1
Diospa Churi Jesucristo rimashca evangelio nishca ali shimi callarin.
Imasnara Diosmanda rimaj Isaías quillcashcai tian: Camba ñaupajma ñuca rimajta cachauni, camba nambira camba ñaupajpi alichingaj.
Runa illashca partimanda caparij casna nin: Diospa nambira alichichi. Paihua nambira dirichuichi, nin.
Runa illashca partii, Juan yacui bautisauca. Shina nisha camachica: Arrepentirichi, bautisarichi, canguna uchamanda perdonai tucungaj.
Tucui Judea partí llactaunai causajguna, tucui Jerusalembi causajgunandi paihuajma shamunauca. Paiguna ucharashcaunara cuentajpi, Jordan yacui Juan paigunara bautisacami.
Juanga camello illmahua ahuashcara churarishca aca, cara chumbillinahua chumbiilishca aca. Atun ijira sacha mishquiras micuj aca.
Pai camachisha: Ñuca huashai, shu ñucamanda yali ushaj shamunmi, nica. Paihua zapatos huascara pascanallas mana pactanichu, nica.
Ñucaga cierto pacha cangunara yacui bautisacani, nica. Pai randi Santo Espiritui bautisangami.
Jesús Galilea partii tiaj Nazaret llactamanda shamuca. Jordan yacui Juan paita bautisaca.
Chi ratollai, Jesús yacumanda sicasha, ahua pacha pascarishcara ricuca, Santo Espiritura urpisna paihua ahuai irgumujta ricuca.
Ahua pachamanda shu shimi uyarica: Can ñuca llaquishca churimi angui. Canhua cushiyani, nica.
Shinajpi Santo Espíritu Jesusta runa illashca partima cachaca.
Chuscu chunga punzha runa illashca partii tiauca. Satanás nishca supai apu paita tentaca. Milli animalgunahua tiauca. Angelguna paita sirvinauca.
Juanda chonda cularbi ishcashca huasha, Jesús Galilea partima shamuca. Dios mandana pachamanda rimaj evangelio ali shimira camachica.
Horas pactamun, nica, Dios mandana pacha mayanllayamushcami. Arrepentirichi, evangelio ali shimira quirichi, nica.
Galilea lamar patara purijpi, Jesús Simonda ricuca paihua uqui Andresndi. Lamarbi licara shitanauca, aichahuara mascajguna asha.
Jesús paigunara nica: Catihuaichi. Cangunara runaunara licajgunara cuenta rasha.
Chi horasllaira, licaunara saquisha paita catinauca.
Chimanda pasasha, Jesús ansa ñaupajma riushcai, Zebedeo churi Jacobora ricuca, paihua uqui Juandi. Canoai licara remendasha tianauca.
Chi ratollai Jesús paigunara cayaca. Paiguna Zebedeo yayara canoai saquisha tarabajgunandi, Jesusta catinauca.
Capernaum llactai icunauca. Samana punzha asha, Jesús tandarina huasii icusha yachachica.
Runauna pai yachachishcara uyasha manzharinauca. Ushaihua, mandaj cuenta yachachica, mana yachaira yachachijgunasna.
Paiguna tandarina huasii shu irus supai apishca runa caparisha tiauca.
¿Imarasha ñucanchira inquitangui, Nazaretmanda Jesús? nica. ¿Ñucanchira tucuchingajchu shamushcangui? Can pi asnearas yachanimi. Diospa Santo Churimi angui.
Jesús paita piñaca: Upalla, nica, llucshi paimanda.
Irus supaiga, runara chucchuchisha, shinzhira caparisha, paimanda llucshica.
Tucui manzharinauca. Paigunapura tapunauca: ¿Imarai? nisha, ¿Ima mushuj yachairairi caiga? Ushanahua irus supaigunara cachan, llucshinaun.
Entero Galilea partiunai Jesús rashcara uctalla yacharica.
Chimanda huasha, tandarina huasimanda llucshisha, Simomba Andrespa huasima shamunauca, Jacobo Juandis compañanauca.
Simomba huarmi mama ungushca aca, calenturahua. Jesusta cuentanauca.
Shinajpi Jesús paihua mayanma shamusha, paihua maquimanda apisha, paita atarichica. Chi ratollai calentura chiriyaca; huarmi paigunara sirvica.
Tutayajpi, indi icushca huasha, tucui ungushcaunara tucui supai apishcaunaras Jesusma pushamunauca.
Tucui llactai ajguna huasi pungumalla tandarimunauca.
Ima tono ungushcaunaras Jesús ashcara alichicami. Ashca supaigunara pajllama ichuca, rimangaj mana lugarda cuca, supaiguna paita ricsishcamanda.
Tuta ucura atarisha, chara llandu llandu ucura, Jesús llucshisha, pi runas illashca partima rica. Chihui Diosta mañaca.
Simón, paihua pariju tiajgunandi, Jesusta mascanauca.
Jesusta tupasha, paita ninauca: Tucui canda mascanaun.
Jesús paigunara nica: Acuichi ñucanchi mayan partiunama, chihuis camachingaj. Chihuajmi shamucani.
Tucui Galilea partiunai paiguna tandarina huasiunai camachica, supaigunara ichuca.
Shu llagayuj runa Jesusma shamuca, paihua ñaupajpi cungurisha, rugasha nica: Can munasha, ñucara alichinara ushangui.
Jesús paimanda llaquirisha, maquira chutachisha, paita llangaca. Munanimi, nica, alichishcangui.
Casna rimashca huasha, ungüi chi ratollaira dsas llushpirica paimanda. Alichishca aca.
Shinajpi Jesús paita dispirisha mandaca:
Riqui, nisha, ama imaras ama pitas rimanguichu; randi sacerdotema ringui, can aliyashcara ricuchingaj. Shinallara can aliyashcamanda Moisés camachishca cuyanara cuyangui, can ali tucushcara paigunara ricuchingaj.
Pai randi ña llucshishca huasha yapa rimangaj callarica. Chi rashcara pajlla pambai cuentaca. Shinajpi, Jesús llactai icunara mana ushacachu, randi pajllai tiauca, runa illashca partiunai. Tucui llactaunamanda paihuajma shamunauca.
2
Ansa punzha huasha Jesús Capernaumbi cuti icuca. Pai huasii tiaushca uyarica.
Chi horasllai ashca runa paihuajma tandarimunauca, huasi pungugama undajta shamunauca. Pai Diospa shimira camachica.
Shinajpi huaquinguna Jesusma shamunauca, shu suchu runara huandusha. Chuscupura tucusha apamunauca.
Ashca runa tiashcamanda. Jesusma pactanara mana ushasha, huasi ahuamanda uctunauca Jesús tiaushcai. Uctura rasha, suchu runara caitundi irguchinauca.
Jesús paiguna quirishcara ricusha, suchu runara nica: Churi, can ucharashcara perdonashcangui.
Huaquin yachaira yachachijguna chihui tianauca, paiguna shungüi piñasha iyarinauca:
¿Imarasha casna riman? nisha, Diosta camiunmi. ¿Pita uchara perdonanara ushangairi? Diosllami ushan.
Jesús, paihua espiritui riparasha paiguna shungu ucui casna piñashcara, paigunara nica: ¿Imarasha casna piñanguichi canguna shungüi?
¿Imara mas rimanalla anga, suchu runara: Camba uchara perdonashcangui, nisha, paita rimangaj: Atari, camba caitura apasha ri?
Shinajpi canguna yachangaj imasna ñuca, Runa Churi nishca, ushanara charinimi cai pachai uchara perdonangaj, Jesús suchura rimaca:
Canda nini: Atari, caitura apai, camba huasima ri.
Chi ratollai atarica, paihua caitura apasha, paiguna ñaupajmanda llucshica. Caita ricusha, tucui manzharinauca. Diosta alabanauca: Mana imahoraspas casnara ricushcanchichu, nisha.
Cuti Jesús lamar patama rica. Tucui runauna paihuajma shamunauca. Paigunara yachachica.
Jesusga ri pasausha, Alfeo churi Levi nishcara ricuca. Levi gobierno cullquira tandachina huasÜ tiauca. Jesús paita: Catihuai, nica. Atarisha caticami.
Jesús Levi huasu tiausha, ashca cullquira tandachijguna ashca uchayujgunas mesai tiarinauca Jesushua pariju, pai yachachishca runaunandi. Ashca runauna paita catimunauca.
Jesús cullquira tandachijgunandi uchayujgunandi micuca. Yachaira yachachijguna fariseogunandi Jesús casna micuuta ricusha, pai yachachishca runaunara ninauca: ¿Imarai? ¿Imarasha cullquira tandachijgunahua uchayujgunahua micunri?
Jesús caita uyasha, paigunara nica: Ali ajguna ambijta mana ministinaun, astaun ungushcauna. Alira rajgunara cayangaj mana shamucanichu astaun uchayujgunara.
Juan yachachishca runauna fariseoguna yachachishca runaunas sasinauca. Jesusma shamusha ninauca: ¿Imarasha Juan yachachishca runauna fariseoguna yachachishca runaunas sasinaun, randi can yachachishca runauna mana sasinaun?
Jesús paigunara nica: ¿Borai, cari ñaupajpi tiajguna sasinaungachu? Carindi pariju tiausha, sasinara mana ushanaungachu.
Huashaga, carira quichuna punzha pactamunga. Chi punzhaunaí sasinaungami.
Mana pihuas rucu churanara mushuj llachapahua remendanzhu. Shina rajpi mushuj llachapa rucura cuti lliquinga. Churana astaun lliquirishca tucunga.
Shinallara mana pihuas mushuj vinora churanzhu rucu cara bolsai. Shina rajpi cara lliquiringa, vino taliringa. Mushuj vino mushuj cara purui churana anga.
Jesús samana punzhai shu tarpushca chagrara pasauca. Pai yachachishca runauna pasajpiga, trigo papajta aisangaj callarinauca.
Shinajpi fariseoguna paita ninauca: Riqui, ¿imarasha samana punzhai mana raihuajta ranaun?
Jesús paigunara nica: ¿Mana imahoras Quillcai ricucanguichu imara rarca David paita compañajgunandi paiguna ministiushcai, paiguna yarcachiushcai?
¿Manzhu ricucangui imasnara David Diospa huasii icusha, Abiatar nishca Diospa sacerdote apu ashcai, Diosma ricuchina tandara pai paihua compañajgunandi micunauca, cai tanda Diosta sirvijgunalla micuna ajta?
Shinallara Jesús paigunara nica: Samana punzha runajta rashca aca, randi runauna mana ranaushcachu aca samana punzhajta.
Casna ajpi, ñuca, Runa Churi nishca, samana punzhahua Señormi ani.
3
Cuti Jesús tandarina huasii icuca; chihui shu chaquirishca maquiyuj runa tiauca.
Chihui tiajguna paita chapanauca, samana punzha ungushcara alichingachu nisha ricungaj, paita causayachingaj.
Shinajpi Jesús chaquirishca maquiyuj runara: Atarisha, chaupi shungüi shayari, nica.
Jesús paigunara nica: ¿Samana punzhai alira manalira rana? ¿Imara ali anga, causachingaj, huañuchingaj? Paigunaga chunllayanauca.
Jesús paihua shungüi piñarisha, muyujta ricuca. Paiguna shungu shinzhiyashcara llaquirisha, runara nica: Maquira chutachi. Paihua maquira chutachijpi alichishca aca.
Shinajpi, fariseoguna llucshisha herodianos nishcaunahua rimananauca Jesusta huañuchingaj.
Jesusga, pai yachachishca runaunandi, lamar patama anzhurica. Ashca runa Galileamanda Judeamandas catimunauca.
Shinallara Jerusalenmanda, Idumeamanda, Jordan chimbamanda, Tiro partimandas, Sidón partimandas ashca runa Jesuspajma shamunauca, pai atun rashcaunara uyasha.
Jesús pai yachachishca runaunara rimaca shu canoa puruntushcara charinauchu, ashca runauna tiashcamanda, ama paita nitinauchu.
Ashca runaunara alichishcamanda, tucui ungüiyujguna paihuajma nitimunauca llangangaj.
Irus supaiguna paita ricusha, paihua ñaupajpi tuama urmanauca: Canmi Diospa Churi angui, nisha.
Jesús paigunara mandaca paita ama ricsichinauchu.
Huasha, Jesús urcuma sicaca. Pai munashca runaunara paihuajma cayaca. Shamunaucami.
Chunga ishquira ajllaca paihua pariju tiangaj, paigunara camachingaj cachangaj,
ungüigunara alichina ushaira charingaj, supaigunara ichungajpas.
Simonda cayaca. Mushuj shutira Pedro nishcara churaca.
Jacobo paihua uqui Juandi, Zebedeo churiunara, cayaca. Paigunara Boanerges nishcauna shutichica. Caimi Rayo Churiuna nishca.
Shujgunara: Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Alfeo churi Jacobo, Tadeo, cananista Simón nishcaunaras cayaca.
Shinallara Judas Iscariote nishcaras, Jesusta apuuna maquima entregajta, cayaca. Huasima shamunauca.
Ashca runauna cuti tandarimunauca; paiguna shamushcamanda Jesús paihua tiajgunandi micungaj mana ushanaucachu.
Jesuspa aillu caita uyasha, paita apingaj shamunauca, loco tucushcami, nisha.
Jerusalenmanda shamuj yachaira yachachijguna ninauca: Beelzebú nishca supai apu paihua shungüi tian. Shinallara, supai apumanda supaigunara pajllama ichun, ninauca.
Jesús paigunara cayasha, yachachingaj cuentanaunahua rimaca: ¿Imasna rasha Satanás nishca supai apu Satanasllara ichunara ushangachu? nisha.
Ima llactas chaupirisha, paigunapuralla macananausha, cai llacta mana durangachu.
Shinallara ima huasii tiaj aillu chaupirisha, paigunapuralla macananausha, cai aillu mana durangachu.
Satanaspas paulara macanausha chaupirisha, shayarinara mana ushangachu; randi pai tucurina pactamushcami.
Pihuas shu shinzhi runa huasimanda pai charishcara shuhuanara mana ushangachu manara paita huatajllaira. Huatai pasasha shuhuanara ushangami huasimanda.
Cierto pacha nini: Runaunama tucui uchara perdonashca anga. Ima sami camisha rimashcaras perdonashca anga.
Randi, pihuas Santo Espiritura camisha, mana imahoras perdonashcachu anga, astaun huiñaigama causayuj anga.
Jesús cai shimira rimaca, paiguna: Irus supaiyujmi, nishcamanda.
Huashaga Jesuspa uquiunandi mamandi shamunauca, canzhai chapausha. Paita cayangaj cachanauca.
Pai muyujta tiau runauna paita ninauca: Camba mama camba uquiuna canzhai aj, canda mascanaun.
Jesús cutipasha nica: ¿Pitai ñuca mama, ñuca uquiuna?
Muyujta tiaugunara ricusha nica: Caimi ñuca mama, ñuca uquiuna.
Maicans Diospa munaira rau, paimi ñuca uqui, ñuca pañi, ñuca mama, nica.
4
Cutillara Jesús lamar patai yachachingaj callarica. Paihuajma ashca runauna tandarimunauca. Chiraigumanda, canoai icusha lamarbi tiarica. Randi tucui runauna pulayai tianauca lamar rayai.
Yachachingaj cuentanaunahua ashcara yachachica. Jesús pai yachachiushcai nica:
Uyaichi, nisha, shu tarpuj runa tarpungaj llucshica.
Pai tarpujpiga, huaquin muyuuna ñambi rayai urmanauca. Pishcuuna shamusha llambura micunauca.
Huaquin muyuunaga allpa illaj rumi pambai urmanauca. Allpa pishishcamanda uctalla iñanauca.
Indi llucshimujpi rupaca. Angu illashcamanda chaquirica.
Huaquin muyuunaga cashaunai urmanauca. Casha itayasha, muyuuna chingarisha, mana aparinaucachu.
Randi shu muyuuna ali allpai urmanauca. Ali ahuara iñasha aparica, caran muyu quinsa chunga, socta chunga, patsac muyura cusha.
Shinajpi Jesús nica: Uyana rinriyuj uyachu.
Sapalla tucujpí, mayambi ajguna paihua chunga ishqui yachachishca runaunandi pai rimashca yachachina cuentanamanda tapunauca.
Jesús paigunara nica: Cangunaga, Dios mandana pacha pacashca shimira yachanguichimi. Randi canzhai ajgunara yachachina cuentanaunahua tucuira yachachina anga;
ricusha ama ricsinauchu, uyasha ama intindinauchu, ama tigranauchu ucharashcara perdonai tucungaj.
Jesús paigunara nica: ¿Cai yachachina cuentanara manzhu intindinguichi? ¿Imasna rasha tucui yachachina cuentanaunara intindingachu raunguichi?
Tarpuj runaga ñuca shimira tarpun.
Ñambi rayai urmajguna caigunami: Shimira tarpushca huasha, uctalla supai apu uyashcara quichuj shamun paiguna shungumanda.
Shinallara rumi pambai tarpushcauna, shimira uyasha, uctalla cushihua Diospa shimira chasquinaun.
Randi, angu illajpi mana duranaun. Shimira apishcamanda llaqui tucusha, tormendachi tucusha, nijtasha urmanaun.
Caimi casha ucui urmajguna. Shimira uyanaun,
randi cai pachai tormendosmanda, cullquira munashcamanda umachisha, imaunaras munasha, uyashca shimi huañun, mana aparin.
Ali allpai urmajguna shimira uyanaun, uyashcara chasquinaun, aparinaun, huaquinguna quinsa chungagama mirasha, huaquinguna socta chungagama, huaquinguna patsacgama.
Shinallara Jesús paigunara rimaca: ¿Tasa ucui velara churanachu? ¿Caitu ucui churanachu? ¿Manzhu ricunallai churanami?
Tucui pacashca pajllai tucungami; tucui mana ricushca pajllai ricuringami.
Maicambas uyana rinrira charisha uyachu.
Shinallara paigunara nica: Ricuichi uyashcara. Canguna tupushca tupullara shujguna cangunara tupunaunga, yapasha.
Maican charijpi, paima cushca anga; randi mana charijmanda pai ima charishcahuaras astaun quichushca anga.
Shinallara Jesús nica: Casnami Dios mandana pacha: Imasna shu runa muyura allpai tarpun.
Runaga tuta puñun, punzha atarin. Muyuga llucshin, iñan. Imasna iñashcaras pai mana yachanzhu.
Allpa paulara apachin: ñaupa quihuara. huasha papajta, papajpi muyuhua undarin.
Ña muyu pucujpi, saulihua pitin, pallana horas pactamushcamanda.
Shinallara Jesús nica: ¿Dios mandana pacha imahua ricuchina angai? ¿Ima yachachingaj cuentanahua ricuchishun?
Dios mandana pacha shu mostaza muyu cuentami. Allpai tarpushcai tucui cai pachai tiaj muyumanda yali ichillami.
Tarpushca huasha, tucui yuraunamanda yali iñan; atun pallcayuj tucun. Shinajpi, yura llandu ucui pisheuuna samanara ushanaunga.
Casna yachachingaj cuentanaunahua Diospa shimira ashcara cuentaca, paiguna uyana tupura.
Yachachingaj cuentanaunahua mana rimasha, mana cuentacachu. Pai yachachishca runaunaraga chicambi tucuira pajlla pambai yachachica.
Chi punzhallaira tutayajpi, Jesús paigunara nica: Acuichi chimbama.
Runaunamanda dispirishca huasha, yachachishca runauna pai tiaushca canoallaira Jesusta pushanauca. Paihua pariju shu ichilla canoauna rinauca.
Shinzhi huaira atarisha, tsajlas shitashcamanda canoa pambariuca.
Jesusga canoa siquii aj saunai puñusha sirica. Paita llicchachinauca, Yachachij, nisha, ¿ñucanchi huañungaraushcara manzhu ricunguiri?
Jesús shayarisha huairara piñaca, lamardas rimasha nica: Upalla, chunllayai. Huaira shinalla pasarica, tucui ali chunlla tucuca.
Paigunara nica: ¿Imarasha manzhanguichi? ¿Imaraigu mana quiringuichi?
Ashca manzharishcahua paigunapura rimanauca: Caiga, ¿pitairi? nisha. Huairas lamarbas paita uyanaun.
5
Lamar chimbama Gadarenos nishcauna partima Jesús pai yachachishca runaunandi shamunauca.
Paiga canoamanda llucshishca ratollai, aya huasiunamanda shu irus supai apishca runa paigunara tupangaj llucshimuca.
Cai supai apishca runa aya huasiunai causaca. Mana pihuas paita huatanara ushacachu, ima iru huascahuas.
Ashca cuti iru huascahua huatashca aca maquiras chaquiras. Maqui huatashcara dsas dsas aisaca; chaqui huatashcara piti piti rarca. Mana pihuas paita vencinara ushacachu.
Tucui horas, tutandi punzhandi, aya huasiunais urcuunais caparisha puricachaj aca. Rumiunahua chugrichisha causaca.
Jesusta carumanda ricusha, paihuajma callpasha shamuca, paihua ñaupajpi cungurica.
Shinzhira caparisha nica: Jesús, atun Diospa Churi, ¿imarasha ñucara inquitangui? Diosmanda, ama tormendachihuaichu.
Supai casna caparica, Jesús: Irus supai, cai runamanda llucshi, nisha rimashcamanda.
Jesús paita tapuca: ¿Ima shutirangui? nisha. Huaranga nishca ani, nica ñucanchi ashca supaipura ashcamanda.
Jesusta ashcara rugaca: Ama cai partimanda cachahuaichu, nisha.
Chi urcu mayanllai, shu atun cuchi monton micusha tianauca.
Tucui supaiguna Jesusta ruganauca: Cuchiunama cachahuai icungaj. nisha.
Jesús lugarda cuca. Irus supaiguna llucshisha, cuchiunai icunauca. Cuchi montonga peñasmanda lamarbi urmasha, chucasha huañunauca. Ishqui huaranga tupu anauca.
Cuchira cuirajguna miticunauca. Llactais, maita purishas, cuentanauca. Uyajguna casna tucushcara ricungaj llucshinauca.
Jesuspajma pactamusha, huaranga supaiguna tormendachishca runara ricunauca. Paita tiarishca, churarishca, ali iyaiyuj tiauta ricusha, manzharinauca.
Ricujguna shamujgunara cuentanauca imasna supaiyujta alichishca aca. Shinallara cuchiunahua tucushcara rimanauca.
Dueñouna Jesusta paiguna llactamanda llucshichu nisha rugangaj callarinauca.
Jesús canoai icuupi, pai alichishca runa paita rugaca: Lugarda cuhuai, nisha, canhua tiangaj.
Jesusga lugarda mana cucachu. Randi nica: Camba huasima ri, camba ailluma. Paigunara Dios atun rashcara cuentangui, imasna Dios canda llaquishcami.
Pai ricami, Decápolis nishca partii Jesús atun rashcaunara, paita alichishcaras rimangaj callarica. Tucui manzharinauca.
Jesús chimbamanda artillara canoai tigramuca. Ashca runa paita muyujta tandarimunauca. Paiga lamar patai tiauca.
Shu Jairo nishca runa, judioguna tandarina huasimanda apu, shamuca. Jesusta ricusha, paihua chaquii tuama urmaca.
Pai Jesusta ashcara rugaca: Ñuca ushushihua ali huañuira huañun, nica. Shamupai, camba maquira paihua ahuai churapangui paita ahchingaj, pai causangaj, nica.
Jesús apuhua rica. Ashca runauna catisha paita nitinauca.
Shu huarmi chunga ishqui huata paihua ungüihua ungüilla causaca.
Ambijgunamanda ashca tormendachishca aca; pai tucui charishcara gastaca. Paiga mana aliyashcachu aca, astaun mas ungushca tucuca.
Cai huarmi Jesús rashcaunara uyasha, runa montombi pactamusha, huashamanda Jesuspa churanara llangaca.
Huarmiga nica: Ñuca paihua churanallais llangasha aliyashami.
Cungaimanda yahuar saquirica; paihua aichai ali tucushcara riparaca.
Shinajpi Jesús, ursa paihuajmanda ilucshishcara ricsisha, runaunama tigrarisha nica: ¿Pita ñuca churanara llangacachu?
Pai yachachishca runauna paita ninauca: ¿Manzhu ricungui imasna runauna nitimurinaun? ¿Imarasha ningui: Pita llangahuaca?
Paiga casna rajta ricsingaj muyujta ricuca.
Shinajpi cai huarmi pai alichishcara yachasha, manzhasha chucchusha shamuca, Jesuspa ñaupajpi tuama urmasha tucuira paita cuentaca.
Jesús nica: Ushushi, can quirishcamanda aliyashcangui. Ahila ringui, camba ungiiimanda llushpirishca tucungui.
Jesús chara rimaushcai huaquinguna apu huasimanda shamusha apuma ninauca: Camba ushushi ña huañushcami, ¿imarasha Yachachijta yanga molestangui?
Jesús paiguna rimashcara mana casusha tandarina huasimanda apura nica: Ama manzhaichu. Quirilla.
Pitas mana lugarda cucachu paihua catingaj. Pedro, Jacobo paihua uqui Juandillara lugarda cuca catingaj.
Apu huasima pactamuca. Jesús chihui ajguna nusparishcara ricuca, huacashcara caparishcaras uyaca.
Jesús icusha paigunara nica: ¿Imarasha uyaringuichi, huacaunguichi? Huahua mana huañushcachu, puñunllami.
Jesusta burlasha asinauca. Pai randi tucuira canzhama cachaca. Jesusga yayandi mamandi pai pushamushcaunandi huahua siriushcai icunauca.
Huahuara maquimanda apisha, Jesús nica: Talita cumi. Caita runa shimii nin: Ushushihua, atari nini.
Chi ratollai huahua atarisha puringaj callarica. Huahuaga chunga ishqui huatayuj aca. Chihui tiajguna ashcara manzharinauca.
Jesús paigunara: Ama pimas cuentanguichichu, nica. Huahuara carangui, nisha rimaca.
6
Chi partimanda llucshisha Jesús paihua quiquin llactama shamuca. Pai yachachishca runauna catimunauca.
Samana punzhai judioguna tandarina huasii yachachingaj callarica. Ashca uyajguna manzharisha ninauca: ¿Paihua ushanara maimanda charingai? ¿Cai paima cushca yachai imarai? ¿Imarai caiguna paihua maquihua rashca sumaj atun rashcauna?
Paiga, ¿manzhu carpintero runa? ¿Manzhu María churi? ¿Manzhu Jacobo, José, Judas, Simón nishcauna paihua uquiuna? ¿Manzhu paihua paniuna caibi ñucanchihua tianaun? Paimanda piñarinauca.
Jesús paigunara nica: Maican Diosmanda rimaj llaquishca anga, astaun paihua aillullai paihua huasillai mana ali ricushca anga.
Chi llactaiga mana ima sumaj ranaunara ushacachu. Huaquin ungushcaunallara maquira churasha alichicami.
Jesús paiguna mana quirishcara ricusha llaquirica. Mayan llactaunara pasiasha yachachica.
Chi huasha pai chunga ishqui yachachishca runaunara cayasha, ishqui ishquira caran partira cachaca. Irus supaigunara callpachina ushaira cuca.
Ñambijta ama imaras apanguichichu, nica. Taunallara apanguichi, nica. Bolsaras tandaras cullquiras ama apanguichichu.
Chaquii zapatosllara churaringuichi. Ishqui churanara ama apanguichichu.
Jesús paigunara nica: Imahoras shu huasii icusha, chi llactamanda liucshingagama chi huasillai tiaunguichi.
Imahoras cangunara mana chasquinaupi, mana uyanaupi, chi llactamanda llucshiusha canguna chaquimanda polvora chausinguichi, paiguna mana chasquishcara ricuchingaj. Cierto pacha cangunara nini, taripana punzhai Sodoma Gomorra nishca runauna livachishca tupu chi llactai ajguna livachishcamanda pishi angami.
Paiguna llucshisha runaunara camachinauca: Arrepentirichi, huanaríchi, nisha.
Shinallara ashca supaigunara ichunauca; ashca ungushcaunara aceitera uma ahuai talisha alichinauca.
Jesuspa shuti yapa uyarishcamanda, Herodes rey apu pai rashcaunara uyasha, nica: Caimi bautisaj Juan anga; huañushcamanda causarisha cai sumaj ushanaunara raun.
Shujguna: Elíasmi ninauca. Shujguna randi: Paimi shu Diosmanda rimaj yachin, ñaupa rimajguna cuenta.
Caita uyasha, Herodes nica: Caimi uma pitisha huañuchishca Juan anga. Paiga huañushcaunamanda causarishcami.
Ñaupaga Herodes cachasha Juanda apica. Paita huatasha chonda cularbi ishcaca, Herodías nishca rimashcamanda. Herodíasga paihua uqui Felipe huarmi aca, randi Herodes paita apica.
Juan Herodesta nica: Mana raihuajchu camba uqui huarmira charingaj.
Herodías Juanda chijnica, paita huañuchinara munaca, randi mana ushacachu.
Herodesga Juanda manzhaca. Pai ali shungu, ali causaj ashcara ricsisha, paita huacachica. Herodes paita uyasha manzharica, munaihua paita uyaca.
Herodes pagarishca punzha pactarijpi, paimi istara rarca apuunandi capitangunandi, Galileamanda valij runaunandi.
Istai Herodíaspa ushushi icuca. Bailasha, Herodesta paihua mesai tiajgunandi cushiyachica. Shinajpi Herodes ushushira nica: Can munashcara mañahuai. Cushcangui.
Herodes Diospa shutii rimasha nica: Tucui can mañashcara cushcangui. Ñuca rey apu chariushca chaupi allpagama cushcangui. nica.
Ushushi llucshisha paihua mamara tapuca: ¿Imara mañashachu? nisha. Paihua mama rimaca: Bautisaj Juamba umara mañangui, nica.
Uctalla ushushi rey apu ñaupajma icusha: Cunallara Bautisaj Juamba umara pitisha, pulatoi churasha cuhuai, nica. Shina nisha mañaca.
Rey apu caita uyasha yapa llaquirica. Randi pai Diospa shutii rimashcamanda, mesai tiajgunamandas, Mana nisha rimanara mana munacachu.
Chi ratollai rey apu soldarora Juamba umara pitisha apamungaj cachaca.
Cai soldaro chonda cularbi icusha, umara pitisha, pulatoi churasha apamuca. Umara ushushima cuca, pai randi mamama cuca.
Juan yachachishca runauna paita huañuchishcara uyasha shamunauca. Paihua aichara apasha, aya huasii pambanauca.
Jesús cachashca runauna paihuajma tandarisha tucuira cuentanauca. Paiguna tucui rashcaunara paiguna yachachishcaras cuentanauca.
Jesús paigunara nica: Runa illashca partima shamichi ansa samangaj. Paiguna tiaushcai pasamujguna shamushcamanda micungajllas lugarda mana charinaucachu.
Canoai icusha runa illaj partima paigunalla rinauca.
Paiguna riushcara ashca runauna ricunauca, Jesustas ricsinauca. Chaquihua purijguna llactaunamanda chillai tandarimunauca. Jesusguna manara pactamushcaira chima shamunauca.
Jesús canoamanda llucshisha, ashca runaunara ricuca. Paigunamanda llaquirica, paiguna cuiraj illaj borregounasna asha. Paigunara ashcara yachachingaj callarica.
Ña tutayaupi, Jesús yachachishca runauna paima shamunauca: Cai llactaga huasi illaj nisha, tutayaunmi.
Runaunara dispiringui, ninauca mayan llactaunama rinauchu, tandara randinauchu. Caibi micunara mana charinaunzhu.
Jesús paigunara cutipasha nica: Cangunalla runaunara caranguichi. Paiguna randi: ¿Ishqui patsaj cullqui tupu tandara randij rishun runaunara carangaj? tapunauca.
Jesús paigunara: ¿Masna tandara charinguichi? nica. Ricui richi. Yachajpi, pichca tandandi ishqui challuandi, charinchi, ninauca.
Paigunara verde quihua ahuai montombi montombi tiarichichi, nica.
Montombi tiarinauca; shu montombi pichca chunga, shu montombi pichca chunga.
Shinajpi Jesús pichca tandandi ishqui challuandi maquii apisha, ahuama ricusha, bendiciaca. Tandara paquisha yachachishca runaunama cuca, tucuima carangaj. Ishquindi challuaras paquisha caranma cunauca.
Tucui amijta micunauca.
Tanda puchuunara chunga ishqui suru tasa tupura pallanaucami, challuamanda puchuunandi.
Micujguna pichca huaranga tupu cariuna aca.
Chi ratollaira Jesús pai yachachishca runaunara: Canoai icuichi, nica. Ñuca runaunara dispiringagama, ñucamanda ñaupa Betsaida llactama chimbaichi.
Runaunara dispirishca huasha Jesús urcuma rica Diosta mañangaj.
Chishi llanduyanara canoa chaupi lamarbi tiauca. Jesús sapalla yacu patai shayarica.
Huaira shujpurama apaupi, shinzhira cahuirianauca. Jesús paiguna sambayashcara ricuca. Punzhayanara Jesús yacu ahuara purisha paigunama shamuca, ñaupasha pasajsna.
Paiguna Jesusta yacu ahuara puriuta ricusha, Ayami, nisha caparinauca.
Tucui paita ricusha turbarinauca. Uctalla Jesús paigunara rimaca: Cushiyaichi, nisha, ñuca maní, ama manzhaichichu.
Paigunajma canoai sicaca. Huaira saquirica. Ashca manzhaihua manzharinauca.
Tandara mirachishcara chara mana intindinauca, paiguna shungu shinzhiyashcaraigu.
Chimbai pasashca huasha, Genesaret partima shamunauca; pulayama llutarinauca.
Paiguna canoamanda Ilucshijpi, chihui tiajguna Jesusta ricsinauca.
Entero llacta partiuna muyujta purisha, ungushcaunara apamui callarinauca huanduunai, Jesús maibi tiaushcaras uyasha.
Maitas pai puriushca, mai llactaunai, mai partiunais, ungushcaunara ñambiunai churanauca. Paihua churana pundahuallais llangangaj ruganauca. Casna rasha tucui llangajguna aliyanauca.
7
Fariseogunandi huaquin yachaira yachachijgunandi Jerusalenmanda shamujguna, Jesusma llutarimunauca.
Paigunaga Jesús yachachishca runaunara maquira mana maillasha tandara micuuta ricusha causayachinauca.
Fariseoguna tucui judiogunandi rucuuna yachaira catisha, maquira mana ali maillasha mana micujguna aca.
Pulasamanda tigramusha mana maillasha mana micunaun. Ashca shu mandashca shimiunara charinauca huacachingaj. Shinallara paiguna yachaira tucui upina cuya, tucui quisa, tucui iru manga, tucui caitu, tucuira maillajguna aca.
Fariseoguna yachaira yachachijgunandi Jesusta tapunauca: ¿Imarasha can yachachishca runauna rucuuna camachishcasna mana purinaun, randi maquira mana maillasha micunaun? nisha.
Jesús paigunara cutipaca: Ishqui shimiyujguna, alimi cangunamanda ñaupa horas rimaca Isaías, pai quillcashcasna: Cai runauna shimillahua llaquihuanaun; astaumbas paiguna shungu ñucamanda carui tiaun.
Yangami ñucara ahuayachinaun; runauna mandashcaunara Dios camachishcasna yachachisha.
Dios camachishca shimira saquisha, runa rimashca shimiunara huacachinguichi: quisaunara maillasha, upina cuyaunara maillasha, shinallara imaras ranguichi.
Jesús shinallara nicami: Cierto pacha Dios camachishca shimira mana valijta ranguichi, canguna yachaira huacachingaj.
Moisés rimacami: Camba yayara camba mamara llaquina mangui. Maicans paihua yayara mamara chijnisha rimasha, shu rai huañungami.
Randi canguna rimanguichi: Shu runa paihua yayara mamara rimasha, Tucui ñuca charishcara canda valirinaunara Diosma cushcami, nisha,
yayara mamara yanapangaj ña lugarda mana cunguichichu.
Shina rasha Diospa shimira mana valijta ranguichi canguna yachaihua. Ashcaunara shina samira ranguichi.
Jesús tucui tandarijgunara cayasha rimaca: Uyahuaichi, intindihuaichi, nisha.
Pajllamanda runai icuj mana huajlichin, randi paiguna iyaimanda llucshij, caita runara cierto pacha huajlichin.
Maicambas uyana rinrira charisha uyachu.
Jesús runaunamanda anzhurisha, huasii icusha, chihuimi pai yachachishca runauna pai yachachingaj cuentanamanda tapunauca.
Paigunara rimaca: ¿Canguna shinallara mana intindinguichichu? ¿Manzhu ricsinguichi pajllamanda runai icuj mana huajlichinzhu?
Pajllamanda icuj mana shungüi icun, astaumbas icsai icusha ismana huasima pasan. Shina nisha tucui aichara ali micunalla rarca.
Astaumbas, nica, runamanda llucshij iyaiguna, caiguna runara huajlichin.
Runa shungu ucumandaga manali iyaiguna, shujhua tacarinauna, uchalinauna, runara huañuchinauna llucshinaun.
Shinallara llucshinaun: Shuhuanauna, cullquira yapa muñanauna, manali ranauna, umachina, irus iyai, chijnina, camina, mas tucuisiqui iyai, mana racional iyaiguna.
Shungu ucumanda cai tucui irusguna llucshinaun, runara huajlichinaun.
Chimanda atarisha, Tiro Sidón nishca llactaunama rica. Shu huasii icusha, pis caita ama yachanauchu munaca. Paulara pacanara mana ushacachu.
Shu huarmi, paihua ushushihua irus supaira charisha, Jesús pactamushcara uyasha, shamusha paihua chaquii tuama urmacami.
Griego huarmi aca, Sirofenecia partimanda. Paiga Jesusta rugasha nica: Ñuca ushushimanda supaira ichupai.
Jesús cutipaca: Ñaupara sajsanauchu churiuna. Mana valinzhu churiuna tandara apisha ichilla allcuunama shitangaj.
Huarmiga cutipasha nica: Ari, Señor, randi mesa ucui tiaj allcuhuauna churiuna micushcamanda urmaj puchuhuaunara micunaun.
Shinajpi Jesús paita rimaca: Caita rimashcamanda, canda: Ri, nini, camba ushushimanda supai ña llucshishcami.
Huarmi paihua huasima pactajpi, ushushimanda supai llucshishcara tupaca. Ushushi caitui siriuca.
Jesús Tiro llactamanda tigramusha, Sidón llactara pasasha, Galilea lamarma pactamuca. Decápolis nishca partí chaupi shungura pasaca.
Shu upa rinriyuj upa shimiyuj runara paihuajma pushamunauca. Camba maquira paihua ahuai churapai, rugasha ninauca.
Paita runaunamanda chicanma pushasha, Jesús rerounara rinri uctui satica, tiucasha paihua callura llangaca.
Ahua pachama ricusha, Jesús llaquirica: Efata, nica. Caitaga runa shimii, Pascarichu, nin.
Chi ratollaira paihua rinris paihua huatashca callus pascaricami, alimi rimaca.
Pitas ama cuentanguichichu nisha camachica. Paigunara caita mas mandajpi astaun mas uyachinauca.
Paiguna ashcara manzharinauca, casna nisha: Pai tucuira alirami rashca. Upa rinriuna uyanaun, upa shimiuna rimanaun.
8
Chi punzhaunai ashca runauna tianauca. Micunara mana charinaucachu. Jesús pai yachachishca runaunara cayasha nica:
Cai tucui runaunamanda llaquirini, nica. Ña quinsa punzha ñucahua tiasha mana micunaun.
Yarcaira cachajpi paiguna huasiunama, ñambii desmayarinaungami. Huaquinguna carumanda shamunaushca.
Pai yachachishca runauna cutipanauca: ¿Cai tucuira maimanda tandara carangaj ushashun casna illaj partii?
Shinajpi Jesús tapuca: ¿Masna tandara charinguichi? Paiguna cutipasha: Canzhista, ninauca.
Chi tucui runaunara allpai tiaringaj rimaca. Chi canzhis tandara apisha, Diosta agrasishca huasha, paquisha, pai yachachishca runaunama cuca, runauna ñaupajpi churangaj. Shina rasha churanaucami runauna ñaupajpi.
Shinallara ansa yacu aichahuaunara charinauca. Bendiciashca huasha runauna ñaupajpi churangaj rimaca.
Sajsajta micunauca. Puchuunara pallanaucami canzhis tasa tupura.
Micujguna chuscu huaranga tupu anauca. Jesús paigunara dispirica.
Shinajpi Jesús pai yachachishca runaunandi canoai icusha, Dalmanuta partima shamunauca.
Fariseoguna paihuajma shamunauca. Jesushua rimananauca: Ahua pachamanda ricurinara ricuchihuai, nisha, paita tentangaj.
Jesús paihua shungüi llaquirisha nica: ¿Imarasha ahua pachamanda ricurinara ricuchihuai, ninguichi? Cierto pacha cangunara nini: Mana ima ricurinaras ahua pachamanda ricuchishca anga cai horas ajgunama.
Paigunara saquisha cutillara canoai icusha chimba partima rica.
Tandara apañara cungarisha rinaushca aca. Shu tandahuallara paigunahua canoai charinauca.
Jesús paigunara rimaca: Iyaihua puringuichi fariseoguna tandara punguich'na polvo samimanda, Herodespa tandara punguichina polvo samimanda.
Paigunapura rimananauca: Tandara mana apamushcaraigu casnami riman.
Jesusga paiguna rimaushcara intindisha nin: ¿Imara rimaunguichi cangunapura, tandara mana charishcamanda? ¿Mana riparanguichi, mana intindinguichi? ¿Chara canguna shungura shinzhiyashcara charinguichi?
¿Ñahuira charishallara mana ricunguichi? ¿Rinrira charíshaliara mana uyanguichi? ¿Manzhu iyaringuichi?
Ñuca pichca tandara partiushca horas pichca huaranga runauna chaupii, ¿puchuunara masna tasahuara undaita pallacanguichi? Paiguna cutipanauca: Chunga ishquira.
Chishu horas canzhis tandara chuscu huaranga runa chaupii particani. ¿Masna atun tasara undajta puchuunara pallacanguichi? Paiguna: Canzhista, cutipanauca.
Jesús paigunara nica: ¿Imarasha charajpas mana intindinguichichu?
Jesús Betsaida llactama pactamuca. Paihuajma shu ñausa runara pushamunauca. Llangapai nisha ruganauca.
Shinajpi ñausa runara maquimanda apisha llacta huashama pushaca. Jesús ñausa runa ñahui muyui tiucasha maquira paihua ahuai churasha tapuca: ¿Imaras ricunguichu? nisha.
Paiga ñahuira atarichisha ricuca: Runaunara ricunimi, nica, purij yuraunasna.
Chi ratollaira Jesús cutillara maquira paihua ñahuii churajpi, runa ali ricuca. Alichishca aca. Tucuira carama pajlla pambai ricucami.
Jesús paita: Camba huasima ri, nisha cachaca. Llactai ama icunguichu, llactai ama pitas rimanguichu, nica.
Jesús pai yachachishca runaunandi llucshisha, Cesárea de Filipo llacta muyujta ichilla llactaunama rica. Ñambii pai yachachishca runaunara tapuca: ¿Pimi nishara iyanaun ñucara, runauna? nica.
Paiguna cutipanauca: Huaquinguna Bautisaj Juan, ninaun; huaquinguna Elias; shujguna shu Diosmanda rimaj, ninaun.
Shinajpi Jesús tapuca: ¿Cangunaga, pimi nishara iyahuanguichi? Pedro paima cutipasha: Canmi Cristo angui, nica.
Jesús paigunama rimaca: Pitas caita ama uyachinguichi, nisha.
Jesús paigunara yachachingaj callarica: Ñuca, Runa Churi nishca, ashca tormendarina ministirinmi, nisha; rucuuna, sacerdote apuuna, yachaira yachachijguna ñucara ichusha, huañuchihuanaunga; quinsa punzha huashaga causarishami.
Jesús caita pajlla pambai rimaca. Shinajpi Pedro paita shu partima pushasha nanajta rimai callarica.
Jesús voltiarisha, pai yachachishca runaunara ricusha, Pedrora piñaca: Ñucamanda anzhuri, Satanás, nisha, Diospajgunara mana ricungui, astaumbas runajgunaüara ricungui.
Tucui runaunara pai yachachishca runaunandi cayasha, Jesús paigunara nica: Pihuas ñucallara catisha nisha, Mana imaschu ani nichu; paihua cruzta aparisha ñucara catimuchu.
Maicans paihua causaira quishpichisha nisha, causaira pirdingami. Randi maicambas paihua causaira pirdisha ñucaraigumanda, evangelio ali shimimandas, paihua causaira quishpichingami.
¿Imajta valingai runara entero mundura ganashas astaun paihua almara pirdijpi?
¿Ima paganaras cungai shu runa paihua almamanda?
Maican runas ñucamandas ñuca shimimandas pingarijpi cai tacarisiqui ucharaisiqui horasgunai, ñuca, Runa Churi nishca, shinallara paimanda pingarishami ñuca shamuna horas ñuca Yaya sumajhua santo angelgunahua shamushcai.
9
Shinallara rimaca: Cierto pacha cangunara nini, huaquinguna caibi tiajguna manara huañujllaira Dios mandana pachara ushanahua shamushcara ricunaungami.
Socta punzha huasha, Jesús Pedrora Jacoboras Juandas paiguna sapallara ahua urcuma pushaca. Paiguna ñaupajpi Jesús shu tono ricurica.
Paihua churana sumaj chiujlla tucuca, rasu cuenta yurajmi ricurica. Mana maicans cai pachai tacsaj chi tupura yurajyachina ushanmachu aca.
Elias Moisesndi ricurimunauca, Jesushua cuentanausha.
Shinajpi Pedro Jesusta rimasha: Yachachij, nica, alimi ñucanchi caibi saquirishun. Quinsa huasihuara rashunchi; cambajta shuj, Moisespajta shuj, Eliaspajta shuj.
Pai rimashcara mana yachaca. Manzharisha tianauca.
Shu puyu shamusha llanducami. Puyumanda shu shimi rimashca uyarica: Caimi ñuca llaquishca Churi, nisha, paita uyaichi.
Chi ratollaira, runauna cuti ricusha, Jesús sapalla shayauca; pihuas mana ricuricachu Jesushua.
Paiguna urcumanda irgumusha, Jesús rimaca: Pitas canguna ricushcara ama rimanguichichu ñuca, Runa Churi nishca, huañushcaunamanda causarinagama.
Paiguna cai shimira huacachinauca. Paigunapura rimananauca: ¿Imara angairí, nisha, cai huañushcaunamanda causarinaga?
Jesusta tapunauca: ¿Imarasha ninaun yachaira yachachijguna, Elias ñaupara shamuna ministirin?
Jesús cutipaca: Elias cierto pacha ñaupara shamungami
Randi cangunara nini, Elias ña shamushcami. Runauna paiguna munaira imaras ranauca, paimanda quillcashcasna.
Jesús pai yachachishca runaunama pactamusha, ashca runauna paiguna muyujta tandarishcara ricuca. Yachaira yachachijguna paigunahua rimananauca.
Chi ratoi tucui runauna Jesusta ricusha, manzharisha callpamusha, paita saluranauca.
Jesús tapuca: ¿Imara rimanaunguichi chigunahua?
Runa montonmanda shuj rimaca: Yachachij, nisha, ñuca churira pushamucani. Paihuajpi shu upa shimi supaira charin.
Chi supai maibis paita apishcai chucchuchin. Quiru mucusha puscu talirin; ricujpi huahua chaquirisha riunmi. Can yachachishca runaunara rimacani: Ichupai pajllama, nisha. Astaun paigunaga mana ushanaucachu.
Jesús cutipasha paigunara: ¡Mana quirij miraiguna! ¿Imahorasgarna cangunahua tiana ani? ¿Imahorasgama cangunara ahuantana ani? Ñucama huahuara pushamichi.
Shinajpiga pushamunaucami. Supaiga Jesusta ricusha huahuara chucchuchica, allpama urmachica. Puscu talirisha huahua allpai cahuirica.
Jesús yayara tapuca: ¿Imahorasmanda pacha casna tucushcai? Yaya nica: Casna tucushca ichilla huahua horasmanda pacha.
Ashca cuti ninais yacuis urmachin huahuara huañuchingaj. Imaras ushasha llaquihuapai, yanapahuapai ñucanchira.
Jesús paita nica: Can quirinara ushasha, quirijgunaraga imaras usharin.
Chi ratollai huahuayuj yaya caparisha rimaca: Quirinimi, astaumbas ñuca mana quirishcara yanapahuapai.
Jesusga runauna nitirimushcara ricusha supaira piñacami, shina nisha: Upa shimi upa rinri supai, llucshi nini, huahuamanda; cuti paihuajpi ama icungui.
Shinajpi supai caparisha. huahuara shinzhira chucchuchisha, paimanda llucshica. Huahuaga huañushcasna saquirica. Shinajpi huaquinguna, Huañushcami, ninauca.
Randi, Jesús huahuara maquimanda apisha dirichuyachicami. Shina rajpiga huahua ataricami.
Jesús huasi ucuma icusha, pai yachachishca runauna paita shujma cayasha tapunauca: ¿Imamanda ñucanchi supaira ichunara mana ushacanchichu? nisha.
Shinajpi Jesús nica: Cai samiuna sasinallahua, Diosta mañashcallahuas llucshinaun.
Chi partimanda llucshisha Galilea partira purinauca. Jesusga pihuas ama yachanauchu munaca.
Pai yachachishca runaunara camachicami: Ñuca Runa Churi nishca, runauna maquii entregashca asha; ñucara huañuchihuanaungami. Huañushca huasha quinsa punzhai causarishami.
Paigunaga cai shimira mana intindinaucachu. Jesusta tapungaj manzhanaucami.
Capernaum llactama pactajpi, huasii tiausha, Jesús paigunara tapuca: ¿Cangunapura ñambii imara rimanaucanguichi?
Paigunaga mana ansas cutipanaucachu, ñambii paigunapura pita ñaupa tucungai rimanaushcamanda.
Shinajpi Jesús tiarisha paihua chunga ishqui runaunara cayasha paigunama rimaca: Maican runa ñaupa tucuna munajpi, tucuimanda huasha tucungami, tucuira sirvij tucungami.
Jesús shu ichilla huahuara apisha, paiguna chaupi shungüi churasha, paihua maquii marcasha, paigunara rimaca:
Maican ñuca shutii shu casna ichilla huahuara chasquisha, ñucaras chasquin; maican ñucara chasquisha, mana ñucallara chasquin, astaun ñucara cachamuj Diostas chasquin.
Juan rimaca: Yachachij, shu runara ricucanchi, camba shutii supaigunara callpachica. Paiga mana ñucanchihua catimun. Mana catimushcamanda paita: Ama casna raichu nisha rimacanchi.
Jesús cutipaca: Ama paita mitsaichichu. Maican runas ñuca shutii munanaita rau mana dsas manalira rimahuanga ñucamanda.
Maicans mana ñucanchihua contra tiausha, ñucanchi partima tian.
Maicambas ñuca shutii cangunama shu yacu vasora cujpi, canguna Cristojguna ashcamanda, cierto pacha cangunara nini: Pai cushcara mana pirdingachu.
Maicans cai ñucajpi quiriu ichilla huahuaunara manalii urmachijpi, astaun ali anma paihua cungai shu atun cutana rumira huatasha lamarbi paita shitanauchu.
Camba maqui canda uchai urmachijpi, piti. Ishqui maquihua ucu pachama, mana huañuihuaj ninama rinamanda astaun ali anma pullu maqui causanama icungaj.
Ucu pachai paiguna aichai miraj curu mana huañungachu, ninas mana imahoras huañuringachu.
Camba chaqui uchai urmachijpi, piti. Ishqui chaquihua ucu pachama, mana huañuihuaj ninama rinamanda astaun ali anma pullu chaqui causanama icungaj. Ucu pacha ninara mana huañuchihuajehu.
Ucu pachai paiguna aichai miraj curu mana huañungachu, ninas mana imahoras huañuringachu.
Camba ñahui canda uchai urmachijpi, llucchi. Ishqui ñahuihua ucu pachama rinamanda astaun ali anma chulla ñahuiyuj Dios mandana pachai icungaj.
Ucu pachai paiguna aichai miraj curu mana huañungachu, ninas mana imahoras huañuringachu.
Tucuira ninahua pichashca anga; shinallara tucui sacrificio nishcara cachihua pichashca anga.
Cachi alimi. Cachi upa tucujpiga, ¿imahua mishquiyachinguichima? Cachira cuenta canguna shungüi charichi. Parijumanda cushiyaichi.
10
Chimanda risha, Jesús Judea partima, Jordan yacu chimba partima shamuca. Runauna cutillara tandarimujpi Jesús pai ñaupa rashcasna cuti paigunara camachica.
Jesusma llutarimusha fariseoguna, paita pandachisha nisha tapunauca: ¿Shu runa paihua huarmira ichunallachu?
Jesús cutipasha rimaca: ¿Moisés imara camachica cangunara?
Paiguna cutipanauca: Moisés lugarda cuca maqui llushpirina quillcara quillcasha huarmira cachangaj.
Jesús paigunara cutipasha nica: Canguna shungu shinzhi ashcaraigumanda Moisés cai camachishcara quillcacami.
Astaun cai pachara rashca horasmanda Dios runaunara cariras huarmiras iñachicami.
Chiraigumanda shu cari paihua yayara mamara saquisha, quiquin huarmihua llutaringami.
Ishquindi shu aichalla tucunaun; shinajpi ña mana ishquichu astaun shujllami tucun.
Shinajpi Dios llutachishcáraga runa ama llushpichichu.
Huasii icushaga, pai yachachishca runauna cuti chi rimashcara tapunaucami.
Jesús nica: Maicans paihua huarmira ichusha, shujhua casarasha, paiga shujhua tacarij tucun.
Shinallara huarmis paihua carira ichusha, shujhua casarasha, shujhua tacarij tucun.
Huahuaunara Jesusma pushamunauca, paihua maquira paiguna ahuai churangaj. Pai yachachishca runaunaga pushamujgunara piñanauca.
Jesús caita ricusha piñarica. Lugarda cuichi, nica, huahuauna ñucama shamunauchu. Paigunara ama arcaichichu. Paigunajmi Dios mandana pacha.
Cierto pacha cangunara nini maicambas shu huahuasna Dios mandana pachara mana chasquijpiga mana icungachu.
Jesús huahuaunara paihua maquii marcasha, maquira paiguna ahuai churasha, bendiciacami.
Jesús llucshisha, pai nambira ringaj, shu runa callpasha shamuca. Jesuspa ñaupajpi cungurisha tapuca: Ali Yachachij, nisha, ¿imara rashai huiñai causaira apingaj?
Jesús nica: ¿Imamanda ali nisha rimahuanguichu? Shujpas mana ali tian; Dioslla alimi.
Dios camachishca shimiunara yachangui: Ama shujhua tacaringuichu. Ama huañuchinguichu. Shujgunamanda ama yanga llullanguichu. Ama umachinguichu. Camba yayara camba mamara llaquina mangui.
Runa cutipasha nica: Yachachij, cai tucuira pactachishcanimi ñuca maltamanda pacha.
Shinajpi Jesús paita ricusha llaquicami. Shujta pishinmi, nica. Ri, can tucui charishcara catuiri; tsuntsu runaunama cuyai. Randi ahua pachai ashca charij tucungui. Shami, camba cruzta aparisha catihuai.
Cai shimira uyasha, chi runa llaquiricami. Llaquirisha tigracami. Paiga ashcara charij maca.
Shinajpi Jesús muyujta ricusha, pai yachachishca runaunara nica: Charijguna tormendoshua icunaunga Dios mandana pachai.
Pai yachachishca runauna cai shimira uyasha manzharinauca. Jesusga cutillara rimaca: Churiuna, maicanguna charishcaunara iyajpiga, tormendosmi icunaunga Dios mandana pachai.
Mas raihuajmi camello nishca tupuili uctura pasangaj, randi pishi raihuajmi shu charij runa Dios mandana pachai icungaj
Paigunaga maspas manzharinauca. Paiguna shungüi ninauca: ¿Pita quishpinara ushangairi?
Shinajpi Jesús paigunara ricusha nica: Runaunajga mana ushaihuajchu, randi Dioshua imaras usharin. Dioshuaga tucui ushanallami.
Shinajpi Pedro rimai callarica: Ñucanchiga tucuira saquisha canda catimushcanchi.
Jesús cutipasha nica: Cierto pacha cangunara nini: Maicans ñucara llaquishcamanda, evangelio ali shimira llaquishcamanda, paihua huasira, uquíunara, paniunara, yayara, mamara, huarmira, churiunara, quiquin allpaunaras saquishca anga,
paiga cierto pacha shu patsaj cuti yalijta cui tucungami, huasiunara, uquiunara, paniunara, yayaunara, mamaunara, churiunara, quiquin allpaunara cai horasgunai llaquiunandi; maspas shamuj horasgunai huiñai causaira charingami.
Shinajpi ashcauna ñaupa ajguna puchucaiguna tucunaungami; randi puchucaiguna ñaupa anaungami.
Jerusalenma riña nambira sicasha rinauca. Jesús paigunamanda ñaupa riucami. Paiguna llaquirinauca, manzharisha catimunauca. Shinajpi pai chunga ishqui yachachishca runaunara shu partima cayasha cutillara yachachingaj callarica paita ima samiuna tucungaraushcaras.
Jerusalenma sicaunchi, nica. Ñuca, Runa Churi nishcara, sacerdote apuuna maquu yachaira yachachijguna maquiis cunaungami. Huañuchichu nisha causayachinaungami. Gentiles nishca runaunama cunaungami.
Ñucara camisha asihuanaungami, livachihuanaungami, ñuca ñahuii tiucahuanangami. Shina rasha huañuchihuanaungami. Randi quinsa punzhai causarishami.
Shinajpi Jacobo Juandi, Zebedeo churiuna, Jesusma llutarimunauca. Yachachij, ninauca, ñucanchi mañashcara rapai.
Jesús cutipaca: ¿Imara ranara munanguichiri?
Paiguna ninauca: Ñucanchima cuhuai, can sumaj tiashcai, shuj camba ali partima shujga lluqui partima tiaringaj.
Jesús paigunara nica: Canguna mañashcara mana intindinguichichu. ¿Ñuca upina vasora cuenta ushanguichichu upinara? ¿Ñuca bautisanahua cuenta ushanguichichu bautisaringaj?
Paiguna cutipanauca: Ushanchimi, nisha. Shinajpi Jesús paigunara nica: Cierto pacha nini, ñuca upina vasora cuenta upinguichimi, ñuca bautisanahua cuenta bautisarishca anguichimi.
Astaun canguna mañashcara, ñuca ali maquima ñuca lluqui maquimas tiarinaraga, caita mana ñuca cunachu. Randi pigunajta ña alichishcami, chigunama cushca anga.
Chi shu chunga ajguna uyashaga, Jacobohua Juanhuas piñari callarinauca.
Jesús paigunara cayasha nica: Canguna yachanguichi imasna gentilgunajpi apu ajguna ahuayanaun paiguna ñaupajpi, atunguna paigunara mandanaun.
Cangunapura mana shina angachu. Astaumbas maican cangunapurai atunyasha nisha, paiga cangunara sirvij tucungami.
Cangunapuramanda maican ñaupa tucusha nijpi tucuira sirvij anga.
Ñuca, Runa Churi nishca, mana sirvishca tucungaj shamucanichu astaun sirvingaj. Ashcauna randimanda ñuca causaira cungaj shamucanimi.
Shinajpi Jérico llactama shamunauca. Huashaga Jesús llactamanda llucshimuca pai yachachishca runaunandi ashca taucarimujgunandi. Ñambi rayai shu ñausa runa, Bartimeo nishca, Timeo churi, tiauca. Cuyahuaichi nisha, rugasha tiauca.
Bartimeoga Nazaretmanda Jesús shamuuta uyasha, caparingaj callarica: Jesús, Davidpa Churi, llaquihuapai, nisha.
Ashca runauna piñanauca: Upalla, ama caparichu, nisha. Pai randi mas shinzhira caparica, Davidpa Churi llaquihuapai, nisha.
Shinajpi Jesús shayarisha cayangaj cachaca. Ñausa runara cayasha rimanauca: Cushiyangui, atari, Jesús canda: Shami, nin.
Paiga paihua churanara ichusha, atarisha, Jesusma shamuca.
Jesús cutipasha rimaca: ¿Imara canhua rangaj munanguiri? Ñausa runa nica: Yachachij, ñuca ricuj tucungaj munani.
Jesús paita nica: Ri, can quirishca canda quishpichishcami. Chi ratollaira ricuj tucuca. Pai Jesusta catica ñambii.
11
Paiguna Jerusalén llactama mayanllayaushcai, Betfagé Betania llactauna mayambi pactamunauca, Olivos urcu rayai. Chihui Jesús pai yachachishca runaunamanda ishquira cachaca.
Paigunara nica: Richi, canguna ñaupai ricurij llactama. Chihui pactai rishaga, shu malta burra huatashcara tupanguichi, maican runa paihua ahuai mana montashcachu. Pascasha apamichi.
Maicambas rimajpiga: ¿Imamanda shina raunguichi? nisha, cutipanguichi: Señor ministin, nisha. Shina rashaga uctalla cuti cachamungami.
Paiguna risha, burruhuara pungu rayai huatashcara canzhai tupanauca ñambi ishqui tucushcai. Pascanaucami.
Huaquin chihui ajguna: ¿Imara rangaj burruhuara pascaunguichiri? ninauca.
Paiguna cutipasha, Jesús rimashcasna cuentanauca. Apaichi, nisha, cutipanauca.
Burruhuara pushamusha, paiguna churanara burra ahuai churanauca; Jesús tiarica burrui.
Shinallara ashca runauna paiguna churanara ñambii mandanauca. Shujguna yuramanda pangaunara pitisha ñambii mandanauca.
Ñaupa riujguna huashama shamujgunandi caparinauca: Alabashcangui, nisha, Diospa shutii shamuj bendiciashcami.
Ñucanchi shamuj yaya David rey apu tucuna horas bendiciashca achu. Ahua pachai alabashca angui.
Jesús Jerusalembi icuca, Templo huasii icuca. Muyujta ricusha tucuira ricuca. Ña chishi ajpi. Betania nishca llactama paihua chunga ishqui yachachishca runaunandi rica.
Cayandi punzha, Betaniamanda llucshishaga, Jesús yarcachicami.
Carumanda ricushaga, shu higo nishca upina muyu yurara ricusha, pangayuj aj, llutarisha imallas tiangami nisha mascaca. Pactasha ricujpiga, pangalla tiaca, mana pai muyu aparina horas ajpi.
Jesusga, yurara rimasha: Imahoraspas maicambas canmanda muyura ama micuchu, nica. Pai yachachishca runauna casna rimashcara uyanauca.
Jerusalenma shamunauca. Jesús templo huasii icusha, chihui tiaj catujgunara randijgunara canzhama callpachingaj callarica. Cullquira turcajguna mesaunara shinallara tulacami. Urpira catujguna tiarinaunaras voltiachicami.
Maican ima cuyaras ima mangaras apasha, Diospa huasi ucura pasangaj lugarda mana cucachu.
Jesús yachachisha nica: ¿Manzhu quillcashca tian: Ñuca huasi Diosta mañana huasi nishca anga tucui llactaunaj? Randi canguna shu shuhuajguna uctura rashcanguichimi.
Yachaira yachachijguna sacerdote apuunandi Jesús rimashca shimiunara uyanauca. Imasna rashas paita huañuchingaj mascanauca. Paita manzhanauca, tucui runauna pai yachachishcaunara cushihua uyashcamanda.
Tutayaupi, Jesús llactamanda llucshica.
Tutamanda nambira pasasha, chi Jesús piñashca yurara anguunandi chaquirishcara ricunauca.
Pedro iyarisha rimaca: Yachachij, ricupai, nisha, can piñasha saquishca yura chaquirishcami.
Jesús cutipasha: Diosta quiri, nica:
Ñucaga cierto pacha cangunara nini: Maican cai urcura rimasha, Caimanda ri, nisha, lamarbi urmai, paihua shungüi mana ansas manzhasha astaun quirisha, pai rimashcasna tucungami.
Chiraigumanda nini: Imara Diosta mañashas, can mañashcara cierto pacha apishcanguichimi nisha quirichi. Can mañashca pactamungami.
Shinallara imahoras Diosta mañausha, perdonanguichi, maicanhuas imaras charisha perdonangaj. Chasna rajpiga canguna ahua pachai tiaj Yaya canguna ucharashcaunara perdonangami.
Canguna mana perdonajpiga, canguna ahua pachai tiaj Yaya shinallara cangunara mana perdonangachu.
Jesús Jerusalenma tigramusha, Diospa templo huasii puriushcai, sacerdote apuuna yachaira yachachijgunandi rucuunandi paihuajma shamunauca.
Jesusma rimanauca: ¿Ima ushaihua caigunara raungui? nisha, ¿Pi mandashcara casna raungui?
Jesús cutipasha rimaca: Ñuca, shinallara, cangunara shu shimira tapunara munani. Canguna cutipahuaichi. Shina rajpi ñucas cangunara pimanda cai ñuca rashcaunara rauni cuentasha.
Rimahuai, nica, Juan bautisana ¿ahua pachamandachu runamandachu aca?
Shinajpi paigunapura rimananauca: Ñucanchi ahua pachamandami nijpiga, pai ¿imaraigumanda mana quiricanguichi? ningami.
Randi ñucanchi: Runamandallami nishaga, runaunara manzhanchi, tucui runa Juan cierto pacha Diosmanda rimaj ajta quirishcamanda.
Shinajpi Jesusta cutipasha: Mana yachanchichu, ninauca.
12
Jesús yachachingaj cuentanaunahua rimai callarica. Casna nica: Shu runa uvillas chagrara tarpucami. Muyujta largasha arcaca. Allpara allasha, uvillas muyu tacana uctura rarca, huasira shayachica. Huaquin tarabaj runaunama pagara mañasha mañachisha, caru llactama rica.
Muyu horasgunai mañachij dueño shu paita sirvijta cachaca tarabajgunama, paigunamanda muyura apingaj.
Paigunaga sirvijta apisha, livachisha maquillahua cachanauca.
Cuti shu sirvijta cachaca. Shinallara rumihua shitasha, umai chugrichisha, camishas, paitas cachanauca.
Cuti shujta cachaca. Caitaga huañuchinauca. Huasha, shujgunara cachajpi, huaquingunara chugrichinauca, huaquingunara huañuchinauca.
Shinallara shu sapalla churira charica, pai llaquishcara. Paitas puchucaibi cachaca, nisha: Ñuca churira casunaunga chari.
Astaumbas chi tarabajguna paigunapura rimananauca: Caimi apij dueño tucunga, nisha. Shamichi, huañuchishunchi, allpa ñuchanchij tucungami.
Paita apisha huañuchinauca; uvillas chagramanda canzhama ichunauca.
Chagramanda dueño shamushaga, ¿Imara rangai chi tarabajgunara? Shamushaga chi tarabajgunara tucuchingami; chagraraga shujgunama cungami.
¿Cai quillcashcallaras manzhu ricushcanguichi: Huasira sicachijguna ichushca rumi ña huasi esquina rumi tucushcami.
Caita Señor rashcami. Caiga ñucanchi ricujpi munanaitami?
Paiguna Jesusta huañuchinara munanaucami. Cai yachachingaj cuentanara paigunamanda rimashcara intindinaucami. Taucarai runaunara manzhasha, paita saquisha rinaucami.
Huaquin fariseogunara herodianos nisbcaunandi Jesusma cachanauca, paita ima panda shimiis apingaj.
Chigunaga Jesusta rimanauca, Yachachij, nisha, canmi ciertora rimaj ajta ricsinchi. Ima sami ricurij runaras mana manzhajchu angui. Cierto pacha can Diospa nambira yachachingui. Rimahuai; ¿Cesar nishca atun apuma impuesto cullquira pagashunzhu, manzhu pagashun? ¿Cushunzhu, manzhu cushun?
Jesús paiguna manali shungura ricsisha, paigunara rimaca: ¿Imamanda tentahuanguichi? Chi cullquira apamichi ñuca ricungaj.
Shinajpi cullquira apamusha ricuchinauca. Jesusga nin: ¿Pihuajtai cai ñahui, pihuajtai cai quillcashca? Paigunaga, Cesarbaj, ninauca.
Jesús cutipasha nica: Cesarbajta Cesarma cuichi; Diospajtaga Diosma cuichi. Cai shimira uyasha manzharinauca.
Shinajpi Jesusma shamunauca saduceo nishca runauna, huañushcaunamanda causarina illanmi nijguna. Paita rimasha tapunaucami:
Yachachij, nisha, Moisés ñucanchira quillcacami: Shu runa huañujpiga, paihua huarmi huahua illaj saquirijpiga, paihua uqui chi huarmira apichu huañu uqui miraira atarichingaj.
Canzhis uquipura anauca. Ñaupa uqui shu huarmira apica. Chiga huañuca huahuaunara mana saquisha.
Chi huasha shu quipa uqui cai huarmira apica. Chihuas shinallara huahua illaj huañuca. Chimanda shujpas shinallara cai huarmira apisha huahua illajllara huañuca.
Canzhis uquiuna chi huarmira apinauca. Maicanmandas huahua illaj saquirica. Puchucaibi huarmis shinallara huañuca.
Shina rajpiga causarinai, chi huarmi ¿maicambajta quiquin huarmi tucungái? Tucui canzhis uquipura paita apinauca.
Shinajpi Jesús cutipasha rimaca: ¿Chimanda manzhu pandaunguichi, Diospa shimiras paihua ushanaras mana yachashcamanda?
Causarinai mana casaranaunga, shinallara mana casarachinaunga. Astaumbas, ahua pachai tiaj angelguna cuenta tucunaungami.
Huañushcauna causarinaga, ¿manzhu ricushcanguichi Moisés quillcashcai imasnara Dios yura ucumanda Moisesta rimaca: Nuca Abrahamba Dios, Isacpa Dios, Jacobpa Dios ani, nisha?
Diosga mana huañushcauna Dioschu an, astaumbas causajguna Diosmi. Shinashaga, canguna ashcara pandaunguichi.
Yachaira yachachijgunamanda shuj paima llutarimusha, ñaupa rimashcara uyasha, Jesús shujgunara ali cutipashcara ricsisha, paita tapuca: ¿Tucui camachishca shimiunamanda maicanda ñaupa angai?
Jesús rimaca: Ñaupa camachishca shimi casnami riman: Uyaichi, Isarael runauna. Ñucanchi Señor Dios shujlla Diosmi.
Camba quiquin Señor Diosta llaquina mangui tucui camba shunguhua, tucui camba almahua, tucui camba iyaihua, tucui camba ursahua. Caimi tucuimanda ñaupa punda mandashca shimi.
Chimanda huasha mandashca shimi ñaupa aj cuentallarami: Camba rayai tiaj runara canda llaquishcasna llaquina mangui. Cai mandashca shimiunamanda yali mana mas tian.
Shinajpi chi yachaira yachachij runa Jesusta nica: Yachachij, alirami rimashcangui. Shu sapalla Dios tian, shuj mana mas tianzhu.
Diosta llaquinami, tucui shunguhua tucui iyaihua tucui almahua tucui ursahua, shinallara camba rayai tiaj runara canda llaquishcasna llaquingaj, caita tucui aichara rupachinamanda sacrificio nishcamandas mas yalimi.
Shinajpi Jesús chi runa ali iyaihua cutipashcara ricusha,
Jesús templo huasii yachachisha, shina nica: ¿Imasnara yachaira yachachijguna rimanaun, Cristo Davidpa churími nisha?
Davidllara Santo Espiritumanda rimasha, casna nica: Señor ñuca Señorma rimaca: Ñuca ali maquima tiari, nisha, ñuca canda chijnijgunara camba chaqui ucui churanagama.
Shinajpi Davidllara, Señor nisha, ¿imasnajpira paihua churimi ningái?
Jesús paigunara yachachisha rimaca: Yachaira yachachijgunamanda iyanguichi. Paiguna suni churanahua purinara munanaun; shinallara pulasaunai salurai tucunara munanaun.
Shinallara tandarina huasiunai ali tiarinaunara munanaun. Istaunai ñaupajma tiarinára munanaun.
Paiguna huaccha huarmi huasiunara tucuchinaun. Unaira mañasha, umachisha yangamanda Diosta mañanaun. Caiguna astaumbas yali causaiyuj tucunaunga.
Jesús Diosma cuyana cullquira tandachina mala ñaupajpi tiarica. Ricucami cullquira malai churajgunara. Yapa charijguna ashca cullquira churanauca.
Shu huaccha huarmi llaquinaita shamuca. Pai ishqui mediohuara churacami malai. Ishqui medio shu real tucun.
Shinajpi Jesús pai yachachishca runaunara cayasha paigunara rimaca: Cierto pacha cangunara nini, cai llaquinaita huaccha huarmi tucuimanda yali churashcami.
Shujguna paiguna yalijta charishcamanda puchura churanauca. Randi cai huaccha huarmi pai charishca tupu llambura churaca, pai micuna randina cullquira.
13
Jesús Diospa huasimanda llucshimushcai, shu pai yachachishca runa rimaca: Ricupai, Yachachij, nica, cai atun rumiunaras, cai huasiunaras.
Jesús cutipasha paita rimaca: ¿Ricunguichu cai atun huasiunara? Mana ima rumis shu rumi ahuais saquiringachu. Tucui tulashca anga.
Paiga Olivos nishca urcui tiarisha, Diospa huasi ñahuipurai, Pedro Jacobo Juan Andresndi chicambi paita tapunauca:
Rimahuapai, ninauca, ¿imahoras tucui caiguna tucunaungai? ¿Ima sami ricuringa caiguna pactarinai?
Jesús cutipasha rimai callarica: Iyanguichi maicambas cangunara ama umachichu.
Ashca runauna ñuca shutü shamunaunga, Ñucami Cristo ani, nisha. Ashca runaunara umachinaunga.
Imahoraspas guerraunara uyashaga, guerra shimiras, ama nusparinguichi. Casna tucuna ministirinmi. Shinashas cai pacha chara mana tucuringachu.
Llactapura macananaungami; rey apuunapura macananaunga. Ashca llactaunai allpa cuyunga. Ashca yarcai shamunga. Tormendarinauna tianaunga. Caigunahua llaquiuna callarina angami.
Canguna cangunallara iyanguichi. Taripaj maquii entregai tucunguichimi. Tandarina huasiunai cangunara azutinaungami. Gobierno apuuna ñaupajma rey apu ñaupajmas cayai tucunguichimi ñucara llaquishcamanda, paigunara rimangaj.
Ñauparaga ministirinmi tucui llactaunama evangelio shimira rimashca achu.
Imahoraspas cangunara entregangaj pushanaupi, imara rímanara ama ñaupa iyanguichi, ama iyarishas. Chi ratoi canguna iyaibi cushca shimira chillara rimanguichi. Mana canguna munaimanda rimangaraunguichi, randi Santo Espiritumanda rimana shimira cangunara cushca anga.
Shu uqui paihua uquira huañuchingaj entregangami, shinallara yaya churiras. Shinallara churiuna yayaunahua atarinaungami, paigunara huañuchinaungami.
Ñuca shutira llaquishcamanda canguna tucuiunamanda chijnishca anguichimi. Randi maicans puchucaigama ahuantasha, paimi quishpichishca anga.
Imahoras Dios chijnishcara ricunguichi, Diosmanda rimaj Daniel rimashcasna, pai mana tiaihuaj tiaushcai shayarijta - ricuj runaga intindichu — chi horasllaira Judeai tiajguna urcuma miticunauchu.
Maicans huasi ahuai tiaushaga huasi ucuma ama icuchu imaras apangaj.
Maicans pajllama tiaushaga paihua churanara apangaj ama tigrachu.
llaquinaita icsayujguna. llaquinaita llullu huahuayujguna chi punzhaunai.
Diosta mañaichi canguna miticuna ama tamia tiempoi tucuchu.
Chi punzhaunaiga atun tormendarina tiempo shamunga. Casna sami tormendos mana tiashcachu Dios cai pachara rasha callarishcamanda cuna horasgamas, maspas mana cuti tiangachu.
Dios cai punzhaunara mana pishiyachijpiga manapihuas quishpichishca anma. Astaumbas pai ajllashcaunara llaquishcamanda chi punzhaunara pishiyachicami.
Shinajpi maicans rimajpi: Riqui, nisha, Cristo caibimi, Cristo chihuimi, nisha, ama quiringuichi.
Llulla Cristouna atarinaungami llulla rimajgunandi. Paiguna atun ricurinaunaras munanaita rashcaunaras umachisha ricuchinaungami, ushaihuaj ajpi quiquin ajllashcaunaras umachingaj.
Astaun canguna ricunguichi. Ña fíaupallara tucuira cangunara rimashcani.
Shinashaga chi llaqui punzhaunai tormendarinauna pasashca huasha, indi yanayangami quillas llanduyangami.
Estrellasguna ahua pachamanda urmamunaunga. Ahua pachai tiaj ushanauna cuyuchishca anaunga.
Chi ratollaira, ñuca, Runa Churi nishcara, ricunaungami puyui shamujta shinzhi ushanahua ali sumajhuas.
Shinajpi ñuca angelgunara cachamushami. Ñuca ajllashcaunara tandachishami chuscu huaira shamuna partimanda, cai pacha pundamanda ahua pacha pundagamas.
Higo muyu yuramanda yachaichi. Paihua pallcauna llulluyaupi, pangauna ña llucshiupi, ña yachanguichi rupai tiempo pactamun.
Shinallara canguna cai tucui tucushcara ricusha, ña yachanguichimi pai mayanllaimi, ña pungüimi tiaun.
Cierto pacha cangunara nini, cai horas aj runauna mana pasanaungachu cai tucui rimashcauna pactarinagama.
Ahua pachas cai pachas chingarinaungami; randi ñuca rimashca shimi mana imahoras chingaringachu.
Chi punzhara chi horasta pihuas mana yachanzhu. Ahua pachai tiaj angelgunas, Diospa Churis mana yachanaunzhu. Randi Yaya Dioslla yachanmi.
Ricuichi, chapaichi, mañaichi. Cai horas pactamunara mana yachanguichi.
Imasna caru partima rij runasna, paihua huasira saquica sirvijguna maquii, caran runama paihua quiquin tarabanara rimasha, pungüi cuirajta rimaca chapachu nisha.
Shinajpi chapaichi. Huasiyuj dueño pactamuna horasta mana yachanguichi, chishi ashas, chaupi tuta, gallo cantanara, punzhayanaras;
manashaga pai cungaimanda shamusha cangunara puñuriaita tupangami.
Cangunara rimashcaunara tucuimas rimauni. Chapaichi, nini.
14
Ishqui punzha huashaga, Pascua ista aca. Puscu illaj tandara micuna punzhauna pactamunauca. Sacerdote apuuna yachaira yachachijgunandi imasna rasha Jesusta umachisha apingaj, paita huañuchingajta rimananauca.
Paiguna ninauca: Ista punzhaiga ama apinauchu, runauna ama nusparinauchu.
Jesús Betania llactai tiaushcai, shu Simón nishca llagayuj runa huasii, mesai tiarijpiga shu huarmi ashca valij gusto asnaj ambira apamuca valij rumi purui. Huarmi punirá paquisha Jesuspa umai, ambira talicami.
Huaquin chihui tiajguna shungu ucui piñarinauca. Shina ninauca: ¿Imarasha cai ali asnaj ambira yanga baratun?
Caiga catuna usharicami, quinsa patsac yali cullquihua, tsuntsuunama cungaj. Huarmira piñanauca.
Astaumbas Jesús rimaca: Saquichi, nisha, ¿imamanda paita piñanguichi? Alirami rashca ñucara.
Tsuntsuuna imahoraspas cangunahua tianaungami. Canguna munashcai paigunara yanapana ushanguichi. Ñucaraga mana tucui horas charihuanguichichu.
Caiga pai ushashca tupura rashca. Paiga ñuca aichara pambanai armachinara ñaupara rashcami.
Cierto pacha cangunara nini: Maibis cai evangelio shimi rimarijpi, tucui cai pachai, cai huarmi rashcara cuentashca angami paita iyarichingaj.
Shinajpi Judas Iscariote nishca, Jesuspa chunga ishquiunamanda shuj, sacerdote apuunama ricami, Jesusta paiguna maquii entregangaj.
Apuunaga cushiyanaucami Judas rimashcara uyasha. Cullquira cushun ninauca. Imasna rasha Jesusta paiguna maquii entregangaj Judas iyarica.
Ñaupa punda puscu illaj tanda micuna punzhaunai, Pascua ista sacrificio rana horaspi, Jesús yachachishca runauna paita rimanauca: ¿Maibi Pascua istara micunara muñanguichu alichingaj? nisha.
Pai yachachishca runaunamanda ishquira cachaca. Paigunara nica: Richi llactama, chihui shu runara yacu quisara apauta tupanguichimi. Paita catichi.
Maibi icujpiga huasiyuj runara tapunguichi: Ñucanchira yachachij nin, ¿maibira micuna ucu, ñuca yachachishca runaunandi Pascua istara micungaj?
Pai shu ahua patai atun micuna ucura ricuchinga ña alichishcara. Chihui ñucanchijta puruntuichi.
Pai yachachishca runauna llactama rinauca. Jesús rimashcasna tupanauca. Chihui Pascua ista micunara alichinauca.
Ña tutayaupi paihua chunga ishqui runaunandi shamuca.
Shinarasha mesai tiarishcai, paiguna micushca ratollai, Jesús nica: Cierto pacha cangunamanda shu ñucahua micuj ñucara entregangaraunmi.
Shinajpi jaiguna llaquiringaj callarinauca. Caran shuj rimasha: ¿Ñuca chari ani? shujpas, ¿Ñuca chari ani? ninauca.
Jesús cutipasha rimaca: Canguna chunga ishquimanda shuj ñucahua pacta pulatoi tan rajmi, paimi anga.
Cierto pacha ñuca, Runa Churi nishca, riunimi, ñucamanda quillcashcasna. Astaun ayailla chi runa Runa Churira entregaj. Paihuaga astaumbas mana pagaringaj ali manmaca.
Paiguna micuushcai Jesús tandara apica, bendiciasha paquicami. Paigunara rimasha: Apichi, nica, caimi ñuca aicha.
Vasora apisha, agrasishca huasha, paigunama cucami. Paiguna tucui vasomanda upinauca.
Paigunara nica: Caiga ñuca mushuj pactachina shimira valichina yahuar. Ashcaunamanda talishcami.
Cierto pacha cangunara nini: Uvillas muyu yacura mana cuti upishachu Dios mandana pachai mushujta upina punzhagama.
Paigunaga cantanara cantashca huasha, llucshisha Olivos nishca urcuma rinauca.
Jesús rimaca: Tucui canguna ñucamanda cuna tutai pingaringuichimi. Quillcashca tian: Borregora cuirajta chugrichishami; borregouna callpasha chausirinaungami.
Causarishca huashaga ñuca cangunamanda ñaupa Galilea partima risha.
Shinajpi Pedro cutipaca: Tucui pingarinaupis, ñucaga mana.
Jesús cutipaca: Cierto pacha canda nini, Can, cuna, cuna tutai, gallo manara ishqui cuti cantajllaira, ñucamanda quinsa cuti ninguimi: Paita mana ricsinichu.
Pedroga shinzhi rimasha nica: Canhua huañuna ministirijpi canmanda mana nishachu, Paita mana ricsinichu. Tucui chi shujgunas shinallara ninauca.
Getsemaní nishca sisa pambama shamunauca. Chihui Jesús pai yachachishca runaunara rimaca: Caibi tiarichi, nisha, ñucaga Diosta mañai risha.
Jesús paihua pariju pushaca Pedrora, Jacobora Juandas. Pai ashca llaquiringaj callarica, turbaringajpas.
Jesús paigunara rimaca: Ñuca alma huañunalla llaquirinmi. Shuyaichi caibi, chapaichi.
Ansa ñaupasha rica. Allpai urmasha, Diosta mañaca: Usharijpiga, cai horas pasachu ñucamanda, nisha.
Casnami nica: Abba, Yaya, canhua tucui raihuajllami. Cai tormendarina vasora cuenta anzhuchipai ñucamanda. Randi mana ñuca munashcasna, astaumbas can munashcasna rashca tucuchu.
Jesús tigramusha, paihua runauna puñuriaita tupaca. Pedrora rimasha: Simón, nica, ¿puñunguichu? ¿Manzhu shu hora tupura chapanara ushashcangui?
Chapaichi, mañaichi ama tentaciombi icungaj. Cierto pacha alma munanmi, astaun aicha sambayashcami, nica.
Cutillara rica. Ñaupa cuentallara rimasha, Diosta mañaca.
Jesús tigramusha, cutillara paigunara puñuriaita tupaca, paiguna puñunaihua singusha. Imara cutipanara mana yachanaucachu.
Quinsa cuti tucunai shamuca. Paigunara rimaca: Puñuichi ña, samaichi. Chillami, horas ña pactarishca. Ñuca, Runa Churi nishca, uchayujguna maquii entregashca mani.
Jesús nica: Atarichi, acuichi. Ñucara entregaj runa ña mayanllayamun.
Jesús chara rimaushcallai Judas shamuca. Pai Jesuspa chunga ishquimanda shuj aca. Judashua pariju ashca runauna shamunauca esparaunahua caspiunahua. Sacerdote apuuna yachaira yachachijguna rucuunas paigunara cachamunauca.
Jesusta entregaj runa paigunara rimaca: Maicanda ñuca muchajpi paimi anga. Paita apinguichi, ali cuirasha pushanguichi.
Judas pactamusha Jesusma llutarica. Yachachij, yachachij, nisha, paita muchaca.
Shinarasha paiguna Jesusta apinauca.
Chihui ajgunamanda shuj paihua esparara llucchisha, sacerdote atun apura sirvijta rinri carara pitica.
Jesús nica: ¿Shuhuajta cuenta ñucara apingaj llucshimucanguichi esparaunahua caspiunahua?
Caran punzha cangunahua Diospa huasii yachachisha tiaucani. Mana apihuacanguichi. Shinajllaira casnami tucun Quillcashcauna pactaringaj.
Shinajpi tucui Jesús yachachishca runauna paita saquisha miticunauca.
Shu maltaga sabana llachapahua pillurisha catica. Soldarouna paita apinauca.
Paiga llachapara saquisha llatan miticuca.
Jesusta sacerdote atun apujma pushamunauca. Chihuiga tucui sacerdote apuuna rucuunandi yachaira yachachijgunandi tandarimunauca.
Pedroga canilla canilla catisha ricami, sacerdoteuna atun huasi pungugama. Apu guardaunandi ninai cunusha tiauca.
Sacerdote apuunaga tucui gobiernoi mandajgunandi shimiunara mascanauca Jesusta huañuchingaj. Astaumbas mana tupanaucachu.
Ashca runauna yanga llullasha paimanda rimanauca. Randi paiguna rimashca shimiuna mana chi tonollachu aca.
Shinajpi shujguna atarimusha Jesusta causayachisha yanga llullasha rimanauca.
Pai rimashcara uyashcanchimi ninauca: Cai maquihua rashca templo huasira tulashami, nisha; randiga quinsa punzhai shujta mana maquihua rashcara sicachishami.
Shina ajllaira paiguna shimiuna mana chi tonollachu aca.
Shinajpi sacerdote atun apu paiguna chaupi shungüi atarisha Jesusta tapucami, nisha: ¿Mana imaras cutipangui? ¿Imara nisha canda causayachisha rimanaun?
Jesusga chunlla saquirica, mana imaras cutipaca. Sacerdote atun apu cuti tapuca: Canga, ¿Cristochu angui? nisha, ¿Bendiciashca Diospa Churichu angui?
Jesús cutipasha nica: Ñuca maní; ñuca, Runa Churi nishca, ushaj Diospa ali maquima tiarishcara ricunguichimi. Huashaga ahua pacha puyui shamujta ricunguichimi.
Shinajpi sacerdote atun apu paihua churanara lliquisha rimaca: ¿Imara mas ministishun rimajgunara?
Pai irus rimashcara uyashcanguichi. ¿Imara ninguichi? Paiguna tucui: Huañuchinami, ninauca.
Huaquinguna paita tiucangaj callarinauca. Paihua ñahuira quillpasha sajmanauca, Rimai, nisha. Guardauna paita huactanauca maqui palahua.
Pedroga allpai, huasi chaupi shungüi tiaj patioi tiaushcai, shu sacerdoteuna atun apura sirvij huarmi shamuca.
Pedrora ninai cunusha tiauta ricusha, huarmi paita nica: Cambas Nazaretmanda Jesushua pariju tiaucangui.
Pedro cutipaca: Mana ricsinichu, nisha. Imara chari ningui mana yachanichu. Pai punguma llucshica, chi ratollaira gallo cantaca.
Chi sirvij huarmi Pedrora cuti ricusha, chihui tiajgunara rimai callarica: Cai runa chi montonmandami, nisha.
Cutillara Pedro: Mana ricsinichu nica. Chihuashaga chihui tiajguna Pedrora rimanauca: Cierto pacha canga chi montonmanda angui, nisha. Galilea runa angui. Can paigunasna rimaj angui.
Shinajpi Pedro manali shimiunara rimangaj callarica, Diospa shutii rimasha: Canguna rimaushca runara mana ansas ricsinichu, nica.
Cutillara gallo cantaca. Pedroga Jesús rimashca shimiunara iyaricami: Manara gallo ishqui cuti cantajllaira, canga quinsa cuti, Mana paita ricsinichu nisha rimanguimi. Pedro caita iyarisha huacacami.
15
Tutamandara, sacerdote apuuna rucuunandi yachaira yachachijgunandi gobierno mandajgunandi cuentananauca. Chihuasha paiguna Jesusta huatasha paita pushasha, Pilatoma entreganauca.
Pilato Jesusta tapuca: ¿Canzhu Judioguna Rey Apu angui? nisha. Jesús cutipasha nica: Canda shina ningui.
Sacerdote apuuna Jesusta ashcara causayachinauca.
Pilato cutillara tapuca: ¿Mana imaras cutipangui? nisha. Riqui imasnara ashcara causayachinaun canda.
Shina nijpis Jesús shu shimillas mana cutipacachu. Chiraigumanda Pilato manzharica.
Astaumbas ista punzhai shu causayuj runara cacharij aca, maicandas paiguna mañashcara.
Shu Barrabás nishca runa tiauca. Paiga compañajgunandi chonda cularbi ishcarishca aca shu macanaushcai shu runara huañuchishcamanda.
Runauna shamushaga mañai callarinauca caran huata rashcasna rashca achu, nisha.
Pilato cutipasha nica: ¿Munanguichi ñuca judioguna Rey Apura cacharingaj?
Pilato ricsicami sacerdote apuuna Jesusta chijnishcamanda entreganauca.
Astaumbas sacerdote apuuna tucui runaunara rimanauca Barrabasta cacharingaj.
Pilato cutipasha cutillara nica: ¿Imara ranara munanguichi judioguna Rey Apu nishcara?
Paiguna cutillara caparinauca: Chacatai, nisha.
Pilatoga rimaca: ¿Ima manalira rashcachu? Paigunaga maspas caparinauca: Chacatai, nisha.
Pilato runaunara cushiyachisha nisha Barrabasta cacharicami. Randi Jesusta azutishca huasha paiguna maquii entregacami chacatangaj.
Shinajpi soldarouna Jesusta taripana huasi patioma pushanauca. Tucui soldarounara cayanauca.
Puca llachapara churachinauca. Chihuasha shu cashahua ahuashca llaitura churachinauca.
Paita salurasha cuenta: Cushiyai, judioguna Rey Apu, asisha ninauca.
Umai caspihua chugrichinauca. Paita tiucanauca. Alabajsna rasha paihua ñaupajpi cungurinauca.
Paita asishca huasha churachishca puca llachapara llatananauca. Shinarasha quiquin churanara churachinauca. Paita chacatangaj llucchimunauca.
Shu Cirene llactamanda Simón shu partimanda shamusha pasauca. Paita Jesuspa cruzta apachinauca. Cai Simón Alejandro Rufo nishcauna yaya aca.
Gólgota nishca pambama Jesusta pushanauca. Runa shimii caita Uma Tullu Pamba, nin.
Paiguna mirra nishca ambihua masashca vinora Jesús upingaj ricuchinauca. Jesusga mana upicachu.
Jesusta chacatashca huasha, paihua churanara paigunapura chaupinauca, maicanda lichayuj asha apanauchu.
Ahualla punzha, las nueve tupui, Jesusta chacatanauca.
Paihua causa quillcai quillcashca tiaca: Judioguna Rey Apu.
Paihua pariju ishqui shuhuajgunara chacatanauca, shuj ali maquima, chishuj lluqui maquima.
Shina rasha ñaupa horas Quillcashca Shimi pactaricami. Cai quillcashca nica: Uchayujgunandi yupashca aca.
Pasajguna Jesusta camisha, umara cuyuchisha rimanauca: Aa, nisha, canmi Diospa huasira tulaj, quinsa punzhai shayachij,
canllara quishpi, cruzmanda irgüi.
Sacerdote apuuna yachaira yachachijgunandi shinallara asisha rimananauca: Shujgunara quishpichicami, nisha, randi pai quiquinllara mana ushanzhu quishpinara.
Cristo, Israel runauna Rey Apu cruzmanda irguchu, ñucanchi ricusha quiringaj, ninauca. Shinallara paihua pariju chacatashca runauna paita caminauca.
Ka doce horasmanda pacha chaupi punzhai tun llanduyamuca las tres tupugama.
Chaupi chishira las tres mayanda Jesús shinzhira caparica: Eloi, eloi, ¿lama sabactani? nisha. Caiga runa shimii nin: Ñuca Dios, ñuca Dios, ¿imamanda ñucara saquihuashcangui?
Huaquin chihui ajguna uyasha, Ricupaichi, ninauca, Elíasta cayaun.
Shu runa callpasha rica, shu putusta ayaj vinohua tsungachisha, caspi pundai churasha, Jesús upingaj ricuchicami. Saquichi, nica, ricushunchi Elias shamunga chari paita irguchingaj.
Jesusga shinzhi shimihua caparisha pitirica.
Chi ratoi Diospa huasii huarcushca llachapa ahuamanda allpama pasajta lliquiricami.
Paihua rayai shayarij capitán, Jesús huañusha capariuta ricusha: Caiga cierto pacha Diospa churirni, nica.
Carumanda huaquin huarmiuna ricurianauca. Chigunahua tianauca María Magdalena, quipa Jacobohua Josehua mama María, Salomendi.
Chigunaga Jesús Galilea partii ashcai, paita catisha sirvinaucami. Shinallara paígunandi shujguna Jesushua Jerusalenma sicamujguna tianauca.
Tutayaupi, Puruntuna nishca punzha asha, samana punzha tucunai alichina horas aca.
Arimatea llactamanda José, valij gobiernoi mandaj runa, paihuas Diospa gobierno pachara chapau, mana ansas manzhasha Pilatoma rica huañushca Jesús aichara mañangaj.
Pilato Jesús ña huañushcara mana quirícachu. Capitanda cayachi cachasha tapucami. ¿Ña huañushcachu? nisha.
Capitán rimashcara uyasha, huañushca Jesús aichara Josema cuca.
José shu yuraj linzora randica. Jesusta cruzmanda irguchisha, linzohua pilluca, pambana uctui chingachica. Pambana uctu peñas ucui allashca aca. Shu rumira voltiachisha, uctu pungura ishcaca.
María Magdalena, María Josehua mamandi, Jesusta chingachishcara ricunauca.
16
Samana punzha pasashca huasha, María Magdalena, Jacobo mama María, Salomendi gusto asnaj ambiunara randinauca Jesusta armachi ringaj.
Semana ñaupa punzhai, tutamanda indi llucshimushcai, Jesusta pambashcama shamunauca.
Paigunapura ninauca: ¿Rumira uctu pungumanda pita voltiachisha cuhuangái?
Paiguna ricujpiga, rumi ña voltiachishca aca. Rumiga yapa atun maca.
Pambashca uctui icusha, shu malta ali maquima tiajta ricunauca. Paiga suni yuraj churanahua churarishca aca. Huarmiuna paita ricusha manzharinauca.
Chi malta rimacami: Ama manzhaichichu, nisha. Chaca
Astaumbas richi, nica. Pai yachachishca runaunara Pedroras rimai richi. Jesusga cangunamanda ñaupa Galileama riun. Chihui paita ricunguichimi, pai rimashcasna.
Chi huarmiunaga miticusha rinauca pambashca uctumanda. Paiguna chucchurisha manzharinauca. Pitas mana imara rimanaucachu manzharishcamanda.
Jesús semana ñaupa punzha tutamandai causaricami. María Magdálenama ñaupa punda ricurica, paimanda canzhis supaira ichushca aca.
Pai rishaga, rimai ricami Jesushua purijgunara. Paiguna llaquirisha huacanauca.
Paigunaga Jesús causarishcaras, chi huarmi ricushcaras uyasha, mana quirinaucachu.
Chi huasha, ishquiunama Jesús shu tonoi ricurica paiguna shu partima puriushcai.
Paiguna tigrasha chishujgunara cuentanauca. Chishujgunas mana quirinaucachu.
Puchucaibi Jesús ricurimuca chi chunga shuj runaunama, paiguna mesai tiaushcai. Paiguna mana quirishcara, paiguna shungu shinzhiyashcaras rimacami, pai causarishcara ricujguna rimashcara mana quirishcamanda.
Jesús paigunara nica: Richi entero mundura, evangelio ali shimira tucui runaunama camachichi.
Maicans quirisha bautisarishas quishpichishca anga, maicans mana quirishaga causayachishca anga.
Quirijgunahua munanaita ricurinauna pactarinaunga: Ñuca shutii supaigunara pajllama ichunaungami, shinallara mushuj shimiunara rimanaungami;
machachuinara maquihua apinaunga, ima huañuna ambiras upijpis mana huajlichingachu; ungushca runauna ahuai maquira churajpi aliyanaungami.
Jesús paigunara rimashca huasha ahua pachama apai tucuca. Diospa ali maqui partima tiaricami.
Paiguna llucshisha, Diospa shimira tucui partii camachinauca. Dios paigunara yanapacami, shimira cierto ajta ricuchica munanaita ricurinaunahua. Amen.
- Rechtsinhaber*in
- Multilingual Bible Corpus
- Zitationsvorschlag für dieses Objekt
- TextGrid Repository (2025). Quichua Collection. Mark (Quichua). Mark (Quichua). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-B2F6-9