoltak re Juan juntir ri xtatak chirij Kakaj Jesús. Xpe Juan, xsiqˈuij quibˈ rechak yak ajtijol ribˈak chirij
y xtakbˈi riqˈui Kakaj Jesús ri Kajawl pire tibˈe jtzˈonajtak re jilonri: ¿Atniˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew o tina kulbˈejna jun chic? atcheˈtak re, xcheˈbˈi Juan rechak.
Cuando xtawtak yak ajtijol ribˈak chirij Juan Ajbˈanal Jaˈtiox riqˈui Kakaj Jesús xtzˈonajtak re: ¿Atniˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew o tina kulbˈejna jono chic? xcheˈtak re.
Y li man rat li Kakaj Jesús tijin chi jtzibˈsaj subˈlaj cristian ri wiˈ yajel rechak y wiˈ nicˈj chic tijin tresaj etzl laj ranmak y wiˈ nicˈj moytak tijin chi jtzibˈsaj bˈakˈ jwichak.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: Jattak, bˈijtatak re Juan Ajbˈanal Jaˈtiox juntir ri xawiltak y xatatak. Bˈijtatak re chi yak moy tichak naˈtuntak, yak coˈx tichak woˈcottak, yak ri wiˈ yajel chirijak ri jbˈij lepra xtzibˈtakaˈn, yak tac tichak tontak, yak camnak xcˈastasajiˈ jwichak laj jcamnaklak y yak powrtak xijsajiˈ tzilaj jtaquil rechak nen mo ticolmajtak laj jkˈabˈ jmacak.
Y tzi re jun cristian ri taˈ tijquibˈaj ranm chwij, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Cuando xkˈajtakbˈi yak jtakoˈn Juan, Kakaj Jesús xoc chi yoloj riqˈuilak cristian chirij Juan Ajbˈanal Jaˈtiox y xtzˈonaj rechak: ¿Nen xeˈ awileˈtak li jun luwar lamas taˈ cristian? ¿Roniˈ xeˈ awileˈtak jun aaj ri tiitzˈbˈej jwiˈl tew?
Wi maˈ jiˈtaˈlonli, ¿nencˈu xeˈ awileˈtak? ¿Roniˈ xeˈ awileˈtak jun winak ri cojol kustaklaj itzˈik jwiˈl? Maˈ jiˈtaˈlonli. Atak awetamakiˈ chi yak cristian ri ticojowtak kustaklaj itzˈik y wiˈ subˈlaj kustaklaj kelen rechak, jiˈ wiˈtak laj richochak mak rey.
¿Nencˈu xeˈ awileˈtak? ¿Roniˈ xeˈ awileˈtak jun ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios? Jiloniˈn. Y in tambˈij chawechak chi re masna nim jkˈij chiwch jun ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios.
Jwiˈl riˈ re quiek chirij ri tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios ri tijbˈij jilonri: Tina intaknabˈi intakoˈn nabˈe chawch pire tijbˈij rechak cristian chi rajwaxiˈ tijqˈuex jnoˈjak y tijcˈam jkˈabˈal jmacak chinwch nicˈ riqˈuil tran jwaˈx jun abˈe chawch, xcheˈ Kakaj Dios.
Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi taˈ ni jono cristian waˈsal xoˈlak juntir cristian ri mas nim jkˈij chiwch Juan Ajbˈanal Jaˈtiox. Pero chiwch Kakaj Dios riˈ mas nim jkˈij chiwch Juan jun cristian ri taˈ mas nim jkˈij chijxoˈlak yak ri titakon Kakaj Dios laj ranm.
Juntir cristian pach mak ajtzˈonaltak alcabar ri xansaj jaˈtiox rechak jwiˈl Juan Ajbˈanal Jaˈtiox, cuando xtatak chi jilonli xij Kakaj Jesús, xretemajtak chi pi jcholajliˈ ri tijbˈij Kakaj Dios.
Pero mak fariseo pach yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios taˈ xcˈul jwichak lawiˈ raj Kakaj Dios tran rechak. Rechak taˈ rajak xansaj jaˈtiox rechak jwiˈl Juan Ajbˈanal Jaˈtiox.
Jwiˈliˈli Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Nen quiek laˈ tanniqˈuibˈsaj yak cristian ri wiˈtak re mak junabˈ lajori? ¿Nen jonok tijmajtak?
Jilon jbˈanicak chapcaˈ mak tral acˈl ri ticubˈartak chi itzˈ lak cˈaybˈl y tichˈejejtakbˈi chi jchˈabˈej yak jpachak y tijbˈijtak: Xkokˈsajiˈ suˈ chi axicnak, pero taˈ xatxojowtak y xkabˈixajiˈ bˈix ri kes bˈis jtaic, pero taˈ xatokˈtak, ticheˈtak.
Jwiˈl cuando xyuk Juan Ajbˈanal Jaˈtiox, taˈ tijtij wa y taˈ tijtij vin, atak tabˈijtak chi re wiˈ jun etzl laj ranm.
Y cuando xyuk Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, re tijtijaˈ wa y tijtijaˈ vin, atak tabˈijtak: Man winak li subˈlaj tiwiˈnc, subˈlaj tikˈabˈarc y richcˈulchiˈyiˈ mak ajtzˈonaltak alcabar pach mak ajmacbˈ, atcheˈtak.
Pero in tambˈij chawechak chi jnoˈj Kakaj Dios ticˈutuniˈ chirij yak ralcˈwal, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Xpe jun rechak mak fariseo ri jbˈij Simón, xij re Kakaj Jesús chi tibˈe jtijeˈ jwa riqˈuil. Kakaj Jesús xeˈ laj richoch y xcubˈar chiˈ mex.
Xtaw jun tzˈiˈlaj anm ri wiˈ li man tilmit li, cˈamalbˈi jun nejbˈ jwiˈl ri bˈanal laˈ abˈaj ri jbˈij alabastro, nojsal chi perjum.
Y man anm li cuando xtaw xjutun riqˈui rakan Kakaj Jesús, subˈlaj xokˈ y laˈ raˈl bˈakˈ jwich xchˈakarsaj rakan y xsuˈ laˈ rusumal jbˈa, xtzˈubˈaj y xtzˈaj perjum rij rakan Kakaj Jesús.
Y man fariseo ri xcˈamowbˈi re Kakaj Jesús cuando xril nen xan anm li, xij laj ranm: Witi kes tzˈet ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios winak ri, titicaˈ retemajreˈ chi man anm ri tichapow re rakan riˈ jun tzˈiˈlaj anm, xcheˈ laj ranm.
Pero xpe Kakaj Jesús, xij re: Simón, wiˈ jun kelen chwaj tambˈij chawe, xcheˈ re. Simón xij re Kakaj Jesús: Wajtijonl, bˈij chwe, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij re: Wiˈ jun winak xyeˈ jpwaak chi kejom re quibˈ winak. Re jun xyeˈ jobˈ cient (500) denario y re jun chic xyeˈ caˈwinak lajuj (50) denario.
Y jwiˈl yak cristian li taˈ chiquiˈ ticwintak chi jkˈasaj jkejomak riqˈuil, xpe man winak li, xcuy jmacak riqˈui jkejomak y taˈ chiquiˈ xkˈasajtak. Bˈijnecaˈ chwe: ¿Nencˈu rechak yak quibˈ ajkejom li, tilokˈin mas man winak ri xyeˈw jkejomak? xcheˈ Kakaj Jesús re Simón.
Simón xij re Kakaj Jesús: Tambˈij in riˈ man jun ri mas nim jkejom riqˈuil, xcheˈ re. Kakaj Jesús xij: Tzˈetiˈn, xcheˈ re.
Y xnaˈtun chic chi rilic man anm y xij re Simón: Xawilaˈ nen xan anm ri. Cuando xinocch laj awichoch, at taˈ xayeˈ ínjaˈ re chˈajbˈi wakan, pero anm ri xchˈakarsajiˈ wakan laˈ raˈl bˈakˈ jwich y xsuˈ laˈ rusumal jbˈa.
Taˈ xinatzˈubˈaj chi jcˈamic rutzil inwch, pero rucˈ anm ri xike cuando xyuk, xoc chi jtzˈubˈaj wakan y aj tijiniˈ chi jtzˈubˈaj lajori.
Taˈ xayeˈ aceit laj imbˈ, pero rucˈ anm ri xtzˈajaˈ perjum rij wakan.
Tambˈij chawe chi anm ri jwiˈl subˈlaj xinjlokˈaj, ticuymajiˈ subˈlaj jmac ri bˈanal jwiˈl. Pero nen taˈ mas jmac ticuysajc, taˈ mas tilokˈinc, xcheˈ Kakaj Jesús re Simón.
Kakaj Jesús xij re man anm li: Juntir amac xcuymajiˈn, xcheˈ re.
Y yak nicˈj chic ri siqˈuiltak jwiˈl Simón xoctak chi jtzˈonaj chiribˈil ribˈak: ¿Nen chiquiˈ jbˈanic winak ri, wiˈ laj jkˈabˈ tijcuy mac? xcheˈtak.
Kakaj Jesús xij chic re man anm: Jwiˈl xcubˈar achˈol chwij xatcolmajiˈ laj jkˈabˈ amac. Jat pi utzil, xcheˈ re.

8

Cuando xeˈ quibˈ uxibˈ kˈij relicch Kakaj Jesús laj richoch Simón, xwoˈcot lak subˈlaj tilmit chi jbˈij tzilaj jtaquil chirij jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian y yak cabˈlajuj (12) jtakoˈn xamtak chirij
y wiˈ nicˈj anm bˈesaltak chirij. Yak anm ri bˈesaltak chirij riˈtakaˈ yak ri xtzibˈsajtak re jyajak y ri xesaj mak etzl laj ranmak. Y chijxoˈlak yak anm li bˈesaliˈ María ri tibˈijsaj Magdalena re, ri xesaj wukubˈ (7) etzl laj ranm jwiˈl Kakaj Jesús.
Y chijxoˈlak yak anm li bˈesaliˈ jun anm ri jbˈij Juana ri rixokl jun winak ri jbˈij Cuza. Y Cuza riˈ jun jbˈabˈalak mak ajchacbˈ laj richoch Herodes Antipas. Y bˈesaliˈ jun anm chic ri jbˈij Susana y wiˈ chiquiˈ nicˈj anm bˈesaltak chijxoˈlak. Y riˈtakaˈ yak anm li ri xtˈoˈwtak re Kakaj Jesús riqˈui nen rajwax re.
Jun kˈij subˈlaj cristian re qˈuilaj tilmit xmulbˈaˈ ribˈak chi jtaic jyolj Kakaj Jesús. Re xoc chi jtijojcak y xij jun esbˈi noˈj rechak jilonri:
Wiˈ jun ajticonl xeˈ ticonanok. Cuando tijin chi ticonanc, nicˈj íjaj xkejtak li bˈe y xyakˈsaj jwiˈl cristian y xtijsaj jwiˈl tzˈiquin.
Nicˈj íjaj chic xkejtak xoˈlak abˈaj lamas taˈ pim ulew. Cuando mak íjaj li xeltakch, xchekejtak jwiˈl mas chekej ulew.
Y nicˈj íjaj chic xkejtak lak qˈuix, pero mak qˈuix xqˈuiytak laj or chiwchak, taˈ xyeˈtak luwar xqˈuiytak mak ticoˈn, jwiˈliˈli mak ticoˈn xcamtak ralaj mak qˈuix.
Nicˈj chic xkejtak li tzilaj ulew y xqˈuiytakaˈn. Jujun íjaj xyaˈtakaˈ jujun cient (100) jwichak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak. Y cuando xijmaj jilonli jwiˈl, ajrucˈreˈ cow xchˈaˈw chic, xij: ¡Nen titonc, jteˈ jcholajl ri tambˈij! xcheˈ Kakaj Jesús rechak cristian.
Xpe yak ajtijol ribˈak chirij, xtzˈonajtak re Kakaj Jesús nen jcholajl tielwiˈ man esbˈi noˈj ri xij.
Kakaj Jesús xij rechak: Atak, Kakaj Dios xyaˈ retemaj chawechak jcholajl jtakon ri taˈ etemal, pero rechak taˈ xyeˈ luwar rechak tretemajtak. Pero pire mak nicˈj cristian chic ri taˈ tijcojtak Jyolj Kakaj Dios rajwaxna tambˈij esbˈitak noˈj rechak, jwiˈl rechak onque tinaˈtuntakaˈn, pero taˈ tijmajtak jcholajl nen tijin triltak. Tijtaˈtakaˈ nen tibˈijsaj rechak, pero taˈ tijtatak jcholajl nen tijin tijtatak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic: Jilonri jcholajl ri tielwiˈ man esbˈi noˈj ri ximbˈij. Ri jcholajl mak íjaj, riˈ Jyolj Kakaj Dios.
Ri bˈe lamas xkejtakwiˈ mak íjaj, riˈtakaˈ yak cristian ri tijtatak Jyolj Kakaj Dios, pero tipe man jbˈabˈal etzl tresaj chic laj ranmak pire maˈ tijyeˈ luwar rechak tijcojtak pire maˈ ticolmajtak laj jkˈabˈ jmacak.
Man luwar lak abˈaj lamas xkejtakwiˈ mak íjaj, riˈtakaˈ yak cristian ri subˈlaj tiquiˈcottak chi jtaic Jyolj Kakaj Dios y tijcˈulaˈtakaˈn, pero taˈ tibˈe raˈ laj ranmak jwiˈl quibˈ uxibˈ kˈijke tijcojtak y cuando titakchiˈjtak jwiˈl man jbˈabˈal etzl chi macunc, tican jyeˈtak jcojic Jyolj Kakaj Dios.
Man luwar lak qˈuix ri lamas xkejwiˈ mak íjaj, riˈtakaˈ yak cristian ri tijcojtak Jyolj Kakaj Dios quibˈ uxibˈ kˈij, pero chi usil tisaach laj ranmak, riˈ tibˈe ranmak chirij kelen rechak pach jpwaakak y trantak lawiˈ rajak rechak trantak. Riˈ li tikˈatow jwich Jyolj Kakaj Dios pire taˈ tiwichin laj ranmak.
Y man kuslaj ulew lamas xkejtakwiˈ mak íjaj, riˈtakaˈ yak cristian ri nojel ranmak tijcojtak Jyolj Kakaj Dios y tijtatak jcholajl y ticubˈar jchˈolak chi jbˈanic ri tijbˈij Jyolj Kakaj Dios. Jilonli nicˈ riqˈuil tiwichintakaˈn, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak jtakoˈn.
Y Kakaj Jesús xij chic: Taˈ ni jono cristian tijtzij jun candil pire tijyeˈ ralaj jono kelen o tijyeˈ ralaj chˈat. Jun cristian tijtzij jun candil pirechiˈ tijcocbˈaˈ lecj pire tijsakabˈsaj jbˈeak mak ri tioctak la ja.
Taˈ ni jono kelen ri tibˈansaj chi mukukil miti tina elna chi sakil.
Atak, cojtak retal nen tijin tatatak jwiˈl nen wiˈ mas riqˈuil, tiyeˈsaj chiquiˈ mas re y nen taˈ re, asta ri tijchomorsaj chi wiˈ riqˈuil, timajsajiˈ re, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Jchuch pach yak jkˈun Kakaj Jesús xtawtak lamas wiˈ Kakaj Jesús, pero taˈ tijnaˈ tioctak riqˈuil jwiˈl subˈlaj cristian xmulbˈaˈ ribˈak la ja chi jtaic jyolj.
Xpe jun rechak yak ri wiˈtak claˈ, xij re: Achuch pach yak akˈun wiˈtak chuchja y rajak atjchˈabˈejtak, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij rechak: Juntir cristian ri tijtatak Jyolj Kakaj Dios y trantak lawiˈ tijbˈij, riˈtakaˈ li inchuch pach inkˈun, xcheˈ rechak.
Jun kˈij Kakaj Jesús pach yak ajtijol ribˈak chirij xtawtak chiˈ nimlaj alagun, Kakaj Jesús xij rechak: Joˈtak chˈakap re nimlaj alagun, xcheˈ rechak. Jilonli xjawtak li barc y xeˈtak.
Cuando bˈesaltak bˈa jaˈ, Kakaj Jesús xeˈ jwarj. Y etke xpe jun quiekˈekˈ tew bˈa jaˈ, xoc chi ritzˈbˈej mak retumb re man nimlaj alagun y xoc jaˈ li man barc. Jwiˈliˈli tichak tijin tikej man barc ralaj jaˈ.
Yak ajtijol ribˈak chirij xeˈtak lamas tiwarwiˈ Kakaj Jesús y xbˈittak, xijtak re: ¡Kajtijonl! ¡Kajtijonl! ¡Ojjikˈiˈ jwiˈl tijin tikej man barc ralaj jaˈ! xcheˈtak re. Ajrucˈreˈ xbˈiit Kakaj Jesús, xkˈel man quiekˈekˈ tew y mak retumb re man nimlaj alagun, ajrucˈreˈ xkˈax quiekˈekˈ tew y xmay juntir.
Ajrucˈreˈ xpe Kakaj Jesús, xtzˈonaj rechak yak ajtijol ribˈak chirij: ¿Nen chac taˈ cubˈul achˈolak chwij? xcheˈ rechak. Yak ajtijol ribˈak chirij subˈlaj xtzaak jchˈolak y xsaach jchˈolak, xoctak chi jtzˈonaj chiribˈil ribˈak: ¿Nen chiquiˈ jbˈanic winak ri, ri tijkˈel quiekˈekˈ tew pach mak retumb re nimlaj alagun y ticojontakaˈ chiwch? xcheˈtak.
Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús pach yak ajtijol ribˈak chirij xeltakbˈi Galilea, xkˈaxtakbˈi chˈakap re nimlaj alagun y xtawtak li man luwar ri jbˈij Gadara.
Ajriˈke xelch Kakaj Jesús li barc, laj or xpe jun winak aj Gadara riqˈuil. Man winak li qˈuilaj junabˈchak wiˈ etzl laj ranm, taˈ tijcoj ritzˈik jwiˈl chˈuˈjuric, taˈ tiwaˈx laj richoch y jiˈ jekel li camposant.
Man winak li, cuando xril jwich Kakaj Jesús xxucaj ribˈ chiwch, cow xchˈejej man etzl ri wiˈ laj ranm, xtzˈonaj re: ¿Nen chawaj chwe Kaj Jesús, at Jcˈajol Kakaj Dios lecj? ¡Bˈan tokˈobˈ chwe, min achˈuˈjursaj! xcheˈ re Kakaj Jesús.
Man etzl li xij jilonli jwiˈl Kakaj Jesús xij re chi tielbˈi laj ranm man winak li. Re qˈuilaj bˈwelt tichˈuˈjursaj jwiˈl man etzl y qˈuilaj bˈwelt tiximsaj rakan y jkˈabˈ laˈ caden y tzi jchajaj trantak, riˈ rajak taˈ lamas tibˈeˈw. Pero jwiˈl jchokˈbˈ man etzl ri chˈuˈjursawinak re ticwiniˈ chi jkˈatzic mak caden y ticˈamsajbˈi lak luwar lamas taˈ cristian jwiˈl man etzl.
Kakaj Jesús xtzˈonaj re man etzl: ¿Nen abˈj? xcheˈ re. Y man etzl xij: Qˈui imbˈj, xcheˈ re Kakaj Jesús. Man etzl xij jilonli re Kakaj Jesús jwiˈl subˈlaj qˈui ocsaltak laj ranm.
Y mak etzl li xtzˈonajtak tokˈobˈ re Kakaj Jesús chi taˈ taksajtakbˈi li xelebˈxan.
Y wiˈ subˈlaj aak tijin jyukˈicak wich witz, mak etzl xtzˈonajtak subˈlaj tokˈobˈ re Kakaj Jesús chi tiyeˈsaj luwar rechak tioctak laj jtioˈjlak mak aak li. Y Kakaj Jesús xyaˈ luwar rechak.
Mak etzl xeltak laj ranm man winak y xeˈ octak laj jtioˈjlak mak aak. Juntir mak aak xmajtak jol wich witz y xkejtakbˈi pi xulan asta xeˈ tzaaktak li nimlaj alagun, claˈ xjikˈtak.
Mak ajyukˈultak aak xelmajtak, xeˈtak li tilmit y lak luwar nakaj chi jyolic juntir ri xaanc.
Y mak cristian xeˈtak chi rilic ri xaanc. Cuando xtawtak lamas wiˈ Kakaj Jesús, xriltak man winak ri xesaj mak etzl laj ranm, cubˈulchak chiwch Kakaj Jesús. Cojolchak ritzˈik jwiˈl y taˈ chiquiˈ chˈuˈj. Rechak subˈlaj xtzaak jchˈolak chi rilic.
Mak cristian ri xiliwtak nen xan Kakaj Jesús re man winak ri xwaˈx mak etzl laj ranm, xyoltak rechak cristian ri xtawtak chi rilic.
Y ajrucˈreˈ juntir cristian re man luwar ri jbˈij Gadara, xtzˈonajtak tokˈobˈ re Kakaj Jesús chi tielbˈi claˈ jwiˈl subˈlaj jtzakic jchˈolak. Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xjaw chicbˈi li barc y xecˈ.
Xpe man winak ri xesaj mak etzl laj ranm, xtzˈonaj subˈlaj tokˈobˈ re Kakaj Jesús chi tibˈe chirij, pero Kakaj Jesús xij:
Kˈajen laj awichoch y yolta rechak cristian juntir ri nen xansaj chawe jwiˈl Kakaj Dios, xcheˈ re. Man winak li xecˈ y xyol rechak cristian li tilmit juntir ri nen xan Kakaj Jesús re.
Cuando Kakaj Jesús xkˈaj chic chˈakap re nimlaj alagun, juntir yak cristian claˈ subˈlaj tiquiˈcottak chi jcˈulic jwiˈl juntir cristian tijintak chi rulbˈejc.
Y xtaw jun winak riqˈuil ri jbˈij Jairo. Re riˈ jbˈabˈal man kˈat ri tijmulbˈaˈ ribˈak li sinagog. Re xxucbˈaˈ ribˈ chiwch Kakaj Jesús xtzˈonaj tokˈobˈ re chi tibˈe laj richoch,
jwiˈl wiˈ jun jrabˈin yaj y xike jun jrabˈin wiˈ, raj wiˈ cabˈlajuj (12) junbˈ, camic tran. Kakaj Jesús cuando bˈesaltak li bˈe, bˈenam re chi rilic jrabˈin Jairo, subˈlaj tipitzˈsaj jwiˈl subˈlaj cristian ri bˈesaltak chirijak.
Y chijxoˈlak cristian bˈesaliˈ jun anm yaj ri wiˈchak cabˈlajuj (12) junabˈ chi ticar cocˈxoˈlke tikej man chˈojnic chirij, pero ni jonok xcwin chi jcunajc.
Man anm li xjutun chirij Kakaj Jesús y xchap raquitz chakˈchiˈ ritzˈik Kakaj Jesús y laj or xtanar man chˈojnic chirij.
Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Nen xinchapowc? xcheˈ rechak. Juntir cristian taˈ tijbˈijtak nen xchapow re. Xpe Pedro, xij re Kakaj Jesús: Kajtijonl, yak cristianke atpitzˈowc y atjtucˈtak, xcheˈ Pedro re.
Kakaj Jesús xij chic: In xwicˈajiˈ chi xintzibˈsajiˈ jun cristian laˈ incwinel, xcheˈ.
Man anm li cuando xta chi xricˈajiˈ Kakaj Jesús, tichak querquen jwiˈl jtzakic jchˈol, xxucbˈaˈ ribˈ chiwch Kakaj Jesús y chiwchak juntir cristian xij nen chac xchap ritzˈik Kakaj Jesús y xij re chi xike cuando xchap ritzˈik, laj or xtanar man chˈojnic chirij.
Kakaj Jesús xij re: At inrabˈin, xattzibˈiˈ jwiˈl xcubˈar achˈol chwij, jat pi utzil, xcheˈ re.
Aj tijiniˈ Kakaj Jesús chi yoloj riqˈui man anm li cuando xtaw chic jun takoˈn riqˈui Jairo y xij re: Xcamiˈ arabˈin. Taˈ chiquiˈ nen tichacuj talatzˈabˈsaj jwich sicˈ ajtijonl, xcheˈ re.
Pero cuando xta Kakaj Jesús jilonli, xij re Jairo: Mi tzaak achˈol, xike cubˈaˈ achˈol chwij, arabˈin titzibˈiˈn, xcheˈ re.
Cuando xtawtak Kakaj Jesús la ja riqˈui Jairo, taˈ xyeˈ luwar xoctak jalan cristian riqˈuilak la ja, xike Pedro xcˈambˈi chirij pach Santiago, Juan y jkaj jchuch man ra anm.
Juntir cristian ri wiˈtak claˈ subˈlaj tijcamsaj ribˈak chi okˈej jwiˈl bˈis chirij ra anm. Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: Mat okˈtak chirij ra anm, re taˈ camnak, warajke tran, xcheˈ rechak.
Rechak xtzeˈjtak jwich Kakaj Jesús jwiˈl xrilaˈtakaˈ chi xcamiˈ ra anm.
Xpe Kakaj Jesús, xchap chi jkˈabˈ ra anm y cow xchˈabˈejc, xij re: ¡Noy bˈiiten! xcheˈ re.
Man ra anm xkˈajch jsantil y laj or xbˈiitc. Xpe Kakaj Jesús, xij chi tijyeˈtak jwa ra anm.
Subˈlaj xsaach jchˈolak jkaj jchuch chi rilic. Xpe Kakaj Jesús, xtzˈonaj tokˈobˈ rechak chi mi jyoltak nen xan re ra anm.

9

Kakaj Jesús xmulbˈaˈ yak cabˈlajuj (12) jtakoˈn y xyeˈ cwinel rechak chi resaj juntir mak etzl ri wiˈ laj ranmak cristian y chi jtzibˈsaj cristian ri yajtak.
Xtaksajtakbˈi chi jbˈij Jyolj Kakaj Dios rechak cristian pire tretemajtak nen mo oquem laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chibˈak y chi jtzibˈsaj cristian ri yajtak.
Y xij rechak: Taˈ nen tacˈamtakbˈi pire laj abˈeak, taˈ tacˈamtakbˈi carot, ni chim, ni wa, ni pwak, ni awitzˈikak re jalbˈi awijak.
Cuando attawtak li jono ja li jun tilmit, waˈxentak claˈ ajriˈ ateltakbˈi claˈ cuando ateltakbˈi li man tilmit.
Y wi yak cristian li jono tilmit taˈ rajak atjcˈultak, elantakbˈi claˈ, can totojtak man pok laˈ awakanak pire cˈutbˈire chiwchak chi taˈ tzi xantak jwiˈl taˈ xatjcˈultak, xcheˈ rechak.
Ajrucˈreˈ rechak xeltakbˈic, xeˈtak lak juntir mak tra luwar re mak tilmit, xeˈ jbˈijtak tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo rechak juntir cristian y xcunajtak cristian ri yajtak.
Man rey Herodes Antipas xta jtaquil juntir ri tran Kakaj Jesús y taˈ retam nen chi cristian lal. Wiˈ jujun tibˈintak chi riˈ Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xcˈastasaj jwich laj jcamnakl xoˈlak camnakibˈ.
Y wiˈ jujun tibˈintak chi riˈ Elías ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios ri xyuk chic wich ulew y wiˈ chiquiˈ jujun tibˈintak chi riˈ jono rechak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ri xcamtak ojrtaktzij ri xcˈastasaj jwich laj jcamnakl.
Herodes Antipas xij: Pero in xintakow resaj jbˈa Juan Ajbˈanal Jaˈtiox. ¿Nen chiquiˈ chi cristian lal man jun li ri subˈlaj jtaquil tijin tanta chirij ri tijin tran? xcheˈ. Y jwiˈliˈli Herodes Antipas rajti ranm tril jwich Kakaj Jesús.
Cuando xkˈajtakch yak cabˈlajuj (12) jtakoˈn Kakaj Jesús, xyoltak re Kakaj Jesús nen xantak. Y xcˈamsajtakbˈi pi ricˈanak jwiˈl Kakaj Jesús li tilmit Betsaida.
Pero cuando cristian xtatak chi xiˈtakaˈ li man tilmit li, xambˈertakbˈi chirijak y xcˈulsajtakaˈ pi quiˈcotemal jwiˈl Kakaj Jesús y xyeˈsaj jtaquil Jyolj Kakaj Dios rechak pire tretemajtak nen mo oquem laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chibˈak y xtzibˈsaj yak ri yajtak.
Cuando xeˈ kˈij xpetak yak cabˈlajuj (12) jtakoˈn Kakaj Jesús, xijtak re Kakaj Jesús: Qˈuis ayolj riqˈuilak cristian y bˈij rechak chi tibˈe jtoqueˈ jposadak, tibˈe jlokˈeˈ jwaak li mak tilmit y li mak ja ri wiˈ chi nakaj, jwiˈl neri taˈ kelen ticˈayaj, xcheˈtak re.
Kakaj Jesús xij rechak: Yeˈtak jwaak atak, xcheˈ rechak. Rechak xijtak re Kakaj Jesús: Pero taˈ nen wiˈ kiqˈuil, xike jobˈ chi cuxlanwa pach quibˈ chi car. ¿Toncˈu bˈe kalokˈeˈna subˈlaj cuxlanwa pire juntir cristian ri? xcheˈtak re.
Subˈlaj qˈui cristian wiˈtak claˈ, wiˈtakaˈ raj jobˈ mil (5,000) chi winak. Kakaj Jesús xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Bˈijtak rechak cristian chi ticubˈartak y tijcˈam ribˈak pitak caˈwinak lajuj (50) ribˈilak, xcheˈ rechak.
Y jilon xantak yak ajtijol ribˈak chirij pire xcubˈartak juntir cristian.
Xpe Kakaj Jesús, xcˈam mak jobˈ cuxlanwa laj jkˈabˈ pach mak quibˈ car, xnaˈtun lecj y xcˈomowaj re Kakaj Dios. Ajrucˈreˈ xqˈuer mak cuxlanwa y xyeˈ rechak yak ajtijol ribˈak chirij pire tijjachtak chiwchak juntir cristian.
Juntir cristian xwiˈntak asta xnojtak. Y cuando xcolajtak, xpetak yak ajtijol ribˈak chirij xnojsajtakna cabˈlajuj (12) chicach chi qˈuertak cuxlanwa pach car ri taˈ xqˈuisc.
Li jun kˈij tijin Kakaj Jesús chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios y xike yak ajtijol ribˈak chirij wiˈtak riqˈuil, xtzˈonaj rechak: ¿Nencˈu in ri tijbˈijtak cristian? xcheˈ rechak.
Rechak xijtak re: Wiˈ jujun tijbˈijtak chi atiˈ Juan Ajbˈanal Jaˈtiox, jujun chic tijbˈijtak chi atiˈ Elías y jujun chic tijbˈijtak chi atiˈ jun rechak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ojrtaktzij ri xcˈastasaj jwich laj jcamnakl, xcheˈtak re.
Y xtzˈonaj rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Rucˈ atak, ¿nencˈu in tabˈij atak? xcheˈ rechak. Pedro xij re Kakaj Jesús: Atiˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij chi mi jyoltak rechak cristian ri xtatak.
Y xij rechak: Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil tina bˈansajna cˈax re, tina xutsajna jwiˈlak yak ri wiˈ rekleˈnak chijxoˈlak yak rijajl Israel y jwiˈlak mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios y jwiˈlak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios. Tina camsajna, pero tina cˈastasajna jwich laj jcamnakl laj jrox kˈij, xcheˈ rechak.
Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xij chic rechak juntir cristian: Wi wiˈ jonok raj tioc pi ajtijol ribˈ chwij, rajwaxiˈ jkˈeleˈ ribˈ chi jbˈanic lawi ri raj re tran. Rajwaxiˈ tina jtijna cˈax laj jcˈaslemal y tixambˈer chwij.
Nen jono cristian taˈ raj tijyeˈ ribˈ pi camic jwiˈlke tran lawiˈ raj Kakaj Dios tran, tisaachiˈ jwich, pero nen tijyeˈ ribˈ pi camic inwiˈl in, ticolmajiˈn.
Taˈ nen tichacuj jwiˈl jun cristian trechbˈej juntir kelen re wich ulew wi pi reke tisaach jwich.
Wi wiˈ jono cristian tiqˈuixibˈ inwiˈl y tiqˈuixibˈ jwiˈl inyolj, jilon Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, tiqˈuixibˈiˈ jwiˈl cuando tipe chic subˈlaj nim jkˈij y nicˈ jnimal jkˈij pach Jkaj pach jnimal jkˈij yak anjl ri tosol pire re.
Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi wiˈ jujun rechak cristian ri wiˈtak neri, taˈ ticamtak asta tina riltakna jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Raj waxakibˈ (8) kˈij jbˈij jwiˈl Kakaj Jesús jilonli, xcˈambˈi Pedro, Juan y Santiago bˈa jun witz chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios.
Cuando tijin tichˈaˈw Kakaj Jesús riqˈui Kakaj Dios xjalmaj rilic y ritzˈik xan sakbˈot y tikopoponc.
Etke xriltak quibˈ winak tijintak chi yoloj riqˈui Kakaj Jesús, riˈtakaˈ Moisés pach Elías.
Subˈlaj tikopopon ritzˈikak y tijin tijyoltak nen mo jkˈajic Kakaj Jesús lecj ri tawem tran chiwch, ri tina bˈanna re li tilmit Jerusalén.
Pedro pach yak jpach subˈlaj cˈax waraj rechak, pero taˈ xwartak, jwiˈliˈli xriltak chi subˈlaj tikopopon rijak Kakaj Jesús pach yak quibˈ winak ri wiˈtak riqˈuil.
Cuando elamchak trantakbˈi yak winak riqˈui Kakaj Jesús, xpe Pedro, xij re Kakaj Jesús: Kajtijonl, jor tzi wojtak neri, tikabˈan uxibˈ chinam, jun pi awe at, jun pi re Moisés y jun pi re Elías, xcheˈ re. Pero Pedro taˈ retam wi tzi o taˈ tzi tijin tijbˈij.
Aj tijiniˈ Pedro chi jbˈij jilonli, cuando xpe jun sutzˈ, xchˈuk rijak. Subˈlaj xtzaak jchˈolak yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo cuando xchˈuksaj rijak jwiˈl sutzˈ.
Riˈchak xtatak xaanch jun chˈaˈwem li sutzˈ, xij: Riˈ ri incˈajol, ri chaˈl inwiˈl, tatak jyolj, xcheˈ.
Cuando xtatak jilonli, xriltak Kakaj Jesús ricˈanchak. Rechak xwaˈxke laj ranmak, taˈ ni jono quiek re xyoltak nen xriltak.
Laj jcabˈ kˈij cuando xkejtakch bˈa witz, subˈlaj qˈui cristian xpetak chi jcˈulic Kakaj Jesús.
Y wiˈ jun winak chijxoˈlak mak cristian subˈlaj cow xchˈaˈwc, xij re Kakaj Jesús: Ajtijonl, bˈan tokˈobˈ chwe, il incˈajol, xike jun incˈajol li wiˈ.
Xoc jun etzl laj ranm. Etke tichˈejej, tijyeˈ quiekˈekˈ re, tiputzuw laj jchiˈ y taˈ tican yeˈsaj jwiˈl man etzl.
Xintzˈonajiˈ tokˈobˈ rechak yak ajtijol ribˈak chawij chi tresajtak man etzl, pero taˈ xcwintak chi resajc, xcheˈ man winak re Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xij rechak: ¡Atak cristian ri taˈ cubˈul achˈolak chirij Kakaj Dios y xike tabˈantak etzltak noˈj! ¿Jurubˈcˈu kˈij rajwax inwaˈxna aacˈlak pire ticubˈar achˈolak chwij? ¿Jurubˈcˈu kˈij rajwax atna incuytakna jwiˈl taˈ ticubˈar achˈolak chwij? xcheˈ rechak. Y xij re man winak: Cˈamch acˈajol neri, xcheˈ re.
Pero cuando tawem tran man cˈojol winak riqˈui Kakaj Jesús xtˈojsaj lak ulew jwiˈl man etzl y xyeˈ jun quiekˈekˈ re. Pero Kakaj Jesús xkˈel man etzl, xtzibˈsaj man cˈojol winak y xjach re jkaj.
Juntir cristian xsaach jchˈolak chi rilic jcwinel Kakaj Dios. Xpe Kakaj Jesús, xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij:
Tatak jcholajl ri tambˈij: Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil tina jachsajna laj jkˈabˈak mak cristian, xcheˈ rechak.
Pero yak ajtijol ribˈak chirij taˈ xtatak jcholajl nen tielwiˈ, jwiˈl ajquiˈ chi yeˈsaj luwar rechak jwiˈl Kakaj Dios chi retemaj jcholajl. Y titzaak jchˈolak chi jtzˈonaj re Kakaj Jesús nen jcholajl tielwiˈ ri xijsaj rechak.
Yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo xoctak chi jyolic chiribˈil ribˈak nen rechak mas nim jkˈij.
Kakaj Jesús retamiˈ nen tijin tijchomorsaj laj ranmak, jwiˈliˈli xcˈam jun ral acˈl y xwabˈaˈ riqˈuil y xij rechak:
Nen tijcˈul laj imbˈj, jun ri taˈ tijcoj jkˈij chapcaˈ man ral acˈl ri, iniˈ injcˈul. Nen incˈuluw in, riˈ tijcˈul ri xintakowch. Jwiˈliˈli nen ri taˈ cojol jkˈij, riˈ re mas nim jkˈij, xcheˈ rechak.
Xpe Juan, xij re Kakaj Jesús: Kajtijonl, xkilaˈ jun winak tijin tresaj mak etzl laj ranm cristian laj abˈj. Oj xkakˈelaˈn, jwiˈl maˈ kapach taˈn, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij rechak: Ma kˈeltak jwiˈl nen taˈ atcontrintak, riˈ jun aacˈlak, xcheˈ rechak.
Cuando tawem tran mak kˈij re ticˈamsajbˈi Kakaj Jesús lecj, xcoj jcowil ranm, xeˈ Jerusalén.
Cuando bˈesaltak lak bˈe xtakbˈi yak jtakoˈn li jun luwar re Samaria pire tibˈe jtoqueˈtak lamas tiwaˈxtakwiˈ.
Pero yak cristian aj Samaria taˈ rajak xcˈultak jwiˈl retamakiˈ chi bˈenamiˈ re Jerusalén.
Yak quibˈ ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo, Santiago pach Juan cuando xriltak chi jilonli xansaj rechak, xtzˈonajtak re Kakaj Jesús: Kajawl, ¿chawajniˈ tikatzˈonaj re Kakaj Dios lecj chi tijtakch kˈakˈ chapcaˈ xan Elías pire ticˈatsaj juntir mak cristian ri? xcheˈtak re.
Kakaj Jesús xsolcopij ribˈ chi rilicak, xkˈelonc y xij rechak: Atak taˈ awetamak nen chi santil titakon chabˈak.
Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil taˈ xpe chi jsachic jwichak cristian, re chi jcolicakiˈ xpetc, xcheˈ rechak. Y xantajtakbˈi pach yak ajtijol ribˈak chirij xeˈtak li jun jalan luwar chic.
Cuando bˈesaltak lak bˈe, xpe jun winak, xij re Kakaj Jesús: Chwaj imbˈe chawij lamas atbˈeˈw, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij re: Mak utiw wiˈ jjulak y mak tzˈiquin wiˈ jsocak, pero Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil taˈ lamas tijtzˈebˈaˈwiˈ jbˈa, xcheˈ re.
Y xij chic re jun chic: Joˈ chwij, xcheˈ re. Pero man winak xij re: Wajawl, yeˈ luwar chwe tibˈe immukeˈna inkaj nabˈe, xcheˈ re.
Pero Kakaj Jesús xij chic re: Can yeˈtak mak camnak jmukeˈna jcamnakak, pero at bˈijta Jyolj Kakaj Dios rechak cristian pire tretemajtak nen mo tioctak laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chibˈak, xcheˈ re.
Xpe chic jun, xij re Kakaj Jesús: Kajawl, in chwaj imbˈe chawij, pero yeˈ luwar chwe tibˈe inchˈabˈejtakna yak wechˈelxic laj wichoch nabˈe, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij chic re: Nen jonok tioc li chac chirij wacx chapalchak man arad jwiˈl y tinaˈtun chic chirij, taˈ tzi. Y jilon jun cristian ri raj tran lawiˈ raj Kakaj Dios y tijquibˈaj ranm, taˈ tzi pire tioc lamas titakonwiˈ Kakaj Dios chibˈak cristian, xcheˈ re.

10

Cuando xantaj li, Kakaj Jesús ri Kajawl xchaˈ oxcˈal cabˈlajuj (72) yak ajtijol ribˈak chirij pire tijtakbˈi pi cacabˈ ribˈilak bˈak tilmit y lak luwar lamas tina bˈena.
Kakaj Jesús xij rechak: Subˈlaj nim man ticoˈn toquem raj jwich, pero quibˈ uxibˈke mak mocom. Atak tzˈonajtak tokˈobˈ re Rajw ticoˈn chi tijtakch mocom chi jtoquic jwichak mak ticoˈn.
Jattak, atintaktakbˈi lak jaljojtak luwar, tambˈan chawechak chapcaˈ jtakic carner chijxoˈlak mak utiw.
Taˈ tacˈamtakbˈi achimak, ni cˈolbˈi apwaakak, ni axajbˈak y mat waˈrtak chi yoloj lak bˈe pire maˈ atbˈaymajtak.
Cuando atoctak li jono ja, nabˈe tacˈamtak rutzil jwichak cristian y tabˈijtak rechak: Atak juntir ri watak la ja neri, waˈxok utzil laj awanmak, atcheˈtak rechak.
Wi wiˈ jono cristian claˈ ticˈular pire tijcˈul utzil laj ranm, ri utzil ri tzˈonal awiˈlak ticaniˈ riqˈuil, pero wi taˈ ni jono cristian claˈ ticˈular pire tijcˈul utzil laj ranm, tikˈaj chiquiˈch aacˈlak.
Waˈxentak la ja claˈ, tijtak wa pach jaˈ ri tiyeˈsaj chawechak, jwiˈl jun mocom pi jcholajliˈ titojsaj. Mat woˈcottak chakˈja.
Cuando attawtak li tilmit lamas atcˈulsajtak pi utzil tijtak lawiˈ ri tiyeˈsaj chawechak chi tijem.
Tzibˈsajtak yak cristian ri yajtak ri wiˈtak claˈ y bˈij rechak: Raquitzchak raj tijchˈol takon Kakaj Dios chabˈak, atcheˈtak rechak.
Pero wi attawtak li jono tilmit y taˈ atcˈulsajtak pi utzil, elantakbˈi li bˈe re man tilmit li y bˈijtak rechak:
Mak jpokal atilmitak ri xnacˈarbˈi laˈ kakan, ticaniˈ katotoj pire cˈutbˈire chawchak chi taˈ tzi xabˈantak xojaxuttak. Pero cojtak retal chi raquitzchak raj tijchˈol takon Kakaj Dios chibˈak cristian, atcheˈtak rechak.
In tambˈij chawechak cuando titaw kˈij tran jkˈatbˈitzij Kakaj Dios chibˈak juntir cristian wich ulew, mak cristian li masna cˈax kˈatbˈitzij tibˈan chibˈak chiwch xan chibˈak mak cristian aj Sodoma, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: ¡Cˈur awchak atak aj Corazín! ¡Cˈur awchak atak aj Betsaida! Jwiˈl witi jiˈ xansaj mak cˈutbˈi jcwinel Kakaj Dios riqˈuilak yak cristian aj Tiro pach Sidón ri xansaj aacˈlak, ojrteneˈreˈ xqˈuex jnoˈjak y xcojaˈtakteneˈreˈ kˈektaklaj itzˈik roj xtilaˈtakteneˈreˈ chaaj laj jbˈaak pire cˈutbˈire chi tibˈisontakaˈ jwiˈl jmacak.
Pero cuando tran jkˈatbˈitzij Kakaj Dios chibˈak juntir cristian wich ulew, atak masna cˈax kˈatbˈitzij tibˈan chabˈak chiwchak mak cristian aj Tiro y aj Sidón.
Y atak aj Capernaúm, riˈ chachˈolak chi atcˈamsajtakaˈbˈi riqˈui Kakaj Dios lecj, pero jiˈcˈuneˈ atcˈamsajtakbˈi li man luwar ri lamas ticˈolsaj jsantilak camnakibˈ.
Nen tijta ayoljak, iniˈ injtatak y nen atxutuwtak, iniˈ injxuttak y nen inxutuw in, riˈ tijxut ri intakowinakch wich ulew, xcheˈ rechak.
Yak oxcˈal cabˈlajuj (72) ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo cuando xkˈajtakch, subˈlaj tiquiˈcottak, xijtak: Kajawl, asta mak etzl xcojontakaˈ chikawch laj abˈj, xcheˈtak re Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xij rechak: Tzˈetiˈn, in xwilaˈ man jbˈabˈal etzl xtzaakch lecj.
In xinyaˈ kˈatbˈitzij laj akˈbˈak pire wi tayakˈtak mak cumatz pach mak sinaˈj taˈ nen trantak chawechak y xinyaˈ kˈatbˈitzij laj akˈbˈak pire atchˈecontak chibˈ jcwinel man jbˈabˈal etzl y taˈ tibˈansaj cˈax chawechak.
Pero mat quiˈcottak jwiˈl ticojon mak etzl chawchak. Riˈ quiˈcotentak jwiˈl tzˈibˈalchak abˈjak li wuj riqˈui Kakaj Dios lecj, xcheˈ rechak.
Laˈ man or li subˈlaj nojsal ranm Kakaj Jesús chi quiˈcotemal jwiˈl Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios, xij: Tannimirsaj akˈij at Inkaj, ri Rajawl caj pach ulew jwiˈl at taˈ xayeˈ luwar rechak yak ri wiˈ jnoˈjak chi tretemajtak jcholajl nen xabˈij. Pero xayaˈ luwar xretemajtak yak cristian ri jilon jnoˈjak chapcaˈ mak tral acˈl. Jiloniˈ Kaj, jwiˈl jilon chawaj, xcheˈ.
Kakaj Jesús xij re cristian: Inkaj xjachaˈ juntir laj inkˈbˈ. Taˈ ni jonok retam nen tran Jcˈajol Kakaj Dios, xike Kakaj Dios y taˈ ni jonok retam nen tran Kakaj Dios, xike Jcˈajol Kakaj Dios pach yak cristian ri lawiˈ raj Jcˈajol Kakaj Dios tijyeˈ retemaj rechak, xcheˈ.
Y xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Tzi rechak yak cristian ri triltak lawiˈ ri tijin tawil atak.
Tambˈij chawechak chi wiˈ subˈlaj ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios pach mak rey rajak roj xrileˈtak ri tijin tawiltak lajori, pero taˈ xriltak. Rajak roj xtatak lawiˈ ri tijin tatatak lajori, pero taˈ xtatak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Li jun kˈij, jun rechak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios xeˈ riqˈui Kakaj Jesús. Riˈ raj tijta nen tibˈijsaj re pire tijcojtak tzij chirij, xtzˈonaj re Kakaj Jesús: Ajtijonl, ¿nen rajwax tambˈan pire tantaˈ jun tzilaj cˈaslemal riqˈui Kakaj Dios lecj ri taˈ jqˈuisic? xcheˈ re.
Kakaj Jesús xtzˈonaj re man winak li: ¿Nencˈu tzˈibˈal li wuj re Jpixbˈ Kakaj Dios? ¿Nencˈu jcholajl tiel chawch at? xcheˈ re.
Man winak li xij chic re Kakaj Jesús: Lokˈaj Akaj Dios ri Awajawl riqˈui nojel awanm y xike chomorsaj chirij Kakaj Dios y bˈan riqˈui nojel awanm lawiˈ raj tabˈan y lokˈaj awijl atzˈakt chapcaˈ jlokˈaj aybˈ at tabˈan, xcheˈ.
Kakaj Jesús xij chic re: Tzˈetiˈ xabˈij. Wi tabˈan juntir li, tataˈ jun tzilaj cˈaslemal riqˈui Kakaj Dios lecj ri taˈ jqˈuisic, xcheˈ re.
Man ajtijol cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios xan chapcaˈ taˈ retam jcholajl, xtzˈonaj re: ¿Nencˈu wijl intzˈakt? xcheˈ re Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xij chic re: Wiˈ jun winak xelbˈi Jerusalén bˈenam re Jericó, xelch nicˈj alkˈom chirij, xkˈattak jbˈe, xresajtak juntir ritzˈik, xsecˈtak y xsoctak. Cuando xriltak camicchak re sicˈ winak, ajrucˈreˈ xcan jyeˈtak.
Y laˈ man bˈe li bˈesal jun ajcˈamal jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios, pero cuando xril chi tobˈol sicˈ winak li bˈe, xcot jbˈe, naj xkˈaxwiˈ re, xecˈ.
Y bˈesal chic jun rijajl Leví. Re xril chi tobˈol sicˈ winak li bˈe, xcot jbˈe, naj xkˈaxwiˈ, xecˈ.
Y ajrucˈreˈ bˈesal chic jun winak aj Samaria laˈ man bˈe li, cuando xtaw chijcˈulel sicˈ winak tobˈol li bˈe, subˈlaj xril cˈur jwich.
Xjutun chijcˈulel chi rilic nen cˈax re y xoc chi jcunaj mak soqueˈl laˈ aceit olivo, laˈ vin y xpis jwich mak soqueˈl y xyeˈbˈi chirij jcwaˈy y xcˈambˈi li jun bˈambˈi posad y xwaˈx jun akˈabˈ chi jchajajc.
Cuando xsakarsan laj jcabˈ kˈij, xecˈ, xcan jyeˈ quibˈ denario re man rajw posad y xij re: Bˈan tokˈobˈ, tacunaj sicˈ winak ri y tachajaj y wi wiˈ mas pwak tasach chirij, mat oc il re. In tiyukiˈ intojeˈ chawe cuando inkˈaj chicch, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xtzˈonaj re man ajtijol cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios: ¿Nencˈu rechak mak uxibˈ chi cristian li ri rijl jtzˈakt sicˈ winak ri xansaj cˈax re jwiˈl mak alkˈom? xcheˈ re.
Man ajtijol cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios xij re Kakaj Jesús: Riˈ man jun ri xiliw cˈur jwich, xcheˈ re. Kakaj Jesús xij chic re: Jat y bˈan at chapcaˈ xan man winak li, xcheˈ re man ajtijol cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios.
Kakaj Jesús xeˈ chic pach yak ajtijol ribˈak chirij y xtaw li jun tilmit. Li man tilmit li xcˈulsaj la ja jwiˈl jun anm ri jbˈij Marta.
Y Marta wiˈ chiquiˈ jun jkˈun jbˈij María. María xcubˈar riqˈui Kakaj Jesús chi jtaic nen tijbˈij.
Pero Marta taˈ xan jilonli jwiˈl subˈlaj latzˈ jwich chi jbˈanic ropis. Marta xeˈ riqˈui Kakaj Jesús y xtzˈonaj re: Kajawl, ¿kuskecˈu tawil xincan yeˈsaj wicˈan chi jbˈanic wopis jwiˈl inkˈun? Bˈijcoˈ re chi injtˈoˈw, xcheˈ re.
Pero Kakaj Jesús xij re Marta: Marta, Marta, subˈlaj atoc il chirij awopis,
pero junke chi kelen mas rajwax tibˈansajc, riˈ xan María lawiˈ mas rajwax tibˈansajc y taˈ nen tiesaj re, xcheˈ re Marta.

11

Jun kˈij Kakaj Jesús xoc chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios li jun luwar. Cuando xmay chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios xpe jun rechak yak ajtijol ribˈak chirij xij re: Kajawl, cojatijoj chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios chapcaˈ Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xtijojiˈ yak ajtijol ribˈak chirij, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij re: Cuando atchˈaˈwtak riqˈui Kakaj Dios bˈijtak jilonri: At, Kakaj Dios, wat lecj chi jnimirsajti jcojic jkˈij abˈj. Petok attakon chibˈak juntir cristian. Y lawiˈ chawaj tabˈan wich ulew, bˈan jilon chapcaˈ tabˈan lecj.
Yeˈ kaw nojel kˈij.
Cuy kamac riqˈui mak etzltak noˈj ri tikabˈan chawch chapcaˈ oj tikacuyaˈ jmacak yak cristian ri tibˈanowtak cˈax chike. Ma yeˈ luwar re man jbˈabˈal etzl ojtakchiˈj chi jbˈanic etzltak noˈj. Cojacoleˈ laj jkˈabˈ man jbˈabˈal etzl, atcheˈtak, xcheˈ Kakaj Jesús.
Y xij chic rechak: Wi wiˈ jono chawechak wiˈ jono richcˈulchiˈ y titaw laj richoch nicˈaj akˈabˈ, tijbˈij re: Bˈan tokˈobˈ chwe injaleˈ uxibˈ incuxlanwa chawe
jwiˈlke wiˈ jun wichcˈulchiˈ ajriˈ xyuk, jpetic chinaj. Xtaw wiqˈuil la ja lajori y taˈ nen tanyeˈ re, ticheˈ re.
Y man ri wiˈ la ja taˈ tibˈiit chi rilic, xike tijbˈijch re: Ma wesaj kawarj xiˈ akˈabˈ y tzˈapiliˈ man ja. Y in pach yak walcˈwal tzˈeˈlcojchak, taˈ tijnaˈ imbˈiit chi jyeˈic jono kelen chawe, ticheˈ re.
In tambˈij chawechak mineˈ tibˈiit chi jyeˈic re onque richcˈulchiˈyiˈn, tina jtana chi taˈ tijmay jtzˈonaj re, tiqˈuistaj ranm chi jtaic. Ajrucˈreˈ tibˈiit chi jyeˈic juntir nen rajwax re.
Jwiˈliˈli in tambˈij chawechak: Tzˈonajtak re Kakaj Dios nen chawajak y re tijyaˈ chawechak. Toctak, tataˈtakaˈn. Chˈaˈwentak chiˈ pwert y titebˈajiˈ ja chawchak.
Jwiˈl nen titzˈonin re Kakaj Dios nen raj, tiyeˈsajiˈ re y nen titocow, tijtaˈn y nen tichˈaˈw chiˈ pwert, titebˈajiˈ ja chiwch.
Atak kaj, taˈ ni jun chawechak, cuando tijtzˈonaj car acˈajol, taˈ tayeˈ cumatz re chi tijem.
Taˈ tayeˈ sinaˈj chi tijem re acˈajol cuando tijtzˈonaj sakmolbˈ chawe.
Atak, onque taˈ tzi anoˈjak, awetamakiˈ tayeˈtak tzitaklaj kelen re awalcˈwalak chi tijem y riˈticˈu chic Kakaj Dios lecj maˈ tijyeˈ Lokˈlaj Jsantil rechak nen titzˈonin re, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Jun kˈij Kakaj Jesús tijin chi resaj jun etzl laj ranm jun sicˈ winak ri xanow mem re y cuando xel man etzl laj ranm sicˈ mem, xoc chi yoloj y subˈlaj xsaach jchˈolak cristian chi rilic.
Wiˈ jujun cristian xijtak chirij Kakaj Jesús: Man winak li tresajiˈ mak etzl ri wiˈtak laj ranmak cristian, pero laˈ jcwinel Beelzebú ri man jbˈabˈalak mak etzl, xcheˈtak.
Nicˈj cristian chic riˈ rajak triltak wi kes tzˈet Kakaj Diosiˈ takowinakch re, xijtak re chi tran jono cˈutbˈi jcwinel Kakaj Dios ri tipe lecj.
Y Kakaj Jesús retamiˈ nen tijin tijchomorsajtak, xij rechak: Juntir kˈatbˈitzij, wi tijtos ribˈak y tioctak chi chˈoˈj chiribˈil ribˈak, tisaachiˈ jwichak. Y yak echˈelxic li jun ja, wi tijjach ribˈak y tioctak chi chˈoˈj chiribˈil ribˈak taˈ naj tijcuytak jilonli.
Y jiˈcˈulonli tran man jbˈabˈal etzl wi tijtos ribˈ chiribˈil ribˈ, tisaachiˈ jwich jkˈatbˈitzij. Jilonli tambˈij jwiˈl atak tabˈijtak chi in laˈyiˈ jcwinel Beelzebú twesajbˈi mak etzl.
Wi laˈyiˈ jcwinel Beelzebú twesaj mak etzl laj ranmak cristian, ¿nencˈu yeˈwinak jcwinelak yak ajtijol ribˈak chawijak pire tresajtak mak etzl laj ranmak cristian? Riˈ rechak li tibˈintak chawechak chi atak sachalcatakaˈn.
Pero wi in twesaj mak etzl laj ranmak cristian laˈ jcwinel Kakaj Dios, riˈ li ticˈutuw chi jtakon Kakaj Dios chabˈak xyukiˈ aacˈlak.
Cuando jun winak wiˈ jchokˈbˈ y wiˈ colbˈi ribˈ laj jkˈabˈ, tijchajajiˈ richoch y juntir kelen re ri cˈolan jwiˈl, taˈ nen tioc re.
Pero wi tipe jono chic ri wiˈ mas jcwinel chic chiwch re ticwiniˈ chirij man jun y tijmaj man colbˈi ribˈ ri cubˈul jchˈol chirij y tijjach kelen re chiwchak mak jpach.
Nen taˈ tzi tril ri tambˈan, riˈ li incontrinc. Nen taˈ injtˈoˈ chi jmulbˈaj jwichak cristian, riˈ re tiuktambˈi rechak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Cuando jun etzl tiel laj ranm jun cristian, tibˈe lak chekej luwar, tijtoc lamas tiuxlanwiˈ, pero cuando taˈ tijtaˈ jono luwar lamas tiuxlanwiˈ, tijbˈij: Inkˈaj chic laj wichoch lamas xinelwiˈch, ticheˈ.
Y cuando tikˈaj chic man etzl li, tiyuk jteˈ man cristian ri lamas xelbˈi chapcaˈ rilic jun ja, tzi jmesic jpam y tzi jbˈanic jwaˈxc.
Tipe man etzl li, tibˈe jcˈameˈch wukubˈ (7) jpach chic ri masna etzl jnoˈjak chiwch re y juntir ribˈilak tioctak laj ranm man cristian li. Y man cristian li tran chic mas etzl jnoˈj chiwch ojr, xcheˈ rechak.
Cuando tijin Kakaj Jesús chi jbˈij juntir li, xpe jun anm, ri wiˈ chijxoˈlak juntir cristian subˈlaj cow xchˈejejc, xij re: Tzi re anm ri xalcˈwalan awe y xatqˈuitzanc, xcheˈ.
Pero Kakaj Jesús xij re: Riˈ mas tzi rechak cristian ri tijtatak Jyolj Kakaj Dios y trantak nen tijbˈij, xcheˈ re man anm.
Cuando tijin tijmulbˈaˈ ribˈak mas cristian chirij Kakaj Jesús, re xchol yoloj riqˈuilak, xij rechak: Yak cristian re mak junabˈ lajori maschak etzl jnoˈjak, rajak tijtzˈonajtak tibˈan jono cˈutbˈi jcwinel Kakaj Dios chiwchak, pero chiwchak mak cristian li taˈ chiquiˈ tibˈansaj jono cˈutbˈi jcwinel Kakaj Dios, xike ri xansaj chirij Jonás.
Jilon chapcaˈ Jonás re riˈ jun retal pi rechak mak cristian ojr ri wiˈtak Nínive y jilon Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil riˈ jun retal pi rechak juntir cristian ri wiˈtak lajori, xcheˈ rechak.
Y man anm ri xwaˈx pire reina re man luwar ri wiˈ li sur, re tipetiˈ cuando tran jkˈatbˈitzij Kakaj Dios chibˈak juntir cristian ri wiˈtak lajori. Y tina yuk jtzˈonajna kˈatbˈitzij chibˈak juntir mak cristian li, jwiˈl subˈlaj najiˈ xpeˈw pire xyuk chi jtaic jnoˈj Salomón. Lajori neri chaxoˈlak wiˈ jun masna jnoˈj chiwch Salomón.
Yak cristian aj Nínive tina jbˈitna ribˈak pire tijtzˈonajtakna kˈatbˈitzij chibˈak mak cristian ri wiˈtak lajori, jwiˈl rechak xqˈuexaˈ jnoˈjak cuando xijsaj Jyolj Kakaj Dios rechak jwiˈl Jonás. Lajori neri chaxoˈlak wiˈ jun masna nim jkˈij chiwch Jonás, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Taˈ ni jono cristian tijtzij jun candil y tijyeˈ li jun luwar ri taˈ naˈlc o tijyeˈ ralaj jun cax. Jun cristian tijtzij jun candil jiˈ tijcocbˈaˈ lecj pire tijsakabˈsaj jbˈeak yak ri tioctak la ja.
Bˈakˈ awch riˈ jun candil pire atioˈjl, wi tzi bˈakˈ awch, juntir atioˈjl wiˈ chi sak. Pero wi taˈ tzi bˈakˈ awch, juntir atioˈjl wiˈ li ukuˈmal.
Tike acwentij aybˈ pire acandil re atioˈjl taˈ tran ukuˈm jwich.
Wi wiˈ jkˈakˈal acandil re juntir atioˈjl, taˈ ni junquitz canal li ukuˈmal, juntir atioˈjl wiˈ chi sakil, jilon chapcaˈ jun candil tijsakabˈsajiˈ la ja laˈ jkˈakˈal, xcheˈ rechak cristian.
Cuando xmay yoloj Kakaj Jesús riqˈuilak, xpe jun rechak mak fariseo xij re chi tibˈe wiˈn riqˈuil laj richoch. Kakaj Jesús xoc laj richoch y xcubˈar chiˈ mex.
Man fariseo li xsaach jchˈol chi rilic Kakaj Jesús jwiˈl taˈ xchˈaj jkˈabˈ nabˈe pire tijtij jwa chapcaˈ jcˈutuˈnak rechak.
Jwiˈliˈli xpe Kakaj Jesús ri Kajawl, xij rechak: Atak fariseo, pur atak mak vas y mak lak ri chˈajal rij, pero tzˈil jpam jwiˈl alkˈanc y mak etzltak raybˈl ri tabˈantak.
Atak, pur atak jip chi chˈabˈejem, ¿taˈcˈu awetamak chi Kakaj Dios ri xanow atioˈjlak niqˈuiˈ jbˈanic xan pach awanmak?
Atak, yeˈtak riqˈui nojel awanmak ri wiˈ aacˈlak rechak yak powr y jilonli juntir kelen sakiˈ pi awechak.
¡Cˈur awchak atak fariseo! Atak tayaˈtakaˈ jlájuj kelen awechak pire Kakaj Dios, tayaˈtakaˈ jlájuj mak woron ri jbˈij menta, arur y juntir jwich ichj, pero xcaniˈ ayeˈtak jbˈanic juntir lawiˈ ri pi jcholajl chiwch Kakaj Dios y taˈ talokˈajtak Kakaj Dios. Ri rajwax jbˈanic riˈ bˈantak juntir pi jcholajl chiwch Kakaj Dios. Riˈ li ri rajwax tabˈantak y mi can ayeˈtak jyeˈic jlájuj kelen awechak.
¡Cˈur awchak atak fariseo! Atak chawajak atcubˈartak laˈ mak tem ri lamas ticubˈartak yak ri wiˈ rekleˈnak lak sinagog y chawajak ticˈamsaj rutzil awchak lak cˈaybˈl pi cˈutbˈire chi nimiˈ akˈijak.
¡Cˈur awchak atak fariseo! Pur atak mak mukbˈi camnak ri taˈ chiquiˈ naˈlc, tichak kˈax cristian chibˈ jwiˈl taˈ naˈlc, xcheˈ rechak.
Xpe jun rechak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios, xij re Kakaj Jesús: Ajtijonl, cuando tabˈij jilonli, jilon oj, ojayokˈaˈn, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij rechak: ¡Cˈur awchak atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios! Atak tijin tayeˈtak nicˈj pixabˈ subˈlaj cˈax jbˈanic, pero atak taˈ attˈoˈontak chi jbˈanic ri nen tijbˈij, nicˈ riqˈuil tayeˈtak jun al laj ikaˈn chirij jun cristian ri mitaˈ nen ticuyuw ralal, pero atak ni laˈ jun bˈa akˈbˈak attˈoˈontak chi jcˈamicbˈic.
¡Cˈur awchak! Atak ri tabˈantak tzˈaak chibˈ ri lamas xmuksajtakwiˈ yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ri xcamsajtak jwiˈl amamak.
Laˈke li tacˈuttak chi niqˈuiˈ awchak pach amamak. Rechak xcamsajtak y atak tabˈantak jwaˈx tzˈaak ri lamas xmuksajtak.
Jwiˈliˈli Kakaj Dios xchomorsaj, xij: Tantakbˈi yak ajkˈasaltak inyolj pach yak intakoˈn chijxoˈlak, rechak ticamsajiˈ jujun y jujun chic titakej jbˈanic cˈax rechak, xcheˈ.
Riˈ mak cristian ri wiˈtak wich ulew lajori, titojowtak jcamicak juntir yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ri xcamsajtak cuando xticarch jwich kˈijsak.
Xcholmajch rajlaj riqˈui jcamic Abel asta jcamic Zacarías ri xcamsaj laj xoˈlak man altar pach man luwar ri tosol re Kakaj Dios. Pero in tambˈij chawechak chi riˈ mak cristian ri wiˈtak wich ulew lajori titojowtak re juntir jcamicak.
¡Cˈur awchak atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios! Atak taˈ tayeˈtak luwar tiel jcholajl Jyolj Kakaj Dios chi sakil ri awetamak. Jilonli taˈ tayeˈtak luwar tioc cristian laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chibˈak y ni atak atoctak laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chabˈak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Cuando elam trambˈi Kakaj Jesús, yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios pach mak fariseo subˈlaj xpe retzalak chirij. Xoctak chi jcˈotic jchiˈ Kakaj Jesús chirij subˈlaj kelen ri xtzˈonajtak re,
jwiˈl rechak riˈ rajak chirijke jyolj tikej laj jkˈabˈak pire tijcojtak tzij chirij.

12

Cuando tijin Kakaj Jesús chi yoloj riqˈuilak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios pach mak fariseo, subˈlaj qˈui cristian xmulbˈaˈ ribˈak asta tichak jtucˈ ribˈak. Kakaj Jesús nabˈe xoc chi jbˈij rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Atak, cwentij aybˈak re man jchˈamkˈorak mak fariseo ri ajsolcopil jcaybˈalak. Tijin tambˈij jilonri chirijak mak solcopil yoloj ri trantak, xcheˈ rechak.
Y xij chic: Taˈ ni jono kelen ri tibˈansaj chi mukukil miti tina elna chi sakil.
Juntir ri tayoltak chawibˈilke aybˈak tina elna chi sakil y juntir ri tabˈijtak pi jasjail tina chˈejejna jonok bˈak ja chi jbˈijc, xcheˈ rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Atak, wichcˈulchiˈ, in tambˈij chawechak chi mi tzaak achˈolak chiwchak mak cristian ri ticamsan atioˈjlak jwiˈl xike li ticwintak, taˈ chiquiˈ nen ticwintak chi jbˈanic.
In tambˈij chawechak nen quiek chiwch rajwax titzaak achˈolak: Riˈ tzaak achˈolak chiwch jun ri wiˈ kˈatbˈitzij laj jkˈabˈ tresaj acˈaslemalak neri wich ulew y wiˈ kˈatbˈitzij laj jkˈabˈ atjtˈojtak chic li man luwar re tijbˈi cˈax. Riˈ li rajwax titzaak achˈolak chiwch.
Jobˈ chi nuchˈ tzˈiquin ticˈayajiˈ chi quibˈ centaw, pero taˈ ni jono rechak sachal re Kakaj Dios
y jilon rusumal ábˈak ajlaliˈ jwiˈl. Jwiˈliˈli mi tzaak achˈolak, atak masna atlokˈajtak chiwchak subˈlaj qˈui tzˈiquin, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: In tambˈij chawechak chi nen jonok tibˈin chiwchak cristian chi tijchˈobˈaˈ inwch, jilon Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil tijbˈijiˈ chiwchak ranjl Kakaj Dios chi tijchˈobˈaˈ jwich.
Pero nen jonok taˈ raj tijbˈij chiwchak cristian chi tijchˈobˈaˈ inwch, jilon in taˈ tambˈij chiwchak ranjl Kakaj Dios chi tanchˈobˈaˈ jwich.
Nen jonok tiyokˈon chirij Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil ticuysajiˈ jmac jwiˈl Kakaj Dios. Pero nen jonok tiyokˈon chirij Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios taˈ ni jun bˈwelt ticuysaj jmac jwiˈl Kakaj Dios.
Cuando atak atcˈamsajtakbˈi lak sinagog pire tibˈansaj kˈatbˈitzij chabˈak o cuando atcˈamsajtakbˈi chiwchak mak jbˈabˈaltak kˈatbˈitzij y chiwchak mak kˈatbˈitzij, mat octak il chi jchomorsaj nen tabˈantak chi jcolic aybˈak o nen tabˈijtak,
jwiˈl tibˈijsajiˈ chawechak laj awanmak jwiˈl Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios nen tabˈijtak cuando atchˈaˈwtak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Xpe jun rechak yak winak, xij re Kakaj Jesús: Kajtijonl, bˈij re man wechˈelxic chi tijjach we, ri textament ri xcan jyeˈ inkaj, xcheˈ re.
Xpe Kakaj Jesús, xij re man winak li: At wichcˈulchiˈ, in taˈ cojolquin pire kˈatbˈitzij chabˈak, ni taˈ takalquin chi jjachic textament chawchak, xcheˈ re.
Y xij chic rechak cristian: Iltak jcholajl nen tabˈantak, tacwentij aybˈak, ma rayajtak tiwaˈx mas apwaakak o tiwaˈx mas kelen awechak ri reke wich ulew. Jwiˈl jun cristian ri wiˈ subˈlaj kelen re, maˈ riˈ taˈ li tiyeˈw jcˈaslemal, xcheˈ rechak.
Xpe Kakaj Jesús, xij jun esbˈi noˈj rechak jilonri: Wiˈ jun winak subˈlaj bˈiom. Juntir jticoˈn ri xtic laj rulew subˈlaj kus xwichintak.
Man bˈiom li xoc chi jchomorsaj laj ranm, xij: ¿Nen tambˈan lajori? Taˈ lamas tancˈolwiˈ juntir jwich inticoˈn, xcheˈ.
Y xij: Wetamchak nen tambˈan, tanyoj mak incˈújaj ri wiˈ y tambˈan chic nicˈj mas nimak chic y claˈ tancˈolwiˈ juntir jwich inticoˈn y juntir kelen we.
Y tambˈij re wanm: Wiˈ subˈlaj kelen awe re atuxlan subˈlaj junabˈ, tij aw, tij awucˈaˈ, uxlanok y quiˈcoten, incheˈ re, xcheˈ.
Pero Kakaj Dios xij re man winak li: At, atke sons, lakˈabˈ wica atcamc y juntir kelen awe ri cˈolan awiˈl, ¿nen quiek re ticanwiˈ? xcheˈ re.
Y jilon jun cristian ri tijmulbˈaˈ jbˈiomil xike pire re ricˈan, taˈ nen tichacuj, jwiˈl chiwch Kakaj Dios powriˈn, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij: In tambˈij chawechak chi mat octak il chirij nen tatijtak laj acˈaslemalak, ni mat octak il chirij awitzˈikak re tacojtak,
jwiˈl acˈaslemalak masna nim jkˈij chiwch ri tatijtak y atioˈjlak masna nim jkˈij chiwch man itzˈik.
Riˈ iltak nen mo yoˈltak mak joj, rechak taˈ titiconantak y taˈ tiochˈontak, ni taˈ tijcˈoltak jwich jticoˈnak laj jcˈujaak, riˈ Kakaj Dios titzukuw rechak. Y atak masna nim akˈijak chiwchak mak tzˈiquin li.
Taˈ ni jun chawechak ticwin chi jyoˈrsaj ribˈ quibˈ uxibˈ or mas re jcˈaslemal ri yeˈl jwiˈl Kakaj Dios jwiˈlke tioc il chirij jcˈaslemal.
Y wi mitaˈ atcwintak chi jbˈanic mak tra nuchˈ kelen li, ¿nencˈu chac atoctak il chirijak mak nicˈj nimaktak kelen chic?
Iltak nen mo jqˈuiyic mak cutzˈiˈj re lak tzaˈl, rechak taˈ tichacuntak y taˈ tiquemowtak itzˈik. Pero in tambˈij chawechak chi Salomón subˈlaj kustaklaj itzˈik xcoj, pero taˈ ni jono ritzˈik xcoj jilon chapcaˈ mak kustaklaj cutzˈiˈj li.
Wi jilonli jwikic mak woron li tran Kakaj Dios ri lajori wiˈtak lak tzaˈl y chwekˈ ticˈatsajtak li jorn, kes tzˈetel tzˈet atjwikaˈtakaˈ atak ri taˈ mas cubˈul achˈolak chirij Kakaj Dios.
Jwiˈliˈli atak mat octak il chi jtoquic awak y awucˈaˈak.
Riˈ juntir mak kelen li tioctak il mak cristian chirij ri taˈ tijcojtak Jyolj Kakaj Dios, pero Kakaj Dios retamiˈ chi juntir mak kelen li tichoconiˈ awiˈlak.
Pi jqˈuexwach atoctak il chirij mak kelen li, riˈ oquentak il chi jtoquic Kakaj Dios pire titakon chabˈak y bˈantak lawiˈ raj Kakaj Dios tabˈantak y juntir mak kelen li tiyeˈsajiˈ chawechak jwiˈl Kakaj Dios, xcheˈ rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Mi tzaak achˈolak atak incarner, taˈ atak qˈui, pero Kakaj Dios nojeliˈ ranm tijyeˈ luwar chawechak pire atoctak laj jkˈabˈ pire titakon chabˈak.
Y cˈayajtak juntir kelen awechak ri wiˈ y sipajtak rijil rechak yak ri wiˈ rajwax rechak, riˈ coj achokˈbˈak chi jmolic jwich abˈiomilak ri taˈ tikˈax jwich y taˈ tisaach jwich. Mulbˈaˈ abˈiomilak riqˈui Kakaj Dios lecj ri lamas taˈ alkˈom tioc, ni taˈ pocˈ tibˈanow cˈax re kelen.
Lamas wiˈ abˈiomilak, claˈ tiwaˈx awanmak, jwiˈl riˈ bˈesal awanmak chirij abˈiomilak, xcheˈ rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Atak, ulbˈentake y tzijke akˈakˈak
chapcaˈ trantak yak mocom ri tike tijin chi rulbˈej jpatronak nen or akˈabˈ tikˈajch li jun tzˈam pire cuando tichˈabˈejtak, laj or tibˈe jtebˈaˈtak pwert chiwch.
Tzi rechak yak mocom ri tibˈe taˈmajtak jwiˈl jpatronak, yoˈltak chi rulbˈej nen or tikˈajch. Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak, laj or tipe man jpatronak tijcubˈaˈtak chiˈ mex y tioc chi jyeˈic jwaak.
Tzi rechak yak mocom ri tiyuk taˈmajtak jwiˈl jpatronak tijintak chi ulbˈenc, wi tiyuk nicˈaj akˈabˈ o sakaremchak re cuando tiyuk.
Pero tatak jcholajl, witi man rajw ja retam nen or titaw man alkˈom laj richoch, re tiyoˈriˈ chi jchajajc, taˈ tijyeˈ luwar tioc alkˈom laj richoch chi ralkˈaj kelen re.
Y jiˈcˈulon atak, ulbˈentake jwiˈl taˈ etemal nen or tipe chic Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Xpe Pedro, xtzˈonaj re Kakaj Jesús: Kajawl, mak esbˈi noˈj ri, ri attijin chi jbˈijc, ¿pi keke oj o pi rechakiˈ juntir cristian? xcheˈ re.
Kakaj Jesús ri Kajawl xij: Jun mocom ri tzi tran laj jchac y tzi jnoˈj ticojsajiˈ pire jbˈabˈalak mak nicˈj mocom chic jwiˈl jpatron y riˈ re titzukuw rechak lak or re wicˈ.
Tzi re man mocom li, ri tiyuk taˈsajok jwiˈl jpatron tijin chi jbˈanic chapcaˈ xcan bˈijsaj re.
Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi man patron tijcojaˈ man mocom li chi jchajaj juntir kelen re ri wiˈ.
Pero wi man mocom li tijbˈij laj ranm chi taˈ tikˈajch jpatron laj or, tioc chi jseqˈuicak yak nicˈj mocom chic pach mak ajicˈ, tioc chi wicˈ, tioc chi ucˈaˈjanc y tioc chi kˈabˈric.
Titaw jun kˈij y titaw jun or ri taˈ ricˈabˈ cuando tiyuk jpatron. Man patron li tijyeˈ jun cˈaxlaj cˈachbˈi wich re man jmocom li, tresaj chi jchajaj kelen re, tijtak chijxoˈlak mak ri taˈ ticojontak.
Man mocom ri retam nen raj jpatron tran y taˈ raj tran, tisecˈsajiˈ jwiˈl jpatron pire cˈachbˈi jwich jwiˈl taˈ tzi tran.
Man mocom ri taˈ retam nen raj jpatron tran y tran kelen ri taˈ tzi tiilsajwiˈ jwiˈl jpatron, tisecˈsajiˈ pire cˈachbˈi jwich, pero taˈ mas. Nen nim tiyeˈsaj re, masna nim titzˈonaj re. Nen wiˈ mas rekleˈn, masna nim ri rajwax tran, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: In ximpe chi jcojic kˈakˈ neri wich ulew. Y in riˈ chwaj chi tichak tijin jcˈatic man kˈakˈ li.
Y rajwaxiˈ tina intijna jun nimlaj cˈax y subˈlaj cˈax tantij asta titaw man kˈij li.
Ma bˈij atak chi inwiˈlke in tiwaˈx utzil chijxoˈlak cristian. Jwiˈl inwiˈlke in tijtos ribˈak yak cristian.
Lajori ticholmajbˈic, wi wiˈ jobˈ cristian li jun ja, tijcontrijiˈ ribˈak, uxibˈ tijcontrijtak mak quibˈ y mak quibˈ tijcontrijtak mak uxibˈ.
Jun winak tijcontrij jcˈajol y re ticontrij jwiˈl jcˈajol. Jun kˈapoj anm tijcontrij jchuch y jun albˈ tijcontrij man alibˈxel y man alibˈxel tijcontrij ralbˈ, xcheˈ Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xij rechak subˈlaj qˈui cristian: Cuando tawiltak tipe sutzˈ laj jsucˈlal lamas tikej kˈij, atak tabˈijtak chi tipetiˈ jabˈ y tzˈetiˈ tipe jabˈ.
Y cuando tatatak tijubˈubˈ tew li sur tabˈijtak chi tieliˈ sakˈj y tzˈetiˈ tiel sakˈj.
Atak ajsolcopil acaybˈalak, atak awetamakiˈ rilic nen tran caj pach ulew, pero taˈ tachˈobˈtak chirij mak ri tijin tawiltak laˈ mak junabˈ lajori, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Nen chac maˈ tachomorsajtak pi awicˈanak lawiˈ tzi y lawiˈ ri taˈ tzi?
Wi wiˈ nen atsiqˈuin li kˈatbˈitzij, jat riqˈuil, chomorsaj aybˈak pi utzil riqˈuil laj or cuando bˈesalcatak li bˈe pire taˈ chiquiˈ atbˈe jacheˈ laj jkˈabˈ man kˈatbˈitzij, jwiˈl wi atjjach laj jkˈabˈ man kˈatbˈitzij, tipe man kˈatbˈitzij atjjach laj jkˈabˈak mak mayor y rechak atjcojtak li cars.
Tambˈij chawe chi wi xatkej li cars, taˈ atelbˈi wi mitaˈ tatoj man qˈuisbˈi centaw pire atesajbˈic, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

13

Laˈ mak kˈij li, xtawtak nicˈj cristian chi rilic Kakaj Jesús y xijtak re nen mo xansaj rechak nicˈj cristian aj Galilea ri xcamsajtak jwiˈl Pilato cuando tijin tijsujtak awaj re Kakaj Dios.
Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Riˈcˈu chachˈol atak xcamsajtak yak cristian aj Galilea jwiˈl wiˈ mas jmacak chiwchak yak cristian laj jtilmitak?
Maˈ jiˈtaˈlonli jcholajl. Y jilon atak wi mitaˈ taqˈuex anoˈjak y taˈ tacˈam jkˈabˈal amacak chiwch Kakaj Dios, tibˈansajiˈ kˈatbˈitzij chabˈak chapcaˈ xansaj re yak cristian li.
¿O riˈcˈu chachˈol atak chi mak waxaklajuj (18) cristian ri xcamtak cuando xtzaakch man tzˈaak ri naj rakˈanebˈ chibˈak ri wiˈ Siloé, jwiˈliˈ wiˈ mas jmacak chiwchak juntir cristian ri wiˈtak Jerusalén?
Maˈ jiˈtaˈlonli jcholajl. Pero wi atak taˈ taqˈuex anoˈjak y taˈ tacˈam jkˈabˈal amacak chiwch Kakaj Dios, jilon cˈax tatijtak chapcaˈ xtijtak yak cristian li, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xoc chi jbˈij jun esbˈi noˈj rechak cristian jilonri: Wiˈ jun winak tiquil jun jcheˈl higo jwiˈl laj rulew. Jun kˈij xeˈ rileˈ wi wiˈchak jwich, pero taˈ xtaˈ ni jun jwich.
Jwiˈliˈli xpe man rajw ulew li, xij re man jmocom ri tiakˈinan re mak jticoˈn: Xiˈ uxibˈ junabˈ, nojel junabˈ tiyuk wileˈ man jcheˈl higo wi wiˈ jwich, pero ni jun bˈwelt xintaˈ jwich. Lajori tacˈurbˈic, pire maˈ tran latzˈ, xcheˈ.
Pero man mocom xij re rajw man ulew: Kaj, waˈxna claˈ, re man junabˈ ri tzi jcˈupic rij tambˈan y tanyeˈ abono laj raˈ.
Y wi tiwichin laˈ man junabˈ ri, waˈxna claˈ y wi mitaˈ tiwichinc, ajrucˈreˈ tacˈurbˈic, xcheˈ man mocom re man rajw ulew, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Li jun kˈij re uxlan, cuando tijin Kakaj Jesús chi jtijojcak cristian re Jyolj Kakaj Dios li jun sinagog
y claˈ wiˈ jun sicˈ anm chijxoˈlak cristian, wiˈchak waxaklajuj (18) junabˈ yaj jwiˈl jun etzl, tˈustˈic rij tibˈen y taˈ tijnaˈ tiwaˈr pi sucˈulc.
Kakaj Jesús xril sicˈ anm li, xsiqˈuij y xij re: At anm, lajori xatcolmajiˈ riqˈui ayaj, xcheˈ re.
Y xyeˈ jkˈabˈ laj jbˈa sicˈ anm y sicˈ anm laj or xtzibˈc, xsucˈulabˈ rij y xoc chi jbˈixaj jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios.
Pero man jbˈabˈal man kˈat ri tijmulbˈaˈ ribˈak li sinagog claˈ, subˈlaj xpe retzal chirij Kakaj Jesús jwiˈl xtzibˈsaj sicˈ anm laˈ kˈij re uxlan. Jwiˈliˈli xij rechak juntir cristian: Laˈ nojel xuman wiˈ wakakibˈ (6) kˈij pire chac. Y laˈ mak kˈij li petentak pire attzibˈsajtak, maˈ ajriˈ taˈ atpetak laˈ mak kˈij re uxlan, xcheˈ rechak cristian.
Pero Kakaj Jesús ri Kajawl xij rechak: Atak, atake ajsolcopil acaybˈalak, ¿taˈcˈu ni jono chawechak maˈ tijquirbˈi jbˈur o jwacx laj richoch awaj pire tibˈe jyeˈ rucˈaˈ laˈ kˈij re uxlan?
Y anm ri, rijajliˈ Abraham y xanaˈ waxaklajuj (18) junabˈ jximic jwiˈl man etzl laˈ man yajel ri, ¿taˈcˈu tijnaˈ titzibˈsaj re jyaj laˈ kˈij re uxlan? xcheˈ rechak.
Cuando xij jilonli Kakaj Jesús rechak, juntir mak ri xcontrin re, xqˈuixibˈtak chiwch. Pero yak nicˈj cristian chic subˈlaj xquiˈcot ranmak jwiˈl xriltak chi Kakaj Jesús tran nimaktak kelen ri sachom chˈolal rilic.
Kakaj Jesús xij: ¿Nen quiek laˈ tiniqˈuibˈsajwiˈ jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian? ¿Nen quiek laˈ tanniqˈuibˈsajwiˈ?
In tambˈij chawechak chi niqˈuiˈ chapcaˈ jun ra íjaj re mostas ri tijtic jun winak laj rulew. Cuando tiqˈuiyc, subˈlaj nim titaw chapcaˈ rilic jun cheˈ y mak tzˈiquin tran jsocak lak jkˈabˈ, xcheˈ Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xij chic: ¿Nen quiek laˈ tanniqˈuibˈsajwiˈ jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian?
Niqˈuiˈ chapcaˈ chˈamkˈor ri tijcˈam jun anm, tijyuj pach uxibˈ pajbˈl chi cˈaj pire tijchˈamabˈsaj juntir man kˈor, xcheˈ.
Kakaj Jesús bˈesalc, bˈenam re Jerusalén, pi kˈaxem tran, xkˈax lak jujun tilmit y lak jujun luwar chi jtijoj cristian re Jyolj Kakaj Dios.
Xpe jun rechak, xtzˈonaj re Kakaj Jesús: Kajawl, ¿quibˈ uxibˈinke cristian ticolmajtak laj jkˈabˈ mac? xcheˈ re. Kakaj Jesús xij re:
Coj jcowil awanmak chi oquem laˈ man pwert nuchˈ jwich, jwiˈl subˈlaj cristian rajak tioctak laˈ, pero taˈ ticwintak.
Cuando man rajw ja tibˈiitc y tijtzˈapij man pwert, atak ri watak rij ja, atoctak chi jcˈoscˈoj man pwert y tabˈijtak: Kaj, tebˈaˈcojoˈ man pwert chikawch, atcheˈtak. Pero re tijbˈij chawechak: Taˈ tanchˈobˈ awchak y taˈ wetam lamas atpetak, ticheˈ chawechak.
Y atak tabˈijtak chic re: Ojiˈ ri xojwiˈn y xojucˈaˈjanc aacˈl y lak bˈe re katilmit xkatijojiˈ cristian re Jyolj Kakaj Dios, atcheˈtak re.
Pero re tijbˈij chawechak: Tijin tambˈij chawechak chi taˈ tanchˈobˈ awchak y taˈ wetam lamas atpetak. ¡Elantakbˈic, atak juntir atakaˈ ajbˈanaltak etzltak noˈj! ticheˈ chawechak.
Claˈ tibˈe awokˈbˈej aybˈak y takuchˈuchˈuj aweeak cuando tawiltak Abraham, Isaac, Jacob y juntir yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios wiˈtak li man luwar lamas titakon Kakaj Dios y atak xatcan esajtak.
Laˈ mak kˈij li tipetakaˈ mas cristian, wiˈ tipetak laj jsucˈlal lamas tielch kˈij y wiˈ tipetak laj jsucˈlal lamas tikej kˈij y wiˈ tipetak li norte y wiˈ tipetak li sur. Juntir rechak tibˈe waˈxtak li man luwar lamas titakon Kakaj Dios chapcaˈ ticubˈartak chiˈ mex chi wicˈ.
Jwiˈliˈli wiˈ jujun rechak ri qˈuisbˈire lajori jwiˈl taˈ cojol jkˈijak, riˈtakaˈ tinabˈertak jwiˈl tina cojsajna jkˈijak y wiˈ jujun rechak ri nabˈetak lajori jwiˈl nim jkˈijak, riˈtakaˈ ticantak pi qˈuisbˈire jwiˈl taˈ chiquiˈ ticojsaj jkˈijak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak cristian.
Laj or xtawtak nicˈj fariseo riqˈui Kakaj Jesús y xijtak re: Elambˈi neri, Herodes Antipas raj atjcamsaj, xcheˈtak re.
Kakaj Jesús xij rechak: Jattak riqˈui man utiwlaj kˈatbˈitzij y bˈijtatak re: In tina wesajna mak etzl laj ranmak yak cristian y tina intzibˈsajtakna yak cristian ri yajtak lajori, chwekˈ y cabˈij tanqˈuis jbˈanic juntir inchc, ticheˈ, atcheˈtak re.
Pero lajori rajwaxiˈ tina intakejna jbˈanic lawiˈ ri rajwax tambˈan, chwekˈ y cabˈij, jwiˈl taˈ ni jono yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ticam li jun jalan luwar, rajwaxiˈ jiˈ ticam Jerusalén, xcheˈ.
Y xij chic chirijak mak cristian ri wiˈtak Jerusalén: ¡Atak aj Jerusalén, atak aj Jerusalén, ri tacamsajtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios y tasecˈtak chi abˈaj yak jtakoˈn Kakaj Dios ri takaltakch aacˈlak! ¡Qˈuilaj bˈwelt roj chwaj xinmulbˈaˈ awchak chapcaˈ tran jun chuch acˈ tijmulbˈaˈ tra jkˈun ralaj jxicˈ, pero atak taˈ chawajak!
Tatak jcholajl, awichochak tina canna pi caneˈl ja. Y tambˈij chawechak chi lajori taˈ chiquiˈ tawiltak inwch, ajriˈ tawiltak chic inwch cuando tabˈijtak jilonri: ¡Nim jkˈij ri petzal laj jbˈij Kakaj Dios ri Kajawl! atcheˈtak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

14

Li jun kˈij re uxlan Kakaj Jesús xeˈ chi wicˈ laj richoch jun rechak mak jbˈabˈalak mak fariseo. Claˈ wiˈ chiquiˈ nicˈj fariseo xmukcheˈjtake nen tran Kakaj Jesús.
Claˈ wiˈ jun winak yaj, subˈlaj sipoˈl.
Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y rechak mak fariseo ri wiˈtak la ja claˈ: ¿Ton jnaˈ titzibˈsaj jun cristian laˈ kˈij re uxlan o taˈn? xcheˈ rechak.
Pero rechak taˈ xchˈaˈwtak. Xpe Kakaj Jesús, xchap sicˈ winak ri yaj, xtzibˈsaj y xij re chi tibˈec.
Y Kakaj Jesús xij chic rechak: Wi wiˈ jono chawechak titzaakbˈi jcˈajol o jwacx li jun jul laˈ kˈij re uxlan, ¿taˈcˈu atbˈetak jol chi resajc? xcheˈ rechak.
Yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios pach mak fariseo taˈ xtaˈtak nen mo jcˈululaj jyolj Kakaj Jesús xantak.
Kakaj Jesús cuando xril chi mak ri siqˈuiltak chi wicˈ, xchaˈtak mak tem ri lamas ticubˈartak yak ri wiˈ rekleˈnak, xij jun esbˈi noˈj rechak jilonri:
Cuando wiˈ jono cristian tibˈin chawe chi atbˈe riqˈuil li nimakˈij re jun tzˈam, wi nabˈe attaw, mat cubˈar laˈ man tem lamas ticubˈartak yak ri wiˈ rekleˈnak. Jwiˈl wi cubˈulcatchak claˈ cuando titaw jun mas nim jkˈij chic chawch at,
tipe man rajw ja ri xin chawe chi atbˈe riqˈuil pach man ajriˈ xtaw, tijbˈij chawe: Bˈan tokˈobˈ, elan claˈ, can yeˈ man tem pire winak ri, ticheˈ chawe. Y at, atchak qˈuixibˈc, atbˈe cubˈar chic laˈ man qˈuisbˈi tem.
Y jwiˈliˈli wi tibˈijsaj chawe chi atbˈe li nimakˈij re jun tzˈam, cubˈren laˈ man qˈuisbˈi tem. Jilonli cuando atilsaj jwiˈl man ri xin chawe chi atbˈe li nimakˈij riqˈuil tipe aacˈl y tijbˈij chawe: At wichcˈulchiˈ, cubˈren laˈ man tem ri lamas ticubˈartak yak ri wiˈ rekleˈnak, ticheˈ chawe. Y cuando tibˈansaj jilonli chawe, tinimirsajiˈ akˈij chiwchak juntir mak cristian ri wiˈtak claˈ.
Jwiˈl nen tijcoj jkˈij ricˈan, taˈ ticojsaj jkˈij y nen taˈ tijcoj jkˈij, riˈ li ticojsaj jkˈij, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic re man winak ri xin re chi tibˈe wiˈnok riqˈuil: At, cuando tabˈan jono comon wicˈ laj awichoch y tabˈij re cristian pire tiyuk wiˈntak aacˈl, ma bˈij re yak awichcˈulchiˈ, yak akˈun awatz, yak awechˈelxic y yak acˈulja ri bˈiomtak, jwiˈl rechak atjsiqˈuij chiquiˈ at chi jtijic wa riqˈuilak cuando trantak comon wicˈ. Jilonli trantak chic chi jyeˈic jqˈuixel chawe ri xayeˈ rechak.
Pero at, cuando tabˈan jono comon wicˈ laj awichoch y wi tabˈij re cristian chi tipetak chi wicˈ aacˈl, bˈij re yak ri wiˈ rajwax rechak, yak ri taˈ tzˈakat rakan jkˈabˈak, yak coˈx y yak moy.
Y jilonli subˈlaj tzi awe, jwiˈl rechak taˈ ticwintak chi jyeˈic jqˈuixel chawe ri tayeˈ rechak. Ajriˈ tiyeˈsaj jqˈuixel chawe cuando ticˈastasaj awch laj acamnakl pach yak cristian ri sucˈul ranmak chiwch Kakaj Dios, xcheˈ Kakaj Jesús re.
Y wiˈ jun winak cubˈul claˈ, cuando xta nen xij Kakaj Jesús, re xij: Tzi re jun cristian ri tiwiˈn li man luwar lamas titakonwiˈ Kakaj Dios, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij: Wiˈ jun winak xan comon wicˈ laj richoch y raj roj xtzukeˈ subˈlaj cristian, jwiˈliˈli xij rechak chi titawtak riqˈuil la ja.
Cuando xtaw or trantak man comon wicˈ, xpe man winak xtak jun jtakoˈn chi jsiqˈuij mak cristian ri quiek re xijwiˈ chi titawtak laj richoch chi wicˈ y man takoˈn xecˈ, xeˈ jbˈij rechak: Joˈtak, tijtatak wa laj richoch impatron, wa xantajiˈn, xcheˈ rechak.
Pero juntir xoctak chi jtzˈonaj jcuybˈi jmacak. Wiˈ jun xij: Cuy immac, taˈ imbˈantaj imbˈec, jwiˈl wiˈ jun ulew ajriˈ xinlokˈ y rajwaxiˈ imbˈe chi rilic, xcheˈ.
Y jun chic xij: Cuy immac, taˈ imbˈantaj imbˈec, jwiˈl wiˈ jobˈ yunt inwacx ajriˈ xinlokˈ y lajori rajwaxiˈ tibˈe incojeˈtak li chac pire twil nen mo tichacuntak, xcheˈ.
Y jun chic xij: Taˈ tijnaˈ imbˈec, jwiˈl ajriˈ xkacˈam kibˈ pach wixokl, xcheˈ.
Cuando xkˈajch man takoˈn ri xtaksajbˈi chi jsiqˈuijcak, xyuk jbˈij re jpatron juntir nen ri xijsajch re. Man jpatron subˈlaj xpe retzal chi jtaic y xij chic re man jtakoˈn: Lajori jat lak bˈe y li cˈaybˈl re tilmit, toctach juntir yak ri wiˈ rajwax rechak, yak ri taˈ tzˈakat rakan jkˈabˈak, yak moy y yak coˈx, xcheˈ re man jtakoˈn.
Y cuando xkˈajch man jtakoˈn, xij: Kaj, xincˈamaˈch yak cristian ri xabˈij chwe, pero ajwiˈ mas tem, xcheˈ re man jpatron.
Y man jpatron xij chic re: Lajori jat lak nimaktak bˈe y lak kˈuntak bˈe, bˈijta rechak juntir yak cristian ri wiˈtak xoˈlak bˈe chi tipetak laj wichoch, in riˈ chwaj tinoj wichoch chi cristian,
jwiˈl kes tzˈetel tzˈet tambˈij chi ni jono rechak yak ri siqˈuiltak inwiˈl nabˈe, tipetak chi wicˈ laj wichoch, xcheˈ man patron, xcheˈ Kakaj Jesús.
Subˈlaj cristian bˈesaltak chirij Kakaj Jesús y re xsolcopij ribˈ chi rilicak y xij rechak:
Wi wiˈ jono ri xam chwij raj tioc pire ajtijol ribˈ chwij, pero wi masna tijlokˈaj jkaj jchuch, rixokl, ralcˈwal y rechˈelxic o masna tijlokˈaj jcˈaslemal chinwch in, taˈ tzi tioc pire ajtijol ribˈ chwij.
Y nen taˈ raj tijtij cˈax laj jcˈaslemal y tixambˈer chwij, taˈ tioc pire ajtijol ribˈ chwij.
Wi wiˈ jono chawechak tran jono richoch subˈlaj nim, ¿taˈcˈu tijchomorsaj nabˈe nen jnimal pwak tichocon jwiˈl, wi ton ranaˈ jpwaak o taˈn?
Jwiˈl wi mitaˈ tran jpwaak, xike tijchol jbˈanic y taˈ tijqˈuis jbˈanic. Cuando tiilsaj jwiˈl cristian chi taˈ chiquiˈ ticwin chi jqˈuisic, tijtzeˈjtak jwich
y tijbˈijtak chirij: Man winak xike xchol jbˈanic man richoch, pero taˈ chiquiˈ xcwin chi jqˈuisic, ticheˈtak chirij.
Wi wiˈ jono rey raj tibˈe chˈoˈjin riqˈui jono rey chic, ¿taˈcˈu tijchomorsaj nabˈe wi ticwiniˈ lajuj mil (10,000) chi soldad chi chˈoˈj riqˈui junwinak mil (20,000) chi soldad?
Tijchomorsaj wi mitaˈ ticwin mak soldad chi chˈoˈj, aj najiˈ ajquiˈ chi taw mak jcontre cuando tijtakbˈi jono jtakoˈn chi jbˈij re man rey chi ticantak pi utzil pire maˈ tichˈoˈjintak.
Y jiˈcˈulon atak wi wiˈ jono chawechak taˈ tican jyeˈ juntir kelen re ri wiˈ, taˈ tzi tioc pire ajtijol ribˈ chwij, xcheˈ Kakaj Jesús.
Man atzˈam tziyiˈn, pero wi man atzˈam tiel jquiˈl taˈ chiquiˈ tijnaˈ tran quiˈ.
Taˈ chiquiˈ nen tichacuj, taˈ tzi re ulew ni taˈ chiquiˈ tzi pire ticojsaj xoˈlak abono, tichak tˈojsajbˈic. Nen titonc, jteˈ jcholajl ri tambˈij, xcheˈ Kakaj Jesús rechak cristian.

15

Mak ajtzˈonaltak alcabar pachak nicˈj ajmacbˈ xjutuntak riqˈui Kakaj Jesús chi jtaic Jyolj Kakaj Dios ri tijin tijbˈij.
Xpetak mak fariseo pach yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios, xoctak chi yokˈon chirijil Kakaj Jesús, xijtak: Man winak ri tijcˈulaˈ mak ajmacbˈ y tiwiˈn riqˈuilak, xcheˈtak chiribˈil ribˈak.
Jwiˈliˈli Kakaj Jesús xoc chi jbˈij jun esbˈi noˈj rechak jilonri:
Wi wiˈ jono chawechak wiˈ jun cient (100) jcarner y tibˈe chi jyukˈicak y etke tican saach jun rechak, re tican jyeˈ mak junmuchˈ bˈelejlajuj (99) wich takˈj y tibˈe chi jtoquic man jun ri xcan sachok asta tina jtaˈna.
Y cuando tibˈe jteˈch, tichak quiˈcotc, tijtˈojch rij jkul, tipetc.
Y cuando titaw laj richoch, tijtak jsiqˈuij yak richcˈulchiˈ pach yak jcˈulja y tijbˈij rechak: Quiˈcotentak wiqˈuil jwiˈl xintaˈ man incarner ri xsaachc, ticheˈ rechak.
Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi wiˈ mas quiˈcotemal lecj cuando jun ajmac tijcˈam jkˈabˈal jmac chiwch Kakaj Dios chiwchak yak junmuchˈ bˈelejlajuj (99) cristian ri qˈuexelchak jnoˈjak jwiˈlak y sucˈulchak ranmak chiwch Kakaj Dios, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic: Wi wiˈ jono anm wiˈ lajuj (10) jpwaak y tijtzak jun jpwaak la ja, ¿taˈcˈu tijtzij jkˈakˈ chi jtoquic? Y, ¿taˈcˈu tioc chi jmesic jpam richoch y tijtoc jpwaak laj mes asta tina jtaˈna?
Y cuando tijtaˈ man pwak, tijtak jsiqˈuij juntir yak richcˈulchiˈ pach yak jcˈulja y tijbˈij rechak: Quiˈcotentak wiqˈuil jwiˈl xintaˈ impwaak ri xintzakc, ticheˈ rechak.
Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak, cuando wiˈ jono ajmac tijcˈam jkˈabˈal jmac chiwch Kakaj Dios, yak ranjl Kakaj Dios subˈlaj tiquiˈcottak, xcheˈ rechak.
Kakaj Jesús xij chic jun esbˈi noˈj rechak cristian jilonri: Wiˈ jun winak wiˈ quibˈ jcˈajol.
Xpe man kˈunixel, xij re jkaj: Tat, jach chwe lajori lawiˈ ri textament ri tajach chwe nen or, xcheˈ re jkaj. Xpe jkajak, xjach chiwchak nen jnimakl titoˈntak chi quibˈ ribˈilak.
Ajriˈke quibˈ uxibˈ kˈij jjachic textament rechak, xpe man kˈunixel xoc chi jcˈayaj lawiˈ ri xjachsaj re. Xcˈambˈi man pwak li, xeˈ chinaj li jun tilmit chic. Claˈ xoc chi jsachic jpwaak lak etzltak kelen ri raj re tran laj jcˈaslemal.
Man cˈojol winak li xqˈuis juntir jpwaak chi sachem. Xpe jun nimlaj wiˈjal li tilmit ri lamas wiˈw, re subˈlaj xcˈok jwiˈl wiˈjal.
Xeˈ jtzˈonaj jchac riqˈui jun winak claˈ. Xpe man winak li, xtakbˈi chi rilbˈej aak laj rulew.
Man cˈojol winak li subˈlaj ticam jwiˈl wiˈjal, rajti ranm tijtij man jloˈ aak, pero taˈ tiyeˈsaj luwar re tijtij.
Ajrucˈreˈ xcuxtaj jwiˈl, xoc chi jchomorsaj laj ranm y xij: Subˈlaj mocom wiˈ riqˈui inkaj, rechak taˈ ajlal jwaak tijtijtak y rucˈ in incam jwiˈl wiˈjal neri.
Lajori inkˈaj la ja riqˈui inkaj y tambˈij re: Tat, cuy immac, xintocaˈ immac chiwch Kakaj Dios y chawch at.
Taˈ chiquiˈ ticˈular pi we tabˈij chi iniˈ acˈajol, in acojeˈ pi jun amocom, incheˈ re, xcheˈ laj ranm.
Jilonli xchomorsaj xkˈaj la ja riqˈui jkaj. Aj najiˈ wiˈw re ja cuando xilsajbˈi jwiˈl jkaj y jkaj cuando xril jwich jcˈajol, subˈlaj xril cˈur jwich. Xeˈ jol chi jcˈulic, xkˈaluj y xtzˈubˈaj.
Xpe jcˈajol, xij: Tat, cuy immac, xintocaˈ immac chiwch Kakaj Dios y chawch at. Taˈ chiquiˈ ticˈular pi we tabˈij chi iniˈ acˈajol, xcheˈ re jkaj.
Xpe jkaj, xij re yak jmocom: Esajtakch jono kuslaj itzˈik claˈ, cojtak chirij laj or y cojtak jun matkˈabˈ laˈ jkˈabˈ y jxajbˈ laˈ rakan.
Cˈamtatakch man tioˈjlaj wacx, camsajtak, katijeˈtak, kabˈaneˈtak nimakˈij,
jwiˈl incˈajol ri chinchˈol in xcamiˈn, pero nicˈ riqˈuil xcˈastasajiˈ jwich laj jcamnakl. Xsaachna, pero lajori xkˈaj chiquiˈch, xcheˈ. Jilonli xcholtak jbˈanic jun nimakˈij.
Y man nabˈeal re jcˈajol bˈesaliˈ li chac y cuando xkˈajch, xtaw chijcˈulel ja riˈchak tijta tichak tijin kˈojom re nimakˈij la ja y xojoj.
Xpe re, xsiqˈuij jun mocom, xtzˈonaj re nen chac tijin nimakˈij la ja.
Man mocom xij re: Jwiˈl xyukiˈ akˈun, akajak xtak jcamsaj man tioˈjlaj wacx y xan jun nimakˈij pi re jwiˈl tziyiˈ jwich taˈ nen xtaˈw, xcheˈ re.
Subˈlaj xpe retzal man nabˈeal cuando xta chi jilonli xijsaj re, taˈ chiquiˈ raj tioc la ja. Xeˈna jkaj chi jbˈij re chi tioc la ja.
Re xij re jkaj: Subˈlaj junabˈ inchacunak aacˈl y ni jun bˈwelt miti bˈanal inwiˈl ri inatakwiˈ. Y ni jun qˈuisicˈ sipal chwe awiˈl pire tambˈan jono nimakˈij pach yak wichcˈulchiˈ.
Rucˈ lajori cuando xyuk acˈajol ri, ri xeˈ jqˈuiseˈch apwaak chi sachem riqˈui mak tzˈiˈtaklaj anm, xatakaˈ jcamsaj man tioˈjlaj wacx pire jnimakˈj, xcheˈ re jkaj.
Jkaj xij re: At walcˈwal, at watiˈ wiqˈuil y juntir kelen we ri wiˈ awechiˈn.
Pero lajori pi jcholajliˈ tikabˈan nimakˈij chirij akˈun jwiˈl chinchˈol in xcamiˈn, pero nicˈ riqˈuil xcˈastasajiˈ jwich laj jcamnakl. Xsaachna, pero xkˈaj chiquiˈch, xcheˈ winak re jcˈajol, xcheˈ Kakaj Jesús.

16

Kakaj Jesús xij chic jilonri rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Wiˈ jun winak subˈlaj bˈiom y wiˈ jun jmocom wiˈ pire jbˈabˈal mocom chi jchajaj juntir kelen re. Xpetak nicˈj cristian, xeˈ jbˈijtak re man bˈiom chi man mocom li tijin tijqˈuis juntir kelen re.
Xpe man bˈiom, xtak jsiqˈuij man jbˈabˈal mocom y cuando xtaw man jmocom riqˈuil xtzˈonaj re: ¿Nen tabˈij chirij ri xyuk bˈijsaj chwe jwiˈl cristian chawij? Lajori chwaj twetemaj nen jbˈanic juntir kelen we ri jachal laj akˈbˈ inwiˈl, jwiˈl lajori ateliˈ li chac wiqˈuil, xcheˈ re man mocom.
Man jbˈabˈal mocom xoc chi jchomorsaj laj ranm nen tran, xij: ¿Nen tambˈan lajori jwiˈl impatron taˈ chiquiˈ tijyeˈ inchc? Y taˈ chiquiˈ inchokˈbˈ chi chac y wi tantzˈonaj limoxn xoˈlak bˈe, qˈuixibˈal pi we, xcheˈ.
Etke xyuk laj ranm, xij: Lajori wetamchak nen tambˈan pire incˈulsaj laj richoch jono cristian cuando inesajbˈi laj inchc neri, xcheˈ.
Xtak jsiqˈuijcak chi jujunal mak cristian ri wiˈ jcˈasak riqˈui jpatron y xtzˈonaj re man xtaw nabˈe: ¿Jurubˈ acˈas riqˈui impatron? xcheˈ re.
Y man winak ri wiˈ jcˈas, xij: Bˈelejebˈ cient riqˈui oxcˈal waxaklajuj (978) galón aceit olivo incˈas, xcheˈ. Y xpe man jbˈabˈal mocom, xij re: Coˈ ri jwujal man acˈas, lajori cubˈren y cˈam man awuj y tzˈibˈaj xilj chi quejabˈ cient riqˈui jun muchˈ bˈelejebˈ (489) galónke acˈas, xcheˈ re.
Cuando xtaw chic man jun ri wiˈ jcˈas, xtzˈonaj re: Y at, ¿jurubˈ acˈas riqˈui impatron? xcheˈ re. Man winak ri wiˈ jcˈas, xij: Jun cient (100) quintal chi trig incˈas, xcheˈ. Y xpe man jbˈabˈal mocom, xij re: Coˈ ri jwujal man acˈas, lajori cubˈren y cˈam man awuj y tzˈibˈaj xilj chi junmuchˈ (80) quintalke acˈas, xcheˈ re.
Cuando xta man patron nen mo mak noˈj ri tijin tran man jbˈabˈal mocom, subˈlaj xsaach jchˈol chi jtaic mak jnoˈj. Mak cristian ri retake wich ulew wiˈna mas jnoˈjak chi jchomorsaj rij mak kelen ri, chiwchak yak cristian ri wiˈtakchak chi sak jwiˈl wiˈtakchak laj jkˈabˈ Kakaj Dios.
Tambˈij chawechak chi cojtak mak abˈiomilak ri reke wich ulew pire atcwintak chi jtaˈic mas awichcˈulchiˈak y cuando tiqˈuis juntir abˈiomilak, wiˈ nen atcˈuluwtak li jun luwar ri taˈ jqˈuisic lamas atjekertak.
Nen jun cristian tzi tran re junquitz, tziyiˈ tran cuando tiyeˈsaj mas re. Pero nen jun cristian taˈ tzi tran re junquitz, taˈ tzi tran cuando tiyeˈsaj mas re.
Atak wi taˈ tzi tabˈantak chirij abˈiomilak ri reke wich ulew, ¿nencˈu tiyeˈw tzˈetel bˈiomil re lecj chawechak ri taˈ jqˈuisic?
Y wi mitaˈ tzi anoˈjak chirijak mak kelen ri maˈ awechak taˈn, ¿nencˈu tiyeˈw chawechak lawiˈ ri awechak?
Taˈ ni jono mocom ticwin chi chac riqˈui quibˈ patron, jwiˈl tina jxutna jun y tijlokˈaj jun chic. Ticojon chiwch jun y taˈ ticojon chiwch jun chic. Atak taˈ atcwintak chi jbˈanic lawiˈ raj Kakaj Dios tabˈantak wi tibˈe awanmak chirij bˈiomil ri reke wich ulew, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Mak fariseo cuando xtatak nen xij Kakaj Jesús, xritzˈbˈejtak jwich jwiˈl rechak riˈ bˈesal ranmak chirij jbˈiomilak.
Kakaj Jesús xij rechak mak fariseo: Atak tacoj akˈijak chiwchak cristian chi sucˈuliˈ awanmak chiwch Kakaj Dios, pero Kakaj Dios retamiˈ nen achomorsaˈn laj awanmak. Nen jono cojol jkˈij jwiˈlak cristian xutuliˈ jwiˈl Kakaj Dios, xcheˈ Kakaj Jesús rechak mak fariseo.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Ojr riˈ xijsaj rechak cristian ri tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios pach ri xcan jtzˈibˈajtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios asta cuando xyuk Juan Ajbˈanal Jaˈtiox. Y laˈ mak junabˈ re Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xticarch jbˈij tzilaj jtaquil re nen mo titakon Kakaj Dios chibˈak cristian. Jwiˈliˈli subˈlaj qˈui tijin tijcoj jcowil ranmak chi jcojic jyolj Juan Ajbˈanal Jaˈtiox pire tioctak laj jkˈabˈ Kakaj Dios.
Taˈ mas cˈax wi tisaach jwich caj pach ulew chiwch tisaach jwich junquitz re Jpixbˈ Kakaj Dios pach ri xcan jtzˈibˈajtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios.
Wi wiˈ jono winak tican jacheˈ rixokl y ticˈuliˈy chic riqˈui jun anm chic, chiwch Kakaj Dios tijin trechbˈej jun anm ri maˈ jcˈulajl taˈn. Y wi wiˈ jono winak ticˈuliˈy riqˈui man anm ri xcan jachsajok jwiˈl richjil, chiwch Kakaj Dios tijin trechbˈej jun anm ri maˈ jcˈulajl taˈn, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xij chic: Wiˈ jun winak subˈlaj bˈiom ri tijcoj kustaklaj itzˈik y nojel kˈij tran kustaklaj comon wicˈ.
Y wiˈ jun sicˈ winak ri jbˈij Lázaro qˈuisil rij li chˈaˈcˈ y tijtzˈonaj limoxn. Re ticubˈar lak ulew chiˈ pwert riqˈui man bˈiom.
Y sicˈ winak li riˈ raj tijtij mak jxercˈ wa ri titzaak xeˈ mex riqˈui man bˈiom. Y tipetak mak tzˈiˈ tioctak chi jrekˈic jwich mak chˈaˈcˈ chirij sicˈ winak.
Cuando xtaw jun kˈij xcam sicˈ winak li, xcˈamsajbˈi jwiˈlak yak anjl lamas wiˈ Abraham. Y cuando xcam man bˈiom xeˈ muksajok.
Cuando man bˈiom tijin tijtij cˈax li man luwar ri lamas ticˈolsaj jsantilak camnakibˈ, xnaˈtunbˈic, xrilbˈi Abraham wiˈ li jun luwar subˈlaj naj y wi Lázaro riqˈuil.
Y man bˈiom subˈlaj cow xchˈaˈwc, xijbˈi re Abraham: Kaj Abraham, ilcojoˈ cˈur inwch. Bˈan tokˈobˈ chwe, bˈij re Lázaro chi tijmuˈchcojoˈ bˈa jkˈabˈ li jaˈ y tiyuk jorobˈsaj bˈa wakˈ laˈ, jwiˈl in mas cˈax tijin tantij neri li kˈakˈ, xcheˈ man bˈiom.
Pero Abraham xij re: At walcˈwal, cuxtaj awiˈl chi at xatijaˈ utzil laj acˈaslemal cuando xatwaˈx wich ulew. Pero Lázaro subˈlaj cˈax xtij cuando xwaˈx wich ulew, ajriˈ neri xyuk jteˈ utzil y at ajriˈ claˈ xyuk atijeˈ cˈax.
Pero lajori wiˈ jun nimlaj xelebˈxan laj kaxoˈl aacˈlak, jwiˈliˈli taˈ ni jono rechak mak ri wiˈtak neri tijnaˈ tikˈaxtakbˈi claˈ y taˈ ni jono rechak mak ri wiˈtak claˈ tijnaˈ tikˈaxtakch neri, xcheˈ Abraham re.
Y man bˈiom xij chic re Abraham: Kaj Abraham, bˈan jun tokˈobˈ chwe, takbˈi Lázaro laj richoch inkaj.
Claˈ ajwiˈtakaˈ jobˈ yak wechˈelxic chic y tibˈe jbˈijcojoˈ rechak chi mi ran rechak chapcaˈ ximbˈan in pire maˈ tipetak neri lamas titijsaj subˈlaj cˈax, xcheˈ re Abraham.
Abraham xij chic re: Pi rechak wiˈ Jpixbˈ Kakaj Dios ri xcan tzˈibˈaj jwiˈl Moisés y wiˈ Jyolj Kakaj Dios ri xcan jtzˈibˈajtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ojrtaktzij y riˈ li jcojeˈtak nen tijbˈij, xcheˈ Abraham re.
Y man bˈiom xij chic: Tzˈetiˈn, Kaj Abraham, pero wi wiˈ jono ticˈastasaj jwich laj jcamnakl xoˈlak camnakibˈ titaw riqˈuilak, rechak tijqˈuexaˈ jnoˈjak chiwch Kakaj Dios, xcheˈ re Abraham.
Pero Abraham xij chic re: Wi taˈ tijcojtak Jpixbˈ Kakaj Dios ri xcan jtzˈibˈaj Moisés y Jyolj Kakaj Dios ri xcan jtzˈibˈajtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ojrtaktzij, riˈticˈu chic tijcojtak jyolj jun ri ticˈastasaj jwich laj jcamnakl xoˈlak camnakibˈ, xcheˈ Abraham re, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak ajtijol ribˈak chirij.

17

Kakaj Jesús xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Cocˈxoˈlke wiˈ nen tibˈanow re jun cristian tikej li mac. Pero cˈur jwich jun cristian ri tibˈanow re jun chic tikej li mac jwiˈl masna cˈax tijtij.
Riˈ mas tzi tiximsajbˈi jun nimlaj abˈaj re queˈm chi jkul y titˈojsajbˈi li mar chiwch tran chi timacun yak ri taˈ mas nim jkˈijak ri cubˈul jchˈolak chwij.
¡Atak cwentijke aybˈak! Wi wiˈ jono awechˈelxic chwij tibˈanow cˈax chawe, kˈel chirij ri tijin tran y wi tijqˈuex jnoˈj, cuy jmac.
Y wi wiˈ jun kˈij tran wukubˈ (7) bˈwelt cˈax chawe y wukubˈ (7) bˈwelt tiyuk aacˈl chi jtzˈonaj jcuyic jmac chawch y tijbˈij: Cuy immac, taˈ chiquiˈ tambˈan, ticheˈ chawe, cuy jmac, xcheˈ Kakaj Jesús.
Y yak jtakoˈn Kakaj Jesús ri Kajawl xijtak re: Yeˈ mas jcubˈarbˈ kachˈol chawij, xcheˈtak re.
Kakaj Jesús ri Kajawl xij rechak: Witi cubˈul achˈolak chwij chapcaˈ jnimal jun ra bˈakˈ jwich mostas, atcwintakaˈ tabˈijtak re man nim cheˈ ri, jilonri: Bˈukˈbˈi aybˈ neri y tibˈe atiqueˈ aybˈ li mar, atcheˈtak re y man cheˈ ticojoniˈ chawchak, xcheˈ rechak.
Kakaj Jesús xij chic rechak yak jtakoˈn: Y wi wiˈ jono chawechak wiˈ jono jmocom tijtakbˈi li chac chirij wacx o tijtakbˈi chi jyukˈic rawj y cuando tikˈajch man mocom li, taˈ tijbˈij re man mocom: Tzaj, cubˈren, tij aw, taˈ ticheˈ re.
Re tijbˈij: Bˈan jwaˈx wa re tantij re sinar y yeˈch bˈa mex, incolajna in nabˈe, ajrucˈreˈ tatij chic aw at, ticheˈ re.
Y taˈ rajwax ticˈomowaj re man mocom li jwiˈl riˈ xan juntir nen ri xijsaj re.
Y jiˈcˈulon atak cuando tabˈantak juntir ri tijbˈij Kakaj Dios chawechak, bˈijtak: Oj, ojke mocom ri taˈ nen ojchoconwiˈ, jwiˈl xike xkabˈan lawiˈ raj Kakaj Dios xkabˈan, atcheˈtak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús cuando bˈenam re Jerusalén xkˈaxbˈi laj xoˈlak Samaria pach Galilea.
Cuando xtaw li jun luwar, xpetak lajuj (10) chi winak chi jcˈulic, wiˈ yajel chirijak ri jbˈij lepra. Mak winak li taˈ xjutuntak chijcˈulel Kakaj Jesús, jiˈke xwaˈrtakch chinaj re,
xijtakch re: Kaj Jesús Ajtijonl, il cˈur kawch riqˈui kayaj, xcheˈtakch re Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús cow xrilbˈi mak winak y xij rechak: Jattak, cˈutta aybˈak chiwchak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios, xcheˈ rechak. Rechak xeˈtak y cuando bˈesaltak lak bˈe bˈenam rechak riqˈui yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios, xel man yajel chirijak y xtzibˈtak.
Jun rechak mak winak li cuando xril chi xtzibˈiˈn, xkˈaj riqˈui Kakaj Jesús, tichak chˈejej chi jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios.
Y cuando xtaw riqˈui Kakaj Jesús xxucaj ribˈ chiwch y xxulbˈaˈ jcaybˈal asta xtaw chiˈ jwich lak ulew chi jcˈomowaj re chi xtzibˈiˈn. Y man winak li aj Samariayiˈn.
Kakaj Jesús xij: ¿Miti lajujiˈ ribˈilak mak winak ri xtzibˈtak? ¿Lacˈumas xeˈtak mak bˈelejebˈ chic?
¿Xicˈuke jun winak ri, ri maˈ rijajl taˈ Israel xkˈajch chi jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios chi xtzibˈiˈn? xcheˈ.
Kakaj Jesús xij re man winak: Bˈiiten y jat laj awichoch, xattzibˈiˈ jwiˈl xcubˈar achˈol chwij, xcheˈ.
Mak fariseo xtzˈonajtak re Kakaj Jesús nen or tipe jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian wich ulew. Y Kakaj Jesús xij rechak: Jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian wich ulew taˈ tiilsaj cuando tipetc.
Ni jonok tibˈin chi wiˈ neri o wiˈ jili, jwiˈl jtakon Kakaj Dios wiˈchak chaxoˈlak, xcheˈ re mak fariseo.
Y xij chic rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Tina tawna jun kˈij atak rajti awanmak wiˈti chic chaxoˈlak Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, pero taˈ chiquiˈ tawiltak jwich.
Y wi wiˈ cristian tibˈin chawechak: Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil wiˈ neri o wiˈ jili, ticheˈtak, pero ma cojowtak y mat bˈetak chi rilic.
Jwiˈl cuando titaw kˈij tipe chic wich ulew Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, jilon jpetic chapcaˈ jun coyop tijkopajch ribˈ li jun lad re caj, tijsakabˈsajiˈ juntir xeˈ caj.
Pero nabˈe tina jtijna subˈlaj cˈax y tina xutsajna jwiˈlak mak cristian ri wiˈtak re mak junabˈ lajori.
Y cuando titaw kˈij tipe chic wich ulew Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, cristian tranaˈtakaˈ chapcaˈ xantak cristian laˈ mak junabˈ cuando xwaˈx Noé wich ulew.
Mak cristian li xtakejtak jbˈanic lawiˈ rajak rechak trantak. Rechak tiwiˈntak, tikˈabˈartak, ticˈuliˈytak y tijcˈulbˈaˈ ralcˈwalak asta cuando xtaw kˈij xjaw Noé li arc. Xchol jun nimlaj kˈalaj y xsaach jwich juntir ri wiˈtak wich ulew.
Jilon trantak chapcaˈ xantak mak cristian laˈ mak junabˈ cuando xwaˈx Lot li tilmit Sodoma. Mak cristian li xeˈ ranmak chirij jwaak, chirij kˈabˈric, chirij lokˈomanc, chirij cˈayinc, chirij ticoˈn y chi bˈanojtak ja.
Pero cuando xelbˈi Lot li tilmit Sodoma xpe kˈol pach kˈakˈ lecj, xkej chibˈ man tilmit li y juntir mak cristian ri wiˈtak li man tilmit xsaach jwichak li kˈakˈ.
Y cuando tikˈaj chicch wich ulew Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil jilon cˈax li tijtijtak mak cristian ri taˈ ticojontak chiwch Kakaj Dios.
Y cuando titaw kˈij li, nen wiˈ bˈa ja, mi oc chic chi resaj kelen re la ja y nen wiˈ lak chac mi kˈaj chic laj richoch.
Riˈ cuxtaj awiˈlak nen xansaj re rixokl Lot ojr.
Nen jono cristian taˈ raj tijyeˈ ribˈ pi camic jwiˈlke tran lawiˈ raj Kakaj Dios tran, tisaachiˈ jwich, pero nen tijyeˈ ribˈ pi camic inwiˈl in, ticolmajiˈn.
In tambˈij chawechak cuando titaw kˈij li, li jun akˈabˈ wiˈtak quibˈ chi waraj chibˈ jun chˈat, jun ticˈamsajbˈic y jun tican yeˈsajok.
Y wiˈ quibˈ anm, nicˈ tijintak chi queˈm, jun ticˈamsajbˈic y jun tican yeˈsajok.
Y wiˈtak quibˈ winak, nicˈ tijintak li chac, jun ticˈamsajbˈic y jun tican yeˈsajok, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Cuando xtatak yak ajtijol ribˈak chirij chi jilonli xij, xtzˈonajtak re: Kajawl, ¿lacˈumas tibˈanwiˈ jilonli? xcheˈ rechak. Kakaj Jesús xij rechak: Lamas wiˈ jun camnak awaj, claˈ tijmulbˈaˈ ribˈak mak cˈuch, xcheˈ rechak.

18

Kakaj Jesús xij jun esbˈi noˈj rechak yak ajtijol ribˈak chirij pire tijcˈut chiwchak chi rajwaxiˈ cocˈxoˈlke tichˈaˈwtak riqˈui Kakaj Dios y taˈ tijquibˈaj ranmak.
Xij rechak: Wiˈ jun kˈatbˈitzij xwaˈx li jun tilmit, taˈ tijcoj jkˈij Kakaj Dios y taˈ tijcoj jkˈij ni jun cristian.
Y li man tilmit li wiˈ jun anm ri camnak richjil, sicˈ anm li qˈuilaj bˈwelt titaw riqˈui man kˈatbˈitzij chi jtzˈonaj kˈatbˈitzij, re riˈ raj tibˈan kˈatbˈitzij chirij jun jcontre.
Man kˈatbˈitzij xeˈ quibˈ uxibˈ kˈij taˈ raj tran jkˈatbˈitzij chirij, pero cuando xtaw jun kˈij xqˈuistaj ranm chi rilic sicˈ anm, xij laj ranm: Onque taˈ tancoj jkˈij Kakaj Dios y taˈ tancoj jkˈijak mak cristian,
pero jwiˈl man anm ri, ri camnak richjil, nojel kˈij tiyuk chi jtzˈonaj kˈatbˈitzij chwe, lajori tambˈan kˈatbˈitzij chirij man jcontre jwiˈl wi mitaˈ tambˈan kˈatbˈitzij chirij man jcontre tiqˈuistaj wanm jwiˈl nojel kˈij tiyuk wiqˈuil, xcheˈ man kˈatbˈitzij, xcheˈ Kakaj Jesús.
Y Kakaj Jesús ri Kajawl xij chic rechak: Tatak jcholajl nen xij man kˈatbˈitzij ri taˈ sucˈul ranm chiwch Kakaj Dios.
Y, ¿riˈticˈu chic Kakaj Dios maˈ tijtˈoˈ laj or yak cristian ri chaˈl jwiˈl ri tichˈaˈwtak riqˈuil chi lakˈj chi lakˈabˈ?
Pero in tambˈij chawechak chi atjtˈowaˈtakaˈ laj or. Pero cuando tipe chic wich ulew Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, taˈ etemal jurubˈ cristian tiyuk jteˈ ri cubˈul jchˈolak chirij, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Wiˈ nicˈj rechak mak cristian ri tijbˈijtak laj ranmak chi rechak sucˈuliˈ ranmak chiwch Kakaj Dios, pero tijxuttak yak nicˈj cristian chic, jwiˈliˈli Kakaj Jesús xij jun esbˈi noˈj rechak jilonri:
Wiˈ quibˈ winak xeˈtak li nimi richoch Kakaj Dios chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios, jun fariseo y jun ajtzˈonal alcabar.
Man fariseo pi waˈl xoc chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios, xij: At, Kakaj Dios, tancˈomowaj chawe chi in, maˈ in taˈ nicˈ chapcaˈ mak nicˈj cristian chic, pur alkˈomtak y nicˈj chic pur etzl jnoˈjak re cristian y nicˈj chic tijrechbˈejtak jun cristian chic ri maˈ jcˈulajlak taˈn y maˈ in taˈ nicˈ chapcaˈ man jun ajtzˈonal alcabar ri.
In tambˈanaˈ cacabˈ kˈij ayun re nojel xuman y nen jnimal tanchˈec, tanyaˈ jlájuj chawe, xcheˈ man fariseo.
Pero man ajtzˈonal alcabar xcan waˈr chinaj re man fariseo y cuando xchˈaˈw riqˈui Kakaj Dios xxulbˈaˈ jcaybˈal lak ulew. Re taˈ xbˈit jcaybˈal lecj, xike xtˈic chi jchˈol chi kˈabˈ y xij re Kakaj Dios: At, Kakaj Dios, il cˈur inwch, cuy immac. In, iniˈ jun ajmac chawch, xcheˈ.
Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi man ajtzˈonal alcabar li, cuando xkˈaj laj richoch, sucˈulchak ranm chiwch Kakaj Dios, pero man fariseo taˈ xsucˈulabˈ ranm chiwch Kakaj Dios. Jwiˈl nen jonok tijcoj jkˈij ricˈan, taˈ ticojsaj jkˈij, pero nen taˈ tijcoj jkˈij, riˈ li ticojsaj jkˈij, xcheˈ Kakaj Jesús.
Jun kˈij xcˈamsajtakbˈi mak tral acˈl riqˈui Kakaj Jesús pire tijyeˈ jkˈabˈ laj jbˈaak, pero cuando xriltak yak ajtijol ribˈak chirij, xkˈeltak mak cristian ri xcˈamowtakbˈi mak tral acˈl riqˈui Kakaj Jesús.
Pero Kakaj Jesús xsiqˈuij mak tral acˈl y xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Ma kˈeltak, yeˈtak luwar rechak mak tral acˈl tipetak wiqˈuil jwiˈl jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian pirechiˈ yak ri chapcaˈ tral acˈl ri.
Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi nen taˈ tijcˈul jtakon Kakaj Dios chapcaˈ jun ral acˈl taˈ tioc lamas titakon Kakaj Dios chibˈak cristian, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Jun winak ri nim jkˈij chijxoˈlak yak rijajl Israel xtzˈonaj re Kakaj Jesús: At, Tzilaj Ajtijonl, ¿nen rajwax tambˈan pire tantaˈ tzilaj cˈaslemal riqˈui Kakaj Dios lecj ri taˈ jqˈuisic? xcheˈ re.
Xpe Kakaj Jesús, xtzˈonaj re: ¿Nen chac tabˈij chwe chi iniˈ tzi? Taˈ ni jun tzi, xike Kakaj Dios ri tzi.
Awetamiˈ Jpixbˈ Kakaj Dios ri tijbˈij jilonri: Ma wechbˈej jun jalan cristian wi maˈ acˈulajl taˈn, mat camsanc, mat alkˈanc, maˈ mol tzij chirij jun cristian y coj jkˈij akaj achuch, ticheˈ, xcheˈ re.
Man winak li xij re Kakaj Jesús: Juntir li xincojaˈch pi aj in acˈl, xcheˈ.
Cuando xta Kakaj Jesús chi jilonli xij man winak, xij chic re: Ajwiˈ jun kelen rajwax tina abˈanna. Cˈayta juntir kelen awe ri wiˈ y man rijil tajach chiwchak yak ri wiˈ rajwax rechak. Jilonli tiwaˈxiˈ subˈlaj utzil pi awe riqˈui Kakaj Dios lecj pi jqˈuexwach abˈiomil, ajrucˈreˈ atpe wiqˈuil pire atxambˈer chwij, xcheˈ re.
Man winak li, cuando xta chi jilonli xijsaj re, subˈlaj xbˈison jwiˈl subˈlaj bˈiomiˈn.
Kakaj Jesús cuando xril chi tichak bˈisonc, xij: Subˈlaj cˈax roquicak mak bˈiom lamas titakon Kakaj Dios chibˈak cristian.
Riˈ taˈ mas cˈax jkˈaxic jun camello laj bˈakˈ jwich jun acux chiwch roquic jun bˈiom lamas titakon Kakaj Dios chibˈak cristian, xcheˈ.
Cuando mak cristian xtatak chi jilonli, xijtak re Kakaj Jesús: Wi jilonli, taˈ ni jun ticolmaj laj jkˈabˈ jmac, xcheˈtak re.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Pi rechak cristian taˈ ni jonok ticwinc, pero Kakaj Dios taˈ ni jun kelen maˈ ticwin chi jbˈanic, xcheˈ rechak.
Xpe Pedro, xij re Kakaj Jesús: Oj xcaniˈ kayeˈ juntir kelen ke ri wiˈ y xojxambˈeriˈ chawij, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij: Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak nen jono cristian tican jyeˈ richoch, jkaj jchuch, rechˈelxic, rixokl y ralcˈwal jwiˈlke tijbˈij nen mo titakon Kakaj Dios chibˈak cristian,
tijcˈulaˈ subˈlaj nim jqˈuixel neri wich ulew y tijtaˈ tzilaj cˈaslemal riqˈui Kakaj Dios lecj ri taˈ jqˈuisic, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xsiqˈuijbˈi pi ricˈanak yak cabˈlajuj (12) jtakoˈn y xij rechak: Lajori ojbˈetak Jerusalén lamas titawiˈ chiwch juntir ri xcan jtzˈibˈajtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios chirij Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil.
Re tijachsaj laj jkˈabˈak yak maˈ rijajl taˈ Israel, rechak tritzˈbˈejtak jwich, tijyokˈtak y tijchubˈajtak jwich.
Tijsecˈtak y tijcamsajtak, pero laj jrox kˈij tina cˈastasajna jwich laj jcamnakl, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Pero rechak taˈ xtatak jcholajl nen tielwiˈ ri xijsaj rechak jwiˈl Kakaj Jesús, jwiˈl taˈ yeˈl luwar rechak tretemajtak jcholajl.
Cuando tawem tran Kakaj Jesús Jericó, wiˈ jun sicˈ moy cubˈul chiˈ bˈe tijin tijtzˈonaj limoxn.
Cuando sicˈ moy xta chi subˈlaj cristian tijin tikˈaxtak, re xtzˈonaj rechak cristian nen tijin tibˈanc.
Mak cristian xijtak re chi Kakaj Jesús aj Nazaret tijin tikˈax claˈ.
Xpe re, cow xchˈejejc, xij: ¡Kaj Jesús, Jcˈajol David, il cˈur inwch! xcheˈ.
Xpetak mak cristian ri nabˈetakbˈic, xkˈeltak, riˈ rajak taˈ chiquiˈ tichˈaˈwc, pero mas chiquiˈ cow xchˈejejc, xij chic: ¡Jcˈajol David, il cˈur inwch! xcheˈ.
Kakaj Jesús xwaˈrc, xtak jcˈamic sicˈ moy. Cuando xtaw sicˈ moy chijcˈulel, xtzˈonaj re:
¿Nen chawaj tambˈan chawe? xcheˈ re. Sicˈ moy xij: Wajawl, chwaj innaˈtunc, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij chic re: Naˈtunok. Xattzibˈiˈ jwiˈl xcubˈar achˈol chwij, xcheˈ re.
Y sicˈ moy laj or xnaˈtunc y xambˈerbˈi chirij Kakaj Jesús, tichak tijin chi jbˈixaj jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios. Y jilon juntir mak cristian ri xiliwtak nen xansaj re sicˈ moy, xbˈixajtak jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios.

19

Kakaj Jesús bˈenam re xkˈaxbˈi li man tilmit Jericó.
Y claˈ wiˈ jun bˈiomlaj winak ri jbˈij Zaqueo, ri jbˈabˈalak mak ajtzˈonaltak alcabar.
Y Zaqueo riˈ raj tijchˈobˈ jwich Kakaj Jesús, pero taˈ tijnaˈ tril jwich chijxoˈlak subˈlaj cristian jwiˈl re taˈ naj rakan.
Jwiˈliˈli xnabˈer jol, riˈ raj tril jwich, xeˈ jaw bˈa jun cheˈ ri jbˈij sicómoro ri wiˈ chiˈ bˈe lamas tikˈaxwiˈ Kakaj Jesús.
Cuando Kakaj Jesús xkˈax claˈ, xnaˈtunjaˈ bˈa cheˈ y xij re Zaqueo: Zaqueo, kejench laj or, lajori rajwaxiˈ tambˈan imposad laj awichoch, xcheˈ re.
Ajrucˈreˈ Zaqueo xkejch laj or bˈa cheˈ, tiquiˈcot xyuk jcˈuleˈ Kakaj Jesús.
Y juntir cristian, cuando xriltak jilonli, xoctak chi yokˈon chirijil Kakaj Jesús, xijtak: Winak ri xeˈ raneˈ jposad laj richoch jun ajmac, xcheˈtak.
Xpe Zaqueo, xwabˈaˈ ribˈ chiwch Kakaj Jesús, xij re: Wajawl, lajori pajnicˈj re juntir kelen we ri wiˈ tanjachaˈ chiwchak yak ri wiˈ rajwax rechak y wi wiˈ cristian xinsubˈtak pire xwesaj mas pwak chirijak, tankˈasajiˈ jqˈuixel cajmul rechak mas chiwch ri jnimal ri xwesaj chirijak, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij: Lajori yak cristian ri wiˈtak la ja neri xcolmajtakaˈ laj jkˈabˈ jmacak, jwiˈl winak ri tzˈetel rijajliˈ Abraham.
Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil xpe wich ulew pirechiˈ tiyuk jtoqueˈ yak ri sacheˈltak jwiˈl jmacak pire ticolmajtak laj jkˈabˈ jmacak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Cuando yak cristian tijin tijtatak nen tijbˈij Kakaj Jesús, xpe Kakaj Jesús xij chic jun esbˈi noˈj rechak jwiˈl tawem trantak Jerusalén y yak cristian chijchˈol rechak laj or triltak titakon Kakaj Dios chibˈak.
Kakaj Jesús xij rechak: Wiˈ jun winak nim jkˈij xeˈ chinaj li jun jalan tilmit chic pire tiyeˈsaj rekleˈn pire tioc re rey laj jtilmit, ajrucˈreˈ tikˈaj chicch.
Cuando bˈenam tran xsiqˈuij lajuj (10) rechak mak jmocom. Xcan jyeˈ jujun pwak rechak chi jujunalak subˈlaj nim jwich y xij rechak: Yecomantak laˈ man pwak ri asta cuando inkˈaj chicch, xcheˈ rechak.
Pero mak cristian laj tilmit taˈ rajak jwich man winak li y chirij re xtaktak chicbˈi nicˈj cristian chi jbˈij li man tilmit li, jilonri: Oj taˈ chikaj tioc man winak li pire karey laj katilmit, xcheˈtak.
Pero re xyeˈsajiˈ rekleˈn pire rey y xkˈaj chicch laj jtilmit. Y cuando xtaw laj jtilmit, xtak jsiqˈuijcak mak jmocom ri quiek re xcan jyeˈ jpwaak cuando xecˈ, jwiˈl raj tretemaj nen jnimakl xchˈectak chirij man pwak chi jujunalak.
Cuando xtaw man nabˈe mocom ri quiek re xcan jyeˈ pwak, xij re: Kaj, apwaak ri xcan ayeˈ chwe, xchˈecaˈ lajuj (10) jqˈuiyal chapcaˈ xcan ayeˈ chwe, xcheˈ re.
Y man rey xij re: Tziyiˈ xabˈan, atiˈ jun tzilaj mocom. Jwiˈl tziyiˈ xabˈan re jun raquitz, lajori atoc pire kˈatbˈitzij chibˈ lajuj (10) chi tilmit, xcheˈ re.
Xtaw man jcabˈ mocom chic, xij re: Kaj, apwaak ri xcan ayeˈ chwe, xchˈecaˈ jobˈ jqˈuiyal chapcaˈ xcan ayeˈ chwe, xcheˈ re.
Xpe man rey, xij re man mocom li: At, atoc pire kˈatbˈitzij chibˈ jobˈ tilmit, xcheˈ re.
Pero xtaw man jun mocom chic, xij re: Kaj, coˈ apwaak ri. Ximpis li jun sutˈ y xincˈol,
jwiˈl xtzaak inchˈol chi jcojic jwiˈl wetamiˈ chi mas at cˈaˈn y atochˈon lamas taˈ nen tiquil awiˈl, xcheˈ man mocom re man rey.
Xpe man rey, xij re man mocom li: At, atiˈ jun etzl mocom y ayolj titzˈonin kˈatbˈitzij chawij, jwiˈl wi awetamiˈ chi masiˈ in cˈaˈn y inochˈon lamas taˈ tiquil inwiˈl,
xacˈamteneˈbˈi impwaak xeˈteneˈ ayeˈ pi kejom re jonok y cuando xinyuk wiˈteneˈchak ral impwaak roj xincˈuleˈ, xcheˈ re.
Xpe man rey, xij rechak yak cristian ri wiˈtak claˈ: Majtak man pwak re y yeˈtak re man immocom ri xchˈecow lajuj (10) jqˈuiyal chapcaˈ ri jqˈuiyal impwaak xcan inyeˈ re, xcheˈ.
Y yak cristian ri wiˈtak claˈ, xijtak re: Kaj, pero re wiˈchak lajuj (10) jqˈuiyal chapcaˈ ri jqˈuiyal apwaak xcan ayeˈ re, xcheˈtak re.
Man rey xij chic rechak: In tambˈij chawechak nen wiˈ mas riqˈuil, tiyeˈsaj chiquiˈ mas re, pero nen taˈ re, asta raquitz ri wiˈ riqˈuil, timajsajiˈ re.
Y tambˈij chawechak chi mak cristian ri incontrintak ri taˈ rajak inoc pire rey laj jtilmitak, cˈamtatakch y tacamsajtak chinwch, xcheˈ man rey rechak, xcheˈ Kakaj Jesús.
Cuando xijmaj jilonli jwiˈl Kakaj Jesús, xnabˈer chiwchak yak ajtijol ribˈak chirij xeˈ Jerusalén.
Y cuando xtaw chijcˈulel man tilmit Betfagé y man tilmit Betania ri wiˈtak wich witz ri jbˈij Olivos, xtakbˈi quibˈ rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Xijbˈi rechak: Jattak li man tilmit ri wiˈbˈi chawchak. Cuando attawtak claˈ, tibˈe ateˈtak jun ra bˈur ximilc, ajquiˈ ni jono cristian quejawinak re, quirtak y cˈamtakch.
Y wi wiˈ nen titzˈonin chawechak: ¿Nen chac taquirtak man ra bˈur? wi ticheˈ chawechak, tabˈijtak re: Tike chocon jwiˈl Kajawl, atcheˈtak re, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo xeˈtak. Juntir nen xijsaj rechak jilon xeˈ jteˈtak.
Cuando tijintak chi jquiric man ra bˈur, xtawtak mak rajw chi rilic y xijtak rechak yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo: ¿Nen chac taquirtak man ra bˈur? xcheˈtak rechak.
Rechak xijtak rechak mak rajw: Tike chocon jwiˈl Kajawl, xcheˈtak rechak.
Xcˈamtakch man ra bˈur riqˈui Kakaj Jesús, xyeˈtakbˈi ritzˈikak ri tijkˈuˈjtak chirij man ra bˈur, ajrucˈreˈ xjawsajtak Kakaj Jesús chirij.
Y cuando tijin jbˈic Kakaj Jesús xpetak mak cristian xlicˈ ritzˈikak ri tijkˈuˈjtak laj jbˈe Kakaj Jesús.
Cuando xmajtakch man wich xulan re man wich witz ri jbˈij Olivos, juntir yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo xcholtak chˈejejem jwiˈl jquiˈcotemak y xnimirsajtak jkˈij Kakaj Dios jwiˈl juntir mak cˈutbˈi jcwinel Kakaj Dios ri ilan jwiˈlak,
xijtak: ¡Kakaj Dios ri Kajawl wiˈ jkˈabˈ chibˈ rey ri petzal laj jbˈij! ¡Waˈxok utzil lecj! ¡Nimirsajok jkˈij Kakaj Dios lecj! xcheˈtak.
Y chijxoˈlak mak cristian li, bˈesaltakaˈ nicˈj fariseo, rechak xijtak re Kakaj Jesús: Kaj, kˈelcojoˈ yak ajtijol ribˈak chawij, xcheˈtak re.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak wi tijmaytak chˈejejem rechak, riˈ mak abˈaj tijcholtak chˈejejem, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Kakaj Jesús xtaw chijcˈulel Jerusalén. Cuando xrilbˈi jwich man tilmit li, xrokˈbˈej ribˈ chirijak mak cristian ri wiˈtak claˈ
y xij: Atak, ri watak Jerusalén, witi tawetemajtak laˈ man kˈij ri, nen tiyeˈw utzil laj awanmak, pero lajori mukuliˈ chawchak, taˈ tijnaˈ tawetemajtak.
Tina tawna jun kˈij cuando acontrak trantak jun tusum abˈaj chirij juntir atilmitak y rechak tijsuttak awijak pire maˈ atelmajtak.
Y juntir awichochak tijyojtak y taˈ chiquiˈ ni jono abˈaj tican chibˈ jun chic y atjcamsajtak, jilonli tibˈansaj chawechak jwiˈl taˈ xawetemajtak cuando xatyuk solajtak jwiˈl Kakaj Dios, xcheˈ Kakaj Jesús.
Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xoc li nimi richoch Kakaj Dios y xoc chi ruktajbˈi juntir mak ajcˈaybˈ ri wiˈtak claˈ.
Xij rechak: Tzˈibˈaliˈ li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios ri tijbˈij jilonri: Wichoch rechiˈ lamas tibˈan chˈaˈwem wiqˈuil, xcheˈ Kakaj Dios, ticheˈ.
Pero atak cojol pi molbˈi ribˈak mak alkˈom awiˈlak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak. Kakaj Jesús nojel kˈij xtijojtak cristian re Jyolj Kakaj Dios li nimi richoch Kakaj Dios. Mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios y yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios pach mak cristian ri nim jkˈijak chijxoˈlak yak rijajl Israel tijin tijtoctak nen mo trantak chi jcamsaj Kakaj Jesús.
Pero taˈ tijtaˈtak nen trantak chi jcamsaj, jwiˈl juntir cristian subˈlaj kus tijtatak nen tijbˈij Kakaj Jesús.

20

Li jun kˈij cuando tijin Kakaj Jesús chi jtijojcak cristian li nimi richoch Kakaj Dios xij tzilaj jtaquil rechak nen mo ticolmajtak laj jkˈabˈ jmacak. Y xtawtak mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios, yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y yak ri wiˈ rekleˈnak chijxoˈlak yak rijajl Israel.
Xpetak rechak, xijtak re Kakaj Jesús: Bˈij chike nen xattakow chi jbˈanic jilonri y nen xyeˈw kˈatbˈitzij laj akˈbˈ pire tabˈan jilonli, xcheˈtak re.
Kakaj Jesús xij rechak: Jilon in chwaj tantzˈonaj jun kelen chawechak. Cˈululajtak inyolj:
¿Nen xtakow re Juan Ajbˈanal Jaˈtiox chi jbˈanic jaˈtiox? ¿Kakaj Diosniˈ xtakow re o cristianke? xcheˈ rechak.
Rechak xoctak chi jchomorsaj chiribˈil ribˈak, xijtak: Wi tikabˈij chi Kakaj Dios xtakow re Juan Ajbˈanal Jaˈtiox, li tijbˈijiˈ chike: ¿Nencˈu chac taˈ xacojtak jyolj? ticheˈ.
Y taˈ tijnaˈ tikabˈij chi cristianke takowinakch re. Wi tikabˈij jilonli, mak cristian ojjcamsajtakaˈ chi abˈaj, jwiˈl rechak tijcojaˈtakaˈ chi Juan Ajbˈanal Jaˈtiox ajkˈasal Jyoljiˈ Kakaj Dios, xcheˈtak chiribˈil ribˈak.
Y jwiˈliˈli xijtak re Kakaj Jesús: Taˈ ketam nen takowinakch re, xcheˈtak.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Jilon in taˈ tambˈij chawechak nen xyeˈw kˈatbˈitzij laj inkˈbˈ chi jbˈanic jilonri, xcheˈ rechak.
Xpe Kakaj Jesús, xij chic jun esbˈi noˈj rechak cristian jilonri: Wiˈ jun winak xtic uva laj rulew y xcan jyeˈ man rulew chi kejom rechak nicˈj ajchac y xeˈ chinaj li jun jalan tilmit chic.
Cuando xtaw kˈij tikˈanabˈ jwichak mak uva, xpe man rajw ulew xtakch jun jtakoˈn riqˈuilak chi jtzˈonaj rechak mak ajkejeltak ulew lawiˈ mak jwich uva ri tiyeˈsaj re pire kejbˈire man ulew. Pero mak ajkejeltak ulew xchaptak man takoˈn li, xsecˈtak y xkˈasajtakbˈi chi taˈ nen xyeˈtakbˈi re.
Xpe chic man rajw ulew, xtak chicch jun jtakoˈn chi jtzˈonaj lawiˈ mak jwich uva ri tiyeˈsaj re pire kejbˈire man ulew, pero mak kejewinaktak ulew xsecˈtak, xyokˈtak y xkˈasajtakbˈi chi taˈ nen xyeˈtakbˈi re.
Xpe chic man rajw ulew, xtak chicch jun jtakoˈn chic chi jtzˈonaj lawiˈ mak jwich uva ri tiyeˈsaj re pire kejbˈire man ulew. Xpetak chic mak ajkejeltak ulew, xsoctak y xresajtakbˈi lak ticoˈn.
Xpe man rajw ulew, xij: ¿Nen jono tantakbˈic? Lajori tantakbˈi lokˈlaj incˈajol chi jtzˈonaj lawiˈ mak jwich uva ri tiyeˈsaj chwe pire kejbˈire man wulew, pent tichak cojontak chiwch, xcheˈ.
Pero mak ajkejeltak ulew cuando xriltak xtaw jcˈajol man rajw ulew, xijtak chiribˈil ribˈak: Riˈ re tiechbˈen man ulew, lajori kacamsajtak pire tican man ulew ri pi ke oj, xcheˈtak.
Xresajtakbˈi lak ticoˈn re uva y xcamsajtak.
Y, ¿nencˈu tran man rajw mak uva rechak mak ajchac? Re tiyuk jcamsaj mak ajkejeltak ulew y tijyeˈ chic rulew chi kejom re nicˈj ajchac chic, xcheˈ. Cuando xtatak mak cristian juntir ri xijsaj rechak, xijtak: ¡Miti tijyeˈ luwar Kakaj Dios titaw chiwch ri xabˈij! xcheˈtak.
Xpe Kakaj Jesús cow xril mak cristian y xtzˈonaj rechak: ¿Nen mo tielwiˈ ri tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios ri tijbˈij jilonri? Man abˈaj ri xcan jxuteˈtak yak ajbˈanaltak ja, riˈ xoc pire man nabˈe abˈaj pire jcowil man ja, ticheˈ.
Y nen titzaak chibˈ man abˈaj li, tikˈajmajiˈn. Y nen titzaak man abˈaj li chibˈ, tranaˈ pok, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios pach yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios rajak roj xchapeˈtak Kakaj Jesús jwiˈl xtatak jcholajl chi chirijakiˈ rechak xijsaj man esbˈi noˈj li, pero xtzaak jchˈolak chiwchak mak cristian.
Rechak xtaktakbˈi nicˈj cristian riqˈui Kakaj Jesús ri xcoj ribˈak chapcaˈ wiˈ rajwax rechak, pero taˈ tzˈet, xike tijin tijtoctak nen mo tikej Kakaj Jesús laj jkˈabˈak chirij jono jyolj ri mitaˈ tzi ri tijbˈij pire tijjachtak laj jkˈabˈ man jbˈabˈal kˈatbˈitzij.
Y mak winak xijtak re Kakaj Jesús: Ajtijonl, oj ketamiˈ chi tzˈetel tzˈetiˈ ri tabˈij y tzˈetel tzˈetiˈ ri tijin tatijoj cristian y taˈ jaljoj rilic cristian tabˈan.
¿Tziniˈ tikatoj alcabar re César o taˈn? xcheˈtak re.
Kakaj Jesús retamiˈ mak etzltak jchomorsaˈnak, jwiˈliˈli xij rechak:
Cˈuttaknecaˈ chinwch jun pwak. ¿Nencˈu quiek jcaybˈal ri wiˈ chiwch ri y nen quiek jbˈij ri tzˈibˈal chiwch ri? xcheˈ rechak. Rechak xijtak re Kakaj Jesús: Rechiˈ César, xcheˈtak re.
Kakaj Jesús xij chic rechak: Yeˈtak re César lawiˈ re César y yeˈtak re Kakaj Dios lawiˈ re Kakaj Dios, xcheˈ rechak.
Y mak winak li taˈ xtaˈtak jono jyolj Kakaj Jesús ri mitaˈ tzi ri xij chiwchak cristian pire tijchaptak. Juntir ribˈilak xsaach jchˈolak chi jtaic y taˈ chiquiˈ nen xijtak re.
Xpetak nicˈj saduceo, xeˈtak riqˈui Kakaj Jesús. Rechak taˈ tijcojtak chi tina cˈastasajna jwichak camnakibˈ, jwiˈliˈli xijtak re Kakaj Jesús:
Ajtijonl, Moisés xcan jtzˈibˈaj pi ke oj chi wi wiˈ jun winak cˈuliˈnak ticamc y taˈ ralcˈwalak xwaˈxc, rajwaxiˈ ticˈuliˈy chic jun jkˈun riqˈui man anm li, ri camnak richjil pire tiwaˈx ralcˈwal riqˈuil y ticojsaj pi ralcˈwal nabˈe winak.
Wiˈ jun bˈwelt wiˈ wukubˈ (7) chi winak ri jkˈun ratz ribˈak. Man nabˈeal xcˈuliˈyc, pero xcamc y taˈ ralcˈwal xwaˈxc.
Man jcabˈal xcˈuliˈy chic riqˈui man anm li ri camnak richjil y re xcamc, taˈ ralcˈwal xwaˈxc.
Y jilon xan man jroxal, xcˈuliˈy chic riqˈui man anm li y re xcamc. Jilonli xantak chi wukubˈ (7) ribˈilak xcˈuliˈytak riqˈui man anm li y chi wukubˈ (7) ribˈilak xcamtak y ni jono rechak xwaˈx ralcˈwal.
Pi qˈuisbˈire xcam man anm li.
Cuando ticˈastasaj jwichak camnakibˈ, ¿nencˈu rechak mak winak trixokolaj man anm li, jwiˈl chi wukubˈ (7) xcˈuliˈytak riqˈuil? xcheˈtak mak saduceo re Kakaj Jesús.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak mak saduceo: Neri wich ulew ticˈuliˈytakaˈ cristian.
Pero yak ri ticˈular pi rechak tibˈetak riqˈui Kakaj Dios lecj y ticˈastasaj jwichak laj jcamnaklak xoˈlak camnakibˈ, rechak taˈ chiquiˈ ticˈuliˈytak.
Rechak taˈ chiquiˈ ticamtak jwiˈl jiˈchaklontak chapcaˈ yak anjl. Ralcˈwal takchak Kakaj Dios jwiˈl cˈastasalchak jwichak laj jcamnaklak.
Moisés xin chi yak camnakibˈ ticˈastasajiˈ jwichak laj jcamnaklak jwiˈl re cuando xchˈabˈejch jwiˈl Kakaj Dios li jun nimlaj mat loˈquiej ri tijin jcˈatic, xijsaj re chi Kakaj Dios ri Kajawl, riˈ ri jDios Abraham, Isaac y Jacob.
Kakaj Dios maˈ jDios taˈ yak camnakibˈ, jDiosakiˈ yak ri yoˈltak. Jwiˈliˈli juntir ri wiˈtak laj jkˈabˈ Kakaj Dios onque ticamtak, pero chiwch Kakaj Dios, yoˈltakaˈn, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Xpetak nicˈj ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios, xijtak re Kakaj Jesús: Ajtijonl, tzˈetel tzˈetiˈ ri xabˈij, xcheˈtak re.
Y taˈ chiquiˈ ni jonok xcˈotow jchiˈ Kakaj Jesús.
Xpe Kakaj Jesús, xtzˈonaj rechak cristian: ¿Nen chac tibˈijsaj chi ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew rijajliˈ David?
Pero David xcan tzˈibˈanok li wuj re Salmos ri tijbˈij jilonri: Kakaj Dios ri Kajawl xijiˈ re Wajawl: Cubˈren laj impaach
asta tina injachna laj akˈbˈ juntir yak ri atcontrinc, xcheˈ re, ticheˈ.
¿Nen mo jun ri, ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios tina jtaknach wich ulew, rijajliˈ David, cuando David xijiˈ Wajawl re? xcheˈ Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús chiwchak juntir cristian ri tijin tijtatak jyolj xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij jilonri:
Tacwentij aybˈak riqˈui yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios. Rechak riˈ mas tzi tricˈajtak tijcojtak nimak rakan ritzˈikak cuando tiwoˈcottak y tzi triltak ticˈamsaj rutzil jwichak lak cˈaybˈl pi cˈutbˈire chi nimiˈ jkˈijak. Rechak riˈ tijtoctak mak tem ri lamas ticubˈartak yak ri wiˈ rekleˈnak lak sinagog. Y jilon trantak cuando tibˈetak li jono nimakˈij.
Tresajtak kelen rechak chirijak yak anm ri camnak richjilak y pire bˈambˈi jwichak chiwchak cristian subˈlaj naj trantak chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios. Jwiˈliˈli masna cˈax kˈatbˈitzij tibˈansaj chibˈak jwiˈl Kakaj Dios, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

21

Cuando wiˈ Kakaj Jesús li nimi richoch Kakaj Dios xril chi mak cristian bˈiom tican jyeˈtak pwak li mak cax re cˈulbˈi pwak ri tisipaj re Kakaj Dios.
Y xril chic jun sicˈ anm powr ri camnak richjil, xyeˈ li jun cax quibˈ tra pwak ri taˈ nimak jwich.
Xpe Kakaj Jesús, xij: Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi sicˈ anm powr ri camnak richjil riˈ xyeˈw mas chiwchak juntir ri tijyeˈtak pwak li cax re cˈulbˈi pwak ri tisipaj re Kakaj Dios.
Juntir mak bˈiom li, riˈ tijyeˈtak ri mitaˈ tijqˈuistak chi sachem. Rucˈ sicˈ anm powr ri camnak richjil xyaˈ juntir ri wiˈ riqˈuil re tzukbˈi ribˈ, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Nicˈj ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo tijin tiyolowtak chirij nimi richoch Kakaj Dios, tijbˈijtak chi poc kus rilic juntir abˈaj ri cojol re y poc kus rilic juntir mak tra ritzˈabˈl ri sipal jwiˈlak cristian. Xpe Kakaj Jesús, xij rechak:
Tina tawna jun kˈij chi juntir ri tijin tawiltak lajori, taˈ chiquiˈ ni jono abˈaj tican chibˈ jun chic. Juntir li tina yojmajna, xcheˈ rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Xpe yak ajtijol ribˈak chirij, xoctak chi jtzˈonaj re Kakaj Jesús: Kajtijonl, ¿nen or titaw chiwch ri xabˈij? ¿Nencˈu retal ri tiilsaj pire cˈutbˈire chikawch chi tawem tran ri xabˈij chike? xcheˈtak re Kakaj Jesús.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: Tike acwentij aybˈak pire maˈ atsubˈsajtak, jwiˈl subˈlaj qˈui tina petakna y tijcoj ribˈak chapcaˈ in, tijbˈijtak: Iniˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew y tichak taw qˈuisbˈitak kˈij re jwich kˈijsak, tina cheˈtakna. Pero atak ma cojowtak y ma takejtak.
Atak cuando tatatak jtaquil chi tijiniˈ nimaktak chˈoˈj li jono luwar, mi tzaak achˈolak jwiˈl jilonli tina bˈanna, pero maˈ riˈ taˈ li kˈij re qˈuisbˈitak kˈij re jwich kˈijsak,
jwiˈl jun nimlaj tilmit tina chˈoˈjinna riqˈui jun tilmit chic y jun rey tina chˈoˈjinna riqˈui jun rey chic.
Tina ranna nimaktak cabˈrakn, tina pena subˈlaj wiˈjal, tina pena subˈlaj yajel lak jaljojtak luwar y tina cˈutunna kelen subˈlaj tzakom chˈolal rilic lecj.
Pero cuando ajquiˈ chi bˈansaj juntir li, atak atna chapsajtakna y tina bˈansajna cˈax chawechak. Tina bˈansajna kˈatbˈitzij chawijak lak sinagog y atna cojsajtakna li cars y atna cˈamsajtaknabˈi chiwchak mak rey inwiˈlke in.
Jilonli tijnaˈ tabˈijtak chi tzˈetiˈ ri ilan y tal awiˈlak chwij.
Ma chomorsajtak nen tabˈijtak chi jcolic aybˈak,
jwiˈl tanyaˈ anoˈjak pach ayoljak nen tabˈijtak y yak acontrak taˈ chiquiˈ tijtaˈtak nen mo trantak chi jkˈatic jwich ayoljak.
Pero atak, atna jachsajtakna li cˈax jwiˈlak akaj achuchak, akˈun awatzak, awechˈelxicak y awichcˈulchiˈak. Y wiˈ jujun chawechak tina jachsajtakna pi camic.
Juntir cristian ri taˈ ticojontak chiwch Kakaj Dios atna retzelbˈejtakna y atna jcontrijtakna inwiˈlke in,
pero taˈ ni jono rusumal ábˈak tisaachc.
Wi mitaˈ taquibˈaj awanmak asta atcamtak, atcolmajtakaˈ laj jkˈabˈ amacak.
Cuando tawiltak chi sutulchak rij Jerusalén jwiˈlak soldad, cuxtaj awiˈlak chi tichak yojsaj man tilmit li.
Cuando tawiltak jilonli, yak cristian ri wiˈtak lak luwar re Judea rajwaxiˈ laj or tielmajtakbˈi bˈak witz y yak cristian ri wiˈtak Jerusalén rajwaxiˈ laj or tielmajtakbˈi claˈ y yak cristian ri esaltakbˈi li tilmit mi kˈajtak chic li tilmit,
jwiˈl tina pena subˈlaj cˈax chibˈak cristian pire titaw chiwch ri tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios.
¡Cˈur jwichak yak yaj anm laˈ mak kˈij li pach yak ri wiˈ jneˈak tijtuˈtzajtak, jwiˈl rechak taˈ tijnaˈ tielmajtak laj or jwiˈl wiˈ jun nimlaj cˈax petzal chibˈak cristian wich ulew y chibˈak juntir cristian li man tilmit li!
Wiˈ jujun ticamsajtak chi espad y nicˈj chic ticˈamsajtakbˈi li cars lak juntir tilmit. Y Jerusalén tiwaˈx laj jkˈabˈak yak ri maˈ rijajl taˈ Israel pire titakontak chibˈak asta tina tzˈakatna nen jnajtil ri yeˈl rechak chi jilon trantak li, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Kakaj Jesús xij chic rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Ajrucˈreˈ tiilsaj retal lecj ri sachom chˈolal rilic chirij kˈij y chirij icˈ y chirij chˈumil. Juntir cristian wich ulew tisaach jchˈolak y subˈlaj titzaak jchˈolak cuando tijtatak subˈlaj tijumum mar pach mak retumb re bˈa mar.
Mak cristian timakˈuj ranmak jwiˈl tzakom chˈolal chi jchomorsaj nen tibˈan wich ulew, jwiˈl triltak chi juntir ri wiˈ lecj tiyucxij laj jluwrak.
Ajrucˈreˈ triltak Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil tikejch lecj li sutzˈ subˈlaj tikopopon jkˈakˈal jnimal jkˈij y wiˈ subˈlaj jcwinel.
Cuando tijchol juntir mak retal li ri bˈil inwiˈl, cowirsaj awanmak, bˈit acaybˈalak lecj jwiˈl tawemchak tran man kˈij re atcolmajtak laj jkˈabˈ amacak, xcheˈ.
Kakaj Jesús xij chic jun esbˈi noˈj rechak yak ajtijol ribˈak chirij jilonri: Atak, cojtak retal jun jcheˈl higo o nicˈj cheˈ chic.
Cuando tawiltak tiel chicch jxak acˈal, atak awetamakchak chi petemchak re riqˈuil sakˈj.
Y jiˈcˈulonli cuando tawiltak chi tichak tijin titaw chiwch juntir ri ximbˈij chawechak, etemajtak chi jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian nakajchakwiˈw.
Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi ajquiˈ chi camtak juntir cristian ri wiˈtak wich ulew re mak junabˈ ri cuando titaw chiwch juntir ri ximbˈij chawechak.
Caj pach ulew tisaachiˈ jwichak, pero tina tawna chiwch juntir ri ximbˈij chawechak.
Tike acwentij aybˈak, mi bˈe awanmak chi jbˈanic lawiˈ ri chawajak tabˈantak y mi bˈe awanmak chi kˈabˈric y chirij kelen awechak laj acˈaslemalak, jwiˈl wi riˈ tibˈe awanmak chirij juntir li, taˈ awicˈabˈak cuando titaw man kˈij li
chapcaˈ jun chapbˈi caˈn pi awechak y jilon jpetic man kˈij li chibˈak juntir cristian wich ulew.
Chajintake y cocˈxoˈl chˈaˈwentak riqˈui Kakaj Dios pire atcolmajtak laj jkˈabˈ juntir cˈax ri tina pena ri ximbˈij chawechak y pire tijnaˈ attawtak chiwch Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Kakaj Jesús lakˈj tijtijoj cristian li nimi richoch Kakaj Dios y lakˈabˈ jiˈ tibˈe waˈxok bˈa witz ri jbˈij Olivos.
Y juntir cristian subˈlaj akˈabˈ titawtak li nimi richoch Kakaj Dios pire tibˈe jteˈtak Jyolj Kakaj Dios ri tijbˈij rechak.

22

Tawem tran nimakˈij re titijsaj cuxlanwa ri taˈ chˈamkˈor laˈ y man nimakˈij li tibˈijsajiˈ Pascua re.
Mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios pach yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios tijintak chi jtoquic nen mo trantak chi jcamsaj Kakaj Jesús chi mukukil jwiˈl tike tzaak jchˈolak chiwchak cristian.
Xpe man jbˈabˈal etzl, xoc laj ranm Judas ri tibˈijsaj Iscariote re. Judas riˈ jun rechak yak cabˈlajuj (12) ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo.
Xpe re, xeˈ rileˈ mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios pach mak jbˈabˈalak mak ajchajaltak re nimi richoch Kakaj Dios y xchomorsaj riqˈuilak nen mo tran chi jjachic Kakaj Jesús laj jkˈabˈak.
Rechak subˈlaj xquiˈcottak, xijtak re Judas chi tijyaˈtakaˈ pwak re wi tijjach.
Judas subˈlaj tzi xta y xoc chi jtoquic noˈj nen mo tran chi jjachic Kakaj Jesús laj jkˈabˈak cuando taˈ cristian riqˈuil.
Xtaw kˈij re man nimakˈij ri titijsaj cuxlanwa ri taˈ chˈamkˈor laˈ y cuando ticamsaj ra cˈojol carner pire man nimakˈij Pascua.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak Pedro pach Juan: Jattak, bˈantatak jwaˈx kasinar re nimakˈij Pascua, xcheˈ rechak.
Rechak xtzˈonajtak re Kakaj Jesús: ¿Lamas chawaj tibˈe kabˈaneˈ jwaˈx? xcheˈtak re.
Kakaj Jesús xij rechak: Cuando atoctak Jerusalén, tataˈtak jun winak cˈamalbˈi jun kˈibˈ jaˈ jwiˈl. Takejtakbˈi asta laˈ man ja lamas tiocwiˈ.
Bˈijtak re man rajw ja: Tijbˈij Kajtijonl: ¿Lamas wiˈ man cwart lamas tantijwiˈ insinar re Pascua pach yak ajtijol ribˈak chwij? ticheˈ, atcheˈtak re, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Y man rajw ja tijcˈut jun nimlaj cwart chawchak laj jcabˈ wik re man ja ri bˈanalchak jwaˈxc, claˈ tabˈantak jwaˈx kasinar, xcheˈ rechak.
Rechak xeˈtak. Y jilon jtaˈic, xeˈ raneˈtak chapcaˈ xijbˈi Kakaj Jesús rechak y xantak jwaˈx sinar re Pascua.
Cuando xtaw or re sinar, Kakaj Jesús pach yak jtakoˈn xcubˈartak chiˈ mex.
Kakaj Jesús xij rechak: Subˈlaj rayal inwiˈl tantij sinar re Pascua aacˈlak nabˈe chiwch titaw or incamsajc.
Tambˈij chawechak chi taˈ chiquiˈ ni jun bˈwelt tambˈan chic sinar re Pascua aacˈlak, ajriˈ chiquiˈ cuando titaw chiwch ri jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xcˈam jun nejbˈ, xcˈomowaj re Kakaj Dios, xij: Cˈamtak ra nejbˈ ri y tij awechak ri wiˈ xilj, xcheˈ.
Tambˈij chawechak chi in taˈ chiquiˈ tantij vin re uva aacˈlak asta ajriˈ cuando tipe jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Ajrucˈreˈ xcˈam jun cuxlanwa, xcˈomowaj re Kakaj Dios y xqˈuer. Xyeˈ rechak yak ajtijol ribˈak chirij, xij: Riˈ ri intioˈjl ri ticamsaj chi jtojic amacak. Bˈantak jilonri pi cuxtibˈiwe, xcheˈ rechak.
Y jilon xan re man nejbˈ, cuando xcolajtak re sinar, xcˈam man nejbˈ y xij: Man ri wiˈ li nejbˈ riˈ inquiqˈuel ri quiek laˈ xaan man aacˈ chomorsaˈn y tina tzˈutuwna chi jtojic jmacak subˈlaj cristian.
Man ri injachow pi camic lajori wiˈ wiqˈuil chiˈ mex.
Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil jilon tibˈan re chapcaˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios ojr, pero riˈ mas cˈur jwich man ri tijachow re pi camic, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Ajrucˈreˈ yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo xoctak chi jtzˈonaj chiribˈil ribˈak nen rechak tibˈanow jilonli.
Xpetak yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo, xoctak chi jtzˈonaj chiribˈil ribˈak nen rechak mas nim jkˈij chijxoˈlak rechak.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: Mak jreyak yak maˈ rijajl taˈ Israel tijchomorsajtak chi wiˈ mas takon laj jkˈabˈak chibˈak yak jwinakak y mak nimaktak jbˈabˈalak tibˈijsajiˈ chirijak chi tziyiˈ trantak.
Pero chaxoˈl atak, maˈ jiˈtaˈlonli, ri mas nim jkˈij chaxoˈlak, tina ranna chapcaˈ jun acˈl ri taˈ nim jkˈij y ri titakonc, tina ranna chapcaˈ jun takoˈn.
¿Nencˈu mas nim jkˈij? ¿Roniˈ ri man titzuksaj bˈa mex o riˈ man ri titzukunc? ¿Maˈ rontaˈcˈu nim jkˈij ri titzuksaj bˈa mex? Pero in win chaxoˈlak jilon imbˈanic chapcaˈ jun takoˈn.
Atak xatwaˈxtakaˈ wiqˈuil chi jtijic cˈax,
jwiˈliˈli in tanyaˈ takon laj akˈbˈak chapcaˈ tiyeˈsaj chwe in jwiˈl Inkaj.
Y atak, atwiˈntakaˈ y atucˈaˈjantakaˈ wiqˈuil bˈa mex lamas intakon chibˈak juntir cristian. Tanyeˈ kˈatbˈitzij laj akˈbˈak pire atcubˈartak chibˈak mak cubˈarbˈ chi jbˈanic kˈatbˈitzij chibˈak yak cabˈlajuj (12) kˈat rijajl Israel, xcheˈ rechak.
Kakaj Jesús xij re Simón Pedro: Simón, Simón, man jbˈabˈal etzl xatjtzˈonajtakaˈ pire atjtostak chwij, tran chawechak chapcaˈ jpuˈic mak bˈakˈ jwich trig.
Pero in subˈlaj tantzˈonaj tokˈobˈ re Kakaj Dios chawij pire maˈ taquibˈaj awanm chwij. Y cuando taqˈuex anoˈj y ticubˈar chic achˈol chwij, yeˈ jcowil ranmak yak apach ri xamtak chwij, xcheˈ re.
Simón Pedro xij re: Wajawl, chomorsaliˈ inwiˈl chi imbˈiˈ chawij wi atbˈe li cars y tanjachaˈ wibˈ pi camic pi apach wi atcamsajc, xcheˈ re Kakaj Jesús.
Kakaj Jesús xij re: Pedro, in tambˈij chawe chi wica jorok abˈijiˈ oxmul chi taˈ tachˈobˈ inwch cuando tiokˈ man puy, xcheˈ re.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Cuando xatintaktakbˈic, ximbˈij chawechak chi taˈ tacˈamtakbˈi cˈolbˈi apwaakak y taˈ tacˈamtakbˈi achimak, ni taˈ axajbˈak tacˈamtakbˈic. ¿Taˈcˈu xtzˈakat ri xyeˈsaj chawechak re juntir ri rajwax chawechak? xcheˈ rechak. Y rechak xijtak: Xtzˈakatiˈn, xcheˈtak.
Y xij chic rechak: Pero lajori nen chawechak wiˈ jchim jcˈameˈbˈic y nen wiˈ cˈolbˈi jpwaak jcˈameˈbˈic y nen taˈ respad jcˈayaj ritzˈik ri tijkˈuˈj y jlokˈeˈ jono re.
In tambˈij chawechak chi lajori titaw chiwch ri tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios chwij ri tijbˈij jilonri: Xcojsajiˈ laj rajlalak mak etzltak cristian, ticheˈ.
Y juntir ri tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios chwij titawiˈ chiwch, xcheˈ rechak. Y rechak xijtak re: Kajawl, neri wiˈ quibˈ espad, xcheˈtak re. Y re xij chic rechak: Tranaˈ li, xcheˈ rechak.
Xpe Kakaj Jesús xel chicbˈic, xeˈ bˈa witz ri jbˈij Olivos, jwiˈl nakˈtaliˈ jiˈkelon tran y yak ajtijol ribˈak chirij xambˈertakbˈi chirij.
Cuando xtawtak li man luwar, xij re yak ajtijol ribˈak chirij: Chˈaˈwentak riqˈui Kakaj Dios pire maˈ atkejtak li mac, xcheˈ rechak.
Kakaj Jesús xelbˈi riqˈuilak xjutumbˈic, raj jilon najtil chapcaˈ jnajtil titaw jun abˈaj ri titˈojsaj y xxucar. Xoc chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios, xij:
Kaj, wi jilon chawaj, inacol laj jkˈabˈ juntir cˈax. Pero riˈ bˈan lawiˈ ri chawaj at y maˈ riˈ taˈ ri chwaj in, xcheˈ.
Tijin tijbˈij jilonli cuando etke xril xwabˈaˈ ribˈ jun anjl chiwch jpetic lecj, xyuk chi jyeˈic jcowil ranm.
Kakaj Jesús tichak tijin tricˈaj subˈlaj cˈax, jwiˈliˈli subˈlaj xcoj jchokˈbˈ chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios y jcˈatol ri tikej lak ulew jiˈchaklon rilic chapcaˈ tzˈut quicˈ.
Cuando xmay chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios xeˈ chic riqˈuilak yak ajtijol ribˈak chirij y cuando xtaw riqˈuilak, rechak tijintak chi waraj jwiˈl makˈul ranmak jwiˈl bˈis.
Xpe Kakaj Jesús, xtzˈonaj rechak: ¿Nen chac atwartak? ¡Bˈiitentak! Chˈaˈwentak riqˈui Kakaj Dios pire maˈ tayeˈ aybˈak attakchiˈjtak chi macunc, xcheˈ rechak yak ajtijol ribˈak chirij.
Aj tijiniˈ Kakaj Jesús chi yoloj riqˈuilak yak ajtijol ribˈak chirij cuando xtaw jun kˈat chi cristian. Man jun rechak yak cabˈlajuj (12) ajtijol ribˈak chirij ri jbˈij Judas, riˈ cˈamowinakbˈi jbˈeak, re xjutun chijcˈulel Kakaj Jesús chi jtzˈubˈaj jkˈotzˈ.
Pero Kakaj Jesús xij re: At Judas, laˈke jun tzˈubˈaj kˈotzˈ tajach pi camic Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil, xcheˈ re.
Yak nicˈj ri wiˈtak riqˈuil cuando xretemajtak chi riˈ Kakaj Jesús tiyuk chapsajok, xtzˈonajtak re: Kajawl, ¿tziniˈ tawil wi ojchˈoˈjin riqˈuilak chi espad? xcheˈtak re.
Xpe jun rechak yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo, xcˈurbˈi jpaach jxicn man jmocom man nimlaj jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios, xresajbˈi jpaach jxicn chi espad.
Xpe Kakaj Jesús, xij re: Xanaˈ li, ma bˈan chic cˈax re, xche. Ajrucˈreˈ xchap jxicn man mocom y xtzibˈsaj.
Y xij rechak mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios, mak jbˈabˈalak mak ajchajaltak re nimi richoch Kakaj Dios y yak ri wiˈ rekleˈnak chijxoˈlak yak rijajl Israel ri xpetak chi jchapic: ¿Nen chac xacˈamtakch espad y cheˈ chi inchapic? ¿In incˈu jun alkˈom tawiltak?
Nojel kˈij xintijoj cristian li nimi richoch Kakaj Dios y taˈ xinachaptak. Pero lajori xtawiˈ chiwch tabˈantak lawiˈ chawajak tabˈantak jwiˈl riˈ li raj man jbˈabˈal etzl tabˈantak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Xchaptak Kakaj Jesús y xcˈamtakbˈi laj richoch man nimlaj jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios. Pedro xtakejiˈbˈi Kakaj Jesús, pero chinajchak bˈesalc.
Nicˈaj chuchja nuchuliˈ jun kˈakˈ y wiˈ cristian cubˈultak chiˈ kˈakˈ y Pedro xeˈ cubˈar riqˈuilak.
Xpe jun anm ajicˈ, xril chi cubˈul Pedro chiˈ kˈakˈ cow xril y xij: Man winak ri, jpachiˈ Jesús, xcheˈ.
Pero Pedro taˈ raj tijbˈij chi tzˈetiˈn, xij: At anm, in taˈ tanchˈobˈ jwich winak li, xcheˈ re.
Mirchak jbˈij jwiˈl Pedro jilonli cuando xpe chic jun, cow xril Pedro y xij re: At, atiˈ jun rechak mak jpach Jesús, xcheˈ re. Pero Pedro xij chic: ¡No! ¡Tzˈetel tzˈet maˈ impach taˈn! xcheˈ.
Raj jorok kˈaxiˈ jun or cuando xpe chic jun, xij re: Tzˈetel tzˈet tambˈij chi winak ri jpachiˈ Jesús jwiˈl jiˈ tipe Galilea, xcheˈ.
Pero Pedro xij chic: Taˈ wetam nen tijin tabˈij chwe, xcheˈ. Cuando tijin tijbˈij Pedro jilonli, xokˈ jun puy.
Xpe Kakaj Jesús ri Kajawl, xsolcopij ribˈ y cow xril Pedro. Ajrucˈreˈ xcuxtaj jwiˈl Pedro ri xijsaj re jwiˈl Kakaj Jesús ri Kajawl jilonri: Lakˈabˈ wica cuando ajquiˈ chi okˈ man puy, at jorok abˈijiˈ oxmul chi taˈ tachˈobˈ inwch, xcheˈ re.
Pedro xelbˈi claˈ, xeˈ jcamsaj ribˈ chi okˈej.
Mak winak ri wiˈtak chi jchajaj Kakaj Jesús xoctak chi ritzˈbˈej jwich y xsecˈtak.
Xchˈuktak bˈakˈ jwich, ajrucˈreˈ xsecˈtak y xijtak re: Bˈijnecaˈ chike, ¿nen xatsecˈowc? xcheˈtak re.
Y subˈlaj yoloj xijtak re chi jyokˈic.
Cuando xsakarsanc, xmulbˈaˈ ribˈak yak ri wiˈ rekleˈnak chijxoˈlak yak rijajl Israel, mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios y yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y xcˈamsajbˈi Kakaj Jesús chiwchak mak comontak jbˈabˈalak yak rijajl Israel y claˈ xtzˈonajtak re:
Bˈij chike, wi atiˈ Jcˈajol Kakaj Dios ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew, xcheˈtak re Kakaj Jesús. Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: Wi tambˈij chawechak chi iniˈn, taˈ tacojtak chi tzˈetiˈn.
Y wi wiˈ nen tantzˈonaj chawechak taˈ inacˈululajtak.
Pero Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil tina bˈe cubˈarna laj jpaach Kakaj Dios lecj ri wiˈ jcwinel, xcheˈ rechak.
Xpetak juntir ribˈilak, xtzˈonajtak re: ¿Atniˈ Jcˈajol Kakaj Dios? xcheˈtak. Kakaj Jesús xij chic rechak: Iniˈn, jilon chapcaˈ ri xabˈijtak, xcheˈ rechak.
Xpe rechak, xijtak: Taˈ chiquiˈ tichocon mas ajcojoltak tzij chirij kawiˈl jwiˈl oj xojtaw laj jchiˈ nen mo xij, xcheˈtak.

23

Ajrucˈreˈ juntir ribˈilak mak comontak jbˈabˈalak yak rijajl Israel xcˈamtakbˈi Kakaj Jesús riqˈui Pilato ri man jbˈabˈal kˈatbˈitzij.
Claˈ xoctak chi jkˈabˈaj tzij chirij, xijtak: Xkataˈch man winak ri, tijin tijtakchiˈj kawinak, tijbˈij chi taˈ chiquiˈ tikatoj alcabar re César. Y tijbˈij chi riˈ re ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew y riˈ re jun rey, xcheˈtak re Pilato.
Ajrucˈreˈ Pilato xtzˈonaj re Kakaj Jesús: ¿Atniˈ jreyak yak rijajl Israel? xcheˈ re. Kakaj Jesús xij: Iniˈn, jilon chapcaˈ ri xabˈij, xcheˈ.
Pilato xij rechak mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios y rechak juntir cristian: Taˈ tantaˈ ni jono jmac winak ri, xcheˈ rechak.
Pero rechak xcoj jchokˈbˈak chi jbˈijc: Tijin tijtakchiˈj kawinak laˈ mak jcˈutuˈn, xcholch Galilea y lajori xkˈax lak juntir luwar re Judea jilon tijin tran neri Jerusalén, xcheˈtak re Pilato.
Cuando Pilato xta chi jilonli xijsaj re, xtzˈonaj re Kakaj Jesús wi tzˈet jiˈ tipe Galilea.
Cuando xta chi Kakaj Jesús jiˈ tipe lamas titakon Herodes Antipas, xtakbˈi riqˈuil. Laˈ mak kˈij li Herodes Antipas jiˈ wiˈ Jerusalén.
Herodes subˈlaj xquiˈcot cuando xril jwich Kakaj Jesús jwiˈl ojrchak chi ticar rajti ranm tril jwich jwiˈl tal jtaquil jwiˈl chirij juntir ri bˈanal jwiˈl Kakaj Jesús y re riˈ raj tril tran jun cˈutbˈi jcwinel chiwch.
Jwiˈliˈli subˈlaj xcˈot jchiˈ Kakaj Jesús, pero re taˈ xcˈululaj ni jun yoloj.
Y wiˈtakaˈ claˈ mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios pach yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios. Rechak xcoj jchokˈbˈak chi jkˈabˈaj tzij chirij Kakaj Jesús.
Herodes pach mak jsoldad subˈlaj xretzelbˈejtak jwich Kakaj Jesús y pire xritzˈbˈejtak jwich, xcojtak jun nimlaj itzˈik chirij Kakaj Jesús ri subˈlaj kus rilic. Ajrucˈreˈ Herodes xtak chicbˈi Kakaj Jesús riqˈui Pilato.
Pilato pach Herodes jcontriˈ ribˈak, pero laˈ kˈij li xcan pi richcˈulchiˈchak ribˈak.
Ajrucˈreˈ Pilato xsiqˈuij juntir mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios, yak ri wiˈ rekleˈnak chijxoˈlak yak rijajl Israel y juntir cristian pire tijmulbˈaˈ ribˈak chiwch.
Xij rechak: Xacˈamaˈtakaˈ chiquiˈch winak ri wiqˈuil ri tabˈijtak chirij chi tijin tijchˈuˈjursaj awinakak. Pero in xincˈotaˈ jchiˈ chawchak y xawilaˈtakaˈ chi taˈ xintaˈ ni jono jmac laj jyolj ri quiek jwiˈl tacojtak tzij chirij.
Y jilon Herodes taˈ xtaˈ ni jono jmac, jwiˈliˈli xtak chicch wiqˈuil. Xawilaˈtakaˈ chi taˈ nen bˈanal jwiˈl ri quiek jwiˈl ticamsajc.
Lajori tancˈach jwich y tantakbˈic, xcheˈ Pilato rechak.
Pilato nakˈtaliˈ nojel junabˈ re man nimakˈij Pascua tijtak jun prex lawiˈ rajak cristian titaksajc.
Juntir cristian ri wiˈtak claˈ cow xchˈejejtak, xijtak re Pilato: ¡Camsaj! ¡Riˈ takbˈi Barrabás! xcheˈtak.
Y man Barrabás cojol li cars jwiˈl xtakchiˈj cristian li tilmit chi tijbˈit ribˈak chi chˈoˈj riqˈui man jbˈabˈal kˈatbˈitzij y jwiˈl bˈanal jun camic jwiˈl.
Pilato xchˈabˈej chic mak cristian y jwiˈl riˈ raj roj xtakbˈi Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak chi wi tziyiˈ tijtakbˈic.
Pero mak cristian subˈlaj cow xchˈejejtak chic, xijtak: ¡Camsaj wich curs! ¡Camsaj wich curs! xcheˈtak.
Laj jroxmul, Pilato xtzˈonaj rechak mak cristian: ¿Nencˈu kes cˈax bˈanal jwiˈl? Taˈ ni jono jmac tantaˈ chirij ri quiek jwiˈl ticamsajc, lajori tancˈach jwich y tantakbˈic, xcheˈ.
Pero mak cristian xtakejtak chˈejejem chi jbˈij chi ticamsaj wich curs.
Jwiˈliˈli Pilato xan lawiˈ ri rajak mak cristian tibˈansaj re Kakaj Jesús.
Y jilonli xtakbˈi Barrabás ri xtzˈonajtak chi titaksajbˈic, re wiˈ li cars jwiˈl tijin tijtakchiˈj cristian li tilmit chi tijbˈit ribˈak chi chˈoˈj riqˈui man jbˈabˈal kˈatbˈitzij y bˈanal jun camic jwiˈl. Ajrucˈreˈ xjachbˈi Kakaj Jesús pire tibˈansaj re chapcaˈ rajak tibˈansaj re.
Xpetak mak soldad, xcˈamtakbˈi Kakaj Jesús pire tibˈe jcamsajtak wich curs. Cuando bˈesaltak lak bˈe, xcˈultak jun winak ri jbˈij Simón aj Cirene bˈenam re li tilmit Jerusalén y xijtak re chi trikajbˈi jcurs Kakaj Jesús.
Subˈlaj cristian xambˈertakbˈi chirij Kakaj Jesús y wiˈ subˈlaj anm tichˈejejtak chi okˈej jwiˈl jcˈaxcˈol ranmak chirij.
Xpe Kakaj Jesús, xsolcopij ribˈ chi rilicak, xij rechak: Atak anm aj Jerusalén, mat okˈtak chwij in, riˈ okˈaj aybˈak y okˈentak chirij awicˈlalak,
jwiˈl tina tawna jun kˈij tibˈijsaj jilonri: Tzi rechak yak anm ri taˈ tialcˈwalantak, tzi rechak yak anm ri taˈ tiwuxtak yaj anm y tzi rechak mak jtuˈak yak anm ri taˈ tuˈtzal jono acˈl jwiˈlak, ticheˈtak.
Ajrucˈreˈ tioctak chi jbˈij re nimaktak witz jilonri: Tzakentakch chikabˈ, ticheˈtak. Y tijbˈijtak re mak cocˈaktak witz jilonri: Cojamukeˈtak, ticheˈtak.
Jwiˈl wi jilonli tibˈansaj re man rax cheˈ y, ¿nen chiquiˈ mo tibˈansaj re man chekej cheˈ? xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Y cˈamal chicbˈi quibˈ etzltak cristian jwiˈlak pire tibˈe jcamsajtak wich curs pi jpach Kakaj Jesús.
Cuando xtawtak laˈ man luwar ri jbˈij Jbˈakel Jbˈa Camnak, xtzˈoctak Kakaj Jesús wich curs pach mak quibˈ etzltak cristian li, jun laj jpaach Kakaj Jesús y jun chic laj jmax.
Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xij re Kakaj Dios: Kaj, cuy jmacak jwiˈl taˈ retamak nen tijin trantak, xcheˈ. Y mak soldad xantak suert chirij ritzˈik chi rilic nen chi itzˈik lal tijchˈectak chi jujunalak.
Wiˈ subˈlaj cristian claˈ chi rilic y mak jbˈabˈalak yak rijajl Israel xritzˈbˈejtak jwich Kakaj Jesús, xijtak: Xcwiniˈ chi jcolic cristian y wi kes tzˈet riˈ re ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew y ri chaˈl jwiˈl Kakaj Dios, jcoleˈ ribˈ ricˈan, xcheˈtak chirij.
Y jilon mak soldad xritzˈbˈejtakaˈ jwich, xjutuntak chijcˈulel y xsujtak vinagre re chi tijem
y xijtak re: Wi kes tzˈet at jreyak yak rijajl Israel, colnecaˈ aybˈ awicˈan, xcheˈtak re.
Y wich curs chibˈ Kakaj Jesús xcojsaj jun kelen tzˈibˈal jwich ri tijbˈij: RIˈ RI JREYAK YAK RIJAJL ISRAEL, ticheˈ.
Y jun rechak mak etzltak cristian ri cocoltak claˈ, xritzˈbˈej jwich Kakaj Jesús, xij: Wi atiˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew, col aybˈ awicˈan y cojacoleˈ oj, xcheˈ re.
Pero man jun chic xyaj man jpach, xij re: Taˈcojoˈ tacoj jkˈij Kakaj Dios y nicˈke kacamsaj tibˈanc.
Oj pi jcholajliˈ jilonri tibˈansaj chike jwiˈl tzˈetel tzˈetiˈ wiˈ kamac, riˈ tijin tikatoj lajori mak etzltak noˈj ri bˈanal kawiˈl. Pero winak ri taˈ jmac, xcheˈ.
Ajrucˈreˈ xij re Kakaj Jesús: Wajawl, quincuxtaj awiˈl cuando attakon chibˈak cristian, xcheˈ re.
Kakaj Jesús xij re: Tzˈetel tzˈet tambˈij chawe chi lajori atbˈiˈ wiqˈuil li man kuslaj luwar lamas wiˈ Kakaj Dios, xcheˈ re.
Raj tiqˈuil kˈij re cabˈlajuj (12) xoc ukuˈm juntir wich ulew asta laj jrox or re bˈesal kˈij.
Xan ukuˈm jwich kˈij y xrechˈmaj laj nicˈj man itzˈik re tosbˈi jpam nimi richoch Kakaj Dios, quibˈ xelwiˈ.
Kakaj Jesús cow xchˈejejc, xij: ¡Kaj, laj akˈbˈ tanjachwiˈ insantil! xcheˈ. Cuando xijmaj jilonli jwiˈl, xcamc.
Cuando man jbˈabˈalak mak soldad re Roma xril juntir ri xaanc, xoc chi jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios, xij: ¡Kes tzˈetel tzˈet winak ri taˈ nen jmac! xcheˈ.
Wiˈ subˈlaj cristian claˈ chi rilic. Cuando xkˈajtak laj richochak tichak jkˈosaj chijchˈolak laˈ jkˈabˈak jwiˈl jcˈaxcˈol ranmak chirij Kakaj Jesús.
Pero juntir yak richcˈulchiˈ Kakaj Jesús pach yak anm ri xpetak chirij cuando xelch Galilea, jiˈ xwaˈxtakch chinaj chi rilic juntir ri xaanc.
Wiˈ jun tzilaj winak ri jbˈij José y juntir ri tran pi jcholajliˈn. José riˈ jun chijxoˈlak mak comontak jbˈabˈalak yak rijajl Israel
y re jiˈ tipe Arimatea ri jun tilmit re Judea. Re cubˈuliˈ jchˈol chi rulbˈej cuando titaw kˈij titakon Kakaj Dios chibˈak juntir cristian. Re taˈ tijcˈul jwich lawiˈ ri xchomorsaj yak jpach y lawiˈ ri xantak.
Xpe José, xeˈ riqˈui Pilato chi jtzˈonaj jcamnakl Kakaj Jesús pire tiyeˈsaj re.
José xkesaj jcamnakl Kakaj Jesús wich curs, xbˈatzˈbˈi laˈ jun itzˈik ri jbˈij lino, xeˈ jmukeˈ li jun nimlaj jul ri cˈotol li abˈaj ri taˈ ni jun camnak mukul claˈ.
Y riˈ man bˈesal kˈij li tibˈansaj jwaˈx juntir kelen ri tichocon jwiˈlak laˈ kˈij re uxlan.
Mak anm ri xpetak chirij Kakaj Jesús cuando xelch Galilea, xeˈtak chirij José chi rilic man jul re mukbˈi camnak y chi rilic nen mo xan José chi jyeˈic jcamnakl Kakaj Jesús li jul.
Cuando xkˈajtak laj richochak xoctak chi jbˈanic jwaˈx siminlaj perjum pire tijcojtak chirij jcamnakl Kakaj Jesús. Ajrucˈreˈ rechak xuxlantak laˈ man kˈij re uxlan chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios.

24

Y kes xsakarsan li nabˈe kˈij re xuman, xeˈtak yak anm chiˈ jul lamas xyeˈsajwiˈ jcamnakl Kakaj Jesús y xcˈamtakbˈi mak perjum ri xantak jwaˈxc.
Cuando xtawtak chiˈ jul, xriltak man abˈaj ri xcan cojsaj pi chˈukbˈi chiˈ jul, solcopilchakbˈic.
Y rechak xoctakbˈi li jul lamas xyeˈsajwiˈ jcamnakl Kakaj Jesús y taˈ chiquiˈ xtaˈtak.
Rechak taˈ chiquiˈ tijtaˈtak nen trantak, etke xriltak waˈlchak quibˈ winak laj jxuctak subˈlaj tikopopon ritzˈikak.
Yak anm subˈlaj xtzaak jchˈolak, xxulbˈaˈ jcaybˈalak lak ulew. Xpetak yak quibˈ winak, xtzˈonajtak rechak: ¿Nen chac tiyuk atoqueˈtak jun yoˈl xoˈlak camnakibˈ?
Re taˈ chiquiˈ neri, xcˈastasajiˈbˈi jwich laj jcamnakl. Cuxtaj awiˈlak nen xij chawechak cuando ajwiˈ Galilea.
Xijiˈ chawechak chi Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil tina jachsajna laj jkˈabˈak mak ajmacbˈ y tina camsajna wich curs, pero tina cˈastasajna jwich laj jcamnakl laj jrox kˈij, xcheˈtak yak winak re yak anm.
Ajrucˈreˈ xcuxtaj jwiˈlak nen bˈil rechak jwiˈl Kakaj Jesús.
Xeltakbˈi lamas xyeˈsajwiˈ jcamnakl Kakaj Jesús, xeˈ jbˈijtak rechak yak junlajuj (11) chi jtakoˈn Kakaj Jesús y rechak yak nicˈj jpachak chic.
Yak ri xeˈ yeˈwtak jtaquil rechak yak takoˈn, riˈtakaˈ María Magdalena, Juana, María ri jchuch Santiago y yak nicˈj anm chic.
Pero yak takoˈn li taˈ xcojtak jyoljak yak anm, chijchˈol rechak jbˈanicke trantak.
Pero Pedro laj or xeˈ jol chi rilic. Cuando xtaw chiˈ jul, xtacar chi rilic li jul y xichak mak qˈuertak itzˈik ri jbˈij lino ri xbˈatzˈsajbˈi Kakaj Jesús laˈ, wiˈ claˈ. Ajrucˈreˈ xkˈaj chic la ja, jorchak sachal jchˈol jwiˈl taˈ chiquiˈ jcamnakl Kakaj Jesús claˈ.
Laˈ man kˈij li bˈesaltak quibˈ rechak yak ajtijol ribˈak chirij Kakaj Jesucristo, bˈenam rechak Emaús. Man tilmit li raj wiˈ uxibˈ lewa jnajtil re Jerusalén.
Y rechak cuando bˈesaltak li bˈe, tijintak chi jyolic chiribˈil ribˈak juntir ri xansaj re Kakaj Jesús.
Cuando bˈesaltak li bˈe, etke xjutun Kakaj Jesús riqˈuilak y xpachijbˈi ribˈak riqˈuil.
Pero wiˈ nen xkˈatow jwichak pire maˈ jchˈobˈtak jwich wi riˈ Kakaj Jesús.
Xpe Kakaj Jesús, xtzˈonaj rechak: ¿Nen tijin tayoltak petzalcatak li bˈe? xcheˈ rechak. Rechak xwaˈrtak, subˈlaj bˈis jwichak.
Xpe jun rechak ri jbˈij Cleofas, xij: Xike at jun re mak ajsolinl ri wiˈtak Jerusalén laˈ mak kˈij li, ri taˈ awetam nen xansaj claˈ, xcheˈ.
Xpe Kakaj Jesús, xtzˈonaj rechak: ¿Nencˈu xaan li tilmit? xcheˈ rechak. Xpe rechak, xijtak re: Riˈ ri xansaj re Kakaj Jesús aj Nazaret ri jun ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios ri cojol jkˈij jwiˈl Kakaj Dios y jwiˈlak cristian, jwiˈl wiˈ jcwinel chi jbˈanic nen raj Kakaj Dios tran y chi yoloj.
Mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios pach yak kˈatbˈitzij re katilmit xantak kˈatbˈitzij chirij pire xjachtak pi camic wich curs.
Oj cubˈuliˈ kachˈol chi riˈ re ticolow ke ri oj yak rijajl Israel laj jkˈabˈak yak kacontre, pero lajori xiˈ uxibˈ kˈij jcamic.
Y wiˈ nicˈj yak anm chikaxoˈl xsachtak kachˈol. Akˈabˈ xeˈtak chiˈ jul lamas xyeˈsajwiˈ jcamnakl Kakaj Jesús,
pero taˈ chiquiˈ xeˈ jteˈtak jcamnakl claˈ. Xkˈajtak la ja, xyuk jbˈijtak chike chi xwabˈaˈ ribˈak nicˈj anjl chiwchak chi jbˈij rechak chi Kakaj Jesús yoˈliˈn.
Wiˈ nicˈj kapach xeˈtak chi rilic lamas xmuksajwiˈ. Xeˈ rileˈtak jilon chapcaˈ tijbˈijtak yak anm, pero taˈ xriltak jwich Kakaj Jesús, xcheˈtak re.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: ¡Atak, pur atak tac! Taˈ tatatak jcholajl juntir y taˈ tacojtak juntir ri bˈil jwiˈlak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ojrtaktzij.
Rajwaxiˈ jun ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew tina jtijna cˈax nabˈe, ajrucˈreˈ tinimirsaj jkˈij jwiˈl Kakaj Dios, xcheˈ rechak.
Ajrucˈreˈ xoc chi jbˈij jcholajl rechak juntir ri tijbˈij lak jwuj Moisés pach lak jwujak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios chirij re.
Cuando xtawtak li man tilmit lamas rajak titawtak, xpe Kakaj Jesús xan chapcaˈ tike kˈaxbˈic.
Pero rechak riˈ rajak tican Kakaj Jesús riqˈuilak, xpwersijtak, xijtak re: Canen kiqˈuil, jwiˈl xiˈ kˈij y oquem tran akˈabˈ, xcheˈtak re. Jwiˈliˈli Kakaj Jesús xoc la ja riqˈuilak pire tican riqˈuilak.
Y cuando cubˈulchak riqˈuilak chiˈ mex, xcˈam cuxlanwa, xcˈomowaj re Kakaj Dios, xqˈuer y xyeˈ rechak chi tijem.
Jilonli cuando xyeˈsaj luwar rechak xchˈobˈtak jwich chi riˈ Kakaj Jesús, pero etke xsaach chiwchak.
Xoctak chi jtzˈonaj chiribˈil ribˈak: ¿Miti xkicˈajtakaˈ chi xyaˈ jcowil kanm lak bˈe cuando xoc chi jbˈij chike ri jcholajl ri tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios chirij re? xcheˈtak.
Cuando xriltak jilonli, laj or xkˈajtakch Jerusalén, xeˈ jteˈtak yak junlajuj (11) jtakoˈn Kakaj Jesús pach nicˈj jpachak chic cˈamem ribˈak.
Y yak ri wiˈtak la ja xijtak jilonri rechak yak quibˈ ri xtawtak: Tzˈetel tzˈet xcˈastasajiˈ jwich Kakaj Jesús ri Kajawl laj jcamnakl y xilsajiˈ jwich jwiˈl Simón, xcheˈtak rechak.
Xpetak yak quibˈ li, xoctak chi jbˈij rechak nen xantak li bˈe y xyoltak chi ajriˈ xchˈobˈtak jwich Kakaj Jesús cuando xqˈuer man cuxlanwa.
Aj tijintakaˈ chi jbˈij jilonli cuando xwabˈaˈ ribˈ Kakaj Jesús laj xoˈlak, xij rechak: Waˈxok utzil laj awanmak, xcheˈ rechak.
Rechak subˈlaj xtzaak jchˈolak, chijchˈolak rechak jun ajtzakal chˈoliˈ xwabˈaˈ ribˈ chiwchak.
Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: ¿Nen chac titzaak achˈolak? ¿Nen chac tachomorsajtak chi iniˈ jun ajtzakal chˈol?
Iltak inkˈbˈ pach wakan chi kes tzˈet iniˈn. Inna chapeˈtak, ticˈu awiltak chi jun ajtzakal chˈol taˈ jtioˈjl y taˈ jbˈakel chapcaˈ in, xcheˈ rechak.
Cuando xij jilonli, xcˈut jkˈabˈ pach rakan chiwchak.
Y rechak onque tiquiˈcottak y aj sachaliˈ jchˈolak, pero ajquiˈ chi xchomorsajtak wi riˈ Kakaj Jesús. Xpe Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Woniˈ kelen re tijel rij aacˈlak neri? xcheˈ rechak.
Ajrucˈreˈ xpetak, xyeˈtak jun qˈuer bˈolom car re
y re xcˈul y xtij chiwchak.
Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xij rechak: Ri xansaj chwe, riˈ ri ximbˈij chawechak cuando ajwiniˈ aacˈlak. Ximbˈij chawechak chi tina tawna chiwch juntir ri tzˈibˈal lak jwuj Moisés, lak jwujak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios y lak Salmos, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.
Ajrucˈreˈ xan chi tijtatak jcholajl ri tijbˈij ri tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios.
Y xij rechak: Jilonri tzˈibˈal li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios ri tijbˈij chi ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew, tina camsajna y laj jrox kˈij tina cˈastasajna jwich laj jcamnakl xoˈlak camnakibˈ.
Y laj jbˈij re rajwaxiˈ tina tijojna juntir cristian lak juntir tilmit chi rajwaxiˈ tijqˈuex jnoˈjak y tijcˈam jkˈabˈal jmacak chiwch Kakaj Dios pire ticuysaj jmacak jwiˈl Kakaj Dios. Ticholmajbˈi jtijoj cristian neri Jerusalén.
Atak xawilaˈtakaˈ chi tzˈetiˈ xaan juntir li.
In tantakaˈch chabˈak ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios. Waˈxentak neri Jerusalén asta tina acˈultakna laj awanmak ri cwinel ri tipe lecj, xcheˈ rechak.
Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xcˈambˈi yak ajtijol ribˈak chirij Betania. Y claˈ xbˈit chi quibˈ jkˈabˈ lecj chi jyeˈic utzil chibˈak.
Cuando tijin tijyeˈ utzil Kakaj Jesús chibˈak, xelbˈi chijxoˈlak, xcˈamsajbˈi lecj.
Rechak xnimirsajtak jkˈij Kakaj Jesús. Cuando xantaj li jwiˈlak, subˈlaj tiquiˈcottak xkˈajtak Jerusalén.
Nojel kˈij wiˈtak li nimi richoch Kakaj Dios chi jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios.

Holder of rights
Multilingual Bible Corpus

Citation Suggestion for this Object
TextGrid Repository (2025). Uspanteco Collection. Luke (Uspanteco). Luke (Uspanteco). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-C16D-4