1

Ri Pabʼlo, che sikʼim arech kuxik utaqoʼn ri Kristo Jesus rumal ri urayibʼal ri Dyos e rumal ri Sostenes che qachalal,
chech ri Ukomon Tyox ri Dyos che kʼo pa Korinto, chkech ri etyoxrinaq pa ri Kristo Jesus, esikʼitalik arech keʼux etyoxlaj taq winaq kukʼ konojel ri kkisikʼij ri ubʼiʼ ri Jesus Kristo pa ronojel kʼolibʼal, Qajawxel, qech ri uj e kech ri eʼareʼ;
¡jun toqʼobʼ chiwech e nimalaj utzil pa ri ubʼiʼ ri Dyos, ri Qatat, e pa ri ubʼiʼ ri Ajawxel Jesus Kristo!
Nim kinwil wi ri Dyos pa ronojel kajbʼal iwumal ri ix, rumal rech ri utoqʼobʼ ri Dyos che xyaʼtaj chiwech pa ri Kristo Jesus;
rumal rech che sibʼalaj xikʼam pa ri areʼ ronojel qʼinomal, ronojel uqʼinomal ri Tzij, ronojel uqʼinomal ri etaʼmabʼal,
rumal ri chuqʼabʼ che kʼo piwiʼ rukʼ ri kʼambʼal noʼj rech ri Kristo.
Xa jekʼuriʼ man kʼo ta chi jun usipanik ri toqʼobʼ kraj na chiwech, pa ri kiweyeʼj na che kukʼut wi ribʼ ri Qajawxel Jesus Kristo.
Ri areʼ sibʼalaj kixokowirisaj na riʼ chi kʼateʼ na pa ri kʼisbʼal, arech man kʼo ta jun itzel iwukʼ pa ri Uqʼij ri Qajawxel Jesus-Kristo.
Ri Dyos man kukʼex ta utzij, rumal ri areʼ ixsikʼitalik chrech ri nimalaj Komon ukʼamik ibʼ rukʼ ri Ukʼojol Jesus Kristo, Qajawxel.
Kinta chiwech achalaxik, pa ri ubʼiʼ ri Qajawxel Jesus Kristo, che chkʼoloq xa jun itzij; che man kkʼojiʼ ta jachow ibʼ chixoʼl, xaneʼ junam chiwukʼaj iwibʼ xa pa jun uxlabʼal e xa pa jun chomabʼal.
Rumal rech, ix wachalal, xtzijox chwech, piwiʼ ri ix kumal ri eʼuwinaq ri Kloʼe, che kʼo jachow ibʼ chixoʼl.
Are kinchomaj rumal weriʼ, che iwonojel kibʼij: «Ri in, in uwinaq ri Pabʼlo», –«E ri in, in uwinaq ri Apolo». –«E ri in, in uwinaq ri Sefas». –«E ri in, in uwinaq ri Kristo».
¿La pirtajinaq pa taq chʼaqapil ri Kristo? ¿La xkoj ri Pabʼlo cho ri ripbʼal rumal kutoqʼobʼisaj iwach ix? Ri ix, ¿la xikʼam ri iqasnaʼ pa ri ubʼiʼ ri Pabʼlo?
Nim kinwil wi ri Dyos rumal rech che man kʼo ta jun winaq chixoʼl ri ix che xinbʼan uqasnaʼ, xaq xuwi neʼ ri Krispo e ri Gayo,
Xa jekʼuriʼ, ri ix man kixkowin taj kibʼij che ri ix xbʼan iqasnaʼ pa ri nubʼiʼ ri in.
Jeʼ na kʼur ri in xinbʼan ri kiqasnaʼ ri erachalaxik ri Stefano. Kʼatekʼuriʼ, man wetaʼm ta chi jun winaq, che xinbʼan uqasnaʼ ri in.
Rumal rech; che ri Kristo man xinutaq taj arech kinya ri qasnaʼ; xane are xinutaqo arech kinbʼij ri Utzalaj Tzij, e weriʼ man rukʼ ta ri retaʼmbʼal ri tzij, arech man kyaʼtaj ta kan ri uripibʼal ri Kristo.
Ri utzij ri ripibʼal; jun chʼuʼj tzij chkiwach ri kkisach kibʼ; kʼatekʼut, chkiwach ri kkikol kibʼ, chqawach ri uj, ri ripibʼal jun uchuqʼabʼ ri Dyos.
Rumal rech che tzʼibʼatalik: kinkamisaj na ri ketaʼmabʼal ri nim ketaʼmabʼal, kʼatekʼuriʼ ri kichomabʼal ri echomanelabʼ, kinkʼyaq na ubʼik.
¿Jawijeʼ kʼo wi ri nim retaʼmabʼal? ¿Jawijeʼ kʼo wi ri chomanelalaj winaq? ¿Jawijeʼ kʼo wi ri jun che kchoman pa we uwachulew riʼ? Ri Dyos, ¿la man xukoj ta ri moxil pa ri retaʼmabʼal we uwachulew riʼ?
We uwachulew, rumal che pa ri retaʼmabʼal, man xuriq ta ri retaʼmabʼal ri Dyos; xraj xeʼukol ri ekojonelabʼ rumal jun chʼuʼj tzij.
Ri eʼajjudiʼo kkaj jujun taq kʼutbʼal, ri eʼajgriʼego kkaj ri etaʼmabʼal,
kʼatekʼuriʼ, ri uj kqakʼut jun Kristo che xripibʼax cho ri ripabʼal; ri eʼajjudiʼo ketzaq rumal weriʼ, e chkiwach ri kʼo jun chik kikojonik, weriʼ jun moxil chkiwach,
kʼatekʼut, chkiwach ri esikʼitalik, kneʼbʼaʼ eʼajjudiʼo on eʼajgriʼego, waʼ we areʼ riʼ are ri Kristo, che uchuqʼabʼ ri Dyos e retaʼmabʼal ri Dyos.
Rumal rech che ri umoxil ri Dyos are nim retaʼmabʼal chuwach ri ketaʼmabʼal ri winaq, e ri utuʼqaril ri Dyos are nim uchuqʼabʼ chuwach ri kichuqʼabʼ ri winaq.
Kʼatekʼuriʼ, eʼachalaxik, chiwilaʼ chichʼobʼoʼ uxeʼ: Jachintaq xixsikʼixik, man ekʼi taj che ri nim ketaʼmabʼal chkiwach ri winaq, man ekʼi taj che enimalaj taq winaq, man ekʼi taj che xeʼalaxik chkiʼxoʼl winaq che nim kibʼantajik.
Kʼatekʼut, ri moxil pa we uwachulew, are waʼ ri xraj ri Dyos xuchaʼo arech kekʼixik ri winaq nimalaj taq ketaʼmabʼal; ri tuqaʼril pa we uwachulew, are waʼ xraj ri Dyos xuchaʼo, arech kekʼixik ri kʼo kichuqʼabʼ;
ri jun winaq che man kʼo ta nim ubʼantajik ri ralaxibʼal e ri winaq che ketzelax uwach pa we uwachulew, are waʼ ri xraj ri Dyos xuchaʼo; arech ksach kiwach ri nim kibʼantajik,
arech man kʼo ta jun bʼaqilal nim kril wi ribʼ chuwach ri Dyos.
Rumal rech Areʼ, ri ix, ix kʼo pa ri Kristo Jesus, chiwech ri ix xuxik retaʼmabʼal ri Dyos, are qasukʼil, are tyoxlaj qakʼaslemal e are qakiritajem
arech, jacha ri kubʼij ri tzʼibʼatalik: Ri winaq che ri nim kril wi ribʼ, nim chrilaʼ wi ribʼ pa ri Ajawxel.

2

Kʼatekʼuriʼ, aretaq chiʼ xinbʼe in pa ri itinamit ix achalaxik, man xinbʼij ta ri kʼuʼtalik rech ri Dyos rukʼ uchuqʼabʼ ri tzij on rukʼ ri etaʼmabʼal.
¡Man je tariʼ! ri in, man kʼo ta jun chik jas uwach xinwaj xinwetaʼmaj chixoʼl, xaneʼ xuwi ri Jesus Kristo e ri ripitalik Kristo.
Xoqujeʼ ri in, xinbʼe chiwach, in tuqaʼr, nuxibʼim wibʼ e kinbʼirbʼitik,
kʼatekʼuriʼ, ri nutzij e pa ri nuchomanik man kʼo ta jun utzalaj tzij rech ri etaʼmabʼal; xaneʼ jun kʼutbʼal rech ri Uxlabʼaxel e ri uchuqʼabʼ
arech ri ikojonik, kʼo ri utikbʼalil puwiʼ ri uchuqʼabʼ ri Dyos e man puwiʼ ta ri ketaʼmabʼal ri ewinaq.
Kʼatekʼuriʼ, are kqabʼij jun etaʼmabʼal chkixoʼl ri eʼutzalaj taq winaq man are ta kqabʼij jun etambʼal rech we uwachulew, on retambʼal jun nim winaq rech we uwachulew che kkam na riʼ.
Xaneʼ are kqayaʼ ubʼixik ri retaʼmbʼal ri Dyos, che kʼuʼtalik e man kaqʼalajin taj, che ri areʼ xusukʼumaj chi ojer tzij uloq rech qaqʼijil ri uj,
man kʼo ta jun nim winaq chuwachulew, retaʼm waʼ weriʼ –rumal rech, che ri eʼareʼ, weta ketaʼm, man xkiripabʼaʼ ta riʼ ri Ajawxel rech ri qʼijil cho ri ripibʼal–.
Kʼatekʼut, jacha ri kubʼij ri tzʼibʼatalik, ri uj are kqabʼij ri jas taq uwach: che man xril ta ri woqʼochaj, man xuta ta ri xikinaj e man xopan ta pa ri ranimaʼ ri winaq, ronojel ri jastaq uwach che xusukʼumaj ri Dyos chkech ri winaq che kkiloqʼoʼej ri Areʼ.
Rumal rech, che chqech ri uj xukʼut wi ri Dyos weriʼ rumal ri Uxlabʼxel; xaneʼ rumal che ri Uxlabʼxel ronojel jastaq uwach kunikʼoj, chi kʼateʼ na pa ri nim kbʼe wi ri ubʼantajik ri Dyos.
Chkixoʼl ri winaq, ¿jachin retaʼm ri jastaq uwach kʼo pa ri ranimaʼ ri winaq, we man xuwi ri ruxlabʼal ri winaq che chi kʼo wi pa ri areʼ? Xoqujeʼ jenakʼuriʼ, man kʼo ta jun retaʼm ri jastaq uwach rech ri Dyos, xane xuwi ri Ruxlabʼxel ri Dyos.
Kʼatekʼuriʼ, ri uj man are ta xqakʼam ri ruxlabʼal ri uwachulew, xaneʼ are xqakʼam ri Uxlabʼxel che chi rukʼ ri Dyos petinaq wi, arech ri uj qetaʼmaj ri jetaq sipanik toqʼobʼ che uyaʼom ri Dyos chqech.
Kʼatekʼuriʼ, ri uj man kqaya ta ubʼixik weriʼ rukʼ jetaq tzij che xukʼut retaʼmabʼal winaq chqawach, xaneʼ rukʼ jetaq tzij che are ri Uxlabʼxel xkʼutuw chqawach ri uj, xane xuya ubʼixik chqawach pa uxlabʼal taq tzij, pa uxlabʼal taq jastaq chqech.
Ri winaq che rech we uwachulew, man kukʼulaj ta ri jastaq uwach che rech ri Ruxlabʼal ri Dyos; xa chʼuʼjil moxil riʼ chuwach ri areʼ, e man kkowin taj kril weriʼ, rumal rech che xaq xuwi pa ri uxlabʼal kbʼan kowinem che rilik che kbʼan qʼatoj- tzij puwiʼ weriʼ.
Kʼatekʼuriʼ, ri uxlabʼal winaq kkowinik kubʼan qʼatojtzij puwiʼ ronojel jastaq, e ri areʼ man kʼo ta jun winaq kbʼanow qʼatojtzij puwiʼ.
Rumal rech ¿jachin xretaʼmaj ri uchomanik ri Ajawxel arech kkowinik kukʼut chi ukoq chuwach ri Areʼ? Kʼatekʼuriʼ, ri uj, kʼo ri uchomanik ri Kristo qukʼ.

3

Kʼatekʼuriʼ, ri in, ix achalaxik, man xinkowin taj xixinchʼabʼej ri ix, ix jeʼ jas ix uxlabʼal taq winaq, xaneʼ xixinchʼabʼej ix jacha ix uwinaq ri uwachulew, ix jacha akʼalabʼ pa ri Kristo.
Tuʼ xinyaʼ chiwech arech kiqumuj, man are ta xinya ko wa chiwech; rumal che majaʼ kixkowinik che utijik. Xoqujeʼ, kamik riʼ man kixkowin ta che utijik
rumal rech che ri ix, ix rech na ri uwachulew. Rumal rech che kʼo achixom e chʼoʼj chixoʼl, ¿la man ix rech ta ri uwachulew riʼ e ri ichak jacha ri kichak ri winaq?
Aretaq chiʼ ri ix kibʼij: «Ri in, in uwinaq ri Pabʼlo», jun chik kubʼij: «Ri in, in uwinaq ri Apolo», ¿la man ix jeʼ ta riʼ jas ri uchak ri winaq?
¿Jachin kʼu ri Apolo? ¿E jachin kʼu ri Pabʼlo? ¡Ri eʼareʼ, eʼare eʼajpatanel che kumal eʼareʼ, ri ix xiriq ri kojonik! e chqajujunal kʼo qukʼ ronojel ri jastaq uwach che xuya ri Ajawxel chkech.
In ri xintik- oʼnijik, are ri Apolo xjaʼanik; kʼatekʼuriʼ are ri Dyos xkʼiyisanik.
Xa jekʼuriʼ, man kʼo ta nim uwinaqil ri xtikoʼnijik, man kʼo ta nim uwinaqil ri xjaʼanik, xaneʼ are kʼo nim uwinaqil ri xkʼiyisanik, che are ri Dyos.
Ri jun che ktikoʼnijik e ri jun che kjaʼanik xa ejunam, kʼatekʼut konojel riʼ kkikʼam na ri utojbʼalil ukʼaxel uwach kichak.
Rumal rech che ri uj, uj ajchakunelabʼ rech ri Dyos; e ri ix, ix rulew ri Dyos, ix, ri ix rachoch ri Dyos.
Rukʼ ri utoqʼobʼ ri Dyos che xyaʼtaj chwech, in xinkojow ri utikibʼalil; jun chi riʼ ri kyakow puwiʼ; kʼatekʼut konojel chikilaʼ jachike ri chak utz kkibʼano.
Rumal rech, che man kʼo ta jun kkowin che ukojik jun tikibʼalil chik chuwach ri kojom chik che are ri Jesus Kristo.
Kʼatekʼuriʼ we kʼo jun winaq, che puwiʼ we tikibʼalil riʼ kyakanik rukʼ qʼan pwaq, rukʼ saq pwaq, rukʼ utzalaj taq abʼaj, rukʼ cheʼ, rukʼ qʼayes, rukʼ kʼim,
ri chak kubʼan ronojel winaq, kqʼalajin na riʼ; kqʼalajin riʼ pa ri Qʼij rumal che kpe na riʼ pa ri qʼaqʼ, e ri qʼaqʼ kukoj riʼ pa ri kʼax ri uchuqʼabʼ ronojel uchak winaq.
We xyak ri chak puwiʼ ri tikibʼalil, kuchʼijo, kkanaj riʼ; e ri ajchak kukʼam na jun tojbʼal ukʼaxel riʼ;
we kkʼat ubʼi ri chak, ksach uwach riʼ; kʼatekʼuriʼ ri ajchak kkoltaj na, jeʼ nakʼuriʼ jacha jun che kqʼax pa ri qʼaqʼ.
¿La man iwetaʼm taj, che ri ix, ix nim rachoch ri Dyos, e che ri Ruxlabʼal ri Dyos kanajinaq kan iwukʼ ri ix?
We jun winaq kukʼis tzij puwiʼ ri nim rachoch ri Dyos kukamisaj na ri areʼ; rumal rech, che ri nim rachoch ri Dyos tyoxlaj ubʼantajik. Kʼatekʼuriʼ, we nim rachoch ri Dyos riʼ, ix na kʼuriʼ.
Musubʼ aqʼan ribʼ jun. We kʼo jun winaq kuchomaj che nim retaʼmabʼal chuwach we uwachulew riʼ, chumoxirisaj bʼaʼ chi aqʼan ribʼ, arech kkʼojiʼ ri retaʼmabʼal,
rumal rech, che ri retamabʼal we uwachulew riʼ, chʼuʼj chuwach ri Dyos. Xaneʼ jeriʼ tzʼibʼatalik: Ri Dyos keʼusubʼ ri enim taq ketaʼmabʼal winaq pa ri kisubʼunik eʼareʼ;
kʼatekʼuriʼ: Ri Ajawxel, retaʼm ri kichomabʼal ri enim taq ketaʼmabʼal winaq; retaʼm che man kʼo ta uchoqʼabʼ we kichomabʼal riʼ.
Rumal kʼu waʼ weriʼ, man kʼo ta jun winaq kuqʼijilaj aqʼan ribʼ kumal ri winaq; rumal rech che ronojel ri jastaq uwach iwech ri ix,
ri Pabʼlo, ri Apolo, ri Sefas, ri uwachulew, ri kʼaslemanik, ri kamikal, ri uchanim, ri chweʼq kabʼij, ronojel iwech ri ix;
kʼatekʼuriʼ, ri ix, ix rech ri Kristo, e ri Kristo rech ri Dyos.

4

Qas chujkilaʼ bʼaʼ ri winaq jacha uj upatanijel ri Kristo e ujmortoʼm chrech ri kʼuʼtalik ujastaq ri Dyos.
Kʼatekʼuriʼ, ri qas kta chkech ri eʼajmortoʼm are qas keriqitajik che man kkikʼex ta ri kitzij.
Chwech ri in man nim ta uqʼij, che ri ix kibʼan qʼatojtzij panuwiʼ, on kkibʼan qʼatojtzij panuwiʼ nikʼaj winaq chik. ¡Man kinbʼan ta neʼ qʼatojtzij panuwiʼ ri in!
Qastzij nakʼut che ri nuchomanik man kʼo ta kinuchap wi pa yajnik, kʼatekʼut man rumal ta weriʼ sukʼil kinkanaj in. Ri qʼatal- tzij panuwiʼ in are ri Ajawxel.
Kʼatekʼut, mibʼan qʼatojtzij aretaq chiʼ majaʼ kopan ri qʼij. Chiweyeʼj ri upetbʼal ri Ajawxel; ri areʼ kutzij na riʼ ri chäj puwiʼ ri kʼuʼtalik pa ri qʼequʼm e kukʼut na riʼ ri kichak ronojel ri kanimaʼ ri winaq. Kʼatekʼuriʼ konojel kkikʼam na riʼ ri kiqʼijil chi rumal ri Dyos.
Pa ronojel we jastaq riʼ, eʼachalaxik, ri in xinkoj wibʼ chiwach ix, in jun kʼambʼal noʼj, ri in e ri Apolo; arech kiwetaʼmaj qukʼ uj ri tzij che jewaʼ kubʼij: «Mix qʼax puwiʼ ri tzʼibʼatalik», arech ri ix man nimal taj kinaʼo aretaq chiʼ kiya iwach rukʼ jun e kikʼuleʼlaj jun chik
Kʼatekʼuriʼ, ¿jachin jalajoj kubʼan chawech at?, ¿jas ri kʼo awukʼ che man xa ta yaʼom chawech? Kʼatekʼuriʼ, we xa yaʼom chawech, ¿jas kʼuche che nimal kabʼano jacha man xa ta yaʼom chawech weriʼ?
¡Ri ix, ixnojinaq chik! ¡Ri ix, ixqʼinomalaj taq winaq chik! ¡Man qukʼ ta ri uj, xixuxik ix ajawinelabʼ! Jeʼ nakʼut, utz nakʼuriʼ weta kixajawinik arech xoqujeʼ ri uj, kujajawinik na kʼuriʼ iwukʼ.
Rumal rech, ri in kinchomaj ri xujuʼuxisaj ri Dyos, ri uj che ujtaqonelabʼ, xujyaʼo pa ri kʼisbʼal kʼolibʼal, uj jacha winaq che xbʼan qʼatojtzij paqawiʼ uj rech kamikal; xujyaʼik j uj rech kaʼyem rech ri uwachulew, uj rech kaʼyem kech ri eʼanjelibʼ e ri winaq.
Ri uj kʼax qachʼabʼexik, uj mox rumal uterneʼxik ri Kristo, kʼatekʼut ri ix, ix nim taq etaʼmanelabʼ chrech ri Kristo; ri uj ujtuqaʼr e ri ix kʼo ichuqʼabʼ; ri ix kʼo nimalaj iqʼijil kʼatekʼut ri uj etzelam qawach.
Chi kamik na riʼ, ri uj kujnumik, kchaqij qachiʼ, ujchʼanalik, kbʼan kʼax chqech, e ri uj ujbʼinel man kʼo ta qachoch;
ri uj sibʼalaj kujkosik aretaq chiʼ kujchakun rukʼ we qaqʼabʼ riʼ. We ke- tzelax qawach ri uj kujtewchuʼnik; we kbʼan kʼax chqech ri uj kqakochʼo;
we itzel qatzijoxik kbʼanik, ri uj kqakubʼaʼ ukʼuʼx ri winaq. Ri uj, uj mes rech ri uwachulew, kʼatekʼuriʼ xas kamik riʼ uj ukʼolibʼal ri mes rech ri uwachulew.
Man kintzʼibʼaj ta weriʼ chiwech arech kel ikʼix, xaneʼ are kinwaj che ri ix kiwetaʼmaj weriʼ ix loqʼalaj taq walkʼuwaʼl.
We xekʼojiʼ lajuj mil iwajtij chech ri Kristo, man ekʼi ta itat xekʼojiʼk; rumal rech che ri in, rumal ri Utzalaj Tzij xixinwalkʼuwaʼlaj rukʼ ri Kristo Jesus.
Ri in sibʼalaj kinkʼomij weriʼ chiwech, chibʼanaʼ jacha ri in.
Rumal kʼu waʼ weriʼ, nutaqom ubʼi ri Timoteʼo chiwech, che loqʼalaj nukʼojol e ri areʼ che man kukʼex ta ri utzij chrech ri Ajawxel; kunaʼtisaj riʼ chiwech ri jetaq nupixabʼ puwiʼ ri kʼaslemal rukʼ ri Kristo Jesus, jacha ri kintzijoj in pa ronojel kʼolibʼal jawiʼ kʼo wi ri Komon Tyox.
Pa ri ichomanik, ri in man kinopan taj pa ri itinimit, xa jekʼuriʼ ejujun winaq kinimarisam kibʼ.
Kʼatekʼut ri in, chi man naj ta chi waʼ kinopan na pa ri itinimit we jeriʼ kraj ri Dyos, e man kinbʼan ta qʼatojtzij puwiʼ ri kitzij ri winaq che nimal kkibʼano, xaneʼ are kibʼan qʼatojtzij riʼ puwiʼ ri kichuqʼabʼ;
rumal rech che ri Rajawibʼal ri Dyos, man kkanaj ta kan pa ri tzij xanʼe are kkanajik pa ri chuqʼabʼ.
¿Jas ri kqaj chiwach ri ix, la are che ri in kinopan na pa ri itinimit rukʼ jun cheʼ, on rukʼ jun loqʼoqʼebʼalalaj kʼuʼx e jun kiʼlaj uxlabʼal?

5

Xuwi ktaʼtaj utzijoxik itzel kʼaslemal chixoʼl ix, kʼatekʼuriʼ jun itzelalaj kʼaslemal che man kʼo ta jeriʼ chkixoʼl ri winaq che man junam ta qakojonik kukʼ; xas xixujal chi na che kʼo jun winaq chixoʼl che xubʼan rixoqil chrech ri uchuchbʼal.
¡Kʼatekʼuriʼ, ri ix sibʼalaj inimarisam iwibʼ, e man kʼaxkʼobʼinaq ta ri iwanimaʼ, arech kesax ubʼi chixoʼl ri jun winaq che bʼanal rech weriʼ!
Utz bʼaʼ riʼ, ri in, in elenaq uloq iwukʼ, man kʼo ta ri nubʼaqil iwukʼ, kʼatekʼut in kʼo chixoʼl rumal ri uxlabʼal, e xa jeriʼ xbʼantaj qʼatojtzij puwiʼ ri jun che xbʼanow weriʼ jacha in kʼo in jelaʼ iwukʼ.
Rajawaxik che pa ri ubʼiʼ ri Ajawxel Jesus, iriqom ta bʼaʼ iwibʼ ri ix pa junamal rukʼ ri wuxlabʼal rukʼ ri uchuqʼabʼ ri Qajawxel Jesus,
chqajachaʼ bʼaʼ ubʼi we jun winaq riʼ chrech ri kʼaxtokʼ, arech kkʼis tzij puwiʼ ri ubʼaqil, arech kkoltaj ri ruxlabʼal pa ri Uqʼij ri Ajawxel.
¡Man rumal ta waʼ nim qʼijil chiwech! ¿La man iwetaʼm taj che rukʼ jubʼiqʼ ukʼuʼxal ksipoj uwach ronojel ri qʼor?
Chikʼyaqaʼ ubʼi ri qʼaxinaq chi ukʼuʼxal, arech ri ix, ix kʼakʼ qʼor, rumal rech che ri ix, ix asimos.
Jeʼ nakʼut, chqaqʼaxbʼej bʼaʼ ri nimaqʼij, man rukʼ ta ri qʼaxinaq chi ukʼuʼxal, on rukʼ jun subʼunik ukʼuʼxal, on rukʼ jun itzel kʼaslemal, xaneʼ chqaqʼaxbʼej rukʼ chʼajchʼoj e saqalajtzij asimos.
Aretaq chiʼ xintzʼibʼaj ubʼi pa ri nuwuj chiwech, che ri ix mixkʼojiʼ kukʼ ri itzel taq winaq,
man are ta xinchoman chkech ri itzel taq winaq rech we uwachulew riʼ, on ri kkiloqʼoqʼej ri pwaq, on ri sibʼalaj kkaj uwach ronojel jastaq, on ri kʼo kʼi uwach Kajawxel; weta jeriʼ, rajawaxik na kʼuriʼ kixel ubʼi ri ix pa we uwachulew.
Man jet a riʼ, ri in xintzʼibʼaj chiwech, che ri ix, man kixkʼojiʼ ta rukʼ ri jun winaq che pa ri ubʼixik achalaxik, kʼatekʼuriʼ kʼo pa ri itzel kʼaslemal, che kuloqʼoqʼej ri pwaq, che kʼiʼ uwach kajawxel kʼolik, che kubʼij itzel taq tzij, che kqʼabʼarik, on che kraj ronojel jastaq, mixwaʼik rukʼ jun winaq che jeriʼ.
¿Jas kʼuche kinbʼan qʼatojtzij in puwiʼ ri winaq che man kʼo ta pa ri komon? ¿La man are ta ri winaq ri ekʼo pa ri Komon kibʼan qʼatojtzij ix pakiwiʼ?
Ri winaq che man ekʼo ta pa ri Komon, are ri Dyos riʼ kbʼanow na qʼatojtzij pakiwiʼ. Chikʼyaqaʼ ubʼik, chiweʼsaj ubʼik pa ri ikomon ri winaq che ajbʼanal itzel taq kʼax.

6

Aretaq chiʼ kʼo jun chixoʼl che kʼo uchʼoʼj rukʼ jun chik, ¿la kraj lo kbʼe pa ri qʼatbʼaltzij chkiwach ri man esukʼ taj e la man are ta kbʼe chkiwach ri etyoxlaj taq winaq?
¿La man iwetaʼm ta ri ix che eʼare ri etyoxlaj taq winaq kibʼanow na riʼ qʼatojtzij puwiʼ ri uwachulew? Kʼatekʼuriʼ, we ix ri kixbʼanow qʼatojtzij puwiʼ ri uwachulew, ¿la man ix utz ta kʼuriʼ che ubʼanik ri qʼatojtzij puwiʼ ri jubʼiqʼ che man kʼo ta upatan?
¿La man iwetaʼm ta ri ix che uj riʼ ri kujbʼanow na ri qʼatojtzij pakiwiʼ ri eʼanjelibʼ? ¿La man kqabʼan ta qʼatojtzij riʼ puwiʼ ri jastaq rech we jun kʼaslemal riʼ?
¡Kʼatekʼuriʼ, aretaq chiʼ ri ix, ix kʼo pa jujun taq chʼoʼj, kixbʼe chkiwach ri eqʼatal taq tzij, che ri Komon Tyox kretzelaj kiwach!
Kinbʼij weriʼ chiwech rech ikʼixbʼal; jeʼ, man kʼo ta jun winaq chixoʼl che nim retaʼmbʼal, che kkowinik kubʼan qʼatbʼaltzij chkixoʼl ri eʼachalaxik!
¡Man je ta riʼ, xaneʼ kixbʼe chkiwach ri eqʼatbʼaltzij e kixchʼoʼjinik jun achalaxik rukʼ jun achalaxik chik, e weriʼ, chkiwach ri winaq che man junam ta qakojonik kukʼ!
Kʼatekʼuriʼ, chi jun itzel chi wi iwukʼ che kʼo uchʼoʼj jun rukʼ jun chik. ¿La man are ta utz riʼ che kaqariq na ri uqʼoxomal ri man sukʼ taj kbʼan chqech? on ¿jas che, che ri ix, man kiya taj kkaʼm ubʼik ri jastaq iwech?
Xane ix kixbʼanow ri man sukʼ taj, e ix ri kixkʼamow ubʼi ri jastaq kech ri nikʼaj chik e weriʼ chkech iwachalal kibʼan wi.
¿La man iwetaʼm taj che jachin ri man sukʼ winaq taj man kkechbʼej ta riʼ ri Rajawibʼal ri Dyos? ¡Misubʼ bʼaʼ iwibʼ ix!, ri kkibʼan itzel pa ri uwinaqil kibʼaqil, ri kʼo molom taq Kajawxel, ri ekʼi taq ixoqibʼ achijabʼ kekʼojiʼ kukʼ, ri kʼo itzel kʼaslemal kukʼ, ri kibʼanom sibʼalaj kʼax
ri elaqʼomabʼ, ri are kkaj ronojel jastaq, ri eqʼabʼarelabʼ taq winaq, ri kkibʼij ri itzel taq tzij, man kkechbʼej ta riʼ ri Rajawibʼal ri Dyos.
Kʼatekʼuriʼ, waʼ weriʼ, eko jujun waʼ chixoʼl che xkibʼan waʼ, kʼatekʼut, xixchʼajtajik, xixtyoxrisatajik, xixsukʼubʼaʼtajik rumal ri ubʼiʼ ri Ajawxel Jesus Kristo e rumal ri ruxlabʼal ri Qadyos.
«Ronojel jastaq uwach yaʼtal chwech»; kʼatekʼut man ronojel ta jas uwach utz chwech. «Ronojel jastaq uwach yaʼtal chwech»; kʼatekʼut man kinya ta bʼe chrech jun jas uwach che kuqʼat tzij panuwiʼ.
Ri wa chqapam kbʼe wi e ri qapam kukʼulaj ri wa. E ri Dyos, kusach uwach riʼ ri qapam e ri qawa. Ri bʼaqilal man xbʼan taj arech kupatanij ri itzel kʼaslemal; xaneʼ xbʼanik arech kupatanij ri Ajawxel e ri Ajawxel are kupatanij ri bʼaqilal.
Kʼatekʼuriʼ, ri Dyos che xukʼastajisaj uwach ri Ajawxel, xoqujeʼ kukʼastajisaj na qawach uj riʼ rukʼ ri uchuqʼabʼ.
¿La man iwetaʼm ta ri ix, che ri ibʼaqil utzʼaqatil ri Kristo? ¿E la kinkʼam kʼu ubʼi in riʼ ri utzaqatil ri Kristo arech kuxik utzaqtil jun ixoq kech nim chutiʼn? ¡Man je taj, qastzij nakʼut che man je taj!
On ¿la man iwetaʼm taj che jachin kunim ribʼ rukʼ jun ixoq che kech nim chʼutiʼn, xa jun chi kibʼaqil riʼ rukʼ ri areʼ? Rumal rech che bʼim: Ri ekebʼ keʼuxik xa jun chi bʼaqilal.
Xa kʼu jeriʼ, ri junam krukʼaj ribʼ rukʼ ri Ajawxel, xa jun uxlabʼxel riʼ rukʼ ri areʼ.
¡Chixanimaj chuwach ri makaj rukʼ achi ixoq! «Ronojel mak che kubʼan jun winaq man kkanaj ta kan pa ri ubʼaqil»; kʼatekʼut ri jun che kmakun rukʼ achi ixoq, chi rukʼ ri ubʼaqil wi kmakun wi.
¿On la man iwetaʼm taj, che ri ibʼaqil jun nimalaj rachoch ri Uxlabʼxel che kʼo iwukʼ ix e waʼ weriʼ are ri Dyos uyaʼom chiwech e ri ibʼaqil qas man iwech ta ri ix?
¡Jeʼ na kʼut, ri ix utzalaj iloqʼik xbʼanik! Nim bʼaʼ chiwilaʼ wi ri Dyos pa ri ibʼaqil!

7

Puwiʼ ri jastaq che xitzʼibʼaj uloq chwech, utz we ri achi man kʼo ta rixoqil.
Kʼatekʼut, chuwach ri itzel kʼaslemal utz che ri achi kʼo rixoqil e ri ixoq kʼo rachajil.
Ri achajilal qas chukʼaslemaj bʼaʼ rukʼ ri rixoqil ri taqal chrij kubʼano e xoqujeʼ jeriʼ chubʼanaʼ ri ixoqilal rukʼ ri rachajil.
Ri ixoqilal man kʼo ta ukowinem puwiʼ ri ubʼaqil, are ri rachajil kʼo ukowinem puwiʼ. Xoqujeʼ, ri achajilal man kʼo ta ukowinem puwiʼ ri ubʼaqil, are ri rixoqil kʼo ukowinem puwiʼ.
Mipaqchiʼj iwibʼ, ri jun chrech ri jun chik, we kiwaj jeriʼ kibʼano, junam uchomaxik chibʼanaʼ, chichomaj jumpaʼ qʼij man kiwukʼaj ta iwibʼ, arech kuyaʼo kixok pa chʼawem rukʼ ri Dyos; kʼatekʼuriʼ, jumul chik junam chiwukʼaj iwibʼ, arech ri kʼaxtokʼ man kupatanij ta ribʼ piwiʼ ix rumal che man kiqʼiʼ ta uqʼilik iwibʼ e kixukoj pa kʼax.
Waʼ we jastaq kinbʼij chiwech riʼ komon uchomaxik kibʼano, man jun taqanik taj.
Sibʼalaj kinwaj weta konojel ri achijabʼ ejeriʼ in jacha ri in; kʼatekʼut, konojel ri winaq kikʼamom chi pa ri Dyos uloq ri jun toqʼobʼ yaʼom chkech: nikʼaj winaq jaljoj ri kibʼantajik, nikʼaj winaq chik jun wi chik ri kikʼaslemal.
Kinbʼij chkech ri man ekʼulkʼuj taj e chkech ri emalkanibʼ chuchuʼibʼ che are utz chkech kekanajik in jacha ri in.
Kʼatekʼut, we man kiqʼiʼo kiqʼil iwibʼ, chixkʼulunoq; are utz riʼ kkʼuliʼ jun chuwach che kuporoj ribʼ.
Chkech ri ekʼulanik, kinbʼij weriʼ, man in taj kinbʼinik, xaneʼ are ri Ajawxel: ri ixoqilal muyaʼ kan ri rachajil
–kʼatekʼut we kuya kan ri areʼ, muloqʼoj jun chik, on chutzirisaj ribʼ rukʼ ri rachajil– e che ri achajilal, muya kan ri rixoqil.
Chkech ri enikʼaj chik, in ri kinbʼin chkech, man are ta ri Ajawxel: we kʼo jun achalaxik che ri rixoqil man kʼo ta ri qakojonik rukʼ e kraj kkanaj rukʼ, mupaqchiʼj ubʼi ri areʼ.
We kʼo jun ixoq che ri rachajil man kʼo ta ri qakojonik rukʼ e kraj kkanaj rukʼ, mupaqchiʼj ubʼi ri areʼ.
Rumal rech, ri achajilal che man kʼo ta qakojonik rukʼ, tyoxrisam chik rumal ri rixoqil, kʼatekʼuriʼ, ri ixoqilal, ri man kʼo ta qakojonik rukʼ, tyoxrisam chik rumal ri rachajil che kʼo qakojonik rukʼ. Weta mat jeriʼ, ri eʼiwalkʼuwaʼl man etyox ta riʼ, kʼatekʼut, ri kamik riʼ, ri eʼareʼ etyoxlaj taq winaq.
We ri jun che man kʼo ta qakojonik rukʼ, are kajawanik che kkijach kibʼ, chkijachaʼ bʼaʼ kibʼ, e weriʼ knʼebʼaʼ are ri achi achalaxik on are ri ixoq achalaxik man kʼo ta chi eʼunukʼum: ri Dyos xixusikʼij ri ix arech kixkʼaslemanik pa riʼ jaʼmaril.
Ri at, at ixoqilal ¿jas awetaʼm we at na riʼ katkolow ri awachajil? e ri at, at achajilal, ¿jas awetaʼm we at na riʼ katkolow ri awixoqil?
Konojel bʼaʼ ri winaq chekanajoq pa ri kikʼaslemal che uyaʼom ri Ajawxel chkech, chekanajoq jeriʼ jacha ri kibʼantajik arechiʼ xesikʼix rumal ri Ajawxel, are waʼ ri taqanik kinchʼik kanoq pa ronojel taq ri Komon Tyox.
¿La kʼo jun che xsikʼixik aretaq chiʼ qʼatom chi ri utzʼumal uwiʼ ri ukowil? Mukamulij bʼaʼ uqʼatik uwiʼ ri ukowil. ¿La kʼo jun che xsikʼixik aretaq majaʼ kqʼatik uwiʼ ri ukowil? Muqʼat bʼaʼ uwiʼ ri ukowil
Man are ta ri qʼatom uwiʼ ukowilal on ri man qʼatom taj ri kʼo nimalaj upatan; ri kʼo upatan are ri ukʼolik e ri ubʼanik ri upixabʼ ri Dyos.
Ronojel winaq chkanajoq pa ri kʼaslemal jawijeʼ xriqitaj wi rumal ri utzij ri Dyos.
¿La at jun ajchakunel patanijel chrech jun ajaw aretaq chiʼ xopan ri Tzij awukʼ? ¡Matok chuchomaxik weriʼ! Kneʼbʼaʼ katkowinik katoʼtajisaj awibʼ, sibʼalaj chatchakunoq jeʼ jas at jun ajchakunel at patajinel chrech jun ajaw.
Rumal rech che ri jun ajchakunel ajpatanijel chrech jun ajaw aretaq chiʼ xopan ri utzij ri Ajawxel rukʼ, ri areʼ riʼ toʼtajisam rumal ri Ajawxel; e ri jun che man kʼo ta puqʼabʼ jun ajaw aretaq chiʼ xopan ri Tzij rukʼ, ri areʼ rajchak ajpatanijel chrech ri Kristo.
Ri ix utz iloqʼik bʼanom! Mixokik ixkajchak ixkipatanijel winaq.
Achalaxik, chikanaj konojel winaq chuwach ri Dyos pa ri kʼaslemal jawijeʼ xriqitaj wi rumal ri Tzij.
Pakiwiʼ ri eqʼapojibʼ ekʼojolabʼ, ri in man kʼo ta jun utzij ri Ajawxel kinbʼij, xuwi kinbʼij jun nutzij in jacha jun winaq, che rumal ri loqʼoqʼebʼal ukʼuʼx ri Ajawxel, in kubʼal kʼuʼx chkiwach ri winaq.
Ri in, kinchomaj, che waʼ weriʼ, utz, rumal ri kʼax chuwachulew, utz chech ri winaq che kkanaj jeriʼ.
Ri at, ¿we kʼo awixoqil? Mapaqchiʼj ubʼi ri areʼ. Ekʼu ri at, ¿We man kʼoʼ awixoqil? Matzukuj bʼaʼ awixoqil.
Kʼatekʼut, we katkʼuliʼk, ri at man katmakun taj: we kkʼuliʼ ri ali man kmakun taj; kʼatekʼut konojel riʼ ri winaq riʼ kkiriq na riʼ ri kʼax pa ri kibʼaqil, e ri in kwaj che weta mat kiriq weriʼ.
Kinbʼij bʼaʼ weriʼ chiwech ixachalaxik: xaq ubʼiʼ waʼ kokʼow ri jastaq. We uchanim riʼ, ri jun che kʼo rixoqil, chkʼasleman bʼaʼ jacha man kʼo taj;
ri nikʼaj che keʼoqʼik chkibʼanaʼ bʼaʼ che man keʼoqʼ taj; ri nikʼaj che kekiʼkotik chkibʼanaʼ bʼaʼ che man kekiʼkot taj; ri nikʼaj che kiloqʼoʼmik chkibʼanaʼ bʼaʼ che man kʼo ta kʼo kukʼ;
ri nikʼaj che jeʼlik ukojik we uqʼinomal we uwachulew kkibʼano, chkibʼanaʼ bʼaʼ che man jeʼlik ta ukojik kkibʼano. Rumal rech che we uwachbʼal we uwachulew riʼ tajin kkʼisik.
Ri in kinwaj weta mat kixmayow ix. Ri achi che man kʼulan taj, are chkmayowoq puwiʼ ri jastaq rech ri Ajawxel, chmayowoq jas ri kubʼano arech kqaj chuwach ri Ajawxel.
Ri achi che kʼulanik are chmayowoq chrech ri jastaq rech ri uwachulew, are chumayaʼ ri jastaq che kqaj chuwach ri rixoqil;
xa jekʼuriʼ uchʼaqapim ribʼ ri ukʼaslemal. Ri ixoq che man kʼo ta rachajil, xoqujeʼ ri ali are chumayaʼ ri jastaq rech ri Ajawxel; are chutzukuj che tyox ubʼantajik ri areʼ pa ri ubʼaqil e pa ri ruxlabʼal. Ri jun che kʼulanik, are chumayaʼ ri jastaq rech we uwachulew, ri jastaq che kqaj chuwach ri rachajil.
Ri in kinbʼij weriʼ chiwech rumal che utzil waʼ chiwech, man xa ta jun kʼaʼm kinkoj chiwech, xane are kinwaj kixinkʼam ubʼi pa ri kʼaslemal e pa ri utzalaj uchapik ximon ibʼ rukʼ ri Ajawxel.
We kʼo jun winaq che pa uchuqʼabʼ ri ukʼaslemal kuchomaj che kkowinik man utz taj ri tajin kubʼano rukʼ ri uchʼabʼ ali, rumal che kʼo pa ri ukʼojolil, chubʼanaʼ bʼaʼ ri rajawaxik kbʼanik: ¡man kmakun ta riʼ, cheʼekʼulun bʼaʼ!
Kʼatekʼut, we kʼo jun chi pa ranimaʼ kraj ukʼamom uqʼabʼ rukʼ chuqʼabʼ, e ri areʼ man kojom ta ukʼuʼxʼ e chi rukʼ ri ukowinem kraj che nim kril wi ri uchʼabʼ ali, ri areʼ xoqujeʼ utz kubʼan riʼ.
Jeʼ nakʼut, ri jun che kkʼuliʼ rukʼ ri uchʼabʼ ali, utz ri kubʼano e ri jun che man kkʼuliʼ ta rukʼ, sibʼalaj utz chi na ri kubʼano.
Ri ixoqilal ximatalik kanajinaq rukʼ ri rachajil pa ronojel ri ukʼaslemal ri areʼ; kʼatekʼut we kkam ri rachajil, ri areʼ kkirtajik, kuyaʼo kkʼuliʼ rukʼ ri jun che kraj ri areʼ, kʼatekʼut, xuwiʼ pa ri ubʼiʼ ri Ajawxel.
Kʼatekʼuriʼ, ri areʼ, nimalaj kiʼkotemal riʼ kkʼojiʼk we kkanaj kanoq jeriʼ jacha ri kinchomaj in. Ri in kinchomaj che xoqujeʼ kʼo wukʼ in ri Ruxlabʼal ri Dyos.

8

Puwiʼ ri tiʼj che kchiʼx chkech ri imolom taq dyos «qonojel ri uj qetaʼm chik, rumal rech che kʼo qanoʼj». Kʼatekʼut, ri noʼjinik kuyaʼ nimal; ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx kuyak wachaj.
We jun winaq kuchomaj che kʼo chi retaʼmabʼal che jun jas uwach, majaʼ kretaʼmaj riʼ, jacha ri rajawaxik kretaʼmaj;
kʼatekʼuriʼ, we kʼo jun winaq kuloqʼoqʼej uwach ri Dyos, ri Dyos xas retaʼm chi uwach we areʼ riʼ.
Puwiʼ ri utijik ri tiʼj che kchiʼx chkech ri emolom taq dyos, ri uj qetaʼm che «jun molom dyos man kʼo ta upatan chuwachulew» e «man kʼo ta chi jun Dyos, xuwi ri Areʼ Jun chi Dyos kʼolik».
Kneʼbʼaʼ keʼokisaxik edyos chikaj e chuwachulew, man qastzij ta riʼ edyos –xa jekʼuriʼ ekʼo sibʼalaj edyoses e sibʼalaj ekʼi ajawxel ekʼollik–,
chqawach ri uj, kʼo xa jun chi Dyos, are ri Tatxel, e chi rukʼ ri areʼ kpe wi ronojel jastaq, e rukʼ ri areʼ tajin kujbʼe wi, e kʼo xa jun chi Ajawxel, Jesus Kristo, rumal ri areʼ kbʼantaj ronojel ri jastaq kʼo choqʼijsaq, xoqujeʼ rumal, uj kʼo uj, e ri uj kujbʼin pa ri ukʼaselamal ri Areʼ.
Kʼatekʼuriʼ, man konojel ta winaq waʼ kʼo kinoʼj chrech weriʼ. Ekʼo nikʼaj winaq waʼ, rumal rech che pa taq ri qʼij kanoq xepe chkiwach ri imolom taq dyos, kʼamaninaq chkech kkitij ri tiʼj kchiʼx chkiwach, xa kʼu jeriʼ tzʼilobʼinaq ri kuxlabʼal eʼareʼ.
Man kʼo ta jun waʼ kujuqetsaj chunaqaj ri Dyos. We man kqatij uj weriʼ, man xa ta rumal riʼ nitzʼ qabʼantajik; kʼatekʼuriʼ we kqatij uj weriʼ, man rumal ta riʼ nim qabʼantajik.
Qas utz rilik chibʼanaʼ, chinaʼaʼ bʼaʼ iwibʼ chukojik ri ibʼantajik che ixtzoqopitalik, arech man jun kʼam bʼaʼ ta chkech ri etuqaʼr winaq e ketzaq rumal weriʼ.
Rumal rech, ri at che kʼo ri anoʼj, katril jun winaq at tʼuyul cho ri mexa pa ri rachoch ri emolom taq dyos; rumal che man kʼo ta uchuqʼabʼ ri ruxlabʼal ri areʼ, ¿la man kuchomaj ta kʼuriʼ che yaʼtal chech kutij ri tiʼj che xchiʼtaj chkech ri emolom taq dyos?
¡Xa jekʼuriʼ, ri anoʼj kukamisaj riʼ ri winaq che ma kʼo ta uchuqʼabʼ, ri achalaxik che xtoqʼobʼisax uwach e rumal areʼ xkam ri Kristo!
E aretaq chiʼ kixmakun jewaʼ chkiwach ri eʼiwachalal, aretaq chiʼ kisoko ri kuxlabʼal che man kʼo ta kichuqʼabʼ, ri ix kixmakunik chuwach kikʼuleʼlaj ri Kristo.
Xa jeʼkʼuriʼ, we xa rumal jun jas uwach, ktzaq ri wachalal, man kʼo ta chi jumul riʼ kintij ri tiʼj, arech man kinya ta bʼe che ktzaq ri wachalal.

9

¿La man intzoqopitalik ta ri in? ¿La man in jun taqoʼnel ta ri in? ¿La man wilom ta ri in ri Jesus Qajawxel? ¿La man ix taj ix nuchak pa ri Ajawxel?
We chkiwach enikʼaj chik, ri in man in taqoʼnel taj, chiwach ix, ri in, in jun taqoʼnel, rumal rech che ri ix, pa ri Ajawxel itʼiqom ri jetaq nuchak,
e are kʼu waʼ ri tobʼal wech chkiwach ri kkibʼan qʼatojtzij panuwiʼ.
¿La man yaʼtal ta chqech uj che kujwaʼik e kujqumunik?
¿La man yaʼtal ta chqech uj che kʼo jun ajkojonel qixoqil jeriʼ jacha ri enikʼaj etaqoʼnelabʼ chik e jeriʼ jacha ri erachalal ri Ajawxel e jacha ri Sefas?
¿On xaq xuwiʼ chqech ri uj, ri in e ri Bʼernabʼe, man yaʼtal ta chqech che man kujchakun taj?
¿Jachin jun kbʼe pa chʼoʼj, kʼatekʼuriʼ, kutojbʼej ribʼ xas rukʼ upwaq areʼ? ¿Jachin ktikow jun tikbʼal uva kʼatekʼuriʼ man kutij ta uwach? ¿Jachin kyuqʼun chkech jupuq awaj kʼatekʼuriʼ man kutij ta ri uwaʼl kituʼ ri jupuq awaj?
¿La xaq utzij winaq weriʼ? on ri pixabʼ ¿la man kubʼij taj xoqujeʼ weriʼ?
Jeʼ nakʼut, pa ri upixabʼ ri Moʼises tzʼibʼatalik: «Makoj uchimal utzaʼm ri wakax che kubʼan yoqʼoj triko». ¿La kchoman ri Dyos chrech ri wakax?
¿La man paqawiʼ ta ri uj kchʼawik? Jeʼ nakʼut, weriʼ tzʼibʼatalik rumal qech uj: ri jun che kuchʼol ri ulew, rajawaxik che kubʼan ri chʼoloj rukʼ eyeʼbʼal, kʼatekʼuriʼ ri jun che kupachʼlej ri triko, kupachʼlej rukʼ eyeʼbʼal che kʼo re riʼ ri areʼ kuriq ubʼik.
Ri uj we xqabʼan ri awex iwukʼ ix rukʼ ri jastaq che rech ri uxlabʼal, ¿la nim kʼuriʼ chiwach che kqamol chixoʼl ri jastaq rech ri uwachulew?
We ekʼo nikʼaj chik che kiyaʼom piwiʼ ix we pixabʼ riʼ, ¿la man are ta kʼu nim ri qech uj chuwach ri kech areʼ? Kʼatekʼuriʼ, ri uj, man xqakoj ta chkiwach ri winaq we jun pixabʼ riʼ. Xaneʼ ronojel jas uwach kqakuyu, arech ri uj, man kʼo ta jun kʼax kqabʼan chrech ri Utzalaj Utzij ri Kristo.
¿La man iwetaʼm taj, che ri eʼajchakibʼ chrech ri nim rachoch ri Dyos chi kʼo ri kipwaq che rech ri nim rachoch ri Dyos? ¿La man iwetaʼm taj che ri kechakun cho ri tabʼal ekebʼ riʼ chrij ri jastaq rukʼ ri tabʼal?
Xa jeʼkʼuriʼ, ri Ajawxel taqaninaq chkech ri kkiya ubʼixik ri Utzalaj Tzij, rukʼ ri Utzalaj Tzij riʼ kiwaʼ wi ri eʼareʼ.
Kʼatekʼuriʼ, ri in, man nukojom ta we pixabʼ riʼ chkiwach ri winaq, e man kintzʼibʼaj ta weriʼ arech jeriʼ kbʼan chwech ri in; are nim waʼ ri kamikal chuwach waʼ weriʼ. Man kʼo ta jun winaq riʼ kkamisan ri nuqʼijil in.
Rumal rech che chwech ri in chi rajawaxik wi che kinya ubʼixik ri utzalaj Tzij, man xa ta rumal nuqʼijil; jeʼ nakʼut, itzel waʼ chwech ri in we man kinya ubʼixik ri Utzalaj Tzij!
We xaq kinbʼan we chak riʼ xaq pa wech wi ri in, kuyaʼ na kʼuriʼ che kinchʼaʼ ri utojbʼalil; weta mat jeriʼ, jun chak na kʼuriʼ che xa yaʼom chwech.
¿Jas kʼuriʼ ri utojbʼalil ukʼaxel? Are weriʼ ri utojbʼalil: kinya ubʼixik ri Utzalaj Tzij, kʼatekʼuriʼ, man kʼo ta pwaq kinkʼamo, man kinkoj ta chkiwach ri winaq ri pixabʼ che uyaʼom kinkojo rumal ri Utzalaj Tzij.
Jeʼ nakʼut, ri in, in tzoqopitalik chkiwach nimalaj konojel, kʼatekʼuriʼ, in pataninel kech konojel winaq arech keʼinchʼak ekʼi taq winaq.
Xinbʼan wibʼ in ajjudiʼo kukʼ ri eʼajjudiʼo arech keʼinchʼak ri eʼajjudiʼo; kukʼ ri winaq che erech ri pixabʼ ri in in rech ri pixabʼ –knʼebʼaʼ ri in man in rech ta pixabʼ– arech ri in keʼinchʼak ri winaq che erech ri pixabʼ.
Xinbʼan wibʼ in jun winaq che man kʼo ta ri pixabʼ wukʼ –ri in che kʼo jun Pixabʼ wukʼ che rech ri Dyos rumal rech che ri Pixabʼ kʼo wukʼ, rech ri Kristo– arech ri in, keʼinchʼak ri winaq che man kʼo ta ri pixabʼ kukʼ.
Ri in man kʼo ta nuchuqʼabʼ, xintuqeʼrisaj wibʼ kukʼ ri etuqeʼr winaq arech ri in keʼinchʼak ri etuqeʼr winaq. Ri in xinbʼan wibʼ jeʼ ejas konojel winaq arech, kneʼbʼaʼ rukʼ kʼax keʼinkol enikʼaj winaq.
Kʼatekʼuriʼ, ronojel weriʼ, ri in kinbʼano rumal ri Utzalaj Tzij arechaʼ ri in, kʼo ri chʼaqap wech.
¿La man iwetaʼm taj che aretaq chiʼ kexikʼinik pa ri etzʼanbʼal, konojel anaqil kexakʼinik, kʼatekʼuriʼ xa jun kriqowik, xa jun kkʼamowik ri kchʼakik? aninaqil chixxakʼin bʼaʼ arech ri ix kixchʼakanik.
Ri eʼajetzʼanelabʼ pa ri ketzʼanbʼal enimaʼq winaq kkiqʼil kibʼ che ronojel jastaq; kʼatekʼuriʼ, ri eʼareʼ xa rumal che kkaj kkichʼak jun ukeʼt kijolom che kqʼayik, kʼatekʼuriʼ, ri uj rumal jun che man kqʼay taj.
Xa jekʼuriʼ, ri in aninaqil kinxikʼinik, ri in man kinbʼe ta riʼ weta mat wetaʼm jawiʼ kinbʼe wi; kʼatekʼuriʼ, man xaq ta kinxikʼinik xaq jeriʼ.
Xane kinbʼan kʼax chrech we nubʼaqil e kinkoj pa chak; rumal che ri in xinya ubʼixik ri Utzalaj Tzij chkech ri enikʼaj chik, e weneʼ man utz taj kineʼeloq.

10

Achalaxik, ri in man kinwaj taj che ri ix mat iwetaʼm, che ri eqanan qatat konojel xekʼojiʼ chuxeʼ ri sutzʼ konojel xeqʼax pa ri polow,
konojel xbʼan kiqasnaʼ pa ri sutzʼ e pa ri polow rumal ri Moʼises,
konojel junam xkitij ri uxlabʼxel wa,
e konojel xkiqumuj ri uxlabʼxel ukʼya rumal rech che xequmunik chi pa ri jun uxlabʼxel abʼaj che xerachiʼlaj, kʼatekʼut, ri jun abʼaj riʼ, are ri Kristo.
Kʼatekʼuriʼ, we winaq man konojel taj eʼutz chuwach ri Dyos, rumal kʼuwaʼ ri kibʼaqil epopoj kanoq pa ri tzʼinalik ulew.
Xbʼantaj weriʼ rech jun kʼambʼal noʼj chqech ri uj arech man kqaj ta ri itzel jacha ri xkaj ri eʼareʼ.
Mixqʼijlanik chkech emolom taq dyos jacha kkibʼan ejujun chkech eʼareʼ, tzʼibʼatalik kʼut pakiwiʼ: «Ri winaq xetʼuyiʼ chrech ri waʼim e chrech ri qumunem, kʼatekʼuriʼ kewaʼlajik chech ri etzʼanem».
Xoqujeʼ maqabʼan ri itzel kʼaslemal rukʼ achi ixoq jacha xkibʼan nikʼaj chkixoʼl eʼareʼ; kʼatekʼuriʼ, e 23.000 xekamik chi pa jun qʼij.
Maqataqchiʼj ri Ajawxel chrech makaj jeriʼ jas xkibʼan ejujun chkixoʼl ri eʼareʼ; kʼatekʼuriʼ xekam kumal taq ri kumatz.
Mixwixwatik jacha xkibʼan ejujun chkixoʼl ri eʼareʼ, kʼatekʼuriʼ xekamisax ubʼik rumal ri kamisanel.
Waʼ weriʼ xpe chkij jacha jun kʼambʼal noʼj, e tzʼibʼatalik kanoq arech ri uj kqetaʼmaj che naqaj uj kʼo wi che ri ukʼisbʼalil ri uwachulew.
Xa jekʼuriʼ, ri jun che kʼo uqʼijil rumal rech che kuchomaj che chi takʼal wi ri areʼ, chuxibʼij bʼaʼ ribʼ chrech we ktzaqik.
Man nim ta ri ikʼamjanik pa ri makaj xbʼan chiwech chuwach ri taqal chrij jun winaq. Man kukʼex ta utzij ri Dyos; ri areʼ man kuya ta bʼe riʼ arech ri ix kixkʼamjex pa ri makaj che nim chi na chuwach ri ichuqʼabʼ; xa rukʼ ri kʼax riʼ kuya na riʼ chiwech ri jastaq uwach arech ri ix kixpe uloq chi rukʼ ri areʼ e rukʼ ri ichuqʼabʼ, arech kixkowin che uqʼiʼik ri kʼamjanik.
Rumal kʼu weriʼ, ix loqʼalaj taq winaq, chixanimajoʼq chuwach ri emolom taq ajawxel.
Kinbʼij weriʼ chiwech ix winaq nim iwetaʼmaʼbʼal, ri ix, chibʼanaʼ qʼatojtzij puwiʼ we jastaq che kinbʼij chiwech.
Ri pajbʼal amajaʼ che kqatewchiʼj ri uj, ¿la man nimalaj ukʼaʼnik ibʼ taj rukʼ ri ukikʼel ri Kristo? Ri kaxlanwa che kqapir uj, ¿la man nimalaj ukʼaʼnik ibʼ taj rukʼ ri ubʼaqil ri Kristo?
Rumal rech che kʼo xa jun kaxlanwa, qonojel xa uj jun bʼaqilal, rumal rech che qonojel kʼo qech chrech we jun chi kaxlanwa riʼ.
Qas chiwilampeʼ, ri Israʼel che rech we uwachulew riʼ. Ri eʼareʼ che kkitij kech rukʼ ri tabʼal toqʼobʼ. ¿La man kʼo ta ri nimalaj ukʼaʼnik ibʼ rukʼ ri tabʼal?
¿Jas kʼu kubʼij weriʼ? ¿La che ri tiʼj che kchiʼx chkech ri emolom taq dyos are nim chqawach? ¿on eʼareʼ enim chqawach ri emolom taq dyos?
Waʼ weriʼ chkech ri kʼaxtokʼ kchiʼx wi, man che ta ri Dyos kchiʼx wi. E ri in, man kinwaj taj che ri ix nimalaj ukʼaʼnik kibʼan kukʼ ri jetaq Kʼaxtokʼ.
Man kuya taj kixqumun pa ri pajbʼal amajaʼ rech ri Ajawxel e pa ri pajbʼal amajaʼ kech ri ekʼaxtokʼ; ri ix, man kuya taj che ix kʼo cho ri umexa ri Ajawxel e cho ri kimexa ri ekʼaxtokʼ.
On ¿la xa are kqaj uj che ri Ajawxel kqaj pa ri achixom? ¿La are puch nim qachuqʼabʼ chuwach ri areʼ?
«Ronojel jastaq uwach yaʼtalik kbʼanik»; kʼatekʼuriʼ, man ronojel taj utz che kbʼanik. «Ronojel jastaq uwach yaʼtalik kbʼanik»; kʼatekʼuriʼ man ronojel taj kuyak uwach ri Komon Tyox.
Mutzukuj jun winaq xuwi ri utzilal chech ri areʼ, xaneʼ are chtzukux bʼaʼ ri utzilal chkech ri enikʼaj chik.
Chitijaʼ ronojel jastaq che kkʼayix pa ri kʼayibʼal, xaq bʼaʼ miqʼil iwibʼ rumal taq ri ichomanik;
rumal rech che ri uwachulew e ronojel ri jastaq che kʼo chuwach, rech ri Ajawxel.
We jun winaq che man kʼo ta ukojonik, kixusikʼij pa waʼim, kʼatekʼuriʼ ri ix kiwaj kixbʼe rukʼ, chitijaʼ bʼaʼ ronojel ri kyaʼ chiwech, miqʼil iwibʼ che ri wa rumal ri ichomanik pa iwech wi.
Kʼatekʼuriʼ, we kʼo jun winaq kubʼij chiwech: «Weriʼ xkamisaxik rech tabʼal toqʼobʼ», mitij bʼaʼ we wa riʼ rumal rech ri jun winaq che xuya ubʼixik weriʼ chiwech e rumal ri ichomanik ix pa iwech wi.
Aretaq chiʼ kinbʼij weriʼ man are ta kinbʼij ri ichomanik ix pa iwech wi, xaneʼ are kinbʼij ri uchomanik ri jun chik pa rech wi; ¿la kinximitajik puch ri in che in- tzoqopitalik, rumal ri uchomanik pa rech wi jun winaq chik?
We ri in kintij jun jas uwach, kʼatekʼuriʼ kinmaltyoxij, ¿jas kʼuche kbʼan kʼax chwech rumal ri jas uwach xintijo che xinmaltyoxij?
Ri ix, we kixwaʼik, on kixqumunik on xaq jun jas uwach chik kibʼano, ronojel chibʼanaʼ rech uqʼijil ri Dyos.
Mibʼan bʼaʼ kʼax chkech ri eʼajjudiʼo, chkech ri eʼajgriʼego, chkech ri eʼukomon ri Dyos,
jacha ri in che kinkoj nuchuqʼabʼ arech in utz chkiwach konojel ri winaq, man are ta kintzukuj ri utzilal chwech in, xane are kintzukuj ri utzilal kech esibʼalaj winaq arech kekoltajik ri eʼareʼ.

11

Chibʼanaʼ bʼaʼ jacha kinbʼan ri in, che kinbʼano jacha ri Kristo.
Nim kixinwil wi, rumal rech che chi pa ronojel jas uwach ri ix kininaʼtisaj, kʼatekʼuriʼ ikʼolom ri pixabʼ jeriʼ jas uyaʼik xinya in chiwech.
Xa jekʼuriʼ, ri in kwaj kiwetaʼmaj ix weriʼ: ri ujolom uloq ri achi are ri Kristo e ri ujolom uloq ri ixoq are ri achi e ri ujolom uloq ri Kristo are ri Dyos.
Ronojel achi che kchʼaw rukʼ ri Dyos on che kuqʼaxej utzij ri Dyos e nim uwiʼ kʼolik, tajin kretzelaj uwach ri ujolom.
Ronojel ixoq che kchʼaw rukʼ ri Dyos on che kuqʼaxej utzij ri Dyos, kʼatekʼuriʼ, man chʼuqatal ta ri ujolom, tajin kretzelaj ri ujolom; kjunamatajik che ri areʼ tol ujolom, man kʼo ta uwiʼ.
¡We jun ixoq man kuchʼuq ta ujolom, chi chusokaj ubʼi ri uwiʼ! Kʼatekʼuriʼ, we kʼixbʼal chrech jun ixoq che tol ujolom, chuchʼuquʼ bʼaʼ ri ujolom.
Ri achi man rajawaxik taj kuchʼuq ri ujolom rumal rech che ri areʼ, are uwachbʼal e uqʼijil ri Dyos; e ri ixoq uqʼijil ri achi.
Ri achi man rukʼ ta ri ixoq elenaq wi, xaneʼ are elenaq ri ixoq rukʼ ri achi;
man xkʼiysax ta ri achi rumal toqʼobʼisabʼal uwach chech ri ixoq, xaneʼ xkʼiyisax ri ixoq rumal toqʼobʼisabʼal uwach chech ri achi.
Rumal kʼu waʼ weriʼ, rajawaxik che ri ixoq kuchʼuq ri ujolom kʼutbʼal kech ri eʼanjelibʼ.
Xa kʼujeriʼ, pa ri Ajawxel, ri ixoq chi kʼo wi rukʼ ri achi, e ri achi xas rukʼ wi ri ixoq;
rumal nakʼut che ri ixoq xesaxik uloq rukʼ ri achi, xoqujeʼ ri achi rukʼ ri ixoq kaʼlax wi, kʼatekʼuriʼ ronojel petinaq uloq chi rukʼ wi ri Dyos.
Chibʼanaʼ bʼaʼ qʼatojtzij chi pa iwech wi ri ix. ¿La utz kʼuriʼ che ri ixoq kchʼaw rukʼ ri Dyos man chʼuqtal ta ujolom?
¿La man kʼukʼut ta ri uwachulew chqawach che kʼixbʼal chrech ri achi we kʼo nim uwiʼ,
kʼatekʼuriʼ, weriʼ are uqʼijil ri ixoq aretaq chiʼ kʼo nim uwiʼ? Xa ne jekʼuwaʼ, ri uwiʼ xyaʼtaj chrech ri ixoq arech chʼuqubʼal ujolom.
Kʼatekʼuriʼ, we kʼo jun winaq kraj kutzalijisaj uwach we tzij riʼ, chiwetaʼmaj bʼaʼ che weriʼ man je ta waʼ qapixabʼ, xoqujeʼ man je ta waʼ ri upixabʼ ri Komon Tyox rech ri Dyos.
Kʼatekʼuriʼ, aretaq chiʼ kinya we pixabʼ riʼ, man nim taj kixinwil wi, rumal rech che ri mulin ibʼ kibʼano man kuya ta utzil chiwech, xaneʼ xa rech itzel chiwech.
Rumal rech che kbʼixik, che aretaq chiʼ kimulij iwibʼ kʼo chʼoʼj chixoʼl, kʼatekʼuriʼ, ri in kinkojo weriʼ.
Rajawaxik ri chʼoʼj chixoʼl arech keqʼalajanik jachin ri eʼutz taq winaq chixoʼl.
Aretaq chiʼ kimulij iwibʼ, man kitij taj ri waʼim rech ri Ajawxel.
Rumal rech, che aretaq chiʼ ri ix, ix kʼo cho ri mexa, iwonojel are nabʼe kitij iwa chijujunal, kʼatekʼuriʼ, kʼo winaq knumik aretaq chiʼ, jun chik kqʼabʼarik.
¿La man kʼo ta iwachoch ix arech kixwaʼik e kixqumun chilaʼ? on ¿la kiwetzalaj ri ix uwach ri Ukomon Tyox ri Dyos e kiwaj kiwesaj kikʼixbʼal ri winaq che man kʼo ta kijastaq? ¿Jas kʼu kinbʼij na chiwech? ¿La xa nim kixinwil wi? ¡Puwiʼ weriʼ, man nim taj kixinwil wi!
Rumal rech, che ri in xas rukʼ wi ri Ajawxel xinkʼam wi
e aretaq chiʼ xbʼantajik ri maltyoxinik xupiro e xubʼij: «Are waʼ ri nubʼaqil iwech ri ix. Chibʼanaʼ bʼaʼ weriʼ naʼtisabʼal wech ri in».
Kʼatekʼuriʼ, aretaq chiʼ xbʼantaj ri waʼim, xukʼam ukoq ri jun pajbʼal amajaʼ, kʼatekʼuriʼ xubʼij: «We pajbʼal amajaʼ riʼ are waʼ ri kʼakʼ chapbʼalqʼabʼ pa ri nukikʼel; ronojel taq mul aretaq chiʼ kitij na ix, chibʼanaʼ bʼaʼ naʼtisabʼal wech ri in».
Ronojel mul, aretaq chiʼ ri ix kitij na we kaxlanwa riʼ e kixqumun na pa we pajbʼal amajaʼ riʼ, ri ix tajin kiya ubʼixik ri ukamikal ri Ajawxel chuxeʼ kanoq qas kʼateʼ na kpe ri areʼ.
Kʼatekʼuriʼ, ri jun che man utz taj e kutij ri kaxlanwa on kqumun pa ri pajbʼal amajaʼ rech ri Ajawxel, kbʼan na qʼatojtzij riʼ puwiʼ rumal ri ubʼaqil e ri ukikʼel ri Ajawxel.
Ronojel winaq chunikʼoj bʼaʼ ribʼ, kʼatekʼuriʼ chutijaʼ bʼaʼ we kaxlanwa riʼ e chqumun bʼaʼ pa we pajbʼal amajaʼ riʼ;
rumal rech che jachin ri kwaʼik e kqumunik chrech ri Ubʼaqil ri Kristo, e man kupachij ta rij xas areʼ kutijo e kuqumuj ri qʼatojtzij chrij ri areʼ.
Rumal kʼu waʼ weriʼ, ekʼo sibʼalaj eyawabʼibʼ e sibʼalaj echʼokmaʼy chixoʼl, kʼatekʼuriʼ ekʼi ri kekamik.
Weta kqil uj ri qachuqʼabʼ man kbʼan ta qʼatojtzij waʼ paqawiʼ.
Kʼatekʼut, rumal ri uqʼatojtzij kubʼan paqawiʼ, ri Ajawxel kukʼajisaj qawach, arech man kubʼan ta aʼatojtzij ri uwachulew paqawiʼ ri uj.
Xa kʼujeriʼ, ix wachalal, aretaq chiʼ kimulij iwibʼ chuxeʼ kan ri wa, chiweyeʼj bʼaʼ iwibʼ.
We kʼo jun winaq knumik, chwoʼq bʼaʼ cho rachoch, arech ri ix man kimulij ta iwibʼ rech jun qʼatojtzij piwiʼ. Kʼatekʼuriʼ ri nikʼaj jastaq uwach chik, kʼateʼ kinwil na riʼ aretaq chiʼ kinopan iwukʼ.

12

Puwiʼ taq ri utoqʼobʼ ri Uxlabʼxel; ix wachalal, man kwaj taj kixinwilo che ix kʼo pa ri qʼequʼm.
Aretaq chiʼ majaʼ kixkojon ri ix, iwetaʼm che ri ix sibʼalaj xixbʼe chkiwach ri ejoʼs taq dyos che man kechʼaw taj.
Rumal kʼu waʼ weriʼ, kinbʼij chiwech: Man kʼo ta jun winaq che kchʼaw rukʼ ri Ruxlabʼal ri Dyos, kuyaʼo kubʼij: «Kamisaxoq ri Jesus», kʼatekʼuriʼ, man kʼo ta jun winaq kkowinik kubʼij: «Ajawxel ri Jesus», we man kʼo ta ri areʼ rukʼ ri Tyoxlaj Uxlabʼxel.
Kʼo kʼi taq uwach ri utoqʼobʼ ri Uxlabʼxel, kʼatekʼut xas xa jun chi Uxlabʼxel;
kʼi kiwach ri eʼajchakibʼ pa ri Komon Tyox, kʼatekʼut xa jun chi Ajawxel;
kʼi taq ri chak, kʼatekʼut xa jun chi Dyos che kchakun pa ronojel winaq.
Pa ronojel winaq kukʼut wi ribʼ ri Uxlabʼxel rech utzil chech ri komon utzil.
Ri Uxlabʼxel, kuya chrech jun winaq ri tzij rech noʼjbʼal, chrech jun winaq chik kuya jun tzij rech etaʼmabʼal pa ri xa jun Uxlabʼxel,
chrech jun winaq chik kuya ri kojonik pa ri xa jun chi Uxlabʼxel; chrech jun winaq chik kuya ri toqʼobʼ arech kkunan ri areʼ pa ri xa jun chi Uxlabʼxel;
chrech jun chik kuya ri chuqʼabʼ arech kubʼan ri areʼ jujun taq maybʼal; chrech jun chik kuya ri toqʼobʼ arech kubʼan qʼaxal utzij ri Dyos; chrech jun chik kuya ri kowinem ubʼanik qʼatojtzij puwiʼ ri Uxlabʼal; chrech jun chik kuyaʼ kubʼij kʼi uwach taq tzij, chech jun chik kuya ri toqʼobʼ arech ri areʼ kuchʼobʼo ri ubʼixkal we taq tzij riʼ.
Kʼatekʼut, ronojel weriʼ, are ri Uxlabʼxel kbʼanowik, kuya taq ri utoqʼobʼ chkech konojel winaq jacha uyaʼik kraj ri areʼ.
Jacha ri bʼaqilal xa junam, xa jun, kʼatekʼut, kʼo kʼi utzʼaqatil jeʼ nakʼut ronojel ri utzʼaqatil bʼaqilal; ronojel utzʼaqatil jun bʼaqilal kubʼano; jacha weriʼ, xoqujeʼ jewaʼ ri Kristo.
Jeʼ nakʼut, ri uj, xa pa jun Uxlabʼxel xqakʼam wi ri Qasnaʼ, arech xa jun bʼaqilal kqawoko, ri uj judiʼos on ri uj griʼegos, ri uj ajchakibʼ on ri uj ajawibʼ; e chi nimalaj qonojel qakʼamom, ujqumuninaq pa jun chi Uxlabʼxel.
Xoqujeʼ, ri bʼaqilal, man kʼo ta xaq jun utzʼaqatil, xane kʼi ri utzʼaqatil kʼolik.
Weta kubʼij ri aqanaj: «Rumal rech che ri in, man in qʼabʼ taj, ri in man in bʼaqilal taj», rukʼ kʼuwaʼ we tzij riʼ, ri areʼ chi kʼo wi riʼ pa ri bʼaqilal.
Kʼatekʼuriʼ, weta kubʼij ri xikinaj: «Rumal rech che ri in man in woqʼochaj taj, ri in man in kʼo ta pa ri bʼaqilal», xoqujeʼ, rukʼ we tzij riʼ, ri are chi kʼo wi riʼ pa ri bʼaqilal.
Weta xaq bʼaqʼwach ronojel ri bʼaqilal, ¿jawiʼ ri utanabʼalil ri xikinaj? Weta xaq xikinaj ronojel ri bʼaqilal, ¿jawiʼ kʼut kkanaj kan wi ri siqinik?
Kʼatekʼut, ri Dyos, xukoj taq ri utzʼaqatil pa ronojel ri bʼaqilal jacha ri xraj ri areʼ.
Weta ronojel xaq jun uwach utzʼaqatil, ¿jawiʼ kʼu riʼ kʼo wi ri bʼaqilal?
Xa jekʼuriʼ, kʼo kʼi utzʼaqatil, kʼatekʼut xa jun chi bʼaqilal.
Ri bʼaqʼwach man kuya taj kubʼij chrech ri qʼabʼaj: «Man at rajawaxik ta chwech in», xoqujeʼ ri jolomaj man kuya taj kubʼij chrech ri taq aqanaj: «Man ix rajawaxik ta chwech ri in».
Kʼatekʼuriʼ, ri taq utzʼaqatil ri bʼaqilal che rilik che man kʼo ta uchuqʼabʼ, xas rajawaxik wi chqech;
kʼatekʼuriʼ, ri utzʼaqatil ri bʼaqilal che kqetzelaj uwach ri uj, are ne kqaya nimalaj uqʼijil, kʼatekʼuriʼ ri utzʼaqatil ri qabʼaqil che nimalaj kujkʼix chrech, are ne jeʼlik taq uchʼuqik kqabʼano,
rumal che ri nimalaj taq utzʼaqatil ri qabʼaqil man kʼo ta jeʼlik taq jas uwach rajawaxik chrech. Kʼatekʼut, ri Dyos, kukoj ri bʼaqilal arech are kuya nim uqʼijil ri jetaq utzʼaqatil che man kʼo ta uqʼijil,
arech man kʼo ta jachʼow ibʼ pa ri bʼaqilal, xaneʼ are ri jetaq tzʼaqatil kkikʼut jun utzalaj ukʼaʼn ibʼ ri jun rukʼ ri jun chik.
¿La kʼax kʼo jun utzʼaqatilal ri bʼaqil? Ronojel ri utzʼaqatilal kʼax ekʼo rukʼ. ¿La kʼo uqʼijil jun utzʼaqatilal ri bʼaqil? Ronojel ri utzʼaqatilal kekiʼkot rukʼ.
Jeʼ nakʼuriʼ, ri ix, ix ubʼaqil ri Kristo e iwonojel ix, ix jun utzʼaqatil.
Kʼatekʼuriʼ, ri xeʼukojo ri Dyos pa ri Komon Tyox, are nabʼe ekʼo ri etaqoʼnelabʼ, pa ukabʼ ekʼo ri qʼaxal utzij ri Dyos, pa urox ekʼo ri ajtijabʼ... Kʼatekʼuriʼ are kbʼe chi ukoq ri jetaq mayibʼal, ri jetaq toqʼobʼ rech kunanik, ri toʼbʼnik ri qʼatbʼaltzij ri jetaq kʼi uwach chʼabʼal.
¿La iwonojel puch, ix taqoʼnelabʼ? ¿La iwonojel puch, ix qʼaxal utzij ri Dyos? ¿La iwonojel puch ix ajtijabʼ? ¿La iwonojel puch kixkowinik kibʼan taq mayibʼal?
¿La iwonojel puch kʼo ri toqʼobʼ rech kunanik iwukʼ? ¿La iwonojel kixchʼaw pa taq ri chʼabʼal? ¿La iwonojel kixkowin che ri uchʼobʼik we chʼabʼal riʼ?
¡Are sibʼalaj chiwaj ri nimaʼq utzalaj taq toqʼobʼ! Kʼatekʼuriʼ, ri in kinkʼut na chiwach jun bʼe che are nim chuwach ronojel bʼe.

13

Puneʼtaneʼ kinchʼaw na pa ronojel uwach chʼabʼal kech ri winaq e kech ri eʼanjelibʼ, we man kʼo ta ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx wukʼ, ri in xaq in jun qʼan chʼichʼ riʼ che ktzaninik on in jun kampana riʼ che kxojinik.
Puneʼtaneʼ kʼo ri toqʼobʼ wukʼ rech ri qʼaxebʼal utzij ri Dyos e wetaʼm ronojel taq ri kʼutalik taq jastaq e ronojel taq ri etaʼmabʼal kneʼbʼaʼ kʼo ri tzʼaqatalaj kojonik wukʼ, che kkowin che ukʼamik ubʼik ri jetaq juyubʼ, kʼatekʼut, ri in, we man kʼo ta ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx wukʼ, ri in man kʼo ta jun wuxik riʼ.
Kneʼbʼaʼ kinya ronojel ri jastaq wech chkech ri emolonel, e kinjach we nubʼaqil pa ri ujuluwqʼaqʼ, we ri in man kʼo ta loqʼoqʼebʼal kʼuʼx wukʼ, weriʼ, man kʼo ta jun utzil kubʼanaʼ chwech.
Ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx kʼo uchʼuchʼujal ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx kpatanijik; man kurayij ta uwach ri jastaq rech ri jun chik; ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx man kunimarisaj ta wi ribʼ, man nimal taj kubʼano;
man kubʼan ta ri etzelal, man utzil taj rech areʼ kutzukuj, man kkʼanar taj, man kuchʼaʼ ta ri etzalal;
man kkiʼkot ta chuwach ri man sukʼ taj, are kkiʼkot chuwach ri saqalaj tzij.
Ronojel mak kusacho, kkojon chrech ronojel, ronojel kreʼyej, ronojel kukuyu.
Ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx man kʼo ta ukʼisik. E kʼu ri qʼaxebʼal utzij ri Dyos ksach na uwach. E kʼu ri jetaq chʼabʼal kmemerik na riʼ. E kʼu ri etaʼmabʼal ksach na uwach riʼ.
Rumal rech che xa jubʼiq ri qetaʼmabʼal, xoqujeʼ xa jubʼiqʼ ri qʼaxebʼal utzij ri Dyos qukʼ.
Kʼatekʼut, aretaq chiʼ kpe na ri qas tzʼaqat, ksach na uwach riʼ ri xa jubʼiqʼ.
Aretaq chiʼ ri in, in akʼal, ri in kinchʼawik jacha jun akʼal, kinchomanik jacha jun akʼal; kinwil ri jastaq jacha rilik kubʼan jun akʼal; aretaq chiʼ ri in, in jun achi chik, xinya kan ronojel ri walkʼalil.
Rumal rech, che kamik riʼ, ri uj xa pa jun ilbʼal kujkaʼy wi, pa ri kʼuʼtalik, kʼatekʼut, pa ri chweʼq kabʼij kujkaʼy riʼ chrech ri woqʼochaj rukʼ woqʼochaj. Kamik riʼ, ri in xa jubʼiqʼ wetaʼm; kʼatekʼut, chweʼq kabʼij ri in kinwetaʼmaj uwach riʼ ri Areʼ jacha retaʼmaxik nuwach chuwach ri areʼ.
Kamik riʼ kʼaslik ri kojonik, ri eyeʼbʼal e ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx, are wa we oxibʼ jastaq riʼ, kʼatekʼut ri nim chuxoʼl we oxibʼ riʼ, are ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx.

14

Chitzukuj ri loqʼoqʼebʼal kʼuʼx; kʼatekʼut xoqujeʼ chiwaj ri taq usipanik ri uxlabʼal, e are nimalaj chiwaj nabʼe ri qʼaxebʼal utzij ri Dyos.
Rumal rech, che ri jun che kchʼaw pa taq ri chʼabʼal, man keʼutzijoj ta ri winaq, xaneʼ are kutzijoj ri Dyos; xa jekʼuriʼ man kʼo ta jun winaq kchʼobʼow ri tzij: pa ri Uxlabʼal kubʼij nikʼaj kʼuʼtalik taq jas uwach.
Kʼatekʼut, ri jun che kuqʼaxaj utzij ri Dyos kchʼaw kukʼ ri winaq arech kuyak ri komon, arech kukʼut ri utz bʼe, e kuya ri chuqʼabʼ.
Ri jun che kchʼaw pa taq ri chʼabʼal chi are kuyak ribʼ areʼ, ri jun che kuqʼaxaj utzij ri Dyos kuyak ronojel ri komon.
Jeʼ nakʼut, ri in, kinwaj che iwonojel kixchʼaw pa taq chʼabʼal; kʼatekʼut, are nabʼe kinwaj che are kiqʼaxaj ri utzij ri Dyos. Rumal rech che ri jun winaq che kuqʼaxaj utzij ri Dyos, are nim na ubʼantajik chuwach ri kchʼaw pa taq ri chʼabʼal, xuwi neʼ we ri areʼ kuqʼalajisaj ri ucholaj ri tzij arech kuyak ri Komon Tyox.
Kʼatekʼuriʼ, kamik riʼ ri ix achalaxik, weta ri in kinbʼe pa ri ikomon kʼatekʼuriʼ kinchʼaw chiwech pa taq chʼabʼal, ¿jas kʼu utzil riʼ kukʼam uloq weriʼ chiwech, we ri nutzij man kuya ta jun qʼalajisanik chiwech, on man kuya ta jun inoʼj, on jun qʼaxebʼal utzij Dyos, on jun kʼutbʼal?
Jewaʼ kkʼulmataj rukʼ taq ri qʼojom, ri suʼ on ri tun; we man kuqʼojomaj ri roqʼibʼal. ¿Jas retaʼmaxik kkibʼan ri winaq ri roqʼibʼal ri suʼ on jas roqʼibʼal ri tun?
Kʼatekʼuriʼ, we ri rukʼa wakax man qas ta utz ri roqʼibʼal kresaj, ¿jachin kʼu kusukʼumaj ribʼ riʼ chuxeʼ kan ri chʼoʼj?
Xoqujeʼ ri ix, we ri iwaqʼ man kresaj ta jun utz tzij, ¿jas retaʼmaxik kkibʼan ri winaq ri jas taq uwach kibʼij ix? Xa junam riʼ rukʼ che ri ix kixchʼaw pa kyaqiqʼ chikaj.
Pa ri uwachulew kʼo kʼi taq uwach chʼabʼal, e man kʼo ta jun che mata kʼo ucholajil.
We ri in, man wetaʼm ta ri uqʼijil ri chʼabʼal, in jacha jun winaq riʼ che xaq kroqʼrotik riʼ chuwach ri jun che kinuchʼabʼej, kʼatekʼuriʼ ri jun winaq che kinuchʼabʼej in jun kroqʼrotik riʼ chnuwach in.
Xa jekʼuriʼ, ri ix che kiwaj ri usipanik ri uxlabʼal sibʼalaj chitzukuj bʼaʼ unojisaxik iwibʼ chrech arech kiyak ri Komon Tyox.
Xa rumal kʼu waʼ weriʼ, ri jun che kchʼaw pa taq chʼabʼal, rajawaxik kchʼaw rukʼ ri Dyos arech kuta chrech che kkowin che uqʼalajisaxik ri utzalaj tzij ri areʼ.
Rumal rech che we ri in, kinchʼaw rukʼ ri Dyos pa chʼabʼal, kchʼaw na kʼuriʼ ri wuxlabʼal rukʼ ri Dyos, kʼatekʼut man kʼo ta upatan riʼ chrech ri nuchomabʼal.
¿Jas kʼu kinbʼan na waʼ? Ri in kinchʼaw waʼ rukʼ ri Dyos rukʼ ri wuxlabʼal, xoqujeʼ kinchʼaw waʼ rukʼ ri Dyos rukʼ ri nuchomabʼal. Kinbʼixoj na waʼ ri jetaq bʼix rukʼ ri wuxlabʼal, kʼatekʼuriʼ, xoqujeʼ kinbʼixoj na waʼ rukʼ ri nuchomabʼal.
Kʼatekʼuriʼ, we ri at xaq xuwi kattewchuʼnik pa ri uxlabʼal, ¿jas kʼu ubʼixik riʼ kubʼano ri jun che man retaʼm taj kubʼij «Amen» chrech ri atewchibʼal, rumal rech che man retaʼm ta ri atzij kabʼij?
Qastzij nakʼut, ri atewchibʼal utz, kʼatekʼut, man kuyak ta animaʼ ri jun winaq chik.
Kinmaltyoxij chech ri Dyos, che ri in kinchʼaw pa nimalaj taq chʼabʼal chiwach ix;
kʼatekʼut pa ri Komon Tyox, are utz, are kwaj che xa jobʼ tzij kinbʼij rukʼ ri nuchomabʼal, arech ri in keʼintijoj ri enikʼaj chik chrech ri jastaq uwach, are utz riʼ chuwach ubʼixik lajuj mil jastaq uwach pa chʼabʼal.
Eʼachalaxik, pa ri ichomanik; mibʼano jacha ix akʼalabʼ; are chibʼanaʼ jacha ix akʼalabʼ pa ri itzelal, xa ne are chibʼanaʼ qas ix riʼjabʼ chik pa ri utz taq ichomanik.
Tzʼibʼatalik pa ri Tzij: Kumal eriʼjabʼ winaq che kechʼaw pa jun chi wi chʼabʼal, e rumal ri kichiʼ ejun wi taq winaq chik keʼinchʼabʼej na we winaq riʼ, kʼatekʼuriʼ, kneʼbʼaʼ rukʼ weriʼ chi man kinkita ta wi, kcha ri Ajawxel.
Xa jekʼuriʼ, ri taq chʼabʼal, man kʼutbʼal ta chkech ri ekojonelabʼ, xa neʼ are kʼutbʼal chkech ri man kʼo ta kikojonik: kʼatekʼuriʼ, ri qʼaxebʼal utzij ri Dyos man kʼutbʼal ta chkech ri man kʼo ta kikojonik xa ne are kʼutbʼal chkech ri ekojonelabʼ.
We kimulij iwibʼ ri ix Ixkomon Tyox, kʼatekʼuriʼ kixchʼaw pa taq chʼabʼal, e kok ubʼi jun che man retaʼm ta weriʼ on jun che man kʼo ta ukojonik, ¿la man kkibʼij ta riʼ che ri ix, ix chʼuʼj taq winaq?
Kʼatekʼut, we konojel kkibʼij jun tzij rech qʼaxebʼal utzij ri Dyos, kʼatekʼuriʼ kok ubʼik jun che man kʼo ta ukojonik on kok ubʼi jun che man retaʼm ta weriʼ, konojel riʼ kyajanik chrech ri areʼ e konojel riʼ kkibʼan qʼatojtzij puwiʼ;
ri areʼ kukʼut riʼ ri kʼuʼtalik kʼo pa ri ranimaʼ, kʼatekʼuriʼ kuxulbʼaʼ riʼ ri uwach cho ri uwachulew, kuqʼijilaj riʼ ri Dyos e kubʼij riʼ che qastzij kʼo ri Dyos chixoʼl ix.
Jeʼ na kʼut achalaxik, ¿jas ukʼisik kinbʼan we tzij riʼ? Aretaq chiʼ kimulij iwibʼ ix, iwonojel kuyaʼo, kibʼan jun bʼix, jun tzij, kiqʼalajisaj jun jas uwach che kʼuʼtalik, kebʼ oxibʼ tzij pa jun chʼabʼal, jun tzij rech qʼaxebʼal tzij, kʼatekʼuriʼ chibʼanaʼ ronojel arech kyakataj ri Komon Tyox.
We kbʼan jun tzij pa jun chʼabʼal, chichʼaw bʼaʼ xa ekebʼ on xa eʼoxibʼ, chkijujunal kechʼawik, kchʼaw jun aretaq xchʼawtaj ri jun chik; kʼatekʼuriʼ xa jun ksolow uwach ri tzij.
We man kʼo ta jun qʼaxel tzij, mixchʼaw bʼaʼ matzalik bʼaʼ chixkanaj pa ri Komon, chixchʼaw bʼaʼ pa ri iwanimaʼ rukʼ ri Dyos.
Ri eqʼaxel utzij ri Dyos, xa bʼaʼ ekebʼ on xa eʼoxibʼ chichʼawoq e ri enikʼaj chik chkibʼanaʼ ri qʼatojtzij.
We jun chkech ri etʼuyulik kʼo jun kʼuʼtalik jas uwach kraj kuqʼalajisaj; machʼaw bʼaʼ ri jun nabʼe.
Rumal rech che iwonojel kixkowinik kiqʼaxej utzij ri Dyos, kchʼaw jun aretaq xchʼawtaj jun chik, arech konojel kkʼojiʼ ri ketaʼmabʼal e kkʼojiʼ jun tzij rech saqarisabʼal pa ri qʼequʼmal.
Ri kuxlabʼal ri eqʼaxel utzij ri Dyos chi keniman wi chkiwach ri eqʼaxel utzij ri Dyos;
rumal rech che ri Dyos man jun Dyos taj rech chʼoʼj, xaneʼ Dyos rech ri jaʼmaril, jacha pa ronojel taq Komon Tyox kech ri eʼutz taq winaq.
Michʼaw ri ixoqibʼ pa taq ri komon, rumal rech che man yaʼtal ta chkech kechʼawik, are chenimanoq jacha kubʼij ri Tzij.
We ri eʼareʼ kkaj kʼo ketaʼmaj puwiʼ jun jas uwach, chkitaʼ chkech ri kachajil pa taq kachoch; rumal rech che man utz taj, itzel we kchʼaw jun ixoq pa Komon Tyox.
¿La pa ri Ikomon puch xel wi uloq ri Utzij ri Dyos? On, ¿la xaq opaninaq pa ri ikomon ix?
We kʼo jun winaq kuchomaj che ri areʼ jun qʼaxel utzij ri Dyos on che kʼo ri ukʼaslemal ri Tyoxlaj Uxlabʼxel rukʼ, chrilaʼ, chukʼamaʼ uqʼabʼ pa we tzij che kintzʼibʼaj in chiwech riʼ che jun upixabʼ ri Ajawxel.
We man kretaʼmaj ta we tzij riʼ, xoqujeʼ ri Dyos man kretaʼmaj ta uwach ri areʼ.
Jeʼ nakʼuriʼ ixwachalal, chiwaj bʼaʼ ri sipanik che kixuʼuxirsaj ix qʼaxel utzij ri Dyos, kʼatekʼuriʼ meʼiqʼatuj meʼiqʼil ri winaq che kechʼaw pa taq chʼabʼal.
Kʼatekʼut, ronojel utz chibʼanaʼ e pa nimalaj jaʼmaril.

15

Eʼachalaxik, kinnaʼtisaj chiwech, ri Utzalaj Tzij che xinbʼij chiwech e che xikʼam ri ix, e che utz ikʼolem ibʼanom chupam;
ri Utzalaj Tzij che xoqujeʼ kixukol na we qas kikʼolo pa ri iwanimaʼ jeriʼ jacha ubʼixik xinbʼij in chiwech, we man jeriʼ, man kʼo ta nu upatan riʼ che xixkojonik.
Nabʼe xinyaʼo, xinbʼij chiwech ri xinkʼam in: che ri Kristo xkamik rech toqʼobʼisabʼal qawach chuwach ri qamak jeʼ jas tzʼibʼatalik
che xmuqik, che xkʼastaj uwach pa ri urox qʼij jacha ri tzʼibʼatalik,
che xukʼut ribʼ chuwach ri Sefas, kʼatekʼuriʼ chkiwach chik ri ekabʼlajuj.
Kʼatekʼuriʼ, junam ukʼutik ribʼ xubʼano chkiwach ejobʼ oʼkʼal eqachalal rukʼ kebʼ oxibʼ uwiʼ –ekʼi chkech ri eʼareʼ ekʼo na kamik riʼ, kʼatekʼuriʼ ekʼo nikʼaj chik che ekaminaq chik–
kʼatekʼuriʼ chi are chi xukʼut ribʼ chuwach ri Santiʼago kʼateʼ chik chkiwach konojel ri etaqoʼnelabʼ.
E pa ri ukʼisbʼalil kanoq xoqujeʼ xukʼut ribʼ chnuwach ri in, che in jeriʼ jacha jun akʼal che ktzaq uloq cho ri uchuch upam ri unan.
Rumal rech, che ri in, are inlaj nitzʼ chkixoʼl ri etaqoʼnelabʼ; ri in che man taqal ta chwij che kbʼix taqoʼnel chwech, rumal rech che ri in xinwoqataj ri Ukomon Tyox ri Dyos.
Rumal ri utoqʼobʼ ri Dyos che jewaʼ ri nubʼantajik in kamik riʼ e ri utoqʼobʼ ri Dyos wachininaq pa ri nukʼaslemal. Kʼatekʼuriʼ, xanʼe are nim chi na ri nuchak chuwach ronojel ri kichak eʼareʼ: Man in ta kʼut, xane are ri utoqʼobʼ ri Dyos che kʼo wukʼ ri in.
Xa rumal kʼuwaʼ, ri eʼareʼ e ri in, are waʼ ri qakʼutunik. E weriʼ, ri ix xikojo.
Kʼatekʼuriʼ, we kbʼixik che xkʼastaj uwach ri Kristo chkixoʼl ri ekaminaqibʼ, ¿jas kʼu che, che ekʼo nikʼaj chixoʼl ri ix, che kkikochʼo kkibʼij che man kʼo ta kʼastajibʼal wach chkixoʼl ri ekaminaqibʼ?
We man kʼo ta kʼastajibʼal wach chkixoʼl ri ekaminaqibʼ, xoqujeʼ man xkʼastaj ta kʼu uwach riʼ ri Kristo.
Kʼatekʼuriʼ, we man xkʼastaj ta uwach ri Kristo, man kʼo ta ukʼuʼx riʼ ri qatzij, xoqujeʼ man kʼo ta ukʼuʼx riʼ ri qakojonik.
Kʼatekʼuriʼ, xoqujeʼ na kʼuriʼ, ri uj, uj itzel taq qʼataltzij chuwach ri Dyos, rumal rech che xqaya ubʼixik puwiʼ ri Dyos che ri areʼ xuwaʼlisaj uwach ri Kristo, kʼatekʼuriʼ man xuwaʼlisaj ta kʼu uwach, we qastzij che man kkʼastaj ta kiwach ri ekaminaqibʼ.
Rumal rech, che we man kkʼastaj ta kiwach ri ekaminaqibʼ, xoqujeʼ, ri Kristo, man xkʼastaj ta uwach riʼ.
Kʼatekʼuriʼ, we man xkʼastaj ta uwach ri Kristo, man kʼo ta ukʼuʼx riʼ ri ikojonik; e ixkaminaq na riʼ pa ri imak.
Xoqujeʼ ri eʼareʼ che xewar ubʼi rukʼ ri Kristo, xesach na kʼuriʼ.
Ri uj we xaq xuwi pa we qakʼaslemal riʼ qayaʼom ri qeyeʼbʼal chrij ri Kristo, nimalaj koqʼex qawach riʼ kumal konojel ri winaq.
¡Man jeriʼ ta kʼut! Ri Kristo xkʼastaj uwach chkixoʼl ri ekaminaqibʼ, are nabʼe chkixoʼl ri xewarik.
Rumal rech, we ri kamikal xpetik rumal jun achi, xoqujeʼ, ri kʼastajibʼal wach chkixoʼl ri ekaminaqibʼ, kpe riʼ rumal jun achi.
Junam na kʼut, jeriʼ che konojel kekam pa ri Adam, xoqujeʼ, konojel kʼo jun kʼakʼ kikʼaslemal pa ri Kristo.
Kʼatekʼuriʼ, konojel pa ri kikʼolbʼal: are nabʼe ri Kristo e xas eʼare chi ukoq ri eʼuwinaq ri Kristo pa ri Upetbʼal ri areʼ.
Eʼare chi ri ukʼisbʼalil chik, aretaq chiʼ kujach na ri Rajawibʼal chrech ri Tatxel, aretaq chiʼ xchʼakʼtaj rumal ri areʼ ronojel nabʼe kʼolbʼal, ronojel kowinem e ronojel chuqʼabʼ.
Rumal rech che rajawaxik kajawinik xas kʼateʼ na keʼukoj konojel ri eʼukʼulel chuxeʼ ri raqan.
Ri kʼisbʼal ukʼulel che kchʼakan na ri Areʼ puwiʼ, are ri kamikal riʼ;
rumal rech che kukoj ronojel jas uwach chuxeʼ raqan. Kʼatekʼut aretaq chiʼ kubʼij: «Ronojel xchʼaktajik uchanim riʼ», man kubʼij ta riʼ che kok ri Areʼ che are kchʼakan puwiʼ ronojel chuwach ri areʼ.
Kʼatekʼuriʼ, aretaq chiʼ, ronojel jas uwach kniman na chrech ri Areʼ, ri Kʼojolxel kniman na riʼ chrech ri Areʼ, che uchʼakom ronojel jas uwach arech kuxik rech ri Areʼ, arech ri Dyos, kuxik pa ronojel uwach ri ikʼas wi konojel ri winaq.
Weta mat jeriʼ, ¿jas kkichʼak riʼ ri eʼareʼ che kkikʼam ri qasnaʼ pa kitoqʼobʼ ri ekaminaqibʼ? We qastzij che man kkʼastaj ta kiwach ri ekaminaqibʼ, ¿jas kʼu che kkʼam ri qasnaʼ pa ri kitoqʼobʼ ri eʼareʼ?
Xoqujeʼ ri uj, ¿jasche, che pa ronojel kajbʼal kqaya qibʼ pa ri kʼax?
Ronojel qʼij, ri in, in kʼo chunaqaj ri kamikal, qastzij na kʼut ix achalaxik, ix ri nuqʼijil pa ri Kristo Jesus, ri Qajawxel.
We rukʼ uchomanik winaq xinchʼoʼjin kukʼ ri echikop pa ri Efeso, ¿jas kʼu xinchʼako? We man kkʼastaj ta kiwach ri ekaminaqibʼ, chujwoʼq bʼaʼ, chujqumum bʼaʼ, rumal rech che kujkam waʼ chweʼq kabʼij.
Mixsach bʼaʼ: «Ri itzel taq achiʼl kketzelaj uwach ri utz kʼaslemal».
Qas chixkʼastaj bʼaʼ e mixmakunik, rumal rech che ekʼo nikʼaj chixoʼl ix che man kʼo ta jun jas uwach ketaʼm puwiʼ ri Dyos. Kinbʼij weriʼ, rech ikʼixbʼal ri ix.
Kʼatekʼut, kʼo jun waʼ kubʼij na, ¿la che kkʼastaj kiwach ri ekaminaqibʼ? ¿Jas rukʼ kibʼaqil ketzalijik?
¡Kʼaxalaj uchʼabʼexik waʼ! Ri ijaʼ che katiko, man kuya ta jun kʼakʼ kʼaslemal wema kkamik.
Ri ijaʼ che katik at, man are ta riʼ ri bʼaqilal kkʼiy uloq, xane junlaj ijaʼ riʼ, junlaj uwach triko on uwach jun chik tikoʼn.
Kʼatekʼuriʼ, ri Dyos kuya jun bʼaqilal chrech jeriʼ jas kel pa ri ukʼuʼx, kuya chrech ronojel uwach ijaʼ jun bʼaqilal.
Ronojel taq bʼaqilal man junam taj, jun wi chi bʼaqilal ri winaq, jun wi chi kibʼaqilal ri echikop, jun wi chi kibʼaqilal ri echikop ajuwokaj, jun wi chi kibʼaqilal ri kar.
Xoqujeʼ ekʼo bʼaqilal rech ri kaj e ekʼo bʼaqilal rech ri uwachulew, kʼatekʼut jun riʼ ri kiqʼijil ri ebʼaqilal rech ri kaj e jun chi riʼ ri kiqʼijil ri bʼaqilal rech ri uwachulew.
Jun riʼ ri uqʼijil ri qʼij, jun chi riʼ ri uqʼijil ri ikʼ, jun chik ri uqʼijil ri taq chʼumil. Kʼatekʼuriʼ, ri uqʼijil jun chʼumil man junam ta rukʼ ri uqʼijil jun chik chʼumil.
Xoqujeʼ, jeʼ nakʼuwaʼ pa ri kʼastajibʼal kiwach ri ekaminaqibʼ: ktikik ri kqʼay uwach, kkʼastaj uwach pa ri man kqʼay ta uwach;
ktikik ri kʼixbʼal e kkʼastaj uwach pa ri nimalaj uqʼijil; ktikik ri tuqaʼril, kkʼastaj uwach pa ri chuqʼabʼalil;
ktikik jun winaq pa ri ukʼaslemal chuwachulew kkʼastaj uwach pa jun uxlabʼal bʼaqilal. We kʼo ukʼaslemal jun bʼaqilal rech uwachulew, xoqujeʼ kʼo jun uxlabʼal bʼaqilal.
Tzʼibʼatalik weriʼ: Ri nabʼe winaq, ri Adam, jun kʼaslikalaj chomanik; ri kʼisbʼal Adam, uxlabʼal che kuya ri kʼaslemal.
Kʼatekʼuriʼ, man are ta ri uxlabʼal ri kpe nabʼe, xane are nabʼe kpe ri ukʼaslemal ri bʼaqilal chuwachulew, kʼatekʼuriʼ pa ukabʼ kpe ri uxlabʼal.
Ri nabʼe winaq, che kel ubʼi pa ri ulew, ri areʼ, rech ri uwachulew, ri ukabʼ, kpe chi pa ri kaj.
Jeʼ jas ri winaq rech ri uwachulew, xoqujeʼ kepe na riʼ ri eʼareʼ che erech ri uwachulew; jeʼ jas ri winaq rech ri kaj, xoqujeʼ kepe na riʼ ri eʼareʼ erech ri kaj.
Jeriʼ nakʼut, ri uj che xqukʼaj ubʼi ri uwachbʼal ri winaq rech ri uwachulew, xoqujeʼ ri uj kaqukʼaj na riʼ ri uwachbʼal ri winaq rech ri kaj.
Kinbʼij weriʼ chiwech, eʼachalaxik: ri bʼaqilal e ri kikʼel man kuya taj kechbʼej ri Rajawibʼal ri Dyos, xoqujeʼ ri kqʼayik man kuya taj krechbʼej ri Rajawibʼal ri Dyos, xoqujeʼ ri sachibʼal man kuya taj krechbʼej ri man sachibʼal taj.
Jeʼ nakʼut, ri in kinbʼij jun kʼuʼtalik jas uwach chiwech: Man kujkam ta waʼ qonojel, kʼatekʼut qonojel waʼ kujkʼextaj na.
Chi pa aninaq, chi chanim waʼ chi pa jun yubʼyatem woqʼochaj, pa ri ukʼisbʼal ri roqʼbʼal rukʼaʼ wakax, kʼatekʼuriʼ, kkʼastaj kiwach riʼ ri ekaminaqibʼ e man keqʼay ta chi riʼ, e ri uj, kujkʼextaj na riʼ.
Rumal rech che rajawaxik, ri jun che kqʼayik kukoj ri ratzʼyaq ri man kqʼay taj; ri jun che kkamik kukoj ri ratzʼyaq ri man kkam taj.
Kʼatekʼuriʼ, aretaq chiʼ, we ubʼantajik ri bʼaqilal riʼ che kqʼay waʼ, kuratzʼyaqisaj ribʼ che ri man kqʼiy ta waʼ, e we jun ubʼantajik bʼaqilal riʼ che kkam na waʼ kuratzʼyaqisaj ribʼ che ri man kkam ta waʼ; chi ukamik, chi uchanim kʼuriʼ, qastzij kbʼantaj riʼ ri tzij tzʼibʼatalik: Ri kamikal xbʼiqʼitajik ubʼi pa ri chʼakanik.
Kamikal, ¿jawiʼ kʼo wi ri achʼakanik? Kamikal, ¿jawiʼ kʼo wiʼ ri achoqʼbʼal?
Ri uchoqʼbʼal ri kamikal, are le makaj e ri uchuqʼabʼ ri makaj are ri Qʼatojzij.
Kʼatekʼut, nimalaj maltyoxibʼal chrech ri Dyos, che kuya ri chʼakanik chqech rumal ri Qajawxel Jesus Kristo!
Jeʼ na kʼuriʼ, ix loqʼalaj taq wachalal, ko chixkʼoloq, mixkʼextajik, utz chixbʼinoq pa ri uchak ri Ajawxel, qas saq chiwach, qas iwetaʼm che ri ichak man xaq ta kkʼis ku uwach pa ri Ajawxel.

16

Puwiʼ ri kikuchubʼal ri etyoxlaj taq winaq, xoqujeʼ ri ix chibʼanaʼ ri tzij che xintaqan chkech ri Komon Tyox rech ri Galasiʼa.
Pa ri nabʼe qʼij rech ri xmano ronojel winaq chutasaʼ apanoq ri pwaq che xtoʼtajik pa ri rachoch, man are ta keyeʼxik uyaʼik ri kuchbʼal aretaq chiʼ kinopan in.
Kʼatekʼuriʼ, aretaq chiʼ ri in, in kʼo iwukʼ, in kʼo chixoʼl ri ix, kintaq na ubʼi riʼ jun wuj kukʼ ri winaq che xeʼichaʼ ix, arech kkikʼam ubʼi pa Jerusalem ri isipanik ix;
e we xoqujeʼ rajawaxik kinbʼe in, kebʼe na kʼu riʼ ri eʼareʼ wukʼ in.
Kinbʼe na riʼ pa ri itinimit, aretaq chiʼ xinqʼaxtaj kanoq pa ri Masedoniʼa; rumal rech, che ri in kinqʼatan na waʼ pa ri tinimit Masedoniʼa;
weneʼ kinkanaj na pa ri itinimit e weneʼ kinqʼaxaj ronojel ri qʼälaj iwukʼ, arech ri ix kinikʼam na ubʼik chi pa ri kʼolbʼal jawijeʼ rajawaxik che kibʼe na wi.
Rumal rech, che ri in, man kinwaj taj che xaq pa nuqʼaxebʼal kixinwil ubʼik; kinweyeʼj che kinkanaj kebʼ oxibʼ ikʼ pa ri itinimit, we jeriʼ kraj ri Ajawxel;
kʼatekʼut, chi kinkanaj kan wi pa ri Efeso chi kʼateʼ na ri Pentekostes;
rumal rech che nimalaj tortajinaq jun uchiʼja chnuwach arech kinchakunik, kneʼbʼaʼ sibʼalaj ekʼi ri eqakʼulel.
We kopan ri Timoteʼo iwukʼ, chichajij bʼaʼ ri areʼ, arech man kuxibʼij ta ribʼ chixoʼl, rumal rech, che xoqujeʼ ri areʼ kchakun pa ri uchak ri Ajawxel, jacha ri in.
Mata bʼaʼ kʼo jun winaq kretzelaj uwach ri areʼ. Chikʼamaʼ ubʼi ri areʼ pa ri jaʼmaril arech kpe wukʼ in, ri in, kinweyeʼj ri areʼ kukʼ ri eʼachalaxik.
Puwiʼ ri qachalal Apolo, ri in sibʼalaj nubʼim chrech ri areʼ che kwaj kbʼe kukʼ ri eʼachalaxik pa ri itinimit ix; kʼatekʼut, kamik riʼ, man kraj ta ri areʼ weriʼ; kbʼe na riʼ aretaq chiʼ loqʼ kbʼek.
Chixchajinoq, ko chixkʼol pa ri ikojonik, ri ix che ix achijabʼ qas ix ko taq achijabʼ.
Ronojel jas uwach, chibʼanaʼ rukʼ loqʼoqʼebʼal kʼuʼx pa ri itinimit.
Jun chik pixabʼ ix achalaxik. Ri ix, iwetaʼm che ri Estefanas e ri erachalal paja kʼolbʼal, eʼare nabʼe taq uwach ri Akaya xuyaʼo, kʼatekʼuriʼ ri eʼareʼ xeʼok che kipatanaxik ri etyoxlaj taq winaq.
Ri ix, xoqujeʼ chinimaj kitzij we achijabʼ riʼ e ri kitzij konojel ri kechakun kukʼ e ri kekos kukʼ.
Sibʼalaj kinkiʼkotik rumal rech xepetik ri Estefanas, ri Fortunato e ri Akaʼiko aretaq chiʼ ixelenaq ubʼik ri ix.
Ri eʼareʼ xkiʼutzirisaj ri nuchomanik e ri ichomanik ri ix. Nim cheʼiwilaʼ wi we eʼachijabʼ riʼ.
Ri Komon Tyox rech ri Asiʼa kkiya chiwech jun rutzil iwach. Ri Akila e ri Priska, xoqujeʼ ri ewinaq che kkimulij kibʼ pa ri kachoch, kkiya ubʼi jun rutzil iwach.
Konojel ri eʼachalaxik, kkiya ubʼi jun ru- tzil iwach. Chiyaʼaʼ jun rutzil iwach chixoʼl rukʼ ri tyoxlaj tzʼubʼanik.
Ri jun rutzil iwach, kbʼe rumal ri nuqʼabʼ in, ri in che in Pabʼlo.
We kʼo jun che man kraj ta uwach ri Ajawxel, ¡ri areʼ anatema riʼ! «Marana tha».
Chakanaj bʼaʼ iwukʼ ri utoqʼobʼ ri Ajawxel Jesus.
Iwonojel kixinloqʼoqʼej pa ri Kristo Jesus.

Rechtsinhaber*in
Multilingual Bible Corpus

Zitationsvorschlag für dieses Objekt
TextGrid Repository (2025). K'iche' Collection. 1 Corinthians (K'iche'). 1 Corinthians (K'iche'). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-A0DF-8