John (Kabyle) > John (Kabyle)"> John (Kabyle) > John (Kabyle)">

1

Di tazwara yella win yellan d Awal n Ṛebbi, yella akk-d Ṛebbi, d nețța i d Ṛebbi.
Si tazwara, yella akk-d Ṛebbi,
kullec yețwaxleq seg-s ; deg wayen meṛṛa yețwaxelqen, ulac ayen ur d-nekki ara s ɣuṛ-es.
Deg-s i tella tudert ; tudert-agi tella ț-țafat i yemdanen.
Tafat tețfeǧǧiǧ di ṭṭlam, yerna ṭṭlam ur ț-iqbil ara.
Yella yiwen wergaz yețwaceggeɛ ed s ɣuṛ Ṛebbi, argaz-agi isem-is Yeḥya ;
yusa-d ad yili d inigi n tafat iwakken imdanen meṛṛa ad amnen s cchada-ines.
Mačči d nețța i ț-țafat, nețța yusa-d d inigi n tafat.
Tafat-agi ț-țafat n tideț, tusa-d ɣer ddunit iwakken aț-țecṛeq ɣef yal amdan.
Win yellan d Awal n Ṛebbi yella yakan si tazwara di ddunit, imi d nețța i ț-ixelqen lameɛna ddunit ur t- teɛqil ara.
Yusa-d ɣer lumma-s lameɛna nețțat ur t-teqbil ara.
Ma d wid i t-iqeblen yumnen yis, widak iɛuzz-iten, uɣalen d arraw n Ṛebbi,
mačči seg wemdan i d-lulen, mačči s lebɣi n tnefsit neɣ s lebɣi n wemdan, lameɛna d Ṛebbi i sen-yefkan tudert tajdiṭ.
Win akken yellan d Awal, yuɣal-ed d amdan, iɛac gar-aneɣ, yeččuṛ ț-țideț akk-d ṛṛeḥma. Nețweḥḥid di lqeḍra i d-yefka Baba Ṛebbi i Mmi-s awḥid.
Yeḥya iched-ed fell-as zdat lɣaci yeqqaṛ : D nețța ɣef i wen-d-nniɣ : win ara d-yasen deffir-iw yezwar-iyi-d axaṭer yella uqbel ad iliɣ.
Yesseṛwa-yaɣ s lxiṛat-is, lbaṛaka ɣef tayeḍ.
ccariɛa tusa-d s ufus n Sidna Musa, ma d ṛṛeḥma ț-țideț usant-ed s Sidna Ɛisa Lmasiḥ
Yiwen ur yeẓri Sidi Ṛebbi, Mmi-s awḥid yellan ɣuṛ-es, d nețța i ɣ-t-id isbeggnen.
Atah wamek i geched Yeḥya asmi i d-ceggɛen ɣuṛes lḥekkam n wudayen si temdint n Lquds. Ceggɛen-d ɣuṛes tajmaɛt n lmu-qedmin akk-d yemṛabḍen n at Lewwi akken a t-steqsin, nnan-as : Anwa-k keččini ?
Yenna-yasen tideț mbla tuffra : Mačči d nekk i d Lmasiḥ !
Rnan steqsan-t : Anwa-k ihi ? D kečč i d nnbi Ilyas ? Yeḥya yenna-yasen : Xaṭi mačči d nekk. Nutni rnan nnan-as : D nnbi i telliḍ ? Nețța yerra-yasen : Xaṭi !
Rnan ḥeṛsen-t nnan-as : Anwa-k ihi ? Ilaq a nerr lexbaṛ i wid i ɣ-d-iceggɛen. D acu i teqqaṛeḍ ɣef yiman-ik ?
Yeḥya yenna-yasen : Nekk d win akken ɣef i d-yenna nnbi Iceɛya : ț-țaɣect tețɛeggiḍ deg unezṛuf : Heggit abrid i Sidi Ṛebbi !
Wid i d-yusan ɣuṛ-es i gellan di tejmaɛt n ifariziyen,
rnan steqsan-t nnan-as : Imi ur telliḍ ara d Lmasiḥ neɣ d nnbi Ilyas neɣ d nnbi nniḍen, iwacu ihi i tesseɣḍaseḍ lɣaci deg waman ?
Yeḥya yerra-yasen : Nekk sseɣḍaseɣ-kkun deg waman ; yella gar-awen yiwen ur t-tessinem ara,
usiɣ-ed uqbel-is, lameɛna ur uklaleɣ ara ad fsiɣ ulamma d lexyuḍ n warkasen-is.
Annect-agi meṛṛa yedṛa di taddart n Bitanya ɣer tama n cceṛq n wasif n Urdun anda i gesseɣḍas Yeḥya lɣaci.
Azekka-nni, Yeḥya iwala Sidna Ɛisa iteddu-d ɣuṛ-es, yenṭeq s ṣṣut ɛlayen : Atan Izimer n Ṛebbi, d win ițekksen ddnub n ddunit.
Fell-as i wen-d-nniɣ : « a d-yas yiwen, zwareɣ-t-id meɛna yella uqbel a d iliɣ.»
Nekk s yiman-iw ur ẓriɣ ara anwa-t meɛna usiɣ-ed ad sɣeḍseɣ deg waman akken a t-issinen wat Isṛail .
Atan wayen i d-yenna Yeḥya Aɣeṭṭas fell-as : Walaɣ Ṛṛuḥ iqedsen iṣubb-ed seg igenni s ṣṣifa n tetbirt yers-ed fell-as.
Nekk ur ẓriɣ ara belli d nețța, meɛna Sidi Ṛebbi i yi-d iceggɛen iwakken ad sɣeḍseɣ deg waman, yenna-yi-d : « Aț-țwaliḍ Ṛṛuḥ iṣubb-ed seg igenni, a d-yers ɣef yiwen wergaz, d nețța ara yesɣeḍsen imdanen s Ṛṛuḥ iqedsen. »
Ayagi d ayen i ẓrant wallen-iw, daymi i d-cehdeɣ fell-as qqaṛeɣ : « Argaz-agi d Mmi-s n Ṛebbi.»
Azekka-nni, Yeḥya mazal-it dinna nețța d sin seg inelmaden-is.
Akken i gwala Sidna Ɛisa iɛedda-d, yenna-yasen : Atan izimer n Ṛebbi !
Mi slan i imeslayen-agi, inelmaden-nni tebɛen Sidna Ɛisa.
Sidna Ɛisa mi geẓra tebɛen-t-id, yezzi-d ɣuṛ-sen, yenna-yasen : D acu tebɣam ? Nutni nnan-as : Ṛabi ( yeɛni : a Sidi ), anda tzedɣeḍ ?
Yenna-yasen : Ddut yid-i aț-țeẓrem. Inelmaden-nni ddan yid-es, ẓran anda yezdeɣ. Aț-țili d ṛebɛa n tmeddit, qqimen yid-es armi yekfa wass.
Andriyus, gma-s n Semɛun Buṭrus d yiwen seg inelmaden-nni i gtebɛen Sidna Ɛisa m'akken i sen-d-yehdeṛ fell-as Yeḥya ;
iṛuḥ uqbel ɣer gma-s Semɛun, yenna-yas : Nufa Lmasiḥ ! Win i gextaṛ Ṛebbi.
Andriyus yewwi Semɛun ɣer Sidna Ɛisa. Akken i t-iwala Sidna Ɛisa, imuqel-it yenna-yas : Kečč i d Semɛun mmi-s n Yunes. Sya d asawen aț-tețțusemmiḍ Sifas yeɛni : Buṭrus.
Azekka-nni, Sidna Ɛisa yeqsed ad iṛuḥ ɣer tmurt n Jlili. Deg ubrid yemmuger-ed Filibus, yenna-yas : Ddu-d yid-i !
Filibus, d yiwen si taddart n Bitsayda, anda akken zedɣen Buṭrus d Andriyus.
Syenna Filibus yeẓra-d Natanahil, yenna-yas : Nufa win ɣef i d-yehdeṛ Sidna Musa di ccariɛa, win akken i ɣef d-xebbṛen lenbiya. D Ɛisa, mmi-s n Yusef n taddart n Naṣaret.
Natanahil yerra-yas : Amek, yezmer a d-iffeɣ wayen yelhan si taddart n Naṣaret ? Filibus yerra-yas : Eyya-d aț-țwaliḍ s wallen-ik !
Sidna Ɛisa mi gwala Natanahil iteddu-d ɣuṛ-es, yenna : Atah yiwen n wat Isṛail n tideț, ulac deg-s leɣdeṛ.
Natanahil yenna i Sidna Ɛisa : Anda i yi-tesneḍ ? Sidna Ɛisa yerra-yas : Uqbel a k-d-yessiwel Filibus, mi telliḍ ddaw n tneqleț, walaɣ-k-in !
Dɣa Natanahil yenna-yas : A Sidi, kečč d Mmi-s n Ṛebbi ! D agellid n wat Isṛail !
Sidna Ɛisa yerra-yas : Tumneḍ imi i k-d-nniɣ walaɣ k-in seddaw n tneqleț ; sya ɣer zdat aț-țeẓred ayen yugaren annect-a !
S tideț qqaṛeɣ-awen : aț-țwalim igenni yeldi, lmalayekkat n Sidi Ṛebbi țțalint țṣubbunt sennig Mmi-s n bunadem.

2

Mi ɛeddan sin wussan, tella-d tmeɣṛa di tmurt n Jlili di taddart Kana, tella dinna yemma-s n Sidna Ɛisa.
Ula d Sidna Ɛisa yețwaɛṛed nețța d inelmaden-is ɣer tmeɣṛa-nni.
Imi i ten-ixuṣṣ ccṛab, yemma-s n Sidna Ɛisa tusa-d ɣuṛ-es tenna-yas : Ifuk-asen ccṛab !
Sidna Ɛisa yerra-yas : D nekk neɣ d kemm i teɛna temsalt-agi a tameṭṭut ? Taswiɛt-iw urɛad i d-tusi.
Dɣa yemma-s tenna i iqeddacen : Xedmet ayen akk ara wen-d yini !
Llant dinna sețța n tsebbalin ( icmuxen ) yețwaxedmen s wedɣaɣ, țțawint si tmanyin ar meyya uɛecrin n litrat, seg-sent i d-țɛemmiṛen wat Isṛail aman i luḍu.
Sidna Ɛisa yenna i iqeddacen nni : ?čaṛet ticbayliyin-agi d aman. ?čuṛen-tent armi d imi.
Dɣa yenna-asen : Ɛemmṛet-ed tura kra n waman seg-sent tawim-ten i bab n tmeɣṛa. Kkren xedmen akken i sen-d-yenna.
Win iḍebbṛen di leqdic n tmeɣṛa yeɛṛeḍ aman-nni i guɣalen d ccṛab. Nețța ur yeẓri ansi i d-yekka ccṛab-agi, ma d iqeddacen-is ẓran axaṭer d nutni i ten-id-yewwin. Iṛuḥ yessawel i yesli,
yenna-yas : Di tmeɣṛiwin, medden srusun-d uqbel ccṛab yelhan, mi ḥman inebgawen rennun-asen-d win ṛqiqen, kečč teǧǧiḍ ccṛab yelhan armi ț-țura !
D wagi i d lbeṛhan amezwaru i gexdem Sidna Ɛisa di taddart n Kana di tmurt n Jlili. S wakka i d-ibeggen tamanegt-is i inelmaden-is, dɣa umnen yis.
Deffir wayagi Sidna Ɛisa iṣubb ɣer temdint n Kafernaḥum. Tedda yid-es yemma-s, atmaten-is akk-d inelmaden-is ; qqimen dinna anagar kra n wussan.
Akken i d-yeqṛeb wass n Tfaska n izimer n leslak yellan d lɛid n wat Isṛail, Sidna Ɛisa yuli ɣer temdint n Lquds.
Yufa deg wefrag n lǧameɛ iqedsen wid yeznuzun izgaren, ulli d yetbiren, yufa daɣen dinna wid yețbeddilen idrimen ; rran lǧameɛ iqedsen d ssuq.
Ixdem-ed ajelkwaḍ ( acelliṭ ) s wemrar, yebda itellif-iten s nutni s wulli-nsen akk-d yezgaren-nsen, iqleb-asen ( ițți-yasen ) daɣen ṭṭwabel i wid yețbeddilen idrimen, iḍeggeṛ asen kullec ɣer lqaɛa, issufeɣ-iten meṛṛa seg ufrag n lǧameɛ iqedsen ,
yerna yenna i wid yeznuzun itbiren : Kkset syagi ssuq-nwen ! Wagi d axxam n Baba, ur t-țarrat ara d ssuq !
inelmaden-is mmektan-d ayen yuran di tektabt n ?abur : Leḥmala i sɛiɣ ɣef wexxam-ik am tmes itețțen ul-iw !
Kkren wudayen nnan-as : D acu n lbeṛhan ara ɣ-d-tbeggneḍ akken a neɛqel lḥekma s wayes i txeddmeḍ annect-agi ?
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Huddet lǧameɛ-agi iqedsen, a t-id-sbeddeɣ di tlata wussan.
At Isṛail nnan-as : Wid yebnan lǧameɛ-agi qqimen deg-s sețța uṛebɛin iseggasen, kečč tzemreḍ a s-tɛiwdeḍ lebni di tlata wussan !
Lameɛna « Lǧameɛ » i ɣef d-yehdeṛ Sidna Ɛisa d lǧețța-s.
Asmi i d-yeḥya Sidna Ɛisa si lmut ɣer tudert, inelmaden-is mmektan-d awal-agi i d-yenna, dɣa umnen s wayen yuran di tira iqedsen d wayen i d-yenna Sidna Ɛisa.
Mi gella Sidna Ɛisa di temdint n Lquds di lweqt n lɛid n Tfaska, aṭas i gumnen yis mi ẓran lbeṛhanat i gxeddem.
Lameɛna Sidna Ɛisa ur yesɛi ara deg-sen laman axaṭer yessen-iten akken ma llan.
Ur yeḥwaǧ ara a s-d-ḥkun ɣef yemdanen imi yessen ayen yellan deg wulawen-nsen.

3

Yella yiwen wergaz isem-is Nikudem i gellan si tejmaɛt n ifariziyen, d yiwen seg imeqqranen n wat Isṛail.
Iṛuḥ-ed deg iḍ ɣer Sidna Ɛisa yenna-yas : A Sidi neẓra belli d Sidi Ṛebbi i k-id-iceggɛen iwakken a ɣ-teslemdeḍ, axaṭer yiwen ur izmir ad yexdem lbeṛhanat i txeddmeḍ m'ur yelli ara Ṛebbi yid-es.
Sidna Ɛisa yerra-yas : S tideț a k-d-iniɣ : yiwen ur izmir ad iẓer tagelda n Ṛebbi m'ur d-iɛawed ara talalit.
Nikudem yenna-yas : Amek i gezmer yiwen a d iɛiwed talalit ma yella d amɣaṛ ? Izmer ad yuɣal ɣer tɛebbuṭ n yemma-s a d iɛiwed talalit ?
Sidna Ɛisa yerra-yas : Nniɣ-ak s tideț : m'ur d-ilul ara yiwen seg waman akk-d Ṛṛuḥ, ur ițțizmir ara ad ikcem tagelda n Ṛebbi.
Win i d-ilulen seg wemdan ț-țaṛwiḥt n wemdan, win i d-ilulen s Ṛṛuḥ iqedsen d Ṛṛuḥ.
Ur țțawham ara imi i k-d-nniɣ « ilaq a d-tɛiwdem talalit.»
Aḍu yețsuḍu ɣer wanda i s-yehwa, tselleḍ i ṣṣut-is lameɛna ur tẓerreḍ ara ansi d-yekka neɣ anda iteddu. Akka daɣen i gella ɣef kra n win i d-ilulen s Ṛṛuḥ iqedsen.
Nikudem yenna-yas : Amek ara yedṛu wayagi ?
Sidna Ɛisa yerra-yas : Tesselmadeḍ ccariɛa i wat Isṛail ur tessineḍ ara annect-agi ?
A k- iniɣ tideț: neqqaṛ-ed ayen kan i nessen, nețcehhid-ed s wayen i nwala, lameɛna kunwi ur teqbilem ara cchada-nneɣ.
M'ur tuminem ara mi wen-d-hedṛeɣ ɣef temsalin n ddunit-agi amek ara tamnem s tid n igenwan ?
Yiwen ur yuli ɣer igenwan anagar Mmi-s n bunadem i d-iṣubben seg igenwan.
Akken i gɛelleq Musa azrem n nnḥas ɣef tgejdit deg unezṛuf, i glaq ad ițțuɛelleq daɣen Mmi-s n bunadem
iwakken kra n win yumnen yis, ad yesɛu tudert n dayem.
Sidi Ṛebbi iḥemmel imdanen n ddunit meṛṛa armi i d-yefka Mmi-s awḥid iwakken kra n win yumnen yis ur yețmețțat ara meɛna ad yesɛu tudert n dayem.
Sidi Ṛebbi ur d-iceggeɛ ara Mmi-s ɣer ddunit iwakken ad iḥaseb imdanen meɛna iwakken a ten-isellek.
Win yumnen yis ur yețțuḥaseb ara, ma d win ur numin ara atan yețțuḥaseb yakan, imi ur yumin ara s Mmi-s awḥid n Sidi Ṛebbi.
Atah lḥisab yellan fell-as : « tafat tusa-d ɣer ddunit meɛna imdanen ḥemmlen ṭṭlam axiṛ n tafat, axaṭer lecɣal-nsen diri-ten. »
Kra n win ixeddmen cceṛ, yekṛeh tafat yerna ur ițqeṛṛib ara ɣuṛ-es, ițțaggad a d-tessedheṛ yir lecɣal-is.
Ma d win iteddun di tideț yețțas-ed ɣer tafat akken a d-iban belli kra n wayen ixeddem, ixeddem it di lebɣi n Sidi Ṛebbi.
Syenna Sidna Ɛisa d inelmaden is ṛuḥen ɣer tmurt n Yahuda, qqimen dinna kra n wussan, sseɣḍasen lɣaci deg waman.
Yeḥya daɣen yella yesseɣḍas lɣaci di Ɛinun ț-țama n Salim imi qwan waman dinna. Aṭas lɣaci i d-ițasen ɣuṛ-es iwakken a ten-isseɣḍes.
Di lweqt-nni urɛad i skecmen Yeḥya ɣer lḥebs.
Yiwen wass kra seg inelmaden n Yeḥya hedṛen d yiwen wergaz n wat Isṛail ɣef luḍu.
Ṛuḥen ɣer Yeḥya, nnan-as : A Sidi, win yellan yid-ek mi telliḍ agemmaḍ i wasif n Urdun, win akken i ɣef d-tcehdeḍ, atan yesseɣḍas ula d nețța, lɣaci meṛṛa țṛuḥun ɣuṛ-es.
Yeḥya yerra-yasen : Yiwen ur izmir ad ixdem ccɣel nniḍen sennig wayen i s-d-yefka Sidi Ṛebbi.
Aql-ikkun s yiman-nwen d inigan, acḥal d abrid i wen-d nniɣ : mačči d nekk i d Lmasiḥ, țwaceggɛeɣ d kan uqbel-is .
Iwumi tewjed teslit ? Anaɣ i yesli ! Ma d aḥbib n yesli d win yețɣimin ɣer tama-s, ifeṛṛeḥ m'ara isel i ṣṣut n yesli. Ula d nekk tura lfeṛḥ-iw yennekmal.
Ilaq nețța ad yețțimɣuṛ nekk ad țțim?iyeɣ.
Win i d-yusan seg igenni yella nnig n wayen yellan meṛṛa, ma d win yellan n ddunit-agi iheddeṛ anagar ɣef wayen yellan di ddunit. Win i d-yusan seg igenni yella sennig-nsen meṛṛa.
Icehhed-ed ɣef wayen yeẓra d wayen yesla, lameɛna yiwen ur iqbil cchada-ines.
Win ara iqeblen cchada-ines, yetḥeqqeq belli Sidi Ṛebbi yeqqaṛ tideț.
S tideț amceggeɛ n Ṛebbi iheddeṛ imeslayen i s-d-yefka Ṛebbi, imi i t-yeččuṛ s Ṛṛuḥ iqedsen.
Baba Ṛebbi iḥemmel Mmi-s, yerra kullec ger ifassen-is.
Win yumnen s Mmi-s yesɛa tudert ur nfennu ; ma d win ur numin ara s Mmi-s ur yețwali ara tudert, urrif n Ṛebbi yezga fell-as.

4

Ifariziyen slan s Sidna Ɛisa yesɛa aṭas n inelmaden yerna yesseɣḍas imdanen akteṛ n Yeḥya.
Lameɛna Sidna Ɛisa mačči d nețța s yiman-is i gesseɣḍasen lɣaci, ccɣel-agi yeǧǧa-t i inelmaden-is. Mi geẓra Sidna Ɛisa belli slan yis,
yeffeɣ si tmurt n at Yahuda. Iwakken ad yuɣal ɣer tmurt n Jlili,
ilaq-as ad iɛeddi ɣef tmurt n Samarya.
Yelḥeq ɣer taddart n Sicar iqeṛben akal i d-yeǧǧa Sidna Yeɛqub i mmi-s Yusef ;
dinna i gella lbir n Sidna Yeɛqub. Sidna Ɛisa yeqqim ɣef yiri n lbir akken ad yesteɛfu. Aț-țili d tnac n wass.
Yiwet n tmeṭṭut n Samarya tusa-d aț-țagem ; Sidna Ɛisa iluɛa-ț, yenna yas : A tameṭṭut, ma ulac aɣilif efk- yi-d ad sweɣ !
Yuɣ lḥal inelmaden-is ṛuḥen ɣer temdint a d-aɣen ayen ara ččen.
Tameṭṭut-nni tasamarit tenna-yas : Amek, kečč yellan n wat Isṛail tessutreḍ-iyi-d aț-țesweḍ i nekk yellan ț-țasamarit ? (axaṭer at Isṛail ur țemsaɛaden ara yerna ur țemxalaḍen ara d isamariyen).
Sidna Ɛisa yerra-yas : Lemmer teẓriḍ ayen i gebɣa Ṛebbi a m-t-id yefk akk-d win i m-d-yessutren aman, tili d kemm ara s-yessutren a m-d-yefk aț țesweḍ ; nețța, d aman yessidiren ara m-d-yefk.
Tameṭṭut-nni tenna-yas : A Sidi, ur tesɛiḍ ara s wacu ara d-tessaliḍ aman yerna lbir-agi lqay. Ansi ara k-d-kken waman-agi yessidiren ?
Tebɣiḍ eɛni a d-tiniḍ tɛeddaḍ jeddi-tneɣ Yeɛqub i ɣ-d yeǧǧan lbir-agi, i geswan seg-s nețța d warraw-is akk țqeḍɛiyin-is ?
Sidna Ɛisa yerra-yas : Kra n win ara yeswen seg waman-agi ad yuɣal ad iffad,
lameɛna win ara yeswen seg waman ara s-d-fkeɣ ur yețțuɣal ara ad iffad. Yerna aman ara s-d-fkeɣ ad uɣalen deg-s ț-țaɛwint ur nețɣaṛ ara, a d-tețfeggiḍ seg-s tudert n dayem.
Tameṭṭut-nni tenna-yas : A Sidi, efk-iyi-d seg waman-agi iwakken ur țțuɣaleɣ ara ad ffadeɣ neɣ a d-aseɣ ɣer lbir-agi ad agmeɣ.
Sidna Ɛisa yenna-yas : Ṛuḥ ssiwel-as i wergaz-im tuɣaleḍ-ed ɣer dagi !
Tameṭṭut-nni terra-yas : Ur sɛiɣ ara argaz ! Sidna Ɛisa yenna-yas : Tesɛiḍ lḥeqq imi d-tenniḍ ur sɛiɣ ara argaz.
Axaṭer xemsa iberdan i tzewǧeḍ, win yellan yid-em tura mačči d argaz-im ; deg wannect-agi ț-țideț i d-tenniḍ !
Nețțat tenna-yas : A Sidi, ɛeqleɣ-k d nnbi i telliḍ.
Ini-yi-d anwa i gesɛan lḥeqq : lejdud nneɣ isamariyen ɛebbden Ṛebbi ɣef wudrar-agi, ma d kunwi s wat Isṛail teqqaṛem amkan anda i glaq a neɛbed Ṛebbi, d Lquds.
Sidna Ɛisa yenna-yas : A tameṭṭut, amen s wayen ara m-d-iniɣ ! Iteddu-d lweqt anda mačči ɣef wedrar-agi neɣ di Lquds ara yețwaɛbed Baba Ṛebbi.
Kunwi s isamariyen tɛebbdem ayen ur tessinem ara, ma d nukkni nɛebbed ayen nessen axaṭer leslak ițekk-ed seg wegdud n Isṛail.
Lameɛna iteddu-d lweqt yerna yewweḍ-ed, anda lmumnin n ṣṣeḥ ad ɛebbden Baba Ṛebbi s Ṛṛuḥ, s tideț, axaṭer d lmumnin-agi n ṣṣeḥ i gebɣa Baba Ṛebbi.
Imi Ṛebbi d Ṛṛuḥ i gella, ilaq wid ara t-iɛebden a t-ɛebden s Ṛṛuḥ ț-țideț.
Tameṭṭut-nni tenna-yas : ?riɣ a d-yas win i gextaṛ Sidi Ṛebbi, win ițțusemman « Lmasiḥ ». Asm'ara d-yas a ɣ-d-yessefhem kra yellan.
Sidna Ɛisa yerra-yas : Lmasiḥ, d nekk s yiman-iw !
Imiren kan wwḍen-d inelmaden is. Wehmen imi i t-id-ufan yețmeslay ț-țmeṭṭut ; lameɛna yiwen deg-sen ur s-yenni : d acu i tebɣiḍ ɣuṛ-es, neɣ iwacu i tețmeslayeḍ yid-es ?
Dɣa tameṭṭut-nni teǧǧa tacmuxt-is dinna, tuzzel ɣer taddart tenna i lɣaci :
Eyyaw aț-țe?rem yiwen yenna-yi-d akk ayen xedmeɣ ! Ad yili d nețța i d Lmasiḥ !
Lɣaci ffɣen-d si taddart ṛuḥen ad ẓren Sidna Ɛisa.
Uqbel a d-yaweḍ lɣaci, inelmaden-is ḥeṛsen-t ad yečč, nnan-as : A Sidi ɛeddi-d aț-țeččeḍ !
Yenna-yasen : Sɛiɣ lqut ara ččeɣ meɛna kunwi ur teẓrim ara d acu-t.
Inelmaden qqaṛen wway gar asen : Ahat yella win i s-d-yewwin ad yečč.
Sidna Ɛisa yenna : Lqut-iw, d m'ara xedmeɣ lebɣi n win i yi-d-iceggɛen akken ad kemmleɣ ccɣel i ɣef i yi-iwekkel.
Kunwi teqqaṛem mazal ṛebɛa wagguren i tmegra ma d nekk a wen-d-iniɣ: ldit allen-nwen aț-țwalim igran weṛṛaɣ-it, wejden i tmegra !
Win imeggren yewwi lexlaṣ-is, ijemmeɛ lɣella i tudert n dayem. Akka lfeṛḥ yesdukkel win izerrɛen d win imeggren.
Axaṭer ț-țideț lemtel-agi i d-yeqqaṛen : « Yiwen izerreɛ wayeḍ imegger » !
Nekk ceggɛeɣ-kkun aț-țmegrem anda ur tezriɛem ara, anda i nɛețțaben wiyaḍ ; nutni nɛețțaben, kunwi tɣelltem lɣella n leɛtab-nsen.
Aṭas n isamariyen n taddart-nni i gumnen s Sidna Ɛisa mi d-tcehhed fell-as tmeṭṭut-nni s imeslayen-agi : «yenna-yi-d akk ayen i xedmeɣ !»
Mi wwḍen ɣuṛ-es isamariyen-nni, ḥellelen Sidna Ɛisa ad iqqim yid-sen. Dɣa yeqqim yid-sen sin wussan.
Aṭas nniḍen i gumnen yis mi slan i imeslayen-is.
Nnan-as i tmeṭṭut-nni : Tura numen yis mačči kan ɣef wayen i ɣ-d-tenniḍ fell-as, nesla yas s yiman-nneɣ, neẓra belli d nețța i d amcafeɛ n ddunit.
Mi ɛeddan sin wussan, Sidna Ɛisa iṛuḥ syenna ɣer tmurt n Jlili.
Yenna-yasen : « Ulac nnbi yesɛan leqdeṛ di tmurt-is. »
Mi gewweḍ ɣer tmurt n Jlili, lɣaci sṭreḥben yis s lfeṛḥ d ameqqran imi ula d nutni ḥedṛen i lɛid n Tfaska di temdint n Lquds, ẓran akk lbeṛhanat i gexdem dinna.
Yuɣal iɛedda ɣef taddart n Kana di tmurt n Jlili anda akken i gerra aman d ccṛab. Yella yiwen lḥakem n ddewla n temdint n Kafernaḥum yesɛa mmi-s yuḍen yenṭer.
Mi gesla s Sidna Ɛisa yuɣal-ed si tmurt n Yahuda ɣer tmurt n Jlili, iṛuḥ-ed ɣuṛ-es, iḥellel-it iwakken a d yas ad yesseḥlu mmi-s yețmețțaten.
Sidna Ɛisa yenna-yas : M'ur twalam ara licaṛat d lbeṛhanat ur tețțamnem ara ?
Lḥakem n ddewla yenna-yas : A Sidi, di leɛnaya-k ɣiwel uqbel ad yemmet mmi !
Sidna Ɛisa yerra-yas : Ṛuḥ, atan mmi-k yeḥla ! Argaz-nni yumen s wayen i s-d yenna Sidna Ɛisa, dɣa yuɣal
ɣer wexxam-is. Mi gteddu ɣer wexxam, mmugren-t-id iqeddacen-is nnan-as : Mmi-k yeḥla !
Yesteqsa-ten anta ssaɛa i deg yeḥla, rran-as-ed : Iḍelli ɣef lweḥda n tmeddit i t-teffeɣ tawla.
Baba-s n weqcic-nni yewwi-d s lexbaṛ belli di ssaɛa-nni i s-d-yenna Sidna Ɛisa « Mmi-k yeḥla » i geḥla mmi-s, seg imiren yumen nețța d wat wexxam-is meṛṛa.
D wagi i d lbeṛhan wis sin i gexdem Sidna Ɛisa di tmurt n Jlili mi d-yuɣal si tmurt n Yahuda.

5

Ɛeddan kra n wussan, Sidna Ɛisa yuli ɣer temdint n Lquds akken ad yeḥdeṛ i lɛid n wat Isṛail.
Di temdint-agi, zdat n tewwurt yețțusemman « tawwurt n wulli, »tella yiwet n temda n waman qqaṛen-as s tɛibṛanit : « Bitesda ». Zzin-as-d xemsa ifragen yesɛan ssqef.
Deg ifragen-agi aṭas n imuḍan i gḍelqen, iderɣalen, iɛibanen d wukrifen țṛaǧun akk ad ḥerrken waman.
Axaṭer tiswiɛin yețṣubbu-d yiwen n lmelk ɣer temda, yețḥerrik aman-nni ; win ara ikecmen d amezwaru ɣer temda m'ara ḥerrken waman ad yeḥlu si lehlak-is akken yebɣu yili.
Yella dinna yiwen wergaz tmanya utlatin iseggasen nețța di lehlak.
Sidna Ɛisa mi t-iwala yeḍleq, yeẓra belli aṭas aya segmi yuḍen, yenna-yas: Tebɣiḍ aț-țeḥluḍ ?
Amuḍin-nni yerra-yas-ed : A Sidi, ur sɛiɣ ara win ara yi gren ɣer temda m'ara ḥerken waman ; m'ara ɛeṛdeɣ ad kecmeɣ wayeḍ a yi-izwir.
Sidna Ɛisa yenna-yas : Ekker fell-ak, ddem tagertilt-ik telḥuḍ !
Imiren kan argaz-nni yeḥla, yeddem tagertilt-is yebda tikli. Ayagi yedṛa deg wass n ssebt yellan d ass n westeɛfu.
Lecyux n wat Isṛail nnan-as i wergaz-nni yeḥlan : Ass-agi d ass n westeɛfu, d leḥṛam fell-ak aț-țebbibeḍ tagertilt-ik !
Nețța yerra-yasen : Win i yi-sseḥlan d nețța i yi-d yennan : « Ddem tagertilt-ik telḥuḍ. »
Steqsan-t nnan-as : Anwa i k-d-yennan akka ?
Lameɛna argaz-nni yeḥlan ur yeẓri ara anwa-t, axaṭer Sidna Ɛisa yekcem ger lɣaci ițemdeḥḥasen dinna.
Taswiɛt kan, Sidna Ɛisa yemlal-it-id deg wefrag n lǧameɛ iqedsen yenna yas : Aql-ik teḥliḍ, sya d asawen xḍu i ddnub iwakken ur ideṛṛu ara yid-ek akteṛ n wannect-nni !
Argaz-nni iṛuḥ ad ixebbeṛ lecyux n wat Isṛail belli d Sidna Ɛisa i t-yesseḥlan.
Lecyux n wat Isṛail bdan accetki ɣef Sidna Ɛisa imi i gexdem ayagi deg wass n westeɛfu.
Sidna Ɛisa yenna yasen : Baba Ṛebbi ixeddem ar tura, nekk daɣen aql-i xeddmeɣ !
?ef wawal-agi lecyux-nni ufan-as-ed sebba nniḍen, țqelliben amek ara t-nɣen, mačči kan imi ur iqudeṛ ara ass n westeɛfu meɛna imi gerra Ṛebbi d Baba-s yerna yesseɛdel iman-is d Ṛebbi.
Sidna Ɛisa yerra-yasen : S tideț qqaṛeɣ-awen : Mmi-s n Ṛebbi ur ixeddem acemma s yiman is, ixeddem ala ayen yeẓra ixeddem-it Baba-s. Kra n wayen ixeddem Baba-s ixeddem-it Mmi-s daɣen.
Axaṭer Baba-s iḥemmel Mmi-s, yesbeggin-as-d lecɣal-is meṛṛa. Ad as-yernu tazmert s wacu ara yexdem ayen yugaren kra n wayen teẓram ar ass-a, aț-țwehmem di lecɣal-is.
Akken Baba Ṛebbi yeskkaray-ed lmegtin ițțarra-yasen tudert, akken daɣen Mmi-s yețțak tudert i win yebɣa.
Baba Ṛebbi ur iḥekkem ɣef yiwen, lameɛna yerra lḥekma ger ifassen n Mmi-s
iwakken imdanen meṛṛa ad qadṛen Mmi-s akken țqadaṛen Baba-s. Win ur nqudeṛ ara Mmi-s ur iqudeṛ ara Baba-s i t-id iceggɛen.
S tideț nniɣ-awen : « kra n win yesmeḥsisen i wawal-iw, yumnen s win i yi-d-iceggɛen yesɛa tudert n dayem yerna ulac fell-as lḥisab, lameɛna iɛedda yakan si lmut ɣer tudert.
S tideț nniɣ-awen : « iteddu-d lweqt yerna yewweḍ-ed anda lmegtin ad slen i ṣṣut n Mmi-s n Ṛebbi, yerna wid akk ara s-yeslen ad idiren.
Akken yesɛa Baba Ṛebbi tudert deg yiman-is i gefka daɣen i Mmi-s ad yesɛu tudert deg yiman-is.
Yerra ger ifassen-is lḥekma imi d Mmi-s n bunadem i gella.
Ur țțawhamet ara, axaṭer lweqt iteddu-d, wid akk yellan deg i?ekwan ad slen i ṣṣut n Mmi-s n bunadem,
imiren a d-kkren ; wid ixedmen lxiṛ a d-ḥyun ɣer tudert n dayem ma d wid ixedmen cceṛ a d-ḥyun iwakken ad țțuḥasben.
Ur xeddmeɣ acemma s lebɣi-w lameɛna ḥekkmeɣ s lebɣi n Baba Ṛebbi. Lḥekma-inu d lḥeqq axaṭer ur țqellibeɣ ara ad xedmeɣ lebɣi-w, lameɛna lebɣi n win i yi-d-iceggɛen. »
Ma yella d nekk kan i d icehden ɣef yiman-iw cchada-inu ur tețwaqbal ara.
Lameɛna sɛiɣ inigi nniḍen, yerna cchada-ines tṣeḥḥa.
Tceggɛem ɣer Yeḥya testeqsam-t, nețța icehhed-ed ɣef tideț.
Nekk ur țkileɣ ara ɣef cchada n wemdan, nniɣ-awen-d annect-agi akken aț-țețwasellkem.
Yeḥya yusa-d ț-țaftilt yețfeǧǧiǧen ger yemdanen, ma d kunwi tebɣam aț-țferḥem taswiɛt kan di tafat-is.
Tella fell-i cchada nniḍen yugaren tin n Yeḥya : d lecɣal i yi d-yefka Baba Ṛebbi a ten-xedmeɣ. Lecɣal-agi țcehhiden-d fell-i belli d Baba Ṛebbi i yi-d-iceggɛen.
Ula d Baba Ṛebbi i yi d-iceggɛen icehhed-ed fell-i, meɛna kunwi leɛmeṛ ur teslim i ṣṣut-is, ur teẓrim udem-is.
Awal-is ur yezdiɣ ara deg wulawen nwen imi ur tuminem ara s win i d-iceggeɛ.
Tețnadim di tektabin iqedsen tɣilem aț-țafem deg-sent tudert n dayem. Tiktabin-agi d nutenti i-d-icehden fell-i.
Lameɛna kunwi tugim a d-tasem ɣuṛ-i aț-țesɛum tudert.
Ur țqellibeɣ ara ad sɛuɣ cciɛa ɣer yemdanen,
?riɣ belli deg wulawen-nwen ur tḥemmlem ara Ṛebbi.
Nekk usiɣ-ed s yisem n Baba Ṛebbi, kunwi ur iyi-teqbilem ara. Lemmer a d-yas wayeḍ a d-icehhed ɣef yiman-is a t-tqeblem !
Amek ara tesɛum liman ma yella tețnadim aț-țemyeɛǧabem wway gar awen wala aț-țɛeǧbem kan i Ṛebbi ?
?adret aț-țɣilem d nekk ara iccetkin fell-awen zdat Baba Ṛebbi ! D Musa ara iccetkin fell-awen, d Musa-nni ɣef i tețțeklem.
Lemmer ț-țideț tumnem s Musa tili tumnem yis-i, axaṭer yura-d fell-i di tira iqedsen.
Ma yella ur tuminem ara s wayen i d-yura, amek ara tamnem s wawal-iw ?

6

Syenna, Sidna Ɛisa yezger lebḥeṛ n Jlili ( iwumi qqaṛen daɣen lebḥeṛ n Tiberyas ).
Aṭas n yemdanen i geddan yid-es mi walan yesseḥlay imuḍan.
Daymi Sidna Ɛisa yuli ɣer wedrar ad innejmaɛ d inelmaden-is.
Lɛid n wat Isṛail iwumi qqaṛen Tafaska n izimer n leslak tqeṛb-ed.
Akken i gwala lɣaci iteddu-d ɣuṛ-es, Sidna Ɛisa yenṭeq ɣer Filibus yenna-yas : Ansi ara d-naɣ aɣṛum i wannect agi n lɣaci ?
Yesteqsa-t kan iwakken ad i?er d acu ara s-d-yini, axaṭer nețța yeẓra yakan d acu ara yexdem.
Filibus yerra-yas : A Sidi ur d-keffunt ara mitin alef iwakken mkul yiwen deg-sen a t-id-iṣaḥ ciṭṭuḥ n weɣṛum.
Andriyus gma-s n Semɛun Buṭrus, yellan seg inelmaden, yenṭeq ɣer Sidna Ɛisa yenna-yas :
Yella dagi yiwen weqcic yesɛa xemsa n teḥbulin n weɣṛum n tem?in akk-d sin iselman (iḥutiwen), lameɛna d acu ara d-xedmen i wannect-agi n lɣaci ?
Sidna Ɛisa issendeh-iten ad sɣimen lɣaci. Deg wemkan-nni yeqwa leḥcic, lɣaci yeqqim ɣer lqaɛa, ad ilin azal n xemsa alaf n yergazen.
Sidna Ɛisa yeddem-ed tiḥbulin-nni n weɣṛum, yeḥmed Ṛebbi icekkeṛ-it, ifṛeq-itent i lɣaci yeqqimen ɣef leḥcic, yefreq-asen daɣen iselman nni, ččan akk armi ṛwan.
Mi ččan ṛwan, Sidna Ɛisa iluɛa inelmaden-is yenna-yasen : Jemɛet-ed ayen i d-yeqqimen akken ur ixețțeṛ ula d acemma.
Ayen i d-yegran si xemsa n teḥbulin-nni n weɣṛum n temẓin, jemɛen-t-id ččuṛen yis tnac n iḍellaɛen (tiquftin).
Lɣaci-nni mi walan lbeṛhan-agi n Sidna Ɛisa, țɛeggiḍen qqaṛen : Mbla ccekk argaz-agi d nețța i d nnbi-nni ara d-yasen ɣer ddunit.
Sidna Ɛisa mi geẓra lɣaci bɣan a t-rren d agellid fell-asen, iḍeṛṛef iman-is, yuli ɣer wedrar.
Mi geɣli yiṭij, inelmaden-is uɣalen ṣubben ɣer rrif n lebḥeṛ.
Rekben taflukt ad zegren ɣer ugemmaḍ, ɣer Kafernaḥum. Yeɣli-d yakan ṭṭlam, Sidna Ɛisa urɛad yelḥiq ɣuṛ-sen.
Yekker-ed yiwen waḍu iǧehden, lebḥeṛ yerwi.
Inelmaden-is yuɣ-iten lḥal wwḍen ɣer tlemmast n lebḥeṛ. Walan Sidna Ɛisa iteddu-d ɣuṛ-sen, ileḥḥu-d ɣef wuḍar s ufella n waman. Mi d-iqeṛṛeb ɣer teflukt nsen, xelɛen.
Sidna Ɛisa yenna yasen : Ur țțaggadet ara, d nekk !
Bɣan a t-srekben yid-sen di tefluk meɛna ufan-d iman-nsen wwḍen ɣer wemkan anda țeddun.
Azekka-nni, lɣaci yeqqimen agummaḍ i lebḥeṛ wwin-d s lexbaṛ belli anagar yiwet n teflukt i gellan dinna, yerna Sidna Ɛisa ur yeddi ara d inelmaden-is mi ṛuḥen di teflukt.
Dɣa tiflukin nniḍen i d-yusan si temdint n Tiberyas, wwḍent-ed ɣer wemkan-nni anda akken i sen-yebḍa Sidna Ɛisa aɣṛum mi geḥmed Ṛebbi.
Mi walan lɣaci ulac dinna Sidna Ɛisa akk-d inelmaden-is, rekben tiflukin, zegren ɣer Kafernaḥum ad qellben fell-as.
Mi t-ufan dinna, nnan-as : A Sidi, melmi d-tusiḍ ɣer dagi ?
Sidna Ɛisa yerra-yasen : S tideț a wen-d-iniɣ : imi teččam aɣṛum armi teṛwam i tețqellibem fell-i mačči imi tfehmem lbeṛhanat-iw.
Ur țḥebbiṛet ara ɣef yiɛebbaḍ-nwen, ḥebbṛet ɣef tudert yețdumun i dayem. Tudert-agi, d Mmi-s n bunadem ara wen-ț-id-yefken, Baba Ṛebbi yefka-yas tazmert imi i t-iɛellem s ṭṭabeɛ-ines.
Nnan-as : D acu ara nexdem ihi, d acu i gețṛaǧu Ṛebbi deg-nneɣ ?
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Sidi Ṛebbi yețṛaǧu deg-wen aț-țamnem s win i d-iceggeɛ !
Nutni nnan-as : Ihi acu n lbeṛhan ara ɣ-d-tessekneḍ akken a namen yis-ek ? D acu ara txedmeḍ ?
Lejdud-nneɣ ččan tamanna deg unezṛuf, akken yura di ccariɛa n Musa : Yefka-yasen ččan aɣṛum i d-yekkan seg igenni.
Dɣa Sidna Ɛisa yenna-yasen : S tideț nniɣ-awen, mačči d Musa i wen-d-yefkan aɣṛum i d-yekkan seg igenni, lameɛna d Baba Ṛebbi ! D nețța i wen-d-yețțaken aɣṛum n ṣṣeḥ i d-itekken seg igenni.
Axaṭer aɣṛum i d-yekkan s ɣuṛ Ṛebbi, d win i d-iṣubben seg igenni, d nețța i d-yețțaken tudert n ṣṣeḥ i yemdanen.
Nutni nnan-as : A Sidi țțak-aɣ-d mkul ass seg weɣṛum-agi.
Sidna Ɛisa yenna-yasen : D Nekk i d aɣṛum yețțaken tudert. Win i d-yusan ɣuṛ-i ur yețțuɣal ara ad illaẓ, win yumnen yis-i ur yețțuɣal ara ad iffad.
Nniɣ-awen-t-id yakan : twalam yerna tugim aț-țamnem !
Wid akk ara yi-d-yefk Baba Ṛebbi a d-asen ɣuṛ-i ; win ara d-yasen ɣuṛ-i ur t-țarraɣ ara ɣef tewwurt.
Ur d-ṣubbeɣ ara seg igenni akken ad xedmeɣ lebɣi-w, ṣubbeɣ-d ad xedmeɣ lebɣi nwin i yi-d-iceggɛen.
Win i yi-d iceggɛen ur yebɣi ara ad yeɛṛeq ula d yiwen seg wid i yi-d-yefka, lameɛna a ten-id-sseḥyuɣ si lmut deg wass aneggaru.
D wagi i d lebɣi n Baba Ṛebbi: « kra n win yețmuqulen ɣer Mmi-s, yumen yis, ad yesɛu tudert n dayem yerna a t-id-sseḥyuɣ si lmut ass aneggaru.»
Lɣaci bdan smermugen gar-asen ɣef Sidna Ɛisa imi d yenna: « d nekk i d aɣṛum i d yekkan seg igenni.»
Qqaṛen : « Mačči d Ɛisa mmi-s n Yusef wagi ? Nessen baba-s nessen yemma-s, amek i gezmer a d-yini tura : ṣubbeɣ-d seg igenni ? »
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Beṛkat asmermeg gar-awen !
Ulac win i gzemren a d-yas ɣuṛ-i ma yella mačči d Baba Ṛebbi i s-d yessawlen, yerna nekk a t-id-sseḥyuɣ si lmut ass aneggaru.
Akken yura deg idlisen n lenbiya : « Ad lemden akk s ɣuṛ Ṛebbi. » Kra n win isellen i wawal n Baba Ṛebbi, ilemden s ɣuṛ-es, a d-yas ɣuṛ-i.
Ulac win yeẓran Baba Ṛebbi ala win i d-yusan s ɣuṛ-es, nețța yeẓra Baba Ṛebbi.
S tideț nniɣ-awen : kra n win yumnen, yesɛa tudert n dayem,
axaṭer d nekk i d aɣṛum i d yețțaken tudert.
?as akken lejdud nwen ččan tamanna deg unezṛuf, mmuten.
Atan weɣṛum i d-yekkan seg igenni : win ara yeččen seg-s ur yețmețțat ara.
D nekk i d aɣṛum n tudert i d yekkan seg igenni. Kra n win ara yeččen seg weɣṛum-agi ad yidir i dayem. Aɣṛum ara d-fkeɣ d lǧețța w, yis ara tɛic ddunit.
Mi slan wat Isṛail i wannect-agi bdan țemjadalen qqaṛen wway gar asen : Amek akka i gezmer a ɣ-d-yefk aksum-is a t-nečč ?
Sidna Ɛisa yenna-yasen daɣen : S tideț a wen-d-iniɣ: m'ur teččim ara si lǧețța n Mmi-s n bunadem, m'ur teswim ara seg idammen-is ur tețțili ara deg-wen tudert.
Win ara yeččen si lǧețța-w, ara yeswen seg idammen-iw ad yesɛu tudert n dayem, yerna a t-id-sseḥyuɣ si lmut ass aneggaru.
Axaṭer lǧețța-w d lqut n ṣṣeḥ, idammen-iw ț-țissit n ṣṣeḥ.
Win ara yeččen si lǧețța-w, ara yeswen seg idammen-iw ad yili deg-i nekk ad iliɣ deg-s.
Baba Ṛebbi i yi-d-iceggɛen deg-s i tella tudert, d nețța i yi ssidiren. Akken daɣen win ara yeččen seg-i ad yidir yis-i.
D wagi i d aɣṛum i d-yekkan seg igenni. Mačči am weɣṛum-nni i ččan lejdud-nwen ; nutni mmuten, ma d win ara yeččen aɣṛum-agi ad yidir i dayem.
D imeslayen-agi i d-yenna Sidna Ɛisa asmi i gesselmed di lǧameɛ n wat Isṛail di temdint n Kafernaḥum.
Mi s-slan inelmaden-is, aṭas deg-sen nnan : Imeslayen-agi weɛṛen, anwa i gzemren a ten-yeqbel ?
Sidna Ɛisa, mi geẓra inelmaden is sgermuden wway gar-asen ɣef wayen i d-yenna, yenna-yasen : Iqṛeḥ-ikkun lḥal ?
D acu ara tinim ihi m'ara teẓrem Mmi-s n bunadem yuɣal ɣer wanda yella di tazwara ?
D Ṛṛuḥ i d-yețțaken tudert amdan ur yețțaweḍ ɣer wacemma ma yețkel ɣef yiman-is. Imeslayen-agi i wen-d-nniɣ, d wigi i d Ṛṛuḥ, d wigi i ț-țudert.
Lexsaṛa : llan kra gar awen ur numin ara ! Si tazwara Sidna Ɛisa yeẓra anwi deg-sen ur numin ara, yeẓra daɣen anwa ara t-ixedɛen.
Yenna-yasen daɣen : Daymi i wen-d-nniɣ : ulac win i gzemren a d-yas ɣuṛ-i ma yella mačči d Baba Ṛebbi i s-d-issawlen. »
Seg imiren, aṭas i t-yeǧǧan seg inelmaden-is , rewlen fell-as.
Sidna Ɛisa yezzi ɣer tnac inelmaden-is, yenna-yasen : Ur tebɣim ara aț-țṛuḥem ula d kunwi ?
Semɛun Buṭrus yerra-yas : A Sidi, anwa i ɣer ara nṛuḥ ? ?uṛ-ek i gella wawal n tudert.
Nukni nesɛa laman deg-k, yerna neẓra belli d kečč i d Imqeddes i d-iceggeɛ Sidi Ṛebbi.
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Mačči d nekk i kkun-ixtaṛen di tnac yid-wen ? ?as akken yiwen gar awen d Cciṭan .
Yenna-d annect-agi ɣef Yudas, mmi-s n Semɛun n taddart n Qeṛyut, yiwen ger tnac inelmaden-is ara t-ixedɛen.

7

Deffir wayagi, Sidna Ɛisa ikemmel abrid-is iteddu di tmurt n Jlili. Ur yebɣi ara ad iṛuḥ ɣer tmurt n Yahuda, axaṭer imeqqranen n wat Isṛail țqelliben fell-as iwakken a t nɣen.
Lɛid i deg xeddmen wat Isṛail tiɛecciwin iqeṛṛeb-ed.
Dɣa atmaten is nnan-as : Kker aț-țṛuḥeḍ ɣer tmurt n Yahuda akken inelmaden-ik yellan dinna ad ẓren ayen i txeddmeḍ.
Win yebɣan ad yețwassen, ur ilaq ara ad iffer wayen i gxeddem. Imi tzemreḍ i lecɣal imeqqranen, sbeggen-ed iman-ik a k-walin akk yemdanen.
Atmaten-is s yiman-nsen ur uminen ara yis.
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Ma yella ɣuṛ-wen iwweḍ-ed lweqt, nekk ɣuṛ-i mazal.
Medden ur sɛin ara sebba s wayes ara kkun keṛhen, keṛhen-iyi nekk imi d-sbeggneɣ yir lecɣal-nsen.
Kunwi ṛuḥet aț-țɛeggdem, ma d nekk ur tedduɣ ara, imi lweqt-iw urɛad i d-yusi.
Mi sen-d-yenna ayagi, yeǧǧa-ten ṛuḥen, nețța yeqqim di tmurt n Jlili.
Mi ṛuḥen watmaten-is ad ɛeggden, iṛuḥ ula d nețța mbla ma yesseɛlem yiwen.
Deg ussan n lɛid, imeqqranen n wat Isṛail țnadin fell-as, steqsayen anda yella.
Lɣaci i d-yusan ad ɛeggden, bdan țmeslayen fell-as. Kra deg-sen qqaṛen : D argaz n lxiṛ ! Wiyaḍ qqaṛen : Awah ! Yețkellix kan ɣef lɣaci !
Yiwen ur d-yehdiṛ fell-as ɛinani axaṭer uggaden imeqqranen n wat Isṛail.
Mi gneṣṣef lɛid n iɛecciwen, Sidna Ɛisa yuli ɣer lǧameɛ iqedsen, yebda yesselmad.
At Isṛail wehmen, qqaṛen : Ur yeɣṛi ara d lɛulama yerna yessen tira iqedsen, ansi i s-d-tekka tmusni-yagi ?
Sidna Ɛisa yenna yasen : Ayen i sselmadeɣ mačči s ɣuṛ-i i d-yekka, yekka-d s ɣuṛ win i yi-d iceggɛen.
Win iqesden ad yexdem lebɣi n Ṛebbi ad yeɛqel ma yella wayen i sselmadeɣ yekka-d s ɣuṛ Ṛebbi neɣ d imeslayen-iw kan.
Win iheddṛen s yisem-is yețqellib ad yawi cciɛa i yiman-is. Ma d win yețqelliben a d-yawi cciɛa i win i t-id iceggɛen yeqqaṛ tideț, ulac deg-s lexdeɛ.
Nnbi Musa yeǧǧa-yawen-d ccariɛa, lameɛna ulac gar-awen win i ț-itebɛen ! Acuɣeṛ i tețqellibem a yi tenɣem ?
Lɣaci nnan-as : Anwa akka i gebɣan a k-ineɣ ? Waqila ikcem-ik lǧen !
Sidna Ɛisa yenna-yasen : ?ef wayen akka xedmeɣ i twehmem ?
Meyzet ɣef wayagi : nnbi Musa yeǧǧa-yawen-d lextana (ṭṭhaṛa), lɛadda-agi mačči s ɣuṛ-es i d-tekka meɛna s ɣuṛ lejdud-is. Atan tqeblem tessextanem deg wass n westeɛfu.
Ma yella tqeblem aț-țesxetnem i weqcic deg ass n westeɛfu, iwakken ur tețxalafem ara ccariɛa n Musa, acuɣeṛ terfam fell-i imi sseḥlaɣ amdan s lekmal-is deg wass n westeɛfu ?
Beṛkat ! Ur ḥekkmet ara s wayen kan i țwalint wallen-nwen, lemdet aț-țḥekmem s lḥeqq.
Kra n imezdaɣ n temdint n Lquds wehmen, qqaṛen : Mačči d win akken i țqelliben a t-nɣen ?
Atan iheddeṛ ɛinani zdat lɣaci, yiwen ur s-yenni acemma ! Ɛeqlen-t lɛulama-nneɣ d nețța i d Lmasiḥ ?
Argaz-agi neẓra ansi-t, lameɛna Lmasiḥ asm'ara d-yas yiwen ur iẓerr ansi ara d-yekk.
Sidna Ɛisa yenṭeq s ṣṣut ɛlayen, slan-as-d akk deg wefrag n Lǧameɛ iqedsen, yenna : Tessnem-iyi yerna teẓram ansi i d-kkiɣ ! Ur d-usiɣ ara s lebɣi-w, lameɛna d Bab n lḥeqq i yi-d iceggɛen; kunwi ur t-tessinem ara.
Nekkini ssneɣ-t axaṭer s ɣuṛ-es i d-usiɣ yerna d nețța i yi-d-iceggɛen.
Bɣan a t-ṭṭfen imiren, meɛna yiwen ur yesris afus-is fell-as imi ass-is urɛad d-yewwiḍ.
Aṭas n lɣaci si terbaɛt-nni i gumnen yis, qqaṛen : M'ara d-yas Lmasiḥ, eɛni ad ixdem lbeṛhanat yugaren wigi ?
Ifariziyen wwin-d s lexbaṛ s wayen heddṛen lɣaci ɣef Sidna Ɛisa, dɣa lmuqedmin imeqqranen akk-d ifariziyen ceggɛen iɛessasen a t-id ṭṭfen.
Sidna Ɛisa yenna i lɣaci : Mazal-iyi kra n lweqt yid-wen, syin akkin ad uɣaleɣ ɣer win i yi-d iceggɛen.
Aț-țqellbem fell-i ur iyi-tețțafem ara imi ur tezmirem ara a d-tasem ɣer wanda ara yiliɣ.
At Isṛail qqaṛen wway gar-asen : Anda akka ara iṛuḥ armi ur nețțizmir ara a t-naf ? Eɛni ad iṛuḥ ɣer wat Isṛail ițwazerɛen ger leǧnas ? Neɣ ibɣa ad isselmed leǧnas nniḍen ?
D acu i gebɣa a d-yini mi d-iqqaṛ : « aț-țqellbem fell-i, ur iyi-tețțafem ara axaṭer ur tezmirem ara a d-tasem ɣer wanda ara yiliɣ.»
Ass aneggaru n lɛid, yellan d ass yesɛan aṭas n lqima ; Sidna Ɛisa ibedden ger lɣaci iɛeggeḍ, yenna : Win iffuden a d-yas ɣuṛ-i ad isew ; win yumnen yis-i a d-yas ad isew.
Akken yura di lkutub : D isaffen n waman ara d-ițfeggiḍen seg-s.
Sidna Ɛisa yenna-d ayagi ɣef Ṛṛuḥ iqedsen ara yeččaṛen ulawen n wid yumnen yis. Di lweqt-nni, Ṛṛuḥ iqedsen mazal ur d-ițțunefk ara axaṭer Sidna Ɛisa werɛad yekcim tamanegt-is.
Ger lɣaci i s-d-yeslan, llan wid yeqqaṛen : Argaz-agi mbla ccekk d nețța i d nnbi-nni ara d-yasen !
Wiyaḍ qqaṛen : D nețța i d Lmasiḥ ! Ma d kra nniḍen qqaṛen : Yezmer Lmasiḥ a d-iffeɣ si tmurt n Jlili ?
Ur yuri ara di tira iqedsen : Lmasiḥ a d-yeffeɣ si dderya n Sidna Dawed, si taddart n Bitlḥem ?
S wakka i gebda yețțimɣuṛ lxilaf ger lɣaci ɣef Sidna Ɛisa.
Kra deg-sen bɣan a t-ḥebsen lameɛna yiwen ur yesris afus-is fell-as.
Mi yuɣalen iɛessasen i d-yețwaceggɛen a t-ṭṭfen, lmuqedmin imeqqranen d ifariziyen nnan-asen : Iwacu ur t-id-tewwim ara ?
Nutni rran-asen : Di leɛmeṛ ur nesli i yiwen iheddeṛ am nețța.
Ifariziyen nnan-asen : Iseḥḥer-ikkun ula d kunwi ?
Teẓram yiwen si lecyux-nneɣ, neɣ seg ifariziyen i gumnen yis ?
Anagar lɣaci-agi ur nessin ara ccariɛa... a ten-inɛel Ṛebbi !
Nikudem yellan d yiwen seg-sen, win akken i gṛuḥen deg iḍ ɣer Sidna Ɛisa, yenna-yasen :
Tserreḥ-aɣ ccariɛa-nneɣ a neḥkem ɣef yiwen uqbel a s-nsel neɣ uqbel a nẓer d acu n cceṛ i gexdem ?
Nutni rran-as : Ula d kečč d ajlili ? Qelleb mliḥ di tira iqedsen aț-țafeḍ : « Ulac nnbi ara d-yekken si tmurt n Jlili.»
Imiren, mkul yiwen yuɣal ɣer wexxam-is.

8

Sidna Ɛisa yuli s yiɣil uzemmur ;
azekka-nni, ssbeḥ zik yuɣal ɣer lǧameɛ iqedsen. Lɣaci meṛṛa uzzlen-d ɣuṛ-es. Sidna Ɛisa yeqqim gar-asen, yebda yesselmad iten deg ufrag n lǧameɛ.
Atnaya lɛulama n ccariɛa akk-d ifariziyen wwin-as-d yiwet n tmeṭṭut ṭṭfen-ț txeddem zzna. Sbedden-ț ger lɣaci akken a ț iwali Sidna Ɛisa.
Nnan-as : A Sidi, neṭṭef tameṭṭut-agi mi txeddem zzna.
Di ccariɛa, Sidna Musa yumeṛ-aɣ-d a neṛjem s yedɣaɣen tameṭṭut am tagi alamma temmut. I keččini d acu ara d-tiniḍ ?
Steqsan-t iwakken a t-jeṛṛben, țnadin sebba s wacu ara ccetkin fell-as. Sidna Ɛisa yekna, yețțaru s uḍad-is di lqaɛa.
Imi t-ḥeṛṣen s usteqsi, yekker yenna-yasen : Win deg-wen werǧin yednib a ț-yeṛjem d amezwaru !
Yekna daɣen yețțaru di lqaɛa.
Lɣaci-nni, mi slan annect-agi, bdan tixxiṛen yiwen yiwen, seg umɣaṛ armi d ameẓyan. ?ǧan dinna Sidna Ɛisa weḥd-es di tlemmast n wefrag n lǧameɛ iqedsen, nețța ț-țmeṭṭut-nni.
Dɣa yerfed allen-is, yenna-yas : A tameṭṭut, anda-ten widak-nni i d-icetkan fell-am ? Ulac win iḥekmen fell-am ?
Tenna-yas : Ulac a Sidi ! Sidna Ɛisa yenna-yas : Ula d nekk ur ḥekkmeɣ ara fell-am. Ṛuḥ, meɛna sya d asawen xḍu i ddnub.
Sidna Ɛisa iheddeṛ i lɣaci yenna yasen : D nekk i ț-țafat n ddunit, win ara yi-tebɛen ur iteddu ara di ṭṭlam, lameɛna ad yesɛu tafat n tudert.
Ifariziyen nnan-as : Tețcehhiḍeḍ ɣef yiman-ik, cchada-inek ur tṣeḥḥa ara.
Sidna Ɛisa yenna-yasen : ?-țideț, țcehhideɣ ɣef yiman-iw, lameɛna cchada-inu tṣeḥḥa, axaṭer ?riɣ ansi d-kkiɣ, ẓriɣ daɣen ɣer wanda tedduɣ. Ma d kunwi ur te?rim ansi d-kkiɣ ur teẓrim anda tedduɣ.
Kunwi tḥekkmem ɣef wiyaḍ s lɛeqliya n wemdan, ma d nekk ur ḥekkmeɣ ɣef yiwen.
Ma yella yewwi-d lḥal ad ḥekmeɣ, ad ḥekkmeɣ s lḥeqq axaṭer ur lliɣ ara weḥd-i, Baba Ṛebbi i yi-d-iceggɛen yella yid-i.
Yura di ccariɛa-nwen belli ma ddukklen sin inigan ɣef yiwet n cchada, cchada-nsen tețwaqbel.
Atan nekk cehdeɣ-ed ɣef yiman-iw, Baba i yi-d-iceggɛen d inigi fell-i.
Nutni nnan-as : Anda yella Baba-k ? Yerra-yasen : Ur iyi-tessinem, ur tessinem Baba. Lemmer i yi-tessinem, tili tesnem Baba.
Sidna Ɛisa yenna-d annect-agi mi gesselmad deg wefrag n lǧameɛ iqedsen, zdat wemkan anda srusun lweɛdat. Ula d yiwen ur yesris afus-is fell-as axaṭer urɛad d-yewwiḍ wass-is.
Sidna Ɛisa yerna yenna-yasen : Atan ad ṛuḥeɣ, aț-țqellbem fell-i lameɛna aț-țemtem di ddnub-nwen, ur tezmirem ara a d-tasem ɣer wanda ara ṛuḥeɣ.
At Isṛail qqaṛen wway gar-asen : Ahat yebɣa ad ineɣ iman-is imi ɣ-d-yenna ur tezmirem ara a d-tasem ɣer wanda ara ṛuḥeɣ ?
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Kunwi n lqaɛa nekk n igenwan ; kunwi n ddunit-agi nekk mačči-yines.
Daymi i wen-d-nniɣ aț-țemtem di ddnub-nwen. Atan m'ur tuminem ara belli nekk « d Win yellan, » aț-țemtem di ddnub-nwen.
Nnan-as : Anwa-k keččini ? Sidna Ɛisa yerra-yasen : D win akken i wen-d-qqaṛeɣ si tazwara.
?ef wayen i kkun-yeɛnan sɛiɣ aṭas ara d-iniɣ, aṭas ara ḥasbeɣ ; win i yi-d-iceggɛen d Bab n tideț, d ayen i sliɣ ɣuṛ-es i d-țɛawadeɣ di ddunit.
Imi ur fhimen ara belli ɣef Baba Ṛebbi i sen-d-iheddeṛ,
yenna-yasen daɣen : Asm'ara tessaɛlim Mmi-s n bunadem, imiren aț-țfiqem belli nekk « d Win yellan !» Aț-țɛeqlem belli ur xeddmeɣ acemma s yiman-iw, lameɛna qqaṛeɣ-ed ayen i yi-iselmed Baba Ṛebbi.
Win i yi-d-iceggɛen yella yid-i, ur yi-țțaǧa ara weḥd-i imi dayem xeddmeɣ lebɣi-s.
Mi d-yenna imeslayen-agi, aṭas i gumnen yis.
Sidna Ɛisa yenna i wat Isṛail i gumnen yis : Ma teṭṭfem s tideț deg awal-iw aț-țilim d inelmaden-iw n ṣṣeḥ.
Aț-țissinem tideț, tideț ara kkun isuffɣen ɣer tlelli.
Nnan-as : Nukni ț-țarwa n Sidna Ibṛahim. Di leɛmeṛ ur nelli d aklan n walebɛaḍ ; amek i tzemreḍ a d-tiniḍ : « Aț-țesɛum tilelli »?
Sidna Ɛisa yerra-yasen : S tideț qqaṛeɣ-awen : kra n win ixeddmen ddnub d akli n ddnub.
Aklan ur țwaḥsaben ara n at wexxam ma d mmi-s n wexxam yețwaḥseb dayem n at wexxam.
Ma yella d Mmi-s i wen-d-yefkan tilelli, aț-țilim s tideț di tlelli.
?riɣ belli kunwi ț-țarwa n Ibṛahim, lameɛna tețnadim a yi tenɣem axaṭer awal-iw ur ikeččem ara ulawen-nwen.
Nekk qqaṛeɣ-ed ayen ẓriɣ ɣer Baba, ma d kunwi txeddmem ayen i tlemdem s ɣuṛ Baba-twen !
At Isṛail rran-as : Baba-tneɣ nukkni, d Sidna Ibṛahim. Sidna Ɛisa yenna-yasen : Lemmer ț-țideț d arraw n Ibṛahim i tellam , tili txeddmem lecɣal i gxeddem Ibṛahim ;
kunwi tețqellibem a yi-tenɣem, acuɣeṛ ? Axaṭer qqaṛeɣ-awen-d tideț akken i ț-sliɣ ɣer Baba Ṛebbi. Ibṛahim di leɛmeṛ ur yexdim am kunwi !
Kunwi txeddmem akken i gxeddem Baba twen ! Nutni rran-as : Ur nelli ara d arraw n leḥṛam ; nesɛa yiwen n Baba-tneɣ kan : d Ṛebbi !
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Lemmer ț-țideț d Ṛebbi i d Baba twen tili tḥemmlem-iyi axaṭer s ɣuṛ-es i d-kkiɣ, s ɣuṛ-es i d-usiɣ ɣuṛ-wen. Ur d-usiɣ ara s yiman-iw lameɛna d nețța i yi-d-iceggɛen.
Acuɣeṛ ur tfehhmem ara ayen i wen-d-qqaṛeɣ ? Axaṭer ur tezmirem ara aț-țqeblem imeslayen-iw.
Baba-twen d Cciṭan yerna tebɣam aț-țxedmem lebɣi-s. Nețța d bu-tmegṛaḍ si tazwara, ur yeṭṭif ara di tideț axaṭer ulac deg-s tideț. M'ara yeskiddib, yețmeslay-ed seg ul-is imi d ameskaddab i gella ; d nețța i d bab n lekdeb.
Lameɛna nekk qqaṛeɣ-d tideț, daymi ur iyi-tețțamnem ara.
Anwa deg-wen ara yi-d-issuksen ula yiwet n lɣelṭa ? Ma nniɣ-ed tideț, iwacu ur iyi-tețțamnem ara ?
Win yellan n Ṛebbi yesmeḥsis i wawal n Ṛebbi. Kunwi ur tellim ara n Ṛebbi, daymi ur tesmeḥsisem ara i wawal-is.
At Isṛail nnan-as : Nesɛa lḥeqq mi d-nenna kečč d asamari, yerna izdeɣ-ik uṛuḥani !
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Ur iyi-izdiɣ ara uṛuḥani. Nekk țɛuzzuɣ Baba Ṛebbi, kunwi tḥeqṛem-iyi.
Ur țqellibeɣ ara ccan i yiman-iw, yella win yețḥebbiṛen fell-i, d nețța ara yi-d-yefken lḥeqq.
A wen-iniɣ tideț : win iḥerzen awal-iw ur yețmețțat ara maḍi.
At Isṛail nnan-as : Atan tura iban izdeɣ-ik uṛuḥani ! Sidna Ibṛahim yemmut, lenbiya mmuten, kečč teqqaṛeḍ : win iḥerzen awal-iw ur yețmețțat ara maḍi !
Tugareḍ baba-tneɣ Ibṛahim neɣ lenbiya meṛṛa i gemmuten ? D acu i tḥesbeḍ iman-ik ?
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Ma fkiɣ ccan i yiman-iw, ccan-iw ur yesɛi ara azal. Win i yi-d-yețțaken ccan d Baba, win akken i teqqaṛem « d Ṛebbi-nneɣ.»
Kunwi ur t-tessinem ara, nekkini ssneɣ-t. Ma nniɣ-ed ur t-ssineɣ ara ad uɣaleɣ d akeddab am kunwi. Lameɛna ssneɣ-t yerna xeddmeɣ lebɣi-s.
Baba-twen Ibṛahim yefṛeḥ mi geẓra iteddu-d wass-iw, tura mi t-yeẓra yefṛeḥ aṭas.
At Isṛail nnan-as : Amek, urɛad tesɛiḍ xemsin iseggasen teqqaṛeḍ walaɣ Ibṛahim ?
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Uqbel a d-ilal Ibṛahim, lliɣ !
?ef wannect-agi i d-ddmen wat Isṛail iblaḍen iwakken a t-ṛeǧmen. Sidna Ɛisa yekcem ger lɣaci, yeffeɣ seg wefrag n lǧameɛ iqedsen.

9

Deg ubrid-is, Sidna Ɛisa iwala yiwen wergaz, d aderɣal seg wasmi i d-ilul.
Inelmaden-is steqsan-t nnan-as : A Sidi, iwacu i d-ilul wergaz-agi d aderɣal ? Anwa i gdenben d nețța neɣ d imawlan-is ?
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Tidderɣelt-agi ur d-tekki ara si ddnub-is neɣ si ddnub n imawlan-is, lameɛna iwakken medden meṛṛa ad ẓren ayen i gezmer Ṛebbi a t-ixdem.
Skud mazal tafat n wass, ilaq-aɣ a nexdem lecɣal n win i yi-d iceggɛen ; iteddu-d yiḍ anda yiwen ur yezmir ad ixdem.
Skud mazal lliɣ di ddunit d nekk i ț-țafat n ddunit.
Mi d-yenna imeslayen-agi, Sidna Ɛisa yessusef ɣer lqaɛa, yexleḍ akal s tsusaf-is, yeḍla-t ɣef wallen n uderɣal-nni,
yenna-yas : Ṛuḥ aț-țessirdeḍ di tala n Silwi (Silwi lmeɛna-ines «amceggeɛ»). Aderɣal-nni iṛuḥ a d-issired, mi d-yuɣal, yețwali.
Lǧiran-is akk-d wid i t-yessnen itețțer, qqaṛen : Argaz-agi mačči d win akken yețɣimin ɣer lqaɛa yezga yessutur tin n Ṛebbi ?
Kra qqaṛen : D nețța. Wiyaḍ qqaṛen : Mačči d nețța, d wayeḍ i gțemcabin ɣuṛ-es. Ma d nețța yeqqaṛ : D nekk s yiman-iw.
Nnan-as : Ihi amek i d-ldint wallen ik ?
Nețța yerra-yasen : Argaz-nni iwumi qqaṛen Ɛisa yexleḍ akal s tsusaf-is, yeḍla-t i wallen-iw, yenna-yi-d : « Ṛuḥ aț-țessirdeḍ di tala n Silwi.» Mi ṛuḥeɣ ssardeɣ, imiren kan yuɣal iyi-d yeẓri.
Nutni nnan-as : Anda-t wergaz-agi ? Yenna-yasen : Ur ẓriɣ ara anda yerra
Wwin argaz-nni yellan zik d aderɣal ɣer ifariziyen.
Yuɣ lḥal deg wass n westeɛfu i gexleḍ Sidna Ɛisa akal s tsusaf-is, i s-d-yerra iẓri i uderɣal-nni.
Ifariziyen steqsan-t amek armi i t-id-yuɣal yeẓri. Nețța yenna-yasen : Yexleḍ akal s tsusaf-is, yeḍla-t ɣef wallen-iw, ṛuḥeɣ ssardeɣ udem-iw, imiren kan uɣaleɣ țwaliɣ.
?ef wakka i nnan kra seg ifariziyen : Argaz-agi ur yezmir ara a d-yekk s ɣuṛ Ṛebbi, imi ur yețqadaṛ ara lqanun n wass n westeɛfu. Ma d wiyaḍ qqaṛen : Lemmer d amednub i gella amek i gezmer ad ixdem lbeṛhanat am wigi ? Yekker lxilaf ger lɣaci-nni,
ifariziyen rnan steqsan daɣen aderɣal-nni : I kečč d acu ara d-tiniḍ deg wergaz-agi i k-d-yeldin allen ? Nețța yenna-yasen : Nekk a d-iniɣ, argaz-agi ț-țideț d nnbi.
Lameɛna imeqqranen n wat Isṛail ugin ad amnen belli argaz-nni yella si zik d aderɣal, yuɣal yețwali. Uɣalen ceggɛen ɣer imawlan-is, usan-d.
Steqsan-ten nnan-asen : Argaz-agi, ț-țideț d mmi-twen ? D ṣṣeḥ ilul-ed d aderɣal ? Amek armi i guɣal yețwali tura ?
Imawlan n uderɣal-nni nnan asen : ?-țideț, d mmi-tneɣ yerna ilul-ed d aderɣal.
Meɛna amek i guɣal yețwali tura neɣ anwa i s-d-yerran i?ri... ur neẓri ara ! Steqsit-eț nețța, d argaz i gella, izmer a d-yerr s yiman-is.
Imawlan-is nnan-asen akka, axaṭer uggaden lecyux n wat Isṛail i gqesden ad sṭixṛen si lǧameɛ-nsen kra n win ara icehden belli Ɛisa d Lmasiḥ.
Daymi i sen-nnan imawlan is : « D argaz i gella, yezmer ad yerr s yiman-is.»
Ifariziyen ssawlen tikkelt tis snat i wergaz-nni iwumi d-yuɣal yeẓri nnan-as : Ɛuzz Sidi Ṛebbi, ini-d tideț. Nukni neẓra belli argaz-agi d amednub.
Nețța yerra-yasen : Ur ẓriɣ ara ma d amednub i gella ; nekk ẓriɣ yiwet lḥaǧa : « Lliɣ d aderɣal, tura țwaliɣ ».
Nnan-as daɣen : D acu i k-ixdem ? Amek i k-d-yeldi allen-ik ?
Yerra-yasen : Nniɣ-awen-t-id yakan meɛna ur iyi-d-semḥessem ara. Iwacu tebɣam a wen-t-id-ɛiwdeɣ ? Ula d kunwi tebɣam aț-țuɣalem d inelmaden-is ?
Regmen-t, nnan-as : D kečč i d anelmad-is, nukkni d inelmaden n Sidna Musa.
Neẓra belli Ṛebbi ihḍeṛ-ed i Sidna Musa, ma d wagi ur neẓri ara ansi i d-yekka.
Argaz-nni yerra-yasen : D ayen yessewhamen ! Argaz yeldi-yi-d allen, kunwi ur te?rim ara ansi i d-yekka !
Medden akk ẓran belli Ṛebbi ur d-iqebbel ara ddeɛwat n yemcumen, lameɛna iqebbel-ed win i t-iḍuɛen, ixeddmen lbɣi-is.
Seg wasmi i d-texleq ddunit werǧin nesli s yiwen yeldi-d allen i win i d-ilulen d aderɣal.
Lemmer argaz-agi mačči s ɣuṛ Ṛebbi i d-yekka tili ur yezmir ad yexdem acemma.
Rran-as : Amek ! Seg wasmi i d-luleḍ kečč di ddnub seg iḍaṛṛen armi d aqeṛṛuy, tura tusiḍ-ed a ɣ tesfehmeḍ ? Dɣa qecɛen-t ( ḍerqen-t ) ɣer beṛṛa.
Sidna Ɛisa yesla belli qecɛen argaz-nni ɣer beṛṛa. Iṛuḥ ɣuṛ-es, yenna-yas : Ini-yi-d, tumneḍ s Mmi-s n bunadem ?
Yerra-yas : Anwa-t a Sidi ? Ini-yi-t-id iwakken ad amneɣ yis.
Sidna Ɛisa yenna-yas : Aql-ik tețwaliḍ-t s wallen-ik, d nețța s yiman-is i d-yețmeslayen yid-ek tura.
Argaz-nni yenna-yas : Umneɣ a Sidi ! Dɣa yeɣli ɣef tgecrar zdat-es.
Sidna Ɛisa yenna : D wagi i d lḥisab ɣef wacu i d-usiɣ ɣer ddunit : wid ur nețwali ara ad walin, wid yețwalin ad uɣalen d iderɣalen.
Kra n ifariziyen i geslan i imeslayen-is steqsan-t, nnan-as : Ihi ula d nukkni d iderɣalen ?
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Lemmer ț-țideț d iderɣalen i tellam tili ulac ddnub fell-awen, lameɛna tura imi teqqaṛem nețwali, ddnub i yirawen-nwen.

10

-- S tideț a wen-d-iniɣ, win ur nkeččem ara si tewwurt ɣer wemṛaḥ ( leɛzib ) n wulli, iɛedda si ẓẓeṛb, winna d amakar yerna d aqeṭṭaɛ.
Ma d win ikeččmen si tewwurt d nețța i d ameksa n wulli.
Aɛessas n wemṛaḥ ileddi tawwurt i umeksa, ulli sellent i ṣṣut-is, issawal-asent s yismawen-nsent, yessufuɣ-itent ɣer beṛṛa.
Mi gessufeɣ tid akk yellan-ines, izeggir zdat-sent, ulli ttabaɛent-eț axaṭer ssnent ṣṣut-is.
D lmuḥal ad tebɛen-t abeṛṛani, ad rewlent fell-as imi ur ssinent ara ṣṣut n ibeṛṛaniyen.
Sidna Ɛisa yenna-yasen lemtel agi, lameɛna ur fhimen ara ayen yebɣa a sen-yini.
Yenna yasen daɣen : S tideț qqaṛeɣ-awen, d nekk i ț-țawwurt ansi țɛeddayent wulli.
Wid meṛṛa i d-yusan uqbel-iw d imakaren d iqeṭṭaɛen. Lameɛna ulli ur sen-ḥessent ara.
D nekk i ț-țawwurt. Win ara ikecmen yis-i ad yețțusellek : ad ikcem ad yeffeɣ akken i s-ihwa, ad yaf ayen ara yečč.
Amakar yețțas-ed kan iwakken ad yaker, ad yezlu, ad yessenger. Nekk usiɣ-ed iwakken ad fkeɣ tudert i wulli-inu, tudert s tugeț (ṭaqa).
D nekk i d ameksa n ṣṣeḥ. Ameksa n ṣṣeḥ yețțsebbil tudert-is ɣef wulli-ines.
Ma d win ur nelli ara d ameksa n wulli ur nelli ara d bab-nsent, d ameksa kan yețwaxelṣen, ireggel, ițaǧǧa ulli m'ara iwali uccen. Imiren uccen a d-yezḍem ɣef wulli, ad yawi kra seg-sent yerna ad yesserwel akk taqeḍɛit.
Argaz-agi ixeddem akka imi d ameksa kan yețwaxelṣen, ur as tewqiɛ ara deg wulli.
Nekk d ameksa n ṣṣeḥ, ssneɣ ulli-inu nutenti ssnent-iyi,
akken i yi-issen Baba Ṛebbi i t-ssneɣ ula d nekk. ?sebbileɣ tudert-iw ɣef wulli-inu.
Sɛiɣ daɣen ulli nniḍen ur nelli ara seg wemṛaḥ agi. Tigi daɣen ilaq a tent-id-awiɣ, a d-ḥessent i ṣṣut-iw, s wakka aț-țili anagar yiwet n tqeḍɛit s yiwen umeksa.
Baba iḥemmel-iyi imi țsebbileɣ tudert-iw meɛna syin akkin a ț-id-rreɣ.
Yiwen ur izmir a yi-ikkes tudert, țsebbileɣ-ț s lebɣi-inu. Sɛiɣ tazmert a ț-sebbleɣ, sɛiɣ daɣen tazmert a ț-id-rreɣ. D wagi i d lameṛ i yi-d yefka Baba Ṛebbi.
Mi d-yenna imeslayen-agi, yekker daɣen lxilaf ger lɣaci.
Aṭas deg-sen qqaṛen : Argaz-agi yezdeɣ-it lǧen, yedderwec, acuɣeṛ i s-tesmeḥsisem ?
Wiyaḍ qqaṛen : Win ițwamelken ur yețmeslay ara akka. Qqaṛen daɣen : Izmer lǧen a d-yerr iẓri i iderɣalen ?
Yewweḍ-ed lweqt anda i țɛeggiden di temdint n Lquds lɛid n weɛzal n Lǧameɛ iqedsen ; imiren d ccetwa.
Sidna Ɛisa yella yețṛuḥu ițțuɣal deg wefrag n Lǧameɛ iqedsen seddaw n wesqif n Sidna Sliman.
Yezzi-yas-d lɣaci, nnan-as : Ar melmi ara ɣ-teǧǧeḍ di ccekk ? Ma d Lmasiḥ i telliḍ ini-aɣ t-id ɛinani !
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Nniɣ-awen-t-id ur tuminem ara, yerna twalam lecɣal i xeddmeɣ s yisem n Baba : d lecɣal-agi i d yețcehhiden fell-i.
Kunwi ur tețțamnem ara axaṭer ur tellim ara seg ulli-inu.
Ulli-inu smeḥsisent i ṣṣut-iw, ssneɣ-tent yerna ttabaɛent iyi-d.
?țakeɣ-asent tudert n dayem, ur țmețțatent ara maḍi, yiwen ur izmir a tent-yekkes seg ufus-iw.
Baba i yi-tent-id-yefkan yugar kullec, win yellan ger ifassen is, yiwen ur izmir a s-t-id-yekkes
axaṭer nekk d Baba, d yiwen.
Jemɛen-d daɣen idɣaɣen akken a t-nɣen.
Yekker Sidna Ɛisa yenna-yasen : Xedmeɣ zdat-wen aṭas n lecɣal yelhan yessewhamen, s tezmert n Baba ; ɣef wanwa deg-sen i tebɣam a yi-tenɣem s iblaḍen ?
At Isṛail nnan-as : Mačči ɣef ccɣel yelhan i nebɣa a k-neṛjem, lameɛna imi i tkeffreḍ ! Axaṭer kečč yellan d amdan terriḍ iman-ik d Ṛebbi.
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Eɛni ur yuri ara di ccariɛa nwen : Nekk, Sidi Ṛebbi nniɣ-awen : Kunwi d iṛebbiten !
Yiwen ur yezmir ad inkeṛ ayen i d-nnant tira iqedsen. Ma yella ccariɛa-nwen tsemma «iṛebbiten» wid iwumi i d-ițțuceggeɛ wawal n Ṛebbi,
amek armi teqqaṛem fell-i keffṛeɣ mi d-nniɣ « nekk d Mmi-s n Ṛebbi, » eɛni mačči d Baba i yi-ixtaṛen, i yi-d-iceggɛen ɣer ddunit ?
Lemmer ur xeddmeɣ ara lecɣal n Baba tili ur teḥwaǧem ara aț țamnem yis-i.
Lameɛna ma xeddmeɣ-ten, ɣas akken ur tebɣim ara aț-țamnem yis-i, amnet s lecɣal-iw akken aț țeẓrem, aț-țfehmem belli Baba yella deg-i nekk lliɣ di Baba.
?ef yimeslayen-agi, lecyux n at Isṛail ɛeṛden a t-ṭṭfen lameɛna yemneɛ si ger ifassen-nsen.
Syenna Sidna Ɛisa iṛuḥ ɣer tama nniḍen n wasif n Urdun, ɣer wemkan nni anda i gesseɣḍes Yeḥya lɣaci, yeqqim dinna kra n wussan.
Aṭas i d-yusan ɣuṛ-es, qqaṛen wway gar-asen : Yeḥya ur yexdim ula d yiwen lbeṛhan, lameɛna ayen akk i d-yenna ɣef wergaz-agi ț-țideț.
Dinna, aṭas n lɣaci i gumnen yis.

11

Di taddart n Bitanya, llant snat n tyestmatin, Marṭa d Meryem akk-d gma-tsent Laɛẓar ;
Meryem, ț-țin akken i gdehnen iḍaṛṛen n Sidna Ɛisa s zzit n leɛṭeṛ terna teṣfeḍ-iten s ucebbub-is ; tesɛa gma-s Laɛẓar, yehlek yenṭer.
Yessetma-s ceggɛent ɣer Sidna Ɛisa a s-inin : A Sidi, atan weḥbib-ik yuḍen.
Mi gesla Sidna Ɛisa s lexbaṛ-agi yenna : Lehlak-agi ur yeṣṣawaḍ ara ɣer lmut, lameɛna a d-yesbeggen tamanegt n Ṛebbi ; yis daɣen ara d-tban tmanegt n Mmi-s n Ṛebbi.
Sidna Ɛisa iḥemmel aṭas Marṭa, Meryem akk-d Laɛẓar.
?as akken yesla s Laɛẓar yuḍen , yerna sin wussan deg wemkan-nni anda yella.
Dɣa yenna i inelmaden-is : Eyyaw a nuɣalet ɣer tmurt n Yahuda.
Nnan-as : A Sidi, mačči aṭas aya segmi țnadin wat Isṛail a k-nɣen s iblaḍen, tura tebɣiḍ aț-țuɣaleḍ ɣer dinna ?
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Eɛni ur llint ara tnac n swayeɛ deg wass ? Ma ileḥḥu yiwen deg wass ur t-kkaten ara wuguren axaṭer tella tafat, yețwali abrid.
Lameɛna ma ileḥḥu deg iḍ ad imḍerkal axaṭer ulac tafat.
Mi d-yenna ayagi, yerna yenna yasen : Aḥbib-nneɣ Laɛẓar tewwi-t tnafa, ad ṛuḥeɣ a t-id-ssakiɣ.
?ef wayagi inelmaden-is nnan as : A Sidi, ma ț-țaguni i geṭṭes ihi a d-yekker.
Sidna Ɛisa yenna-d ayagi ɣef lmut n Laɛẓar, nutni nwan ɣef tguni i d-yemmeslay.
Dɣa yenna-yasen ɛinani : Laɛẓar yemmut,
yerna feṛḥeɣ ɣef ddemma-nwen imi ur lliɣ ara dinna di teswiɛt-nni, axaṭer ayagi d ayen ara yernun di liman-nwen. Eyyaw tura a nṛuḥet ɣuṛ-es.
?uma iwumi qqaṛen Akniw, yenna i inelmaden nniḍen : Eyyaw a neddut ula d nukkni iwakken a nemmet yid-es.
Mi qṛib ad yaweḍ ɣer dinna, Sidna Ɛisa yesla belli ṛebɛa wussan aya segmi i meḍlen Laɛẓar.
Ad ilin wazal n tlata alaf kilumitrat ger taddart n Bitanya ț-țemdint n Lquds.
Daymi aṭas n lɣaci i d-yusan ɣer Marṭa d Meryem a tent-ṣebbṛen ɣef lmut n gma-tsent.
Akken kan i tesla Marṭa belli Sidna Ɛisa iteddu-d ɣer taddart, tuzzel ɣuṛ-es a t-temmager. Ma d Meryem teqqim deg wexxam.
Marṭa tenna i Sidna Ɛisa : A Sidi, lemmer dagi i telliḍ, tili gma ur yemmut ara.
Lameɛna ẓriɣ ula ț-țura, ayen akk ara tessutreḍ i Ṛebbi a k-t-id-yeqbel.
Sidna Ɛisa yenna-yas : Gma-m a d-yuɣal ɣer tudert.
Marṭa terra-yas : ?riɣ a d-yuɣal ɣer tudert ass aneggaru, ass n ḥeggu n lmegtin.
Sidna Ɛisa yenna-yas : D nekk i d ḥeggu, d nekk i ț-țudert. Win ara yesɛun laman deg-i, ad yidir ɣas ma yemmut.
Yal amdan yeddren, yumnen yis-i, ur yețmețțat ara maḍi. Tumneḍ s wannect-agi ?
Marṭa tenna-yas : Umneɣ a Sidi, d kečč i d Lmasiḥ, d kečč i d Mmi-s n Ṛebbi, win akken ara d-yasen ɣer ddunit.
Syenna, Marṭa tṛuḥ tessawel i weltma-s Meryem tenna-yas s tuffra : Sidna Ɛisa yewweḍ-ed, yebɣa a kem-iẓer.
Mi tesla s lexbaṛ-agi, tekker Meryem tuzzel ɣer Sidna Ɛisa.
Yuɣ lḥal urɛad i d-yekcim ɣer taddart, mazal-it deg umkan-nni anda akken i t-temmuger Marṭa.
Wid yellan țṣebbiṛen deg-s deg wexxam, mi ț-walan tekker teffeɣ s tazzla, ḍefṛen-ț, nwan ɣer u?ekka i tṛuḥ iwakken aț-țețru ɣef gma-s.
Mi tewweḍ Meryem ɣer wemkan anda yella Sidna Ɛisa, akken kan i t-twala, teɣli ɣer iḍaṛṛen-is tenna : A Sidi, lemmer dagi i telliḍ tili gma ur yemmut ara.
Mi ț-iwala tețru nețțat d wid yellan yid-es, Sidna Ɛisa ijreḥ wul-is, tergagi tasa-s.
Yenna-yasen : Anda i t-tmeḍlem ? Nutni rran-as : Eyya-d aț-țwaliḍ a Sidi.
Dɣa Sidna Ɛisa yețru.
Mi t-walan yețru, nnan : Walit acḥal i t-iḥemmel !
Ma d kra deg-sen qqaṛen : Nețța i d-yerran iẓri i uderɣal, ur yezmir ara ad issemneɛ Laɛẓar si lmut !
Sidna Ɛisa tejreḥ tasa-s tikkelt tis snat. Mi wwḍen ɣer u?ekka yellan d lɣaṛ imedlen s yiwen wezṛu d ameqqran,
Sidna Ɛisa yenna : Kkset azṛu-yagi ! Marṭa weltma-s n lmegget-nni tenna : A Sidi, ṛebɛa wussan aya segmi yețwamḍel, ad yili yebda yețriḥ !
Sidna Ɛisa yerra-yas : Ur am-d-nniɣ ara ma tumneḍ aț-țwaliḍ tamanegt n Ṛebbi ?
Kksen azṛu-nni, dɣa Sidna Ɛisa yerfed allen-is ɣer igenni yenna : Tanemmirt-ik a Baba Ṛebbi axaṭer tqebleḍ taẓallit-iw.
Nekkini ẓriɣ tqebbleḍ-iyi daymen, lameɛna nniɣ-ed akka ɣef ddemma n wid i yi-d-yezzin dagi iwakken ad amnen belli d kečč i yi-d-iceggɛen.
Imiren kan iɛeggeḍ s lǧehd yenna : A Laɛẓar, effeɣ-ed syenna !
Ataya lmegget-nni yeffeɣ-ed seg uẓekka, idaṛṛen-is d ifassen-is țțlen, udem-is iɣumm s lekfen. Sidna Ɛisa yenna i wid yellan dinna : Kkset-as lekfen, teǧǧem-t ad iṛuḥ !
Aṭas seg widak-nni i d-yeddan d Meryem umnen s Sidna Ɛisa mi walan ayen yexdem.
Kra deg-sen ṛuḥen ɣer ifariziyen ṣṣawḍen-asen lexbaṛ.
Lmuqedmin imeqqranen d ifariziyen nnejmaɛen deg wexxam n ccṛeɛ, nnan : D acu ara nexdem ? Argaz-agi yexdem aṭas n lbeṛhanat,
ma neǧǧa-t ad ikemmel akka, lɣaci akk ad amnen yis ; a d-asen iṛumaniyen a ɣ-hudden lǧameɛ-nneɣ ț-țmurt-nneɣ.
Kayef yellan aseggas-nni d lmuqeddem ameqqran fell-asen,
yenṭeq yenna-yasen : Ur teẓrim ara belli ad yemmet axiṛ yiwen ɣef lumma wala ad yenger wegdud-nneɣ ?
Ayagi mačči s ɣuṛ-es i d-yekka meɛna imi i gella d lmuqeddem ameqqran aseggas-nni. Daymi i s-d-iweḥḥa Sidi Ṛebbi belli ilaq ad immet Sidna Ɛisa ɣef wegdud.
Mačči kan ɣef wegdud-is ara yemmet meɛna akken ad isdukkel arraw n Ṛebbi i gemzerwaɛen di ddunit meṛṛa, a ten-yejmeɛ d yiwen wegdud.
Ass-nni dɣa i ɛewwlen ( qesden ) lmuqedmin imeqqranen ad nɣen Sidna Ɛisa.
Seg wass-nni, Sidna Ɛisa yejbed iman-is ɣef lɣaci. Iṛuḥ Syenna ɣer taddart n Ifṛahim i d-yezgan ț-țama unezṛuf, yesɛedda dinna kra n wussan nețța d inelmaden is.
Akken i d-iqeṛṛeb lɛid n Tfaska, aṭas n lɣaci i d-ițasen si mkul tamurt ɣer temdint n Lquds akken ad ssizedegen iman-nsen.
Lɣaci-nni țqelliben ɣef Sidna Ɛisa, țmesteqsayen deg ufrag n lǧameɛ, qqaṛen : D acu i twalam ? A d-yas ad iɛeggeḍ ?
Yuɣ lḥal lmuqedmin imeqqranen d ifariziyen nebhen-d nnan : Win yeẓran anda yella Ɛisa-nni, ilaq a d-yessiweḍ lexbaṛ i yiɛessasen akken a t-ṭṭfen.

12

Sețța wussan uqbel lɛid n Tfaska, Sidna Ɛisa iṛuḥ ɣer Bitani, taddart n Laɛẓar win akken i d-yesseḥya si lmut.
At wexxam n Laɛẓar heggan-as imensi. Marṭa tqeddec, Laɛẓar yeqqim ɣer imensi akk-d Sidna Ɛisa.
Meryem teddem-ed azgen n litra n leɛṭeṛ yeṣfan ɣlayen nezzeh, tesmar-it ɣef yiḍaṛṛen n Sidna Ɛisa, tesfeḍ-iten s ucebbub-is ; axxam meṛṛa yeččuṛ d rriḥa n leɛṭeṛ-nni.
Yudas n Qeṛyut, yiwen seg inelmaden-is, win akken ara t-ixedɛen inṭeq-ed yenna :
Acuɣeṛ ur nezzenz ara leɛṭeṛ agi ? Lemmer nezzenz-it tili yewwi-d azal n telt meyya twiztin n lfeṭṭa ara nefṛeq i igellilen.
Mi d-yenna annect-agi mačči d igellilen i t-iɣaḍen meɛna yebɣa ad yawi idrimen-nni, axaṭer d amakar i gella. D nețța i d amdebbeṛ ɣef yidrimen-nsen, yețțaker-iten.
Dɣa Sidna Ɛisa yenna-yas : Anfet-as ! Leɛṭeṛ-agi thegga-t i wass n temḍelt-iw.
Igellilen a ten-tesɛum daymen gar-awen ! Ma d nekk, ur iyi-tseɛɛum ara daymen yid-wen.
Yuɣ lḥal lɣaci slan belli Sidna Ɛisa di taddart n Bitanya i gella. Dɣa ț-țirebbaɛ i d-iṛuḥen ɣuṛ-es, mačči kan iwakken a t-ẓren nețța, meɛna bɣan ad ẓren Laɛẓar i d yesseḥya si lmut.
?ef wannect-a, lmuqedmin imeqqranen qesden ad nɣen ula d Laɛẓar.
Axaṭer ɣef ddemma-ines aṭas n lɣaci i sen iwexxṛen uɣalen umnen s Sidna Ɛisa.
Azekka-nni, aṭas n lɣaci i d yusan ad ɛeggden di temdint n Lquds. Slan belli Sidna Ɛisa iteddu-d ɣer temdint.
Kksen-d tiseḍwa ( ticiṭwin ) n tezdayt, ṛuḥen a t-mmagren, țeddun țɛeggiḍen : ?usana ! Yețțubarek win i d-yusan s yisem n Sidi Ṛebbi ! Yețțubarek ugellid n wat Isṛail !
Sidna Ɛisa yufa yiwen weɣyul d amecṭuḥ, yerkeb fell-as akken yura di tira iqedsen :
Ur țțaggad a tamdint n Siyun, atan ugellid-im yusa-d, irkeb-ed ɣef weɣyul amecṭuḥ.
Imiren inelmaden is ur fhimen ara ayen ideṛṛun, lameɛna asmi i gekcem Sidna Ɛisa di tamanegt-is, mmektan-d belli ayen akk yuran fell-as yedṛa yerna yețwakemmel.
Wid akk i gḥedṛen akk-d Sidna Ɛisa asmi i gessawel i Laɛẓar a d-iffeɣ seg u?ekka mi i t-id-yesseḥya si lmut, cehden-d ɣef wayen ẓran ;
ɣef wannect-agi aṭas n lɣaci i d-yusan ɣuṛ-es imi slan s lbeṛhan i gexdem.
Imi walan akkenni, ifariziyen nnan wway gar-asen : Twalam tura : ur nezmir i wacemma, lɣaci akk ttabaɛen-t !
Ger widak-nni i d-yusan ad ɛeggden di temdint n Lquds, llan kra n iyunaniyen.
Iyunaniyen-agi ṛuḥen ɣer Filibus ajlili n taddart n Bitsayda, nnan-as : Nebɣa a nẓer Sidna Ɛisa !
Filibus ixebbeṛ Andriyus, dɣa ddukklen i sin a s-inin i Sidna Ɛisa.
Nețța yerra-yasen-d : Yewweḍ-ed lweqt i Mmi-s n bunadem ad ikcem di tmanegt-is.
S tideț, nniɣ-awen : aɛeqqa n yired yeɣlin deg wakal m'ur yemmut ara ad iqqim weḥd-es, lameɛna ma yemmut ad yefti, a d-yefk aṭas n iɛeqqayen.
Win yețḥadaren ɣef tudert-is ad as-tṛuḥ, ma d win ur nețḥebbiṛ ara fell-as di ddunit-agi a ț-yaf i tudert n dayem.
Win yebɣan ad iqdec fell-i, a yi-d-yetbeɛ. Anda bɣuɣ iliɣ, aqeddac-iw ad yili yid-i. Win iqeddcen fell-i, Ṛebbi a t-iɛuzz.
Atan tura ul-iw yetḥeyyeṛ ; d acu ara d-iniɣ ? A Baba sellek-iyi si teswiɛt-agi ? Nekk ẓriɣ ɣef teswiɛt agi i d-usiɣ iwakken a ț-qableɣ !
A Baba, sbeggen-ed tamanegt-ik ! Dɣa tenṭeq-ed yiwet n taɣect seg igenni, tenna-d : Sbeggneɣ-d yakan tamanegt-iw yerna mazal a ț-id-sbeggneɣ.
Wid yuɣ lḥal dinna slan i ṣṣut nni, ɣilen d ṛɛud. Wiyaḍ qqaṛen d lmalayekkat i s-d yemmeslayen.
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Mačči ɣuṛ-i i d-tenṭeq taɣect agi, tenṭeq-ed ɣuṛ-wen.
Tura ara yedṛu lḥisab n ddunit. Tura ara yețwaqceɛ umesbaṭli n ddunit-a.
Ma d nekk m'ara țwarefdeɣ sennig lqaɛa, a d-awiɣ imdanen meṛṛa ɣuṛ-i.
S imeslayen-agi, Sidna Ɛisa yebɣa a d-isbeggen amek ara yemmet.
Lɣaci nnan-as : Ccariɛa tenna-d belli Lmasiḥ ad yidir i dayem. Amek i d-tenniḍ « Mmi-s n bunadem ilaq ad yețwarfed sennig lqaɛa » ? Ini-yaɣ-d ihi anwa i d Mmi-s n bunadem ?
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Tafat mazal-iț gar-awen i kra n lweqt kan, lḥut skud tella uqbel a kkun-iṭṭef ṭṭlam, axaṭer win ileḥḥun di ṭṭlam ur yeẓri ara anda iteddu.
Skud tesɛam tafat, amnet yis akken aț-țuɣalem d arraw n tafat. Mi d-yenna imeslayen-agi, Sidna Ɛisa iḍeṛṛef iman-is anda ulac lɣaci.
?as akken aṭas n lbeṛhanat i gexdem Sidna Ɛisa zdat-sen, nutni ugin ad amnen.
S wakka i gețwakemmel wayen i d-yenna nnbi Iceɛya : A Ṛebbi, anwa i gumnen s wayen i d-nbecceṛ, iwumi i d-tețwabeggen tezmert-ik ?
Acuɣeṛ ugin ad amnen ? D nnbi Iceɛya i d-yennan daɣen :
Ṛebbi yesderɣel-iten , yesɣeṛ ulawen-nsen, daymi allen-nsen ur țwalint ara, lefhama-nsen teqfel , ugin a d-uɣalen ɣer webrid, a kken a ten-sseḥluɣ.
Nnbi Iceɛya yenna-d ayagi ɣef Sidna Ɛisa mi gwala tamanegt-is.
Ula seg imeqqranen n wat Isṛail aṭas i gumnen yis ; lameɛna ɣef ddemma n ifariziyen, ur bɣin ara a d-sbeggnen liman-nsen, axaṭer uggaden a ten-sṭixxṛen si lǧameɛ.
ḥemmlen ad sɛun ccan ɣer yemdanen wala ɣer Ṛebbi.
Sidna Ɛisa yessaɛli taɣect-is yenna : Win yesɛan laman deg-i mačči yis-i kan i gumen, meɛna yumen ula s win i yi-d-iceggɛen.
Win i yi iwalan, iwala win i yi-d-iceggɛen.
Nekk usiɣ-ed ț-țafat ɣer ddunit, kra n win yumnen yis-i, ur yețɣimi ara di ṭṭlam.
Win yeslan i wawal-iw ur nexdim ara ayen i d-nniɣ mačči d nekk ara t-iḥasben, axaṭer ur d-usiɣ ara akken ad ḥasbeɣ ddunit, meɛna usiɣ-ed a ț-sellkeɣ.
Kra n win i yi-ḥeqṛen ur neḥsib ara imeslayen-iw, ițțuḥaseb yakan : d awal-agi i d-nniɣ ara t-iḥasben ass aneggaru.
Imeslayen-agi mačči s ɣuṛ-i i d-kkan : Baba i yi-d-iceggɛen, d nețța i yi-d-yefkan ayen i glaqen a t-id-iniɣ d wayen ara slemdeɣ.
Daymi nniɣ-awen : aselmed ɣef i yi-d-iweṣṣa Baba ț-țudert n dayem. Nekk sselmadeɣ kan ayen i yi-d-yenna Baba.

13

Uqbel lɛid n Tfaska n Izimer n leslak, Sidna Ɛisa yeẓra belli tewweḍ-ed teswiɛt i deg ara yeffeɣ si ddunit, akken ad iṛuḥ ɣer Baba-s. ?ef wannect-agi, isbeggen-ed leḥmala-ines i inelmaden-is yellan di ddunit, yerna yeǧǧa-yasen-d lmeɛna ț-țameqqrant.
Llan tețțen imensi n Tfaska, Cciṭan yekcem yakan deg wul n Yudas, mmi-s n Semɛun n Qeṛyut, iwelleh-it ad ixdeɛ Sidna Ɛisa, a t-yezzenz.
Sidna Ɛisa yeẓra belli Baba Ṛebbi yerra kullec ger ifassen-is, yeẓra s ɣuṛ Ṛebbi i d-yusa, ɣuṛ-es ara yuɣal.
Yekker ɣef yimensi, yekkes abeṛnus-is, yeddem-ed yiwen ubeḥnuq (ucettiḍ) yebges yis.
Syenna, yesmar-ed aman ɣer yiwet n tbaqit, yebda yessirid iḍaṛṛen n inelmaden-is, yesfeḍ-iten s ubeḥnuq-nni i gcudd ɣef wammas-is.
Mi gewweḍ ɣer Semɛun Buṭrus yenna-yas-d : A Sidi d kečč ara yi-ssirden iḍaṛṛen ?
Sidna Ɛisa yerra-yas : Ayen xedmeɣ akka ur t-tfehhmeḍ ara tura, ɣer zdat ara t-tfehmeḍ.
Buṭrus yenna-yas : Ala ! D lmuḥal a yi-tessirdeḍ iḍaṛṛen-iw ! Sidna Ɛisa yenna-yas : M'ur k-ssardeɣ ara iḍaṛṛen-ik ur d-yeqqim wacemma i ɣ-icerken.
Semɛun Buṭrus yenna-yas : Ihi ur iyi-issirid ara iḍaṛṛen kan, ssired-iyi ula d ifassen d uqeṛṛuy-iw.
Sidna Ɛisa yenna-yas : Win yessarden yakan d azedgan, anagar idaṛṛen-is i geḥwaǧ a ten yessired axaṭer zeddig meṛṛa. Kunwi aql-ikkun zeddigit lameɛna mačči akken ma tellam dagi.
Sidna Ɛisa yeẓra yakan win akken ara t-ixedɛen, daymi i genna i inelmaden-is : « kunwi ur zeddigit ara irkul. »
Mi sen-issared iḍaṛṛen-nsen, yerra abeṛnus-is, yuɣal ɣer wemkan is yenna-yasen : Tfehmem wayen akka i wen xedmeɣ neɣ ala ?
Tessawalem-iyi « a Sidi » ; tesɛam lḥeqq axaṭer ț-țideț !
Ma yella nekk yellan d Ssid-nwen ssardeɣ-awen iḍaṛṛen-nwen, ilaq awen aț-țețțemsiridem iḍaṛṛen wway gar-awen.
Fkiɣ-awen-d lemtel iwakken ula d kunwi aț-țxedmem akken i wen-xedmeɣ.
S tideț nniɣ awen : aqeddac ur yugar ara Ssid-is, amceggeɛ ur yugar ara win i t-id iceggɛen.
Amarezg-nwen ma tessnem ayagi, awi-d kan a t-txedmem.
Mačči fell-awen meṛṛa i d-nniɣ ayagi : ssneɣ widak i xtaṛeɣ. Lameɛna ayen yuran ad yețwakemmel : « Win yeččan aɣṛum yid-i, yuɣal-iyi-d d aɛdaw.»
Nniɣ-awen-t-id si tura uqbel a d-yaweḍ, iwakken asm'ara d-yedṛu aț-țamnem belli nekk «d Win yellan.»
A wen-iniɣ tideț : win iqeblen win ara d-ceggɛeɣ d nekk i geqbel, win ara yi-qeblen yeqbel win i yi-d-iceggɛen.
Segmi i d-yenna annect-agi, Sidna Ɛisa yetḥeyyeṛ, dɣa yenna ɛinani : A wen-d-iniɣ s tideț, yiwen deg-wen ad iyi-ixdeɛ.
Inelmaden-is tḥeyyṛen, qqimen țemyex?aṛen wway gar-asen. Kull yiwen yeqqaṛ deg wul-is : ?ef anwa i d-yenna imeslayen-agi ?
Yiwen deg-sen, anelmad-nni i gḥemmel Sidna Ɛisa, yeqqim ɣer lmakla ɣer tama-s.
Semɛun Buṭrus iwehha-yas akken a t-yesteqsi ɣef wanwa i d-ițmeslay.
Anelmad-nni yekna ɣer Sidna Ɛisa, yenna-yas : A Sidi, ɣef wanwa deg-nneɣ i d-tmeslayeḍ ?
Sidna Ɛisa yerra-yas : Ad ssisneɣ ( seyyiɣ ) talqimt n weɣṛum di teṛbut-agi, win iwumi ara ț-fkeɣ, d winna ara yi-ixedɛen. Sidna Ɛisa yessasen talqimt n weɣṛum, dɣa yefka-ț i Yudas mmi-s n Semɛun n Qeṛyut.
Akken kan i geṭṭef Yudas talqimt-nni, Cciṭan yekcem ul-is. Sidna Ɛisa yenna-yas : Ayen ara txedmeḍ ɣiwel xdem-it !
Ger wid yellan yid-es, yiwen ur yefhim acuɣeṛ i s-yenna ayagi.
Imi d Yudas i gțsewwiqen fell-asen, kra seg inelmaden nwan iwekkel-it akken a d-iqḍu i lɛid neɣ ad iseddeq i igellilen.
Akken kan i geṭṭef talqimt-nni, Yudas yeffeɣ seg wexxam ; yuɣ lḥal yeɣli-d yiḍ.
Mi geffeɣ Yudas, Sidna Ɛisa yenna : Tura ara d-tban tmanegt n Mmi-s n bunadem, yis ara yețwaɛuzz Ṛebbi.
Imi yis ara yețwaɛuzz, Ṛebbi daɣen ad iɛuzz Mmi-s n bunadem yerna qṛib a d-yedṛu.
Ay arrac ɛzizen, aql-i mazal-iyi gar-awen meɛna ur țɛeṭṭileɣ ara. Aț-țnadim fell-i, atan ayen i nniɣ i lɣaci tura a wen-t-id-iniɣ daɣen i kunwi : «Ur tezmirem ara aț țeddum ɣer wanda ara ṛuḥeɣ » !
A wen-d-fkeɣ yiwen n lameṛ d ajdid : « myeḥmalet wway gar awen. Akken i kkun-ḥemmleɣ, myeḥmalet wway gar-awen.»
Ma temyeḥmalem wway gar awen, lɣaci meṛṛa a kkun-ɛeqlen belli d inelmaden-iw i tellam.
Semɛun Buṭrus yesteqsa-t yenna-yas : A Sidi, ɣer wanda ara tṛuḥeḍ ? Sidna Ɛisa yenna-yas : Anda ara ṛuḥeɣ ur tezmireḍ ara aț-țedduḍ tura, lameɛna ɣer zdat a yi-d-tebɛeḍ.
Buṭrus yenna-yas : A Sidi, acuɣeṛ ur zmireɣ ara ad dduɣ tura ? Aql-iyi wejdeɣ ad sebbleɣ iman-iw fell-ak.
Sidna Ɛisa yerra-yas : Tqebleḍ aț-țsebbleḍ iman-ik fell-i ? Tideț a k-iniɣ : uqbel ad iskkuɛ uyaziḍ a yi-tnekkṛeḍ tlata iberdan.

14

-- Kkset anezgum seg ulawen nwen. Amnet s Ṛebbi, amnet daɣen yis-i.
Deg wexxam n Baba aṭas n tmezduɣin i gellan, ad ṛuḥeɣ a wen-heggiɣ amkan ; lemmer ulac, tili nniɣ-awen-t-id.
M'ara wen-heggiɣ amkan, a d uɣaleɣ a kkun-awiɣ yid-i akken anda lliɣ aț-țilim ula d kunwi.
Tessnem abrid yețțawin ɣer wanda i țedduɣ.
?uma yenna-yas : A Sidi, ur neẓri ara ɣer wanda ara tṛuḥeḍ, amek i tebɣiḍ a nissin abrid ?
Sidna Ɛisa yenna-yas : D nekk i d abrid axaṭer d nekk i ț-țideț, d nekk i ț-țudert. Yiwen ur yezmir ad iṛuḥ ɣer Baba m'ur yekki ara seg-i.
Ma tessnem-iyi, aț-țissinem ula d Baba. Atan tura tessnem-t yakan yerna teẓram-t.
Filibus inṭeq-ed, yenna-yas : A Sidi, sken-aɣ-ed kan Baba Ṛebbi beṛka-yaɣ.
Sidna Ɛisa yenna-yas : Amek, ayen akk i sɛeddaɣ yid-wen mazal ur iyi-tessineḍ ara a Filibus ! Win i yi-iwalan iwala Baba. Amek armi teqqaṛeḍ : «Sken-aɣ-ed kan Baba Ṛebbi »
Mazal ur tumineḍ ara belli nekk lliɣ di Baba, Baba yella deg-i ? Ayen i wen-d qqaṛeɣ ur d-yekki ara s ɣuṛ-i : Baba yella deg-i, d nețța i gxeddmen lecɣal-agi-ines.
Amnet-iyi, nekk lliɣ di Baba, Baba yella deg-i ; neɣ m'ulac, amnet xeṛsum ɣef ddemma n lecɣal i twalam xedmeɣ-ten.
A wen-iniɣ tideț : win yumnen yis-i, ad ixdem ula d nețța lecɣal i xedmeɣ, yerna ad ixdem akteṛ axaṭer ad ṛuḥeɣ ɣer Baba.
Ayen akk ara tessutrem s yisem-iw a t-xedmeɣ iwakken tamanegt n Baba Ṛebbi a d-tban s Mmi-s.
A wen-t-id ɛiwdeɣ : ma tessutrem kra s yisem-iw a t-xedmeɣ.
Ma tḥemmlem-iyi, ḥerzet lewṣayat-iw.
Nekk ad ssutreɣ i Baba a wen-d-yefk Amɛiwen nniḍen ara yilin yid-wen i dayem :
d Ṛṛuḥ n tideț, win akken ur tezmir ddunit a t-teqbel axaṭer ur t-twala ur t-tessin. Kunwi tessnem-t axaṭer yella yid-wen yerna ad yili deg-wen.
Ur kkun-țțaǧǧaɣ ara d igujilen, a d-uɣaleɣ ɣuṛ-wen.
Drus i yi-d iqqimen di ddunit ; ddunit ur tețɛawad ara a yi-tẓer, ma d kunwi a yi-twalim axaṭer ddreɣ yerna ula d kunwi aț-țidirem.
Ass-nni aț-țfehmem belli nekk lliɣ di Baba, aț-țeẓrem daɣen belli kunwi tellam deg-i nekk lliɣ deg-wen.
Win i yi-ḥemmlen s tideț, d win i geṭṭfen lewṣayat-iw yerna iḥrez-itent. Win i yi-ḥemmlen a t-iḥemmel Baba, nekk daɣen a t-ḥemmleɣ yerna a d-sbeggneɣ iman-iw ɣuṛ-es.
Yuda (mačči Yudas n Qeṛyut), yenna-yas : A Sidi, acuɣeṛ i nukkni kan i tebɣiḍ a d-sbeggneḍ iman-ik, mačči i ddunit meṛṛa ?
Sidna Ɛisa yerra-yas : Win i yi-ḥemmlen ad ixdem ayen i d-nniɣ, ula d Baba a t iḥemmel ! A d-nas i sin ɣuṛ-es, a nezdeɣ ɣuṛ-es.
Ma d win ur iyi-nḥemmel ara ur ixeddem ara ayen i d-nniɣ. Awal-agi i teslam mačči s ɣuṛ-i i d-yekka meɛna d awal n Baba i yi-d-iceggɛen.
Qqaṛeɣ-awen-d akk annect-agi skud mazal-iyi yid-wen.
Lameɛna Amɛiwen, Ṛṛuḥ iqedsen ara d-iceggeɛ Baba s yisem-iw, a wen-isselmed kullec yerna a wen-d-ismekti ayen akk i wen-d-nniɣ.
Ad ṛuḥeɣ meɛna a wen-d ǧǧeɣ lehna, d lehna-w ara wen-d fkeɣ. Lehna ara wen-d-fkeɣ mačči am lehna i d-tețțak ddunit. Daymi i wen-d-qqaṛeɣ ur țțaggadet ara, kkset anezgum seg wulawen-nwen.
Teslam-d mi wen-d-nniɣ ad ṛuḥeɣ meɛna a d-uɣaleɣ ɣuṛ-wen. Lemmer tḥemmlem-iyi, tili tfeṛḥem imi teẓram ɣer Baba ara ṛuḥeɣ, axaṭer Baba yugar-iyi.
Xebbṛeɣ-kkun-id ɣef wannect-agi tura uqbel ad yedṛu iwakken m'ara d-yedṛu aț-țamnem.
Sya d asawen, ur seɛɛuɣ ara lweqt ad meslayeɣ yid-wen imi Amesbaṭli n ddunit-agi atan iteddu-d. Ur yeḥkim ara deg-i,
meɛna ilaq imdanen n ddunit-a ad ɛeqlen belli ḥemmleɣ Baba yerna xeddmeɣ akken i yi-d-yumeṛ. Ayaw kkret a nṛuḥet syagi.

15

-- D nekk i ț-țara n tideț, yerna d Baba i ț-ixeddmen.
Yal isegmi yeṭṭfen deg-i ur d-nețțak ara lfakya, ige??em-it, ma d isegman i d-ițakken lfakya, iferres iten akken a d-efken lfakya s waṭas.
Akka ula d kunwi i teṣfam s uselmed i wen-d-fkiɣ.
Ilit deg-i, nekk ad iliɣ deg-wen. Isegmi ur yezmir ara a d-yefk lfakya weḥd-es m'ur yeṭṭif ara ɣer tara. Akken daɣen kunwi, m'ur teṭṭifem ara deg-i ur tețțizmirem ara a d-tefkem lfakya.
Nekk ț-țara, kunwi d isegman-is. Win yellan deg-i nekk lliɣ deg-s, a d-yefk lfakya s waṭas, axaṭer mbla nekk ur tețțizmirem aț-țxedmem acemma.
Win ur neṭṭif ara deg-i ad yețwaḍeggeṛ ɣer beṛṛa n tfeṛṛant am isegmi yețwagezmen. M'ara qqaṛen isegman, ad țwajemɛen iwakken a sen-ceɛlen times ad ṛɣen.
Ma teṭṭfem deg-i yerna awal-iw yezdeɣ deg-wen, ssutret ayen i tebɣam a kkun-id-yaweḍ.
Ma tețțakem-d lfakya s tugeț tesbegginem-d belli ț-țideț d inelmaden-iw i tellam ; akka ara d-tban tmanegt n Baba i yemdanen.
Akken i yi-iḥemmel Baba i kkun ḥemmleɣ ula d nekk ; dumet di tayri-inu.
Ma tḥerzem lumuṛat-iw aț țdumem di tayri-w, akken ḥerzeɣ lumuṛ n Baba yerna dumeɣ di tayri-s.
Nniɣ-awen-d akk ayagi iwakken lfeṛḥ-iw a kkun-yeččaṛ ula d kunwi, dɣa lfeṛḥ-nwen ad yennekmal.
Atan ihi lameṛ ara wen-d-fkeɣ : « Myeḥmalet wway gar-awen akken i kkun-ḥemmleɣ nekkini.»
Ulac tayri yugaren tin n win ara isebblen tudert-is ɣef yeḥbiben-is.
Aql-ikkun d iḥbiben-iw ma txeddmem ayen i wen d-umṛeɣ.
Sya ɣer zdat ur kkun-ḥețțbeɣ ara d iqeddacen, axaṭer aqeddac ur yeẓri ara d acu i gxeddem Bab-is. Tura aql-ikkun d iḥbiben-iw axaṭer slemdeɣ-awen ayen akk i d-lemdeɣ ɣer Baba.
Mačči d kunwi i yi-ixtaṛen meɛna d nekk i kkun ixtaṛen ; ceggɛeɣ-kkun iwakken a d-tefkem lfakya, lfakya ara idumen. S wakka, Baba Ṛebbi a wen-yeqbel kra n wayen ara s-tessutrem s yisem-iw.
Atan ihi lameṛ ara wen-d-fkeɣ : « Myeḥmalet wway gar-awen».
Ma yella tekṛeh-ikkun ddunit ilaq aț-țeẓrem belli tekṛeh-iyi uqbel-nwen.
Lemmer n ddunit i tellam tili tḥemmel-ikkun imi d ayla-s. Lameɛna kunwi mačči n ddunit, axaṭer d nekk i kkun-id yextaṛen si tlemmast n ddunit, daymi i kkun-tekṛeh.
Mmektit-ed ayen i wen-d nniɣ : aqeddac werǧin yugar Bab-is. Ma qehṛen-iyi a kkun-qehṛen ula d kunwi ; ma ḥerzen imeslayen-iw ad ḥerzen imeslayen-nwen.
?ef ddemma-w ara xedmen akka, axaṭer ur ssinen ara win i yi-d-iceggɛen.
Lemmer ur d-usiɣ ara, lemmer ur sen-d-mmeslayeɣ ara tili ulac ddnub fell-asen lameɛna tura ddnub i yirawen-nsen.
Win i yi-keṛhen yekṛeh daɣen Baba.
Lemmer ur xdimeɣ ara gar-asen ayen weṛǧin yexdem yiwen, tili ulac ddnub fell-asen. Meɛna tura, ɣas akken ẓran kullec, țkemmilen keṛhen-iyi am nekk am Baba.
Axaṭer ilaq ad yețwakemmel wayen yuran di ccariɛa : Keṛhen-iyi mbla sebba.
M'ara d-yas umɛiwen, win akken ara wen-d-ceggɛeɣ s ɣuṛ Baba Ṛebbi, Ṛṛuḥ n tideț ara d-yasen s ɣuṛ-es, nețța s yiman-is ara d-icehden fell-i.
Kunwi daɣen aț-țuɣalem d inigan-iw imi tellam yid-i si tazwara.

16

Nniɣ-awen-d akk annect-agi iwakken ur tɣellim ara.
Axaṭer, a kkun-stixṛen si lǧwameɛ, yerna a d-yas lweqt anda wid ara kkun-inɣen ad ɣilen d asfel i fkan i Ṛebbi.
Ad ssiwḍen ɣer wannect-agi imi ur iyi-ssinen nekk, ur ssinen Baba.
Nniɣ-awen-d akk ayagi tura iwakken asm'ara ssiwḍen ɣer wannect-agi, a d-mektim belli nniɣ-awen-t-id uqbel a d-yedṛu. Ur a wen-t-id-nniɣ ara si tazwara axaṭer mazal-iyi lliɣ yid-wen.
Tura ad ṛuḥeɣ ɣer win i yi-d iceggɛen ; atan yiwen deg-wen ur iyi-d-isteqsa ɣer wanda ara ṛuḥeɣ.
Imi i wen-d-nniɣ akka, leḥzen yeččuṛ ulawen-nwen.
A wen-iniɣ tideț, yelha-yawen ma ṛuḥeɣ axaṭer m'ur ṛuḥeɣ ara, amɛiwen ur d-yețțas ara ɣuṛ-wen, meɛna ma ṛuḥeɣ a wen t-id-ceggɛeɣ.
M'ara d-yas, a d-isbeggen i yemdanen belli ɣelṭen ɣef wayen yeɛnan ddnub, lḥeqq, d lḥisab n Ṛebbi.
?elṭen ɣef wayen yeɛnan ddnub, imi ugin ad amnen yis-i ;
ɣef wayen yellan d lḥeqq imi tedduɣ ɣer Baba yerna ur tețțuɣalem ara a yi-twalim ;
ɣelṭen ɣef wayen yeɛnan lḥisab n Ṛebbi, imi amesbaṭli n ddunit-agi yețțuḥaseb yakan.
Aṭas n lewṣayat i mazal a wen tent-id-iniɣ, lameɛna di teswiɛt-agi ur sent-tezmirem ara.
Asm'ara d-yas Ṛṛuḥ n tideț, a kkun-iseddu di tideț akken tella, ayen ara wen-d-yini mačči s ɣuṛ-es i d-yekka meɛna a d-immeslay ɣef wayen akk i gesla yerna a kkun id-ixebbeṛ ɣef wayen akk ara yedṛun ɣer zdat.
A d-isbeggen tamanegt-iw axaṭer s ɣuṛ-i ara d-yawi wayen akk ara wen-d-yini.
Ayla n Baba d ayla-w ula d nekk. Daymi i wen-d-nniɣ s ɣuṛ-i ara d-yawi wayen akk ara wen-d-yini.
Di kra n lweqt ur iyi-tețwalim ara, kra n lweqt daɣen aț-țuɣalem a yi-twalim.
Dɣa kra seg inelmaden-is țmesteqsayen, qqaṛen : D acu i gebɣa a ɣ-d-yini mi i d-yeqqaṛ : « Kra n lweqt ur iyi tețwalim ara, kra n lweqt daɣen aț-țuɣalem a yi-twalim », neɣ mi ɣ-d yenna : «Ad ṛuḥeɣ ɣer Baba»?
Nnan daɣen : D acu i d lmeɛna n «Kra n tallit kan» i ɣef i ɣ-d-yemmeslay ? Ur nefhim ara d acu i gebɣa a d-yini !
Sidna Ɛisa yefhem belli bɣan a t-steqsin, dɣa yenna-yasen : Tețmesteqsayem ɣef wayen i bɣiɣ a d-iniɣ s imeslayen-agi : « Tallit kan i mazal ur yi-tețwalim ara, tallit daɣen a yi-twalim » ;
nniɣ-awen s tideț : kunwi aț-țețrum, aț-țmeǧdem, ma d imdanen n ddunit-a ad feṛḥen aṭas. Kunwi aț-țeṛwum lqeṛḥ meɛna lqeṛḥ-nwen ad yuɣal d lfeṛḥ.
M'ara d-tarew tmeṭṭut tețțenɛețțab aṭas di teswiɛt-nni, lameɛna akken kan ara twali llufan-is ilul-ed tețțu lqeṛḥ-is imi lfeṛḥ-is d ameqqran.
Kunwi daɣen aql-ikkun tețwaqeṛḥem tura meɛna a d-uɣaleɣ a kkun-zṛeɣ, imiren ulawen-nwen ad ččaṛen d lfeṛḥ ; lfeṛḥ-agi yiwen ur izmir a wen t-yekkes.
M'ara d-yas wass-nni ur tețțuɣalem ara a yi-testeqsim. A wen iniɣ s tideț : ayen akk ara tessutrem i Baba s yisem-iw a wen-t-id-yeqbel.
Ar tura ur tessutrem acemma s yisem-iw. Ssutret a wen-d-yețțunefk akken lfeṛḥ-nwen ad yețwakemmel.
Ayen akk i wen-d-nniɣ, nniɣ awen-t-id s lemtul. A d-yas lweqt ur a wen-d-țmeslayeɣ ara akka, a wend hedṛeɣ ɛinani ɣef wayen yeɛnan Baba.
Ass-nni aț-țdeɛɛum ɣer Baba s yisem-iw, yerna ur wen-d-qqaṛeɣ ara belli ad dɛuɣ ɣer Baba fell-awen.
Axaṭer Baba iḥemmel-ikkun imi iyi-tḥemmlem, yerna tumnem belli s ɣuṛ-es i d-kkiɣ.
?-țideț usiɣ-ed s ɣuṛ Baba, usiɣ-ed ɣer ddunit, ma ț-țura ad ǧǧeɣ ddunit ad uɣaleɣ ɣer Baba.
Inelmaden-is nnan-as : Atan tura tețmeslayeḍ-aɣ-d ɛinani mačči s lemtul.
Tura neẓra belli tessneḍ kullec imi uqbel a d-nehdeṛ teẓriḍ ɣef wacu i nebɣa a k-nesteqsi. ?ef wayagi i numen belli s ɣuṛ Ṛebbi i d-tusiḍ.
Sidna Ɛisa yerra-yasen : Tura tumnem !
Atan iteddu-d lweqt yerna yewweḍ-ed, aț țemfaṛaqem ɣer mkul tama a yi teǧǧem iman-iw. Lameɛna ur lliɣ ara weḥd-i axaṭer Baba yella yid-i.
Ilaq-iyi a wen-d-iniɣ daɣen annect-agi akken aț-țafem deg-i talwit. Aț-țɛeddim si teswiɛin n ddiq di ddunit, aț-țneɛtabem meɛna ṣebṛet ! Nekk ɣelbeɣ ddunit.

17

Mi d-yenna imeslayen-agi, Sidna Ɛisa yerfed allen-is ɣer igenni, yenna : -- A Baba, yewweḍ-ed lweqt ! Sbeggen-ed tamanegt n Mmi-k iwakken ula d nețța a d-isbeggen tamanegt-ik !
Tefkiḍ-as tazmert ɣef yemdanen n ddunit meṛṛa akken ad yefk tudert n dayem i wid akk i s-d-tefkiḍ.
Tudert n dayem : d asm'ara issinen yemdanen belli d kečč i d Ṛebbi awḥid, Illu n tideț, ad issinen daɣen Ɛisa Lmasiḥ, win akken i d-tceggɛeḍ.
Sbeggneɣ-ed tamanegt-ik di ddunit mi kfiɣ ccɣel-nni i ɣef iyi-twekkleḍ.
Tura a Baba, ɛuzz-iyi s tmanegt-ik, tin akken i sɛiɣ asmi lliɣ ɣuṛ-ek uqbel a d-texleq ddunit !
Sbeggneɣ-d isem-ik i yemdanen akk i yi-d-tefkiḍ si ddunit. Llan d ayla-k, tuɣaleḍ tefkiḍ-iyi-ten-id ; nutni ḥerzen awal-ik.
Tura ẓran belli ayen akk i yi-d-tefkiḍ s ɣuṛ-ek i d-yekka ;
axaṭeṛ ṣṣawḍeɣ-asen-d awal-ik akken yella, yerna qeblen-t. ?ran ț-țideț s ɣuṛ-ek i d-kkiɣ yerna umnen d kečč i yi-d-iceggɛen.
Deɛɛuɣ ɣuṛ-ek fell-asen. Ur deɛɛuɣ ara ɣef yemdanen nniḍen lameɛna ɣef wid i yi-d-tefkiḍ, axaṭer nutni d ayla-k.
Ayen yellan d ayla-w inek, ayen yellan d ayla-k inu. Tamanegt-iw tețfeǧǧiǧ deg-sen.
Qṛib tura ad ffɣeɣ si ddunit, a n-ṛuḥeɣ ɣuṛ-ek meɛna nutni ad qqimen di ddunit. A Baba, ay Imqeddes ! ?erz-iten s tezmert n yisem-ik, isem-nni i yi-d-tefkiḍ iwakken ad uɣalen d yiwen, akken nella nekk yid-ek d yiwen.
Seg wasmi lliɣ gar-asen, ḥerzeɣ-ten s tezmert n yisem-ik, isem-agi i yi-d-tefkiḍ. ?erzeɣ-ten, yiwen deg-sen ur yeɛṛiq anagar win i glaqen ad yeɛṛeq, iwakken tira iqedsen ad nnekmalent.
Tura a n-uɣaleɣ ɣuṛ-ek, qqaṛeɣ-ed akk annect-agi skud mazal-iyi di ddunit, akken ad ččaṛen wulawen-nsen d lfeṛḥ am lfeṛḥ-iw ikemlen.
Fkiɣ-asen awal-ik meɛna at ddunit keṛhen-ten axaṭer am nekk am inelmaden-iw ur nelli ara n at ddunit.
Ur k-d-ssutreɣ ara akken a ten tekkseḍ si ddunit, meɛna a ten tmenɛeḍ si Cciṭan.
Nutni mačči n ddunit, akken ula d nekk ur lliɣ ara n ddunit.
?erz-iten di tideț ; d awal-ik i ț-țideț.
Akken i yi-d-tceggɛeḍ ɣer ddunit, nekk daɣen a ten-ceggɛeɣ.
?ef yisem-ik ad sebbleɣ iman-iw fell-asen, iwakken ula d nutni ad sebblen iman-nsen ɣef tideț.
Mačči fell-asen kan i deɛɛuɣ, deɛɛuɣ daɣen ɣef wid akk ara yamnen yis-i s cchada n inelmaden-iw.
A k-ssutreɣ a Baba ad uɣalen akk d yiwen. Akken telliḍ deg-i a Baba nekk daɣen lliɣ deg-k, ad uɣalen d yiwen iwakken at ddunit ad amnen belli d kečč i yi-d-iceggɛen.
Fkiɣ-asen tamanegt i yi-d-tefkiḍ iwakken ad uɣalen d yiwen, akken nella nekk yid-ek d yiwen :
nekk deg-sen, kečč deg-i. Ad uɣalen akk d yiwen, iwakken at ddunit meṛṛa ad setɛeṛfen belli d kečč i yi-d-iceggɛen, yerna tḥemmleḍ-ten akken i yi tḥemmleḍ !
A Baba bɣiɣ wid meṛṛa i yi-d tefkiḍ ad ilin yid-i anda ara yiliɣ, ad walin tamanegt i yi-d-tefkiḍ axaṭer tḥemmleḍ-iyi uqbel a d-texleq ddunit.
A Baba, Kečč yellan d aḥeqqi at ddunit ur k-ssinen ara ma d nekk ssneɣ-k, wigi ẓran belli d kečč i yi-d-iceggɛen.
Sbeggneɣ-k-id ɣuṛ-sen yerna mazal a k-id-sbeggneɣ, iwakken tayri akk i yi-d-tefkiḍ aț-țili deg-sen, nekk daɣen ad iliɣ deg-sen.

18

Mi gfukk ta?allit, Sidna Ɛisa yekker iṛuḥ nețța d inelmaden is, zegren iɣzer n Sidṛun. Dinna tella yiwet n tmazirt kecmen ɣuṛ-es.
Yudas ara t-ixedɛen yessen mliḥ amkan-nni, axaṭer Sidna Ɛisa yennum ițṛuḥu ɣer dinna nețța d inelmaden-is.
Yudas yewwi-d yid-es tarbaɛt n lɛeskeṛ akk-d iɛessasen n lǧameɛ ; ceggɛen-ten-id lmuqedmin imeqqranen d ifariziyen, wwḍen-d ɣer tmazirt-nni. Wwin-d yid-sen tiftilin, isufa akk-d leslaḥ.
Sidna Ɛisa yeẓran akk ayen ara yedṛun yid-es, iqeṛṛeb ɣuṛ-sen yenna yasen : ?ef wanwa i tețnadim ?
Nutni rran-as : Nețnadi ɣef Ɛisa anaṣari ! Sidna Ɛisa yenna-yasen : D nekkini. Yudas, win akken ara t-ixedɛen yuɣ-it lḥal gar-asen.
Imi i sen-yenna Sidna Ɛisa « d nekkini », uɣalen akk ɣer deffir, ɣlin ɣer lqaɛa.
Sidna Ɛisa yesteqsa-ten daɣen yenna : ?ef wanwa i tețnadim ? Nutni rran-as : ?ef Ɛisa anaṣari !
Sidna Ɛisa yerna yenna-yasen : Nniɣ-awen-d d nekk ! Ma d nekk i ɣef tețnadim, ǧǧet widak-agi ad ṛuḥen.
Akka i gedṛa wawal-nni i d yenna yakan : « Ur sruḥeɣ ula d yiwen seg widak i yi-d-tefkiḍ. »
Semɛun Buṭrus yejbed-ed ajenwi, yewwet yis aqeddac n lmuqeddem ameqqran, igzem-as ame??uɣ ayeffus. Aqeddac-agi isem-is Maṛxus.
Sidna Ɛisa yenna i Buṭrus : Err ajenwi-inek ɣer titar-is (teɣlaft-is). Eɛni ur ilaq ara ad sweɣ taqbuct n leɛtab i yi-d-yefka Baba ?
Lɛeskeṛ akk-d iɛessasen n lǧameɛ ṭṭfen Sidna Ɛisa,
wwin-t yețwarez ɣer wexxam n ?anna aḍeggal n Kayef yellan d lmuqeddem ameqqran aseggas-nni.
Kayef d win akken i sen-yennan i wat Isṛail : « Axiṛ ad immet yiwen kan ɣef lumma.»
Semɛun Buṭrus, nețța d yiwen unelmad nniḍen tebɛen Sidna Ɛisa. Anelmad-agi yessen lmuqeddem ameqqran s yiman-is ; itbeɛ Sidna Ɛisa mi t-wwin ɣer wefrag n wexxam n lmuqeddem ameqqran,
ma d Buṭrus yeqqim di beṛṛa ɣer tama n tewwurt. Anelmad-nni yessnen lmuqeddem ameqqran yuɣal yeffeɣ ed, yehdeṛ-as i tɛessast n tewwurt, dɣa tessekcem Buṭrus.
Taqeddact-nni yețɛassan tawwurt, tenna i Buṭrus : Ur telliḍ ara ula d kečč seg inelmaden n wergaz-agi ? Buṭrus yerra-yas : Xaṭi, ur lliɣ ara seg-sen !
Iqeddacen akk-d iɛessasen ceɛlen times di lkanun, zzin-as iwakken ad sseḥmun axaṭer d asemmiḍ. Buṭrus iqeṛṛeb ɣuṛ-sen ad yeẓẓiẓen ( ad isseḥmu ) ula d nețța.
Lmuqeddem ameqqran yebda yesteqsay Sidna Ɛisa ɣef wayen yeɛnan inelmaden-is d uselmed-ines.
Sidna Ɛisa yenna-yas : Hedṛeɣ ɛinani zdat lɣaci, slemdeɣ di leǧwameɛ n wat Isṛail, slemdeɣ daɣen deg wefrag n lǧameɛ iqedsen anda i gețnejmaɛ lɣaci, ur hdiṛeɣ ara s tuffra.
Iwacu i yi testeqsayeḍ ? Steqsi widak i yi-slan amek i sen-hedṛeɣ, nutni ẓran akk ayen i d-nniɣ.
Mi d-yenna ayagi, yiwen uɛessas yellan zdat-es, yewwet it s useṛfiq, yenna-yas : Akka ara d-thedṛeḍ i lmuqeddem ameqqran ?
Sidna Ɛisa yenna-yas : Ma nniɣ-ed ayen ixesṛen, ini yi-d d acu-t ; ma yella ț-țideț i d nniɣ, acuɣeṛ i yi-tewteḍ ?
Imiren ?anna iceggeɛ Sidna Ɛisa yețwarez ɣer Kayef, lmuqeddem ameqqran.
Semɛun Buṭrus mazal-it yeqqim yeẓẓiẓin deg wemkan-nni, iluɛa-t-id yiwen yenna-yas : I kečč, ur telliḍ ara d yiwen seg inelmaden n wergaz-agi ? Buṭrus inkeṛ yenna-yas : Xaṭi, ur lliɣ ara seg-sen !
Yiwen seg iqeddacen n lmuqeddem ameqqran, yețțilin i win akken iwumi yegzem Semɛun Buṭrus ame??uɣ, iwehha-d ɣuṛ-es yenna-yas : Ur k-ẓriɣ ara yid-es di tmazirt ?
Lameɛna Buṭrus yenkeṛ daɣen. Imiren kan iskkuɛ uyaziḍ.
Mi d-ffɣen s ɣuṛ Kayef, lecyux n wat Isṛail wwin Sidna Ɛisa ɣer lḥakem Bilaṭus ; yuɣ lḥal d lefjer. Wid i t-yewwin ur kcimen ara ɣer daxel n lbeṛj (sṛaya) n Bilaṭus, iwakken ad qqimen d izedganen m'ara ččen imensi n lɛid n Tfaska.
Daymi i d-iffeɣ ɣuṛ-sen Bilaṭus, yesteqsa-ten yenna : D acu i gexdem wergaz-agi ?
Rran-as : Lemmer ur yexdim ara ayen n diri, tili ur k-t-id-nețțawi ara.
Bilaṭus yenna-yasen : Atan ɣuṛ-wen, ḥekmet fell-as s ccariɛa-nwen ! Nutni nnan-as : Nukni ur nezmir ara a neḥkem ɣef yiwen s lmut !
Ayagi, iwakken ad yedṛu wayen i d-yenna Sidna Ɛisa ɣef lmut i t-yețṛaǧun.
Bilaṭus yekcem ɣer wexxam n ccṛeɛ akken ad icaṛeɛ Sidna Ɛisa ; yesteqsa-t, yenna-yas : D kečč i d agellid n wat Isṛail ?
Sidna Ɛisa yerra-yas : Yella win i k-t-id-yennan neɣ d kečč i t-id-yennan s yiman-ik ?
Bilaṭus yerra-yas : Tḥesbeḍ-iyi n wat Isṛail nekkini ? D lmuqedmin imeqqranen d wat n tmurt-ik i k-id-yewwin ɣuṛ-i ! D acu i txedmeḍ ?
Sidna Ɛisa yerra-yas : Tagelda-w mačči n ddunit-agi. Lemmer tagelda-w n ddunit-agi tili iqeddacen-iw nnuɣen akken ur d-ɣelliɣ ara ger ifassen n imeqqranen n wat Isṛail. S tideț tagelda-w mačči n dagi.
Bilaṭus yenna-yas : Ihi d agellid i telliḍ ? Sidna Ɛisa yerra-yas : Tenniḍ-t-id s yiman-ik, d agellid i lliɣ ! Luleɣ-d yerna usiɣ-ed ɣer ddunit-agi akken a d-cehdeɣ ɣef tideț. Win iḥemmlen tideț, yesmeḥsis i wayen i d-qqaṛeɣ.
Bilaṭus yenna-yas : D acu i ț-țideț ? Mi s-d-yenna ayagi, Bilaṭus yuɣal ɣer wat Isṛail yenna-yasen : Nekk, ur ufiɣ ara sebba s wayes ara ḥekmeɣ ɣef wergaz-agi.
Meɛna akken i tella lɛadda, di mkul lɛid n Tfaska țserriḥeɣ-awen-d i yiwen umeḥbus ; tebɣam ihi a d-serrḥeɣ i ugellid n wat Isṛail ?
Dɣa nutni bdan țɛeggiḍen, qqaṛen : Ala ! Ur as-d-țserriḥ ara i nețța ! Serreḥ-ed i Baṛabas ! Baṛabas-agi, d argaz bu tmegṛaḍ.

19

Bilaṭus yefka lameṛ ad awin Sidna Ɛisa a t-wten s ujelkkaḍ.
Lɛeskeṛ zḍan taɛeṣṣabt s isennanen, ssersen-as-ț ɣef wuqeṛṛuy, selsen-as daɣen abeṛnus azeggaɣ,
imiren țqeṛṛiben ɣer zdat-es qqaṛen : Azul fell-ak ay agellid n wat Isṛail ! Rnan kkaten-t s iṣeṛfiqen ( ibeqqayen ).
Bilaṭus yeffeɣ-ed daɣen ɣer imeqqranen n wat Isṛail yenna-yasen : Atan a wen-t-id-awiɣ ɣer dagi akken aț-țeẓrem belli ur ufiɣ ara deg-s sebba s wayes ara ḥekmeɣ fell-as.
Ssufɣen-d Sidna Ɛisa ɣer beṛṛa s tɛeṣṣabt-nni n isennanen akk-d ibidi ( abeṛnus ) azeggaɣ. Bilaṭus yenna-yasen : Atan ɣuṛ-wen !
Mi t-walan imeqqranen n wat Isṛail d iɛessasen, bdan țɛeggiḍen : Semmeṛ-it ɣef wumidag ! Semmeṛ-it ɣef lluḥ ! Bilaṭus yenna yasen : Ma tebɣam a t-tsemmṛem ɣef wumidag, atan ɣuṛ-wen ! Ma d nekk, ur ufiɣ ara sebba s wayes ara ḥekmeɣ fell-as.
Lecyux n wat Isṛail rran-as : Nukni nesɛa ccariɛa ; ccariɛa nneɣ teqqaṛ-ed : Argaz am agi ilaq ad yemmet axaṭer yenna-d : « Nekk d Mmi-s n Ṛebbi.»
Imeslayen-agi sxelɛen Bilaṭus.
Yuɣal yekcem ɣer wexxam n ccṛeɛ yesteqsa daɣen Sidna Ɛisa, yenna-yas : Ansi i d-tekkiḍ ? Sidna Ɛisa ur s-d-yerri ara awal.
Bilaṭus yenna-yas : Amek ! Ur iyi-d-țarraḍ ara awal ? Ur teẓriḍ ara belli zemreɣ a k-serḥeɣ, zemreɣ daɣen ad fkeɣ lameṛ a k-semmṛeɣ ɣef wumidag ?
Sidna Ɛisa yenna-yas : Ur tezmireḍ i wacemma fell-i anagar ayen i k-d-yețțunefken seg igenni. Daymi win i yi-d-yewwin ger ifassen-ik yewwi ddnub akteṛ-ik.
Seg imiren Bilaṭus yețqellib amek ara d-iserreḥ i Sidna Ɛisa lameɛna lecyux n wat Isṛail sekkren leɛyaḍ, qqaṛen-as : Ma tserrḥeḍ-as i wergaz-agi ur telliḍ ara d aḥbib n Qayṣer, axaṭer win yerran iman-is d agellid, d aɛdaw n Qayṣer.
Mi gesla i imeslayen-agi, Bilaṭus yessufeɣ-ed Sidna Ɛisa ɣer beṛṛa, yeqqim ɣef wukursi n ccṛeɛ deg umkan iwumi qqaṛen s tɛibṛanit «Gabbaṭa» yeɛni «afrag yessan s yeblaḍen».
Ass-nni, d ass uqbel lɛid n Tfaska ; aț-țili d leǧwahi n tnac, Bilaṭus yenna i lecyux n at Isṛail : Atan ugellid-nwen !
Meɛna nutni rnan ɛeggḍen : Enɣ-it ! Enɣ-it ! Semmeṛ-it ɣef wumidag ! Bilaṭus yenna-yasen : Amek ! Ad semmṛeɣ agellid nwen ? Lecyux n wat Isṛail rran-as : D Qayṣer i d agellid-nneɣ, ur nesɛi ara agellid nniḍen.
Dɣa Bilaṭus yefka-yasen-t akken a t-semmṛen ɣef wumidag. ?ṭfen-d Sidna Ɛisa
sbubben-as amidag, ffɣen si temdint, ulin ɣer wemkan yețțusemman « tiɣilt n uqeṛṛuy » ( iwumi qqaṛen s tɛibṛanit « Gulguṭa »).
Dinna i t-semmṛen ɣef lluḥ nețța akk-d sin nniḍen. Sbedden imidagen yiwen sya wayeḍ sya, Sidna Ɛisa di tlemmast.
Bilaṭus yumeṛ ad semmṛen yiwet n telwiḥt sennig uqeṛṛuy n Sidna Ɛisa, yura deg-s : « Ɛisa anaṣari, agellid n wat Isṛail.»
Imi amkan-nni anda i t-semmṛen ur yebɛid ara ɣef temdint, aṭas n wat Isṛail i geɣṛan talwiḥt-nni yuran s tɛibṛanit, s tlatinit ț-țyunanit.
Lecyux n wat Isṛail ccetkan ɣer Bilaṭus, nnan-as : Ur ilaq ara aț-țaruḍ ɣef telwiḥt nni «Agellid n wat Isṛail,» lameɛna ilaq aț-țaruḍ «Argaz-agi yenna d : nekk d agellid n wat Isṛail.»
Bilaṭus yerra-yasen : Ayen uriɣ ad yeqqim akken i t-uriɣ.
Mi semmṛen Sidna Ɛisa ɣef wumidag, lɛeskeṛ ddmen-d lqecc-is bḍan-ten ɣef ṛebɛa, yal yiwen yewwi amur-is ; yeqqim-ed ujellab-is ur nefṣil ur nxaḍ, mazal-it akken yezḍa seg yixef ɣer wayeḍ.
Heddṛen wway gar-asen, nnan : Acuɣeṛ ara t-ncerreg, eyyaw axiṛ a nger tasɣaṛt fell-as a nẓer anwa ara t-yawin. S wakka i gennekmal wayen yuran di tira iqedsen : Feṛqen lqecc-iw, gren tasɣaṛt ɣef wubeṛnus-iw.» Akka i xedmen iɛsekṛiyen-nni.
Zdat umidag, tbedd yemma-s n Sidna Ɛisa, weltma-s n yemma-s, Meryem tameṭṭut n Klufas akk-d Meryem tamagdalit.
Mi gwala Sidna Ɛisa yemma-s tbedd ɣer tama n unelmad-nni i gḥemmel, yenna-yas : A tameṭṭut, atan mmi-m.
Yenna daɣen i unelmad-nni : Ațan yemma-k. Seg imiren anelmad-nni yewwi-ț ɣer wexxam-is.
Mi geẓra Sidna Ɛisa dayen kullec ifuk, yenna iwakken ad nnekmalent tira iqedsen : Ffudeɣ !
Yella dinna ubuqal yeččuṛen d lxell. Dmen-d ameččim n taḍuṭ cudden-t ɣer yixef n uɣanim, sbezgen t-id s lxell-nni, ssawḍen-as-t ɣer yimi-s.
Akken kan i geɛṛeḍ lxell-nni, Sidna Ɛisa yenna : Kullec yețwakemmel ! Yessekna aqeṛṛuy-is, yessufeɣ ṛṛuḥ.
Tafaska n izimer n leslak yeɣli-d deg wass n westeɛfu. Tameddit n wass uqbel ass n westeɛfu, lecyux n wat Isṛail ur bɣin ara ad ǧǧen lǧețțat-nni ɣef yimidagen di leɛwaceṛ. Ṛuḥen ad ssutren i Bilaṭus a sen-ṛẓen iḍaṛṛen i widak-nni yețwasemmṛen ; iwakken ad kksen lǧețțat-nsen.
Lɛeskeṛ ṛuḥen, ṛẓan iḍaṛṛen i yiwen seg widak-nni yețwasemmṛen ț-țama n Sidna Ɛisa, syenna uɣalen ɣer wayeḍ.
Mi wwḍen ɣer Sidna Ɛisa, ufan-t yemmut yakan, daymi ur s-ṛzin ara iḍaṛṛen-is.
Yiwen uɛeskṛi yessenta yas isekkin deg idis, imiren ffɣen-d waman akk-d idammen seg-s.
Win i d-yeḥkan ɣef wannect-agi d inigi n ṣṣeḥ, axaṭer d ayen i geẓra s wallen-is. Yezṛa ț-țideț i d-yenna, yenna-t-id akken aț-țamnem ula d kunwi.
Ayagi meṛṛa yedṛa iwakken ad yețțukemmel wayen yuran di tira iqedsen : Ula d yiwen seg yeɣsan-is ur yețṛuz.
Yura daɣen : Ad ssersen tamuɣli ɣef win i fetken.
Deffir wannect-agi meṛṛa, Yusef n taddart n Arimati iṛuḥ yessuter i Bilaṭus a t-yeǧǧ ad yawi lǧețța n Sidna Ɛisa. Nețța daɣen yella d anelmad-is, lameɛna yeffer iman-is axaṭer ițțaggad lecyux n wat Isṛail. Bilaṭus yeqbel wayen i s-d yessuter ; dɣa Yusef iṛuḥ a d-yawi lǧețța n Sidna Ɛisa nețța d Nikudem,
win akken i gṛuḥen deg yiḍ ɣer Sidna Ɛisa. Nikudem yewwi-d yid-es azal n tlatin litrat n leɛṭeṛ ixeddmen i lmegtin.
Di sin yid-sen, wwin-d lǧețța n Sidna Ɛisa xedmen-as leɛṭeṛ akken i tella lɛadda n wat Isṛail, imiren țțlen-t s lekfen.
Zdat wemkan anda semmṛen Sidna Ɛisa, tella deg yiwet n tmazirt yiwen n yefri yețwaheggan d aẓekka, ulac win i gmeḍlen deg-s.
Imi i geqṛeb yefri-nni, rran lǧețța n Sidna Ɛisa ɣer daxel, axaṭer ass i d-iteddun d ass n westeɛfu n wat Isṛail.

20

Ass n lḥedd, ṣṣbeḥ zik qbel ad yali wass, Meryem tamagdalit tṛuḥ ɣer u?ekka. Twala azṛu-nni iqeflen imi n u?ekka yețwakkes.
Imiren kan tuzzel aț-țessiweḍ lexbaṛ i Semɛun Buṭrus akk-d unelmad-nni i gḥemmel Sidna Ɛisa. Tenna-yasen : Kksen-d Ssid-nneɣ seg u?ekka, ur neẓri ara anda i t-rran.
Buṭrus d unelmad-nni ddukklen, ṛuḥen ɣer u?ekka.
Uzzlen i sin, lameɛna anelmad-nni yeǧǧa Buṭrus ɣer deffir, yewweḍ d amezwaru.
Imuqel ɣer daxel n u?ekka, iwala lekfen di lqaɛa, lameɛna ur yekcim ara.
Semɛun Buṭrus i t-id-itebɛen ilḥeq-ed. Yekcem ɣer daxel u?ekka, iwala lekfen di lqaɛa,
ma d aceṭṭiḍ s wayes yețțel uqeṛṛuy n Sidna Ɛisa ur yelli ara akk-d lekfen-nni, meɛna yers ɣer rrif, mazal-it deg wemkan-is akken yețțel.
Anelmad-nni i gewwḍen d amezwaru, yekcem ula d nețța ɣer uẓekka. Mi gwala, yumen.
Axaṭer armi d imiren, urɛad fhimen belli Sidna Ɛisa ilaq a d yeḥyu si ger lmegtin akken yura di tira iqedsen.
Sin inelmaden-nni uɣalen ɣer yexxamen-nsen.
Yuɣ lḥal Meryem tella di beṛṛa, tețru tama n u?ekka. Mi tella tețru, tmuqel ɣer daxel,
twala snat lmalayekkat s llebsa tamellalt, qqimen deg wemkan-nni anda akken i ssersen lǧețța n Sidna Ɛisa, yiwen ɣer uqeṛṛuy wayeḍ ɣer iḍaṛṛen,
nnan-as : Acuɣeṛ i tețruḍ ? Meryem tenna-yasen : Wwin Ssid-iw, yerna ur ẓriɣ ara anda i t-rran !
Urɛad d-tfuk ameslay tmuqel ɣer deffir, twala Sidna Ɛisa ibedd-ed, lameɛna ur teɛqil ara belli d nețța.
Sidna Ɛisa yenna-yas : Acuɣeṛ i tețruḍ ? ?ef wanwa i tețqellibeḍ ? Meryem tɣil d aɛessas n tmazirt, tenna-yas : Ma yella d kečč i t-iddmen, ini-yi-d ɣer wanda i t-tewwiḍ akken ad ṛuḥeɣ a t-id-awiɣ.
Sidna Ɛisa iluɛa-ț-id yenna-yas : Meryem ! Tezzi ɣuṛ-es, dɣa tenna-yas s tɛibṛanit : Rabuni ! ( yeɛni : a Sidi ! )
Sidna Ɛisa yenna-yas : Ur yi-d-țmassa ara, axaṭer urɛad uliɣ ɣer Baba. Lameɛna ṛuḥ ini-yasen i watmaten-iw : aql-iyi ad aliɣ ɣer Baba yellan d Baba-twen, ɣer Yillu-yiw yellan d Illu-nwen.
Meryem tamagdalit tṛuḥ aț țessiweḍ lexbaṛ i inelmaden. Tenna yasen : ?riɣ Ssid-nneɣ, atah wayen i yi-d-yenna ...
Ass n lḥedd tameddit, inelmaden llan deg yiwen wexxam ɣelqen tiwwura axaṭer uggaden at Isṛail. Ataya Sidna Ɛisa ibedd-ed gar-asen, yenna-yasen : Sslam fell-awen !
Akken i gsellem fell-asen isken asen-d ifassen-is akk-d yidis-is. Inelmaden feṛḥen aṭas imi walan Ssid-nsen.
Sidna Ɛisa yenna-yasen daɣen : Sslam fell-awen. Akken i yi-d iceggeɛ Baba, nekk daɣen a kkun ceggɛeɣ.
Mi d-yenna annect-agi, isuḍ ɣef yinelmaden-is, yerna yenna-yasen : Stṛeḥbet s Ṛṛuḥ iqedsen.
Wid iwumi ara tsemḥem ddnubat a sen țwasemḥen, ma d wid iwumi ur tețsemmiḥem ara ddnubat-nsen ad qqimen i yirawen-nsen.
?uma, iwumi qqaṛen Akniw, yellan d yiwen si tnac-nni, ur yelli ara yid-sen mi d-yusa Sidna Ɛisa.
Inelmaden nniḍen nnan-as : Neẓra Sidna Ɛisa ! Meɛna nețța yerra-yasen : Ma yella ur walaɣ ara ccwami n imesmaṛen deg ifassen-is, ma yella ur sriseɣ ara aḍad-iw anda ntan imesmaṛen, ma yella ur sriseɣ ara afus-iw ɣef yidis-is, ur țamneɣ ara.
Mi ɛeddan tmanya n wussan, inelmaden nnejmaɛen daɣen deg wexxam. Tikkelt-agi ?uma yella yid-sen. Ataya Sidna Ɛisa yekcem-ed ɣuṛ-sen ɣas akken ɣelqent tewwura. Ibedd gar-asen, yenna-yasen : Sslam fell-awen !
Sidna Ɛisa yenna i ?uma : Awi-d aḍad-ik atnan ifassen-iw, qeṛṛeb-ed afus-ik tserseḍ-t ɣef yidis-iw. Ur jehhel ara, amen !
?uma yerra-yas : A Ssid-iw ! Ay Illu-yiw !
Sidna Ɛisa yenna-yas : Armi i yi-twalaḍ i tumneḍ ! Amarezg n win ara yamnen mbla ma iwala.
Aṭas n lbeṛhanat i gexdem daɣen Sidna Ɛisa zdat inelmaden-is, ur d-temmeslay ara fell-asen tektabt-agi.
Lameɛna ayen akk i d-yețwajemɛen deg-s yura-d iwakken aț-țamnem belli d Ɛisa i d Lmasiḥ, d Mmi-s n Ṛebbi yerna ma tumnem yis aț-țesɛum tudert s yisem-is.

21

Syin akkin, Sidna Ɛisa isbeggen-ed iman-is daɣen i inelmaden-is ɣef rrif n lebḥeṛ n Tiberyas. Atah wamek i tedṛa :
Semɛun Buṭrus, ?uma iwumi qqaṛen Akniw, Natanahil n taddart n Kana yellan di tmurt n Jlili, arraw n Zabadi akk-d sin inelmaden nniḍen ddukklen akken.
Semɛun Buṭrus yenna-yasen : Ad ṛuḥeɣ a d-ṣeggḍeɣ iselman. Nutni nnan-as : Ula d nukkni a neddu yid-ek. Dɣa ṛuḥen rekben taflukt, ṣeggden iḍ kamel ur d-ṭṭifen ula d yiwen uḥewtiw.
Akken yebda yețțali wass, ataya Sidna Ɛisa ibedd-ed ɣef rrif n lebḥeṛ ; inelmaden ur t-eɛqilen ara d nețța.
Sidna Ɛisa yessawel-asen : Ay arrac, teṭṭfem-d kra n lḥut neɣ ala ? Nutni rran-as : Ur d-neṭṭif ula d yiwen !
Sidna Ɛisa yenna-yasen : ?eggṛet acebbak ɣer tama tayeffust n teflukt a d-teṭṭfem. Deggṛen acebbak ɣer wanda i sen-d-yenna, mi t-id-ssulin yeččuṛ ed d lḥut armi ur zmiren ara a t-id refden.
Anelmad-nni i gḥemmel Sidna Ɛisa, yenna i Buṭrus : D Sidna Ɛisa !ɣ Mi gesla belli d Sidna Ɛisa, Semɛun Buṭrus yekksen aqenduṛ-is mi gella yețṣeggid, yelsa-t, dɣa iḍeggeṛ iman-is ɣer waman.
Inelmaden nniḍen uɣalen-d s teflukt ɣer rrif, zzuɣṛen-d yid-sen acebbak nni yeččuṛen d iselman. Llan beɛden ɣef rrif azal n meyya n lmitrat.
Mi d-rsen ɣer lqaɛa, ufan-d aɣṛum akk-d lḥut s ufella n yirrij n tmes.
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Awit-ed kra n iselman seg wid i d-teṭṭfem.
Semɛun Buṭrus yuli ɣer teflukt, ijebd-ed acebbak-nni, yeẓẓuɣer-it-id ɣer lqaɛa. Ufan deg-s meyya utlata uxemsin iselman imeqqranen ; ɣas akken yeččuṛ ucebbak-nni ur iqqeṛs ara.
Sidna Ɛisa yenna-yasen : Qeṛṛbet-ed aț-țeččem. Ula d yiwen seg inelmaden-nni ur yezmir a s-yini « anwa-k ? » ?ran akk belli d Sidna Ɛisa.
Sidna Ɛisa iqeṛṛeb ɣuṛ-sen, ifṛeq-asen aɣṛum-nni d iselman-nni.
?-țikkelt tis tlata i d-yesken iman-is Sidna Ɛisa i inelmaden-is seg wasmi i d-yeḥya si lmut. Sidna Ɛisa akk-d Buṭrus
Mi kfan učči, Sidna Ɛisa yenna i Semɛun Buṭrus : A Semɛun mmi-s n Yunes, tḥemmleḍ-iyi akteṛ n wigi ? Semɛun Buṭrus yenna-yas : Ih a Sidi, teẓriḍ ḥemmleɣ-k. Sidna Ɛisa yenna-yas : ?ḥadar izamaren-iw.
Sidna Ɛisa yenna-yas tikkelt tis snat : A Semɛun mmi-s n Yunes, tḥemmleḍ-iyi ? Yerra-yas : Ih teẓriḍ ḥemmleɣ-k a Sidi ! Sidna Ɛisa yenna-yas : Kess ulli-inu.
Sidna Ɛisa yesteqsa-t tikkelt tis tlata, yenna-yas : A Semɛun mmi-s n Yunes, tḥemmleḍ-iyi ? Semɛun Buṭrus iɣaḍ-it lḥal, axaṭer ț-țikkelt tis tlata i t-id-yesteqsa : « Ma tḥemmleḍ-iyi ?». Dɣa yenna-yas : A Sidi, teẓriḍ kullec, teẓriḍ belli ḥemmleɣ-k ! Sidna Ɛisa yenna-yas : ?ḥadar ulli-inu.
Qqaṛeɣ-ak s tideț : asmi me??iyeḍ, tețbeggiseḍ i yiman-ik weḥd-ek, tețṛuḥuḍ anda tebɣiḍ. Lameɛna asm'ara tuɣaleḍ d amɣaṛ, aț-țḍelqeḍ iɣallen-ik i wayeḍ akken a k-yebges yerna a k yawi ɣer wanda ur tebɣiḍ ara aț-țṛuḥeḍ.
S imeslayen-agi, issemɛen-ed amek ara yemmet Semɛun Buṭrus ɣef ddemma n tmanegt n Sidi Ṛebbi. Mi d-yenna ayagi, yenna-yas daɣen : Ddu-d yid-i !
Buṭrus yezzi ɣer deffir, iwala anelmad-nni i gḥemmel Sidna Ɛisa iteddu-d deffir-nsen. Anelmad-agi d win akken i geknan ɣer Sidna Ɛisa asmi llan tețțen imensi, i s yennan : «A Sidi, anwa ara k ixedɛen ?»
Mi t-iwala, Buṭrus yesteqsa Sidna Ɛisa yenna-yas : I nețța a Sidi, d acu ara yedṛun yid-es ?
Sidna Ɛisa yenna-yas : Ma bɣiɣ ad yidir alamma d asm'ara d-uɣaleɣ, d acu i k yecqan ? Kečč tbeɛ-iyi-d !
?ef wannect-agi i geffeɣ lexbaṛ ger watmaten, qqaṛen : « Anelmad-agi ur yețmețțat ara ». S tideț, Sidna Ɛisa ur d-yenni ara belli anelmad-agi ur yețmețțat ara lameɛna yenna-d kan : « Ma bɣiɣ ad yidir alamma asm'ara d uɣaleɣ, d acu i k yecqan ? »
D anelmad-agi i d-ixebbṛen ɣef wannect-agi yerna yura-t-id. Neẓra belli cchada-ines tṣeḥḥa.
Sidna Ɛisa yexdem daɣen aṭas n lecɣal nniḍen. Lemmer a ten-id neḥku yiwen yiwen, ur cukkeɣ ara ddunit meṛṛa aț-țawi tiktabin ara naru.

Holder of rights
Multilingual Bible Corpus

Citation Suggestion for this Object
TextGrid Repository (2025). Kabyle Collection". John (Kabyle). John (Kabyle). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-A128-5