Matthaeus
1
liber generationis Iesu Christi filii David filii Abraham
Abraham genuit Isaac Isaac autem genuit Iacob Iacob autem genuit Iudam et fratres eius
Iudas autem genuit Phares et Zara de Thamar Phares autem genuit Esrom Esrom autem genuit Aram
Aram autem genuit Aminadab Aminadab autem genuit Naasson Naasson autem genuit Salmon
Salmon autem genuit Booz de Rachab Booz autem genuit Obed ex Ruth Obed autem genuit Iesse Iesse autem genuit David regem
David autem rex genuit Salomonem ex ea quae fuit Uriae
Salomon autem genuit Roboam Roboam autem genuit Abiam Abia autem genuit Asa
Asa autem genuit Iosaphat Iosaphat autem genuit Ioram Ioram autem genuit Oziam
Ozias autem genuit Ioatham Ioatham autem genuit Achaz Achaz autem genuit Ezechiam
Ezechias autem genuit Manassen Manasses autem genuit Amon Amon autem genuit Iosiam
Iosias autem genuit Iechoniam et fratres eius in transmigratione Babylonis
et post transmigrationem Babylonis Iechonias genuit Salathihel Salathihel autem genuit Zorobabel
Zorobabel autem genuit Abiud Abiud autem genuit Eliachim Eliachim autem genuit Azor
Azor autem genuit Saddoc Saddoc autem genuit Achim Achim autem genuit Eliud
Eliud autem genuit Eleazar Eleazar autem genuit Matthan Matthan autem genuit Iacob
Iacob autem genuit Ioseph virum Mariae de qua natus est Iesus qui vocatur Christus
omnes ergo generationes ab Abraham usque ad David generationes quattuordecim et a David usque ad transmigrationem Babylonis generationes quattuordecim et a transmigratione Babylonis usque ad Christum generationes quattuordecim
Christi autem generatio sic erat cum esset desponsata mater eius Maria Ioseph antequam convenirent inventa est in utero habens de Spiritu Sancto
Ioseph autem vir eius cum esset iustus et nollet eam traducere voluit occulte dimittere eam
haec autem eo cogitante ecce angelus Domini in somnis apparuit ei dicens Ioseph fili David noli timere accipere Mariam coniugem tuam quod enim in ea natum est de Spiritu Sancto est
pariet autem filium et vocabis nomen eius Iesum ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum
hoc autem totum factum est ut adimpleretur id quod dictum est a Domino per prophetam dicentem
ecce virgo in utero habebit et pariet filium et vocabunt nomen eius Emmanuhel quod est interpretatum Nobiscum Deus
exsurgens autem Ioseph a somno fecit sicut praecepit ei angelus Domini et accepit coniugem suam
et non cognoscebat eam donec peperit filium suum primogenitum et vocavit nomen eius Iesum
2
cum ergo natus esset Iesus in Bethleem Iudaeae in diebus Herodis regis ecce magi ab oriente venerunt Hierosolymam
dicentes ubi est qui natus est rex Iudaeorum vidimus enim stellam eius in oriente et venimus adorare eum
audiens autem Herodes rex turbatus est et omnis Hierosolyma cum illo
et congregans omnes principes sacerdotum et scribas populi sciscitabatur ab eis ubi Christus nasceretur
at illi dixerunt ei in Bethleem Iudaeae sic enim scriptum est per prophetam
et tu Bethleem terra Iuda nequaquam minima es in principibus Iuda ex te enim exiet dux qui reget populum meum Israhel
tunc Herodes clam vocatis magis diligenter didicit ab eis tempus stellae quae apparuit eis
et mittens illos in Bethleem dixit ite et interrogate diligenter de puero et cum inveneritis renuntiate mihi ut et ego veniens adorem eum
qui cum audissent regem abierunt et ecce stella quam viderant in oriente antecedebat eos usque dum veniens staret supra ubi erat puer
videntes autem stellam gavisi sunt gaudio magno valde
et intrantes domum invenerunt puerum cum Maria matre eius et procidentes adoraverunt eum et apertis thesauris suis obtulerunt ei munera aurum tus et murram
et responso accepto in somnis ne redirent ad Herodem per aliam viam reversi sunt in regionem suam
qui cum recessissent ecce angelus Domini apparuit in somnis Ioseph dicens surge et accipe puerum et matrem eius et fuge in Aegyptum et esto ibi usque dum dicam tibi futurum est enim ut Herodes quaerat puerum ad perdendum eum
qui consurgens accepit puerum et matrem eius nocte et recessit in Aegyptum
et erat ibi usque ad obitum Herodis ut adimpleretur quod dictum est a Domino per prophetam dicentem ex Aegypto vocavi filium meum
tunc Herodes videns quoniam inlusus esset a magis iratus est valde et mittens occidit omnes pueros qui erant in Bethleem et in omnibus finibus eius a bimatu et infra secundum tempus quod exquisierat a magis
tunc adimpletum est quod dictum est per Hieremiam prophetam dicentem
vox in Rama audita est ploratus et ululatus multus Rachel plorans filios suos et noluit consolari quia non sunt
defuncto autem Herode ecce apparuit angelus Domini in somnis Ioseph in Aegypto
dicens surge et accipe puerum et matrem eius et vade in terram Israhel defuncti sunt enim qui quaerebant animam pueri
qui surgens accepit puerum et matrem eius et venit in terram Israhel
audiens autem quod Archelaus regnaret in Iudaea pro Herode patre suo timuit illo ire et admonitus in somnis secessit in partes Galilaeae
et veniens habitavit in civitate quae vocatur Nazareth ut adimpleretur quod dictum est per prophetas quoniam Nazareus vocabitur
3
in diebus autem illis venit Iohannes Baptista praedicans in deserto Iudaeae
et dicens paenitentiam agite adpropinquavit enim regnum caelorum
hic est enim qui dictus est per Esaiam prophetam dicentem vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite semitas eius
ipse autem Iohannes habebat vestimentum de pilis camelorum et zonam pelliciam circa lumbos suos esca autem eius erat lucustae et mel silvestre
tunc exiebat ad eum Hierosolyma et omnis Iudaea et omnis regio circa Iordanen
et baptizabantur in Iordane ab eo confitentes peccata sua
videns autem multos Pharisaeorum et Sadducaeorum venientes ad baptismum suum dixit eis progenies viperarum quis demonstravit vobis fugere a futura ira
facite ergo fructum dignum paenitentiae
et ne velitis dicere intra vos patrem habemus Abraham dico enim vobis quoniam potest Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae
iam enim securis ad radicem arborum posita est omnis ergo arbor quae non facit fructum bonum exciditur et in ignem mittitur
ego quidem vos baptizo in aqua in paenitentiam qui autem post me venturus est fortior me est cuius non sum dignus calciamenta portare ipse vos baptizabit in Spiritu Sancto et igni
cuius ventilabrum in manu sua et permundabit aream suam et congregabit triticum suum in horreum paleas autem conburet igni inextinguibili
tunc venit Iesus a Galilaea in Iordanen ad Iohannem ut baptizaretur ab eo
Iohannes autem prohibebat eum dicens ego a te debeo baptizari et tu venis ad me
respondens autem Iesus dixit ei sine modo sic enim decet nos implere omnem iustitiam tunc dimisit eum
baptizatus autem confestim ascendit de aqua et ecce aperti sunt ei caeli et vidit Spiritum Dei descendentem sicut columbam venientem super se
et ecce vox de caelis dicens hic est Filius meus dilectus in quo mihi conplacui
4
tunc Iesus ductus est in desertum ab Spiritu ut temptaretur a diabolo
et cum ieiunasset quadraginta diebus et quadraginta noctibus postea esuriit
et accedens temptator dixit ei si Filius Dei es dic ut lapides isti panes fiant
qui respondens dixit scriptum est non in pane solo vivet homo sed in omni verbo quod procedit de ore Dei
tunc adsumit eum diabolus in sanctam civitatem et statuit eum supra pinnaculum templi
et dixit ei si Filius Dei es mitte te deorsum scriptum est enim quia angelis suis mandabit de te et in manibus tollent te ne forte offendas ad lapidem pedem tuum
ait illi Iesus rursum scriptum est non temptabis Dominum Deum tuum
iterum adsumit eum diabolus in montem excelsum valde et ostendit ei omnia regna mundi et gloriam eorum
et dixit illi haec tibi omnia dabo si cadens adoraveris me
tunc dicit ei Iesus vade Satanas scriptum est Dominum Deum tuum adorabis et illi soli servies
tunc reliquit eum diabolus et ecce angeli accesserunt et ministrabant ei
cum autem audisset quod Iohannes traditus esset secessit in Galilaeam
et relicta civitate Nazareth venit et habitavit in Capharnaum maritimam in finibus Zabulon et Nepthalim
ut adimpleretur quod dictum est per Esaiam prophetam
terra Zabulon et terra Nepthalim via maris trans Iordanen Galilaeae gentium
populus qui sedebat in tenebris lucem vidit magnam et sedentibus in regione et umbra mortis lux orta est eis
exinde coepit Iesus praedicare et dicere paenitentiam agite adpropinquavit enim regnum caelorum
ambulans autem iuxta mare Galilaeae vidit duos fratres Simonem qui vocatur Petrus et Andream fratrem eius mittentes rete in mare erant enim piscatores
et ait illis venite post me et faciam vos fieri piscatores hominum
at illi continuo relictis retibus secuti sunt eum
et procedens inde vidit alios duos fratres Iacobum Zebedaei et Iohannem fratrem eius in navi cum Zebedaeo patre eorum reficientes retia sua et vocavit eos
illi autem statim relictis retibus et patre secuti sunt eum
et circumibat Iesus totam Galilaeam docens in synagogis eorum et praedicans evangelium regni et sanans omnem languorem et omnem infirmitatem in populo
et abiit opinio eius in totam Syriam et obtulerunt ei omnes male habentes variis languoribus et tormentis conprehensos et qui daemonia habebant et lunaticos et paralyticos et curavit eos
et secutae sunt eum turbae multae de Galilaea et Decapoli et Hierosolymis et Iudaea et de trans Iordanen
5
videns autem turbas ascendit in montem et cum sedisset accesserunt ad eum discipuli eius
et aperiens os suum docebat eos dicens
beati pauperes spiritu quoniam ipsorum est regnum caelorum
beati mites quoniam ipsi possidebunt terram
beati qui lugent quoniam ipsi consolabuntur
beati qui esuriunt et sitiunt iustitiam quoniam ipsi saturabuntur
beati misericordes quia ipsi misericordiam consequentur
beati mundo corde quoniam ipsi Deum videbunt
beati pacifici quoniam filii Dei vocabuntur
beati qui persecutionem patiuntur propter iustitiam quoniam ipsorum est regnum caelorum
beati estis cum maledixerint vobis et persecuti vos fuerint et dixerint omne malum adversum vos mentientes propter me
gaudete et exultate quoniam merces vestra copiosa est in caelis sic enim persecuti sunt prophetas qui fuerunt ante vos
vos estis sal terrae quod si sal evanuerit in quo sallietur ad nihilum valet ultra nisi ut mittatur foras et conculcetur ab hominibus
vos estis lux mundi non potest civitas abscondi supra montem posita
neque accendunt lucernam et ponunt eam sub modio sed super candelabrum ut luceat omnibus qui in domo sunt
sic luceat lux vestra coram hominibus ut videant vestra bona opera et glorificent Patrem vestrum qui in caelis est
nolite putare quoniam veni solvere legem aut prophetas non veni solvere sed adimplere
amen quippe dico vobis donec transeat caelum et terra iota unum aut unus apex non praeteribit a lege donec omnia fiant
qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis et docuerit sic homines minimus vocabitur in regno caelorum qui autem fecerit et docuerit hic magnus vocabitur in regno caelorum
dico enim vobis quia nisi abundaverit iustitia vestra plus quam scribarum et Pharisaeorum non intrabitis in regnum caelorum
audistis quia dictum est antiquis non occides qui autem occiderit reus erit iudicio
ego autem dico vobis quia omnis qui irascitur fratri suo reus erit iudicio qui autem dixerit fratri suo racha reus erit concilio qui autem dixerit fatue reus erit gehennae ignis
si ergo offeres munus tuum ad altare et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te
relinque ibi munus tuum ante altare et vade prius reconciliare fratri tuo et tunc veniens offers munus tuum
esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo ne forte tradat te adversarius iudici et iudex tradat te ministro et in carcerem mittaris
amen dico tibi non exies inde donec reddas novissimum quadrantem
audistis quia dictum est antiquis non moechaberis
ego autem dico vobis quoniam omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam iam moechatus est eam in corde suo
quod si oculus tuus dexter scandalizat te erue eum et proice abs te expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum quam totum corpus tuum mittatur in gehennam
et si dextera manus tua scandalizat te abscide eam et proice abs te expedit tibi ut pereat unum membrorum tuorum quam totum corpus tuum eat in gehennam
dictum est autem quicumque dimiserit uxorem suam det illi libellum repudii
ego autem dico vobis quia omnis qui dimiserit uxorem suam excepta fornicationis causa facit eam moechari et qui dimissam duxerit adulterat
iterum audistis quia dictum est antiquis non peierabis reddes autem Domino iuramenta tua
ego autem dico vobis non iurare omnino neque per caelum quia thronus Dei est
neque per terram quia scabillum est pedum eius neque per Hierosolymam quia civitas est magni Regis
neque per caput tuum iuraveris quia non potes unum capillum album facere aut nigrum
sit autem sermo vester est est non non quod autem his abundantius est a malo est
audistis quia dictum est oculum pro oculo et dentem pro dente
ego autem dico vobis non resistere malo sed si quis te percusserit in dextera maxilla tua praebe illi et alteram
et ei qui vult tecum iudicio contendere et tunicam tuam tollere remitte ei et pallium
et quicumque te angariaverit mille passus vade cum illo alia duo
qui petit a te da ei et volenti mutuari a te ne avertaris
audistis quia dictum est diliges proximum tuum et odio habebis inimicum tuum
ego autem dico vobis diligite inimicos vestros benefacite his qui oderunt vos et orate pro persequentibus et calumniantibus vos
ut sitis filii Patris vestri qui in caelis est qui solem suum oriri facit super bonos et malos et pluit super iustos et iniustos
si enim diligatis eos qui vos diligunt quam mercedem habebitis nonne et publicani hoc faciunt
et si salutaveritis fratres vestros tantum quid amplius facitis nonne et ethnici hoc faciunt
estote ergo vos perfecti sicut et Pater vester caelestis perfectus est
6
adtendite ne iustitiam vestram faciatis coram hominibus ut videamini ab eis alioquin mercedem non habebitis apud Patrem vestrum qui in caelis est
cum ergo facies elemosynam noli tuba canere ante te sicut hypocritae faciunt in synagogis et in vicis ut honorificentur ab hominibus amen dico vobis receperunt mercedem suam
te autem faciente elemosynam nesciat sinistra tua quid faciat dextera tua
ut sit elemosyna tua in abscondito et Pater tuus qui videt in abscondito reddet tibi
et cum oratis non eritis sicut hypocritae qui amant in synagogis et in angulis platearum stantes orare ut videantur ab hominibus amen dico vobis receperunt mercedem suam
tu autem cum orabis intra in cubiculum tuum et cluso ostio tuo ora Patrem tuum in abscondito et Pater tuus qui videt in abscondito reddet tibi
orantes autem nolite multum loqui sicut ethnici putant enim quia in multiloquio suo exaudiantur
nolite ergo adsimilari eis scit enim Pater vester quibus opus sit vobis antequam petatis eum
sic ergo vos orabitis Pater noster qui in caelis es sanctificetur nomen tuum
veniat regnum tuum fiat voluntas tua sicut in caelo et in terra
panem nostrum supersubstantialem da nobis hodie
et dimitte nobis debita nostra sicut et nos dimisimus debitoribus nostris
et ne inducas nos in temptationem sed libera nos a malo
si enim dimiseritis hominibus peccata eorum dimittet et vobis Pater vester caelestis delicta vestra
si autem non dimiseritis hominibus nec Pater vester dimittet peccata vestra
cum autem ieiunatis nolite fieri sicut hypocritae tristes demoliuntur enim facies suas ut pareant hominibus ieiunantes amen dico vobis quia receperunt mercedem suam
tu autem cum ieiunas ungue caput tuum et faciem tuam lava
ne videaris hominibus ieiunans sed Patri tuo qui est in abscondito et Pater tuus qui videt in abscondito reddet tibi
nolite thesaurizare vobis thesauros in terra ubi erugo et tinea demolitur ubi fures effodiunt et furantur
thesaurizate autem vobis thesauros in caelo ubi neque erugo neque tinea demolitur et ubi fures non effodiunt nec furantur
ubi enim est thesaurus tuus ibi est et cor tuum
lucerna corporis est oculus si fuerit oculus tuus simplex totum corpus tuum lucidum erit
si autem oculus tuus nequam fuerit totum corpus tuum tenebrosum erit si ergo lumen quod in te est tenebrae sunt tenebrae quantae erunt
nemo potest duobus dominis servire aut enim unum odio habebit et alterum diliget aut unum sustinebit et alterum contemnet non potestis Deo servire et mamonae
ideo dico vobis ne solliciti sitis animae vestrae quid manducetis neque corpori vestro quid induamini nonne anima plus est quam esca et corpus plus est quam vestimentum
respicite volatilia caeli quoniam non serunt neque metunt neque congregant in horrea et Pater vester caelestis pascit illa nonne vos magis pluris estis illis
quis autem vestrum cogitans potest adicere ad staturam suam cubitum unum
et de vestimento quid solliciti estis considerate lilia agri quomodo crescunt non laborant nec nent
dico autem vobis quoniam nec Salomon in omni gloria sua coopertus est sicut unum ex istis
si autem faenum agri quod hodie est et cras in clibanum mittitur Deus sic vestit quanto magis vos minimae fidei
nolite ergo solliciti esse dicentes quid manducabimus aut quid bibemus aut quo operiemur
haec enim omnia gentes inquirunt scit enim Pater vester quia his omnibus indigetis
quaerite autem primum regnum et iustitiam eius et omnia haec adicientur vobis
nolite ergo esse solliciti in crastinum crastinus enim dies sollicitus erit sibi ipse sufficit diei malitia sua
7
nolite iudicare ut non iudicemini
in quo enim iudicio iudicaveritis iudicabimini et in qua mensura mensi fueritis metietur vobis
quid autem vides festucam in oculo fratris tui et trabem in oculo tuo non vides
aut quomodo dicis fratri tuo sine eiciam festucam de oculo tuo et ecce trabis est in oculo tuo
hypocrita eice primum trabem de oculo tuo et tunc videbis eicere festucam de oculo fratris tui
nolite dare sanctum canibus neque mittatis margaritas vestras ante porcos ne forte conculcent eas pedibus suis et conversi disrumpant vos
petite et dabitur vobis quaerite et invenietis pulsate et aperietur vobis
omnis enim qui petit accipit et qui quaerit invenit et pulsanti aperietur
aut quis est ex vobis homo quem si petierit filius suus panem numquid lapidem porriget ei
aut si piscem petet numquid serpentem porriget ei
si ergo vos cum sitis mali nostis bona dare filiis vestris quanto magis Pater vester qui in caelis est dabit bona petentibus se
omnia ergo quaecumque vultis ut faciant vobis homines et vos facite eis haec est enim lex et prophetae
intrate per angustam portam quia lata porta et spatiosa via quae ducit ad perditionem et multi sunt qui intrant per eam
quam angusta porta et arta via quae ducit ad vitam et pauci sunt qui inveniunt eam
adtendite a falsis prophetis qui veniunt ad vos in vestimentis ovium intrinsecus autem sunt lupi rapaces
a fructibus eorum cognoscetis eos numquid colligunt de spinis uvas aut de tribulis ficus
sic omnis arbor bona fructus bonos facit mala autem arbor fructus malos facit
non potest arbor bona fructus malos facere neque arbor mala fructus bonos facere
omnis arbor quae non facit fructum bonum exciditur et in ignem mittitur
igitur ex fructibus eorum cognoscetis eos
non omnis qui dicit mihi Domine Domine intrabit in regnum caelorum sed qui facit voluntatem Patris mei qui in caelis est ipse intrabit in regnum caelorum
multi dicent mihi in illa die Domine Domine nonne in nomine tuo prophetavimus et in tuo nomine daemonia eiecimus et in tuo nomine virtutes multas fecimus
et tunc confitebor illis quia numquam novi vos discedite a me qui operamini iniquitatem
omnis ergo qui audit verba mea haec et facit ea adsimilabitur viro sapienti qui aedificavit domum suam supra petram
et descendit pluvia et venerunt flumina et flaverunt venti et inruerunt in domum illam et non cecidit fundata enim erat super petram
et omnis qui audit verba mea haec et non facit ea similis erit viro stulto qui aedificavit domum suam supra harenam
et descendit pluvia et venerunt flumina et flaverunt venti et inruerunt in domum illam et cecidit et fuit ruina eius magna
et factum est cum consummasset Iesus verba haec admirabantur turbae super doctrinam eius
erat enim docens eos sicut potestatem habens non sicut scribae eorum et Pharisaei
8
cum autem descendisset de monte secutae sunt eum turbae multae
et ecce leprosus veniens adorabat eum dicens Domine si vis potes me mundare
et extendens manum tetigit eum Iesus dicens volo mundare et confestim mundata est lepra eius
et ait illi Iesus vide nemini dixeris sed vade ostende te sacerdoti et offer munus quod praecepit Moses in testimonium illis
cum autem introisset Capharnaum accessit ad eum centurio rogans eum
et dicens Domine puer meus iacet in domo paralyticus et male torquetur
et ait illi Iesus ego veniam et curabo eum
et respondens centurio ait Domine non sum dignus ut intres sub tectum meum sed tantum dic verbo et sanabitur puer meus
nam et ego homo sum sub potestate habens sub me milites et dico huic vade et vadit et alio veni et venit et servo meo fac hoc et facit
audiens autem Iesus miratus est et sequentibus se dixit amen dico vobis non inveni tantam fidem in Israhel
dico autem vobis quod multi ab oriente et occidente venient et recumbent cum Abraham et Isaac et Iacob in regno caelorum
filii autem regni eicientur in tenebras exteriores ibi erit fletus et stridor dentium
et dixit Iesus centurioni vade et sicut credidisti fiat tibi et sanatus est puer in hora illa
et cum venisset Iesus in domum Petri vidit socrum eius iacentem et febricitantem
et tetigit manum eius et dimisit eam febris et surrexit et ministrabat eis
vespere autem facto obtulerunt ei multos daemonia habentes et eiciebat spiritus verbo et omnes male habentes curavit
ut adimpleretur quod dictum est per Esaiam prophetam dicentem ipse infirmitates nostras accepit et aegrotationes portavit
videns autem Iesus turbas multas circum se iussit ire trans fretum
et accedens unus scriba ait illi magister sequar te quocumque ieris
et dicit ei Iesus vulpes foveas habent et volucres caeli tabernacula Filius autem hominis non habet ubi caput reclinet
alius autem de discipulis eius ait illi Domine permitte me primum ire et sepelire patrem meum
Iesus autem ait illi sequere me et dimitte mortuos sepelire mortuos suos
et ascendente eo in navicula secuti sunt eum discipuli eius
et ecce motus magnus factus est in mari ita ut navicula operiretur fluctibus ipse vero dormiebat
et accesserunt et suscitaverunt eum dicentes Domine salva nos perimus
et dicit eis quid timidi estis modicae fidei tunc surgens imperavit ventis et mari et facta est tranquillitas magna
porro homines mirati sunt dicentes qualis est hic quia et venti et mare oboediunt ei
et cum venisset trans fretum in regionem Gerasenorum occurrerunt ei duo habentes daemonia de monumentis exeuntes saevi nimis ita ut nemo posset transire per viam illam
et ecce clamaverunt dicentes quid nobis et tibi Fili Dei venisti huc ante tempus torquere nos
erat autem non longe ab illis grex porcorum multorum pascens
daemones autem rogabant eum dicentes si eicis nos mitte nos in gregem porcorum
et ait illis ite at illi exeuntes abierunt in porcos et ecce impetu abiit totus grex per praeceps in mare et mortui sunt in aquis
pastores autem fugerunt et venientes in civitatem nuntiaverunt omnia et de his qui daemonia habuerant
et ecce tota civitas exiit obviam Iesu et viso eo rogabant ut transiret a finibus eorum
9
et ascendens in naviculam transfretavit et venit in civitatem suam
et ecce offerebant ei paralyticum iacentem in lecto et videns Iesus fidem illorum dixit paralytico confide fili remittuntur tibi peccata tua
et ecce quidam de scribis dixerunt intra se hic blasphemat
et cum vidisset Iesus cogitationes eorum dixit ut quid cogitatis mala in cordibus vestris
quid est facilius dicere dimittuntur tibi peccata aut dicere surge et ambula
ut sciatis autem quoniam Filius hominis habet potestatem in terra dimittendi peccata tunc ait paralytico surge tolle lectum tuum et vade in domum tuam
et surrexit et abiit in domum suam
videntes autem turbae timuerunt et glorificaverunt Deum qui dedit potestatem talem hominibus
et cum transiret inde Iesus vidit hominem sedentem in teloneo Mattheum nomine et ait illi sequere me et surgens secutus est eum
et factum est discumbente eo in domo ecce multi publicani et peccatores venientes discumbebant cum Iesu et discipulis eius
et videntes Pharisaei dicebant discipulis eius quare cum publicanis et peccatoribus manducat magister vester
at Iesus audiens ait non est opus valentibus medico sed male habentibus
euntes autem discite quid est misericordiam volo et non sacrificium non enim veni vocare iustos sed peccatores
tunc accesserunt ad eum discipuli Iohannis dicentes quare nos et Pharisaei ieiunamus frequenter discipuli autem tui non ieiunant
et ait illis Iesus numquid possunt filii sponsi lugere quamdiu cum illis est sponsus venient autem dies cum auferetur ab eis sponsus et tunc ieiunabunt
nemo autem inmittit commissuram panni rudis in vestimentum vetus tollit enim plenitudinem eius a vestimento et peior scissura fit
neque mittunt vinum novum in utres veteres alioquin rumpuntur utres et vinum effunditur et utres pereunt sed vinum novum in utres novos mittunt et ambo conservantur
haec illo loquente ad eos ecce princeps unus accessit et adorabat eum dicens filia mea modo defuncta est sed veni inpone manum super eam et vivet
et surgens Iesus sequebatur eum et discipuli eius
et ecce mulier quae sanguinis fluxum patiebatur duodecim annis accessit retro et tetigit fimbriam vestimenti eius
dicebat enim intra se si tetigero tantum vestimentum eius salva ero
at Iesus conversus et videns eam dixit confide filia fides tua te salvam fecit et salva facta est mulier ex illa hora
et cum venisset Iesus in domum principis et vidisset tibicines et turbam tumultuantem
dicebat recedite non est enim mortua puella sed dormit et deridebant eum
et cum eiecta esset turba intravit et tenuit manum eius et surrexit puella
et exiit fama haec in universam terram illam
et transeunte inde Iesu secuti sunt eum duo caeci clamantes et dicentes miserere nostri Fili David
cum autem venisset domum accesserunt ad eum caeci et dicit eis Iesus creditis quia possum hoc facere vobis dicunt ei utique Domine
tunc tetigit oculos eorum dicens secundum fidem vestram fiat vobis
et aperti sunt oculi illorum et comminatus est illis Iesus dicens videte ne quis sciat
illi autem exeuntes diffamaverunt eum in tota terra illa
egressis autem illis ecce obtulerunt ei hominem mutum daemonium habentem
et eiecto daemone locutus est mutus et miratae sunt turbae dicentes numquam paruit sic in Israhel
Pharisaei autem dicebant in principe daemoniorum eicit daemones
et circumibat Iesus civitates omnes et castella docens in synagogis eorum et praedicans evangelium regni et curans omnem languorem et omnem infirmitatem
videns autem turbas misertus est eis quia erant vexati et iacentes sicut oves non habentes pastorem
tunc dicit discipulis suis messis quidem multa operarii autem pauci
rogate ergo dominum messis ut eiciat operarios in messem suam
10
et convocatis duodecim discipulis suis dedit illis potestatem spirituum inmundorum ut eicerent eos et curarent omnem languorem et omnem infirmitatem
duodecim autem apostolorum nomina sunt haec primus Simon qui dicitur Petrus et Andreas frater eius
Iacobus Zebedaei et Iohannes frater eius Philippus et Bartholomeus Thomas et Mattheus publicanus et Iacobus Alphei et Thaddeus
Simon Cananeus et Iudas Scariotes qui et tradidit eum
hos duodecim misit Iesus praecipiens eis et dicens in viam gentium ne abieritis et in civitates Samaritanorum ne intraveritis
sed potius ite ad oves quae perierunt domus Israhel
euntes autem praedicate dicentes quia adpropinquavit regnum caelorum
infirmos curate mortuos suscitate leprosos mundate daemones eicite gratis accepistis gratis date
nolite possidere aurum neque argentum neque pecuniam in zonis vestris
non peram in via neque duas tunicas neque calciamenta neque virgam dignus enim est operarius cibo suo
in quamcumque civitatem aut castellum intraveritis interrogate quis in ea dignus sit et ibi manete donec exeatis
intrantes autem in domum salutate eam
et siquidem fuerit domus digna veniat pax vestra super eam si autem non fuerit digna pax vestra ad vos revertatur
et quicumque non receperit vos neque audierit sermones vestros exeuntes foras de domo vel de civitate excutite pulverem de pedibus vestris
amen dico vobis tolerabilius erit terrae Sodomorum et Gomorraeorum in die iudicii quam illi civitati
ecce ego mitto vos sicut oves in medio luporum estote ergo prudentes sicut serpentes et simplices sicut columbae
cavete autem ab hominibus tradent enim vos in conciliis et in synagogis suis flagellabunt vos
et ad praesides et ad reges ducemini propter me in testimonium illis et gentibus
cum autem tradent vos nolite cogitare quomodo aut quid loquamini dabitur enim vobis in illa hora quid loquamini
non enim vos estis qui loquimini sed Spiritus Patris vestri qui loquitur in vobis
tradet autem frater fratrem in mortem et pater filium et insurgent filii in parentes et morte eos adficient
et eritis odio omnibus propter nomen meum qui autem perseveraverit in finem hic salvus erit
cum autem persequentur vos in civitate ista fugite in aliam amen enim dico vobis non consummabitis civitates Israhel donec veniat Filius hominis
non est discipulus super magistrum nec servus super dominum suum
sufficit discipulo ut sit sicut magister eius et servus sicut dominus eius si patrem familias Beelzebub vocaverunt quanto magis domesticos eius
ne ergo timueritis eos nihil enim opertum quod non revelabitur et occultum quod non scietur
quod dico vobis in tenebris dicite in lumine et quod in aure auditis praedicate super tecta
et nolite timere eos qui occidunt corpus animam autem non possunt occidere sed potius eum timete qui potest et animam et corpus perdere in gehennam
nonne duo passeres asse veneunt et unus ex illis non cadet super terram sine Patre vestro
vestri autem et capilli capitis omnes numerati sunt
nolite ergo timere multis passeribus meliores estis vos
omnis ergo qui confitebitur me coram hominibus confitebor et ego eum coram Patre meo qui est in caelis
qui autem negaverit me coram hominibus negabo et ego eum coram Patre meo qui est in caelis
nolite arbitrari quia venerim mittere pacem in terram non veni pacem mittere sed gladium
veni enim separare hominem adversus patrem suum et filiam adversus matrem suam et nurum adversus socrum suam
et inimici hominis domestici eius
qui amat patrem aut matrem plus quam me non est me dignus et qui amat filium aut filiam super me non est me dignus
et qui non accipit crucem suam et sequitur me non est me dignus
qui invenit animam suam perdet illam et qui perdiderit animam suam propter me inveniet eam
qui recipit vos me recipit et qui me recipit recipit eum qui me misit
qui recipit prophetam in nomine prophetae mercedem prophetae accipiet et qui recipit iustum in nomine iusti mercedem iusti accipiet
et quicumque potum dederit uni ex minimis istis calicem aquae frigidae tantum in nomine discipuli amen dico vobis non perdet mercedem suam
11
et factum est cum consummasset Iesus praecipiens duodecim discipulis suis transiit inde ut doceret et praedicaret in civitatibus eorum
Iohannes autem cum audisset in vinculis opera Christi mittens duos de discipulis suis
ait illi tu es qui venturus es an alium expectamus
et respondens Iesus ait illis euntes renuntiate Iohanni quae auditis et videtis
caeci vident claudi ambulant leprosi mundantur surdi audiunt mortui resurgunt pauperes evangelizantur
et beatus est qui non fuerit scandalizatus in me
illis autem abeuntibus coepit Iesus dicere ad turbas de Iohanne quid existis in desertum videre harundinem vento agitatam
sed quid existis videre hominem mollibus vestitum ecce qui mollibus vestiuntur in domibus regum sunt
sed quid existis videre prophetam etiam dico vobis et plus quam prophetam
hic enim est de quo scriptum est ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam qui praeparabit viam tuam ante te
amen dico vobis non surrexit inter natos mulierum maior Iohanne Baptista qui autem minor est in regno caelorum maior est illo
a diebus autem Iohannis Baptistae usque nunc regnum caelorum vim patitur et violenti rapiunt illud
omnes enim prophetae et lex usque ad Iohannem prophetaverunt
et si vultis recipere ipse est Helias qui venturus est
qui habet aures audiendi audiat
cui autem similem aestimabo generationem istam similis est pueris sedentibus in foro qui clamantes coaequalibus
dicunt cecinimus vobis et non saltastis lamentavimus et non planxistis
venit enim Iohannes neque manducans neque bibens et dicunt daemonium habet
venit Filius hominis manducans et bibens et dicunt ecce homo vorax et potator vini publicanorum et peccatorum amicus et iustificata est sapientia a filiis suis
tunc coepit exprobrare civitatibus in quibus factae sunt plurimae virtutes eius quia non egissent paenitentiam
vae tibi Corazain vae tibi Bethsaida quia si in Tyro et Sidone factae essent virtutes quae factae sunt in vobis olim in cilicio et cinere paenitentiam egissent
verumtamen dico vobis Tyro et Sidoni remissius erit in die iudicii quam vobis
et tu Capharnaum numquid usque in caelum exaltaberis usque in infernum descendes quia si in Sodomis factae fuissent virtutes quae factae sunt in te forte mansissent usque in hunc diem
verumtamen dico vobis quia terrae Sodomorum remissius erit in die iudicii quam tibi
in illo tempore respondens Iesus dixit confiteor tibi Pater Domine caeli et terrae quia abscondisti haec a sapientibus et prudentibus et revelasti ea parvulis
ita Pater quoniam sic fuit placitum ante te
omnia mihi tradita sunt a Patre meo et nemo novit Filium nisi Pater neque Patrem quis novit nisi Filius et cui voluerit Filius revelare
venite ad me omnes qui laboratis et onerati estis et ego reficiam vos
tollite iugum meum super vos et discite a me quia mitis sum et humilis corde et invenietis requiem animabus vestris
iugum enim meum suave est et onus meum leve est
12
in illo tempore abiit Iesus sabbato per sata discipuli autem eius esurientes coeperunt vellere spicas et manducare
Pharisaei autem videntes dixerunt ei ecce discipuli tui faciunt quod non licet eis facere sabbatis
at ille dixit eis non legistis quid fecerit David quando esuriit et qui cum eo erant
quomodo intravit in domum Dei et panes propositionis comedit quos non licebat ei edere neque his qui cum eo erant nisi solis sacerdotibus
aut non legistis in lege quia sabbatis sacerdotes in templo sabbatum violant et sine crimine sunt
dico autem vobis quia templo maior est hic
si autem sciretis quid est misericordiam volo et non sacrificium numquam condemnassetis innocentes
dominus est enim Filius hominis etiam sabbati
et cum inde transisset venit in synagogam eorum
et ecce homo manum habens aridam et interrogabant eum dicentes si licet sabbatis curare ut accusarent eum
ipse autem dixit illis quis erit ex vobis homo qui habeat ovem unam et si ceciderit haec sabbatis in foveam nonne tenebit et levabit eam
quanto magis melior est homo ove itaque licet sabbatis benefacere
tunc ait homini extende manum tuam et extendit et restituta est sanitati sicut altera
exeuntes autem Pharisaei consilium faciebant adversus eum quomodo eum perderent
Iesus autem sciens recessit inde et secuti sunt eum multi et curavit eos omnes
et praecepit eis ne manifestum eum facerent
ut adimpleretur quod dictum est per Esaiam prophetam dicentem
ecce puer meus quem elegi dilectus meus in quo bene placuit animae meae ponam spiritum meum super eum et iudicium gentibus nuntiabit
non contendet neque clamabit neque audiet aliquis in plateis vocem eius
harundinem quassatam non confringet et linum fumigans non extinguet donec eiciat ad victoriam iudicium
et in nomine eius gentes sperabunt
tunc oblatus est ei daemonium habens caecus et mutus et curavit eum ita ut loqueretur et videret
et stupebant omnes turbae et dicebant numquid hic est Filius David
Pharisaei autem audientes dixerunt hic non eicit daemones nisi in Beelzebub principe daemoniorum
Iesus autem sciens cogitationes eorum dixit eis omne regnum divisum contra se desolatur et omnis civitas vel domus divisa contra se non stabit
et si Satanas Satanan eicit adversus se divisus est quomodo ergo stabit regnum eius
et si ego in Beelzebub eicio daemones filii vestri in quo eiciunt ideo ipsi iudices erunt vestri
si autem ego in Spiritu Dei eicio daemones igitur pervenit in vos regnum Dei
aut quomodo potest quisquam intrare in domum fortis et vasa eius diripere nisi prius alligaverit fortem et tunc domum illius diripiat
qui non est mecum contra me est et qui non congregat mecum spargit
ideo dico vobis omne peccatum et blasphemia remittetur hominibus Spiritus autem blasphemia non remittetur
et quicumque dixerit verbum contra Filium hominis remittetur ei qui autem dixerit contra Spiritum Sanctum non remittetur ei neque in hoc saeculo neque in futuro
aut facite arborem bonam et fructum eius bonum aut facite arborem malam et fructum eius malum siquidem ex fructu arbor agnoscitur
progenies viperarum quomodo potestis bona loqui cum sitis mali ex abundantia enim cordis os loquitur
bonus homo de bono thesauro profert bona et malus homo de malo thesauro profert mala
dico autem vobis quoniam omne verbum otiosum quod locuti fuerint homines reddent rationem de eo in die iudicii
ex verbis enim tuis iustificaberis et ex verbis tuis condemnaberis
tunc responderunt ei quidam de scribis et Pharisaeis dicentes magister volumus a te signum videre
qui respondens ait illis generatio mala et adultera signum quaerit et signum non dabitur ei nisi signum Ionae prophetae
sicut enim fuit Ionas in ventre ceti tribus diebus et tribus noctibus sic erit Filius hominis in corde terrae tribus diebus et tribus noctibus
viri ninevitae surgent in iudicio cum generatione ista et condemnabunt eam quia paenitentiam egerunt in praedicatione Ionae et ecce plus quam Iona hic
regina austri surget in iudicio cum generatione ista et condemnabit eam quia venit a finibus terrae audire sapientiam Salomonis et ecce plus quam Salomon hic
cum autem inmundus spiritus exierit ab homine ambulat per loca arida quaerens requiem et non invenit
tunc dicit revertar in domum meam unde exivi et veniens invenit vacantem scopis mundatam et ornatam
tunc vadit et adsumit septem alios spiritus secum nequiores se et intrantes habitant ibi et fiunt novissima hominis illius peiora prioribus sic erit et generationi huic pessimae
adhuc eo loquente ad turbas ecce mater eius et fratres stabant foris quaerentes loqui ei
dixit autem ei quidam ecce mater tua et fratres tui foris stant quaerentes te
at ipse respondens dicenti sibi ait quae est mater mea et qui sunt fratres mei
et extendens manum in discipulos suos dixit ecce mater mea et fratres mei
quicumque enim fecerit voluntatem Patris mei qui in caelis est ipse meus et frater et soror et mater est
13
in illo die exiens Iesus de domo sedebat secus mare
et congregatae sunt ad eum turbae multae ita ut in naviculam ascendens sederet et omnis turba stabat in litore
et locutus est eis multa in parabolis dicens ecce exiit qui seminat seminare
et dum seminat quaedam ceciderunt secus viam et venerunt volucres et comederunt ea
alia autem ceciderunt in petrosa ubi non habebat terram multam et continuo exorta sunt quia non habebant altitudinem terrae
sole autem orto aestuaverunt et quia non habebant radicem aruerunt
alia autem ceciderunt in spinas et creverunt spinae et suffocaverunt ea
alia vero ceciderunt in terram bonam et dabant fructum aliud centesimum aliud sexagesimum aliud tricesimum
qui habet aures audiendi audiat
et accedentes discipuli dixerunt ei quare in parabolis loqueris eis
qui respondens ait illis quia vobis datum est nosse mysteria regni caelorum illis autem non est datum
qui enim habet dabitur ei et abundabit qui autem non habet et quod habet auferetur ab eo
ideo in parabolis loquor eis quia videntes non vident et audientes non audiunt neque intellegunt
et adimpletur eis prophetia Esaiae dicens auditu audietis et non intellegetis et videntes videbitis et non videbitis
incrassatum est enim cor populi huius et auribus graviter audierunt et oculos suos cluserunt nequando oculis videant et auribus audiant et corde intellegant et convertantur et sanem eos
vestri autem beati oculi quia vident et aures vestrae quia audiunt
amen quippe dico vobis quia multi prophetae et iusti cupierunt videre quae videtis et non viderunt et audire quae auditis et non audierunt
vos ergo audite parabolam seminantis
omnis qui audit verbum regni et non intellegit venit malus et rapit quod seminatum est in corde eius hic est qui secus viam seminatus est
qui autem supra petrosa seminatus est hic est qui verbum audit et continuo cum gaudio accipit illud
non habet autem in se radicem sed est temporalis facta autem tribulatione et persecutione propter verbum continuo scandalizatur
qui autem est seminatus in spinis hic est qui verbum audit et sollicitudo saeculi istius et fallacia divitiarum suffocat verbum et sine fructu efficitur
qui vero in terra bona seminatus est hic est qui audit verbum et intellegit et fructum adfert et facit aliud quidem centum aliud autem sexaginta porro aliud triginta
aliam parabolam proposuit illis dicens simile factum est regnum caelorum homini qui seminavit bonum semen in agro suo
cum autem dormirent homines venit inimicus eius et superseminavit zizania in medio tritici et abiit
cum autem crevisset herba et fructum fecisset tunc apparuerunt et zizania
accedentes autem servi patris familias dixerunt ei domine nonne bonum semen seminasti in agro tuo unde ergo habet zizania
et ait illis inimicus homo hoc fecit servi autem dixerunt ei vis imus et colligimus ea
et ait non ne forte colligentes zizania eradicetis simul cum eis et triticum
sinite utraque crescere usque ad messem et in tempore messis dicam messoribus colligite primum zizania et alligate ea fasciculos ad conburendum triticum autem congregate in horreum meum
aliam parabolam proposuit eis dicens simile est regnum caelorum grano sinapis quod accipiens homo seminavit in agro suo
quod minimum quidem est omnibus seminibus cum autem creverit maius est omnibus holeribus et fit arbor ita ut volucres caeli veniant et habitent in ramis eius
aliam parabolam locutus est eis simile est regnum caelorum fermento quod acceptum mulier abscondit in farinae satis tribus donec fermentatum est totum
haec omnia locutus est Iesus in parabolis ad turbas et sine parabolis non loquebatur eis
ut impleretur quod dictum erat per prophetam dicentem aperiam in parabolis os meum eructabo abscondita a constitutione mundi
tunc dimissis turbis venit in domum et accesserunt ad eum discipuli eius dicentes dissere nobis parabolam zizaniorum agri
qui respondens ait qui seminat bonum semen est Filius hominis
ager autem est mundus bonum vero semen hii sunt filii regni zizania autem filii sunt nequam
inimicus autem qui seminavit ea est diabolus messis vero consummatio saeculi est messores autem angeli sunt
sicut ergo colliguntur zizania et igni conburuntur sic erit in consummatione saeculi
mittet Filius hominis angelos suos et colligent de regno eius omnia scandala et eos qui faciunt iniquitatem
et mittent eos in caminum ignis ibi erit fletus et stridor dentium
tunc iusti fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum qui habet aures audiat
simile est regnum caelorum thesauro abscondito in agro quem qui invenit homo abscondit et prae gaudio illius vadit et vendit universa quae habet et emit agrum illum
iterum simile est regnum caelorum homini negotiatori quaerenti bonas margaritas
inventa autem una pretiosa margarita abiit et vendidit omnia quae habuit et emit eam
iterum simile est regnum caelorum sagenae missae in mare et ex omni genere congreganti
quam cum impleta esset educentes et secus litus sedentes elegerunt bonos in vasa malos autem foras miserunt
sic erit in consummatione saeculi exibunt angeli et separabunt malos de medio iustorum
et mittent eos in caminum ignis ibi erit fletus et stridor dentium
intellexistis haec omnia dicunt ei etiam
ait illis ideo omnis scriba doctus in regno caelorum similis est homini patri familias qui profert de thesauro suo nova et vetera
et factum est cum consummasset Iesus parabolas istas transiit inde
et veniens in patriam suam docebat eos in synagogis eorum ita ut mirarentur et dicerent unde huic sapientia haec et virtutes
nonne hic est fabri filius nonne mater eius dicitur Maria et fratres eius Iacobus et Ioseph et Simon et Iudas
et sorores eius nonne omnes apud nos sunt unde ergo huic omnia ista
et scandalizabantur in eo Iesus autem dixit eis non est propheta sine honore nisi in patria sua et in domo sua
et non fecit ibi virtutes multas propter incredulitatem illorum
14
in illo tempore audiit Herodes tetrarcha famam Iesu
et ait pueris suis hic est Iohannes Baptista ipse surrexit a mortuis et ideo virtutes inoperantur in eo
Herodes enim tenuit Iohannem et alligavit eum et posuit in carcere propter Herodiadem uxorem fratris sui
dicebat enim illi Iohannes non licet tibi habere eam
et volens illum occidere timuit populum quia sicut prophetam eum habebant
die autem natalis Herodis saltavit filia Herodiadis in medio et placuit Herodi
unde cum iuramento pollicitus est ei dare quodcumque postulasset ab eo
at illa praemonita a matre sua da mihi inquit hic in disco caput Iohannis Baptistae
et contristatus est rex propter iuramentum autem et eos qui pariter recumbebant iussit dari
misitque et decollavit Iohannem in carcere
et adlatum est caput eius in disco et datum est puellae et tulit matri suae
et accedentes discipuli eius tulerunt corpus et sepelierunt illud et venientes nuntiaverunt Iesu
quod cum audisset Iesus secessit inde in navicula in locum desertum seorsum et cum audissent turbae secutae sunt eum pedestres de civitatibus
et exiens vidit turbam multam et misertus est eius et curavit languidos eorum
vespere autem facto accesserunt ad eum discipuli eius dicentes desertus est locus et hora iam praeteriit dimitte turbas ut euntes in castella emant sibi escas
Iesus autem dixit eis non habent necesse ire date illis vos manducare
responderunt ei non habemus hic nisi quinque panes et duos pisces
qui ait eis adferte illos mihi huc
et cum iussisset turbam discumbere supra faenum acceptis quinque panibus et duobus piscibus aspiciens in caelum benedixit et fregit et dedit discipulis panes discipuli autem turbis
et manducaverunt omnes et saturati sunt et tulerunt reliquias duodecim cofinos fragmentorum plenos
manducantium autem fuit numerus quinque milia virorum exceptis mulieribus et parvulis
et statim iussit discipulos ascendere in navicula et praecedere eum trans fretum donec dimitteret turbas
et dimissa turba ascendit in montem solus orare vespere autem facto solus erat ibi
navicula autem in medio mari iactabatur fluctibus erat enim contrarius ventus
quarta autem vigilia noctis venit ad eos ambulans supra mare
et videntes eum supra mare ambulantem turbati sunt dicentes quia fantasma est et prae timore clamaverunt
statimque Iesus locutus est eis dicens habete fiduciam ego sum nolite timere
respondens autem Petrus dixit Domine si tu es iube me venire ad te super aquas
at ipse ait veni et descendens Petrus de navicula ambulabat super aquam ut veniret ad Iesum
videns vero ventum validum timuit et cum coepisset mergi clamavit dicens Domine salvum me fac
et continuo Iesus extendens manum adprehendit eum et ait illi modicae fidei quare dubitasti
et cum ascendissent in naviculam cessavit ventus
qui autem in navicula erant venerunt et adoraverunt eum dicentes vere Filius Dei es
et cum transfretassent venerunt in terram Gennesar
et cum cognovissent eum viri loci illius miserunt in universam regionem illam et obtulerunt ei omnes male habentes
et rogabant eum ut vel fimbriam vestimenti eius tangerent et quicumque tetigerunt salvi facti sunt
15
tunc accesserunt ad eum ab Hierosolymis scribae et Pharisaei dicentes
quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum non enim lavant manus suas cum panem manducant
ipse autem respondens ait illis quare et vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram
nam Deus dixit honora patrem et matrem et qui maledixerit patri vel matri morte moriatur
vos autem dicitis quicumque dixerit patri vel matri munus quodcumque est ex me tibi proderit
et non honorificabit patrem suum aut matrem et irritum fecistis mandatum Dei propter traditionem vestram
hypocritae bene prophetavit de vobis Esaias dicens
populus hic labiis me honorat cor autem eorum longe est a me
sine causa autem colunt me docentes doctrinas mandata hominum
et convocatis ad se turbis dixit eis audite et intellegite
non quod intrat in os coinquinat hominem sed quod procedit ex ore hoc coinquinat hominem
tunc accedentes discipuli eius dixerunt ei scis quia Pharisaei audito verbo scandalizati sunt
at ille respondens ait omnis plantatio quam non plantavit Pater meus caelestis eradicabitur
sinite illos caeci sunt duces caecorum caecus autem si caeco ducatum praestet ambo in foveam cadunt
respondens autem Petrus dixit ei edissere nobis parabolam istam
at ille dixit adhuc et vos sine intellectu estis
non intellegitis quia omne quod in os intrat in ventrem vadit et in secessum emittitur
quae autem procedunt de ore de corde exeunt et ea coinquinant hominem
de corde enim exeunt cogitationes malae homicidia adulteria fornicationes furta falsa testimonia blasphemiae
haec sunt quae coinquinant hominem non lotis autem manibus manducare non coinquinat hominem
et egressus inde Iesus secessit in partes Tyri et Sidonis
et ecce mulier chananea a finibus illis egressa clamavit dicens ei miserere mei Domine Fili David filia mea male a daemonio vexatur
qui non respondit ei verbum et accedentes discipuli eius rogabant eum dicentes dimitte eam quia clamat post nos
ipse autem respondens ait non sum missus nisi ad oves quae perierunt domus Israhel
at illa venit et adoravit eum dicens Domine adiuva me
qui respondens ait non est bonum sumere panem filiorum et mittere canibus
at illa dixit etiam Domine nam et catelli edunt de micis quae cadunt de mensa dominorum suorum
tunc respondens Iesus ait illi o mulier magna est fides tua fiat tibi sicut vis et sanata est filia illius ex illa hora
et cum transisset inde Iesus venit secus mare Galilaeae et ascendens in montem sedebat ibi
et accesserunt ad eum turbae multae habentes secum mutos clodos caecos debiles et alios multos et proiecerunt eos ad pedes eius et curavit eos
ita ut turbae mirarentur videntes mutos loquentes clodos ambulantes caecos videntes et magnificabant Deum Israhel
Iesus autem convocatis discipulis suis dixit misereor turbae quia triduo iam perseverant mecum et non habent quod manducent et dimittere eos ieiunos nolo ne deficiant in via
et dicunt ei discipuli unde ergo nobis in deserto panes tantos ut saturemus turbam tantam
et ait illis Iesus quot panes habetis at illi dixerunt septem et paucos pisciculos
et praecepit turbae ut discumberet super terram
et accipiens septem panes et pisces et gratias agens fregit et dedit discipulis suis et discipuli dederunt populo
et comederunt omnes et saturati sunt et quod superfuit de fragmentis tulerunt septem sportas plenas
erant autem qui manducaverant quattuor milia hominum extra parvulos et mulieres
et dimissa turba ascendit in naviculam et venit in fines Magedan
16
et accesserunt ad eum Pharisaei et Sadducaei temptantes et rogaverunt eum ut signum de caelo ostenderet eis
at ille respondens ait eis facto vespere dicitis serenum erit rubicundum est enim caelum
et mane hodie tempestas rutilat enim triste caelum
faciem ergo caeli diiudicare nostis signa autem temporum non potestis generatio mala et adultera signum quaerit et signum non dabitur ei nisi signum Ionae et relictis illis abiit
et cum venissent discipuli eius trans fretum obliti sunt panes accipere
qui dixit illis intuemini et cavete a fermento Pharisaeorum et Sadducaeorum
at illi cogitabant inter se dicentes quia panes non accepimus
sciens autem Iesus dixit quid cogitatis inter vos modicae fidei quia panes non habetis
nondum intellegitis neque recordamini quinque panum quinque milium hominum et quot cofinos sumpsistis
neque septem panum quattuor milium hominum et quot sportas sumpsistis
quare non intellegitis quia non de pane dixi vobis cavete a fermento Pharisaeorum et Sadducaeorum
tunc intellexerunt quia non dixerit cavendum a fermento panum sed a doctrina Pharisaeorum et Sadducaeorum
venit autem Iesus in partes Caesareae Philippi et interrogabat discipulos suos dicens quem dicunt homines esse Filium hominis
at illi dixerunt alii Iohannem Baptistam alii autem Heliam alii vero Hieremiam aut unum ex prophetis
dicit illis vos autem quem me esse dicitis
respondens Simon Petrus dixit tu es Christus Filius Dei vivi
respondens autem Iesus dixit ei beatus es Simon Bar Iona quia caro et sanguis non revelavit tibi sed Pater meus qui in caelis est
et ego dico tibi quia tu es Petrus et super hanc petram aedificabo ecclesiam meam et portae inferi non praevalebunt adversum eam
et tibi dabo claves regni caelorum et quodcumque ligaveris super terram erit ligatum in caelis et quodcumque solveris super terram erit solutum in caelis
tunc praecepit discipulis suis ut nemini dicerent quia ipse esset Iesus Christus
exinde coepit Iesus ostendere discipulis suis quia oporteret eum ire Hierosolymam et multa pati a senioribus et scribis et principibus sacerdotum et occidi et tertia die resurgere
et adsumens eum Petrus coepit increpare illum dicens absit a te Domine non erit tibi hoc
qui conversus dixit Petro vade post me Satana scandalum es mihi quia non sapis ea quae Dei sunt sed ea quae hominum
tunc Iesus dixit discipulis suis si quis vult post me venire abneget semet ipsum et tollat crucem suam et sequatur me
qui enim voluerit animam suam salvam facere perdet eam qui autem perdiderit animam suam propter me inveniet eam
quid enim prodest homini si mundum universum lucretur animae vero suae detrimentum patiatur aut quam dabit homo commutationem pro anima sua
Filius enim hominis venturus est in gloria Patris sui cum angelis suis et tunc reddet unicuique secundum opus eius
amen dico vobis sunt quidam de hic stantibus qui non gustabunt mortem donec videant Filium hominis venientem in regno suo
17
et post dies sex adsumpsit Iesus Petrum et Iacobum et Iohannem fratrem eius et ducit illos in montem excelsum seorsum
et transfiguratus est ante eos et resplenduit facies eius sicut sol vestimenta autem eius facta sunt alba sicut nix
et ecce apparuit illis Moses et Helias cum eo loquentes
respondens autem Petrus dixit ad Iesum Domine bonum est nos hic esse si vis faciamus hic tria tabernacula tibi unum et Mosi unum et Heliae unum
adhuc eo loquente ecce nubes lucida obumbravit eos et ecce vox de nube dicens hic est Filius meus dilectus in quo mihi bene conplacuit ipsum audite
et audientes discipuli ceciderunt in faciem suam et timuerunt valde
et accessit Iesus et tetigit eos dixitque eis surgite et nolite timere
levantes autem oculos suos neminem viderunt nisi solum Iesum
et descendentibus illis de monte praecepit Iesus dicens nemini dixeritis visionem donec Filius hominis a mortuis resurgat
et interrogaverunt eum discipuli dicentes quid ergo scribae dicunt quod Heliam oporteat primum venire
at ille respondens ait eis Helias quidem venturus est et restituet omnia
dico autem vobis quia Helias iam venit et non cognoverunt eum sed fecerunt in eo quaecumque voluerunt sic et Filius hominis passurus est ab eis
tunc intellexerunt discipuli quia de Iohanne Baptista dixisset eis
et cum venisset ad turbam accessit ad eum homo genibus provolutus ante eum dicens Domine miserere filii mei quia lunaticus est et male patitur nam saepe cadit in ignem et crebro in aquam
et obtuli eum discipulis tuis et non potuerunt curare eum
respondens Iesus ait o generatio incredula et perversa quousque ero vobiscum usquequo patiar vos adferte huc illum ad me
et increpavit ei Iesus et exiit ab eo daemonium et curatus est puer ex illa hora
tunc accesserunt discipuli ad Iesum secreto et dixerunt quare nos non potuimus eicere illum
dicit illis propter incredulitatem vestram amen quippe dico vobis si habueritis fidem sicut granum sinapis dicetis monti huic transi hinc et transibit et nihil inpossibile erit vobis
hoc autem genus non eicitur nisi per orationem et ieiunium
conversantibus autem eis in Galilaea dixit illis Iesus Filius hominis tradendus est in manus hominum
et occident eum et tertio die resurget et contristati sunt vehementer
et cum venissent Capharnaum accesserunt qui didragma accipiebant ad Petrum et dixerunt magister vester non solvit didragma
ait etiam et cum intrasset domum praevenit eum Iesus dicens quid tibi videtur Simon reges terrae a quibus accipiunt tributum vel censum a filiis suis an ab alienis
et ille dixit ab alienis dixit illi Iesus ergo liberi sunt filii
ut autem non scandalizemus eos vade ad mare et mitte hamum et eum piscem qui primus ascenderit tolle et aperto ore eius invenies staterem illum sumens da eis pro me et te
18
in illa hora accesserunt discipuli ad Iesum dicentes quis putas maior est in regno caelorum
et advocans Iesus parvulum statuit eum in medio eorum
et dixit amen dico vobis nisi conversi fueritis et efficiamini sicut parvuli non intrabitis in regnum caelorum
quicumque ergo humiliaverit se sicut parvulus iste hic est maior in regno caelorum
et qui susceperit unum parvulum talem in nomine meo me suscipit
qui autem scandalizaverit unum de pusillis istis qui in me credunt expedit ei ut suspendatur mola asinaria in collo eius et demergatur in profundum maris
vae mundo ab scandalis necesse est enim ut veniant scandala verumtamen vae homini per quem scandalum venit
si autem manus tua vel pes tuus scandalizat te abscide eum et proice abs te bonum tibi est ad vitam ingredi debilem vel clodum quam duas manus vel duos pedes habentem mitti in ignem aeternum
et si oculus tuus scandalizat te erue eum et proice abs te bonum tibi est unoculum in vitam intrare quam duos oculos habentem mitti in gehennam ignis
videte ne contemnatis unum ex his pusillis dico enim vobis quia angeli eorum in caelis semper vident faciem Patris mei qui in caelis est
venit enim Filius hominis salvare quod perierat
quid vobis videtur si fuerint alicui centum oves et erraverit una ex eis nonne relinquet nonaginta novem in montibus et vadit quaerere eam quae erravit
et si contigerit ut inveniat eam amen dico vobis quia gaudebit super eam magis quam super nonaginta novem quae non erraverunt
sic non est voluntas ante Patrem vestrum qui in caelis est ut pereat unus de pusillis istis
si autem peccaverit in te frater tuus vade et corripe eum inter te et ipsum solum si te audierit lucratus es fratrem tuum
si autem non te audierit adhibe tecum adhuc unum vel duos ut in ore duorum testium vel trium stet omne verbum
quod si non audierit eos dic ecclesiae si autem et ecclesiam non audierit sit tibi sicut ethnicus et publicanus
amen dico vobis quaecumque alligaveritis super terram erunt ligata et in caelo et quaecumque solveritis super terram erunt soluta et in caelo
iterum dico vobis quia si duo ex vobis consenserint super terram de omni re quacumque petierint fiet illis a Patre meo qui in caelis est
ubi enim sunt duo vel tres congregati in nomine meo ibi sum in medio eorum
tunc accedens Petrus ad eum dixit Domine quotiens peccabit in me frater meus et dimittam ei usque septies
dicit illi Iesus non dico tibi usque septies sed usque septuagies septies
ideo adsimilatum est regnum caelorum homini regi qui voluit rationem ponere cum servis suis
et cum coepisset rationem ponere oblatus est ei unus qui debebat decem milia talenta
cum autem non haberet unde redderet iussit eum dominus venundari et uxorem eius et filios et omnia quae habebat et reddi
procidens autem servus ille orabat eum dicens patientiam habe in me et omnia reddam tibi
misertus autem dominus servi illius dimisit eum et debitum dimisit ei
egressus autem servus ille invenit unum de conservis suis qui debebat ei centum denarios et tenens suffocabat eum dicens redde quod debes
et procidens conservus eius rogabat eum dicens patientiam habe in me et omnia reddam tibi
ille autem noluit sed abiit et misit eum in carcerem donec redderet debitum
videntes autem conservi eius quae fiebant contristati sunt valde et venerunt et narraverunt domino suo omnia quae facta erant
tunc vocavit illum dominus suus et ait illi serve nequam omne debitum dimisi tibi quoniam rogasti me
non ergo oportuit et te misereri conservi tui sicut et ego tui misertus sum
et iratus dominus eius tradidit eum tortoribus quoadusque redderet universum debitum
sic et Pater meus caelestis faciet vobis si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris
19
et factum est cum consummasset Iesus sermones istos migravit a Galilaea et venit in fines Iudaeae trans Iordanen
et secutae sunt eum turbae multae et curavit eos ibi
et accesserunt ad eum Pharisaei temptantes eum et dicentes si licet homini dimittere uxorem suam quacumque ex causa
qui respondens ait eis non legistis quia qui fecit ab initio masculum et feminam fecit eos
et dixit propter hoc dimittet homo patrem et matrem et adherebit uxori suae et erunt duo in carne una
itaque iam non sunt duo sed una caro quod ergo Deus coniunxit homo non separet
dicunt illi quid ergo Moses mandavit dari libellum repudii et dimittere
ait illis quoniam Moses ad duritiam cordis vestri permisit vobis dimittere uxores vestras ab initio autem non sic fuit
dico autem vobis quia quicumque dimiserit uxorem suam nisi ob fornicationem et aliam duxerit moechatur et qui dimissam duxerit moechatur
dicunt ei discipuli eius si ita est causa homini cum uxore non expedit nubere
qui dixit non omnes capiunt verbum istud sed quibus datum est
sunt enim eunuchi qui de matris utero sic nati sunt et sunt eunuchi qui facti sunt ab hominibus et sunt eunuchi qui se ipsos castraverunt propter regnum caelorum qui potest capere capiat
tunc oblati sunt ei parvuli ut manus eis inponeret et oraret discipuli autem increpabant eis
Iesus vero ait eis sinite parvulos et nolite eos prohibere ad me venire talium est enim regnum caelorum
et cum inposuisset eis manus abiit inde
et ecce unus accedens ait illi magister bone quid boni faciam ut habeam vitam aeternam
qui dixit ei quid me interrogas de bono unus est bonus Deus si autem vis ad vitam ingredi serva mandata
dicit illi quae Iesus autem dixit non homicidium facies non adulterabis non facies furtum non falsum testimonium dices
honora patrem et matrem et diliges proximum tuum sicut te ipsum
dicit illi adulescens omnia haec custodivi quid adhuc mihi deest
ait illi Iesus si vis perfectus esse vade vende quae habes et da pauperibus et habebis thesaurum in caelo et veni sequere me
cum audisset autem adulescens verbum abiit tristis erat enim habens multas possessiones
Iesus autem dixit discipulis suis amen dico vobis quia dives difficile intrabit in regnum caelorum
et iterum dico vobis facilius est camelum per foramen acus transire quam divitem intrare in regnum caelorum
auditis autem his discipuli mirabantur valde dicentes quis ergo poterit salvus esse
aspiciens autem Iesus dixit illis apud homines hoc inpossibile est apud Deum autem omnia possibilia sunt
tunc respondens Petrus dixit ei ecce nos reliquimus omnia et secuti sumus te quid ergo erit nobis
Iesus autem dixit illis amen dico vobis quod vos qui secuti estis me in regeneratione cum sederit Filius hominis in sede maiestatis suae sedebitis et vos super sedes duodecim iudicantes duodecim tribus Israhel
et omnis qui reliquit domum vel fratres aut sorores aut patrem aut matrem aut uxorem aut filios aut agros propter nomen meum centuplum accipiet et vitam aeternam possidebit
multi autem erunt primi novissimi et novissimi primi
20
simile est enim regnum caelorum homini patri familias qui exiit primo mane conducere operarios in vineam suam
conventione autem facta cum operariis ex denario diurno misit eos in vineam suam
et egressus circa horam tertiam vidit alios stantes in foro otiosos
et illis dixit ite et vos in vineam et quod iustum fuerit dabo vobis
illi autem abierunt iterum autem exiit circa sextam et nonam horam et fecit similiter
circa undecimam vero exiit et invenit alios stantes et dicit illis quid hic statis tota die otiosi
dicunt ei quia nemo nos conduxit dicit illis ite et vos in vineam
cum sero autem factum esset dicit dominus vineae procuratori suo voca operarios et redde illis mercedem incipiens a novissimis usque ad primos
cum venissent ergo qui circa undecimam horam venerant acceperunt singulos denarios
venientes autem et primi arbitrati sunt quod plus essent accepturi acceperunt autem et ipsi singulos denarios
et accipientes murmurabant adversus patrem familias
dicentes hii novissimi una hora fecerunt et pares illos nobis fecisti qui portavimus pondus diei et aestus
at ille respondens uni eorum dixit amice non facio tibi iniuriam nonne ex denario convenisti mecum
tolle quod tuum est et vade volo autem et huic novissimo dare sicut et tibi
aut non licet mihi quod volo facere an oculus tuus nequam est quia ego bonus sum
sic erunt novissimi primi et primi novissimi multi sunt enim vocati pauci autem electi
et ascendens Iesus Hierosolymam adsumpsit duodecim discipulos secreto et ait illis
ecce ascendimus Hierosolymam et Filius hominis tradetur principibus sacerdotum et scribis et condemnabunt eum morte
et tradent eum gentibus ad deludendum et flagellandum et crucifigendum et tertia die resurget
tunc accessit ad eum mater filiorum Zebedaei cum filiis suis adorans et petens aliquid ab eo
qui dixit ei quid vis ait illi dic ut sedeant hii duo filii mei unus ad dexteram tuam et unus ad sinistram in regno tuo
respondens autem Iesus dixit nescitis quid petatis potestis bibere calicem quem ego bibiturus sum dicunt ei possumus
ait illis calicem quidem meum bibetis sedere autem ad dexteram meam et sinistram non est meum dare vobis sed quibus paratum est a Patre meo
et audientes decem indignati sunt de duobus fratribus
Iesus autem vocavit eos ad se et ait scitis quia principes gentium dominantur eorum et qui maiores sunt potestatem exercent in eos
non ita erit inter vos sed quicumque voluerit inter vos maior fieri sit vester minister
et qui voluerit inter vos primus esse erit vester servus
sicut Filius hominis non venit ministrari sed ministrare et dare animam suam redemptionem pro multis
et egredientibus eis ab Hiericho secuta est eum turba multa
et ecce duo caeci sedentes secus viam audierunt quia Iesus transiret et clamaverunt dicentes Domine miserere nostri Fili David
turba autem increpabat eos ut tacerent at illi magis clamabant dicentes Domine miserere nostri Fili David
et stetit Iesus et vocavit eos et ait quid vultis ut faciam vobis
dicunt illi Domine ut aperiantur oculi nostri
misertus autem eorum Iesus tetigit oculos eorum et confestim viderunt et secuti sunt eum
21
et cum adpropinquassent Hierosolymis et venissent Bethfage ad montem Oliveti tunc Iesus misit duos discipulos
dicens eis ite in castellum quod contra vos est et statim invenietis asinam alligatam et pullum cum ea solvite et adducite mihi
et si quis vobis aliquid dixerit dicite quia Dominus his opus habet et confestim dimittet eos
hoc autem factum est ut impleretur quod dictum est per prophetam dicentem
dicite filiae Sion ecce rex tuus venit tibi mansuetus et sedens super asinam et pullum filium subiugalis
euntes autem discipuli fecerunt sicut praecepit illis Iesus
et adduxerunt asinam et pullum et inposuerunt super eis vestimenta sua et eum desuper sedere fecerunt
plurima autem turba straverunt vestimenta sua in via alii autem caedebant ramos de arboribus et sternebant in via
turbae autem quae praecedebant et quae sequebantur clamabant dicentes osanna Filio David benedictus qui venturus est in nomine Domini osanna in altissimis
et cum intrasset Hierosolymam commota est universa civitas dicens quis est hic
populi autem dicebant hic est Iesus propheta a Nazareth Galilaeae
et intravit Iesus in templum Dei et eiciebat omnes vendentes et ementes in templo et mensas nummulariorum et cathedras vendentium columbas evertit
et dicit eis scriptum est domus mea domus orationis vocabitur vos autem fecistis eam speluncam latronum
et accesserunt ad eum caeci et claudi in templo et sanavit eos
videntes autem principes sacerdotum et scribae mirabilia quae fecit et pueros clamantes in templo et dicentes osanna Filio David indignati sunt
et dixerunt ei audis quid isti dicant Iesus autem dicit eis utique numquam legistis quia ex ore infantium et lactantium perfecisti laudem
et relictis illis abiit foras extra civitatem in Bethaniam ibique mansit
mane autem revertens in civitatem esuriit
et videns fici arborem unam secus viam venit ad eam et nihil invenit in ea nisi folia tantum et ait illi numquam ex te fructus nascatur in sempiternum et arefacta est continuo ficulnea
et videntes discipuli mirati sunt dicentes quomodo continuo aruit
respondens autem Iesus ait eis amen dico vobis si habueritis fidem et non haesitaveritis non solum de ficulnea facietis sed et si monti huic dixeritis tolle et iacta te in mare fiet
et omnia quaecumque petieritis in oratione credentes accipietis
et cum venisset in templum accesserunt ad eum docentem principes sacerdotum et seniores populi dicentes in qua potestate haec facis et quis tibi dedit hanc potestatem
respondens Iesus dixit illis interrogabo vos et ego unum sermonem quem si dixeritis mihi et ego vobis dicam in qua potestate haec facio
baptismum Iohannis unde erat e caelo an ex hominibus at illi cogitabant inter se dicentes si dixerimus e caelo dicet nobis quare ergo non credidistis illi
si autem dixerimus ex hominibus timemus turbam omnes enim habent Iohannem sicut prophetam
et respondentes Iesu dixerunt nescimus ait illis et ipse nec ego dico vobis in qua potestate haec facio
quid autem vobis videtur homo habebat duos filios et accedens ad primum dixit fili vade hodie operare in vinea mea
ille autem respondens ait nolo postea autem paenitentia motus abiit
accedens autem ad alterum dixit similiter at ille respondens ait eo domine et non ivit
quis ex duobus fecit voluntatem patris dicunt novissimus dicit illis Iesus amen dico vobis quia publicani et meretrices praecedunt vos in regno Dei
venit enim ad vos Iohannes in via iustitiae et non credidistis ei publicani autem et meretrices crediderunt ei vos autem videntes nec paenitentiam habuistis postea ut crederetis ei
aliam parabolam audite homo erat pater familias qui plantavit vineam et sepem circumdedit ei et fodit in ea torcular et aedificavit turrem et locavit eam agricolis et peregre profectus est
cum autem tempus fructuum adpropinquasset misit servos suos ad agricolas ut acciperent fructus eius
et agricolae adprehensis servis eius alium ceciderunt alium occiderunt alium vero lapidaverunt
iterum misit alios servos plures prioribus et fecerunt illis similiter
novissime autem misit ad eos filium suum dicens verebuntur filium meum
agricolae autem videntes filium dixerunt intra se hic est heres venite occidamus eum et habebimus hereditatem eius
et adprehensum eum eiecerunt extra vineam et occiderunt
cum ergo venerit dominus vineae quid faciet agricolis illis
aiunt illi malos male perdet et vineam locabit aliis agricolis qui reddant ei fructum temporibus suis
dicit illis Iesus numquam legistis in scripturis lapidem quem reprobaverunt aedificantes hic factus est in caput anguli a Domino factum est istud et est mirabile in oculis nostris
ideo dico vobis quia auferetur a vobis regnum Dei et dabitur genti facienti fructus eius
et qui ceciderit super lapidem istum confringetur super quem vero ceciderit conteret eum
et cum audissent principes sacerdotum et Pharisaei parabolas eius cognoverunt quod de ipsis diceret
et quaerentes eum tenere timuerunt turbas quoniam sicut prophetam eum habebant
22
et respondens Iesus dixit iterum in parabolis eis dicens
simile factum est regnum caelorum homini regi qui fecit nuptias filio suo
et misit servos suos vocare invitatos ad nuptias et nolebant venire
iterum misit alios servos dicens dicite invitatis ecce prandium meum paravi tauri mei et altilia occisa et omnia parata venite ad nuptias
illi autem neglexerunt et abierunt alius in villam suam alius vero ad negotiationem suam
reliqui vero tenuerunt servos eius et contumelia adfectos occiderunt
rex autem cum audisset iratus est et missis exercitibus suis perdidit homicidas illos et civitatem illorum succendit
tunc ait servis suis nuptiae quidem paratae sunt sed qui invitati erant non fuerunt digni
ite ergo ad exitus viarum et quoscumque inveneritis vocate ad nuptias
et egressi servi eius in vias congregaverunt omnes quos invenerunt malos et bonos et impletae sunt nuptiae discumbentium
intravit autem rex ut videret discumbentes et vidit ibi hominem non vestitum veste nuptiali
et ait illi amice quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem at ille obmutuit
tunc dixit rex ministris ligatis pedibus eius et manibus mittite eum in tenebras exteriores ibi erit fletus et stridor dentium
multi autem sunt vocati pauci vero electi
tunc abeuntes Pharisaei consilium inierunt ut caperent eum in sermone
et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis dicentes magister scimus quia verax es et viam Dei in veritate doces et non est tibi cura de aliquo non enim respicis personam hominum
dic ergo nobis quid tibi videatur licet censum dare Caesari an non
cognita autem Iesus nequitia eorum ait quid me temptatis hypocritae
ostendite mihi nomisma census at illi obtulerunt ei denarium
et ait illis Iesus cuius est imago haec et suprascriptio
dicunt ei Caesaris tunc ait illis reddite ergo quae sunt Caesaris Caesari et quae sunt Dei Deo
et audientes mirati sunt et relicto eo abierunt
in illo die accesserunt ad eum Sadducaei qui dicunt non esse resurrectionem et interrogaverunt eum
dicentes magister Moses dixit si quis mortuus fuerit non habens filium ut ducat frater eius uxorem illius et suscitet semen fratri suo
erant autem apud nos septem fratres et primus uxore ducta defunctus est et non habens semen reliquit uxorem suam fratri suo
similiter secundus et tertius usque ad septimum
novissime autem omnium et mulier defuncta est
in resurrectione ergo cuius erit de septem uxor omnes enim habuerunt eam
respondens autem Iesus ait illis erratis nescientes scripturas neque virtutem Dei
in resurrectione enim neque nubent neque nubentur sed sunt sicut angeli Dei in caelo
de resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis
ego sum Deus Abraham et Deus Isaac et Deus Iacob non est Deus mortuorum sed viventium
et audientes turbae mirabantur in doctrina eius
Pharisaei autem audientes quod silentium inposuisset Sadducaeis convenerunt in unum
et interrogavit eum unus ex eis legis doctor temptans eum
magister quod est mandatum magnum in lege
ait illi Iesus diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo et in tota anima tua et in tota mente tua
hoc est maximum et primum mandatum
secundum autem simile est huic diliges proximum tuum sicut te ipsum
in his duobus mandatis universa lex pendet et prophetae
congregatis autem Pharisaeis interrogavit eos Iesus
dicens quid vobis videtur de Christo cuius filius est dicunt ei David
ait illis quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum dicens
dixit Dominus Domino meo sede a dextris meis donec ponam inimicos tuos scabillum pedum tuorum
si ergo David vocat eum Dominum quomodo filius eius est
et nemo poterat respondere ei verbum neque ausus fuit quisquam ex illa die eum amplius interrogare
23
tunc Iesus locutus est ad turbas et discipulos suos
dicens super cathedram Mosi sederunt scribae et Pharisaei
omnia ergo quaecumque dixerint vobis servate et facite secundum opera vero eorum nolite facere dicunt enim et non faciunt
alligant autem onera gravia et inportabilia et inponunt in umeros hominum digito autem suo nolunt ea movere
omnia vero opera sua faciunt ut videantur ab hominibus dilatant enim phylacteria sua et magnificant fimbrias
amant autem primos recubitus in cenis et primas cathedras in synagogis
et salutationes in foro et vocari ab hominibus rabbi
vos autem nolite vocari rabbi unus enim est magister vester omnes autem vos fratres estis
et patrem nolite vocare vobis super terram unus enim est Pater vester qui in caelis est
nec vocemini magistri quia magister vester unus est Christus
qui maior est vestrum erit minister vester
qui autem se exaltaverit humiliabitur et qui se humiliaverit exaltabitur
vae autem vobis scribae et Pharisaei hypocritae quia clauditis regnum caelorum ante homines vos enim non intratis nec introeuntes sinitis intrare
vae vobis scribae et Pharisaei hypocritae quia circuitis mare et aridam ut faciatis unum proselytum et cum fuerit factus facitis eum filium gehennae duplo quam vos
vae vobis duces caeci qui dicitis quicumque iuraverit per templum nihil est qui autem iuraverit in aurum templi debet
stulti et caeci quid enim maius est aurum an templum quod sanctificat aurum
et quicumque iuraverit in altari nihil est quicumque autem iuraverit in dono quod est super illud debet
caeci quid enim maius est donum an altare quod sanctificat donum
qui ergo iurat in altare iurat in eo et in omnibus quae super illud sunt
et qui iuraverit in templo iurat in illo et in eo qui inhabitat in ipso
et qui iurat in caelo iurat in throno Dei et in eo qui sedet super eum
vae vobis scribae et Pharisaei hypocritae quia decimatis mentam et anethum et cyminum et reliquistis quae graviora sunt legis iudicium et misericordiam et fidem haec oportuit facere et illa non omittere
duces caeci excolantes culicem camelum autem gluttientes
vae vobis scribae et Pharisaei hypocritae quia mundatis quod de foris est calicis et parapsidis intus autem pleni sunt rapina et inmunditia
Pharisaee caece munda prius quod intus est calicis et parapsidis ut fiat et id quod de foris est mundum
vae vobis scribae et Pharisaei hypocritae quia similes estis sepulchris dealbatis quae a foris parent hominibus speciosa intus vero plena sunt ossibus mortuorum et omni spurcitia
sic et vos a foris quidem paretis hominibus iusti intus autem pleni estis hypocrisi et iniquitate
vae vobis scribae et Pharisaei hypocritae quia aedificatis sepulchra prophetarum et ornatis monumenta iustorum
et dicitis si fuissemus in diebus patrum nostrorum non essemus socii eorum in sanguine prophetarum
itaque testimonio estis vobismet ipsis quia filii estis eorum qui prophetas occiderunt
et vos implete mensuram patrum vestrorum
serpentes genimina viperarum quomodo fugietis a iudicio gehennae
ideo ecce ego mitto ad vos prophetas et sapientes et scribas ex illis occidetis et crucifigetis et ex eis flagellabitis in synagogis vestris et persequemini de civitate in civitatem
ut veniat super vos omnis sanguis iustus qui effusus est super terram a sanguine Abel iusti usque ad sanguinem Zacchariae filii Barachiae quem occidistis inter templum et altare
amen dico vobis venient haec omnia super generationem istam
Hierusalem Hierusalem quae occidis prophetas et lapidas eos qui ad te missi sunt quotiens volui congregare filios tuos quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas et noluisti
ecce relinquitur vobis domus vestra deserta
dico enim vobis non me videbitis amodo donec dicatis benedictus qui venit in nomine Domini
24
et egressus Iesus de templo ibat et accesserunt discipuli eius ut ostenderent ei aedificationes templi
ipse autem respondens dixit eis videtis haec omnia amen dico vobis non relinquetur hic lapis super lapidem qui non destruatur
sedente autem eo super montem Oliveti accesserunt ad eum discipuli secreto dicentes dic nobis quando haec erunt et quod signum adventus tui et consummationis saeculi
et respondens Iesus dixit eis videte ne quis vos seducat
multi enim venient in nomine meo dicentes ego sum Christus et multos seducent
audituri autem estis proelia et opiniones proeliorum videte ne turbemini oportet enim haec fieri sed nondum est finis
consurget enim gens in gentem et regnum in regnum et erunt pestilentiae et fames et terraemotus per loca
haec autem omnia initia sunt dolorum
tunc tradent vos in tribulationem et occident vos et eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum
et tunc scandalizabuntur multi et invicem tradent et odio habebunt invicem
et multi pseudoprophetae surgent et seducent multos
et quoniam abundabit iniquitas refrigescet caritas multorum
qui autem permanserit usque in finem hic salvus erit
et praedicabitur hoc evangelium regni in universo orbe in testimonium omnibus gentibus et tunc veniet consummatio
cum ergo videritis abominationem desolationis quae dicta est a Danihelo propheta stantem in loco sancto qui legit intellegat
tunc qui in Iudaea sunt fugiant ad montes
et qui in tecto non descendat tollere aliquid de domo sua
et qui in agro non revertatur tollere tunicam suam
vae autem praegnatibus et nutrientibus in illis diebus
orate autem ut non fiat fuga vestra hieme vel sabbato
erit enim tunc tribulatio magna qualis non fuit ab initio mundi usque modo neque fiet
et nisi breviati fuissent dies illi non fieret salva omnis caro sed propter electos breviabuntur dies illi
tunc si quis vobis dixerit ecce hic Christus aut illic nolite credere
surgent enim pseudochristi et pseudoprophetae et dabunt signa magna et prodigia ita ut in errorem inducantur si fieri potest etiam electi
ecce praedixi vobis
si ergo dixerint vobis ecce in deserto est nolite exire ecce in penetrabilibus nolite credere
sicut enim fulgur exit ab oriente et paret usque in occidente ita erit et adventus Filii hominis
ubicumque fuerit corpus illuc congregabuntur aquilae
statim autem post tribulationem dierum illorum sol obscurabitur et luna non dabit lumen suum et stellae cadent de caelo et virtutes caelorum commovebuntur
et tunc parebit signum Filii hominis in caelo et tunc plangent omnes tribus terrae et videbunt Filium hominis venientem in nubibus caeli cum virtute multa et maiestate
et mittet angelos suos cum tuba et voce magna et congregabunt electos eius a quattuor ventis a summis caelorum usque ad terminos eorum
ab arbore autem fici discite parabolam cum iam ramus eius tener fuerit et folia nata scitis quia prope est aestas
ita et vos cum videritis haec omnia scitote quia prope est in ianuis
amen dico vobis quia non praeteribit haec generatio donec omnia haec fiant
caelum et terra transibunt verba vero mea non praeteribunt
de die autem illa et hora nemo scit neque angeli caelorum nisi Pater solus
sicut autem in diebus Noe ita erit et adventus Filii hominis
sicut enim erant in diebus ante diluvium comedentes et bibentes nubentes et nuptum tradentes usque ad eum diem quo introivit in arcam Noe
et non cognoverunt donec venit diluvium et tulit omnes ita erit et adventus Filii hominis
tunc duo erunt in agro unus adsumetur et unus relinquetur
duae molentes in mola una adsumetur et una relinquetur
vigilate ergo quia nescitis qua hora Dominus vester venturus sit
illud autem scitote quoniam si sciret pater familias qua hora fur venturus esset vigilaret utique et non sineret perfodiri domum suam
ideoque et vos estote parati quia qua nescitis hora Filius hominis venturus est
quis putas est fidelis servus et prudens quem constituit dominus suus supra familiam suam ut det illis cibum in tempore
beatus ille servus quem cum venerit dominus eius invenerit sic facientem
amen dico vobis quoniam super omnia bona sua constituet eum
si autem dixerit malus servus ille in corde suo moram facit dominus meus venire
et coeperit percutere conservos suos manducet autem et bibat cum ebriis
veniet dominus servi illius in die qua non sperat et hora qua ignorat
et dividet eum partemque eius ponet cum hypocritis illic erit fletus et stridor dentium
25
tunc simile erit regnum caelorum decem virginibus quae accipientes lampadas suas exierunt obviam sponso et sponsae
quinque autem ex eis erant fatuae et quinque prudentes
sed quinque fatuae acceptis lampadibus non sumpserunt oleum secum
prudentes vero acceperunt oleum in vasis suis cum lampadibus
moram autem faciente sponso dormitaverunt omnes et dormierunt
media autem nocte clamor factus est ecce sponsus venit exite obviam ei
tunc surrexerunt omnes virgines illae et ornaverunt lampades suas
fatuae autem sapientibus dixerunt date nobis de oleo vestro quia lampades nostrae extinguntur
responderunt prudentes dicentes ne forte non sufficiat nobis et vobis ite potius ad vendentes et emite vobis
dum autem irent emere venit sponsus et quae paratae erant intraverunt cum eo ad nuptias et clausa est ianua
novissime veniunt et reliquae virgines dicentes domine domine aperi nobis
at ille respondens ait amen dico vobis nescio vos
vigilate itaque quia nescitis diem neque horam
sicut enim homo proficiscens vocavit servos suos et tradidit illis bona sua
et uni dedit quinque talenta alii autem duo alii vero unum unicuique secundum propriam virtutem et profectus est statim
abiit autem qui quinque talenta acceperat et operatus est in eis et lucratus est alia quinque
similiter qui duo acceperat lucratus est alia duo
qui autem unum acceperat abiens fodit in terra et abscondit pecuniam domini sui
post multum vero temporis venit dominus servorum illorum et posuit rationem cum eis
et accedens qui quinque talenta acceperat obtulit alia quinque talenta dicens domine quinque talenta mihi tradidisti ecce alia quinque superlucratus sum
ait illi dominus eius euge bone serve et fidelis quia super pauca fuisti fidelis super multa te constituam intra in gaudium domini tui
accessit autem et qui duo talenta acceperat et ait domine duo talenta tradidisti mihi ecce alia duo lucratus sum
ait illi dominus eius euge serve bone et fidelis quia super pauca fuisti fidelis supra multa te constituam intra in gaudium domini tui
accedens autem et qui unum talentum acceperat ait domine scio quia homo durus es metis ubi non seminasti et congregas ubi non sparsisti
et timens abii et abscondi talentum tuum in terra ecce habes quod tuum est
respondens autem dominus eius dixit ei serve male et piger sciebas quia meto ubi non semino et congrego ubi non sparsi
oportuit ergo te mittere pecuniam meam nummulariis et veniens ego recepissem utique quod meum est cum usura
tollite itaque ab eo talentum et date ei qui habet decem talenta
omni enim habenti dabitur et abundabit ei autem qui non habet et quod videtur habere auferetur ab eo
et inutilem servum eicite in tenebras exteriores illic erit fletus et stridor dentium
cum autem venerit Filius hominis in maiestate sua et omnes angeli cum eo tunc sedebit super sedem maiestatis suae
et congregabuntur ante eum omnes gentes et separabit eos ab invicem sicut pastor segregat oves ab hedis
et statuet oves quidem a dextris suis hedos autem a sinistris
tunc dicet rex his qui a dextris eius erunt venite benedicti Patris mei possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi
esurivi enim et dedistis mihi manducare sitivi et dedistis mihi bibere hospes eram et collexistis me
nudus et operuistis me infirmus et visitastis me in carcere eram et venistis ad me
tunc respondebunt ei iusti dicentes Domine quando te vidimus esurientem et pavimus sitientem et dedimus tibi potum
quando autem te vidimus hospitem et colleximus te aut nudum et cooperuimus
aut quando te vidimus infirmum aut in carcere et venimus ad te
et respondens rex dicet illis amen dico vobis quamdiu fecistis uni de his fratribus meis minimis mihi fecistis
tunc dicet et his qui a sinistris erunt discedite a me maledicti in ignem aeternum qui paratus est diabolo et angelis eius
esurivi enim et non dedistis mihi manducare sitivi et non dedistis mihi potum
hospes eram et non collexistis me nudus et non operuistis me infirmus et in carcere et non visitastis me
tunc respondebunt et ipsi dicentes Domine quando te vidimus esurientem aut sitientem aut hospitem aut nudum aut infirmum vel in carcere et non ministravimus tibi
tunc respondebit illis dicens amen dico vobis quamdiu non fecistis uni de minoribus his nec mihi fecistis
et ibunt hii in supplicium aeternum iusti autem in vitam aeternam
26
et factum est cum consummasset Iesus sermones hos omnes dixit discipulis suis
scitis quia post biduum pascha fiet et Filius hominis tradetur ut crucifigatur
tunc congregati sunt principes sacerdotum et seniores populi in atrium principis sacerdotum qui dicebatur Caiaphas
et consilium fecerunt ut Iesum dolo tenerent et occiderent
dicebant autem non in die festo ne forte tumultus fieret in populo
cum autem esset Iesus in Bethania in domo Simonis leprosi
accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti pretiosi et effudit super caput ipsius recumbentis
videntes autem discipuli indignati sunt dicentes ut quid perditio haec
potuit enim istud venundari multo et dari pauperibus
sciens autem Iesus ait illis quid molesti estis mulieri opus bonum operata est in me
nam semper pauperes habetis vobiscum me autem non semper habetis
mittens enim haec unguentum hoc in corpus meum ad sepeliendum me fecit
amen dico vobis ubicumque praedicatum fuerit hoc evangelium in toto mundo dicetur et quod haec fecit in memoriam eius
tunc abiit unus de duodecim qui dicitur Iudas Scarioth ad principes sacerdotum
et ait illis quid vultis mihi dare et ego vobis eum tradam at illi constituerunt ei triginta argenteos
et exinde quaerebat oportunitatem ut eum traderet
prima autem azymorum accesserunt discipuli ad Iesum dicentes ubi vis paremus tibi comedere pascha
at Iesus dixit ite in civitatem ad quendam et dicite ei magister dicit tempus meum prope est apud te facio pascha cum discipulis meis
et fecerunt discipuli sicut constituit illis Iesus et paraverunt pascha
vespere autem facto discumbebat cum duodecim discipulis
et edentibus illis dixit amen dico vobis quia unus vestrum me traditurus est
et contristati valde coeperunt singuli dicere numquid ego sum Domine
at ipse respondens ait qui intinguit mecum manum in parapside hic me tradet
Filius quidem hominis vadit sicut scriptum est de illo vae autem homini illi per quem Filius hominis traditur bonum erat ei si natus non fuisset homo ille
respondens autem Iudas qui tradidit eum dixit numquid ego sum rabbi ait illi tu dixisti
cenantibus autem eis accepit Iesus panem et benedixit ac fregit deditque discipulis suis et ait accipite et comedite hoc est corpus meum
et accipiens calicem gratias egit et dedit illis dicens bibite ex hoc omnes
hic est enim sanguis meus novi testamenti qui pro multis effunditur in remissionem peccatorum
dico autem vobis non bibam amodo de hoc genimine vitis usque in diem illum cum illud bibam vobiscum novum in regno Patris mei
et hymno dicto exierunt in montem Oliveti
tunc dicit illis Iesus omnes vos scandalum patiemini in me in ista nocte scriptum est enim percutiam pastorem et dispergentur oves gregis
postquam autem resurrexero praecedam vos in Galilaeam
respondens autem Petrus ait illi et si omnes scandalizati fuerint in te ego numquam scandalizabor
ait illi Iesus amen dico tibi quia in hac nocte antequam gallus cantet ter me negabis
ait illi Petrus etiam si oportuerit me mori tecum non te negabo similiter et omnes discipuli dixerunt
tunc venit Iesus cum illis in villam quae dicitur Gethsemani et dixit discipulis suis sedete hic donec vadam illuc et orem
et adsumpto Petro et duobus filiis Zebedaei coepit contristari et maestus esse
tunc ait illis tristis est anima mea usque ad mortem sustinete hic et vigilate mecum
et progressus pusillum procidit in faciem suam orans et dicens mi Pater si possibile est transeat a me calix iste verumtamen non sicut ego volo sed sicut tu
et venit ad discipulos et invenit eos dormientes et dicit Petro sic non potuistis una hora vigilare mecum
vigilate et orate ut non intretis in temptationem spiritus quidem promptus est caro autem infirma
iterum secundo abiit et oravit dicens Pater mi si non potest hic calix transire nisi bibam illum fiat voluntas tua
et venit iterum et invenit eos dormientes erant enim oculi eorum gravati
et relictis illis iterum abiit et oravit tertio eundem sermonem dicens
tunc venit ad discipulos suos et dicit illis dormite iam et requiescite ecce adpropinquavit hora et Filius hominis traditur in manus peccatorum
surgite eamus ecce adpropinquavit qui me tradit
adhuc ipso loquente ecce Iudas unus de duodecim venit et cum eo turba multa cum gladiis et fustibus a principibus sacerdotum et senioribus populi
qui autem tradidit eum dedit illis signum dicens quemcumque osculatus fuero ipse est tenete eum
et confestim accedens ad Iesum dixit have rabbi et osculatus est eum
dixitque illi Iesus amice ad quod venisti tunc accesserunt et manus iniecerunt in Iesum et tenuerunt eum
et ecce unus ex his qui erant cum Iesu extendens manum exemit gladium suum et percutiens servum principis sacerdotum amputavit auriculam eius
tunc ait illi Iesus converte gladium tuum in locum suum omnes enim qui acceperint gladium gladio peribunt
an putas quia non possum rogare Patrem meum et exhibebit mihi modo plus quam duodecim legiones angelorum
quomodo ergo implebuntur scripturae quia sic oportet fieri
in illa hora dixit Iesus turbis tamquam ad latronem existis cum gladiis et fustibus conprehendere me cotidie apud vos sedebam docens in templo et non me tenuistis
hoc autem totum factum est ut implerentur scripturae prophetarum tunc discipuli omnes relicto eo fugerunt
at illi tenentes Iesum duxerunt ad Caiaphan principem sacerdotum ubi scribae et seniores convenerant
Petrus autem sequebatur eum a longe usque in atrium principis sacerdotum et ingressus intro sedebat cum ministris ut videret finem
principes autem sacerdotum et omne concilium quaerebant falsum testimonium contra Iesum ut eum morti traderent
et non invenerunt cum multi falsi testes accessissent novissime autem venerunt duo falsi testes
et dixerunt hic dixit possum destruere templum Dei et post triduum aedificare illud
et surgens princeps sacerdotum ait illi nihil respondes ad ea quae isti adversum te testificantur
Iesus autem tacebat et princeps sacerdotum ait illi adiuro te per Deum vivum ut dicas nobis si tu es Christus Filius Dei
dicit illi Iesus tu dixisti verumtamen dico vobis amodo videbitis Filium hominis sedentem a dextris virtutis et venientem in nubibus caeli
tunc princeps sacerdotum scidit vestimenta sua dicens blasphemavit quid adhuc egemus testibus ecce nunc audistis blasphemiam
quid vobis videtur at illi respondentes dixerunt reus est mortis
tunc expuerunt in faciem eius et colaphis eum ceciderunt alii autem palmas in faciem ei dederunt
dicentes prophetiza nobis Christe quis est qui te percussit
Petrus vero sedebat foris in atrio et accessit ad eum una ancilla dicens et tu cum Iesu Galilaeo eras
at ille negavit coram omnibus dicens nescio quid dicis
exeunte autem illo ianuam vidit eum alia et ait his qui erant ibi et hic erat cum Iesu Nazareno
et iterum negavit cum iuramento quia non novi hominem
et post pusillum accesserunt qui stabant et dixerunt Petro vere et tu ex illis es nam et loquella tua manifestum te facit
tunc coepit detestari et iurare quia non novisset hominem et continuo gallus cantavit
et recordatus est Petrus verbi Iesu quod dixerat priusquam gallus cantet ter me negabis et egressus foras ploravit amare
27
mane autem facto consilium inierunt omnes principes sacerdotum et seniores populi adversus Iesum ut eum morti traderent
et vinctum adduxerunt eum et tradiderunt Pontio Pilato praesidi
tunc videns Iudas qui eum tradidit quod damnatus esset paenitentia ductus rettulit triginta argenteos principibus sacerdotum et senioribus
dicens peccavi tradens sanguinem iustum at illi dixerunt quid ad nos tu videris
et proiectis argenteis in templo recessit et abiens laqueo se suspendit
principes autem sacerdotum acceptis argenteis dixerunt non licet mittere eos in corbanan quia pretium sanguinis est
consilio autem inito emerunt ex illis agrum figuli in sepulturam peregrinorum
propter hoc vocatus est ager ille Acheldemach ager sanguinis usque in hodiernum diem
tunc impletum est quod dictum est per Hieremiam prophetam dicentem et acceperunt triginta argenteos pretium adpretiati quem adpretiaverunt a filiis Israhel
et dederunt eos in agrum figuli sicut constituit mihi Dominus
Iesus autem stetit ante praesidem et interrogavit eum praeses dicens tu es rex Iudaeorum dicit ei Iesus tu dicis
et cum accusaretur a principibus sacerdotum et senioribus nihil respondit
tunc dicit illi Pilatus non audis quanta adversum te dicant testimonia
et non respondit ei ad ullum verbum ita ut miraretur praeses vehementer
per diem autem sollemnem consueverat praeses dimittere populo unum vinctum quem voluissent
habebat autem tunc vinctum insignem qui dicebatur Barabbas
congregatis ergo illis dixit Pilatus quem vultis dimittam vobis Barabban an Iesum qui dicitur Christus
sciebat enim quod per invidiam tradidissent eum
sedente autem illo pro tribunali misit ad illum uxor eius dicens nihil tibi et iusto illi multa enim passa sum hodie per visum propter eum
princeps autem sacerdotum et seniores persuaserunt populis ut peterent Barabban Iesum vero perderent
respondens autem praeses ait illis quem vultis vobis de duobus dimitti at illi dixerunt Barabban
dicit illis Pilatus quid igitur faciam de Iesu qui dicitur Christus
dicunt omnes crucifigatur ait illis praeses quid enim mali fecit at illi magis clamabant dicentes crucifigatur
videns autem Pilatus quia nihil proficeret sed magis tumultus fieret accepta aqua lavit manus coram populo dicens innocens ego sum a sanguine iusti huius vos videritis
et respondens universus populus dixit sanguis eius super nos et super filios nostros
tunc dimisit illis Barabban Iesum autem flagellatum tradidit eis ut crucifigeretur
tunc milites praesidis suscipientes Iesum in praetorio congregaverunt ad eum universam cohortem
et exuentes eum clamydem coccineam circumdederunt ei
et plectentes coronam de spinis posuerunt super caput eius et harundinem in dextera eius et genu flexo ante eum inludebant dicentes have rex Iudaeorum
et expuentes in eum acceperunt harundinem et percutiebant caput eius
et postquam inluserunt ei exuerunt eum clamydem et induerunt eum vestimentis eius et duxerunt eum ut crucifigerent
exeuntes autem invenerunt hominem cyreneum nomine Simonem hunc angariaverunt ut tolleret crucem eius
et venerunt in locum qui dicitur Golgotha quod est Calvariae locus
et dederunt ei vinum bibere cum felle mixtum et cum gustasset noluit bibere
postquam autem crucifixerunt eum diviserunt vestimenta eius sortem mittentes
et sedentes servabant eum
et inposuerunt super caput eius causam ipsius scriptam hic est Iesus rex Iudaeorum
tunc crucifixi sunt cum eo duo latrones unus a dextris et unus a sinistris
praetereuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua
et dicentes qui destruit templum et in triduo illud reaedificat salva temet ipsum si Filius Dei es descende de cruce
similiter et principes sacerdotum inludentes cum scribis et senioribus dicentes
alios salvos fecit se ipsum non potest salvum facere si rex Israhel est descendat nunc de cruce et credemus ei
confidet in Deo liberet nunc eum si vult dixit enim quia Dei Filius sum
id ipsum autem et latrones qui fixi erant cum eo inproperabant ei
a sexta autem hora tenebrae factae sunt super universam terram usque ad horam nonam
et circa horam nonam clamavit Iesus voce magna dicens Heli Heli lema sabacthani hoc est Deus meus Deus meus ut quid dereliquisti me
quidam autem illic stantes et audientes dicebant Heliam vocat iste
et continuo currens unus ex eis acceptam spongiam implevit aceto et inposuit harundini et dabat ei bibere
ceteri vero dicebant sine videamus an veniat Helias liberans eum
Iesus autem iterum clamans voce magna emisit spiritum
et ecce velum templi scissum est in duas partes a summo usque deorsum et terra mota est et petrae scissae sunt
et monumenta aperta sunt et multa corpora sanctorum qui dormierant surrexerunt
et exeuntes de monumentis post resurrectionem eius venerunt in sanctam civitatem et apparuerunt multis
centurio autem et qui cum eo erant custodientes Iesum viso terraemotu et his quae fiebant timuerunt valde dicentes vere Dei Filius erat iste
erant autem ibi mulieres multae a longe quae secutae erant Iesum a Galilaea ministrantes ei
inter quas erat Maria Magdalene et Maria Iacobi et Ioseph mater et mater filiorum Zebedaei
cum sero autem factum esset venit quidam homo dives ab Arimathia nomine Ioseph qui et ipse discipulus erat Iesu
hic accessit ad Pilatum et petiit corpus Iesu tunc Pilatus iussit reddi corpus
et accepto corpore Ioseph involvit illud sindone munda
et posuit illud in monumento suo novo quod exciderat in petra et advolvit saxum magnum ad ostium monumenti et abiit
erat autem ibi Maria Magdalene et altera Maria sedentes contra sepulchrum
altera autem die quae est post parasceven convenerunt principes sacerdotum et Pharisaei ad Pilatum
dicentes domine recordati sumus quia seductor ille dixit adhuc vivens post tres dies resurgam
iube ergo custodiri sepulchrum usque in diem tertium ne forte veniant discipuli eius et furentur eum et dicant plebi surrexit a mortuis et erit novissimus error peior priore
ait illis Pilatus habetis custodiam ite custodite sicut scitis
illi autem abeuntes munierunt sepulchrum signantes lapidem cum custodibus
28
vespere autem sabbati quae lucescit in primam sabbati venit Maria Magdalene et altera Maria videre sepulchrum
et ecce terraemotus factus est magnus angelus enim Domini descendit de caelo et accedens revolvit lapidem et sedebat super eum
erat autem aspectus eius sicut fulgur et vestimentum eius sicut nix
prae timore autem eius exterriti sunt custodes et facti sunt velut mortui
respondens autem angelus dixit mulieribus nolite timere vos scio enim quod Iesum qui crucifixus est quaeritis
non est hic surrexit enim sicut dixit venite videte locum ubi positus erat Dominus
et cito euntes dicite discipulis eius quia surrexit et ecce praecedit vos in Galilaeam ibi eum videbitis ecce praedixi vobis
et exierunt cito de monumento cum timore et magno gaudio currentes nuntiare discipulis eius
et ecce Iesus occurrit illis dicens havete illae autem accesserunt et tenuerunt pedes eius et adoraverunt eum
tunc ait illis Iesus nolite timere ite nuntiate fratribus meis ut eant in Galilaeam ibi me videbunt
quae cum abissent ecce quidam de custodibus venerunt in civitatem et nuntiaverunt principibus sacerdotum omnia quae facta fuerant
et congregati cum senioribus consilio accepto pecuniam copiosam dederunt militibus
dicentes dicite quia discipuli eius nocte venerunt et furati sunt eum nobis dormientibus
et si hoc auditum fuerit a praeside nos suadebimus ei et securos vos faciemus
at illi accepta pecunia fecerunt sicut erant docti et divulgatum est verbum istud apud Iudaeos usque in hodiernum diem
undecim autem discipuli abierunt in Galilaeam in montem ubi constituerat illis Iesus
et videntes eum adoraverunt quidam autem dubitaverunt
et accedens Iesus locutus est eis dicens data est mihi omnis potestas in caelo et in terra
euntes ergo docete omnes gentes baptizantes eos in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti
docentes eos servare omnia quaecumque mandavi vobis et ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi
- Rechtsinhaber*in
- Multilingual Bible Corpus
- Zitationsvorschlag für dieses Objekt
- TextGrid Repository (2025). Latin Collection. Matthew (Latin). Matthew (Latin). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-A374-D