1

Jnea˜ Paaˉ, jo̱ lɨ́ɨnˊn jaangˋ dseaˋ apóoˆ i̱ jmóoˋ ta˜ niˈˊ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ˈ lajo̱b ta˜ e calɨˈiáangˋ dsíiˊ Fidiéeˇ e cacuøˈrˊ jnea˜. Jo̱ lana, co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ Timoteo, jaangˋ dseaˋ rúˈˋnaaˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ,
guiéengˈ˜naaˈ júuˆ guicó̱o̱ˈˇ quíiˉnaˈ, dseaˋ rúˈˋnaaˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ dseaˋ neáangˊnaˈ fɨˊ na fɨˊ Colosas, ˈnʉ́ˈˋ dseaˋ teáangˉnaˈ teáˋ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ do. Jo̱ mɨ́ɨˈ˜ɨ Tiquíˆnaaˈ Fidiéeˇ có̱o̱ˈ˜guɨ Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ e niˈɨ́rˉ güeaˈˆ quiáˈrˉ jee˜ ˈnʉ́ˈˋ jo̱guɨ e nicuǿˈrˉ ˈnʉ́ˈˋ e seengˋnaˈ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ.
Jo̱ laco̱o̱ˋ néeˈ˜ mɨ˜ fǿngˈˋnaaˈ Fidiéeˇ i̱ lɨ́ɨngˊ Tiquiáˈˆ Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ, sojiébˈˊ cuǿøˉnaaˈr guiˈmáangˈˇ uii˜ quíiˉnaˈ.
Co̱ˈ nɨcalɨne˜baaˈ jial nɨteáangˉnaˈ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ˈ˜ Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ jial ˈneáangˋ rúngˈˋnaˈ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ dseaˋ do i̱ caguiaangˉguɨ cajo̱.
Jo̱ jmeeˉbaˈ e jo̱ uíiˈ˜ e tab˜ óoˊnaˈ e niˈíimˈ˜baˈ jaléˈˋ e sɨjeengˇnaˈ do e sɨˈmáˈˆ Fidiéeˇ fɨˊ ñifɨ́ˉ quiáˈrˉ. Co̱ˈ calɨtab˜ óoˊ ˈnʉ́ˈˋ uii˜ quiáˈˉ e jo̱ mɨ˜ canʉ́ʉˉnaˈ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ e catɨ́ɨngˉ Dseaˋ Jmáangˉ e quiáˈˉ jial laangˋ dseaˋ jee˜ dseeˉ quiáˈrˉ.
Jo̱guɨ e júuˆ nab e caguiaˊ dseaˋ jee˜ ˈnʉ́ˈˋ, jo̱ lana nɨcanibˈˊ laˈúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ. Jo̱guɨ e júuˆ jo̱ eáamˊ calɨˈíingˆ ta˜ e caquɨ́ˈˉ jíngˈˋ yaang˜ dseaˋ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ lɨ́ˈˆ laco̱ˈ nɨcalɨ́ˉ jee˜ ˈnʉ́ˈˋ lají̱i̱ˈ˜ mɨ˜ canʉ́ʉˉnaˈ jo̱guɨ cangángˈˋnaˈ e eáamˊ guiúngˉ Fidiéeˇ có̱o̱ˈ˜ ˈnʉ́ˈˋ nañiˊ faˈ jaˋ catɨ́ɨngˉnaˈ.
Jo̱ e júuˆ jo̱ caˈeˈˊ i̱ Epafras ˈnʉ́ˈˋ, jaangˋ dseaˋ i̱ ˈneáangˋnaaˈ eáangˊ i̱ nɨcajméeˋ ta˜ guiaˊ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ jneaˈˆ; jo̱ i̱ dseaˋ íˋ lɨ́ɨiñˊ jaangˋ dseaˋ i̱ cuǿømˋ líˋ jmɨta˜ óoˊnaˈ có̱o̱ˈ˜ i̱ jmóoˋ lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ Dseaˋ Jmáangˉ.
Jo̱guɨ íˋbre cajo̱ dseaˋ cagüéiñˉ fɨˊ la e quie̱rˊ júuˆ quíiˉnaˈ quiáˈˉ jial ˈneáangˋ rúngˈˋnaˈ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ e cangɨ́ɨngˋnaˈ do.
Jo̱ uiing˜ lajo̱baˈ jaˋ mɨˊ catiuung˜naaˈ e mɨ́ɨˈ˜naaˈ Fidiéeˇ uii˜ quíiˉnaˈ latɨˊ e jmɨɨ˜ e calɨne˜naaˈ júuˆ quíiˉnaˈ. Jo̱guɨ mɨ́ɨˈ˜naaˈr e laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ Jmɨguíˋ quiáˈrˉ nicuǿˈrˉ ˈnʉ́ˈˋ e ngángˈˋnaˈ jo̱guɨ tɨɨngˋnaˈ jo̱ lajo̱baˈ nilɨñíˆnaˈ røøˋ e˜ e iing˜ dseaˋ do e nijméeˆnaˈ.
Jo̱ jmeeˇnaaˈ lajo̱ e laco̱ˈ nilíˈˋnaˈ nilɨseengˋnaˈ røøˋ laco̱ˈ catɨ́ɨngˉ e jmóoˋ dseaˋ i̱ cuíingˋ Dseaˋ Jmáangˉ: e jmooˋbaˈ lají̱i̱ˈ˜ e iáangˋ dsíiˊ Fidiéeˇ, jo̱guɨ e jmooˋguɨˈ cajo̱ jmangˈˉ jaléˈˋ e guiʉ́ˉ, jo̱guɨ e lɨcuíingˋguɨˈ Fidiéeˇ e eáangˊguɨ cajo̱.
Jo̱guɨ mɨ́ɨˈ˜bɨ́ɨˈ Fidiéeˇ e nicuǿˈrˉ ˈnʉ́ˈˋ bíˋ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ e laniingˉ ˈgøiñˈˊ do, jo̱ lajo̱b nilíˈˋ ˈnʉ́ˈˋ nitéˈˋnaˈ jo̱guɨ nilɨféngˈˊ óoˊnaˈ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e nidsingɨ́ɨngˉnaˈ,
jo̱guɨ nicuǿˈˆbaˈ guiˈmáangˈˇ Tiquíˆiiˈ Fidiéeˇ e iáangˋ óoˊnaˈ, co̱ˈ nɨcaguiéemˋbre ˈnʉ́ˈˋ guiʉ́ˉ e laco̱ˈ niñíingˋnaˈ jaléˈˋ e jloˈˆ e catɨ́ɨngˉnaˈ e seaˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ ñifɨ́ˉ quiáˈrˉ e nicuǿˈrˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ.
Co̱ˈ íˋbre caleáaiñˋ jneaa˜aaˈ fɨˊ lɨ˜ nʉʉˋ sǿˈˋ e laco̱ˈ joˋ se̱e̱ˉnaaˈ e quiʉˈˊ i̱ ˈlɨngˈˆ ta˜ jneaa˜aaˈ, jo̱guɨ cajáiñˈˋ jneaa˜aaˈ fɨˊ quiniˇ Jó̱o̱rˊ i̱ eáangˊ iiñ˜, jo̱guɨ lana íˋbingˈ quie̱ˊ nifɨˊ quíˉiiˈ.
Co̱ˈ laˈeáangˊ e cajángˈˋ ˈñiaˈˊ i̱ Jó̱o̱rˊ do fɨˊ dseˈˋ crúuˆ, jo̱baˈ Fidiéeˇ caleáaiñˋ jneaa˜aaˈ e caˈíiñˉ jaléˈˋ dseeˉ quíˉiiˈ.
Jo̱ jaˋ quɨ́ˈˉ jmɨɨ˜ niníingˉ dseaˋ Fidiéeˇ, dsʉˈ mɨ˜ níingˉ dseaˋ Dseaˋ Jmáangˉ jo̱baˈ lɨñirˊ jial lɨ́ɨngˊ Fidiéeˇ dseaˋ guiing˜ ñifɨ́ˉ. Jo̱guɨ i̱ Jó̱o̱rˊ Dseaˋ Jmáangˉ do, íˋbingˈ i̱ niingˉguɨ lajeeˇ lajaléˈˋ jo̱guɨ lajaléngˈˋ, co̱ˈ nɨseeiñˋ lají̱i̱ˈ˜ nʉ́ˈˉguɨ e ninángˋ Fidiéeˇ guiarˊ uiing˜ jmɨgüíˋ.
Co̱ˈ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ ˈñiaˈˊbre, Fidiéeˇ cajméerˋ lajaléˈˋ e seaˋ fɨˊ yʉ́ˈˆ jmɨgüíˋ jo̱guɨ lajaléˈˋ e seaˋ fɨˊ guóoˈ˜ uǿˉ, jaléˈˋ e jnéengˉ táˈˉ jaléˈˋ e jaˋ jnéengˉ, jo̱guɨ lajo̱bɨ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ guíˋ i̱ éeˋ guiʉ́ˉ i̱ lɨ́ɨngˊ fii˜ jo̱guɨ jaléngˈˋ i̱ óoˋ bíˋ, jo̱guɨ jaléngˈˋ i̱ quidsiˊ íˈˋ, jo̱guɨ jaléngˈˋ i̱ quiʉˈˊ ta˜ cajo̱. Jo̱ lajalébˈˋ e la cajméeˋ Fidiéeˇ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ íˋbingˈ i̱ catɨ́ɨngˉ lajaléˈˋ e la.
Jo̱ lají̱i̱ˈ˜ latɨˊ malɨˈˋbaˈ e nɨseengˋ Dseaˋ Jmáangˉ, lají̱i̱ˈ˜ e nʉ́ˈˉguɨ e nijméˉ Fidiéeˇ lajaléˈˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ. Jo̱guɨ laˈeáangˊ íˋbre cajo̱ røøˋ ngóoˊ lacaˈíingˈ˜ caˈíingˈ˜.
Jo̱guɨ íˋbre lɨ́ɨiñˊ dseaˋ mogui˜ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ, jo̱guɨ i̱ dseaˋ quiáˈrˉ do lɨ́ɨiñˊ lafaˈ co̱o̱bˋ ngúuˊ táaiñˋ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ do. Jo̱ Dseaˋ Jmáangˉ lají̱i̱ˈ˜ nʉ́ˈˉguɨ nitɨro̱o̱ˇ jmɨgüíˋbaˈ nɨseeiñˋ, jo̱guɨ íˋbɨ cajo̱ i̱ laˈuii˜ i̱ cají̱ˈˊtu̱ jee˜ jaléngˈˋ ˈlɨɨ˜ e laco̱ˈ nicá̱rˋ nifɨˊ quiáˈˉ lajaléˈˋbaˈ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ.
Co̱ˈ Fidiéeˇ calɨˈiiñ˜ e lajaléˈˋ e lɨ́ɨiñˊ ˈñiaˈrˊ lɨ́ɨngˊ Dseaˋ Jmáangˉ cajo̱.
Jo̱ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ nɨcajméeˋ Fidiéeˇ e nilɨseengˋtu̱ juguiʉ́ˉ có̱o̱ˈr˜ lajaléngˈˋ có̱o̱ˈ˜ lajaléˈˋ e seaˋ fɨˊ laˈúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ, faˈ jaléˈˋ e seaˋ fɨˊ guóoˈ˜ uǿˉ jo̱guɨ jaléˈˋ e seaˋ fɨˊ yʉ́ˈˆ jmɨgüíˋ. Jo̱ cajmérˉ lajo̱ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ jmɨˈøøngˉ Dseaˋ Jmáangˉ e catu̱u̱ˋ mɨ˜ cajúiñˉ fɨˊ dseˈˋ crúuˆ e laco̱ˈ nilɨseengˋ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ có̱o̱ˈ˜ Fidiéeˇ lajaléngˈˋ jo̱guɨ lajaléˈˋ e seaˋ.
Jo̱guɨ ˈnʉ́ˈˋ, lamɨ˜ jéengˊguɨ, dseaˋ sɨˈnaangˋ quiáˈˉ Fidiéebˇ lɨ́ɨngˊnaˈ, jo̱guɨ ˈníˈˋ máamˊbɨˈ dseaˋ do cajo̱, co̱ˈ jmangˈˉ e ˈlɨˈˆ ɨˊ óoˊnaˈ jo̱guɨ jmangˈˉ e ˈlɨˈˆ jmooˋnaˈ cajo̱.
Dsʉˈ lanaguɨ Fidiéeˇ nɨcajméerˋ e nilɨseengˋtu̱ dseaˋ juguiʉ́ˉ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ do laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ iihuɨ́ɨˊ e cangáˉ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ ngúuˊ táaiñˋ mɨ˜ cajúiñˉ fɨˊ dseˈˋ crúuˆ. Jo̱ cajméerˋ lajo̱ e laco̱ˈ nijáiñˈˋ ˈnʉ́ˈˋ fɨˊ quinirˇ, dseaˋ nilíingˉnaˈ dseángˈˉ dseaˋ quiáˈrˉ i̱ jaˋ sɨˈlɨngˈˆ jo̱guɨ i̱ jaˋ dseeˉ táangˋ jí̱i̱ˈ˜ co̱o̱ˋ.
Dsʉˈ ˈnéˉ jméeˆnaˈ e jaˋ tʉ́ˆnaˈ e jáˈˉ lɨ́ɨngˋnaˈ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ o̱ˈguɨ tʉ́ˆnaˈ e júuˆ ta˜ dsíiˊ e sɨjeengˇnaˈ e quiáˈˉ jial laangˋ dseaˋ jee˜ dseeˉ quiáˈrˉ lɨ́ˈˆ laco̱ˈ jí̱i̱ˈ˜ e nɨcanʉ́ʉˉnaˈ lamɨ˜ jéengˊguɨ. Jo̱ e júuˆ nab nɨcaniˈˊ fɨˊ laˈúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ, jo̱ jnea˜ Paaˉ jmɨcó̱o̱ˈˇbɨ́ɨ e niguiaˋguɨ́ɨ e júuˆ na fɨˊ jo̱.
Jo̱ íinˈ˜n iihuɨ́ɨˊ fɨˊ ngúuˊ táanˋn uíiˈ˜ e guiaaˉ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ jee˜ jaléngˈˋ dseaˋ, jo̱ ˈnʉ́ˈˋ nɨcaˈíngˈˆnaˈ e júuˆ jo̱ cajo̱. Jo̱ dsʉˈ iáangˋ dsiiˉ e íinˈ˜n e iihuɨ́ɨˊ na, co̱ˈ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e jo̱ nijmɨcó̱o̱ˈ˜o̱ e nijmiˈiéˈˋbaa lají̱i̱ˈ˜ iihuɨ́ɨˊ e ˈnéˉ e niˈíngˈˆguɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ lají̱i̱ˈ˜ ta˜ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ jaléˈˋ e iihuɨ́ɨˊ e íinˈ˜n lana nijmɨcó̱o̱ˈ˜ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ lɨ́ɨngˊ lafaˈ ngúuˊ táaiñˋ.
Jo̱ Fidiéeˇ nɨcajméerˋ e nɨlɨ́ɨnˊn jaangˋ dseaˋ i̱ jmɨcó̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ. Jo̱ dseaˋ do nɨcacuøˈrˊ jnea˜ ta˜ e niguiaaˉ laˈiéˈˋ júuˆ quiáˈrˉ, jo̱ lajo̱b niˈuíiingˉ guiʉ́ˉ quíiˉnaˈ.
Jo̱ laco̱ˈ cuǿøngˋ féˈˆnaaˈ e e júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ do lɨɨb˜ eáangˊ sɨˈmáˈrˆ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ, dseángˈˉ malɨɨ˜guɨ eáangˊ laco̱ˈ nɨcangongɨ́ɨngˋ ji̱i̱ˋ, dsʉˈ lanaguɨ nɨcajmijnéemˋbre e júuˆ do jee˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ.
Jo̱ ˈñiabˈˊ Fidiéeˇ calɨˈiiñ˜ cacuøˈrˊ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ e tɨɨiñˋ ngáiñˈˋ jial tíiˊ jloˈˆ jo̱guɨ jial tíiˊ quíingˊ e júuˆ e lamɨ˜ sɨˈmáˈrˆ do e catɨ́ɨngˉ la quie̱ˊguɨ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel cajo̱. Jo̱ e júuˆ e lamɨ˜ sɨˈmaangˇ do, íbˋ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ seengˋ cøøngˋ có̱o̱ˈ˜ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ Israel. Jo̱ i̱ dseaˋ do cuøˈrˊ ˈnʉ́ˈˋ e jmɨtar˜ óoˊnaˈ e niˈíingˈ˜naˈ lají̱i̱ˈ˜ e catɨ́ɨngˉnaˈ e nicuǿˈˆ Fidiéeˇ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ.
Jo̱baˈ jneaˈˆ guiaˋnaaˈ júuˆ jee˜ lajɨɨngˋ dseaˋ jaléˈˋ e cajméeˋ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ fǿngˈˋnaaˈr jo̱guɨ éeˆnaaˈr cartɨˊ ningáiñˈˋ røøˋ, jo̱ lajo̱baˈ nilíiñˉ e niˈiéˈˋ quiáˈrˉ dseángˈˉ laco̱ˈ lɨ́ɨngˊ Dseaˋ Jmáangˉ ˈñiaˈrˊ.
Jo̱ uíiˈ˜ quiáˈˉ e la, jngáamˈ˜bɨ́ɨ dsiiˉ e jmóoˋbɨ́ɨ e ta˜ la, co̱ˈ eáamˊ ooˉ bíˋ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ e laniingˉ ˈgøngˈˊ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e nɨcacuøˈrˊ jnea˜.

2

Jo̱ iin˜n e ñíˆbaˈ e jngáamˈ˜bɨ́ɨ dsiiˉ e jmóoˋbɨ́ɨ bíˋ uíiˈ˜ quíiˉnaˈ có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ seengˋ fɨˊ Laodicea, lɨ́ˈˆ lajaléngˈˋ dseaˋ rúˈˋnaaˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ jaˋ mɨˊ calɨcuíingˋ jnea˜.
Jo̱ jmóoˋbɨ́ɨ bíˋ e laco̱ˈ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ i̱ nɨlɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, niˈíingˈ˜guɨˈ bíˋ e laco̱ˈ nilɨseengˋnaˈ cøøngˋ e ˈneáangˋnaˈ rúngˈˋnaˈ, jo̱ lajo̱baˈ ningángˈˋnaˈ dseángˈˉ laco̱ˈ sɨˈíˆ e júuˆ e lamɨ˜ sɨˈmaˇ quiáˈˉ Fidiéeˇ do. Jo̱ e júuˆ do, íbˋ Dseaˋ Jmáangˉ ˈñiaˈrˊ.
Jo̱ jí̱i̱ˈ˜ íbˋ dseaˋ laniingˉ tɨɨiñˋ quɨ́ɨˈr˜ jmɨɨ˜ e cuøˈrˊ dseaˋ e tɨɨiñˋ ngáiñˈˋ lajɨˋ e jloˈˆ e niguoˈˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ.
Jo̱baˈ fɨ́ɨˉɨ ˈnʉ́ˈˋ e júuˆ na e laco̱ˈ jí̱i̱ˈ˜ jaangˋ jaˋ i̱i̱ˋ nijmɨgǿøngˋ ˈnʉ́ˈˋ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ júuˆ jloˈˆ e o̱ˈ jáˈˉ.
Dsʉˈ nañiˊ faˈ jaˋ seenˉ ˈñiáˈˋa jee˜ ˈnʉ́ˈˋ lana, dsʉˈ seemˋ jmɨguíˋ quiéˉe có̱o̱ˈ˜ ˈnʉ́ˈˋ, jo̱guɨ iáamˋ dsiiˉ e núuˋu júuˆ quíiˉnaˈ e røøbˋ seengˋnaˈ co̱lɨɨng˜, jo̱guɨ e teábˋ teáangˉnaˈ có̱o̱ˈ˜ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ cajo̱.
Jo̱ co̱ˈ ˈnʉ́ˈˋ nɨcaˈíimˈ˜baˈ Dseaˋ Jmáangˉ e lɨ́ɨiñˊ Fii˜ quíiˉnaˈ, jo̱baˈ ˈnéˉ niˈeeˉnaˈ laco̱ˈguɨ la iing˜ dseaˋ do, co̱ˈ dseaˋ quiáˈˉbre nɨlɨ́ɨngˊnaˈ.
Jo̱ síngˈˋnaˈ teáˋ yaang˜naˈ có̱o̱ˈ˜ júuˆ quiáˈrˉ, jo̱guɨ güɨlɨseemˋbaˈ laˈeáangˊ có̱o̱ˈr˜, jo̱guɨ jaˋ jmɨtúngˉ óoˊnaˈ lají̱i̱ˈ˜ fɨˊ nɨteáangˉnaˈ có̱o̱ˈr˜, co̱ˈ nɨcajáamˈ˜ yaang˜naˈ fɨˊ jaguórˋ lɨ́ˈˆ laco̱ˈ jí̱i̱ˈ˜ júuˆ e nɨcaˈeˈˊ dseaˋ ˈnʉ́ˈˋ. Jo̱guɨ cuǿøˈ˜baˈ guiˈmáangˈˇ Fidiéeˇ contøøngˉ.
Ñiing˜ óoˊnaˈ jo̱ jaˋ cuøˈˊ fɨˊ yaang˜naˈ e dseaˋ jiéngˈˋ nijmɨgǿøiñˋ ˈnʉ́ˈˋ e laco̱ˈ nitʉ́ˆnaˈ lají̱i̱ˈ˜ fɨˊ nɨteáangˉnaˈ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ. Co̱ˈ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ laˈíˋ eˈrˊ dseaˋ jo̱guɨ féiñˈˊ dseaˋ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ júuˆ quiʉˈˊ ta˜ e jmiˈuíingˉ dseaˋ jmɨgüíˋ. Jo̱ jaléˈˋ e júuˆ jo̱ jaˋ cǿøngˋ røøˋ có̱o̱ˈ˜ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ˈ jaléˈˋ e júuˆ jo̱ jmangˈˉ júuˆ e caséeˊ jaléngˈˋ dseaˋ mɨˊ áangˊ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ ta˜ huɨ̱́ˈˋ e quɨ́ˈˉ tɨ́ɨngˋ dseaˋ e ˈnéˉ jmitir˜ fɨˊ jmɨgüíˋ la.
Jo̱ lajaléˈˋ e lɨ́ɨngˊ Fidiéeˇ, lɨ́ɨngˊ Dseaˋ Jmáangˉ ˈñiaˈrˊ, jo̱ lajo̱b cajo̱ lajeeˇ cateáaiñˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la.
Jo̱guɨ ˈnʉ́ˈˋ cøømˋ seengˋnaˈ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱baˈ dseaˋ sɨˈieemˋ nɨlɨ́ɨngˊnaˈ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ do. Jo̱guɨ íˋbre lɨ́ɨiñˊ dseaˋ mogui˜ i̱ quiʉˈˊ ta˜ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ jmɨguíˋ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ jo̱guɨ óorˋ bíˋ e quiʉˈrˊ ta˜ quiáˈˉ lɨ́ˈˆ doñiˊ eeˋ.
Jo̱ co̱ˈ cøømˋ seengˋnaˈ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱baˈ joˋ quie̱ˊ nifɨˊ quíiˉnaˈ jaléˈˋ e ˈlɨˈˆ e lamɨ˜ jmooˋnaˈ do. Jo̱ e la lɨ́ɨˊ e lafaˈ nɨcaˈíimˈ˜baˈ e li˜ e tɨ́ɨngˋ dseaˋ Israel tó̱o̱rˊ fɨˊ ngúuˊ táaiñˋ, dsʉˈ o̱ˈ lajo̱, co̱ˈ calɨ́ˉ lajo̱ uíiˈ˜ e Dseaˋ Jmáangˉ caleáaiñˋ ˈnʉ́ˈˋ jee˜ jaléˈˋ dseeˉ quíiˉnaˈ.
Jo̱guɨ mɨ˜ cajgáangˉnaˈ jmɨɨˋ, jo̱baˈ lɨ́ɨˊ lafaˈ røøbˋ caˈángˉnaˈ laco̱ˈguɨ caˈángˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ lafaˈ røøbˋ cají̱ˈˊtu̱ˈ laco̱ˈguɨ cají̱ˈˊtu̱ dseaˋ do, co̱ˈ jábˈˉ calɨ́ngˉnaˈ e quɨ́ɨbˈ˜ Fidiéeˇ jmɨɨ˜ e cajmijí̱ˈˊtu̱r Dseaˋ Jmáangˉ jee˜ jaléngˈˋ ˈlɨɨ˜ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ e ˈgøiñˈˊ do.
Jo̱guɨ ˈnʉ́ˈˋ, lamɨ˜ jéengˊguɨ do lɨ́ɨngˊnaˈ lafaˈ sɨjúumˉbaˈ uíiˈ˜ dseeˉ quíiˉnaˈ, jo̱guɨ e jo̱b cajo̱ quiʉˈˊ ta˜ quíiˉnaˈ; jo̱ dsʉˈ lana Fidiéeˇ nɨcacuøˈrˊ ˈnʉ́ˈˋ e lafaˈ nɨcají̱ˈˊtu̱ˈ laco̱ˈguɨ cajmijí̱ˈˊtu̱r Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ dobaˈ nɨcaˈíingˉ Fidiéeˇ lajaléˈˋ dseeˉ quíˉiiˈ.
Jo̱ Fidiéeˇ cajgiéeiñˉ jiˋ e caráangˉ e ˈnɨ́ɨngˋ jneaa˜aaˈ lɨ́ˈˆ laco̱ˈguɨ la ta˜ huɨ̱́ˈˋ quiáˈrˉ, jo̱ uíiˈ˜ e lafaˈ cabáˋ e jiˋ do fɨˊ dseˈˋ crúuˆ có̱o̱ˈ˜ mɨ́ˈˆ clavo, lajo̱baˈ cajgiéengˉ jaléˈˋ e sɨˈnɨɨngˇnaaˈ do.
Jo̱guɨ laˈeáangˊ e catángˉ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ dseˈˋ crúuˆ, jo̱ lajo̱baˈ Fidiéeˇ caˈíiñˉ jaléˈˋ bíˋ quiáˈˉ dseaˋ jmɨguíˋ i̱ ˈlɨngˈˆ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ jo̱guɨ óorˋ bíˋ e quiʉˈrˊ ta˜, jo̱guɨ cajmɨˈuǿngˉneiñˈ do fɨˊ quiniˇ jaléngˈˋ dseaˋ e catǿrˉ laco̱ˈguɨ téeˋ dseaˋ dseaˋ ˈñúungˈ˜. Jo̱ lajo̱baˈ cajmijnéengˋ Fidiéeˇ fɨˊ quiniˇ jaléngˈˋ dseaˋ e nɨcalɨ́ˈˉbre.
Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ, jaˋ jmijíiˆnaˈ mɨ˜ éengˋ dseaˋ ˈnʉ́ˈˋ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e úˈˋ cǿˈˋnaˈ, o̱si e˜ jaléˈˋ jmɨɨ˜ e jmɨˈgooˋnaˈ laco̱o̱ˋ ji̱i̱ˋ, o̱si fɨng jmɨˈgooˋnaˈ mɨ˜ yuungˋ sɨˈˋ é, o̱si jial jmɨˈgooˋnaˈ jaléˈˋ jmɨɨ˜ e jmiˈíngˈˊ dseaˋ.
Co̱ˈ jaléˈˋ e ta˜ huɨ̱́ˈˋ na jí̱i̱ˈ˜ lɨco̱ˈ cuøˊ li˜ quiáˈˉ jaléˈˋ e nidsijéeˊ cøøngˋguɨ, jo̱ lɨ́ɨˊ lafaˈ i̱ˈˆ quiáˈˉ jaangˋ dseaˋ i̱ ngóoˊ jéengˊguɨ laco̱ˈ ngóorˊ. Jo̱ dsʉˈ i̱ dseaˋ i̱ lɨ́ɨngˊ lafaˈ i̱ dseaˋ quiáˈˉ e i̱ˈˆ do, íbˋ Dseaˋ Jmáangˉ ˈñiaˈrˊ.
Jo̱guɨ jaˋ jmijíiˆnaˈ mɨ˜ jíngˈˉ dseaˋ e iiñ˜ niguírˉ quíiˉnaˈ lají̱i̱ˈ˜ e nɨsɨˈíingˆnaˈ quiáˈˉ Fidiéeˇ, faˈ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ tɨˊ dsíiˊ e jmɨcaaiñ˜ e jgiáangˉ yaaiñ˜, jo̱guɨ jmiféiñˈˊ jaléngˈˋ ángeles, jo̱guɨ jíñˈˉ e ngɨɨ˜guɨ quiáˈˉ jaléˈˋ e jaˋ mɨˊ cangarˊ, jo̱guɨ jmɨcǿøngˈ˜ yaaiñ˜ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e ɨˊ dsíirˊ quiáˈˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la.
Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ sɨˈnaamˋbre có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ mogui˜ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ. Jo̱ Dseaˋ Jmáangˉ cuøˈˊbre i̱ dseaˋ quiáˈrˉ do jaléˈˋ e ˈnéiñˈˉ e laco̱ˈ cøømˋ seeiñˋ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ do jo̱guɨ cøømˋ seeiñˋ lajeeˇ laˈóˈˋ yaaiñ˜ cajo̱ lɨ́ˈˆ laco̱ˈ la iing˜ Fidiéeˇ.
Jo̱ co̱ˈ ˈnʉ́ˈˋ lafaˈ røøbˋ cajúngˉnaˈ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ dseˈˋ crúuˆ, jo̱baˈ joˋ quiʉˈˊ ta˜ quíiˉnaˈ jaléˈˋ ta˜ huɨ̱́ˈˋ e quɨ́ˈˉ tɨ́ɨngˋ dseaˋ e ˈnéˉ jmitir˜ fɨˊ jmɨgüíˋ la. Jo̱baˈ ¿jialɨˈˊ seengˋnaˈ e eeˉnaˈ laco̱ˈguɨ la éeˋ dseaˋ jmɨgüíˋ e nʉ́ʉˈ˜naˈ jaléˈˋ ta˜ huɨ̱́ˈˋ e jíngˈˉ dseaˋ e ˈnéˉ jméeˆnaˈ,
faˈ mɨ˜ jíñˈˉ: “Jaˋ güɨ́ˈˋnaˈ e la, jaˋ cǿˈˋnaˈ e na o̱si jaˋ jmóˈˋnaˈ e do” é?
Jo̱ jaléˈˋ e ta˜ huɨ̱́ˈˋ na jí̱i̱ˈ˜ lajeeˇ cateáˋbaˈ e íingˆ ta˜, jo̱ co̱o̱bˋ mɨ˜ joˋ e ta˜ íingˆ, co̱ˈ jí̱i̱ˈ˜ dseaˋ jmɨgüíˋ jmóorˋ jaléˈˋ e ta˜ huɨ̱́ˈˋ na.
Dsʉˈ e jáˈˉ, jaléˈˋ e ta˜ huɨ̱́ˈˋ na cuǿømˋ seaˋ lɨˈíˆ dsiˋnaaˈ e guiʉ́bˉ, dsʉco̱ˈ quiʉˈˊ ta˜ dseaˋ e ˈnéˉ líˋ e jo̱ e ngocángˋ dsíibˊ laco̱ˈguɨ ta˜ quiʉˈˊ fɨˊ jmɨgüíˋ la. Jo̱guɨ quiʉˈˊ ta˜ cajo̱ e lafaˈ e jmɨˈuǿngˉ yaang˜ dseaˋ jo̱guɨ laguidseaamˆ quiʉˈˊ ta˜ yaaiñ˜ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e jmóorˋ fɨˊ ngúuˊ táaiñˋ. Dsʉˈ jaˋ e ta˜ íingˆ e ta˜ huɨ̱́ˈˋ do faˈ e nijmɨcó̱o̱ˈ˜ quiáˈrˉ e joˋ nijméˉguɨr jaléˈˋ e ˈlɨˈˆ e iiñ˜ jmóorˋ fɨˊ ngúuˊ táaiñˋ do.

3

Jo̱ co̱ˈ ˈnʉ́ˈˋ lafaˈ nɨcají̱bˈˊtú̱u̱ˈ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱baˈ ˈnéˉ jméeˆnaˈ e ɨˊ óoˊnaˈ jí̱i̱ˈ˜ caniingˉ e sɨséeˆ quíiˉnaˈ fɨˊ lɨ˜ guiʉ́ˉ fɨˊ lɨ˜ guiing˜ Dseaˋ Jmáangˉ lɨ́ˈˆ lɨˊ dséeˊ cáangˋ Tiquiáˈrˆ Fidiéeˇ fɨˊ ñifɨ́ˉ quiáˈrˉ.
Jo̱ íiˋ óoˊnaˈ lají̱i̱ˈ˜ e sɨséeˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ ñifɨ́ˉ, jo̱ jaˋ ɨ́ˆ óoˊnaˈ jí̱i̱ˈ˜ cuaiñ˜ quiáˈˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la.
Co̱ˈ lɨ́ɨˊ lafaˈ nɨcajúmˉbaˈ, jo̱baˈ lana Fidiéeˇ nɨcajmɨtar˜ óoˊnaˈ e nɨlɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ ˈmɨ́ɨngˉ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ.
Jo̱ jí̱i̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáamˉbingˈ cuøˈˊ ˈnʉ́ˈˋ e nɨlɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ ˈmɨ́ɨngˉ, jo̱guɨ mɨ˜ nijmijnéngˋtu̱ ˈñiaˈrˊ jee˜ jneaa˜aaˈ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱baˈ ˈnʉ́ˈˋ nijnéngˋnaˈ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈr˜ jee˜ jaléˈˋ e niingˉ ˈgøngˈˊ quiáˈrˉ.
Jo̱baˈ jmeeˉbaˈ e niˈíimˉ jaléˈˋ e ˈlɨˈˆ e quiʉˈˊ ta˜ quíiˉnaˈ fɨˊ jmɨgüíˋ la: faˈ mɨ˜ ˈléeˊ dseaˋ e güɨɨiñˋ có̱o̱ˈ˜ dseañʉˈˋ o̱si dseamɨ́ˋ i̱ o̱ˈ quiáˈrˉ, o̱si jaléˈˋguɨ e ˈlɨˈˆ e jiéˈˋ e jmooˋnaˈ có̱o̱ˈ˜ ngúuˊ táangˋnaˈ, o̱si jmitíˆnaˈ jaléˈˋ e iing˜ ngúuˊ táangˋnaˈ, o̱si ɨˊ áaˊnaˈ e jméeˆnaˈ jmangˈˉ e ˈlɨˈˆ, o̱si suungˋnaˈ lɨ́ˈˆ doñiˊ eeˋ e jaˋ catɨ́ɨngˉnaˈ, co̱ˈ e na lɨ́ɨˊ lafaˈ e jmiféngˈˊ dseaˋ diée˜ i̱ o̱ˈ jáˈˉ.
Jo̱ co̱ˈ jmóobˋ dseaˋ jaléˈˋ e na, jo̱baˈ iihuɨ́ɨˊ eáamˊ nicuǿˈˉ Fidiéeˇ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ laˈíˋ i̱ jaˋ nʉ́ʉˈ˜ júuˆ quiáˈrˉ.
Jo̱guɨ ˈnʉ́ˈˋ, lajo̱b lamɨ˜ seengˋnaˈ e jmooˋnaˈ jaléˈˋ e ˈlɨˈˆ na.
Dsʉˈ lana ˈnéˉ tʉ́ˆbaˈ jaléˈˋ e na: faˈ mɨ˜ lɨguíingˉnaˈ, o̱si mɨ˜ ˈníˈˋ óoˊnaˈ, o̱si mɨ˜ jmooˋnaˈ jaléˈˋ e ˈlɨˈˆ, o̱si mɨ˜ fóˈˋnaˈ gaˋ uii˜ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ rúngˈˋnaˈ, o̱si mɨ˜ fóˈˋnaˈ jaléˈˋ júuˆ e ˈlɨˈˆ e jiéˈˋguɨ é.
Jo̱guɨ jaˋ fɨˈˊ rúngˈˋnaˈ júuˆ e o̱ˈ jáˈˉ, dsʉco̱ˈ lana nɨcatʉ́ʉˊbaˈ e lamɨ˜ jmooˋnaˈ e eáangˊ beáangˈ˜ dseeˉ yaang˜naˈ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e gaˋ e nɨcasiˈˊ nifɨˊ quíiˉnaˈ lamɨ˜ jéengˊguɨ do.
Jo̱baˈ lana dseaˋ ˈmɨ́ɨngˉ nɨlɨ́ɨngˊnaˈ, jo̱ Fidiéebˇ dseaˋ jmóoˋ e nilɨˈmɨ́ɨngˉguɨˈ e laco̱ˈ niˈeeˉnaˈ laco̱ˈguɨ la éeˋ dseaˋ do, jo̱ lajo̱baˈ nilɨcuíingˋguɨˈ dseaˋ do dseángˈˉ laco̱ˈ sɨˈíˆ.
Jo̱ jaˋ e lɨngɨɨˉ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ su lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ Israel o̱si jaˋ lɨ́ɨngˊnaˈ lajo̱ é, o̱si tó̱o̱ˋ e li˜ fɨˊ ngúuˊ táangˋnaˈ o̱si jaˋ tó̱o̱ˋ é, o̱si lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ i̱ jalíingˉ tɨˊ lɨ˜ huí̱i̱ˉ o̱si i̱ neáangˊ tɨˊ lɨ˜ huí̱i̱ˉ lɨ˜ jiéˈˋguɨ é, o̱si lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ sɨˈnɨɨngˇ o̱si fii˜ i̱ quiʉˈˊ ta˜ é. Co̱ˈ lají̱i̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáamˉbingˈ niingˉguɨ jee˜ lajaléˈˋ có̱o̱ˈ˜ jee˜ lajaléngˈˋ, jo̱guɨ íˋbre seeiñˋ cøøngˋ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ cajo̱.
Jo̱ Fidiéeˇ eáamˊ ˈneáaiñˋ ˈnʉ́ˈˋ, jo̱guɨ nɨcaguíñˈˋ ˈnʉ́ˈˋ e laco̱ˈ nilíingˉnaˈ dseaˋ quiáˈrˉ. Jo̱baˈ güɨlɨseemˋbaˈ e jmooˋbaˈ fɨˈˋ lɨ́ɨngˉ rúngˈˋnaˈ, jo̱guɨ e guiúngˉnaˈ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ rúngˈˋnaˈ, jo̱guɨ e jaˋ jmɨcǿøngˈˇ yaang˜naˈ jee˜ dseaˋ rúngˈˋnaˈ, jo̱guɨ e eeˉbaˈ guiʉ́ˉ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ rúngˈˋnaˈ, jo̱guɨ e jméeˆnaˈ féngˈˊ áaˊnaˈ uii˜ quiáˈˉ rúngˈˋnaˈ cajo̱.
Jmeeˉbaˈ féngˈˊ óoˊnaˈ quiáˈˉ dseaˋ rúngˈˋnaˈ, jo̱guɨ íingˊnaˈ dseeˉ quiáˈˉ rúngˈˋnaˈ mɨ˜ eeˋgo̱ ˈléerˊ quíiˉnaˈ. Jo̱ laco̱ˈguɨ Dseaˋ Jmáangˉ caˈíimˉbre dseeˉ quíiˉnaˈ, jo̱baˈ lajo̱b ˈnéˉ jméeˆ ˈnʉ́ˈˋ, ˈnéˉ íim˜baˈ dseeˉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ rúngˈˋnaˈ.
Dsʉˈ e nifɨˊguɨ quiáˈˉ jaléˈˋ e la e røøbˋ ˈnéˉ nijmiˈneáangˋ rúngˈˋnaˈ lajeeˇ laˈóˈˋ yaang˜naˈ, co̱ˈ lajo̱baˈ nilɨseengˋnaˈ cøøngˋ dseángˈˉ laco̱ˈ sɨˈíˆ.
Jo̱ co̱ˈ Dseaˋ Jmáamˉbingˈ cuøˈˊ ˈnʉ́ˈˋ e seengˋnaˈ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ, ˈnʉ́ˈˋ dseaˋ lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ quiáˈrˉ, jo̱baˈ seemˋbɨˈ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ e juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ do, co̱ˈ uíiˈ˜ lajo̱baˈ catǿˈˉ Fidiéeˇ ˈnʉ́ˈˋ e nilíingˉnaˈ lafaˈ co̱o̱bˋ ngúuˊ táangˋnaˈ laˈóˈˋ ˈnʉ́ˈˋ. Jo̱ cuǿøˈ˜baˈ Fidiéeˇ guiˈmáangˈˇ có̱o̱ˈ˜ lajaléˈˋ e jmóorˋ có̱o̱ˈ˜ ˈnʉ́ˈˋ.
Jo̱ ˈnéˉ quie̱ˊbɨ nifɨˊ quíiˉnaˈ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱guɨ éeˈ˜ rúngˈˋnaˈ jo̱guɨ cuǿøˈ˜ bíˋ rúngˈˋnaˈ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ júuˆ niguoˈˆ e nɨñíˆnaˈ. Jo̱guɨ cuǿøˈ˜baˈ guiˈmáangˈˇ Fidiéeˇ e øˊnaˈ júuˆ e to̱o̱˜ fɨˊ ni˜ jiˋ salmos có̱o̱ˈ˜guɨ jaléˈˋguɨ júuˆ e øˊ dseaˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ có̱o̱ˈ˜guɨ jaléˈˋ júuˆ e cuøˊ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ cajo̱.
Jo̱guɨ jaléˈˋ e jmooˋnaˈ jo̱guɨ jaléˈˋ e fóˈˋnaˈ, jmeeˉbaˈ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e cuøˈˊnaˈ guiˈmáangˈˇ Tiquíˆiiˈ Fidiéeˇ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ.
Jo̱guɨ ˈnʉ́ˈˋ, jaléngˈˋ dseamɨ́ˋ, jmɨˈgooˋbaˈ jaléngˈˋ dseañʉˈˋ quíiˉnaˈ, co̱ˈ lajo̱b catɨ́ɨngˉ e jmóoˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ.
Jo̱guɨ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ, dseañungˈˋnaˈ, jmiˈneáangˋnaˈ dseamɨ́ˋ quíiˉnaˈ, jo̱guɨ jaˋ jmooˋnaˈ ta˜ jɨ́ɨngˋ có̱o̱ˈr˜.
Jo̱guɨ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ, jiuung˜, nʉ́ʉˈ˜baˈ jaléˈˋ ta˜ quiʉˈˊ tiquíiˆ niquíiˆnaˈ, co̱ˈ lajo̱baˈ e iáangˋ dsíiˊ Dseaˋ Jmáangˉ.
Jo̱guɨ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ lɨ́ɨngˊnaˈ sejmiiˋ, jaˋ jmooˋnaˈ e nilɨguíingˉ jiuung˜ quíiˉnaˈ, jo̱ lajo̱baˈ jaˋ nilɨtúngˉ dsíirˊ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e ˈnéˉ jmérˉ.
Jo̱guɨ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ e jaˋ eeˋ ˈléengˈ˜, jmeeˉbaˈ nʉ́ʉˈ˜naˈ jaléˈˋ ta˜ quiʉˈˊ fii˜ quíiˉnaˈ fɨˊ jmɨgüíˋ la; dsʉˈ o̱ˈ jí̱i̱ˈ˜ mɨ˜ nírˋ ˈnéˉ cuǿˈˆ áaˊnaˈ e laco̱ˈ nijmiguiúngˉ yaang˜naˈ fɨˊ quinirˇ, co̱ˈ e ngocángˋ óoˊbaˈ ˈnéˉ jméeˆnaˈ e jmɨˈgooˋnaˈ Fidiéeˇ.
Jo̱ lajaléˈˋ e jmooˋnaˈ, ˈnéˉ jméeˆnaˈ e ngocángˋ óoˊbaˈ lɨ́ˈˆ laco̱ˈ quiáˈˉ ˈñiabˈˊ Fidiéeˇ e jmooˋnaˈ e jo̱, jo̱ o̱ˈ laco̱ˈ mɨ˜ jmooˋnaˈ lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ dseaˋ jmɨgüíˋ.
Co̱ˈ nɨñíbˆ ˈnʉ́ˈˋ e seabˋ guiéeˆ quíiˉnaˈ e catɨ́ɨngˉnaˈ fɨˊ jmɨgüíˋ co̱o̱ˋ e nicuǿˈˉ Fidiéeˇ ˈnʉ́ˈˋ. Dsʉco̱ˈ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ jmooˋbaˈ lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ íbˋ dseángˈˉ i̱ lɨ́ɨngˊ Fii˜ quíiˉnaˈ cajo̱.
Dsʉˈ i̱ dseaˋguɨ i̱ jmóoˋ gaˋ, jo̱baˈ Fidiéeˇ nicuǿˈrˉ iihuɨ́ɨˊ i̱ dseaˋ íˋ quiáˈˉ lají̱i̱ˈ˜ e gaˋ e jmóoiñˈˋ do, co̱ˈ jaˋ jmɨngɨ́ɨˋ Fidiéeˇ e˜ lɨ́ɨngˊ dseaˋ lajaangˋ lajaaiñˋ, co̱ˈ røøbˋ niquidsirˊ íˈˋ quiáˈˉ lají̱i̱ˈ˜ dseeˉ seaˋ quiáˈˉ dseaˋ mɨ˜ nitɨ́ˉ íˈˋ lajo̱.

4

Jo̱guɨ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ lɨ́ɨngˊnaˈ fii˜, eeˉbaˈ guiʉ́ˉ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ quíiˉnaˈ i̱ jaˋ eeˋ ˈléengˈ˜, jo̱guɨ quié̱e̱ˋnaˈ íˈˋ júuˆ quíiˉnaˈ có̱o̱ˈr˜. Jo̱guɨ té̱e̱ˊ óoˊnaˈ cajo̱ e seemˋ jaangˋ Fii˜ quíiˆnaˈ fɨˊ ñifɨ́ˉ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quíiˉnaˈ.
Jo̱ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ neáangˊnaˈ fɨˊ Colosas, jaˋ tiúungˊnaˈ e fǿngˈˋnaˈ Fidiéeˇ, jo̱ lajeeˇ jo̱ ˈnéˉ e sɨñiimˇ áaˊnaˈ cajo̱, jo̱guɨ yejí̱ˉ cuǿøˈ˜baˈ guiˈmáangˈˇ Fidiéeˇ.
Jo̱guɨ féemˈ˜baˈ Fidiéeˇ uii˜ quíˉnaaˈ cajo̱ e laco̱ˈ seaˋ fɨˊ e guiáˆnaaˈ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e sɨˈmaˇ lamɨ˜ jéengˊguɨ do, co̱ˈ uii˜ e guiaaˉ e júuˆ jo̱, jo̱baˈ sɨjnɨ́ɨnˇn lana.
Jo̱guɨ mɨ́ɨˈ˜baˈ Fidiéeˇ e niˈeˊguɨ́ɨ e júuˆ la dseángˈˉ laco̱ˈ sɨˈíˆ e laco̱ˈ ningángˈˋ jaléngˈˋ dseaˋ, co̱ˈ lajo̱b catɨ́ɨngˉ e nijmee˜e.
Jo̱guɨ eeˉbaˈ røøˋ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jaˋ cuíingˋ Dseaˋ Jmáangˉ lɨ́ˈˆ laco̱ˈguɨ catɨ́ɨngˉ e jmóoˋ dseaˋ quiáˈrˉ, jo̱guɨ lajeeˇ jo̱ jmɨˈóoˈˇbaˈ e føngˈˆnaˈr júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ.
Jo̱guɨ féemˈ˜baˈr có̱o̱ˈ˜ jmangˈˉ juguiʉ́ˉ e nitɨ́ˉ dsíirˊ, jo̱guɨ ˈnéˉ ñíˆnaˈ jial ningɨɨˉnaˈ quiáˈˉ lajaangˋ lajaangˋ i̱ dseaˋ i̱ fǿngˈˋnaˈ do.
Jo̱ Tíquico, jaangˋ dseaˋ rúˈˋnaaˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ ˈneáangˋnaaˈ eáangˊ i̱ contøøngˉ nɨcajmɨcó̱o̱ˈ˜ jnea˜ jo̱guɨ co̱lɨɨm˜ nɨcajmóˆnaaˈ lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ íˋbingˈ nicá̱ˋ júuˆ quiéˉe fɨˊ na.
Jo̱ nisɨ́ɨnˆnre fɨˊ na có̱o̱ˈ˜ ˈnʉ́ˈˋ e laco̱ˈ nilɨñíˆnaˈ jial se̱e̱ˉnaaˈ fɨˊ la jo̱guɨ e laco̱ˈ nicuǿˈˉguɨr ˈnʉ́ˈˋ bíˋ cajo̱.
Jo̱guɨ có̱o̱ˈ˜ i̱ nab cajo̱ nijangˈˊ Onésimo, jaangˋ dseaˋ rúˈˋnaaˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ ta˜ dsiˋnaaˈ có̱o̱ˈ˜ jo̱guɨ i̱ ii˜naaˈ eáangˊ jo̱guɨ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ góoˋnaˈ cajo̱. Jo̱ i̱ dseaˋ gángˉ la nijmeáˈrˉ ˈnʉ́ˈˋ júuˆ jaléˈˋ e dsingɨ́ɨˉnaaˈ fɨˊ la.
Jo̱guɨ Aristarco, jaangˋ dseaˋ rúˈˋnaaˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ iuungˉ ˈnʉñíˆ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ jnea˜ fɨˊ la, guiéiñˈˊ júuˆ guicó̱o̱ˈˇ quíiˉnaˈ cajo̱, jo̱guɨ lajo̱bɨ i̱ siiˋ Marcos cajo̱, jaangˋ rúngˈˋ Bernabé. Jo̱guɨ ˈnʉ́ˈˋ, nɨcanʉ́ʉˉbaˈ júuˆ quiáˈˉ Marcos; jo̱ song dsiˈeer˜ ˈnʉ́ˈˋ, íimˈ˜baˈr có̱o̱ˈ˜ e guiʉ́ˉ fɨˊ na.
Jo̱guɨ lajo̱bɨ Chúˈˆ, i̱ siiˋbɨ cajo̱ Justo, guiémˈˊbre júuˆ guicó̱o̱ˈˇ quíiˉnaˈ cajo̱. Jo̱ jí̱i̱ˈ˜ i̱ gaangˋ lab dseaˋ Israel dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ nɨcajméeˋ ta˜ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ jnea˜ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ ta˜ guiaˊ júuˆ quiáˈˉ jial quie̱ˊ Fidiéeˇ nifɨˊ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ jmɨgüíˋ, jo̱guɨ nɨcajmɨcó̱o̱ˈ˜bre jnea˜ e catíiˈ˜guɨ dsiiˉ cajo̱.
Jo̱guɨ lajo̱bɨ Epafras, jaangˋ dseaˋ góoˋnaˈ i̱ jmóoˋ lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ Fíiˋnaaˈ Jesús, guiéiñˈˊ júuˆ guicó̱o̱ˈˇ quíiˉnaˈ. Jo̱guɨ contøømˉ féiñˈˊ Fidiéeˇ uii˜ quíiˉnaˈ e ngocángˋ dsíirˊ e laco̱ˈ teáangˉnaˈ teáˋ lají̱i̱ˈ˜ fɨˊ nɨteáangˉnaˈ e dseángˈˉ nijáamˈ˜ yaang˜naˈ e jméeˆnaˈ jaléˈˋ e iing˜ Fidiéeˇ e jméeˆnaˈ.
Jo̱ nɨñibˊ jnea˜ jial guiing˜ dsíiˊ íˋ uíiˈ˜ ˈnʉ́ˈˋ jo̱guɨ uii˜ quiáˈˉ dseaˋ neáangˊ fɨˊ Laodicea có̱o̱ˈ˜guɨ fɨˊ Hierápolis cajo̱.
Jo̱guɨ Lucas, jaangˋ tɨmɨ́ɨˊ i̱ ˈneáangˋnaaˈ eáangˊ, guiéiñˈˊ júuˆ guicó̱o̱ˈˇ quíiˉnaˈ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ jaangˋ i̱ siiˋ Demas.
Jo̱guɨ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ neáangˊnaˈ fɨˊ Colosas, cuǿøˈ˜baˈ guicó̱o̱ˈˇ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ Laodicea cuaiñ˜ quiéˉe, jo̱guɨ lajo̱bɨ Ninfa có̱o̱ˈ˜ lajaléngˈˋ dseaˋ i̱ seángˈˊ i̱ jmiféngˈˊ Fidiéeˇ fɨˊ quiáˈrˉ.
Jo̱guɨ mɨ˜ ningɨ́ˋ e niˈɨ́ˆ ˈnʉ́ˈˋ e jiˋ quiéˉe la fɨˊ quiniˇ jaléngˈˋ dseaˋ, síimˋbaˈ quiáˈˉ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ Laodicea, jo̱ lajo̱b niˈɨ́rˉ cajo̱; jo̱guɨ lajo̱bɨ ˈnʉ́ˈˋ niˈɨ́ˆbaˈ jiˋ quiéˉe e niˈíingˈ˜naˈ e jáaˊ fɨˊ Laodicea cajo̱.
Jo̱guɨ síiˈ˜baˈ Arquipo cajo̱ cuaiñ˜ quiéˉe e güɨjmiti˜bre røøˋ lají̱i̱ˈ˜ ta˜ e nɨcacuøˈˊ Dseaˋ Jmáangˉ írˋ.
Jnea˜ Paaˉ jmoˈˊo e júuˆ guicó̱o̱ˈˇ quíiˉnaˈ la có̱o̱ˈ˜ guóoˋo ˈñiáˈˋbaa. Jo̱ jmiguiéngˈˊ áaˊnaˈ cajo̱ e sɨjnɨ́ɨmˇbaa fɨˊ la. Jo̱ mɨ́ɨˈ˜ɨ Fidiéeˇ e niˈɨ́rˉ güeaˈˆ quiáˈrˉ jee˜ ˈnʉ́ˈˋ. Jo̱ lajo̱b nilíˋ. Jo̱ lanab jí̱i̱ˈ˜ féˈˋ jiˋ quiáˈˉ Paaˉ e catɨ́ɨngˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ seengˋ fɨˊ Colosas.

Holder of rights
Multilingual Bible Corpus

Citation Suggestion for this Object
TextGrid Repository (2025). Chinantec Collection. Colossians (Chinantec). Colossians (Chinantec). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-8F91-3