1

Jira chu̱li̱i̱ te imabla su̱a ji o̱na sa̱ sha̱na kalabe je pakäkksa̱ bulee,
jiräni isu̱ak isäkätä skaté wa delewa̱ kte wakja̱ne̱iwa̱k ye wa te ipaka sa̱ ia̱ je ja̱mi.
Je ki̱ka säkekewa Teófilo, ñaebä yis ia̱ issër yis kiana je ktei yuäkksa̱ ba ia̱ ñakjee, ji biköle chakale tsa̱na isäkätä skaté ma rä ibataje,
je rä ba pautäle ju̱ñaklä ba wa̱ iyina si̱ irä ni.
Herodes bakle Judea ke̱i tsa̱ku̱i ye, je ke̱i ska ra chui ekla bakle kie rä Zacarías. Ije rä ikja̱nei wa̱kña Abías wa ra. Ise̱naklä kie rä Elisabet. Je rä Aarón batala ekla.
Je bol wa se̱r dä wämo Säkeklä wäna. Säkekewa wa̱ ka̱wei me̱leta̱na käi, iwa̱ sa pakale ji wa̱k käi, je wawe̱ke̱ ijewa te kalabe ka shirile ta.
Jewa rä ka yaba ta, Elisabet dä ko̱le ka yaba su̱ak kuna ki̱ka, ñakäi je bol wa rä säkibii sa̱nu̱le̱e̱i.
Ñerä mika̱ ike̱i dewa̱ chui wa kolole Zacarías da jewa wa̱ ikja̱nei wa̱klä, jera ije te ikja̱nei we̱ kate chui ye Säkeklä wäna.
Chui wa wädular dä imablä su̱ak jile wà, yibä ia̱ idäksa̱mi iminakläwa̱ Säkekewa Temploí ja̱rka ji dälänak jalar ta ja̱ma̱a̱ däläwa̱k. Jera Zacarías ia̱ ideksa̱ iminakläwa̱.
Je ji dälänak dälärte dälei ja̱mi ra, ditsä chu̱li̱i̱ biköle ka̱kiäte ju shäbeka.
Jera ñawäsaka Säkekewa ángel í je̱k kjasha Zacarías ia̱, ikaldu je ji dälänak däläwa̱klä ska sä jula wämo kja̱ne.
Zacarías te isu̱a ra, imale̱te̱nawa̱ isuanawa̱ iyika ka itäkita ji̱a kje.
Ata je ángel te isha iia̱: —Zacarías, ke ba suana. Ka irä jiye kuna ta, ba wa̱ kinak Säkeklä ia̱ je rä ssële e̱ná. Ma se̱naklä Elisabet te ba ia̱ yaba su̱emi jäiyi; ba te ikiemi rä Juan ni.
Ba ssërmi baa a̱naa, ñakäi chu̱li̱i̱ ssërmi a̱naa iko̱na ra.
Ka irä jiye kuna ta, ije dämiwa̱ oloi ta ta̱i Säkekewa wäna. Vino irä shkota irä, ka je yanak kuna iwa̱. Itso̱ ji̱a ia̱mi sha̱ wà ra, ipshirmiwa̱ Wikblu Sikina wà.
Ije te Israel batala chu̱li̱i̱ je̱r ssëwe̱mi ñamanewakksa̱ Säkekewa ijewa Kekläí ia̱.
Ije minami Säkekewa wätsa̱kba je̱r ssële ta, täkili ta Elías käi. Jekäi ije te yabala ká wa je̱r ssëwe̱mini bäi iyabala ra; ñakäi ite ka kte ssäk kuna wa je̱r ja̱we̱mini je̱rikäk tsa̱na, sä wämo wa käi. Je te ditsä paruemiba Säkekewa yika, iwa̱ ijewa ku̱aklä dulale e̱ná bäi.
Jera Zacarías te isha je ángel ia̱: —¿Maikäi yie je kte kuke iyina si̱ ye na? Ñera yis dä säkibii, ñakäi yis se̱naklä rä sa̱nu̱le̱e̱i.
Jera je ángel te ikúka: —Yis dä Gabriel, je kaldu rä Säkeklä wäkata ska. Je te yis patkaté ktäk ba ra, ñakäi je kte baa bata shäk ba ia̱.
¡Jikäi issö! Ba te ibiketsa yis te isha ba ia̱ je ka o̱nak ni. Ata mika̱ ike̱i dewa̱ ra, je o̱rmi. Je ki̱ka, bä ktä wätermiwa̱. Jekäi ba se̱rmi si̱wa̱rbe ma rä io̱na jekäi ke̱i kje.
Jera Zacarías ki̱ssäk tso̱ wa te ibiketsa, jite iwätkewe̱ te jaree Templo ja̱rka räí̱.
Ñerä ideksa̱ju̱ ra, ka iia̱ ktener ji̱a ijewa ra. Jera ijewa je̱r na ide jile kjayina su̱a ite Templo ja̱rka rä. Jera ije kta ijewa ra ka̱ kjayile ebä wà, ka iktä däka̱ ji̱a ki̱ka.
Säkeklä kja̱nei we̱ke̱ ite je e̱nawa̱ ra, imineju̱ni iwakei juka.
Je ukä ki̱ ise̱naklä Elisabet bitewa̱ yaba ki̱; jera ise̱na je̱k blelewa̱ cinco mes bala na te isha:
“Säkekewa te jikäi iwá̱ yis ia̱. Jí bala na ite yis su̱a je̱r bäi wà, jekäi yis ssërke̱ äile wa̱ ditsä wäna je tsa̱ju̱ami ite.”
Seis mes deka̱ ra, Säkeklä te ángel kie Gabriel patkami Galilea ke̱i ki̱ jukläyäkä tso̱ etka kie Nazaret ni ska,
busi ekla ka se̱le kuna wäki̱, je kie rä María. Ije rä kablele e̱ná je̱k jula kukäkwa̱ jäiyi ekla kie José ra; je rä David yäbei ekla.
Ñerä je ángel dewa̱ju̱ ije katke ska ra, ite isha iia̱: —Bä ssënopa a̱naa. Säkeklä je̱r bäi sha ba ia̱ ta̱i. Säkekewa kaldu ba ra.
Jera María male̱cha̱wa̱ ite isha jekäi te. Jekäi ite ibiketsa je̱r na, jiräni jekäi ñachake wà rä í̱.
Jekäi je ángel te isha iia̱: —María, ke ba suana. Ka irä jiye kuna ta, Säkeklä je̱r ssëna bäi ba ra ki̱ka.
Jekäi ba bitämiwa̱ yaba ki̱; ba te yaba su̱emi jäiyi, ba te je kiemi rä Jesús ni.
Je dämiwa̱ oloi ta ta̱i. Je kirmi rä Ji Biköle Tsa̱ta je yaba. Säkekewa Säkeklä te ije ia̱ ka̱ me̱mi je̱tkäkwa̱ sa̱ tsa̱ku̱i ye ikalí David itäri wà ni.
Ije te Jacob batala patkemi sa̱ ke̱i etkä etkä marämi jekjeye. Jekäi ije dewa̱ sa̱ tsa̱ku̱i ye ra ka iju̱nakksa̱ kuna.
Jera María te isha je ángel ia̱: —¿Maikäi je o̱rmi, ka yis wa̱ jäiyi wa ju̱ñerba ra na?
Jera je ángel te ikúka: —Wikblu Sikina dämiwa̱ ba ja̱mi. Jekäi ale Ji Biköle Tsa̱ta täkili te ba ki̱kukemiwa̱ ioloi wà. Je ki̱ka je Sikii Si̱ ko̱nak ji̱a kirmi rä Säkeklä yaba.
¡Jikäi issö! Ba saka Elisabet dewa̱ sa̱nu̱le̱e̱i, ata ñakäi je bitewa̱ yaba ki̱. Je kile rä ka yaba su̱ak kuna ni, ata je wa̱ ka̱ tso̱ kja jira seis mes.
Ka rä jiye kuna ta, Säkeklä ia̱ ra ji a̱ni ka kuna ka o̱nak käi.
Jera María te isha: —Yis dä Säkekewa kja̱nei wa̱k. Jishtä ba te isha käi, io̱nopa yis ia̱. Ñerä je ángel minejuni.
Je ukä ki̱ka María kukana mineju̱mi mane mane ka̱ bata tso̱ Judea ke̱i sha̱na jukläyäkä etka ska.
Jeska ije kjawa̱ju̱ Zacarías ju naka. Jera ite Elisabet chaka.
Ñerä Elisabet chaka María te je ssa ite ra, iyaba dälinaka̱ täkii isha̱ wà. Jekäi Elisabet pshiwa̱wa̱ Wikblu Sikina te.
Jera ite isha täkii: —Ba ia̱ Säkeklä je̱r bäi sha alaklä wa biköle tsa̱ta. Ñakäi ije̱r bäi sha ba yaba tso̱ ji̱a ma sha̱ wà je ia̱.
¿Jiye yis ia̱ jikäi io̱na, ba yis Säkekewaí a̱mi bitäklä yis wäki̱ rä na?
¡Jikäi issö! Yis chakaka̱ ba te je ssa yis te ra, je wäsaka yis yaba dälinaka̱ täkii, yis sha̱ wà issëna a̱naa ki̱ka.
Säkekewa te ji sha ba ia̱ je o̱rmi si̱. Je ki̱ka bäije ba rä, je biketsa ba te iyina si̱ irä je ki̱ka.
Jera María te isha: “Yis je̱r ska yis te Säkekewa kjeishe e̱e̱na si̱,
ñakäi yis je̱r ssëna a̱naa Säkeklä yis Tsa̱tkäkksa̱ ki̱ka.
Ka irä jiye kuna ta, ije̱r ja̱na yis ije kjanaklä emana ska. Jira ma rä jöikwä ta wa biköle te yis shemi, bäije yis dä.
Ka irä jiye kuna ta, ale Oloi Ta Ta̱i te yis ia̱ ji wá̱ e̱e̱na si̱. ¡Ije kie, je rä sikii si̱!
Säkeklä je̱r bäi shäke̱ iwakei dälätsäk wa ia̱, ñakäi ijewa batala jewa batala ia̱ maitjä.
Iwa̱ ji o̱le ijula wà rä e̱e̱na si̱. Je̱k ssäk wa wa̱ ji biketsale ije̱r ska, ata ite ijewa bala butsa tulami.
Ite oloi ta wa tulaksa̱ iñajäklelewa̱ ije̱tkäklä sa̱ tsa̱ku̱i ye ska, ata ditsä emana wa oloikaka̱ ite.
Yi kteke̱ bäli te wa ssëwa̱cha̱wa̱ ite jile baa wà, ata blu wa patka tulamini ite jula wäyaka.
Iwakei kja̱nei wa̱k wa Israel wa tsa̱tka ite. Je rä ije̱r ja̱naklä je̱r bäi shäk,
jishtä ikabla sa ká wa ia̱ käi, Abraham irä ibatala irä jewa ia̱ del käi.”
Jekäi María se̱na Elisabet ska tres mes kjena. Je ukä ska ideju̱ni iwakei ju ska.
Elisabet ke̱i dewa̱ iyaba ko̱naklä ra, je ku̱a ite jäiyi.
Jera se̱nak Elisabet pája̱mi wa irä isaka wa irä, jewa te ipalei ssa Säkekewa je̱r bäi sha iia̱ ta̱i. Je ne ki̱ka ijewa ssënaña a̱naa ije ra.
Jekjepa iko̱na ukäki̱ ocho día ra, idejulu je yaba matsu kjuä tiäk. Jera ijewa te ikie mar Zacarías ni, iká kie wà.
Ata ia̱mi te isha: —Kai. Ije kir mar dä Juan ni.
Jera ijewa te isha iia̱: —Ba saka wa a̱ni ka kuna kie ta jekäi.
Jera ijewa te ichaka kjayile jula wà iká ia̱, jiräni ite ikieke̱ rä käi.
Jera ite kal taklä yönak shtä kia, je ki̱ ite iyua: “Ije kie rä Juan” ni. Je te ijewa biköle male̱cha̱cha̱wa̱.
Jera ñawäsaka iktaka̱ni, ka iktä wätene ji̱a. Jekäi ite Säkeklä kjeishami kte baa wà.
Ñerä se̱nak ipája̱mi wa biköle suanacha̱wa̱. Jera se̱nak ka̱ bata na Judea ke̱i sha̱na, biköle te je o̱na pakeke̱ ñaia̱.
Je palei ssäk wa biköle te ibiketse rami je̱r na: “¿Jibä ye je yaba dämiwa̱ rä na?” Ka irä jiye kuna ta, iyina si̱ Säkekewa te iki̱ me̱ kate.
Jekäi Wikblu Sikina te je yaba ká Zacarías pshiwa̱wa̱ bäi si̱. Jera ite ji bata sha jikäi:
“¡Säkekewa, Israel wa Kekläí, je kjeiyinopa! Ka irä jiye kuna ta, idewa̱ iwakei cha wa tsa̱tkäk, ñakäi ibäkäkksa̱.
Ite iwakei kjanaklä David yäbei ekla kuka täki ta sajewa tsa̱tkäkksa̱.
Je rä jishtä iwa̱ ji yile iwa̱ kolole jile bata shäk ye wämo wa bakle mikle jewa kjäbata ska käi.
Ikabla sa̱ tsa̱tkäkksa̱ sä bolki wa yika, ñakäi biköle sa dokoitsäk wa jula yika,
ije̱r bäi shäklä sa ká wa bakle mikle wa ia̱, ñakäi ije̱r ja̱naklä ikablele sa̱ ia̱ bulee ska,
ale ikabla etkabä sa ká Abraham ia̱, ji wa̱k sa̱ ia̱;
sä wetsäkksa̱ sä bolki wa yika, sa̱ wa̱ iwakei kja̱nei wa̱klä ka suale kuna ji yika,
ji bulee wà, ji wämo wa iwäna sa̱ tso̱ ji̱a kseka bala na.
Ata yaba, ba kirmi rä ale Ji Biköle Tsa̱ta wa̱ kolole ji bata shäk ye ni. Ka irä jiye kuna ta, ba minami Säkekewa wätsa̱k ña̱la paruäkba iyika,
ije cha wa wa̱ iju̱ñaklä ji yakei wakblele iwa̱ nui rä janakwa̱ bitaba, je wà irä tsa̱tkenakksa̱;
je rä saje wa Kekläí je̱r ja̱mi sä dälänawa̱ ki̱ka, jekäi wà ka̱ñir biter oloi te sä yulemi ka̱jöir skaté.
Je te ka̱ñiwe̱mi sa̱ se̱nak ka̱ yee naka wa ki̱ka, ñakäi yewa̱ sä duärawa̱ jewa ki̱ka, iwa̱ sa wajiäklä mane ña̱la wà sä kjämi bäi je wà.”
Jekäi je yaba kibir damika̱, ñakäi ije̱r ska itäkir damika̱. Jekäi ise̱na ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska mine däka̱ ikjayina Israel wa ia̱ kje.

2

Je ko̱le ke̱i kje César Augusto te ka̱wei ma̱ ka̱ biköle ska wa ñakie ma̱klä yönak.
Je ñashtawe̱ säkätä o̱na rä Cirenio kaldu gobernador ye Siria ke̱i ska ke̱i kje.
Jekäi biköle minemi ñakie ma̱k yönak iwakwa dar je ke̱i ja̱mi.
Jera ñaebä jukläyäkä Nazaret Galilea ke̱i ska, José mineju̱ Judea ke̱i ska mai David ko̱le jukläyäkäí kie Belén ni ska, José rä David yäbei iju ska wa batala sha̱ ki̱ka.
Imineju̱ ñakie ma̱k yönak ise̱naklä María ra; je rä kablele José ra je̱k jula kukäkwa̱, ata je kaldu rä bol.
Ñerä jeska ikajali bala na ra, María ke̱i dewa̱ iyaba su̱aklä.
Jekäi iyaba säkätä su̱a ite jäiyi, je pabutrawa̱ ite sua wà, jiacha̱ ite vaca chewa̱klä ja̱rka, ka sä kjäwa̱ ji̱a käpäklä jui na ki̱ka.
Je ke̱i ebä na oveja kjänanak wa wäñir kajali tuina ioveja kjänanak.
Ñerä Säkekewa ángel í deju̱ ijewa ska, jera Säkekewa oloi te ijewa ñiwa̱tulaka̱; jekäi isuanacha̱wa̱ ta̱i.
Ata je ángel te isha ijewa ia̱: “Ke bas suana, ata ¡issö! Yis wa̱ kte baa shkä bata yinak bas ia̱ sä ssëwa̱k a̱naa; je rä ditsä biköle ia̱.
Jir bas ia̱ Sa̱tsa̱tkäkksa̱ ko̱na David jukläyäkäí ska; je rä Säbäkäkksa̱ sä Säkekewaí.
Jikäi ne wà bas wäna ijuermi ije ne irä; bas te yaba ku̱emi pabutälewa̱ sua wà, jielecha̱ vaca chewa̱klä ja̱rka.”
Jera ñawäsaka ka̱jöir guardia wa juena chu̱li̱i̱ je ángel da. Jewa te Säkeklä kjeishe kate baa jikäi:
“¡Säkeklä oloi kanoka̱pa ka̱sha̱wa̱ si̱ ska! Ñakäi ka̱jiska manele je̱r ssërke̱ bäi jewa biköle se̱nopa bitaba ñara!”
Ñerä ijewa ska ángel wa minejulu ni ka̱jöir ska ra, oveja kjänanak wa te isha ñaia̱: —Sä shkä Belénka, Säkekewa te ji o̱na bata sha sa̱ ia̱ je su̱ak.
Jera ijewa minemi mane mane isu̱ak. Jeska ite María irä José irä ku̱a, ñakäi yaba ku̱a ite jielecha̱ vaca chewa̱klä ja̱rka.
Ijewa te je su̱a ra, je yaba ktei bata yina ijewa ia̱ je pakani ite.
Jera je ssäk wa biköle male̱cha̱cha̱wa̱ oveja kjänanak wa te isha te.
Jera María je̱r kalme del je biköle ska, je biketseke̱ ite maitjä.
Ñerä oveja kjänanak wa bitejulu ni te Säkeklä oloike datse̱ ikjeishe datse̱, ji biköle ssa ite su̱a ite jishtä ijewa ia̱ iyina käi, je ki̱ka.
Ocho día deka̱ ra ike̱i dewa̱ je yaba matsu kjuä tiäklä, jekäi ije kinawa̱ Jesús ni, jishtä ángel wa̱ iyileta̱na ia̱mi ka bitäwa̱ba iki̱ka ra käi.
Ike̱i dewa̱ ijewa siki tenakläni Moisés ka̱wei ja̱mi ra, ijewa te je yaba tsa̱mi Jerusalénka kjayinak Säkekewa ia̱,
jishtä Säkekewa ka̱wei ska iyöle katke käi: “Sä wakjuä wako̱na säkätä jäiyi wa ra, je biköle rä ju̱naksa̱ Säkekewa ia̱.”
Ñakäi ijewa minemi jile ma̱kka̱ jishtä Säkekewa ka̱wei te ishe käi: tórtola botkä, etka jäyiri etka alaki, je iräle namala yabala botkä iräle, je rä me̱nakka̱ iwäna.
Ñerä ekla se̱nak Jerusalén ska kie Simeón ni, je rä se̱nak wämo Säkeklä dälätsäk; je te rä Israel wa je̱r pablermi ne ki̱ssë kate, ñakäi Wikblu Sikina katke ije ja̱mi.
Wikblu Sikina wa̱ kjayile iia̱ Säbäkäkksa̱ patkemi Säkekewa te, je su̱emi ite ka iduäwa̱ba yika.
Je je̱r ssëwa̱ Säkeklä Wikblu te minak, jekäi idemiju̱ Templo ska. Jekäi Jesús ká wa dejulu jile ma̱kka̱ iyaba säkei ye jishtä ika̱wei te isha käi ra,
jera jeska Simeón te iyaba kukacha̱ jula na. Jekäi ite Säkeklä kjeisha kte baa wà jikäi:
“Sä blui, ba kablele yis ia̱ je wao̱na, je ki̱ka jira yis ba kja̱nei wa̱k ia̱ ba te ka̱ me̱ iminakläju̱ bitaba.
Ka irä jiye kuna ta, yis wakei wäbala wà yis te ma wa̱ patkele Sa̱tsa̱tkäkksa̱ ye je su̱a,
je kolole ba wa̱ rä ke̱i ta kju̱awa kju̱awa wa biköle wäna.
Ije rä ka̱ oloi ye sä ditsei wä wa wäji̱atkenaklä, ñakäi Israel ba ia̱ wa ssënaklä baa si̱ ije ki̱ka.”
Ite jekäi je yaba ktei sha, je te iká ia̱mi male̱cha̱cha̱wa̱.
Ñerä Simeón te ji bäi sha o̱nak ijewa ia̱ te isha je yaba a̱mi María ia̱: —¡Jikäi issö! Jí yaba wabiketsaleksa̱ rä Israel wa chu̱li̱i̱ oloi ja̱nacha̱kläwa̱, ñakäi chu̱li̱i̱ oloi kanakläka̱. Je rä patkele ijuenaklä ye sä wäna ditsä wa̱ yinak yakei,
je wà chu̱li̱i̱ wa je̱rike juenaklä wa̱. Ata ba je̱r ja̱mi ije dälärmi ta̱i, jishtä espada wà sä tkeksa̱ dälär kje.
Jeska ñakäi jile bata shäk kie Ana kalme. Je rä Fanuel yaba, Aser batala sha̱ ekla. Je rä sa̱ nule̱i. Ije ji̱a busi ra, irä se̱lewa̱ ise̱naklä ra deka̱ siete año.
Jekäi ia̱ta̱na chichö ye deka̱ ochenta y cuatro año. Del ikatke Templo ska ka minak kuna maka a̱ni; ibätsäke̱ irä ika̱kiäke̱ irä, je wà ite Säkeklä kja̱nei we̱ke̱ tuina ka̱piana.
Ñerä je wäsaka ra ije deju̱ Templo ska. Jekäi ite Säkeklä kjeisha kte bäi wà. Jekäi Jerusalén ska sa bakanamiksa̱ ki̱ssäk tso̱ wa biköle ia̱ ite je yaba ktei paka.
Jekäi ijewa te iwá̱ jishtä Säkekewa ka̱wei yöle te ishe käi biköle, jekjepa ijewa bitejulu deni iwakwa jukläyäkäí Nazaret ska, Galilea ke̱i ki̱.
Jera je yaba kibir damika̱, ñakäi itäkir damika̱, ika̱biketsä damika̱ ki̱ta, ñakäi Säkeklä je̱r ssëna bäi ira.
Año año wa iká irä ia̱mi irä shkäke̱ Jerusalénka Säktäkwa̱ Bakleju̱ ke̱i kjewa̱k.
Ata ideka̱ doce año ra, imineju̱ ijewa ra Jerusalénka, jishtä iwädular ike̱i kjewa̱k käi.
Ñerä je ke̱i kjewe̱ e̱nawa̱ ra, ijewa bitejulu ni, ata je yaba Jesús a̱ta̱na Jerusalénka ka juene iká wa wäna.
Ijewa te ibiketsa idamiña saka chu̱li̱i̱ shkä sha̱na. Je ki̱ka ijewa shka un día kje, jekjepa ijewa te Jesús yulami isaka wa sha̱na iwa̱ su̱nak wa sha̱na.
Ata ka ijewa ia̱ iko̱ne, je ki̱ka iminejuluni Jerusalén ka iyuläk.
Ñerä tres día kjepa ijewa te iku̱ani Templo ska; ije kalme sa paktäk wa sha̱na. Ite ijewa ktä ssë kalme; ñakäi ite jile ktei chake kalme ijewa ia̱.
Jera ije ktäke̱ ssäk wa biköle male̱cha̱cha̱wa̱ ika̱ju̱ñe rä ta̱i te irä, ite ijewa kúkeke̱ te irä.
Iká wa te iku̱ani ra, ijewa male̱te̱nacha̱wa̱. Jera ia̱mi te isha iia̱: —Yaba rikä, ¿jiye ba te jekäi iwa̱ sá ukä ja̱mi rä na? ¡Issö! Ba ká irä yis irä te ba yula ta̱i je̱r ialecha̱wa̱ bäi si̱wa̱.
Jera ite ijewa kúka: —¿Jiye bas te yis yula rä na? ¿Ata ka bas wa̱ iju̱ñer yis kiana yis Ká wa̱ ji tso̱ o̱nak je wa̱k na?
Ata ji sha ite ijewa ia̱ rä, je ia̱ ka ijewa je̱r ko̱ne.
Jekjepa Jesús biteju̱téni ijewa ra deni Nazaret ska. Jeska ije te iká wa ktä ssa tsa̱na. Ata ia̱mi je̱r kalme del je biköle ska.
Jera Jesús ka̱biketsä damika̱, ikibir damika̱ ebä, ñakäi Säkeklä irä ditsä irä je̱r ssënami bäi ije ra.

3

César Tiberio deka̱ quince año sa̱ tsa̱ku̱i ye ra, jera Poncio Pilato tso̱ kja patkele Judea ska ka̱ wäkiri ye, ata Herodes dä Galilea ke̱i tsa̱ku̱i, ñakäi itsi̱se̱k Felipe rä Iturea ke̱i irä Traconite ke̱i irä je tsa̱ku̱i, ata Lisanias dä Abilinia ke̱i tsa̱ku̱i.
Jera Anás irä Caifás irä jewa rä chui tsa̱ku̱i wa. Je ke̱i kje Säkeklä ktä dewa̱ Juan Zacarías yaba ja̱mi ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska.
Jekjepa Juan mineju̱ Jordán ke̱i biköle sha̱na, je te sa pakta rä sa kiana wäoka̱nak sa̱ je̱k manewa̱kläksa̱, sa̱ nui janakläwa̱ bitaba ni.
Je rä jishtä Isaías jile bata shäk wa̱ iyile je äyëí yöle katke käi: “Ekla a̱rke̱ ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska: ‘Ña̱la bäiwo̱ Säkekewa yika, iña̱le̱i paruöksa̱ bulee.
Ka̱ dochoi biköle wätermika̱ ñakjee. ka̱ bata biköle ka̱ ukä biköle paja̱rmiwa̱ ñakjee, ña̱la wäbutälewa̱ parurmiksa̱ bulee, ña̱la wäkuchi ebä birmiksa̱ ñakjee.
Jera sa̱ tsa̱tkeke̱ksa̱ Säkeklä te je su̱emi biköle te.’ ”
Jekäi chu̱li̱i̱ däke̱ Juan wäki̱ iwa̱ wäoka̱nak ra, ite isheke̱ ijewa ia̱: “¡Tkäbe si̱ yäbeila! ¿Yi te bas je̱r ku̱a Säkeklä kju̱atkämiwa̱ ke̱i däke̱wa̱ je cha̱k rä na?
Jirä bäi o̱nak sa̱ je̱k manewa̱ksa̱ ra, je ja̱mi bas wäno. Ata ke bas ku̱ ibiketsa je̱r na: ‘Abraham ne rä sá ká rä’ ni; ka irä jiye kuna ta, yie ishe bas ia̱, Säkeklä ia̱ jí jak tso̱ manermiksa̱ Abraham batala ye.
Jira bak rä tkelewa̱ e̱ná kal ñak ja̱mi. Jekäi mane kal wänak wä ta ka bäi kuna, je biköle rä tenak tulämi tulunakka̱ yökö ki̱ka. ”
Jera je chu̱li̱i̱ wa te ichakeke̱ iia̱: —¿Jera ji we̱ sá te na?
Jera ite isha ijewa ia̱: —Yi wa̱ paiklä tso̱ botkä ra, je ku̱ etka momi yi wa̱ ka ikuna shtä wa ia̱; ñakäi yi wa̱ ñanak tso̱ ra, je ku̱ ikaku mo yi wa̱ ka ikuna shtä wa ia̱.
Ñakäi inaklä bäkäk wa sha̱ demi wäoka̱nak, jewa te ichaka ije ia̱: —Sapaktäk, ¿jibä we̱ sá te na?
Jera Juan te isha ijewa ia̱: —Ke bas ku̱ inaklä baka ka̱wei te isha bakanak tsa̱ta.
Jera guardia wa te ichaka iia̱: —Ata ñe sá, ¿jibä we̱ sá te? Jera ite isha ijewa ia̱: —Ke bas ku̱ yi yika ji baka täkili wà. Ke sa kjatia ka̱yue wà. Bikö bas to̱na ra, je ku̱ bas ssëwo̱pa bäi.
Je ke̱i wà ditsä te Säbäkäkksa̱ däke̱ ki̱ssë kate pjoo; je ne ki̱ka ijewa biköle te ibiketse te ije̱r ska Juanle irä. Je ne ki̱ka
Juan te isha ijewa biköle ia̱: “Yis te bas wäukewe̱ke̱ diklä wà; jeiräta ekla daju̱ ji̱a oloi ta yis tsa̱ta. Jekäi ka yis dä bäi si̱ kuna isandalia wämu̱aklä wäyäkksa̱bä jibä. Ije te bas wäukewe̱mi Wikblu Sikina wà, ñakäi yökö wà.
Ije wa̱ itrigo wäkpäklä kala kja ijula na, iwa̱ ikpäklä ke̱i ska iboroi tuläkläkksa̱, iwa̱ iwä tapawa̱klä ibläklä jui ska. Ata ite iboroi tulemiksa̱ dälänakcha̱wa̱ yökö ka wäita̱nak kuna mik a̱ni ja̱rka.”
Jekäi Juan te sa pakta kte saka saka chu̱li̱i̱ wà, je wà ite kte baa bata sha ditsä ia̱.
Ñakäi Juan te ka̱ bala pa̱le cuatro je eyaka tsa̱ku̱i Herodes uña, ise̱nawa̱ itsi̱se̱k se̱naklä Herodías da je kju̱ei, ñakäi jile saka wakblele iwa̱ yakei je biköle ki̱ka.
Ata ki̱ta Herodes te ji yakei wakbla, je rä ite Juan jiawa̱ sä wätiäklä ska.
Ñerä biköle wäoka̱nate sha̱na ra, Jesús wäoka̱na ñaebä. Jekäi jeska ika̱kiä kaldu ji̱a ra, ka̱jöir kjä buka̱naju̱mi,
jera Wikblu Sikina dewa̱ju̱ yakata namala ye iki̱ka, ñerä kte ssënaté ka̱jöir je te ishe: “Ba ne rä yis yaba shka̱ta rä, ba ra yis ssëna baa.”
Jesús te ikja̱nei wa̱mi ra, jera irä treinta año kjena. Ditsä ia̱ ra Jesús dä José yaba. Ata José rä Elí yaba,
Elí rä Matat yaba, Matat dä Leví yaba, Leví rä Melqui yaba, Melqui rä Jana yaba, Jana rä José yaba,
José rä Matatías yaba, Matatías dä Amós yaba, Amós dä Nahum yaba, Nahum rä Esli yaba, Esli rä Nagai yaba,
Nagai rä Maat yaba, Maat dä Matatías yaba, Matatías dä Semei yaba, Semei rä José yaba, José rä Judá yaba,
Judá rä Joanán yaba, Joanán rä Resa yaba, Resa rä Zorobabel yaba, Zorobabel rä Salatiel yaba,
Salatiel rä Neri yaba, Neri rä Melqui yaba, Melqui rä Adi yaba, Adi rä Cosam yaba, Cosam rä Elmadam yaba, Elmadam rä Er yaba,
Er dä Josué yaba, Josué rä Eliezer yaba, Eliezer dä Jorim yaba, Jorim rä Matat yaba,
Matat dä Leví yaba, Leví rä Simeón yaba, Simeón rä Judá yaba, Judá rä José yaba, José rä Jonán yaba, Jonán rä Eliaquim yaba,
Eliaquim rä Melea yaba, Melea rä Mainán yaba, Mainán rä Matata yaba, Matata rä Natán yaba,
Natán rä David yaba, David rä Isaí yaba, Isaí rä Obed yaba, Obed rä Booz yaba, Booz dä Sala yaba, Sala rä Naasón yaba,
Naasón rä Aminadab yaba, Aminadab dä Admín yaba, Admín rä Arni yaba, Arni rä Esrom yaba, Esrom rä Fares yaba, Fares dä Judá yaba,
Judá rä Jacob yaba, Jacob dä Isaac yaba, Isaac rä Abraham yaba, Abraham rä Taré yaba, Taré rä Nacor yaba,
Nacor dä Serug yaba, Serug dä Ragau yaba, Ragau rä Peleg yaba, Peleg rä Heber yaba, Heber dä Sala yaba,
Sala rä Cainán yaba, Cainán rä Arfaxad yaba, Arfaxad dä Sem yaba, Sem rä Noé yaba, Noé rä Lamec yaba,
Lamec rä Matusalén yaba, Matusalén rä Enoc yaba, Enoc rä Jared yaba, Jared dä Mahalaleel yaba, Mahalaleel dä Cainán yaba,
Cainán rä Enós yaba, Enós dä Set yaba, Set dä Adán yaba, Adán rä Säkeklä yaba.

4

Jera Wikblu Sikina wa̱ Jesús dä pshilewa̱, jekäi Jordán kjä ska ibiteju̱teni, jeska Säkeklä wikblu te iwäsikami ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska.
Jeska cuarenta día bala na ije̱r ki̱wa̱ su̱a Satanás te. Je bala na ka iyakane. Jekäi je ke̱i kjaju̱ ra, iktawa̱ bäli te.
Jera be tsa̱ku̱i te isha iia̱: —Ba rä Säkeklä yaba ra, ishö jí jak wä ia̱ iianakläwa̱ pan ye.
Jera Jesús te ikúka: —Iyöle katke rä: ‘Ka pan ebä oloi ja̱mi sa̱ se̱r dä kuna.’
Je ukä ska be tsa̱ku̱i wa̱ iminetse̱ ka̱tsä kaleka̱ ka̱mii bata ki̱ka. Jeska ite ka̱jiska ka̱ tsa̱ku̱i wa ke̱i biköle kjasha iia̱ plaa kjelabä.
Jera be tsa̱ku̱i te isha iia̱: —Yie ba ia̱ ka̱ me̱mi ba däkläwa̱ je ke̱i biköle tsa̱ku̱i ye, ñakäi ji baa tso̱ iska biköle me̱miksa̱ yie ba ia̱. Ka irä jiye kuna ta, je biköle rä ju̱leksa̱ yis ia̱ ki̱ka. Jekäi yis te je me̱ke̱ yi ia̱ yis ssëna ima̱k käi.
Je ne ki̱ka ma je̱tkawa̱ wakte yis oloitsäk ra, je biköle rä ba ia̱.
Jera Jesús te ikúka te isha iia̱: —Iyöle katke rä: “Säkekewa ba Kekläí oloitsö ba ku̱; je ebä kja̱nei wo̱ ba ku̱.”
Je ukäki̱ be tsa̱ku̱i wa̱ iminetse̱ Jerusalén ska te iduaka̱ Templo bata si̱ ki̱ka. Jera ite isha iia̱: —Ba rä Säkeklä yaba ra, ma je̱k psö ju̱omi ja̱nak i̱ski̱.
Ka irä jiye kuna ta, iyöle katke rä: ‘Ba bata ki̱ka ite iángel wa patkemi bä wetsäk,
jewa te ma tse̱mi jula na, ka bä klä tkenaklä kuna jak ja̱mi.’
Jera Jesús te ikúka te isha iia̱: —Iyile katke rä: ‘Ke ba ku̱ Säkekewa ba Kekläí mabla su̱a wäsi̱wa.’
Jekäi be tsa̱ku̱i te ije̱r ki̱wa̱ su̱a ji biköle wà e̱ná ra, imineju̱mi iyika, maiskalepa je̱r kinak su̱nak.
Ñerä Jesús demini Galilea ska, Säkeklä wikblu täkili ta. Jekäi ije palei ju̱ñenami je ke̱i biköle ska.
Ite sa pakte rami ijewa ñapaktäklä jui saka saka ska. Jera biköle te ije kjeisheke̱ bäi.
Jera idemi Nazaret mai ikibile ska. Jekäi sábado wà ikjawa̱ju̱ ñapaktäklä jui na iwädular käi. Jeska ije̱k duaka̱ äyë washäk.
Jera ijewa te iyöle jile bata shäk Isaías wa̱ je äyëí butälewa̱ cha̱mi iia̱. Jekäi ite ikjäyaksa̱ ra, ite iyula mai jikäi iyöle katke ska:
“Säkekewa wikblu katke yis ja̱mi. Ka irä jiye kuna ta, ite yis kuka yis wa̱ ka jita wa ia̱ kte baa bata shäklä. Je te yis patka ishäk wätelewa̱ wa ia̱, jewa rä wäyenakksa̱ni, ñakäi ishäk ka wä wajuenak kuna wa ia̱ jewa rä wä wajuenakni, ñakäi sä weikalecha̱wa̱ wa bäkäkksa̱ni,
ñakäi ditsä ia̱ ibata shäk Säkekewa je̱r ssënaklä bäi sa ra, je añoí dewa̱.”
Jekäi ite je äyë butrawa̱ni, cha̱mi ite äyë bläk ia̱, jekjepa ije̱tkawa̱ni. Jera biköle tso̱ je ñapaktäklä jui ska wa te isu̱a jaree.
Jera ite ishami ijewa ia̱: —Jir io̱r te jishtä je yöle wa̱ iyile je ssa bas te käi.
Jera biköle te ije pake rami bäi, ñakäi iktäke̱ rä baa, je te imale̱cha̱cha̱wa̱. Je ki̱ka ijewa te isheke̱ ñaia̱: —¿Ka je rä José yaba kuna na?
Je ki̱ka Jesús te isha ijewa ia̱: —Tsa̱na ra bas te ishemi yis ia̱ maikäi ishe käi: ‘Sä bäiwa̱k, ba wakei je̱k bäi wo̱.’ Tsa̱na ra bas te ishemi yis ia̱: ‘Sá te issa ji o̱na Capernaúm ska käi, je su̱ta ba ku̱ ji wo̱ jí ba kibina ska.’
Jekjepa ite isha ji̱a: —Kte si̱ wà yie ishe bas ia̱: Jile bata shäk mane a̱ni ka kinakwa̱ iwakei ke̱i ska.
Jekäi bulee yie ishe bas ia̱: Elías bakle ke̱i kje, ale ka̱li̱ ka ja̱ne kuna tres año y medio bala na ra, sa tuarcha̱rawa̱ bäli wa̱ je ke̱i biköle ska ra, jera je ke̱i ska alaklä wa chichö wa tso̱ ta̱i Israel wa sha̱na,
ata ka Elías patkene je chichö wa mane a̱ni tsa̱tkäk kuna, ata ije patkena rä ka̱ etkä wa chichöí ekla se̱nak Sarepta ska, Sidón ke̱i ki̱, je ebä tsa̱tkäk.
Ñakäi jile bata shäk Eliseo bakle ke̱i kje, paiale lepra wa̱ wa tso̱ ta̱i Israel wa sha̱na, ata ijewa mane a̱ni ka bäineni, ata Naamán Siria wa, je ebä.
Ñerä ditsä tso̱ ñapaktäklä jui ska wa te je kte ssa ra, ijewa biköle kju̱atkacha̱wa̱ e̱e̱na.
Je kju̱ei ijewa ñajaka̱ te iju̱aksa̱ jukläyäkä ektaka. Je jukläyäkä rä yöle ka̱ ukä ki̱ka. Jekäi ite itsa̱mi ju̱nakmi ka̱ ktäka.
Jeiräta Jesús kjaju̱mi ijewa sha̱na mineju̱mi.
Jekjepa Jesús demiju̱ Galilea jukläyäkäí Capernaúmka. Jekäi ite ijewa pakteke̱ sábado sábado wà.
Jera ijewa male̱cha̱cha̱wa̱ ite sa pakteke̱ te, iktä rä oloi ta ki̱ka.
Jera je ñapaktäklä jui na ekla kolole wa̱ be wikblu ñá shtä wa̱ katke, je a̱na täkii, te isha:
—¡Aaj! Jesús Nazaret wa, ¿jiye ba bite sá wäki̱ rä na? ¿Ba de rä sá weikäkcha̱wa̱ na? Yis wa̱ iju̱ñer yi ba rä; ba ne rä ale patkele Säkeklä wa̱ wämo si̱ rä.
Jera Jesús te iuña, te isha: —¡Ma si̱wa̱tiö, ma je̱k tso̱ksa̱ ije ska! Jera je be te je jäiyi ja̱wa̱mi i̱ski̱ ditsä biköle wäna. Jekäi ite ijawa̱ta̱na ka medele kuna.
Je te biköle male̱cha̱cha̱wa̱. Jera ijewa te isha ñaia̱: —¿Je rä mane shtä kte na? ¡Ije rä ka̱wei ta, täkili ta, je wà ite wikblu ñá shtä wa patkeke̱ksa̱, jera imajulu!
Jera Jesús palei ju̱ñenamika̱ je ke̱i pája̱mi biköle.
Je ukä ska Jesús je̱kaka̱ mineksa̱ju̱ ñapaktäklä jui ska, minewa̱ju̱ Simón ju na. Jeska Simón yak kalme wäkalewa̱ oloowa̱, jekäi ijewa te Jesús payula je kju̱ei.
Jera Jesús je̱k buawa̱ itsa̱ka te iwäkarke̱ oloo uña, jera ipatse̱nawa̱ni. Jera plaa ije̱kaka̱ te ijewa pasu̱a jile wà.
Jera ka̱wä mawa̱ju̱ ra, biköle yi rä saka ta duäke̱ duë ta kju̱awa kju̱awa wa jewa de ja ijewa wa̱ ije wäki̱. Jera ijula ma̱ka̱ ijewa kalabe ki̱ka el el, te ijewa bäiwa̱ni.
Ñakäi be kjäienaksa̱ chu̱li̱i̱ ki̱ka. Ijewa a̱rke̱ täkii te isheke̱: —¡Ba ne rä Säkeklä yaba rä! Ata ka iwa̱ ka̱ me̱ne ijewa ia̱ iktäkläka̱, je rä ijewa wa̱ iju̱ñer ije rä Säbäkäkksa̱ ki̱ka.
Ka̱ñinawa̱ ra Jesús deksa̱ju̱ mineju̱mi ka yi kuna shtä ska. Jera je chu̱li̱i̱ wa te iyulami, jewa demijulu ikatke ska ra, ijewa te Jesús kuka ji̱a ta̱i, ka iminakläju̱ ijewa yika.
Ata ite isha ijewa ia̱: —Yis kiana minak jukläyäkä saka saka ska Säkeklä gobierno ktei baa bata shäk, je ne ye yis patkeleté rä ki̱ka.
Jekäi ite sa pakte rami, Judea ke̱i ska ñapaktäklä jui etkä etkä na.

5

Etaba kicha Jesús kaldu Genesaret tipei kjä ja̱mi. Jera ditsä chu̱li̱i̱ ñayataté tenacha̱wa̱ ije ja̱mi, ijewa wa̱ Säkeklä ktä ssäklä tsa̱na ki̱ka.
Jera Jesús te ko̱no su̱a botäbä tipä kjä ja̱mi; je na nima kukäk wa ñajolowa̱ksa̱ kja, te ikla paskue tso̱.
Je etaba na Jesús je̱k jiaka̱; je rä Simón cha. Jera ite iwakei paka ipatkäkmi a̱mikwäta berbena tipä ki̱ka. Jekjepa ije̱tkawa̱ je chu̱li̱i̱ wa paktäk je ko̱no skaté.
Jera ikta e̱ná ra, ite isha Simón ia̱: —Ba ko̱no patkömi tipä ja̱r ta̱i ska, jeska bas kla ja̱wa̱mi nima kolonaklä.
Jera Simón te ikúka: —Säkekewa, sá nima kuka kja tuina jaree, ata sá wa̱ ka ikolone etaba a̱ni; ata ba te isha ki̱ka we yis ma kla ja̱wa̱kmi.
Jekäi ite ija̱wa̱mi ra, nima kolona ta̱i, je te ijewa kla ja̱r butse raksa̱ kje.
Je ki̱ka ijula ju̱a isaka tso̱ ko̱no etäbä ki̱ jewa bitäklä itsa̱tkäk. Jekäi jewa bite iwäki̱, je botäbä we pshiwa̱cha̱wa̱ ijewa te nima wà, yewa̱ je te iwä itäbiecha̱rawa̱ kje.
Je su̱a Simón Pedro te ra, ije̱tkawa̱ wakte Jesús klä kicha ja̱mi, jera ite isha iia̱: —¡Säkekewa, ma je̱k sikö yis yika, yis dä ji yakei wakbläk ki̱ka!
Simón ssëna jekäi, ka jiye kuna ta, nima kolona ta̱i te Simón irä isaka tso̱ ira wa biköle male̱cha̱cha̱wa̱.
Zebedeo yabala Jacobo irä Juan irä, jewa rä nima kukäkña Simón ra, jewa male̱cha̱cha̱wa̱ je te ñakäi. Ata Jesús te isha Simón ia̱: —Ke ba suana. Ata jirami ba maju̱ rä ditsä kukäk nima säkei ye.
Jera ijewa te ko̱no sikaté ka̱ ssi̱lka. Jeska ijile biköle jawa̱ta̱na ite, jekäi iminejulumi Jesús da.
Etaba kicha Jesús katke jukläyäkä etka ska ra, jeska jäiyi ekla pa kalabe iale lepra wa̱ je deju̱ ikatke ska. Ñerä ite Jesús su̱a ra, ije̱tkawa̱ wakte iwäja̱mi, ka̱kia iia̱ te isha: —Säkekewa, ba ki̱ ishena ra, ba ia̱ yis bäirmini yëë.
Jera Jesús jula tkawa̱ ija̱mi te isha: —Yis ki̱ ishena; bä bäinoni yëë. Jera ñawäsaka lepra tse̱naju̱mi ija̱mi.
Jera ka iwa̱ ipakane je shäk kuna yi a̱ni ia̱, ata ite isha iia̱: —Ma cho̱ chui ia̱ je̱k kjashäk. Jeska bä siki tenaklä je mo̱ Säkeklä wäna, jiräni Moisés wa̱ sa pakale iwa̱k käi, ijewa wa̱ isu̱aklä.
Jeiräta Jesús palei ju̱ñenamika̱ jöikwä ta ki̱ta si̱. Je ne ki̱ka chu̱li̱i̱wa̱ däke̱ iktä ssäk irä, ijewa duäke̱ bäiwa̱klä iwa̱ irä.
Ata Jesús mike̱ ka yi kuna shtä ska, jeska ika̱kiäke̱.
Etaba kicha Jesús te sa pakte kaldu ra, jeska fariseo wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä ñajäklelewa̱ tso̱. Jewa dar jukläyäkä tsi̱dala biköle tso̱ Galilea ska, Judea ska, Jerusalén ska. Jera Säkekewa täkili tso̱ ije wa̱ sä bäiwa̱klä.
Ñerä ekla karalewa̱ detse̱ ditsä wa̱ je̱k katashuäklä ja̱rka. Jera ijewa kiana itsa̱kmiwa̱ bäklenakwa̱ Jesús wäja̱mi.
Ata chu̱li̱i̱ tapanawa̱ kju̱ei maikäi a̱ni ka ijewa däkleiwa̱. Je ne ki̱ka imineka̱ju̱lu ju tsi̱bata ki̱ka te ikjä kpaja̱wa̱. Jeska je karalewa̱ ja̱wa̱té ijewa te ije̱k katashuäklä ja̱rka ditsä chu̱li̱i̱ sha̱na däkwa̱ Jesús wäja̱mi.
Ijewa te ji biketsa etkabä su̱a ije te ra, ite isha: —El dikä, ma nui rä jalewa̱ bitaba.
Jera fariseo wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä, jewa te ibiketsa je̱r na: “¿Yi ije rä, je ktäke̱ yakei Säkeklä ukä ja̱mi rä na? ¿Yi ia̱ sa̱ nui jarmiwa̱ bitaba na? Ata Säkeklä ebä ne ia̱ sa̱ nui jarwa̱ bitaba rä.”
Ata jiräni ijewa je̱rika rä te Jesús je̱r ku̱a. Je ne ki̱ka ite ijewa wächakewa̱: —¿Ji biketsa bas te bas je̱r na rä na?
¿Mane yila tjabana rä na: ‘Ma nui rä jalewa̱ bitaba’ ni iräle, ta ‘ma je̱köka̱ shkäk’ ni iräle?
Ata bas wa̱ iju̱ñaklä ditsä yäbei ia̱ ka̱wei tso̱ sa̱ nui jäkläwa̱ bitaba ka̱jiska—jera ite isha je karalewa̱ ia̱—: —Yie ishe ba ia̱, ma je̱köka̱, ma je̱katashuäklä kuköwa̱, ma cho̱ni bä juka.
Jera ñawäsaka ije̱kaka̱ ijewa wäna, te ije̱katashuäklä kukawa̱, mineju̱ni ijuka. Je te Säkeklä kjeishe rami ña̱la wà kte baa wà.
Je te biköle je̱r shewa̱ kajakla. Je ne ki̱ka ijewa te Säkeklä kjeisha kte bäi wà. Isuanacha̱wa̱ je yika, je ki̱ka ite isha: —Jir jile su̱a sä te, ka sa̱ wa̱ ji su̱le käi.
Je itäki̱ Jesús mineju̱, jera ite inaklä bäkäk wa ekla kie Leví ni je su̱a je̱tkelewa̱ inaklä bäkäklä ska, je ia̱ ite isha: —Sä shkä yis da.
Jekäi Leví je̱kaka̱ te ijile biköle tulata̱na, mineju̱ ira.
Jekjepa Leví te iju ska jile äliwa̱ ta̱i Jesús yika. Jeska inaklä bäkäk wa irä, ditsä saka irä jewa chu̱li̱i̱wa̱ ñatulawa̱ yäkäk ijewa ra.
Jera fariseo wa irä, ijewa sha̱na ñayöle ka̱wei wà wa irä, jewa te Jesús wa̱ dulanak wa sha yakei te isha: —¿Jiye ba te ji ñeke̱ ji yeke̱ inaklä bäkäk wa ra ji yakei wakbläk wa ra rä na?
Jera Jesús te ijewa kúka: —Sa̱ tso̱ ka duë ta wa ki̱ ka sä bäiwa̱k sher kuna, ata sä duäke̱ wa ne ki̱ isherke̱ rä.
Ka yis dene rä sä wämo wa kiäk kuna, ata yis de rä ji yakei wakbläk wa ne pakäk ñamanewakksa̱.
Jera jewa te isha Jesús ia̱: —Juan wa̱ dulanak wa bätsäke̱ ka̱raa, ñakäi ika̱kiäke̱. Je su̱ta fariseo wa te iwe̱ke̱. Ata ba wa̱ dulanak wa te ji ñe rami ji ye rami ebä.
Jera Jesús te ijewa ia̱ isha: —¿Bas ia̱ ra sä te julakolone diei ye ska tso̱ wa pakemi bätsäk jula kolonak kaldu ji̱a ijewa ra bala na ra na?
Ata ike̱i dämiwa̱ ji̱a je jula kolonak minaklätse̱ ijewa yika, je ke̱i wà kjepa ijewa bätsämi rä.
Ñakäi ite ji paka ijewa ia̱ jile she ja̱mi jikäi: —Yi a̱ni wa̱ paiklä spa̱na ka kukä tenakksa̱ paiklä nu̱l da wäbätsäklä. Ata ikuna jekäi ra, jera je paiklä spa̱na klasha̱naju̱mi, ñakäi je spa̱na kukä ka juenak bäi inu̱l ja̱mi.
Ñaebä yi a̱ni wa̱ vino blona ji̱a ka tenak bewak kjuä yöle bolsa ye nu̱l da shtä naka. Ata ikuna jekäi ra, je vino blona ji̱a te bewak kjuä tsikiwe̱ ju̱emi, jera vino tkerju̱mi, ñakäi ijui weikarmiwa̱.
Bäi si̱ ra vino blona ji̱a tie rä bewak kjuä spa̱na ja̱rka.
Ñakäi yi te vino shko̱lewa̱ kja ya ssa ra, ka je je̱r ki̱nak ji̱a iblona wa̱, ata je te ishemi rä: ‘Shkolewa̱ kja ne rä bäi si̱ rä.’

6

Etaba kicha sábado wà, Jesús damiju̱ trigo tkele sha̱na. Jera iwa̱ dulanak wa te je wä butse rami, käte rami wä che̱ rami ite jela jula ktä na.
Jera fariseo wa sha̱ te isha ijewa ia̱: —¿Jiye bas te ji rä ka o̱nak kuna sábado wà je we̱ke̱ rä na?
Jera Jesús te ijewa kúka: —Jera ale David wa̱ ji o̱le, mika̱ ije irä shkäk ira wa irä ktacha̱wa̱ bäli te ra, ¿ka bas wa̱ je ktei wayile na?
Ikjawa̱ju̱ Säkeklä ju na, te pan tso̱ me̱leka̱ je kukacha̱wa̱, ñawa̱ ite, ma ite shkäk ira wa ia̱. Ata ka ka̱ kuna je ñaklä, ata je ñe rä chui wa ebä te.
Ñakäi ite isha ijewa ia̱: —Ditsä yäbei, je rä sábado wäkirií.
Etäbä kicha sábado wà Jesús kjawa̱ju̱ ñapaktäklä jui na te sa pakta. Jera jeska jäiyi ekla jula wämo ssi̱lewa̱ katke.
Jera ñayöle ka̱wei wà wa irä fariseo wa irä jewa te isu̱e tso̱ wäsi̱wa iwa̱ je bäiwa̱ ta sábado wà í̱ ki̱ka, je kju̱ei ijewa wa̱ ije kjatiäkläwa̱pa.
Ata ije wa̱ jekäi ijewa je̱rika ju̱ñer. Jera ite isha je ekla jula ssi̱lewa̱ ia̱: —Ma je̱k duöka̱ klä ki̱, biköle sha̱na. Jera je je̱k duaka̱ klä ki̱.
Jera Jesús te isha ijewa ia̱: —Yie ichake bas ia̱: ¿Sábado wà ka̱ tso̱ ji bäi wa̱klä, ta ji yakei wa̱klä? ¿Sa̱ tsa̱tkäkläksa̱, ta sä ktäkläwa̱?
Jera ite biköle tso̱ ipája̱mi su̱aksa̱. Jera ite isha je ekla ia̱: —Bä jula paruöksa̱. Jera jekäi ite iwa̱ ra, ijula bäinani.
Jera ijewa kju̱atkawa̱ Jesús da e̱e̱na si̱. Jekäi ijewa ñachakäke̱ me ite iwe̱ke̱ rä í̱ wà.
Jekjepa Jesús mineju̱ ka̱ bata na ka̱kiäk. Jeska ika̱kia Säkeklä ia̱ tuina jaree.
Ka̱ñinawa̱ ra, ite iwakei wa̱ dulanak wa kia jaté iwä ki̱, jewa sha̱ kuka ite däka̱ doce, jewa kia ite iktei bata shäk wa ni.
Jewa kie rä: Simón, je kiani Jesús te Pedro ni; je el Andrés irä; Jacobo irä, Juan irä, Felipe irä, Bartolomé irä,
Mateo irä, Tomás irä, Jacobo ale Alfeo yaba irä; Simón ale bakle kju̱atkäk gobierno ra irä;
Judas ale Jacobo el irä; Judas Iscariote wa, ale Jesús ju̱akksa̱ irä.
Jesús bitewa̱ju̱ni ijewa ra dewa̱ni ka̱ kje̱i ki̱. Jeska iwa̱ dulanak wa chu̱li̱i̱wa̱ tapana iwakei ra, ñakäi Judea ke̱i kalabe ska wa, Jerusalén ska wa, ñakäi Tiro irä Sidón irä däyë kjäí ska se̱nak wa, jewa date chu̱li̱i̱wa̱ iktä ssäk irä, ijewa kteke̱ duë te bäinaklä irä.
Jera wikblu ñá shtä wa̱ weikanak wa bäiwa̱ni ite.
Biköle ssëna ipassäk; ka irä jiye kuna ta, täkili kjäke̱ksa̱ iska te biköle bäiwe̱ke̱ni.
Jera Jesús wä cha̱mi iwa̱ dulanak wa su̱ak, te isha: “Bäije bas ka jita wa rä, bas ne ia̱ Säkeklä gobiernoí rä ki̱ka.
“Bäije bas kteke̱ bäli te jira wa rä, bas ssërcha̱miwa̱ ji̱a ki̱ka. “Bäije bas ji̱ake̱ jira wa rä, bas ja̱ñami ji̱a ki̱ka.
“Bäije bas dä mika̱ ditsä te bas dokoitsawa̱, bas tulaksa̱, bas sha yakei, bas ki̱yua yakei ditsä yäbei kju̱ei ki̱ka ra rä.
Je ke̱i wà bas ssëno a̱naa, bas ka̱ssö jaboo, bas ia̱ ji säkei ta tso̱ däkksa̱ ta̱i ka̱jöir ska ki̱ka. Ata je su̱ta ijewa kalí wa te jile bata shäk wa ukä ja̱mi iwá̱ rä.
“Ata säli bas blu wa rä, bas dä je̱r pablele e̱ná jile wà ki̱ka.
“Säli bas tso̱ jira yakle wa rä, bäli te bas ktechemiwa̱ ji̱a ki̱ka. “Säli bas ja̱ñake̱ jira wa rä, bas je̱r iarcha̱miwa̱, bas ji̱ami ji̱a ki̱ka.
“Säli bas dä, ditsä biköle te bas kjeisheke̱ kte baa wà ra rä. Ka irä jiye kuna ta, je su̱ta ijewa kalí wa te sä wäyuäk jile bata shäk wa käi, jewa kjeisha baa.
“Jekäi yis te isheke̱ bas tso̱ yis ktä ssäk wa ia̱: Bas ku̱ bas bolki wa shka̱li̱blö, bas ku̱ bas dokoitsäk wa ia̱ ji wo̱ bäi.
Ji shäk o̱nak yakei bas ukä ja̱mi wa ia̱, bas ku̱ ji bäi shöpa o̱nak. Bas shäk yakei wa ki̱ bas ka̱kiö.
Yi te ba kpa ma ja̱kätä ki̱ka ra, ma ja̱kätä ekta mo iia̱ iwa̱ buka̱nak. Ñakäi yi te ma wa̱ shönak je̱k ki̱ tsa̱mi ra, jera ñakäi ka̱ mo iia̱ ba paiklä tsa̱klämi iwa̱.
Ñakäi yilé te ji kia ba ia̱ ra, je ia̱ imo. Yi te bä ji baka tsa̱mi ra, ke je kiaksa̱ni iia̱.
Jishtä bas ki̱ sa saka sherke̱ ji wa̱k bas ia̱ käi, je su̱ta bas ku̱ ji wo̱ ijewa ia̱.
“Ata bas te bas shka̱li̱bläk wa ebä shka̱li̱ble ra, ¿je wa̱ ji tso̱ bäi bas ia̱ na? Ñera je su̱ta ji yakei wakbläk wa te ishka̱li̱bläk wa shka̱li̱ble rä.
Ñakäi bas te ji we̱ke̱ bäi ji wa̱k bäi bas ia̱ jewa ebä ia̱ ra, ¿je wa̱ ji tso̱ bäi bas ia̱ na? Ñera je su̱ta ji yakei wakbläk wa te iwe̱ rä.
Ñakäi bas te inaklä peite bas wa̱ ju̱ñenak sa̱ tju̱ak shtä ebä ia̱ ra, ¿je wa̱ ji tso̱ bäi bas ia̱ na? Ñera je su̱ta ji yakei wakbläk wa te inaklä peite ji yakei wakbläk wa ia̱ rä, je rä je säkei däkläksa̱ni iia̱ kalabe.
Ata bas ku̱ bas bolki wa shka̱li̱blö, ji wo̱ bäi ijewa ia̱, ji peitö ijewa ia̱ ka biketsale kuna säkei me̱nakni. Jekäi ra bas ia̱ je säkei dämiksa̱ ta̱i, ñakäi bas dämiwa̱ rä ale Ji Biköle Tsa̱ta je yabala ye. Ka irä maikäi kuna ta, iwakei je̱r bäi shäke̱ ka ikjeishäk kuna wa ia̱, ji yakei wakbläk wa ia̱.
Je ne ki̱ka bas je̱r bäi shö sa saka ia̱, jishtä bas Ká rä je̱r bäi shäk käi.
“Ke bas ku̱ sa saka wabiketsaksa̱, je ne ra ka bas wabiketsanakksa̱ rä. Ke bas ku̱ sa saka ki̱ nui ja̱wa̱kka̱, je ne ra ka bas ki̱ nui ja̱nakka̱ rä. Bas ku̱ sa saka jöwa̱ bitaba, je ne ra bas jarmiwa̱ bitaba rä.
Bas ku̱ ji mo̱, je ne ra bas ia̱ ji me̱rmi rä; je säkei me̱rmi bas ia̱ rä mablele bäi, wätelewa̱ därërë, ñak tele, wäukä mileksa̱ kje. Ka irä jiye kuna ta, ji wà bas te ji mabla sa saka ia̱, je ebä wà ji mablermini bas ia̱.”
Jekjepa ite ijewa ia̱ ji paka jile she ja̱mi: “¿Baishe ka wä wajuenak kuna ia̱ isaka ka wä wajuenak kuna wajiermi na? ¿Ka je bolwë jolormi ishäkä wä ja̱r naka na?
Dulanak rä ka ipaktäk tsa̱ta kuna. Ata bena yi rä dulale e̱ná ra, je dämiwa̱ ipaktäk ra ñaebä.
“¿Jiye ba te ka̱ pjoi su̱e bä el wäbala na, ata kal kuklei kate ba wakei wäbala na je ka su̱e bä te rä na?
Jera, ¿maikäi ba ia̱ iyirmi bä el ia̱: ‘El dikä, ka̱ mo yis ia̱ je ka̱ pjoi kate bä wäbala na tsa̱kläksa̱’ ni, ata ba wakei wäbala na kal kuklei kate ka su̱e ba te rä na? Ba ji shäk kjäbata ebä wà, säkätä ba ku̱ kal kuklei tso̱ksa̱ ba wakei wäbala na. Jekäi ra ba wä wajuermi bäi, ba wa̱ ka̱ pjoi kate bä el wäbala na je tsa̱kläksa̱.
“Jekäi kal bäi rä ka wänak kuna wä ta yakei, ñaebä kal yakei rä ka wänak kuna wä ta bäi.
Iwa rä kal biköle juer dä iwä ne wà. Ñera ka higuera wä shte rä dika yäkä kicha ja̱mi kuna, ñakäi ka uva kicha tie rä ka̱kshe̱i ja̱mi kuna.
Ditsä bäi te ije̱r ska ji säkei ta bäi tso̱ ne ja̱mi ji bäi tse̱ksa̱ rä. Ata ditsä yakei te ji yakei ne ja̱mi ji yakei tse̱ksa̱ rä. Iwa rä sa̱ je̱r ska ji tso̱, je ne ja̱mi sä kjäbata ska sä ktä rä.
“¿Jiye ba te yis kie: ‘Säkekewa, Säkekewa’ ni, ata ka bas te yis ktä wawe̱ kuna rä na?
Ata biköle yi däke̱ yis wäki̱ te yis ktä ssëke̱, je wawá̱ ite ra, jishtä käi je wakei rä pake mar yie:
Ije rä jishtä ekla te ju yua käi. Ite ishäkä ja̱r bia ka̱mii, kjepa ite iñak wäkukäklä tkawa̱ jak ki̱ka. Jera mika̱ diklä butsa̱naté ta̱i ra, iyölí tena je ju ja̱mi, ata ka iia̱ iwäbuka̱neka̱, irä yöle bäi ebä ki̱ka.
Ata yi te kte ssa, ata ka iwa̱ iwao̱ne ra, je rä jishtä ekla te ju yua kje ishäkä ki̱ka, ka ñak wäkukäklä ta käi. Je ja̱mi diklä yölí tena kjelabä ra ija̱nawa̱, jera je ju weikanawa̱ itjä.”

7

Jekäi Jesús te je ktei biköle sha e̱ná ikukei ssäk wa ia̱ ra, imineju̱ Capernaúmka.
Jeska ekla guardia wa cien wäsikewa̱k kjanaklä shka̱ta iwa̱ je duärawa̱, yee ka täkili ta ji̱a.
Jera je te Jesús palei ssa ra, ite Judío wa wäkiri wa patkami Jesús kiäkté pjoo, ikjanaklä bäiwa̱kni.
Jekäi jewa demi Jesús wä ki̱ ra, ijewa te ikia pjoo, te isha iia̱: —Ba kiana ije käi tsa̱tkäk.
Ka irä jiye kuna ta, je wa̱ saje ditsei wä shka̱l, ñakäi ije te sa̱ ia̱ ñapaktäklä jui yuacha̱.
Jekäi Jesús mineju̱ ijewa ra. Ata idamiju̱ kja iju ska alemana ra, je guardia wa wäsikewa̱k te isalibä wa moska patkaté Jesús wäki̱ ishäk iia̱: —Säkekewa, ke ma je̱k weika bitäk, ka yis dä bäi kuna je ju na ka ba däkleiwa̱.
Je kju̱ei ka yis minakleiwa̱ ba wäki̱ ka yis dä bäi kuna ki̱ka. Ata ba ku̱ ishö yile ebä, jera yis kjanaklä bäirmini.
Ka irä jiye kuna ta, yis wakei rä patkenak yis tsa̱ku̱i wa̱, ata ñakäi yis wa̱ guardia wa tso̱ patkenak. Jekäi yie ishe ekla ia̱: “Ma cho̱”, jera je maju̱; isaka ia̱: “Bä kute”, jera je bitäju̱; yie ishe yis kjanaklä ia̱: “Jikäi iwo̱”, jera je te je we̱.
Jesús te jekäi issa ra, je te issëwa̱ baa. Jera ije̱k manewa̱té je te isha chu̱li̱i̱ dami ira wa ia̱: —Yis te ishe bas ia̱, yis wa̱ Israel wa sha̱na ka yi a̱ni ko̱ne ji biketsäk etkabä je kjekla.
Jera je patkele wa dejuluni ju ska ra, ijewa te je kjanaklä ku̱a bäileka̱ni kja.
Je ukä ska je̱nanapa Jesús mineju̱ jukläyäkä kie Naín ska. Jera iwa̱ dulanak wa irä, ditsä saka chu̱li̱i̱ irä damiña ira.
Ñerä idamijulu kja jukläyäkä kjäshtäklä ska ra, sa̱ nu̱l damitse̱ itäbinakwa̱. Je rä ia̱mi yaba eklabä, je ia̱mi rä chichö. Ije ra jukläyäkä wakwa dami chu̱li̱i̱.
Ñerä Säkekewa te je dulewa̱ a̱mi su̱a ra, ije̱r ja̱mi idälänawa̱, jera ite isha iia̱: —Ke ma ji̱a.
Jera ije̱k sikawa̱ jula tkawa̱ sa̱ nu̱l tsa̱klä kalí ja̱mi. Jera itsa̱k wa ñawäkukacha̱wa̱. Ñerä Jesús te isha: —Dulaklei, yis te ishe ma ia̱: ¡Ma je̱köka̱ni!
Jera je dulewa̱ je̱tkaka̱ ktaka̱ni. Jera Jesús te ipatkami ia̱mi ia̱.
Je yika biköle suanacha̱wa̱ ta̱i. Jewa te Säkeklä kjeisha te isha: —Sa̱ sha̱ ekla dewa̱ jile bata shäk bäi si̱ ye. Ñakäi: —Säkeklä deju̱ iwakei cha wa wäki̱.
Je ite iwa̱ je palei ju̱ñena Judea ke̱i biköle ska, ñakäi je ke̱i pája̱mi biköle ska.
Juan ia̱ iwa̱ dulanak wa te je biköle ktei pakani. Jera Juan te iwa̱ dulanak wa kia jaté bol.
Jera ite ijewa patkami Säkekewa wäki̱ ichakäk iia̱: “¿Ba ne rä ale däke̱ju̱ rä na, ata sa kiana isaka ki̱ssäk ji̱a na?”
Jekäi je bol demi Jesús ska ra, ijewa te isha iia̱: —Juan säwäukewa̱k te sá patkaté ba ia̱ ichakäk: ¿Ba ne rä ale däke̱ju̱ rä na, ata sa kiana isaka ki̱ssäk ji̱a na?
Jera je horaí ebä wà, Jesús te chu̱li̱i̱ bäiwa̱ni, duë ta kju̱awa kju̱awa wa käi, duë wa̱ weikanak wa käi, wikblu yakeila wa̱ kololewa̱ wa käi, ñakäi ite ka wä wajuenak kuna wa chu̱li̱i̱ wä wajuewa̱.
Jera ite ijewa kúka te isha: —Bas cho̱ni ipakäk Juan ia̱, ji su̱a, ji ssa bas te käi; ka wä wajuenak kuna wa wä wajuerke̱ni, klä ialewa̱ wa shkäke̱ni, paiale lepra wa̱ wa bäirke̱ni yëë, kukä balewa̱ wa kukä wassërke̱ni, dulecha̱wa̱ wa shki̱r tuläke̱ka̱ni, ñakäi ka jita wa ia̱ kte baa bata yirte.
¡Bäije yi ka dokonewa̱ jishtä yis dä käi je wa̱ rä!
Ñerä je Juan wa̱ patkele wa minejulumini ra, ite Juan ktei chaka je chu̱li̱i̱ wa ia̱: “¿Jibä su̱ak bas dasta̱na ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska rä na? ¿Kje uka wäkpeke̱ si̱wa̱ te je su̱ak na?
Ata ka irä jekäi kuna ra, ¿ji su̱ak bas dasta̱na rä na? ¿Ekla je̱k pajiele yëë su̱ak na? Ñera sa̱ je̱k pajielewa̱ baa, se̱nak bäi ebä, jewa tso̱ rä sa̱ tsa̱ku̱i wa ju na.
Jera ¿jibä su̱ak bas dasta̱na rä na? ¿Ekla jile bata shäk na? Tsa̱na ra jekäi irä, ata yie ishe bas ia̱, ka ije rä jile bata shäk ebä kuna.
Ata ije ne rä ale ktei yöle katke jikäi rä: ‘¡Issö! Yie yis ktei bata shäk patkemi bä wätsa̱kba. Je te ma ña̱le̱i bäiwe̱miba bä yika.’
Yie ishe bas ia̱, sa̱ ko̱le alaklä wa wa̱, jewa sha̱na yi ka kuna Juan tsa̱ta, jeiräta Säkeklä gobierno ja̱mi wa sha̱na yi rä ja̱lewa̱ biköle katäbäka je rä ije tsa̱ta.”
Je ssa biköle te ra, ñakäi inaklä bäkäk wa te ra, ijewa te isha Säkeklä te ji we̱ rä wämo, ijewa rä wäokle Juan te sä wäukewe̱ ja̱mi je ki̱ka.
Ata fariseo wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä, jewa te Säkeklä wa̱ ibiketsale o̱nak ijewa wa̱, je ju̱aksa̱, ijewa ka ñame̱ne iia̱ wäoka̱nak ki̱ka.
Jesús te isha ji̱a: “¿Jibä ja̱mi yis te ditsä tso̱ jira wa pakemi na? ¿Jishtä käi ijewa rä na?
Ijewa rä jishtä yabala käjäklä sa tapanaklä däli watju̱ak shtä ska, jewa a̱r ñawäja̱mi käi, jewa te ishe: ‘Sá bulana bas ia̱ kabe wà, ta ka bas klä ju̱a ta; sá kjoyina sä dulewa̱ ji̱etsäklä shtä wà, ta ka bas ji̱a ta.’
Ka irä maikäi kuna ta, Juan säwäukewa̱k deju̱ wa̱ pan ka ñane, vino ka yane, ata bas te ishe: ‘Ije rä kolole wa̱ be wa̱’ ni.
Ata ditsä yäbei deju̱, je te ji ñeke̱ ji yeke̱, ata bas te je she rä: ‘Isu̱o, ije rä yäkäk ta̱i, vino yäk ta̱i, je̱k bawa̱k inaklä bäkäk wa ra ji yakei wakbläk wa ra’ ni.
Ata sä rä biketsä ta ra, je juerke̱ rä sä te biköle ji we̱ke̱ ja̱mi.”
Fariseo wa ekla te Jesús kiami yäkäk ira. Jera idewa̱ju̱ je fariseo ju ja̱rka ra, ije̱k baklawa̱ yäkäk.
Ñerä alaklä ekla ka̱ se̱newa̱k yakei se̱nak je jukläyäkä na, je te iju̱ña Jesús kalme yäkäk je fariseo ju ska ra, jera iwa̱ perfume detse̱ jui ta yöle alabastro wà.
Je ji̱a kaldu Jesús shäbe kja̱ne iklä säkätä ja̱mi. Je iwä riä wà ite ije klä nu̱we̱ke̱, je pjowe̱ke̱ni ite itsa̱ku̱ kä wà, te ikläka iwä jalassëke̱, je ki̱ ite perfume tkeke̱.
Ñerä je fariseo ikiäkmi yäkäk te isu̱a ra, ite ibiketsa je̱r naka: “Ikuna ije rä jile bata shäk si̱ ra; jera ite iju̱ñemi mane shtä je alaklä iklä passäk rä, ije rä ka̱ se̱newa̱ yakei ki̱ka.”
Jera Jesús te isha iia̱: —Simón, yis wa̱ jile tso̱ yinak ba ia̱. Jera Simón te ikúka: —Sapaktäk, jera ishö.
Jera Jesús te isha: —Ekla inaklä peitäk te ditsä bol ñawe̱ke̱; ekla ñawe̱ke̱ ite quiniento denario, iel cincuenta denario.
Ata ka ijewa wa̱ itju̱aklä ta, je ki̱ka ipeitäk te je bol wa nui wäshewa̱wa̱. Jera, ¿jewa mane si̱ te je ipeitäk shka̱li̱blemi bäi si̱ rä na?
Jera Simón te ikúka: —Yie ibiketse, nui ta̱i jalewa̱ te. Jera Jesús te isha iia̱: —Ba te ibiketsa rä bulee.
Jera iwächa̱mi je alaklä su̱ak ra, ite isha Simón ia̱: —¿Ba te jí alaklä su̱a na? Yis dewa̱ju̱ bä ju na ra, ka ba wa̱ diklä me̱ne yis ia̱ yis klä paskuäklä, ata ije te yis klä nu̱wa̱ iwakei wäriä wà, je pasikani ite itsa̱ku̱ kä wà.
Ka ba wa̱ yis chakane wäjalassële, ata yis dewa̱ju bä ju na je bala na ije te yis kläka yis wäjalassa jirä jirä.
Ka ba wa̱ aceite tkene yis tsa̱ku̱ ki̱, ata ije te yis klä ki̱ perfume tka.
Je ne ki̱ka yis te ishe ba ia̱, ji yakei wakblele iwa̱ ta̱i, je rä jalewa̱ bitaba, iwa̱ yis shka̱l ta̱i ki̱ka; ata yi janawa̱ bitaba inui elkje ebä ki̱ka ra, je wakei wa̱ sa̱ shka̱l dä elkjebä.
Jera ite isha je alaklä ia̱: —Ba wa̱ ji wakblele yakei je nui rä jalewa̱ bitaba.
Jera isaka tso̱ ira ñatululewa̱ yäkäk wa te ishami ñaia̱: —¿Yi ije rä, je te ñakäi sa nui je wa̱ rä na?
Jera Jesús te isha je alaklä ia̱: —Ba te ji biketsa etkabä wà ba tsa̱tkenaksa̱. Bäirä ma cho̱ni a̱naa.

8

Jera je ukäki̱ Jesús shka jukläyäkä ta̱i ta̱i irä tsi̱dala irä shtä ska Säkeklä gobierno ktei baa wapaktäk, je bata shäk. Jera ale doce wa damiña ira.
Ñakäi alaklä wa manele bäileni duë yika, wikblu yakeila yika, jewa damiña ira. Ekla rä María, kinak Magdala wa, je ki̱ka be siete rä kjäieleksa̱;
iel dä Juana; je rä Cuza, ale Herodes ia̱ iji tso̱ su̱ak, je se̱naklä; ekla rä Susana; ñakäi alaklä wa saka ta chu̱li̱i̱. Jewa te ijewa pasu̱eke̱ iwakwa wa̱ ji tso̱ wa.
Jera chu̱li̱i̱wa̱ tapanawa̱, ñakäi jukläyäkä etkä etkä ska wa date Jesús wäki̱, jewa ia̱ ite ji paka jile she ja̱mi:
“Däli tkäk ekla mineju̱ idäli wä tuläk. Jekäi ite itule rami ra, iwä sha̱ jolona ña̱la ki̱, jewa wätunacha̱wa̱, jera du ju̱nak ka̱sha̱ka te ikatacha̱wa̱.
Sha̱ jolona jak yäkä na; jekäi je tsikinaka̱, ata issi̱nacha̱wa̱ni, ka ka̱ rä chi̱i̱ kuna ki̱ka.
Sha̱ jolona dika yäkä na; je kibina ñara, ata je dika yäkä te iki̱tiacha̱wa̱.
Sha̱ jolona ishäkä bäi ki̱ka; je kibinaka̱ ra, iwäna cien cien.” Je she kate ite ra, ia̱na täkii: “Yi rä kukäta wassënak ra, ¡je ku̱ issö!”
Jera iwa̱ dulanak wa te ichaka iia̱: “¿Je ji paka ba te jile she ja̱mi, jiräni je wà rä na?”
Jera ite isha: “Bas ia̱ ka̱ me̱na bas wa̱ Säkeklä gobierno ktei blelewa̱ je ju̱ñakläwa̱, ata kju̱awa ia̱ ji yinaklä jile she ja̱mi ebä. Je rä ijewa te isu̱a ra, ka ijewa wäna ijuenaklä; ñakäi ijewa te issa ra, ka ijewa je̱r na idäkläwa̱.
“Je ji paka yie jile she ja̱mi, je wà rä jikäi: Säkeklä ktä ne rä je däli wä rä.
Je ijolona ña̱la ki̱, jewa ne rä kte ssäk wa rä, ata je ukä ska be tsa̱ku̱i däke̱ju̱ te je kte tse̱ju̱eke̱mi ije̱r ska, ka iwa̱ ikukäklä itsa̱tkenakläksa̱ ye.
Je ijolona jak yäkä na, jewa ne rä manele te kte ssa ra, ite ikuke je̱r ssële a̱naa rä. Ata iwakwa rä ka ñak kicha ta bäi, ki̱ka je kukemi ite elkje bala ta; ata mika̱ imabler su̱rke̱ ra, ije̱k tsa̱raksa̱.
Je ijolona dika yäkä na, jewa ne rä kte ssäk wa rä. Ata idami sha̱na ra, ji tso̱ sa̱ je̱r iawa̱k käi, blune käi, ji wà sä wäbätsä sa̱ tso̱ ji̱a kseka ra käi, je te je ki̱tieke̱wa̱, ka wä täler kuna.
Ata ijolona ishäkä bäi ki̱ka, jewa ne rä manele kte ssäk je̱r bäi wà, je̱rike bulee wà wa rä, te je kukeke̱wa̱, jekäi ichatkäke̱wa̱ wà iwärke̱ bäi.
“Yi a̱ni wa̱ tsi̱ni ka wäkanakka̱ ki̱ kolonakwa̱ u̱ yaka wí̱ wà iräle, dunakcha̱ ja̱ka̱ niki̱ka iräle, ata ite idueka̱ rä iduäkläka̱ ki̱, yi däke̱wa̱ wa wa̱ oloi su̱nak.
Iwa rä ji a̱ni ka kuna blelewa̱ ka kjayinakwa̱ kuna käi, ñakäi ji a̱ni ka kuna jaki ka ju̱ñenak wa̱ kuna käi, ka tse̱nakksa̱ kuna atjä käi.
“Maikäi bas te kte ssë rä, biketsö tsa̱na. Ka irä jiye kuna ta, yi wa̱ ji tso̱ je ia̱ iki̱me̱rmi. Ata yi wa̱ ka ji kuna, je te ibiketse iwa̱ ji tso̱ni, jeiräta je rä bakanakksa̱ iyika.”
Jera Jesús a̱mi irä iel wa irä dejulu, ata ka idäwa̱ ikaldu ska, sa̱ tso̱ chu̱li̱i̱ wa̱ kju̱ei.
Jera ibata sha iia̱: —Ma a̱mi irä bä el wa irä de kajali jí sa̱ tso̱ wa ektaka, ijewa ki̱ bä shena su̱nak.
Jera ite ijewa kúka te isha: —Säkeklä ktä ssäk, ñakäi ikukäk wao̱nak, jewa ne rä yis a̱mi, yis el wa rä.
Etaba kicha Jesús je̱k jiaka̱ ko̱no na iwa̱ dulanak wa ra ñara, jera ite isha ijewa ia̱: —Sä shkäksa̱ tipä a̱mikata. Jera iminemi.
Idami ji̱a ra, Jesús kapawa̱. Ñerä si̱wa̱ ju̱naté täkii te tipä tjuewa̱ka̱ ta̱i, yëwa̱ iwä itäbircha̱rawa̱ däläna si̱.
Jera iwa̱ dulanak wa ñasikawa̱ ishki̱wa̱k te isha: —¡Säkekewa, Säkekewa! ¡Sa tuar dawa̱ irä! Jekäi ishki̱naka̱ te si̱wa̱ irä tipä tjuäke̱ irä je uña. Jera ñawäsaka iwäkolonawa̱ bitaba.
Jera ite isha ijewa ia̱: —¿Bas te ji biketse etkabä me ra na? Jera ijewa suanacha̱wa̱ malete̱nacha̱wa̱; jekäi ite ichaka ñaia̱: —¿Jera yi si̱ ije rä, je te si̱wa̱ irä tipä irä patke, jera ite iktä ssë rä na?
Jekäi ikjaksa̱julu demi Gadara wa ke̱i ki̱; je rä Galilea wäsaka.
Jesús deksa̱ju̱ ko̱no ja̱rka ka̱ pjota ki̱ka ra, jeska jäiyi ekla dar je jukläyäkä ska deju̱té iwäki̱. Je rä wäialeksa̱ be wa̱. Jekäi mikleté ka ije̱k pajiä kuna, ka ise̱r ji̱a ju na, ata ise̱r dä sa̱ nu̱l bläklä ska ebä.
Je te Jesús su̱a ra, ia̱na täkii janawa̱ wakte i̱ski̱ Jesús wäja̱mi te isha täkii: —Jesús, Säkeklä Ji Biköle Tsa̱ta yaba, ¿jiye ba bite yis wäki̱ rä na? Dunasi̱, ke yis paka ji shka̱l ssäk.
Ite jekäi isha rä, ije yika Jesús te je wikblu ñá shtä paka je̱k tsa̱ksa̱ ki̱ka. Ka irä maikäi kuna ta, ka̱raa je te ikukeke̱; jekäi imorke̱ cadena wà, ñakäi tabeli yaka wà ikläka iwätkewa̱klä, ata ite je butse tuleke̱mi. Jera be te ipatkeke̱mini ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska.
Jera Jesús te ichaka iia̱: —¿Jiräni ba kie rä? Jera ite ikúka: —Yis kie rä chu̱li̱i̱ ni. Je sha ite wà rä be chu̱li̱i̱ rä baklewa̱ ija̱rka ki̱ka.
Jera jewa ka̱kia Jesús ia̱ ka iwa̱ ipatkäklämi kuna ka̱ ja̱r ka̱mii ska.
Jera jeska köchi ka̱biä tso̱ chu̱li̱i̱ ka̱tsä ja̱mi. Jekäi ijewa ka̱kia iia̱ iwa̱ ka̱ ma̱klä iñapatkäkläwa̱ jewa ja̱rka. Jekäi ijewa ia̱ ite ka̱ ma̱.
Jera be te je jäiyi jawa̱ta̱na ñapatkacha̱wa̱ köchi ja̱rka. Jera köchi ñatka jolowa̱mi ka̱ ukä ki̱ tipä na ita̱nacha̱wa̱.
Jera je kjänanak wa te je o̱na su̱a ra, ijulunami te je ktei sha jukläyäkä na irä, ipája̱mi na irä.
Jeka ditsä minejulu ji o̱na rä su̱ak, demijulu Jesús kaldu ska te ale jäiyi ska be mineleksa̱julu je wakei ku̱a je̱tkelewa̱ Jesús klä säkätä ja̱mi pajielewa̱ni, je̱r tani bäi; je te ijewa suawa̱cha̱wa̱.
Jera je su̱ak wa te ipaka ijewa ia̱ maikäi je wäialeksa̱ be wa̱ tsa̱tkenaksa̱ rä käi.
Jera Gadara ke̱i ska chu̱li̱i̱ wa biköle te Jesús ia̱ isha iminakläju̱pani iyika isuanacha̱wa̱ ta̱i ki̱ka. Jera Jesús je̱k jiaka̱ ko̱no na mineju̱mi.
Ata ale jäiyi ska be mineleksa̱julu je wakei te ka̱kia pjoo Jesús ia̱ iminakläña ira. Ata ite ipatkamini te isha iia̱:
—Ma cho̱ni bä juka. Jeska ba te ipakeni jishtä Säkeklä te ji e̱e̱na si̱ wá̱ ma ia̱ käi. Jekäi imineju̱mi te ipaka jukläyäkä kalabe sha̱na, jishtä Jesús te ji e̱e̱na si̱ wá̱ iia̱ käi.
Jesús dateksa̱ni jíkata ra, chu̱li̱i̱ wa ssëna a̱naa ikiäkwa̱, ijewa te iki̱ssë kate ki̱ka.
Ñerä ekla kie Jairo, je rä ñapaktäklä jui tsa̱ku̱i, je deju̱ je̱tkawa̱ wakte Jesús klä kicha ja̱mi te ikia pjoo minak ijuka.
Ka irä jiye kuna ta, iyaba alaklä eklabä doce año kjena yëwa̱ je duärawa̱ irä ki̱ka. Jera Jesús damiju̱ ji̱a ra, chu̱li̱i̱ ter dami ija̱mi.
Ñerä alaklä ekla duäke̱ pi ju̱ne e̱e̱na te, bitewa̱ doce año kje. Jekäi sä bäiwa̱k wa tju̱e te ije je̱k se̱newa̱klä biköle e̱wa̱wa̱, ata ka yi a̱ni ia̱ ibäir.
Je je̱k sikawa̱ Jesús shäbe kja̱ne, je te iwa̱ shönak je̱k ki̱ bata passawa̱, jera ñawäsaka ipi ju̱rke̱ wäkolonawa̱.
Jera Jesús te isha: —¿Yibä te yis passa rä na? Jera biköle te iblawa̱. Jera Pedro te isha: —Säkekewa, chu̱li̱i̱ tenacha̱wa̱ ma ja̱mi ne te ba watie dami rä.
Ata Jesús te isha: —Yilé te yis passa. Iwa rä yie issa ra, yis yaka ska täkili kjaksa̱ju̱.
Jera je alaklä te isu̱a ka ibler ji̱a ra, ibiteju̱ paju̱leka̱ je̱tkawa̱ wakte iwäja̱mi. Jera ite ishaka̱ biköle wäna jiye ite ipassa rä käi, maikäi je plaa ra ibäinani rä käi.
Jera Jesús te isha iia̱: —Yaba, ba te ji biketsa etkabä wà ma tsa̱tkenaksa̱. Ma cho̱ni a̱naa.
Ñerä ije ktä kaldu ji̱a ra, ekla biteju̱ ale ñapaktäklä jui tsa̱ku̱i ju ska je deju̱ te isha: —Ba yaba duawa̱. Ke sa paktäk weika ji̱a.
Jesús te jekäi issa ra, ite isha Jairo ia̱: —Ke bä male̱te̱nak; ba ku̱ ji biketsö etka ebä, jera ba yaba tsa̱kermiksa̱.
Ñerä Jesús demi Jairo ju ska ra, ka iwa̱ yi a̱ni ia̱ ka̱ me̱ne kjäkwa̱ ira, ata Pedro irä Juan irä Jacobo irä je yaba ká irä ia̱mi irä, jewa ebä ia̱ ite ka̱ ma̱.
Biköle ji̱ate, je̱r iarte jela je yaba ki̱ka. Ata ite isha: —Ke bas ji̱a. Ka ije rä dulewa̱ kuna, ata ikapawa̱ irä.
Jera ijewa te ija̱ñetsa, ijewa wa̱ iju̱ñer iduawa̱ si̱ irä ki̱ka.
Ata Jesús te ikukawa̱ ijulaka te isha täkii: —¡Yaba, ma jeköka̱!
Jera je yaba wikblu deni; jera ñawäsaka ije̱kaka̱. Jekäi Jesús te ijewa paka ichewa̱k jile wà.
Jera iká wa male̱te̱nacha̱wa̱, ata Jesús wa̱ ka ijewa pakane ji o̱na shäk kuna yi a̱ni ia̱.

9

Jesús te iwa̱ dulanak wa doce tapawa̱wa̱. Jewa ia̱ ite täkili ma ka̱wei ma be biköle kjäiäkläksa̱ iwa̱, ñakäi sä kteke̱ duë te bäiwa̱klä iwa̱.
Jera ite jewa patkami sa paktäk Säkeklä gobierno ktei wà, ñakäi sä duäke̱ wa bäiwa̱k.
Ñakäi ite isha iia̱: —Ji a̱ni ka mi kuna bas wa̱ kianak ña̱la ki̱ käi, kata iräle, däli tsa̱klä iräle, ñanak iräle, inaklä iräle, ñakäi ke paiklä etkä tsa̱kmi.
Mane ju na bas kjawa̱ käi, jera jeska ebä bas se̱r dä, jeska ebä bas miksa̱julumini rä.
Ata mai ka bas kirwa̱ ra, je jukläyäkä ska bas maksa̱julu ra, bas klä pjoi pakpöta̱na ijuenaklä ijewa rä dokoitsalewa̱.
Jera ijewa minemi kjajulu jukläyäkä tsi̱dala shtä etkä etkä sha̱na te kte baa bata she rami, ñakäi sä bäiwe̱ rami je ke̱i biköle ska.
Ka̱ bala pa̱le cuatro je eyaka tsa̱ku̱i Herodes te ji o̱r kate biköle je palei ju̱ña. Ata ka ije̱r ko̱r iia̱. Ka irä jiye kuna ta, manele te isheke̱ Juan ne shki̱naka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na rä.
Isaka te isheke̱ Elías ne juenani rä. Isaka te isheke̱ jile bata shäk wa bakle mikle wa je ne shki̱naka̱ni rä.
Jera Herodes te isha: —Ñera Juan rä tsa̱ku̱ teleksa̱ yis wa̱, jera ¿yibä Jesús dä je palei ssa rewa̱ yie saka saka rä na? Je ki̱ka ite biketse kate maikäi ra ite isu̱emiwa̱ käi.
Ñerä Jesús ktei bata shäk wa deni ra, jewa te ipakani iia̱ biköle ji wá̱ ite käi. Jera ite ijewa kia jámi kju̱awaka jukläyäkä kie Betsaidaka ka yi kuna shtä ska.
Ata chu̱li̱i̱ te je ju̱ñawa̱ ra, ijewa minemi iitäki̱, jera ite ijewa kiawa̱; jewa ia̱ ite Säkeklä gobierno ktei paka, ñakäi yi ki̱ bäine sherke̱ jewa bäiwa̱ni ite.
Ka̱wä mawa̱ju̱ kja ra, ale doce wa ñasikawa̱ Jesús wäja̱mi te isha iia̱: —Jí chu̱li̱i̱ wa patkö ijewa minaklä sa pája̱mi jukläyäkä tsi̱dala shtä ska, ju tso̱ elkje shtä ska, käpäklä yuläk, ñanak yuläk, jiska sa̱ tso̱ rä ka yi kuna shtä ska ki̱ka.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Bas ne ku̱ ijewa chewo̱ rä. Jera ijewa te ikúka: —Ñera ka sá ji ta, ata pan cinco irä nima botäbä irä je ebä. Ata bä rä sá ma ñanak tju̱ak jí ditsä wa biköle chewa̱klä.
Jeska jäiyi wa ebä däka̱ rä cinco mil kjena. Jera ite isha iwa̱ dulanak wa ia̱: —Ijewa pakö ñajäkläkwa̱ bala pa̱le cincuenta cincuenta käi, eyaka eyaka.
Jera ijewa te iwá̱ jekäi, jewa te biköle paka ñajäkläkwa̱.
Jera ite je pan cinco irä, nima botäbä irä kukawa̱, jera iwä kaka̱ jöikje ka̱kia iki̱, kjepa je bala butsa ma ite iwa̱ dulanak wa ia̱ ijewa wa̱ me̱nak je chu̱li̱i̱ wa ia̱.
Biköle yaká, jekäi issënacha̱wa̱. Jera iukäla ju̱leksa̱ ijewa wa̱ kita̱nani canasta na doce pshipshii.
Etaba kicha Jesús ka̱kiä katke kju̱awaka, jera iwa̱ dulanak wa kajali ira. Ñerä ite ichaka ijewa ia̱: —Jiräni chu̱li̱i̱ te ishe yi yis dä na?
Jera ijewa te ikúka: —Moska te ishe ba rä Juan säwäukewa̱k ni; isaka te ishe ba rä Elías ni; ata isaka te ishe ba rä jile bata shäk wa bakle sha̱ ekla ne shki̱naka̱ni rä.
Jera ite ichaka ijewa ia̱: —Ata ¿ñe jini bas te ishe, yi yis dä na? Jera Pedro te ikúka: —Ba ne rä kolole Säkeklä wa̱ Säbäkäkksa̱ ye rä.
Jera Jesús te ijewa je̱r ku̱a tsa̱na si̱, ka ishäk kuna yi a̱ni ia̱.
Jera ite isha: —Ditsä yäbei kiana weikanak ta̱i, ju̱nakksa̱ sä wäkiri wa wa̱, chui tsa̱ku̱i wa wa̱, ñayöle ka̱wei wà wa wa̱, ñakäi kota̱nakwa̱, ñakäi tres día ra shki̱nakka̱ni.
Jera ite isha bena ia̱: —Yilé shkakle yis ja̱mi ra, ke je je̱k biketsa, ata je cruz kpöka̱ buliri buliri, minak yis da.
Ka irä jiye kuna ta, yi je̱k tsa̱tkakleksa̱ ra, je wà iweikarmiwa̱. Ata yi je̱k ju̱aksa̱ weikanakwa̱ yis kju̱ei ra, je wà ije̱k tsa̱tkämiksa̱.
Ñakäi ikuna ka̱jiska ji biköle deksa̱ sa̱ ia̱, ata sa̱ ju̱naksa̱, sa wakei weikanawa̱ ra, jiye je kiar sa̱ ki̱ na?
Jekäi yi äinawa̱ yis ki̱ka, yis te ji sheke̱ ki̱ka ra, jera ñaebä je wakei ki̱ka ditsä yäbei äirmiwa̱ mika̱ je daju̱ oloi kaleka̱ iwakei oloi wà, Sa Ká oloi wà, ángel sikii wa oloi wà ke̱i ska ra.
Ata yis te ishe bas ia̱ kte si̱wa̱ ra, bas kajali jiska wa sha̱ manele wa̱ ka duewa̱ shka̱l ssënak, ata jewa te Säkeklä gobierno su̱a kjepa.
Je sha ite ukä ki̱ ocho día kjena ra, ite Pedro irä Juan irä Jacobo irä kiamiña, jekäi imineka̱ju̱ ka̱tsä bata ki̱ ka̱kiäk.
Ika̱kiä kate ra, iwäktä juena kju̱awani, ipaiklä ianawa̱ suruu wäñileka̱ oloo.
Jera ñawäsaka jäiyi wa bol ktä tso̱ ije ra, jewa rä Moisés irä Elías irä.
Jewa juena oloowa̱ si̱, jewa te ipake kate rä ije rä minakju̱, je we̱ mar ite rä Jerusalén ska.
Jera Pedro irä ira kajali wa irä käpeche̱wa̱. Ata ijewa wäji̱atka bäi ra, ijewa te Jesús wäñinaka̱ oloo irä, jäiyi wa bol kajali ije ra irä jewa su̱a.
Ata je bol wa majulu kja Jesús yika ra, Pedro te isha iia̱: —Säkekewa, ¡bäi ebä sa kajali jiska rä! Sá ma ju yabala yuäk mañatkä: etka ba ia̱, etka Moisés ia̱, etka Elías ia̱. Ata kje jekäi ite isha rä ka wabiketsale kuna.
Ñerä ije te je she kate ji̱a ebä ra, mo̱ ja̱nawa̱ te ijewa ki̱kukawa̱. Jekäi mo̱ te iki̱kukawa̱ ra, isuanacha̱wa̱.
Jera kte ssëna mo̱ ja̱rka, je te ishe: “Jí ne rä yis yaba kolole yis wa̱ rä. Je ne ktä ssö rä.”
Jera je kte ssëna e̱ná ra, Jesús wakei ebä kaldu. Jekäi ijewa te iblawa̱ je balana, ka iwa̱ iyine yi a̱ni ia̱ ji su̱a ite rä käi.
Bulirishtä, ijewa deni ka̱tsä ñak ska ra, chu̱li̱i̱wa̱ demi ije wäki̱.
Ñerä je chu̱li̱i̱ wa sha̱ ekla a̱na itsa̱ka: —Sapaktäk, dunasi̱ yis yaba dulaklei su̱opa ba ku̱, je ebä ne rä yis yaba rä ki̱ka.
Be te ije kukeke̱wa̱, je te plaa ia̱newe̱ke̱ ipaju̱we̱ke̱ e̱e̱na, je te ikjali tjuewe̱ke̱ juyaa. Je te ishka̱we̱ke̱ ta̱i. Ka ite ije yëwa̱.
Yis te ba wa̱ dulanak wa paka pjowa̱ be kjäiäksa̱ ije ki̱, ata ka ijewa ia̱ io̱r.
Jera Jesús te ikúka te isha: —¡Bas tso̱ jira wa ka ji biketsäk etkabä si̱ kuna, shirilecha̱wa̱ ebä! ¿Bikö räka̱ yis kiana ji̱a se̱nak bas da rä na, bas katabläk rä na? Ba yaba tso̱té jika.
Ñerä je bite tse̱ ji̱a ebä ra, be te ija̱wa̱mi iski̱ je te ipaju̱aka̱ e̱e̱na; ata Jesús te je wikblu ñá shtä uña, jekäi ite je yaba bäiwa̱ni. Jera ite ipatkami iká ia̱.
Jekäi Säkeklä oloi juena ta̱i je te biköle male̱cha̱cha̱wa̱. Bena male̱te̱r dami ji we̱ke̱ Jesús te ki̱ka ra, ite isha iwa̱ dulanak wa ia̱:
—Jí yie ishe mar ssë bas te tsa̱na: ditsä yäbei rä ju̱nakksa̱ ji̱a ditsä jula na.
Jeiräta je kte ia̱ ka ijewa je̱r ko̱ne, ijewa yika irä blelewa̱ ki̱ka, je rä ka ijewa je̱r ko̱naklä ye; ñakäi ijewa suanacha̱wa̱ je chakäk iia̱ jiräni iwa rä käi.
Je ukä ska Jesús wa̱ dulanak wa ktewa̱ka̱ ñara mane ijewa sha̱ rä bakleka̱ bäi si̱ rä te.
Ata Jesús je̱r na ide jiräni ijewa je̱rikä tso̱ käi, jera ite yaba kukawa̱, duacha̱ ite iwakei säkätä ja̱mi,
ñerä ite isha ijewa ia̱: —Yi te jí yaba kiawa̱, yis kie oloi ja̱mi ra, je te rä yis wakei ne kiawa̱. Ñakäi yi te yis kiawa̱ ra, je te rä yis patkäkté ne kiawa̱. Ka irä jiye kuna ta, yi rä ja̱lewa̱ bas bena katäbäka, je ne rä bakleka̱ bäi si̱ rä.
Jera Juan te ikúka te isha: —Säkekewa, sá te ekla su̱a, je te be kjäie kaldu ba kie oloi ja̱mi. Ata ka irä sajewa ja̱mi kuna, ki̱ka sá te iwätkewa̱wa̱.
Jera Jesús te isha iia̱: —Ka bas te iwätkewe̱ kuna. Ka irä jiye kuna ta, yi rä ka kju̱atkäk kuna bas da, jewa rä bas da.
Ike̱i tkenawa̱ kja ikinakläwa̱ ka̱jöir da, ite ibiketsaksa̱ etkabä minak däkmi Jerusalén ska.
Jera ite ibata shäk wa patkamiba iwätsa̱k, jewa minejulu kjawa̱julu Samaria ke̱i sha̱na ju tso̱ elkje shtä etka ska jile wa̱k kja iyika.
Ata se̱nak jeska wa wa̱ ka Jesús kinewa̱ idami rä Jerusalén ska ki̱ka.
Jekäi iwa̱ dulanak wa Jacobo irä Juan irä te je ssa ra, ijewa te isha iia̱: —Säkekewa, ¿ba ki̱ ishena sá te yökö ja̱we̱té ka̱jöir ijewa tuawa̱cha̱kläwa̱ na?
Jera ije̱k manewa̱té, je te ijewa uña,
jera iminejulu jukläyäkä tsi̱ne saka ska.
Ñerä idamijulu ña̱la wà ra, ekla te isha iia̱: —Yis maju̱ ba ra mai ma mike̱ käi.
Jera Jesús te isha iia̱: —Chichi ka̱rbä rä ka̱ wäja̱r í ta, du ju̱nak ka̱sha̱ ki̱ rä ju ta, ata ditsä yäbei wa̱ ka ka̱ kuna mai a̱ni itsa̱ku̱ katabläkläwa̱.
Jera ite isha isaka ia̱: —Sä shkä yis da. Ata ite ikúka: —Säkekewa, ka̱ mo̱ yis ia̱ säkätä yis minaklä yis ká itäbiäkwa̱ta̱na.
Jera Jesús te sha iia̱: —Tsu dulecha̱wa̱ wa te isaka dulecha̱wa̱ wa itäbie. Ata ba wakei cho̱ Säkeklä gobierno ktei bata shäk.
Isaka te sha iia̱: —Säkekewa, yis shkakle ba ra, ata säkätä yis ia̱ ka̱ mo yis minaklä je̱k bata shäkta̱na yis ju ska tso̱ wa ia̱.
Ata Jesús te isha: —Yi jula tkawa̱ buey wà ka̱ biäk, ata jeska iwächa̱mini ji tso̱ sä itä wà je su̱ak ra, je shtä ka kiar kolonak Säkeklä gobierno ia̱.

10

Je ukä ki̱ka Säkekewa Jesús te iwa̱ dulanak wa saka kuka setenta y dos. Jekäi jewa patka ite bol bol iwätsa̱kba jukläyäkä saka saka bena ska irä ike̱i saka saka bena ska mai iwakei mike̱ dämi käi.
Jekäi ite isha ijewa ia̱: “Iyina si̱ ra, däli wäna rä ta̱i, ata shka̱bläk wa rä elkjebä. Je ki̱ka bas ka̱kiö je däli wakei ia̱ iwa̱ shka̱bläk wa patkäklä idäli wäna tiäk.
Jekäi bas cho̱. ¡Issö! Yis te bas patke mar jishtä oveja yabala patke tulemi lobo sha̱na käi.
Ka bas wa̱ inaklä tsa̱klä jui iräle, däli tsa̱klä iräle, sandalia saka iräle, je mi kuna, ñakäi ka bas te yi a̱ni chake kuna ña̱la wà.
Mane ju na bas dewa̱julu käi, jera säkätä bas ku̱ ishö jeska wa ia̱: “Bas jí ju ska wa je̱r ssënopa baa.”
Jeska ekla rä se̱nak bitaba ra, jera bas te ji sha käi je o̱rmi ije ia̱. Ata ka ijewa rä jekäi kuna ra, jera je bas te isha ijewa ia̱ je dämiksa̱ni bas wakwa ia̱.
Je ju skabä bas se̱no, jekäi ji me̱rke̱ bas ia̱ käi je ño, je yö. Ka irä jiye kuna ta, shka̱bläk wa kiana rä to̱nak. Ata ka bas se̱r kuna ju etkä ju etkä.
Mane jukläyäkä ska bas kjawa̱julu, ñakäi bas kinawa̱ ra, ji me̱ke̱ ite bas ia̱ käi, je ño.
Jeska mane duäke̱ wa bäiwo̱, ñakäi bas ku̱ ishö ijewa ia̱: “Yëwa̱ Säkeklä gobierno kjärawa̱ bas sha̱na irä.”
Mane jukläyäkä ska bas kjawa̱julu, ata ka bas kinewa̱ ra, bas ma je na ña̱la wà ishäk:
‘Bas jukläyäkä na ka̱ pjoi bana sá klä ja̱mi je bena kpe tuleke̱ta̱na sá te ijuenaklä bas dä dokoitsalewa̱. Ata bas je̱r ku̱opa iku̱ yëwa̱ Säkeklä gobierno kjärawa̱ irä.’
Jekäi yis te ishe bas ia̱, je ke̱i ska ra, je jukläyäkä wa buka̱nami rä e̱e̱na si̱ Sodoma wa buka̱nami tsa̱ta.
“¡Säli bas Corazín wa rä! ¡Säli bas Betsaida wa rä! Ka irä jiye kuna ta, bas sha̱na ji o̱na täkili ta ta̱i je kuna rä o̱le Tiro irä Sidón irä ska ra, mik ijewa ñamaneneksa̱, ñapajiene sua yönak saco ye shtä wà, ñajäklenewa̱ muli̱tä ja̱rka.
Je ne ki̱ka sä ktei wabiketsanakläksa̱ ke̱i ska ra, bas buka̱nami rä e̱e̱na si̱, Tiro wa irä Sidón wa irä buka̱nami tsa̱ta.
Ñakäi bas Capernaúm wa, ¿bas ia̱ ra bas dämika̱ ka̱jöir ska kje na? Ñera bas dä oloi ja̱nakwa̱ sä wikblu bläklä ska kje.
“Yi te bas ktä ssa ra, je rä ite yis ne ktä ssa rä; ñakäi yi te bas ju̱aksa̱ ra, je rä ite yis ne ju̱aksa̱ rä; jekäi yi te yis ju̱aksa̱ ra, je rä ite yis patkäkté ne ju̱aksa̱ rä.”
Ñerä je setenta wa deni ssële a̱naa te isha iia̱: —Säkekewa, beje jije te sá ktä dälätseke̱ ba kie oloi ja̱mi.
Jera ite ijewa ia̱ isha: —Yis te Satanás su̱a ija̱naté ka̱jöir ska ka̱wä ju̱r käi.
¡Issö! Yis te bas ia̱ ka̱wei me̱ bas klä tkäkläka̱ tkäbe ki̱ka bächi ki̱ka, ñakäi sa̱ na̱me̱i täkili bena wätkewa̱kläwa̱. Jekäi ji a̱ni ia̱ ka bas meräk.
Jeiräta ke bas ssëna a̱naa jile wikblu te bas ktä dälätseke̱ ki̱ka, ata bas ssëno a̱naa rä bas kie tso̱ yöle ka̱jöir ska ki̱ka.
Jera je wäsaka Jesús ssëna a̱naa si̱ Wikblu Sikina oloi ja̱mi te isha: “Papá, ka̱jöir ka̱jiska wakei, yis te ba kjeishe kte bäi wà. Ka irä jiye kuna ta, ba te jí ktei blawa̱ ka̱biketsä ta wa yika je̱r ta wa yika, ata ba te yabala wäji̱atkewa̱ je wà. Papá, jekäi irä, ba wäbatsa jekäi ki̱ka.
“Yis Ká wa̱ ji biköle rä ju̱leksa̱ yis ia̱. Yi a̱ni ka je̱r ko̱r yi rä iyaba rä ia̱, ata iKá ebä je̱r ku̱a ite rä. Ñakäi yi a̱ni ka je̱r ko̱r yi rä iKá rä ia̱, ata iyaba ebä je̱r ku̱a ite rä, ñakäi yi wäji̱atkewa̱kle iyaba te, jewa ebä je̱r ku̱eke̱ ite rä.”
Jera Jesús je̱k manewa̱té te isha iwa̱ dulanak wa wakwa ebä ia̱: “Yi te isu̱a bas te isu̱ete jira käi, bäije jewa wäbala rä.
Ka irä jiye kuna ta, yie ishe bas ia̱, jile bata shäk wa bakle chu̱li̱i̱, sa̱ tsa̱ku̱i wa bakle chu̱li̱i̱ jewa ia̱ issëna ime isu̱awa̱ bas te isu̱ete käi, ata ka iwa̱ isu̱nepa; ñakäi ime issäwa̱ bas te issëte käi, ata ka iwa̱ issënepa.”
Ñerä ñayöle ka̱wei wà ekla je̱k duaka̱ te iwächakewa̱ wäsi̱wa: —Sapaktäk, ¿jibä wa̱k yis kiana ra, yis ia̱ se̱ne jekjeye dämiksa̱ rä na?
Jera Jesús te isha iia̱: —¿Ji ni ka̱wei ska iyöle katke rä na? ¿Jiräni ba te isu̱a rä na?
Jera ite ikúka: —Ba ku̱ Säkekewa ba Kekläí shka̱li̱blö ma je̱r ska ji tso̱ kalabe wà, ba wakei kalabe wà, bä täkili kalabe wà, bä ka̱biketsä kalabe wà; ñakäi ba saka shka̱li̱blö jishtä ba wakei je̱k shka̱l käi.
Jera Jesús te isha iia̱: —Ba te ikúka rä bäi. Ba te iwa̱ jekäi ra, ba se̱rmi ji̱a.
Ata ka ije ki̱ ji nui shene ja̱nakka̱ je̱k ki̱, je kju̱ei ite ichaka Jesús ia̱: —¿Ata manewa rä yis saka rä na?
Jera Jesús te ikúka te isha: —Jäiyi ekla biteju̱ Jerusalén ska damiju̱ Jericó ska ra, jakbläk wa te ikukawa̱. Jewa te ipaiklä baka tsa̱mi te iwakei kpa ta̱i, jekäi iminejulu te iju̱a baklata̱na yee iduärawa̱ käi.
Jera ji wà iräle je ña̱le̱i wà chui ekla damiju̱. Je te je su̱a ra, ite iktächa̱ kjaju̱.
Jekäi Leví wa ekla damiju̱ jeska te je su̱a ra, ite iktächa̱ kjaju̱ ñaebä.
Ata Samaria wa ekla damiju̱ je ña̱la wà. Je deju̱ isäkätä ja̱mi te isu̱a ra, jera je je̱r ja̱mi idälänawa̱.
Jekäi je je̱k sikawa̱ ija̱mi te aceite irä vino irä tka ishka̱na wäki̱, je pamu̱awa̱ ite, je tkaka̱ ite iwakei burro ki̱, kjepa iwa̱ iminetse̱ käpäklä jui ska. Jekäi ite ikjänana ji̱a.
Ñerä bulirishtä ra ite denario tsa̱ksa̱ botkä cha̱mita̱na ite käpäklä jui wakei ia̱ te isha iia̱: “Ikjänano 'sia̱. Ata ite bä ji e̱newa̱ ki̱ta ra, yis deni ra yie ma ia̱ itju̱e.”
Jera ba ia̱ ra ¿je mañal wa mane te je ditsä weikale jakbläk wa wa̱ je ia̱ iwá̱ jishtä sa saka käi rä na?
Jera ite ikúka: —Ale je̱r bäi shäk iia̱. Jera Jesús te isha iia̱: —Ba cho̱ni iwa̱k je su̱ta.
Ijewa damijulu ji̱a ra, iminewa̱ju̱ jukläyäkä tsi̱ne shtä na. Jeska ekla alaklä kie Marta, je te ikiawa̱ iju ja̱rka.
Je rä el ta je kie rä María. Je je̱tkawa̱ Säkekewa klä kicha ja̱mi te iktä ssë katke.
Ata Marta jile wa̱te ta̱i je te ije̱r iawa̱wa̱. Je ki̱ ije̱k sikawa̱ Jesús ja̱mi te isha iia̱: —Säkekewa, ba ia̱ ra yis tsi̱se̱k te yis jawa̱ta̱na eklabä ji bena wa̱k ¿je rä bäi na? Ata ipakö yis tsa̱tkäk.
Jera Säkekewa te sha iia̱: —Marta, Marta, ba je̱r shewe̱ke̱ ba je̱r iawe̱ke̱ jile saka saka ta̱i te,
ata etkabä ne rä shenak sa̱ ki̱ bäi si̱ rä. María te ibäi ne kuka rä, ka je bakanakksa̱ ije yika.

11

Etaba kicha Jesús ka̱ kiäte kju̱awaka. Je e̱ná ra, iwa̱ dulanak wa sha̱ ekla te isha iia̱: —Säkekewa, sá yuö ka̱kie wà jishtä Juan te ije wa̱ dulanak wa yua käi.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Bas ka̱ kiäke̱ ra, ishö: “Sa Ká se̱nak ka̱jöir, ba kie oloitsanopa. Ba gobierno kjöwa̱pa. Jishtä ka̱jöir ji o̱rke̱ ba wakei ki̱ isherke̱ käi, je su̱ta ji o̱nopa ka̱jiska.
Ba ku̱ ñanak sherke̱ sá ki̱ buliri buliri, je mopa sá ia̱ jir.
Ba ku̱ ji yakei wakblele sá wa̱ je nui jöwa̱pa bitaba, je rä sá te nui ta sá ra wa biköle jeke̱wa̱ bitaba ki̱ka. Ke ba ku̱ sá jawa̱ je̱r kinak sa̱ me ji yakei wakbläk käi. Ata ba ku̱ sá wetsöksa̱ ale yakei yika.”
Jekjepa Jesús te ijewa ia̱ isha: —Kje sä te ishe ra, bas sha̱ ekla kuna salibä ta je wäki̱ ije kuna minak tuina ka̱ sha̱sha̱ ishäk iia̱: ‘Salibä, pan peitö 'sia̱ mañatäbä.
Ka irä jiye kuna ta, yis yuläk deju̱, je bite rä ka̱mii, ata ka yis wa̱ ji kuna me̱nak iia̱.’
Jera tsi je ju wakei te ikúkemi ju na rä: ‘Ke yis weika. Yis ju kjäshtawa̱ e̱ná, yis yabala ñatulawa̱ kja yis da ja̱ka̱ ki̱ka; ka yis je̱käkleika̱ ji ma̱k ba ia̱.’
Jekäi yie ishe bas ia̱: Kale ije̱käkka̱ isalibä irä ki̱ka kuna, ata ikjana ikiäk iia̱ ta̱i ki̱ka tsi ije̱kämika̱ ima̱k iia̱ bikö iki̱ isherke̱ käi.
Je ne ki̱ka yie ishe bas ia̱: Bas ku̱ ji kiö, jera je me̱rmi bas ia̱; bas ku̱ ji yulö, jera je ko̱rmi bas ia̱; bas ku̱ ju kjä bulawo̱, jera je kjä yermi bas ia̱.
Ka irä jiye kuna ta, ji kiäk wa biköle ia̱ ji me̱rmi; ji yuläk wa ia̱ ji ko̱rmi; ju kjä bulawa̱k wa ia̱ ikjä yermi.
“Ikuna ba yaba te nima kia ra, ¿bas sha̱ iká wa mane te tkäbe me̱mi iia̱ nima säkei ye na?
Ñakäi ikuna ite oshkoro si̱a kia ra, ¿bas te bächi me̱mi iia̱ na?
Jekäi bas se̱nak yakei wa wa̱ iju̱ñer ji bäine me̱ bas yabala ia̱ rä ra, jera je tsa̱ta si̱ bas Ká se̱nak ka̱jöir te Wikblu Sikina me̱mi je kiäk iwakei ia̱ wa ia̱.”
Etaba kicha Jesús te be sä ktä wäblewa̱k kjäie kate ekla ki̱ka. Jera be kjäienaksa̱ ra, je ktä wäblelewa̱ ktaka̱ni. Je te chu̱li̱i̱ wa male̱cha̱cha̱wa̱.
Ata ijewa sha̱ te isha: “Be tsa̱ku̱i Beelzebú ne oloi ja̱mi ite be kjäieke̱ksa̱ rä.”
Jera isaka te wäsi̱wa ije paka jile wa̱k ka̱jöir ska ijuenaklä ye.
Ata ije̱r na idewa̱ jiräni ijewa je̱rikä tso̱ rä käi; je ki̱ka ite isha ijewa ia̱: “Gobierno eyaka ñabalabutsa kju̱atkäk ñawakwabä ra, jera je shtä biköle rä weikanakwa̱ itjä. Jekäi ñaebä el jui ta ska wa ñabalabutsa kju̱atkäk ñawakwabä ra, jera jewa weikarmiwa̱.
Ikuna Satanás je̱k bala butsä kju̱atkäk je̱k ebä ra, jera ¿maikäi je gobierno tkermiwa̱ ji̱a idël ye na? Yis te jekäi ishe, je rä bas te ishe yis te be kjäieke̱ rä Beelzebú oloi ja̱mi ni ki̱ka.
Jekäi ikuna yis te be kjäieke̱ Beelzebú oloi ja̱mi ra, jera ¿yi oloi ja̱mi bas ktä ssäk wa te be kjäie rä na? Ñera je wà tsu ijewa te bas kjashewa̱.
Ata yis te be kjäie tuleke̱ksa̱ rä Säkeklä julasku oloi ja̱mi ra, iyina si̱ Säkeklä gobiernoí rä delewa̱ e̱ná bas sha̱na.
“Ditsä täkii je̱k tsa̱tkäklä ta bäi te iju kjänaneke̱ ra, jera idäli tso̱ rä bäi ebä.
Ata isaka täki ta itsa̱ta deju̱ tu̱naka̱ iki̱ka ra, je te ije̱k tsa̱tkäklä iwa̱ biketsanak bäkemiksa̱ iyika. Jekjepa ite idäli bala pje̱mi isaka wa ia̱.
“Jekäi yi rä ka yis ja̱mi kuna, jewa rä kju̱atkäk yis da. Ñakäi yi rä ka ji tapawa̱k yis daña, je rä ituläk ju̱ami ebä.
“Mika̱ wikblu ñá shtä je̱k tsa̱ksa̱ manele ska ra, imike̱ ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska ka̱ yuläk ije̱räklä; ata ka iwa̱ iko̱ne ra, ite ishe: ‘Yis maju̱ni yis ju mai yis bitele ska.’
Ñerä ideni ra, ite iku̱a ja̱r sikle yëë, bäileni baa.
Jera imike̱ni wikblu saka siete yakei si̱ iwakei tsa̱ta jewa kiäk jäkté. Jekäi ijewa dewa̱julu ra ise̱rke̱ jeska; bata ska ra, je ditsä iarke̱wa̱ e̱e̱na si̱ säkätä iialewa̱ tsa̱ta.”
Ñerä ite ishe kaldu ji̱a jekäi ra, ditsä chu̱li̱i̱ wa sha̱ alaklä ekla a̱na täkii te isha iia̱: —Bäije ma tsa̱k isha̱ wà je wakjuä rä, ma wa̱ tsu yale je tsu rä.
Jera ite ikúka: —Bäi si̱ ra bäije Säkeklä ktä ssäk wa je wawa̱k wa ne rä.
Chu̱li̱i̱ tapar dami Jesús pája̱mi ra, ite ishami ijewa ia̱: “Jira sa̱ tso̱ wa rä yakeila ebä, jewa te ji kieke̱ ijuenaklä ye. Ata ka jewa ia̱ ji a̱ni kjayinak ijuenaklä ye, ata Jonás käi ebä ijuenaklä kjayirmi.
Ka irä jiye kuna ta, jishtä Jonás ukä ja̱mi ji o̱le Nínive ska wa ia̱ ra ijuenaklä ye, je su̱ta ditsä yäbei ukä ja̱mi ji o̱rmi jira sa̱ tso̱ wa ia̱ ra ijuenaklä ye.
Ñakäi sä ktei wabiketsanakläksa̱ ke̱i ska, alaklä ka̱ tsa̱ku̱i dar sur wa je̱kämika̱ te jira sa̱ tso̱ wa kjatiemika̱. Ka irä jiye kuna ta, je biteju̱ ishäkä wätkerke̱wa̱ ska Salomón ka̱biketsäk ta̱i te ji pake ssäk. Ata ¡issö! Jiska ekla kaldu, je rä Salomón tsa̱ta.
Jekäi sä ktei wabiketsanakläksa̱ ke̱i ska, Nínive wa ñajämika̱ te jira sa̱ tso̱ wa kjatiemika̱. Ka irä jiye kuna ta, Jonás te sa pakta ra ijewa ñamanewa̱ksa̱. Ata ¡issö! Jiska ekla kaldu, je rä Jonás tsa̱ta.
“Yi a̱ni wa̱ ka tsi̱ni wäkanakka̱ dunakcha̱ blelewa̱ käi, cajón niki̱ka käi, ata ite idueka̱ rä iduäkläka̱ ki̱, yi däke̱wa̱ wa wa̱ oloi su̱nak.
Ba wäbala rä tsi̱ni käi ba wakei ia̱; jekäi ba wäbala rä bäi ra, ba wakei kalabe rä wäñileka̱, ata ba wäbala rä ka bäi kuna ra, jera ba wakei rä wätuilewa̱.
Tsa̱na ta iöle ka̱ oloi tso̱ ma ja̱mi rä ka ka̱ oloi si̱ kuna, ata ka̱ yee ebä irä.
Jekäi ba wakei kalabe rä wäñileka̱ ra, mai a̱ni ka ka̱ yee ta ra, jera je kalabe rä wäñinakka̱, jishtä tsi̱ni te sa̱ ñiwe̱ ioloi wà käi.”
Jesús kta e̱ná ra, fariseo wa ekla te ikiami yäkäk ira, jekäi Jesús dewa̱ju̱ iju ja̱rka je̱k baklawa̱ yäkäk.
Ata je fariseo te isu̱a ra ka ijula suka̱ne iyäkä mar yika, je te ima̱le̱cha̱wa̱.
Je ne ki̱ka Säkekewa te isha ijewa ia̱: —Bas fariseo wa te vaso plato paskue ipa ki̱ka, ata bas ja̱rka rä ji bäke käi, ji shi̱ana käi ebä ne tso̱ rä.
Bas ka je̱r ta wa, ¿ipa ki̱ka iyuäk je wa̱ ka ija̱r yöneksa̱ ñaebä na?
Ata bas ku̱ ji tso̱ ija̱rka je mo ji kaku ye, jera ji biköle rä bas ia̱ ra yëë.
“¡Säli bas fariseo wa rä! Ka irä maikäi kuna ta, bas te menta käi, ruda käi, ka̱kä saka tkele käi, jewa kä diezmoí me̱ke̱, ata ji wabiketse wämo käi, Säkeklä shka̱li̱ble käi je jawa̱ bas te; jera je ne kiana o̱nak rä, ñaebä je isaka ka jäkwa kuna.
“¡Säli bas fariseo wa rä! Ka irä jiye kuna ta, bas wäbätsä rä ñapaktäklä jui ska ra, oloi ta wa je̱tkäklä wà, bas me chakarpa sa tapanaklä däli watju̱ak shtä ska wà.
“¡Säli bas dä! Bas dä jishtä sa̱ nu̱l blelewa̱ ka juer sä wäna ki̱ka yile shkä ka ju̱ñele kuna iwa̱ käi.”
Ñerä ñayöle ka̱wei wà wa ekla te isha iia̱: —Sapaktäk, je ba te isha wà ba te sá kukawa̱ diekjela ñaebä.
Jera ite ikúka: —¡Säli ñakäi bas ñayöle ka̱wei wà wa rä! Bas te däli kpeke̱ka̱ sa saka ki̱ ka iia̱ ikjä kje, ata bas wakwa rä ka je käk kuna itjä julasku batabä jibä wà.
“¡Säli bas dä! Ka irä maikäi kuna ta, bas te jile bata shäk wa nu̱l blele jui yueke̱, ata bas ká wa ne wa̱ jewa kotälecha̱wa̱ rä.
Je ebä wà bas te ikjashawa̱ bas te ibiketse bas ká wa te iwá̱ rä bäi ebä ni. Iyina si̱ ra, ijewa te iktacha̱wa̱, ata bas te rä inu̱l blele ne jui yueke̱.
“Je kju̱ei ki̱ka Säkeklä ka̱biketsäk ta̱i te isha: ‘Yis te jile bata shäk wa irä, yis ktei bata shäk wa irä patkemi ijewa wäki̱. Ata ijewa te jewa sha̱ ktechemiwa̱, isaka yulemi ite weikanak.’
Je rä jile bata shäk wa biköle pi baklejulu säkätä ka̱jiska yöleksa̱ skaté bite rä jira kje, je nui ja̱nakläka̱ jira sa̱ tso̱ wa ki̱ka;
je rä Abel pi bakleju̱ bite rä Zacarías pi bakleju̱ kje, ale kotälewa̱ Templo irä jile däläwa̱klä irä moska. Yie ishe bas ia̱, jekäi irä, je nui ja̱rmika̱ jira sa̱ tso̱ wa ki̱ka.
“¡Säli bas ñayöle ka̱wei wà wa rä! Ka irä maikäi kuna ta, bas te sa̱me̱ishärä llave baka sa saka yika, ka ikjäkläwa̱ kuna iwa si̱ ju̱ñakksa̱. Ata ñera ka bas wakwa ñapatkenewa̱, ñaebä yi ñapatkäke̱wa̱, je wätkewa̱wa̱ bas te.”
Jekäi jeska imineju̱mi ra, ñayöle ka̱wei wà wa irä fariseo wa irä ñajaka̱ iweikäk e̱e̱na si̱, ñakäi iwächakewa̱k wäsi̱wa jile saka saka ki̱ka.
Jekäi ijewa te iki̱ssa iwa̱ jile shäkläpa yakei iwa̱ ikjatiäkläwa̱pa iki̱ka.

12

Je bala na chu̱li̱i̱ tapana miles miles sä klä ja̱rke̱ ñaki̱ka kje, jera Jesús te ishami säkätä iwa̱ dulanak wa ia̱: “Fariseo wa levadura rä jile we̱ke̱ ite su̱nak ebä, je yika bas se̱no je̱r ki̱i̱.
Ka irä jiye kuna ta, ka ji a̱ni kuna ki̱kololewa̱ ka juenakwa̱ kuna käi. Ñakäi ka ji a̱ni kuna blelewa̱ ka ju̱ñenakwa̱ kuna käi.
Je ne ki̱ka ji sha bas te ka̱ yee na, je ssërmi ka̱ oloika, ñakäi ji sha bas te ja̱lmana kjätelewa̱ ju na, je yirmika̱ni ju tsi̱bata yöle shpatke ki̱ka.
“Yis te ishe bas yis salibä rikä wa ia̱; ke bas suana yi rä sä ktäk ukä ska ka iia̱ sa̱ meräk ji̱a jewa yika.
Ata mane yika bas kiana suanak rä, je she mar yie bas ia̱: Bas suano rä yi te sa ktawa̱ ukä ska ra, irä ka̱wei ta sä tuläk sä tuläklämi ja̱rka je wakei yika. Yis te ishe bas ia̱ jekäi irä, je ne yika bas suano rä.
“¿Baishe ka du yuleila cinco watju̱e rä inaklä wäka botkä ebä na? Ata je du etka a̱ni ska Säkeklä ka je̱r sher kuna,
ñakäi je wa̱ bas tsa̱ku̱ kä kalabe rä shtao̱leksa̱. Ke bas suana. Bas säkei rä du yuleila chu̱li̱i̱ säkei tsa̱ta ki̱ka.
“Yie ishe bas ia̱, biköle yi te yis shaka̱ ditsä wäkata ska ra, jera ñaebä ditsä yäbei te ije shemika̱ Säkeklä ángel wa wäkata ska.
Ata yi te ka yis sheka̱ ditsä wäkata ska ra, jera je wakei ka yinakka̱ Säkeklä ángel wa wäkata ska.
“Yi te ji sha ditsä yäbei ukä ja̱mi wa biköle rä janakwa̱ bitaba. Ata yi kta yakei Wikblu Sikina ukä ja̱mi ra, ka je rä janakwa̱ kuna bitaba.
“Mika̱ bas ma jar ñapaktäklä jui ska iräle, sa̱ tsa̱ku̱i wa wäki̱ iräle, ka̱wei ta wa wäki̱ iräle ra, ke bas je̱r ianak maikäi iräle jini iräle bas ñawetsämi käi, bas te ishemi käi.
Ka irä jiye kuna ta, je wäsaka ra Wikblu Sikina te bas je̱r ku̱emi jiräni bas kiana ishäk rä käi.”
Jera je chu̱li̱i̱ wa sha̱ ekla te isha iia̱: —Sapaktäk, ishö yis el ia̱, sá ká däli ukä bala pje̱ ite yis ia̱ ni.
Jera ite ikúka: —El dikä, ata ¿yi te yis kuka bas ktei wabiketsäkksa̱ ye bas ia̱ däli bala pja̱k ye rä na?
Jekjepa ite isha ijewa ia̱: —Bas se̱no tsa̱na, jile saka saka ki̱ tker sa̱ ja̱mi yika. Ka irä jiye kuna ta, ka sa̱ se̱r dä sa̱ wa̱ jile tso̱ ta̱i oloi ja̱mi kuna.
Jekjepa ite ijewa ia̱ ji paka jile she ja̱mi te isha: “Blu ekla däli wäna ta̱i ika̱ ki̱.
Jekäi ite ibiketsa je̱r na: ‘¿Ji we̱ yie? Ka yis wa̱ yis däli bläklä ta ra.’
Jekäi ite ibiketsa: ‘Jikäi yis ma iwa̱k. Yis ma yis däli bläklä jui tso̱ mia̱tkäkwa̱, je itäki̱ yis ma isäkei yuäk tuläkka̱ni ta̱i ta̱i. Jeska yie yis däli wä deke̱ksa̱ bena tapawe̱mi, ñakäi yis jile saka tso̱ tapawe̱mi.’
Jera yis je̱rikämi je̱r na: ‘Yis wa̱ däli blele tso̱ ta̱i, año kjämi ta̱i ra ka je e̱nakwa̱. We yis je̱ rä, yis ji ña, yis ji yä, yis ssër a̱naa.’
Ata Säkeklä te isha iia̱: ‘Ba rä ka je̱r ta. Ata ji jarere tuina bä duämiwa̱. Jera ji tso̱ blele ma wa̱, ¿yi te je kukemi na?’
Je su̱ta yi te ji säkei ta ble je̱k ia̱, ata ka ite blune me̱ Säkeklä ia̱ kuna ra, je wakei ia̱ io̱rmi rä.”
Ñerä ite isha iwa̱ dulanak wa ia̱: “Je ne ki̱ka yie ishe bas ia̱: Ke bas je̱r iana bas je̱k se̱newa̱klä ki̱, jibä ñe sä te, ñakäi bas yaka ki̱, jibä jie sä te.
Iwa rä se̱ne kseka rä ka ñanak kjelabä kuna; sa yaka rä ka pajienak kjelabä kuna.
Jishtä zanate te ji we̱ rä je biketsö. Ka jewa rä däli tkäk kuna, iwä kukäk kuna; ñaebä ka jewa wa̱ cuarto iräle ju iräle kuna ibläklä. Ata Säkeklä ne te jewa chewe̱ rä. Ata bas säkei rä ta̱i si̱ du tsa̱ta.
Jekäi ¿mane bas sha̱ se̱rmi ji̱a ki̱ta bakleka̱ una horabä jibä ije̱r ianawa̱ ebä oloi ja̱mi na?
Je kjelabä ka o̱nak bas ia̱ ra, jera jiye bas je̱r iawe̱ke̱ jile saka te na?
“Jishtä tsitsi wä jè̱r dä je biketsö. Ka irä shka̱bläk kuna, ka irä sua yuäk kuna. Ata yie ishe bas ia̱, Salomón bakle je̱k pajiäk baawa̱ si̱, ka je̱k pajiene ijewa sha̱ mane a̱ni käi.
Ikuna ka̱kä je̱nak ka̱ ki̱ka jir ebä, ata bulia ra irä tulunakmi yökö ye pan kukäklä ja̱rka, je pajie Säkeklä te jekäi ra, jera je tsa̱ta si̱ ite bas ka ji biketsäk etkabä si̱ kuna wa pajiemi.
Je ne ki̱ka ke bas ku̱ ji ñe sa te käi, ji ye sa te käi je̱r ianetsa, ke je biketsa.
¿Ka irä jiye kuna ta, ka̱jiska wa te je shtä biköle yule rami, ata bas Ká wa̱ je shtä sherke̱ bas ki̱ ju̱ñer.
“Ata bäi si̱ ra bas ku̱ rä Säkeklä gobiernoí ne yulö rä, jera je shtä ki̱dämiksa̱ bas ia̱.
“Oveja elkjebä wa, ke bas suana. Ka irä jiye kuna ta, bas Ká je̱r ssëna bas ia̱ igobierno ma̱ksa̱ bas wa̱ ju̱ñenak ki̱ka.
Bas wa̱ ji tso̱ watju̱o, je säkei kaku mo ka jita wa ia̱. Bas ku̱ inaklä bläklä jui ka kënak kuna shtä yuö bas wakwa ia̱. Je ne rä ji säkei ta ka e̱nak kuna ka̱jöir ska rä, mai jakbläk ka däkwa̱, mai ji wak wa̱ ka iweikanakwa̱ kuna ska.
Ka irä jiye kuna ta, mai bas ji säkei ta tso̱ blele ra, je ne ska bas je̱r kämami rä.
“Bas se̱no je̱k pajiele kja tsi̱ni wäkaleka̱ kja.
Bas ku̱ iwo̱ jishtä kjanaklä wa te iblui miju̱ julakolone ki̱su̱ak je däke̱ni ki̱ssë käi. Je rä mika̱ iblui deju̱ te ju kjä bulawa̱ ra, ijewa wa̱ ikjäyäklä plaa.
Iblui deju̱ni ra ite ikjanaklä wa ku̱a ji̱a kseka ra, bäije ijewa rä. Kte si̱ wà yie ishe bas ia̱, je iblui je̱k pajiämini ijile wa̱klä. Jera ite ijewa pakemi ñatuläkwa̱ yäkäk, jeska idämi ijewa chewa̱k.
Ikuna ideni wäñine säkätä itäki̱ wà iräle, wäñine däkka̱ mañatäbä kicha wà iräle, jera ite iku̱ani ijewa te iki̱ssë tso̱ ji̱a ra, bäije je kjanaklä wa rä.
Ata jí ku̱ bas je̱r ku̱opa, ju wakeiwa̱ ijuñelewa̱pa ka̱wä bikö käi jakbläk däju̱ rä ra, jera ka iwa̱ ka̱ me̱ne ikjäkläwa̱ iju na.
Je su̱ta bas se̱no kukale kja, je rä ditsä yäbei je däju̱ni rä mane hora ka biketsale kuna bas wa̱ ska ki̱ka.”
Jera Pedro te isha iia̱: —Säkekewa, ¿je ba te ji paka jile she ja̱mi, je rä sá ebä ia̱ na, ata ñaebä biköle ia̱ na?
Jera Säkekewa te ikúka: “¿Yi rä chatkelewa̱ bäi iblui ju kja̱nei wa̱k ka̱biketsä ta, kolonakta̱na iblui wa̱ iju ska kjanaklä wa tso̱ ju̱ñak, ijewa ia̱ ñanak bala pja̱k hora bulee ska rä na?
Jera iblui deju̱ni te iku̱a ite ikja̱nei we̱te jekäi ra, bäije je kjanaklä rä.
Kte si̱ wà yie ishe bas ia̱, je ia̱ ite iji biköle tso̱ ju̱emiksa̱ iwa̱ ju̱ñenak.
Ata ikuna je ikjanaklä te ibiketse je̱r na: ‘Yis blui ka da juena yewa̱’, jera ije̱käka̱ kjanaklä wa saka kpäk jäiyi wa käi alaklä wa käi, yäkäk ta̱i, ji yäk ta̱i, se̱nak diyëë ebä,
jera je kjanaklä blui dämiju̱ni ka ite ike̱i ki̱ssë kate kuna ska, ka hora ju̱ñele kuna iwa̱ ska, je te ikshe̱mika̱ te ka̱ me̱mi iia̱ rä mai ka ji biketsäk etkabä kuna wa tso̱ shtä ska.
“Mane kjanaklä je̱r ku̱a ji kiarke̱ iblui ki̱ iwa̱ o̱nak te, ata ka iwa̱ ji a̱ni o̱ne idaju̱ni yika, ka iwa̱ ji sherke̱ iki̱ o̱ne ra, je buka̱nami e̱e̱na si̱.
Ata mane ka je̱r ko̱ne iia̱, je kuna iwa̱k sä buka̱naklä iki̱ka käi ra, je buka̱nami elkjebä. Jekäi yi ia̱ ime̱na ta̱i kja̱nei o̱nak ra, je wakei pakarmi iwa̱k bäi si̱. Yi ia̱ iju̱naksa̱ ta̱i iwa̱ ju̱ñenak ra, je ki̱ isäkei ja̱rmika̱ ki̱ta.
“Yis de rä yökö ja̱wa̱kka̱ ka̱jiska ki̱. Yis ki̱ je shena pjowa̱ je kunapa rä wäkaleka̱ e̱ná käi.
Yis ka̱wä ta wäoka̱nak ji̱a weikane sälwi wà, je te yis je̱r iawe̱ke̱ e̱e̱na si̱ ma rä io̱na kje.
“¿Bas te ibiketse yis de rä sa̱ se̱naklä je̱r bäi wà ñara ka̱jiska ni na? Yie ishe bas ia̱, ka irä jekäi kuna. Ata yis de rä sa̱ ñabalabutsä tuläklämi ñayika.
Je wà rä jí maju̱ jöikwä ta ikuna el jui ta wa rä cinco ra, jewa ñabalabutsämi ñayika. Mañal kju̱atkämi bol da, ñakäi bol kju̱atkämi mañal da.
Jekäi iká kju̱atkämi iyaba jäiyi ra, ñakäi iyaba jäiyi kju̱atkämi iká ra. Ia̱mi kju̱atkämi iyaba alaklä ra, ñakäi iyaba alaklä kju̱atkämi ia̱mi ra. Sa̱nu̱le nu̱lewa kju̱atkämi iyak ra, ñakäi iyak kju̱atkämi ije ra.”
Ñakäi Jesús te isha chu̱li̱i̱ wa ia̱: “Mika̱ mo̱ su̱e bas te itker doloo ka̱wä minakläwa̱ wà ra, bas te ishe rä, ‘ka̱li̱ ja̱rmiwa̱’ ni. Jera jekäi io̱rke̱.
Je su̱ta mika̱ si̱wa̱ datse̱ sur wà ra, bas te ishe rä, ‘tsi ka̱ bárka̱ ta̱i ni.’ Jera jekäi io̱rke̱.
¡Ji shäk kjäbata ebä wà wa! Bas wädular ji juerke̱ ka̱jöir ja̱mi käi, ka̱jiska ja̱mi käi su̱akksa̱ ra, ¿maikäi ka bas wäna jishtä jira sa̱ ke̱i dami rä juer dä na?
“¿Jiye ka bas wakwa te ibiketseksa̱ jibä rä wämo rä na?
Jekäi ba dami ba kjatiäk ra sa̱ tsa̱ku̱i wä ki̱ ra, je ktei paruö su̱o iia̱ pjoowa̱ si̱ ña̱la ebä wà. Ata kai ra, tsi ite ma tse̱mi sä ktei wabiketsäkksa̱ wä ki̱ka, jera sä ktei wabiketsäkksa̱ te bä ju̱eksa̱ guardia ia̱, jera guardia te bä wätiewa̱.
Yie ishe ba ia̱, ka bä däkksa̱ jeska, ata ba te ma nui tju̱a ju̱ami kalabe inaklä wäka tsi̱neje kjepa bä dämiksa̱ rä.”

13

Je ke̱i ebä wà moska kajali wa te ipaka Jesús ia̱ Galilea wa te bewak kte tso̱ Säkeklä wäna ra, Pilato te ijewa ktacha̱wa̱, pi ji̱akaka̱ ite je bewak me̱nakka̱ pi ra ñara.
Jera Jesús te isha ijewa ia̱: “¿Bas te ibiketse je Galilea wa wa̱ ji yakei wakblele rä e̱e̱na si̱ Galilea wa saka biköle tsa̱ta je kju̱ei io̱na jekäi iukä ja̱mi rä na?
Yis te ishe bas ia̱, ka irä jekäi kuna; ata ka bas wakwa ñamaneneksa̱ ra, bas bena weikarcha̱miwa̱ je su̱ta.
Ñakäi ale ju yöle ka̱sha̱a̱ kie Siloéni mileka̱ sa̱ ki̱ka te sa tuawa̱cha̱wa̱ dieciocho ra, ¿bas te ibiketse ijewa rä nui ta e̱e̱na si̱ isaka tso̱ se̱nak Jerusalén ska wa biköle tsa̱ta na?
Yis te ishe bas ia̱, ka irä jekäi kuna; ata ka bas wakwa ñamaneneksa̱ ra, bas bena weikarcha̱miwa̱ je su̱ta.”
Jekjepa Jesús te ji paka jile she ja̱mi: “Ekla wa̱ higuera tker kalme iuva yäkä sha̱na, je wä yuläk imineju̱, ata ka iwa̱ iwä ko̱ne.
Jera ite isha uva yäkä pasu̱ak ia̱: ‘Issö, jí higuera wä yuläk yis shkaté tres año bala na, ata yis wa̱ ka iwä ko̱ne. Je ki̱ka itiö ju̱omi. ¿Jiye je kate ji̱a ka̱ këwa̱k na?’
Jera ije te ikúka: ‘Säkekewa, ba ku̱ ijöwa̱pa ji̱a jí año wà yis wa̱ iñak paksha̱klä ñakäi yis wa̱ jile ñá mia̱klä je ki̱ka.
Jeska iwänawa̱ ra, bäi irä; ata kai ra, sä te itie ju̱emi.’ ”
Etaba kicha sábado wà Jesús te sa pakte kaldu ñapaktäklä jui etka ska.
Ñerä alaklä ekla kololewa̱ wikblu sä weikäk duë wà shtä wa̱ dieciocho año bala na kaldu. Je rä ja̱ku̱lewa̱, ka maikäi a̱ni je ia̱ je̱k parunerka̱ bulee.
Jesús te je su̱a ra, ite ikiaté, je ia̱ ite isha: —Sa̱nu̱le nu̱lewa, bä wetsanaksa̱ bä duë yika.
Jeska ijula ma̱ka̱ je alaklä ki̱ka, jera ñawäsaka ije̱k paruaka̱ni te Säkeklä kjeisha kte bäi wà.
Ata je ñapaktäklä jui tsa̱ku̱i kju̱atkawa̱ Jesús da, ite sä bäiwa̱ni sábado wà ki̱ka. Jera je te isha tapale chu̱li̱i̱ wa ia̱: —Seis día bala na sa kiana shka̱bläk rä. Je ne ki̱ka je bala na bas bitä bäinak, ata ka sábado wà kuna.
Jera Säkekewa te isha iia̱: —Ba rä kje ji shäk kjäbata ebä wà. ¿Ka bas wakwa te sábado wà bas buey bas burro kjätele tso̱ kjäyeke̱ksa̱ sikeke̱mi diklä yäk na?
Jekäi ra jí alaklä Abraham bata mo̱lewa̱ Satanás wa̱ dieciocho año kjekla, ¿ka irä je kiana wäyenakksa̱ jí imolewa̱ yika sábado ke̱i wà na?
Ñerä Jesús te isha jekäi ra, je kju̱atkäk ira wa biköle äinacha̱wa̱; ata isaka chu̱li̱i̱ biköle ssëna a̱naa, ite ji we̱ke̱ rä baa si̱ ki̱ka.
Jera Jesús te isha: “¿Jibä su̱ta Säkeklä gobierno juer dä na? ¿Ji käi ja̱mi yie je pake na?
Je rä jishtä mostaza wä kukewa̱ ekla te tkeme̱ ite ijuitä ki̱ käi, je kibina deka̱ kal kje, jekäi du ju̱nak ka̱sha̱ka ju yua ijula na.”
Jera ite ishani: “¿Ji käi ja̱mi yie Säkeklä gobierno pake na?
Je rä jishtä levadura kukewa̱ alaklä te je wà ite harina mableleksa̱ mañatkä wätueka̱, je te je yaka kalabe papu̱we̱ka̱ käi.”
Jesús shka jukläyäkä ta̱i ta̱i irä tsi̱dala irä je shtä naka sa paktäk. Jera idami rä Jerusalén ska.
Ñerä ekla te ichaka iia̱: —Säkekewa, ¿tsa̱tkenakksa̱ wa rä elkje ebä na? Jera Jesús te ijewa ia̱ isha:
—Bas chichano bas kjäkläwa̱ ju kjäshtäklä bala siklewa̱ tsi̱ne ja̱rka. Ka irä jiye kuna ta, yis te ishe bas ia̱: Chu̱li̱i̱ ñajämika̱ kjäkwa̱ jeska, jeiräta ka ikjäkwa̱ jeska.
Jekäi je ju wakei je̱kaka̱ te ju kjäshtawa̱ e̱ná ra, bas tso̱ ju ektaka wa te ju kjä bulawe̱mi jaree, bas te ishemi: ‘Säkekewa, sá kjäyöpa.’ Ata ije te bas kúkemi: ‘Ka yis wa̱ iju̱ñer mai bas dar dä.’
Jera bas te ishemi ije ia̱: ‘Sá yaká sá ji ya ba wäna; ba te sá pakta sá wakwa ña̱la ki̱.’
Ata ije te ishemi: ‘Yie ishe bas ia̱, ka yis wa̱ iju̱ñer mai bas dar dä. Bas ji wakbläk ka̱wei ukä ja̱mi wa biköle cho̱ kju̱awa yis yika.’
Jeska bas te Abraham irä Isaac irä Jacob irä, ñakäi jile bata shäk wa biköle baklewa̱julu Säkeklä gobiernoí ska su̱a ra, ata bas tulunaksa̱ ra, bas ji̱ami bas kà wätiämi.
Ata ditsä bitämi ka̱wä däkläka̱ wà irä ka̱wä minakläwa̱ wà irä, norte wà irä sur wà irä, jewa ñatulämiwa̱ yäkäk Säkeklä gobiernoí ska.
Jekäi ibata ska wa moska rä däkwa̱ isäkätä wa ye, ata isäkätä wa moska rä ja̱nakcha̱wa̱ta̱na ibata ska wa ye.
Je ke̱i ebä wà fariseo wa sha̱ dejulu iwäja̱mi te isha iia̱: —Jiska ma cho̱ kju̱awa Herodes ki̱ ba shena kota̱nakwa̱ je yika.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Bas cho̱ni ishäk je chichi ka̱rbä ia̱: ‘¡Jikäi issö! Jir irä bulia irä yis te be kjäie, ñakäi sä bäiwe̱. Ata tres día ra yis te ie̱newa̱wa̱.’
Ata yis kiana minak ji̱a mai yis dami wà, jir irä bulia irä böikia irä. Ka irä jiye kuna ta, ka jile bata shäk wa duäkwa̱ ka̱ kju̱awa ska kuna, ata Jerusalén ska ebä.
“¡Jerusalén, Jerusalén! ¡Ba te jile bata shäk wa kteche̱ke̱wa̱, mane patkele ba ia̱ wa tieke̱ ba te jak wà! ¡Bikö yis je̱r ssëna ba yabala me taparwa̱pa yis ja̱mi, jishtä oshkoro a̱miyake wa te iyabala ble ipik niki̱ka käi, jeiräta ka ba ki̱ jekäi ishene kuna!
¡Issö! Bas ju a̱ta̱nami bas ia̱ rä ja̱r ebä. Jekäi yie ishe bas ia̱, ka bas wa̱ yis su̱nak ji̱a, ata bikökje bas te ishe: ‘¡Bäije je daju̱ Säkekewa kie ja̱mi rä!’, je ke̱i dewa̱ kjepa bas te yis su̱emini rä.”

14

Etaba kicha sábado wà Jesús minewa̱ yäkäk fariseo wa tsa̱ku̱i ekla ju naka, jera ijewa te isu̱e kate wäsi̱wa.
Jera jeska jäiyi jieleka̱ nu̱l katke iwäja̱mi.
Ñerä Jesús te ichaka ñayöle ka̱wei wà wa irä fariseo wa irä ia̱ te isha: —¿Ka̱ tso̱ sä bäiwa̱klä sábado wà na, ata kai?
Ata ijewa si̱wa̱tiacha̱wa̱. Jera ite je kukawa̱ bäiwa̱ni ite, jekäi ite ipatkamini.
Jera ite ishani ijewa ia̱: —Bas manele yaba iräle buey iräle ja̱nami ishäkä ja̱rna ra, ¿ka ije wa̱ je tse̱nakka̱ni plaa sábado wà ji wà na?
Jera ka maikäi iwa̱ ikúkäklei ji̱a.
Jekjepa ite isu̱a ra kile wa te sä bakleka̱ wa je̱tkäklä yuleke̱. Jewa ia̱ ite ji paka jile she ja̱mi te isha:
—Bas kia yile te jula kolone diei yäk ra, ke ma je̱tka sä bakleka̱ wa je̱tkäklä ki̱ka, ata iöle isaka bakleka̱ ba tsa̱ta rä kile iwa̱,
jera bas bol kiäk tsi däju̱ ishäk ma ia̱: ‘Ka̱ mo ije ia̱ ije je̱tkäklä jiska.’ Je ra tsi ma miju̱ rä äilewa̱ je̱k tkäklä shi̱ana si̱ kukäkwa̱.
Je ne ki̱ka ba kina ra, we bäi si̱ ma je̱tkö je̱k tkäklä shi̱ana si̱ ki̱ka, je rä bä kiäk deju̱ ra iwa̱ ishäklä ma ia̱: ‘El dikä, ma je̱tköwa̱ ji je̱tkäklä baa si̱ ki̱ka.’ Jekäi jeska bä juermini oloi ta, bena ñajäklelewa̱ tso̱ yäkäk ba ra wa wäna.
Ka irä jiye kuna ta, yi je̱k ssaka̱ je rä ja̱nakwa̱ni, ata yi je̱k jawa̱ ra je rä oloi kanakka̱ni.
Ñakäi ite isha ikiäk ia̱: —Mika̱ ba te jile äliwa̱ sa saka kiäklä ka̱wä wà iräle ka̱miskla iräle ra, ke ba ku̱ ba salibä wa iräle, ba el wa iräle, ba saka wa iräle, blu wa se̱nak ba pája̱mi wa iräle, jewa kia, iö ijewa te ba kieni nui ki̱ yäkäk kju̱ei, jera je rä ba ia̱ isäkei deksa̱ e̱ná.
Ata mika̱ ba te jile äliwa̱ ta̱i sa saka kiäklä ra, ba ku̱ rä ka jita wa, jula medelewa̱ wa, klä ialewa̱ wa, ka wä wajuenak kuna wa ne kiö rä.
Jekäi ra bäije ba rä. Ka irä jiye kuna ta, ka ijewa ia̱ isäkei me̱nakni ba ia̱. Ata sä wämo wa shki̱rke̱ka̱ni ska ra, ba ia̱ je säkei me̱rmini.
Jera ñatululewa̱ yäkäk wa sha̱ ekla te je ssa ra, ite isha Jesús ia̱: —¡Bäije yäkäk Säkeklä gobierno ska wa rä!
Jekäi Jesús te isha iia̱: —Ekla te jile äliwa̱ shka̱ja̱; jekäi ite chu̱li̱i̱ kia.
Mika̱ hora dewa̱ iyäkäklä ra, ite ikjanaklä patkami ishäk kile wa ia̱: ‘Bas kute, jile tso̱ rä o̱le e̱ná ki̱ka.’
Ata ijewa biköle ñajaka̱ ñawetsäk ekla ekla. Isäkätä te isha: ‘Yie ma ia̱ ka̱ kieke̱ ba wa̱ 'sjäkläwa̱pa. Iwa rä yie ka̱ tju̱a, je su̱ak 'skiana minak pjoo.’
Iel te isha: ‘Yie ma ia̱ ka̱ kieke̱ ba wa̱ 'sjäkläwa̱pa. Iwa rä yie buey tju̱a diez, je mabläk yis maju̱ pjoo.’
Ata iel te isha: ‘Ka yis däkmi yis se̱nawa̱ jirpa kju̱ei.’
Jera ikjanaklä deni te je pakani iblui ia̱. Ñerä je ju wakei kju̱atkawa̱ te isha ikjanaklä ia̱: ‘Ba cho̱ mane mane jukläyäkä na ña̱la ta̱i ta̱i wà irä, ña̱la tsidala wà irä ditsä kiäk jäkté; ka jita wa irä, jula medelewa̱ wa irä, ka wä wajuenak kuna wa irä, klä ialewa̱ wa irä.’
Ñerä ikjanaklä te isha: ‘Säkekewa, ñekja io̱na ba te isha käi, ata ñera ka̱ tso̱ ji̱a.’
Jera iblui te isha ikjanaklä ia̱: ‘Ma cho̱ jukläyäkä ektaka ña̱la ta̱i wà irä ña̱la tsi̱ne wà irä, sa kukäk täkili wà patkenakcha̱wa̱ yis ju pshinakläwa̱.
Ata yis te ishe bas ia̱, kile säkätä wa mane a̱niwa̱ ka yis ji äliwa̱ kjei ssënak.’
Chu̱li̱i̱ wa dami Jesús da, jera iwämanewa̱té je te isha ijewa ia̱:
“Yi dewa̱ yis ja̱mi ra, ata ka iwa̱ iká, ia̱mi, ise̱naklä, iyabala, iel wa, ikuta wa dokoitsa ne ra, ñakäi ka iwakei je̱k dokoitsa ne ra, ka je donak yis wa̱ dulanak ye.
Ñakäi yi wa̱ ka icruz buka̱neka̱ bitäk yis da ra, ka je donak yis wa̱ dulanak ye.
Jekäi bas manele ki̱ ju shena yönak ka̱sha̱a̱ ra, ¿ka irä säkätä ije kiana je̱tkäkwa̱ ibiketsäk bikö inaklä shermi iki̱ iwa̱ isu̱aklä isäkei tso̱ iwa̱ ie̱newa̱kläwa̱ iräle kai iräle käi na?
Ata ka jekäi kuna ra, ite iñak wäkukäklä tkawa̱, kjepa ka itäki ta ie̱newa̱kwa̱ kalabe ra, tsi je su̱ak wa biköle te ija̱ñetsemi,
te ishemi: ‘Je ditsä te ju yuami, ata ka itäki ta ie̱newa̱k wa̱.’
Ñakäi sa̱ tsa̱ku̱i manele maju̱ kju̱atkäk sa̱ tsa̱ku̱i saka ra, ¿ka irä säkätä ije kiana je̱tkäkwa̱ ibiketsäk ije ia̱ je̱k tsa̱tkermi guardia wa diez mil ebä wà, sa̱ tsa̱ku̱i el daju̱ kju̱atkäk ira guardia wata veinte mil je yikaí̱ käi na?
Ata ka idonak ra, jera iel tso̱ ji̱a ka̱mii ra, ite isaka wa patkemi ichakäk iia̱ jibä shermi iki̱ iwa̱ ijäkläwa̱pa rä.
Je su̱ta bas sha̱ manele wa̱ ka ji biköle tso̱ iwa̱ je janewa̱ta̱na ra, ka je donak yis wa̱ dulanak ye.
“Däyë rä bäi, ata iianawa̱ ka kjei ta ji̱a ra, jera ¿jibä wà je bäirmini na?
Ka je kiar ishäkä waje̱wa̱klä iräle, ji̱abika̱nak bewak ñá ra ishäkä bäiwa̱klä iräle, ata je rä tulunakmi ebä. Yi rä kukä ta wassënak ra, ¡je ku̱ issö!”

15

Jekäi inaklä bäkäk wa biköle irä ji yakei wakbläk wa biköle irä däke̱ Jesús wäki̱ iktä ssäk.
Jekäi fariseo wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä te isha yakei ñaia̱: —Ije te yakei wakbläk wa kieke̱wa̱ bäi ebä, ñakäi iyäkäke̱ ijewa ra.
Je ne ki̱ka ite ji paka jile she ja̱mi ijewa ia̱:
“Ikuna bas sha̱ manele wa̱ oveja tso̱ cien, je sha̱ etaba shenawa̱ ra, ¿ka iwa̱ noventa y nueve tulunakta̱na tala ki̱ iminaklä je shenawa̱ itäki̱ iko̱nani kje na?
Mika̱ ite iku̱ani ra, ite ikpemika̱ kuli kicha ki̱ka je̱r ssëlewa̱ a̱naa.
Jekäi ideni iju ska ra, ite isalibä wa irä se̱nak ipája̱mi wa irä tapawe̱miwa̱ jewa ia̱ ite ishemi: ‘Bas ssënoña a̱naa yis da, yis te yis oveja shelewa̱ ku̱ani ki̱ka.’
Jekäi yis te ishe bas ia̱, je su̱ta ji yakei wakbläk ekla je̱k manewa̱ksa̱ ra, jera ka̱jöir ska wa ssërmi a̱naawa̱ si̱ ije ki̱ka, isaka wämo wa noventa y nueve ki̱ je̱k manewe̱ksa̱ ka sher kuna jewa tsa̱ta.
“Jekäi ikuna alaklä manele wa̱ inaklä wäka tso̱ diez, je etka shenawa̱ ra, ¿ka iwa̱ tsi̱ni wäkanakka̱, ju ja̱r sika̱nakmi, iwa̱ iyuläklä tsa̱na bikö iko̱nani kje na?
Mika̱ ite iku̱ani ra, ite isalibä wa irä alaklä wa saka se̱nak ipája̱mi wa irä jewa tapewe̱mi jewa ia̱ ite ishemi: ‘Bas ssënoña a̱naa yis da, yis te yis inaklä shelewa̱ ku̱ani ki̱ka.’
Jekäi yis te ishe bas ia̱ je su̱ta ji yakei wakbläk wa ekla je̱k manewa̱ksa̱ ra, jera Säkeklä ángel wa wäja̱mi tso̱ wa ssërke̱ a̱naa ije ki̱ka.”
Ñakäi ite isha ji̱a: “Säkekewa ekla, yabala bakle bol jäiyi wa,
jera iyaba tsi̱se̱k te isha iká ia̱: ‘Papá, däli ukä däkksa̱ yis ia̱ ba duawa̱ ra je mo kja yis ia̱ jí kje ra.’ Jekäi iká te iji biköle bala pja̱ ijewa ia̱.
Je ukä ki̱ elkjebä ra iyaba tsi̱se̱k te ji me̱na iia̱ jaksa̱ kalabe. Jekäi imineju̱ ka̱mii ka̱ kju̱awaka jeka ite iji bena e̱wa̱wa̱ ji ka wata bata ki̱ka.
Jekäi ite iji biköle e̱wa̱wa̱ ra, jera däli wäsika̱nawa̱ e̱e̱na si̱ je ke̱i ki̱. Je ukä ska ije ki̱ jile shenami ta̱i.
Jeska imineju̱ shka̱ble kiäk ekla se̱nak je ke̱i ska ia̱. Jekäi je te ipatkami ika̱ka köchi chewa̱k.
Jera ije je̱r ssënawa̱ ime jile wä ñeke̱ köchi te ñawa̱ käi, ata ka yi a̱ni te ji me̱ iia̱.
Jekjepa ije̱r na ka̱ dewa̱ni. Jekäi ite isha: ‘¡Yis ká ju ska shka̱bläk wa chu̱li̱i̱ wa wa̱ ñanak tso̱ ukä ta bakleksa̱ kje, ata jiska yis kterawa̱ bäli te!
Yis ma je̱käkka̱ minakju̱ni yis ká wäki̱. Jeska yis te ishemi iia̱: Papá, yis te ji yakei wakbla yi katke ka̱jöir ukä ja̱mi irä ba ukä ja̱mi irä.
Jekäi ka yis kiar ji̱a kinak ba yaba ni, ata we yis kukö ba ia̱ shka̱bläk wa käi ebä.’
“Jera ije̱kaka̱ mineju̱mi iká wäki̱kani. Ata idamiju̱ ji̱a beshyee ra, jera iká te isu̱a, jera ije̱r ja̱mi idälänawa̱ ta̱i. Jekäi itu̱nami iyaba wäki̱ka te ikuka yita tsa̱ku̱ ma̱ka̱ ibak ki̱ te iwä jalassa.
Jera iyaba te isha iia̱: ‘Papá, yis te ji yakei wakbla yi katke ka̱jöir ukä ja̱mi irä ba ukä ja̱mi irä. Jekäi ka yis kiar ji̱a kinak ba yaba ni.’
Ata iká te isha ikjanaklä wa ia̱: ‘Paiklä bäi si̱ tso̱té, mane mane je wà ipajiöwa̱, anillo jiöwa̱ ijulasku ja̱mi, sandalia jiöwa̱ iia̱.
Ale vaca yaba kate onak tso̱té ktöwa̱, sä yäkö, sä ssëno a̱naa.
Ka irä jiye kuna ta, jí yis yaba rä dulewa̱ je ne deni kseka rä. Je rä shelewa̱ je ne ko̱nani.’ Jekäi iña jaka̱ ssënak a̱naa.
“Jera iyaba kibi tso̱ shka̱bläk, ata mika̱ je daju̱ kjani ju ska alemana ra, ite ditsä bularte ta̱i iklä ju̱ate ta̱i ssa.
Jeska ite kjanaklä ekla kiate, je ia̱ ite ichaka: ‘¿Jibä o̱r kate jekäi rä na?’
Jera je te isha iia̱: ‘Ma tsi̱se̱k deju̱ni; jekäi ba ká te sá paka vaca yaba kate onak ktäkwa̱, ideju̱ni bäi ka medele ta ki̱ka.’
Jera ikibi kju̱atkawa̱, ka miwa̱ ju na. Je ki̱ka iká deksa̱ju̱ iwäki̱ka je te ikia pjoo minakwa̱ ju naka.
Ata ije te isha iká ia̱: ‘¡Issö! Bikö año yis te ba kja̱nei wa̱té, mik a̱ni ka yis wa̱ bä ktä janewa̱ kuna, jeiräta je bala na mik a̱ni ka ba wa̱ yis ia̱ cabra yababä jibä me̱ne kuna yis ssënaklä a̱naa yis salibä wa ra.
Ata je ba yaba te bä ji weikawa̱ kjermita alaklä wa pato̱nak shtä wa ebä ki̱ka deni ra, jera je ia̱ bä te vaca yaba kate onak ktawa̱ ji̱a.’
“Jera iká te isha iia̱: ‘Yaba, ba se̱r dä yis da del. Yis ji tso̱ kalabe rä ba ia̱.
Ata jira sa̱ ka̱wä ta ssënak a̱naa. Ka irä jiye kuna ta, jí bä el dä dulewa̱ je ne deni kseka rä; je rä shelewa̱ je ne ko̱nani.’ ”

16

Ñakäi Jesús te ipaka iwa̱ dulanak wa ia̱ jikäi: “Ekla blu däli su̱ak kjatena iblui ia̱ idäli wawa̱k yakei käi.
Je ne ki̱ka iblui te ikiaté te isha ia̱: ‘Yie ba palei ssa, ¿je rä ji? Jishtä ba te ji wá̱ rä je äyëí kjashö yis ia̱. Ka irä jiye kuna ta, ka ka̱ kuna ji̱a ba wa̱ yis däli su̱aklä.’
Jera je däli su̱ak te ibiketsa je̱r na: ‘Jira ¿ji we̱ yie na? Yis blui te ka yis pake idäli su̱ak ji̱a. Jera ka yis ia̱ shka̱blenak pala wà, ñakäi yis äinawa̱ jile kaku kiäk.
Ata jirje ji we̱ mar yis te ka yis pakane ji̱a däli su̱ak ra, je de 'sje̱r na; yis kinakläwa̱ sa saka ju na.’
Jekäi ite nui ta iblui ia̱ wa kia te ekla ekla. Isäkätä ia̱ ite ichaka: ‘¿Bikö ba nui yis blui ia̱ rä na?’
Jera ite ikúka: ‘Aceite cien pichinga.’ Jera ite isha iia̱: ‘Jí ma nui äyëí kuköwa̱, ma je̱tköwa̱ mane mane, ba ku̱ ba nui yuö cincuenta ebä.’
Jekjepa ite ichaka iel ia̱: ‘Ata ñe ba rikä ¿bikö ma nui rä?’ Jera ite ikúka: ‘Trigo wä imabläklä na däka̱ cien. Jera ite isha iia̱: ‘Jí ma nui äyëí kuköwa̱, ba ku̱ ba nui yuö ochenta ebä.’
Jekäi je blu te je idäli ju̱ñak yakei kjeisha bäi, ite iwa̱ rä je̱r ta ta̱i ki̱ka. Jekäi jí ke̱i ska wa te iwe̱ ñaia̱ rä je̱r ta ta̱i ka̱ oloika wa tsa̱ta.
“Je ne ki̱ka yis te ishe bas ia̱: Bas ku̱ blune ka wämo kuna je wà ji wo̱ bäi sa saka je̱r ssënaklä bäi bas da, je oloi ja̱mi mika̱ ka bas jita ji̱a ra, bas kinakläwa̱ ju jekjeye ska.
“Yi te ji elkjebä wawe̱ bulee ra, ñaebä je te ji shka̱ja̱ wawe̱ rä bulee. Jekäi yi te ji elkjebä wawe̱ shi̱ana ra, ñaebä je te ji shka̱ja̱ wawe̱ rä shi̱ana.
Jekäi bas wa̱ blune ka wämo kuna ka wao̱ne bulee ra, ¿yi te blune si̱ me̱mi bas ia̱ bas wa̱ wao̱nak na?
Jekäi ka bas wa̱ kju̱awa däli wao̱ne bulee ra, ¿yi te bas ia̱ ji me̱mi bas cha ye na?
“Ka kjanaklä ekla a̱ni ia̱ blu wa bol kja̱nei o̱nak. Ka irä maikäi kuna ta, ite ekla dokoitsemi, ata ite iel shka̱li̱blemi, ite ekla bawe̱mi, ata iel iarmi ije̱r ki̱. Jekäi ka bas ia̱ Säkeklä irä blune irä kja̱nei o̱nak ñara.”
Fariseo wa te je ssa ra, ite ija̱ñetsa, ijewa rä inaklä ebä biketsäk ki̱ka.
Jera ite isha ijewa ia̱: “Bas te ji we̱ke̱ ditsä wäna ijuenaklä bas dä wämo ni. Ata Säkeklä wa̱ bas je̱rike ju̱ñer. Jekäi ji rä ditsä ia̱ ra bäi si̱, je rä Säkeklä ia̱ ra dokona si̱.
“Ka̱wei yöle, ñakäi kte yile jile bata shäk wa wa̱, je wao̱na deka̱ rä Juan deju̱ kje. Jeskaté Säkeklä gobierno ktei baa bata yinaté, jekäi biköle ñapatkäte täkili wà je ja̱mi.
“Tjabana si̱ ka̱jöir irä ka̱jiska irä e̱rmiwa̱, ka̱wei yöle äyë wäí tsa̱tkelebä jibä wäte̱rju̱mi tsa̱ta.
“Yi te ialaklä jawa̱ta̱na, se̱nawa̱ni isaka ra, jera je rä imaner. Ñaebä je jalewa̱ta̱na ijäiyi wa̱ ra yi se̱nawa̱ ra, jera je rä imaner.
“Ekla bakle blu ta̱i, je je̱k pajiä rä sua siöö yëna ebä wà, lino shtä yöle bäitsa̱a̱ ebä wà. Je te jile baa baa ebä tapawe̱ke̱ iwa̱ ñanak buliri buliri.
Ata je ju kjä ska ka jita ekla se̱r dä je̱k tsa̱tele bäklä pa ta wäli ebä, je kie rä Lázaro ni.
Je je̱r ssëna ime ji jolorke̱ blu mesa niki̱ka je ñakwa̱ käi. Ata ñakäi jeska chichi däke̱ iwäli pakuyäk.
Jekjepa je ka jita duawa̱. Jera ángel wa te itsa̱mi yitawa̱ Abraham ja̱mi. Jera je blu duawa̱ ñaebä, jekäi iitäbinawa̱.
“Ñerä ije weikarte ta̱i sä wikblu bläklä ska ra, jeska iwä kaka̱ te Abraham su̱a ka̱mii ka, ñakäi Lázaro kalme yitälewa̱ ija̱mi su̱a ite.
Jekäi ia̱na Abraham tsa̱ka: ‘¡Papá Abraham, ma je̱r ja̱mi yis dälänopa! Lázaro patkö ijulasku bata ja̱wa̱kcha̱ diklä na, je wà iwa̱ yis kjäktä bata patse̱wa̱klä, yis weikar kate ta̱i jí yökö ja̱rka ki̱ka.”
Ata Abraham te isha iia̱: ‘Yaba, ma ji̱a kseka ra ji bäi deksa̱ ba ia̱ ba cha ye, ata Lázaro ia̱ ji shi̱ana deksa̱, jeska ma je̱r ja̱no. Ata jira Lázaro je̱r pablenani jiska, ata ba weikar kate ta̱i.
Ka irä je ebä kuna. Ata bas tso̱ kja̱ne irä sá tso̱ kja̱ne irä, je moska ka̱ kjlöi ka̱mii jalecha̱ta̱na kate; je rä jí kja̱ne wa shkakle bas kja̱ne ra ka jewa kjäkläksa̱, ñakäi a̱mi kja̱ne wa ka däkläksa̱ jí kja̱ne.”
“Ñerä je blu te isha iia̱: ‘Jera Papá, dunasi̱ ba ku̱ Lázaro patkömi yis ká ju ska,
yis el wa tso̱ cinco jewa je̱r ku̱ak ka jewa däkläña kuna jí sä weikanaklä ska.’
Ata Abraham te isha iia̱: ‘Moisés irä jile bata shäk wa irä wa̱ kte yöleta̱na je ju̱ñer ijewa wa̱: ¡Je ssöpa ijewa ku̱!’
Jera ite ikúka: ‘Kai, Papá Abraham, ikuna rä dulecha̱wa̱ wa sha̱ ekla delemipa iwäki̱ ra, ijewa ñamanewa̱miksa̱.”
Ata Abraham te isha iia̱: ‘Moisés irä jile bata shäk wa irä wa̱ kte yöleta̱na je ka ssë ijewa te ra, je su̱ta ekla kuna shki̱leka̱ni sä dulecha̱wa̱ wa sha̱na ra, je ka ktä kolonak ijewa wa̱.”

17

Jesús te isha iwa̱ dulanak wa ia̱: “Del jile o̱rmi sä wä buta̱nakläwa̱, ata ¡säli yi te sä wäbutrewe̱wa̱ wakei rä!
Je wakei kuli kicha ja̱mi jak waunak mo̱naka̱pa jekäi iju̱nomipa däyë na ka. Je ne rä bäi si̱ ije ia̱ rä, jí tsi̱dala manele shiriwe̱ke̱ ite ra.
Bas se̱no je̱r ki̱i̱ je̱k ki̱. “Ba el te ji wakbla ra, ba ku̱ ije uño; jekäi ije̱k manewa̱ksa̱ ra, ba ku̱ ijöwa̱ bitaba.
Ji yakei wakbla ite bä ukä ja̱mi día wà däka̱ siete vece ra, jekjepa idaju̱ni ishäk ba ia̱ día wà siete vece: ‘Ka yis te jekäi iwe̱ kuna ji̱a ni,’ jera ba ku̱ ije jöwa̱ bitaba.”
Jekjepa Säkekewa ktei bata shäk wa te isha iia̱: —Ba ku̱ sá tsa̱tkö ji biketsäk etkabä ki̱ta.
Jera Säkekewa te isha: —Bas kuna ji biketsäk etkabä mostaza wä doloi kjelabä ra, bas ia̱ iyirmi jí sicómoro ia̱: ‘Bä yeno ju̱nomi tkenakni däyë ki̱’, jera bas ktä ssëmi ite.
“Manele bas sha̱ kjanaklä ta, je tso̱ ka̱ ki̱ka buey wà ka̱ biäk iräle, oveja kjänanak iräle, je deju̱ni ra, ¿ite ishemi iia̱: ‘Bä kute plaa, je̱k bäkläkwa̱ yäkäk’ ni na?
Ata ¿ka ite ishemi iia̱ rä: ‘Ba ku̱ jile äliwo̱ yis ia̱, je ukä ska ma je̱k pajiö ma wa̱ yis pasu̱aklä. Yis ji ña yis ji ya e̱ná kjepa bä ji ña bä ji yä’ ni na?
Jera ¿ba te ishemi ba kjanaklä ia̱: ‘Wekte ba ra’ ni, ite iwá̱ jishtä ipakana iwa̱k käi ki̱ka na?
Je su̱ta bas pakana ji wa̱k je biköle e̱wa̱wa̱ bas te ra, bas ku̱ ishö: ‘Sá rä kjanaklä wa ka bäi kuna. Ka irä jiye kuna ta, sá te iwá̱ bikö sa pakana iwa̱k kjelabä.’ ”
Ñerä Jesús damiju̱ Jerusalén ska ra, ikjaju̱ Samaria ke̱i wà irä Galilea ke̱i wà irä, je bala na
ikjawa̱ju̱ ju tso̱ elkje shtä na ra, jeska jäiyi wa diez paiale lepra wa̱ wa bitejulu iwäki̱, ñawäkukacha̱wa̱ beshyeka,
jewa kjoyina te isha: —¡Jesús, Säkekewa, ma je̱r ja̱mi sá dälänopa!
Ije te ijewa su̱a ra, ite isha ijewa ia̱: —Bas cho̱ ñakjashäk chui wa ia̱. Ñerä idamijulu ji̱a ña̱la ki̱ ebä ra, ijewa bäinani yëë.
Jera ijewa sha̱ ekla je̱k su̱a ibäinani ra, jeska ibiteju̱teni shäbeka, je te Säkeklä kjeishami a̱le täkii.
Je je̱tkawa̱ wakte wätkawa̱ i̱ski̱ Jesús klä kicha ska te wekte sha iia̱. Ata ije rä Samaria wa.
Jera Jesús te ikúka te isha: —¿Bäinani yëë wa rä ka diez na? Ata ¿ñe isaka nueve wa me de na?
¿Ka ijewa mane a̱ni bitene Säkeklä kjeishäk kte bäi wà na? ¿Ata jí ka̱ kju̱awa wa ebä na?
Jera ite isha ije ia̱: —Ma je̱köka̱, ma cho̱ ne. Ba te ji biketsa etkabä wà ba tsa̱tkenaksa̱.
Ñerä fariseo wa te ichaka Jesús ia̱: —¿Bikökje Säkeklä gobiernoí kjämiwa̱ rä na? Jera ite ikúka: —Ka Säkeklä gobiernoí kjäkwa̱ rä juenakwa̱ kuna.
Ka yi wa̱ iyinak: ‘¡Isu̱o! Jiska itso̱, a̱mi ska itso̱’; ata tsa̱na ra Säkeklä gobiernoí katke kja bas sha̱na.
Jekjepa ite isha iwa̱ dulanak wa ia̱: —Maiskale ra bas ia̱ issërmi sa̱ me ditsä yäbei ke̱i bakle su̱awa̱ un díabä jibä käi, ata ka bas wa̱ isu̱nak.
Bas ia̱ ijewa te ishemi: ‘¡Isu̱o, a̱mi ska ikaldu’! ‘¡Isu̱o, jiska ikaldu’! Jera ke bas mina isu̱ak, ke bas mina ijewa ja̱mi.
Ka irä jiye kuna ta, jishtä ka̱wä ju̱rke̱ olotjä te ka̱jöir ñiwe̱ a̱mi wà jí wà kalabe, je su̱ta ditsä yäbei juermi ije díaí wà ra rä.
Ata säkätä ije kiana ji shka̱l ssäk ta̱i, ñakäi ju̱naksa̱ jira sa̱ tso̱ wa wa̱.
Jishtä Noé bakle ke̱i ska io̱le käi, je su̱ta io̱rmini ditsä yäbei je ke̱i ska rä.
Je ke̱i ska sä yäkä rami, sä ji yä rami, sa̱ se̱r dami, sa̱ ñama rami se̱nakwa̱, mine rämi Noé minewa̱ ko̱no ja̱rka día ska kje. Jeska ra diklä talanaka̱ te sa tuawa̱cha̱wa̱ kalabe.
Ñaebä jishtä io̱na Lot bakle ke̱i ska je su̱ta io̱rmi: Sä yäkä rami, sä ji yä rami, sä ji tju̱a rami, sä ji watju̱a rami, sä däli tkä rami, sä ju yuä rami.
Ata Lot je̱k tsa̱ksa̱ Sodoma ska ra, je día ebä wà ka̱jöir ska yökö wäkata jolonaté azufre ra ñara ka̱li̱ käi, je te bena tuawa̱cha̱wa̱.
Je su̱ta io̱rmi ditsä yäbei kjayinaklä díaí wà rä.
“Je ke̱i wà yi kaldu ju tsi̱bata yöle shpatke ki̱ ra, ke je bitawa̱ni iwa̱ jile tso̱ ju na tsa̱kksa̱. Yi kaldu shka̱bläklä ska ra, ke ibitani shäbeka.
Bas je̱r ja̱no Lot se̱naklä ska.
Jekäi yi je̱k wetsakleksa̱ duewa̱ yika ra, je wà iweikarmiwa̱. Ata yi je̱k ju̱aksa̱ weikanakwa̱ ra, je wà ije̱k tsa̱tkämiksa̱.
“Yis te bas ia̱ ishe; je tuinei wà ra sä kätulämi ja̱ka̱ etkabä ki̱ka bol, jera ekla rä minaktse̱, iel dä ju̱nakta̱na.
Ñakäi alaklä wa bol käjäklämi jile wäk ñara, jera ekla rä minaktse̱, iel dä ju̱nakta̱na.”
Bol käjäklämi jile tkäklä ska, ekla rä minaktse̱, iel dä ju̱nakta̱na.
Ijewa te je ssa ra, ite ichaka ije ia̱: —Säkekewa, ¿mai je o̱rmi rä na? Jera ite isha ijewa ia̱: —Mai jile nu̱l balakli ska ra olo taparmiwa̱.

18

Jera Jesús te ijewa je̱r ku̱a jile she ja̱mi sa kiana ka̱kiäk maitjä ka shtirile ta,
te isha: “Jukläyäkä etka ska sä ktei wabiketsäk bakle ekla ka suanak kuna Säkeklä yika, ñakäi ka yi a̱ni dälätsäk kuna.
Ñakäi je jukläyäkä ska ekla alaklä chichö bakle, je däke̱ ka̱raa sä ktei wabiketsäk wäki̱ ishäk iia̱: ‘Yis tsa̱tköpa yis da kju̱atkäk yika.’
Säkätä ra ka ite iktä ssë, ata je ukä ska ite isha je̱k ia̱: ‘Ka yis suar Säkeklä yika, ñakäi ka yis te yi a̱ni dälätse,
jeiräta jí chichö te yis weikeke̱ ta̱i. Je ne ki̱ka yis ma itsa̱tkäk ka ibitäklä ji̱a yis wäki̱ka ka jalewa̱ ta, yis shtiriwa̱k.’ ”
Jera Säkekewa te isha: “Bas ku̱ ji sha sä ktei wabiketsäk yakei te je ssö.
¿Bas ia̱ ra, sä kolole Säkeklä wa̱ iwakei ia̱ wa te iwakei a̱netse ka̱piana irä tuina irä jewa ka tsa̱tkenak iwa̱ na? ¿Ite ijewa pakemi iki̱ssäk jaree na?
Yis te ishe bas ia̱, ite ijewa tsa̱tkemi rä mane manebä. Jeiräta mika̱ ditsä yäbei dene ra, ¿je te ji biketsäk etkabä wa ku̱emi ji̱a ka̱jiska na?”
Jeska ijewa sha̱ te ibiketse iwakwa oloi ja̱mi irä delewa̱ je̱rikäk wämo ni, je ki̱ ijewa te isaka bena dokoitse, je kju̱ei jewa ia̱ Jesús te ji paka jile she ja̱mi jikäi:
“Jäiyi wa bol mineka̱julu Temploka ka̱kiäk. Ekla rä fariseo wa, iel dä inaklä bäkäk.
Jekäi je fariseo wa ka̱kia klä ki̱ je̱r na jikäi: ‘Wekte ba ra Säkeklä, ka yis dä ditsä saka käi kuna ki̱ka: jakbläk wa käi kuna, ka wämo wa käi kuna, manenak wa käi kuna, ñaebä jí inaklä bäkäk käi kuna.
Yis bätsä rä semana wà botäbä kicha, ñakäi ji däke̱ksa̱ yis ia̱ biköle je ja̱mi yie diez sha̱ etka tse̱ke̱ksa̱ me̱nak.’
Ata je inaklä bäkäk kaldu je̱k butsäle elkje, ka ije̱r ssëne wä käkka̱bä jibä ka̱jöir wà, ata ije̱r bata pakpa ebä te isha: ‘Säkeklä, yis ji wakbläk yakei nui tso̱ ju̱omi.’
Yis te ishe bas ia̱, ije bitewa̱ju̱ni ijuka wabiketsaleksa̱ wämo ye, je iel säkei ye. Ka irä jiye kuna ta, yi je̱k oloi kaka̱ ra, je rä ja̱nakwa̱ni; ata yi je̱k jawa̱ ra, je rä oloi kanakka̱.’
Jera yabala tsi̱dala de ja iwäki̱ ijula tkäkläwa̱ ijewa ja̱mi, ata iwa̱ dulanak wa te je su̱a ra, jera ijewa te jewa uña.
Ata Jesús te yabala kiaté iwäki̱ te isha: —Yabala jöwa̱, ibitäklä yis wäki̱ka, ke iwätkewa̱. Ka irä jiye kuna ta, ijewa käi wa ne dämiwa̱ Säkeklä gobierno ja̱mi rä.
Kte si̱ wà yie ishe bas ia̱, yi wa̱ ka Säkeklä gobierno kinewa̱ jishtä yaba käi ra, a̱ni ka idäkwa̱ je ja̱mi.
Judío tsa̱ku̱i wa ekla te ichaka iia̱ te isha: —Sapaktäk se̱nak wämo, ¿ji we̱mi yie yis ia̱ se̱ne jekjeye däkläksa̱ däli ukä ye rä na?
Jera Jesús te isha iia̱: —¿Jiye ba te yis kie wämo ni na? Yi a̱ni rä ka wämo kuna, ata ekla ebä ne rä wämo rä, je rä Säkeklä.
Ñera ba wa̱ jini sa pakale ji wa̱k ju̱ñer: ‘Ke ma manena. Ke sa ktawa̱. Ke ba jakbla. Ke ji shaka̱ ka̱yue wà ñakjatiäklä shtä ska. Ba ká irä ma a̱mi irä dälätsö.’
Jera ije te isha: —Je biköle rä wao̱leté yis wa̱, yis ji̱a tsi̱ne raté.
Jesús te je ssa ra, ite isha iia̱: —Etka ska bä sher ji̱a, bä ji tso̱ biköle watju̱o tulömi, je säkei mo̱ ka jita wa ia̱, jekäi ra ba ia̱ ji säkei ta dämiksa̱ ka̱jöir ska. Je ukä ska bä kute minak yis da.
Ñerä ije te je ssa ra, ije̱r ianawa̱ bäi si̱wa̱, ije rä blu ta̱i ki̱ka.
Jesús te isu̱a ije̱r ianawa̱ bäi si̱wa̱ ra, ite isha: —Blu wa ia̱ ra därërë si̱ dewa̱ Säkeklä gobiernoí ja̱mi rä.
Tjabana si̱ camello kjäksa̱ju̱ tuluk wä ña̱la ja̱rka rä, ata därërë si̱ blu däwa̱ Säkeklä gobiernoí ja̱mi rä.
Je ssäk wa te isha: —Jekäi ra, ¿yi tsa̱tkermiksa̱ rä na?
Jera ite ijewa kúka: —Ji ka o̱nak ditsä ia̱, je o̱r dawa̱ Säkeklä ia̱.
Jera Pedro te isha: —Ñera, sá ji tso̱, je rä jalewa̱ta̱na sá wa̱ sá minaklä ba ra.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Kte si̱ wà yis te ishe bas ia̱, yi te iju iräle, ise̱naklä iräle, iel wa iräle, iká wa iräle, iyabala iräle, je jawa̱ta̱na Säkeklä gobiernoí bata ki̱ka ra,
jera jí ke̱i ska je wakei ia̱ je säkei me̱rmini ki̱ta, ñakäi sa̱ ke̱i däke̱wa̱ ji̱a ska, je ia̱ se̱ne jekjeye me̱rmi.
Jesús te doce wa kiami iwakwa ebä, jewa ia̱ ite isha: —¡Jikäi issö! Sa damika̱ rä Jerusalén ka. Jeska io̱rmi biköle jishtä jile bata shäk wa wa̱ ditsä yäbei ktei yöle te ishe rä käi.
Jeska iju̱rmiksa̱ ka̱ etkä wa ia̱. Jekäi ije ja̱ñetsarmi, iweikarmi diekjela, kjali tjurmi iki̱ka.
Ibuka̱na e̱ná ra ijewa te iktemiwa̱. Ata tres día ra ishki̱rmika̱ni.’
Ata ijewa a̱ni ka je̱r ko̱ne je ia̱, je kte rä blelewa̱ ijewa yika ki̱ka. Jekäi ka ijewa je̱r na idene ji sha ite räle.
Ñerä Jesús dami kja alemana Jericó ska ra, ekla ka wä wajuenak kuna katke ña̱la kjä ja̱mi inaklä kaku kiäk,
je te ditsä chu̱li̱i̱ wa damar ssa ra, ite ichaka ji je rä.
Jekäi ijewa te ije̱r ku̱a Jesús Nazaret wa ne damaju̱ rä.
Jera ia̱na itsa̱ka: —¡Jesús, David yäbei, ma je̱r ja̱mi yis dälänopa!
Ditsä dami iwätsa̱kba te iuña isi̱wa̱tiäkläwa̱, jeiräta ije a̱na ji̱a ki̱ta si̱: —¡David yäbei, ma je̱r ja̱mi yis dälänopa!
Ñerä Jesús je̱k wäkukawa̱ te yilé paka itsa̱kté iwäki̱. Idetse̱ ra, ite ichaka iia̱
te isha: —¿Ji shena ba ki̱ yis wa̱ o̱nak ba ia̱ rä na? Jera ite ikúka: —Säkekewa, yis me wä wajuerpa.
Jera Jesús te isha iia̱: —Bä wä wajueno. Ba te ji biketsa etkabä wà ba tsa̱tkenaksa̱.
Jera ñawäsaka ije wä wajuena, jekäi imineju̱ ira te Säkeklä kjeishe rami. Jekäi bena tso̱ te je su̱a ra, ijewa te Säkeklä kjeisha kte bäi wà.

19

Jekäi Jesús kjawa̱ju̱ Jericó ska, jera je sha̱na idamiju̱.
Ñerä ekla kie Zaqueo, je rä inaklä bäkäk wa tsa̱ku̱i ekla, ñakäi irä blu ta̱i.
Je ki̱ yi Jesús rä shena su̱nak pjoo, ata ka iwä deneka̱ isu̱akwa̱ isaka chu̱li̱i̱ sha̱naka, ije rä tsi̱nekla ki̱ka.
Jera ije tu̱namiba mineka̱ju̱ sicómoro julaka isu̱ak, je wà Jesús kjäke̱ju̱ rä ki̱ka.
Ñerä jeska Jesús demi ra, iwä kaka̱ jöikje te isu̱a, je te isha iia̱: —Zaqueo, bä kutewa̱ni mane mane i̱ski̱, jir yis kiana käpäk bä kjä ka ki̱ka.
Jekäi ije̱k ja̱wa̱teni mane mane te ikiami a̱naa ijuka.
Ñerä ditsä tso̱ jeska wa te je su̱a ra, biköle te Jesús sha yakei: ‘Iminewa̱ju̱ ñayuläk ji yakei wakbläk ju na.’
Jekjepa Zaqueo je̱k duaka̱ te isha Säkekewa ia̱: —Säkekewa, ¡jikäi issö! Yis ma yis ji tso̱ je moska ma̱kksa̱ ka jita wa ia̱; maile yis wa̱ sa saka wañalewa̱ ra, yis te je säkei me̱mini iwakwa ia̱ tkitkä däka̱.
Jera Jesús te isha iia̱: —Jir jí ju ska tso̱ wa tsa̱tkenaksa̱, ije rä Abraham yäbei ñaebä ki̱ka.
Ka irä jiye kuna ta, ditsä yäbei de rä ji shelewa̱, yuläkksa̱, tsa̱tkäkksa̱.
Ijewa te je ssë tso̱ ji̱a ra, ite iki̱ paka jile she ja̱mi. Ka irä jiye kuna ta, idami kja alemana Jerusalénka, ñakäi ditsä te ibiketse tso̱ plaawa̱ Säkeklä gobiernoí kjämiwa̱ rä.
Je ki̱ka ite isha: “Sa̱ tsa̱ku̱i wa batala ekla mineju̱mi ka̱ etkä ka̱miika jeska kolonakwa̱ sa̱ tsa̱ku̱i ye, jekjepa däkni.
Ka imiju̱ba ra ite ikjanaklä wa kiaté diez, jewa ia̱ ite mina ma diez, kjepa jewa ia̱ ite isha: ‘Bas ji wo̱ iwa ka yis däba dälei ja̱mi.’
Ata iwakei ke̱i ska tso̱ wa je̱r ki̱ iianawa̱ ta̱i. Je ki̱ka ijewa te isaka patkami ije itäki̱ ibata shäk: ‘Ka sá ki̱ ije shene däkwa̱ sá tsa̱ku̱i ye.’
“Jeiräta ije kolona sa̱ tsa̱ku̱i ye. Je dene ra, ikjanaklä wa ia̱ iwa̱ inaklä me̱le jewa kia jaté ite, iwa̱ ichakäklä ji wá̱ ite inaklä wà rä käi.
Jera isäkätä deju̱, te isha: ‘Säkekewa, ba te mina ma yis ia̱ je ki̱tapana deka̱ diez.’
Jera ite ikúka: ‘Kjanaklä bäi, baa ba te iwá̱ rä. Ba te ji elkjebä wawá̱ rä bäi, je ki̱ka ba ku̱ jukläyäkä diez kuköwa̱ ba wa̱ ju̱ñenak.’
Je itäki̱ iel deju̱, te isha: ‘Säkekewa, ba te mina ma yis ia̱ je ki̱tapana deka̱ cinco.’
Jera je ia̱ ite isha ñaebä: ‘Ba ku̱ jukläyäkä cinco kuköwa̱ ba wa̱ ju̱ñenak.’
“Je itäki̱ iel deju̱ te isha: ‘Säkekewa, jí ba mina su̱o. Yis te je se̱newa̱ blele pañuelo na,
je rä yis suanawa̱ ba yika ki̱ka. Ka irä jiye kuna ta, ba rä sälwii; ba te ji ka blele kuna ma wa̱ ne tse̱ke̱ksa̱, ñakäi ba te ji ka tkele kuna ma wa̱ ne wä kukeke̱.’
Jera je ia̱ ite isha: ‘Kjanaklä yakei, je ba te ji sha ebä wà yis te ba wabiketsemiksa̱. Ba wa̱ iju̱ñer yis dä ditsä sälwii, je te rä ji ka blele kuna yis wa̱ ne tse̱ke̱ksa̱, ñakäi ji ka tkele kuna yis wa̱ ne wä kukeke̱.
¿Jiye jera ka ba wa̱ yis inaklä patkenewa̱pa ibläklä ska, yis dene ra yis wa̱ iku̱akläni ukä ta rä na?’
Jekjepa ite isha jeska tapar tso̱ wa ia̱: ‘Je mina bököksa̱ iyika, cho̱mini mane wa̱ diez mina kate ra je ia̱.’
Jera ijewa te isha iia̱: ‘Säkekewa, ¡ata ije wa̱ mina tso̱ kja diez!’
Jera ite ikúka: ‘Yis te ishe bas ia̱, biköle yi wa̱ ji tso̱, je ia̱ iki̱me̱rmi; ata yi wa̱ ka ji kuna, je yika ji tso̱ iwa̱ kjelabä jibä bakanamiksa̱.’
Ñakäi ale yis bolki wa ki̱ ka yis shene däkwa̱ ijewa tsa̱ku̱i ye, jewa jöté jiska, ktöcho̱wa̱ yis wäna.
Jesús te jekäi isha e̱ná ra, imineju̱ba däkka̱ Jerusalénka.
Yëë idamiju̱ kja Betfagé irä Betania irä ska, ka̱ kichei kie Olivo Yäkä je ñak ska ra, ite iwa̱ dulanak wa patkami bol,
jewa ia̱ ite isha: —Bas cho̱ a̱mi bas wäsaka jukläyäkä tsi̱ne juerke̱ ska. Bas kjawa̱julu jeska ra, bas te burro yaba ku̱emi mo̱lewa̱, yi a̱ni ka je̱tkäba iki̱ käi; bas te je yeksa̱ tse̱té.
Ata yilé te bas ia̱ ichake: ‘¿jiye bas te iwäyeke̱ rä?’ jera bas te ikúke: ‘Säkekewa ne ki̱ isherke̱ rä.’
Jera je patkele wa minejulu te iku̱a jishtä Jesús te isha iia̱ käi.
Ite burro yaba ye kate ra, iwakwa te ichaka iia̱: —¿Jiye bas te je burro yaba yeke̱ksa̱ rä na?
Jera ijewa te ikúka: —Säkekewa ne ki̱ isherke̱ rä.
Ñerä ijewa te itsa̱té Jesús wäki̱, je ki̱shuawa̱ ijewa te iwakwa wa̱ shönak je̱k ki̱ wà, kjepa ijewa te Jesús paka je̱tkäkka̱ iki̱.
Jekäi idamiju̱ ra, ijewa te iwa̱ shönak je̱k ki̱ je shuami ña̱la ki̱.
Yëë imawa̱ju̱ kja Olivo Yäkä Bata ktä ja̱mi ra, jera iwa̱ dulanak wa chu̱li̱i̱ biköle ssëna a̱naa, te Säkeklä kjeishami täkii ji o̱le täkili ta su̱le ijewa wa̱ je biköle ki̱ka.
Jewa te ishe rami: “¡Bäije Sa̱ tsa̱ku̱i daju̱ Säkekewa kie ja̱mi rä! ¡Ka̱jöir ska wa ssënopa baa! ¡Iwakei oloitsanopa ka̱sha̱a̱ si̱ ska!”
Ñerä je chu̱li̱i̱ wa sha̱na fariseo wa tso̱ te isha Jesús ia̱: —Sapaktäk, ma wa̱ dulanak wa uño.
Jera Jesús te ikúka: —Yis te ishe bas ia̱, ijewa si̱wa̱tiacha̱wa̱ ra, jera jak kjoyirmika̱.
Ñerä idamiju̱ kja alemana te je jukläyäkä su̱a ra, jera ite iji̱etsa,
te isha: “Säli ma wa̱ iju̱ñelewa̱pa jí ba díabä jibä wà, ji wà ba kjämi bäi, ata jira je rä ki̱kololewa̱ ka je juer ba wäna.
Jekäi maiskale ra jile dämiwa̱ ba ki̱. Jekäi kju̱atkäk ba ra wa te jile tapewe̱mika̱ däkka̱ ju kjätkele wäsaka. Jekäi ite bä kjä butremiksa̱, bä kjäshtemiwa̱ kalabeksa̱.
Jeska ijewa te ba mie̱tkemiwa̱ iski̱, ñakäi ba yabala tso̱ ma sha̱na kteche̱miwa̱. Ka ijewa wa̱ jak ju̱nakta̱na etka a̱ni isaka bata ki̱ka ma sha̱na. Ka irä jiye kuna ta, bikökje Säkeklä dasta̱na ba yuläk, ka je juene ba wäna.”
Jera ikjawa̱ju̱ Templo ska ra, ije̱kaka̱ jile watju̱ak wa patkä tuläkksa̱ je ektaka,
te isha ijewa ia̱: —Iyöle katke rä: ‘Yis ju rä ka̱kiäklä jui’, ata bas te je iawa̱wa̱ jakbläk wa ñabläklä jui ye.
Buliri buliri ite sa pakteke̱ Templo ska. Ata chui tsa̱ku̱i wa irä, ñayöle ka̱wei wà wa irä, sä wäkiri wa irä, jewa te ibiketse kate maikäi ra ite iktemiwa̱.
Ata ka maikäi iwa̱ imewa̱klei biköle te iktä ssëke̱ tsa̱na ki̱ka.

20

Etaba kicha Jesús te sa pakte kaldu Templo ska, ñakäi ite kte baa bata she kate. Ñerä chui tsa̱ku̱i wa irä, ñayöle ka̱wei wà wa irä, sä wäkiri wa irä jewa demijulu Jesús wäki̱.
Jewa te isha iia̱: —Ishöka̱ sá ia̱, ¿yibä ka̱wei wà ba te jekäi iwe̱ke̱ rä na? ¿Yi si̱ wa̱ ba ia̱ je ka̱wei me̱le rä na?
Jera ite ijewa kúka te isha: —Ñaebä yie etka ichake bas ia̱, je kukö bas ku̱.
Juan te sä wäukewa̱, ¿je datse̱ rä ka̱jöir ska na, ata ditsä ska na?
Jera ijewa te ipaka ñaia̱: “Sa te ikúkemi ka̱jöir ska ni ra, tsi ite ishe rä: ‘Jekäi irä ra, ¿jiye ka bas wa̱ iktä kolone rä na?’
Ata sä te ikúkemi ditsä ska ni ra, jera bena te sä kteche̱miwa̱ jak wà, ijewa te ibiketse iyina si̱ Juan rä jile bata shäk ni ki̱ka.”
Jekäi ijewa te ikúka: —Ka sá wa̱ iju̱ñer mai je datse̱ räle.
Jera Jesús te isha ijewa ia̱: —Ñaebä ka yis wa̱ iyinak bas ia̱, yibä ka̱wei wà yis te jekäi iwe̱ke̱ rä ni.
Jekjepa ite sa paktami jile she ja̱mi jikäi: “Ekla te uva yäkä je̱wa̱ bakla, jekäi ite je peitata̱na shka̱bläk wa ia̱, kjepa iwakei mineju̱mi ka̱ ka̱mii däkni je̱naapa.
Iwä älinaklä ke̱i ska ra, ite kjanaklä ekla patkaté je shka̱bläk wa wäki̱ ijewa wa̱ uva yäkä wä moska ma̱klä iia̱. Ata je shka̱bläk wa te ikpa ta̱i, patkamini ite jula wäyaka.
Je ukä ska ite kjanaklä el patkaténi, ata ñaebä ijewa te je kpa ta̱i weika diekjela, patkamine ite jula wäyaka.
Je ukä ska ite isaka patkaténi idäkläka̱ mañal, ata ñaebä ijewa te je shka̱wa̱ ta̱i ju̱aksa̱ ite.
“Ñerä uva yäkä wakei te isha: ‘¿Ji we̱ ji̱a yie na? Wë yis ma yis yaba shka̱ta patkäkmi, bäräle je dälätsemiwa̱ ijewa te.’
Ata je shka̱bläk wa te isu̱a ra, ite isha ñaia̱: ‘Ije ne ia̱ iká däli ukä rä däkksa̱ rä; je ki̱ka sä shkä iktäkwa̱, ji rä däkksa̱ ije ia̱ je däkläksa̱ saje cha ye.’
Jekäi ijewa te iju̱aksa̱ uva yäkä ektaka, jeska ite iktawa̱. “Jera ¿je uva yäkä wakei te me ijewa we̱mi na?
Je bitämi te je shka̱bläk wa weikeche̱miwa̱, kjepa ite uva yäkä me̱mini isaka ia̱.” Ijewa te jekäi issa ra, ite isha: —¡Ke jekäi si̱ io̱nopa rä!
Ata Jesús te ijewa su̱a jaree te isha ijewa ia̱: —Jera iyöle katke jikäi: ‘Jak ju̱leksa̱ ju yuäk wa wa̱, je ne rä delewa̱ ju ñak wäkukäk bäi si̱ ye rä’, ¿jiräni je wà rä na?
Jekäi biköle yi ja̱naka̱ je jak ki̱ka ra, je pa̱rtkämiwa̱; ñaebä yi ki̱ka je jak ja̱naka̱ ra, je te iwëtkemiwa̱.
Chui wa tsa̱ku̱i wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä jewa je̱r ku̱a ite ra, ijewa ne sha ite je jile she ja̱mi rä, je ki̱ka ijewa te ibiketsa maikäi ra ite ikukemiwa̱ je ke̱i ebä wà. Ata ijewa suanacha̱wa̱ ditsä yika.
Jekäi ijewa te ije̱r me̱ kate ki̱ka ijewa te isaka patkami iwäki̱, juer ta sä wämo wa käi, iwächakewa̱k wäsi̱wa, jiräni iwa̱ ishä ta í̱ ki̱ka, ijewa wa̱ iju̱akläksa̱ ka̱ wäkiri ia̱, me ite iwe̱ käi, jini ite biketseksa̱ käi.
Jekäi ijewa te ichaka iia̱ te isha: —Sapaktäk, sá wa̱ iju̱ñer ba ktä rä bulee, ba te sa pakteke̱ rä bulee, ñakäi ka ba te sa wabiketseksa̱ kuna sa pa juer wà, ata maikäi shke Säkeklä ja̱mi rä je ktei wà ba te sa pakteke̱ rä bulee.
Jekäi ¿ka̱ tso̱ sá ia̱ inaklä ma̱klä César ia̱ na, ata kai?
Ata Jesús je̱r ku̱a ite ra, wäsi̱wa ijewa te iwächakewe̱ke̱ rä, jekäi ite isha ijewa ia̱:
—‘Denario kjashö 'sia̱.’ ¿Yibä me̱i jí rä, yibä kie yöle ija̱mi rä na? Jera ijewa te ikúka: —César je̱.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Jera ji rä César ia̱, je mo César ia̱, ata ji rä Säkeklä ia̱, je mo Säkeklä ia̱.
Jekäi ka ijewa ia̱ iwäbuta̱newa̱ kte etka a̱ni wà ditsä wäna, ata ite ikúka te imale̱cha̱cha̱wa̱, jekäi isi̱wa̱tiacha̱wa̱.
Ñerä saduceo wa sha̱ ñasikawa̱ iwä ja̱mi. Jewa te ishe rä ka sä rä shki̱nakka̱ni kuna; jewa te ichaka iia̱,
te isha: —Sapaktäk, Moisés wa̱ iyöleta̱na sa̱ ia̱ rä: Ikuna manele el duawa̱ se̱naklä ta, ata ka iyaba a̱ta̱neta̱na ra, iel se̱rwa̱ni je alaklä ra, yaba su̱ak iel yäbei ye.
Jekäi ñael wa ebä bakle siete; ikibi si̱ se̱nawa̱ alaklä ra, ata je duawa̱ ka yaba ta.
Je su̱ta iel ukä ja̱mi io̱na ñaebä.
Jekäi iel idäkläka̱ mañal je se̱nawa̱ ira ñaebä. Jekäi ebä je siete wa biköle duacha̱wa̱ ka yabala ta;
bata jekje ra je alaklä duawa̱ ñaebä.
Jekäi je siete wa wa̱ ibakle ialaklä ye ra, jera sa̱ shki̱rke̱ka̱ni ska ra, ¿mane si̱ se̱naklä ye je alaklä dämiksa̱ni rä na?
Jera Jesús te ijewa kúka: —Jí ke̱i ska wa se̱rke̱wa̱, ñakäi iña ma̱ke̱ se̱nakwa̱.
Ata mane wa rä biketsale kianak se̱nak ji̱a je ke̱i wà, ñakäi shki̱nakka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na, ka jewa rä se̱nakwa̱ kuna, ñakäi ka jewa rä me̱nak kuna se̱nakwa̱,
ka jewa rä duäk kuna ki̱ka. Ka irä jiye kuna ta, jeska ra ijewa rä jishtä ángel wa käi, ñakäi ijewa rä Säkeklä yabala ijewa rä shki̱leka̱ni ki̱ka.
Ata dulecha̱wa̱ wa rä shki̱nakka̱ni je waje̱rku̱a Moisés te ñaebä, ale kal yaba ska ite Säkekewa kia Abraham Kekläí, Isaac Kekläí, Jacob Kekläí ni ska.
Jekäi ka ije rä dulecha̱wa̱ wa Kekläí kuna, ata ije rä sä kseka wa ne Kekläí, ije ia̱ ra sa̱ tso̱ kalabe wa rä kseka ki̱ka.
Jera ñayöle ka̱wei wà wa sha̱ te ikúka te isha: —Sapaktäk, bulee ba te isha rä.
Jekäi ka ijewa wa̱ iwächakewa̱klei ji̱a.
Jera Jesús te isha ijewa ia̱: —¿Jiye ishe sä bäkäkksa̱ rä David yäbei ni rä na?
Ñera David wakeiwa̱ iyile Salmos äyëí ki̱ka rä: “Säkekewa te isha yis Säkekewaí ia̱: Ma je̱tköwa̱ yis jula wämo kja̱ne,
bikökje yie bä bolki wa tulacha̱wa̱ bä klä tkäkläka̱ iki̱ka kje.”
Jekäi David te ikia Säkekewa ni ra, ¿maikäi jera je rä iyäbei rä na?
Ditsä biköle te issë tso̱ ra, ite isha iwa̱ dulanak wa ia̱:
“Bas se̱no je̱r ki̱i̱ ñayöle ka̱wei wà wa yika. Jewa ssërke̱ rä shkäk paiklä so̱lo̱rbe wà, ijewa wäbätsä rä ime chakarpa sa tapanaklä däli watju̱ak shtä ska wà, ñapaktäklä jui ska ra, oloi ta wa je̱tkäklä tso̱ wà, yakana mar ska ra, oloi ta wa je̱tkäklä tso̱ wà.
Jewa te alaklä wa chichö wa ju bäke ju̱eke̱mi, ñakäi ijewa ka̱kiäke̱ jaree kje juenak ebä. Jewa buka̱nami e̱e̱na si̱.”

21

Templo ska Jesús wä kaka̱ te blu wa te iji tso̱ me̱nak jie kate ofrenda jiäklä jui ja̱rka je su̱a.
Ñaebä ite isu̱a alaklä chichö ka jita te jeska inaklä wäka botkä tsi̱dala si̱ jiawa̱.
Jera ite isha: —Kte si̱ wà yie ishe bas ia̱, je chichö ka jita te ijia rä biköle tsa̱ta.
Ka irä maikäi kuna ta, ijewa biköle te rä iwa̱ ji tso̱ ta̱i wäukäla ne jia ofrenda ye rä, ata je ka jita te rä ji tso̱ iwa̱ ije̱k se̱newa̱klä kalabe ne jia rä.
Moska te ipake kate, Templo rä ki̱tkele jak babaa wà, jile saka me̱le ofrenda ye wà. Ñerä Jesús te isha:
—¿Bas te je su̱a na? Ike̱i dämiwa̱ ji̱a jak etka a̱ni ka a̱ta̱naklä isaka bata ki̱ka, ka miletkäwa̱ kuna käi.
Jera ijewa te ichaka iia̱: —Sapaktäk, ¿bikökje je o̱rmi rä na? ¿Jibä juermi säkätäba ijuenaklä ye je o̱r mar kja irä na?
Jera ite isha: “Bas se̱no je̱r ki̱i̱ ka bas wäyönakläwa̱ kuna. Iwa rä chu̱li̱i̱ dämi ji̱a yis kie ja̱mi ishäk: ‘Yis ne irä’, ñakäi ishäk: ‘Ike̱i tkenawa̱ alemana.’ Ata ke bas mina ijewa ja̱mi.
Mika̱ bas te ipalei ssa ñabukanate, sä gobiernoí buka̱nate ta̱i ra, ke bas suana je yika. Ka irä jiye kuna ta, je rä kjäkju̱ säkätäba, ata ka sa̱ ke̱i e̱nakwa̱ plaa.’
Jera ite iki̱ sha ji̱a ijewa ia̱: “Ke̱i ta kju̱awa kju̱awa wa ñajämika̱ ñakpäk ñara, ka̱ tsa̱ku̱i wa ñajämika̱ ñakpäk ñara.
Ka̱ wäbuka̱nami e̱e̱na, ñakäi ka̱ etkä etkä ska bäli ja̱rmi duë ja̱rmi sa̱ ki̱; ñakäi sa̱ male̱cha̱k shtä juermi, jile kjayirmi ka̱jöir ska e̱e̱na si̱.
“Ata je yikaba, bas kolormiwa̱, bas yolormi weikanak, bas tulurmiksa̱ ñapaktäklä jui ska tso̱ wa ia̱, sä wätiäk wa ia̱, ñakäi bas dä janakmi ka̱ tsa̱ku̱i wa wäki̱ ka̱ wäkiri wa wäki̱ yis kie kju̱ei.
Je oloi ja̱mi bas te yis ktei shemi.
Ata bas ku̱ iwabiketsö bas je̱r ska, ka ibiketsäk kuna iwätsa̱kba jini sä te ikúkemi käi.
Ka irä jiye kuna ta, yis te bas ia̱ kte me̱mi je̱rike me̱mi, je ka wätkenak je ka kúkanak bas da kju̱atkäk wa mane a̱ni ia̱.
Bas ká wabä, bas el wabä, bas saka wabä, bas salibä wabä te bas tulemiksa̱. Jekäi ijewa te bas manele ktemiwa̱.
Jekäi biköle te bas dokoitsemiwa̱ yis kie kju̱ei.
Ata ka bas tsa̱ku̱ kä etaba a̱ni weikanakwa̱.
Jekäi bas chatkawa̱ ra, je wà bas je̱k tsa̱tkämiksa̱.
“Mika̱ bas te isu̱a guardia wa te Jerusalén kjä kukaksa̱ shkiritke ra, bas je̱r ku̱opa iku̱ ike̱i dewa̱ e̱ná iweikanakläwa̱.
Jera yi tso̱ Judea ska wa julunomipa ka̱tsä naka iyika, yi tso̱ je jukläyäkä na wa julunoksa̱pa iyika, yi tso̱ jile tkäklä sha̱na ke bita je jukläyäkä ja̱rka.
Ka irä jiye kuna ta, je ke̱i ska sä rä buka̱nak nui ki̱ io̱naklä iyöle tso̱ biköle te ji she je ja̱mi.
¡Wekte je ke̱i wà alaklä wa tso̱ kjä ye wa rä, ñakäi tsu ma̱ke̱ ji̱a wa rä! Ka irä jiye kuna ta, sä weikarmi ka̱jiska e̱e̱na si̱, ñakäi Säkeklä kju̱atkämiwa̱ jí sa̱ tso̱ wa ra.
Ijewa rä kota̱nakcha̱wa̱ espada wà, ñakäi minak jar ka̱ etkä kju̱awa kju̱awa bena ska. Ñakäi Jerusalén wäturmiwa̱ ka̱ etkä wa klä niki̱ka, bikö ijewa ia̱ ka̱ me̱rke̱ kjaju̱ kje.
“Jile kjayirmi ka̱wä ja̱mi tulu ja̱mi bekwä ja̱mi; ñakäi ka̱jiska sä ditsei wä biköle je̱r iarcha̱miwa̱, je rä däyë tjuämika̱ ta̱i bularmi ta̱i te imale̱che̱che̱miwa̱ ki̱ka.
Suane irä, ji kjämi ji̱a ka̱ biköle ska biketse irä, je te sa̱ ja̱lmawe̱che̱miwa̱. Ka irä jiye kuna ta, ka̱jöir ji tso̱ oloi ta wa wäbuka̱namika̱.
Jekjepa ijewa te ditsä yäbei dawa̱ju̱ mo̱ ja̱rka oloi ta, wäñileka̱ ta̱i su̱emi.
Mika̱ jekäi io̱rke̱ kja ra, jera bas ñajöklöka̱ wäköka̱ jöikje. Ka irä jiye kuna ta, bas bakanakläksa̱ ke̱i tkenawa̱ alemana ki̱ka.’
Ite ijewa ia̱ jile paka jile she ja̱mi jikäi: “Higuera irä kal biköle irä su̱o.
Mika̱ ikä perí jè̱r mar su̱a bas te ra, je te bas je̱r ku̱e duas tker dawa̱ kja irä.
Je su̱ta mika̱ bas te jekäi ji o̱rke̱ su̱a ra, jera je ku̱ bas je̱r ku̱opa Säkeklä gobiernoí kjäkläwa̱ tkenawa̱ kja alemana irä.
“Kte si̱ wà yie ishe bas ia̱, je biköle o̱rmi jira sa̱ tso̱ wa ka tuarcha̱wa̱ba yika.
Ka̱jöir irä ka̱jiska irä je e̱rmiwa̱, ata yis ktä ka e̱nakwa̱ mik a̱ni.
“Bas se̱no je̱r ki̱i̱ je̱k ki̱, ka bas je̱r ssëwa̱klä shtirilewa̱ ji wakble ka wata di ye sha̱na käi wa̱, se̱ne diyëë käi wa̱, je̱k se̱newa̱klä te sa̱ je̱r ia̱we̱ käi wa̱, ka je día däklä wa̱ bas ki̱ plaa jishtä ji kuke ja̱ma te käi.
Ka irä jiye kuna ta, je día dämiwa̱ se̱nak ka̱jiska jewa biköle ki̱.
Je ne ki̱ka bas se̱no je̱r ki̱i̱ del ka̱kiäk bas täkili däkläka̱ je ji shena däkwa̱ ji̱a je bena cha̱k, bas je̱k duäkläwa̱ ditsä yäbei wäja̱mi.’
Ka̱piana ra Jesús te sa pakteke̱ Templo ska, tuina ra imike̱ ka̱ bata kie Olivo yäkä ska.
Ata sa̱ñiree ra ditsä biköle däke̱ iwäki̱ Templo ska ji sheke̱ ite ssäk.

22

Pan ñaklä ka levadura ta ke̱i kjewa̱klä kie Säktäkwa̱ Bakleju̱ je ke̱i tkenawa̱ kja.
Jera chui tsa̱ku̱i wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä, jewa te ibiketse kate maikäi si̱ ra iia̱ Jesús dämiksa̱ kota̱nakwa̱ käi, je rä isuanachawa̱ ditsä yika ki̱ka.
Jera Satanás kjawa̱ Judas kinak Iscariote wa ni je je̱r na; ije rä ale doce wa sha̱ ekla.
Je mineju̱mi chui tsa̱ku̱i wa irä Templo kjänanak wa wäsikäk wa irä ra, ipakäk maikäi ra ite Jesús ju̱emiksa̱ ijewa ia̱ käi.
Jera ijewa ssëna a̱naa, jekäi ijewa ñaje̱rku̱a iia̱ inaklä ma̱k.
Jera Judas te ikúka bäi, jeska ra ite ibiketsami maikäi si̱ ra ka̱ dämiksa̱ iia̱ iwa̱ iju̱akläksa̱ ijewa ia̱, ka ju̱ñele kuna ditsä wa̱ käi.
Jekäi pan ñaklä ka levadura ta je díaí dewa̱, je ke̱i wà oveja yaba kiana kota̱nakwa̱ Säktäkwa̱ Bakleju̱ ke̱i kjewa̱klä.
Jera Jesús te Pedro irä Juan irä patkami, jewa ia̱ ite isha: —Bas cho̱ Säktäkwa̱ Bakleju̱ ke̱i kjewa̱klä äliwa̱k, sa̱ wa̱ iñaklä.
Jera ijewa te ichaka iia̱: —¿Mai ba ki̱ sá shena je äliwa̱k rä na?
Jera ite ijewa ia̱ isha: —¡Issö! Bas demijulu jukläyäkä sha̱na ra, jäiyi ekla dämiksa̱ju̱ bas wäki̱, je wa̱ u̱ yaka u̱í diklä tsa̱klä damitse̱. Je itäki bas mi ma rä mai imike̱wa̱ ju na ska.
Jera je ju wakei ia̱ ishö: ‘Sapaktäk te ishaté yinak ma ia̱: ¿Mai ju ja̱r tso̱ yis wa̱ Säktäkwa̱ Bakleju̱ ke̱i kjewa̱klä ñaklä yis wa̱ dulanak wa ra rä na?
Jera ije te ju ja̱r ta̱i yöle ietkä ki̱ka kjashemi bas ia̱, ja̱r bäile e̱ná. Jeska bas te ji äliwe̱ba.
Ñerä ijewa minejulu; je te iku̱a jishtä ite isha iia̱ käi. Jera ijewa te Säktäkwa̱ Bakleju̱ ke̱i kjewa̱klä je äliwa̱.
Jera ka̱wä dewa̱ iwa̱ iñaklä ska, jera Jesús je̱k baklawa̱ yäkäk iktei bata shäk wa ra ñara.
Ñerä ite isha ijewa ia̱: —¡E̱e̱na yis ssëna jí Säktäkwa̱ Bakleju̱ ke̱i kjewa̱klä je ñak bas da ka yis wa̱ ji shka̱l ssërba yika rä!
Ka irä jiye kuna ta, yis te ishe bas ia̱, ka yis wa̱ je ñanakni, ata jiye wata je rä je wakjayina e̱ná Säkeklä gobiernoí ska kjepa yie je ñemini rä.
Jera ite copa etka kukawa̱, je ki̱ ite wekte sha Säkeklä ia̱, jera ite isha: —Jí kukö, je yö ñara.
Ka irä jiye kuna ta, yis te ishe bas ia̱, jí maju̱ jöiwäta ka yis wa̱ uva diä yanakni, ata Säkeklä gobiernoí kjawa̱ju̱ kjepa yie je yëmini rä.
Jera ite pan kukawa̱, je ki̱ ite wekte sha Säkeklä ia̱, kjepa je butsa ma̱ ite ijewa ia̱, te isha: —Jí rä yis yaka. Je rä me̱leksa̱ bas kju̱ei. Jikäi bas ku̱ iwo̱ bas je̱r ja̱naklä yis ka.
Je su̱ta iyaká e̱ná ra, ite copa kukawa̱ te isha: —Jí copa ne rä sa kabläklä ñaia̱ spa̱na ji wa̱k yis pi wà rä; je rä tkenakju̱mi bas kju̱ei.
Ata yis ju̱akksa̱ je wakei kalmeña yis da mesa ska.
Iyina si̱ ra ditsä yäbei maju̱mi rä jiräni ibiketsaleksa̱ käi, ata ¡säli je ju̱akksa̱ wakei rä!
Jera ijewa te ichakami ñaia̱ mane si̱ te je we̱mi räí̱.
Je ukä ska ijewa kju̱atkaka̱ ñara yi rä bäi si̱ rä ki̱.
Jera Jesús te isha ijewa ia̱: “Ka̱jiska wa tsa̱ku̱i wa te isaka patkeke̱, ñakäi je ipatkäk wa kieke̱ ijewa te rä sa̱ ia̱ ji wa̱k bäi ni.
Ata bas sha̱na ka jekäi ikiar. Ata bas sha̱na yi rä bakleka̱ bäi si̱ ra, je je̱k jöwo̱pa idulunaí ye. Jekäi yi rä sä wäsikäk, je je̱k jöwo̱pa ikjanaklä ye.
Jekäi bas ia̱ ra ¿yi rä bäi si̱ rä na, je̱k bäkläkwa̱ yäkäk na, ata sä chewa̱k na? ¿Ka irä je̱k bäkläkwa̱ yäkäk na? Jeiräta yis kaldu bas sha̱na sä chewa̱k käi.
“Bas ne chatkawa̱ yis ja̱mi yis mablerke̱ sha̱na rä.
Je ki̱ka yis te bas kuke ka̱ tsa̱ku̱i wa ye jishtä yis Ká te yis kuka sa̱ tsa̱ku̱i ye käi,
bas ji ñaklä, bas ji yäklä yis mesa ska, mai yis dä sa̱ tsa̱ku̱i ska, ñakäi bas ñajäkläkläwa̱ sa̱ tsa̱ku̱i wa je̱tkäklä ki̱ka, Israel wa ditsei wä doce ktei wabiketsäkksa̱.”
Jera Säkekewa te isha Pedro ia̱: —Simón, Simón, ¡jikäi issö! Satanás te ba kiaksa̱, iwa̱ bas wäkpäkläksa̱ trigo pjoi kpeksa̱ käi.
Ata yis ka̱kia ba ki̱ ba wa̱ ji biketsäklä etkabä ji̱a ka shirilewa̱ ta. Jekäi ba dewa̱ni ra, ba ku̱ ba el wa täkiwo̱.
Jera Pedro te isha iia̱: —Säkekewa, yis kaldu kja minakña ba ra ka sä wätiäklä ska ebä kuna, ata duäkwa̱ña.
Jera Jesús te ikúka: —Pedro, yie ishe ba ia̱, jir ebä ka oshkoro a̱rka̱ba yikaba, ba ka̱yuämiwa̱ mañatabä kicha ka ba wa̱ yis su̱le ni.
Jekjepa ite ijewa ia̱ isha: —Yis te bas patkami ka inaklä tsa̱klä jui ta, ka jile tsa̱klä ta, ka sandalia saka ta ra, jera ¿jile shena ji̱a bas ki̱ na? Jera ijewa te ikúka: —Ji a̱ni.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Ata jira yi wa̱ inaklä tsa̱klä jui tso̱ ra, je ku̱ itso̱mi jile tsa̱kläje, ñakäi yi wa̱ ka espada kuna ra, je ku̱ iwa̱ shönak je̱k ki̱ka watju̱o ju̱omi, je säkei wà itju̱oksa̱.
Ka irä jiye kuna ta, yis te ishe bas ia̱, ikiana o̱nak yis ukä ja̱mi jishtä iyöle katke käi: “Ije shtanaña ji yakei wakbläk ka̱wei ukä ja̱mi wa ra ñara.” Iwa rä yis ktei yöle rä bata e̱nakwa̱ ki̱ka.
Jera ijewa te isha: —Säkekewa, jiska espada tso̱ botkä. Jera ite ijewa kúka: —Bäi rä, je ebä.
Jera ikjaksa̱ju̱, mineju̱mi däkmi Olivo Yäkä Bata ska iwädular käi, jera iwa̱ dulanak wa damiña ira.
Jekäi idemiju̱ jeska ra, ite isha ijewa ia̱: —Bas ka̱kiö ka bas shirinakläwa̱ kuna.
Jera ije̱k butsa ju̱ami ijewa yika sä te jak ju̱e dämi kjena. Jeska ije̱tkawa̱ köchöwä ki̱ ka̱kiäk,
te isha: “Papá, ma je̱r ssëwo̱pa iku̱ ra, jí copa tso̱ ju̱omipa yis yika. Ata we ka yis ki̱ ishena käi kuna, ata jishtä ba ki̱ ishena käi io̱nopa.”
Ñerä ángel dar ka̱jöir ekla juena iwäna, je te itäkili jiewa̱.
Jera ije̱r ianawa̱ e̱e̱na si̱. Je ne ki̱ka ika̱kia ji̱a ki̱ta, jera iparina pi käi wäta ta̱i ta̱i jolona ishäkä ki̱ka.
Ika̱kiä katke käi ije̱kaka̱ deni iwa̱ dulanak wa ska ra, ite ijewa ku̱a käpelecha̱wa̱, je rä ije̱r ianacha̱wa̱ ki̱ka.
Jera ite ijewa ia̱ isha: —¿Jiye bas kapacha̱wa̱ rä na? Bas ñajöka̱. Bas ka̱kiö ka bas shirinakläwa̱ kuna.
Ñerä ije te je she kaldu ji̱a kjela bä ra, chu̱li̱i̱ patkena ñakataka, jewa wäkse ale doce wa sha̱ ekla kinak Judas ni je daju̱, je je̱k sikawa̱ Jesús wäja̱mi iwä jalassäkwa̱.
Ñerä Jesús te isha iia̱: —Judas, ¿sä wä jalassë wà ba te ditsä yäbei ju̱eke̱ksa̱ na?
Jera Jesús da kajali wa te ji o̱r mar su̱a ra, ijewa te ichaka iia̱: —Säkekewa, ¿sä te ijewa bike espada wà na?
Jekäi ijewa sha̱ ekla te chui wa tsa̱ku̱i kjanaklä bika, ikukä wämo tia ju̱ami.
Jera Jesús te ijewa kuka te isha: —We irä; ijöwa̱. Jera ijula tkawa̱ ikukä ja̱mi te ibäiwa̱ni.
Jera Jesús te isha chui tsa̱ku̱i wa irä, Templo kjänanak wa wäsikäk wa irä, sä wäkiri wa irä dejulu ikukäkwa̱ wa ia̱: —¿Bas bite espada ta, kal wälbe ta, jishtä jakbläk wa kukewa̱ käi na?
Buliri buliri yis kaldu bas da Templo ska ra, ñera ka bas jula tkäwa̱ ta yis kukäkwa̱, ata jí ne rä bas horaí rä, ka̱tuil tsa̱ku̱i horaí rä.
Ijewa te Jesús kukawa̱ tsa̱mi patkawa̱ chui wa tsa̱ku̱i ju na. Jera Pedro damiju̱ iitä wà ka̱miika.
Je juitä ki̱ ijewa te yökö wäkawa̱ka̱ je kjä ja̱mi iña jakla̱wa̱, jera Pedro je̱tkawa̱ña ijewa ra.
Ñerä alaklä ekla jeska wa kjanaklä te ije su̱a ikalme yökö kjä ja̱mi. Jera ite isu̱a jaree te isha: —Ñera ije ne kalduña Jesús da rä.
Ata ije ka̱yuawa̱ te isha: —Sa̱nule̱ nule̱wa̱, ka yis wa̱ ije su̱le.
Je berbena ebä ra, isaka te isu̱a te isha: —Ba rä ijewa sha̱ ekla. Jera Pedro te isha: —Säkekewa, ka yis dä ijewa kuna.
Je itä ki̱ka una hora käi, isaka te isha ji̱a: —Iyina si̱ ra ije kalduña Jesús da, ije rä Galilea wa ki̱ka.
Jera Pedro te isha: —Säkekewa, jibä sheke̱ ba te rä ka ju̱ñer yis wa̱. Ñerä iktä kalme ji̱a wäsaka ra, oshkoro a̱naka̱.
Jera Säkekewa wä manewa̱té Pedro su̱ak, jera Pedro je̱r ja̱na Säkekewa ktä ska, je te isha iia̱ rä: “Jir ebä ka oshkoro a̱rka̱ba yikaba, ba ka̱yuämiwa̱ mañatäbä kicha, ka ba wa̱ yis su̱le ni.”
Ñerä Pedro mineksa̱ju̱ jeska iji̱á e̱e̱na.
Jera ditsä tso̱ Jesús kjänanak wa te ija̱ñetseke̱, ñakäi ite ikpeke̱.
Ijewa te iwä pamu̱awa̱, jera ite isheke̱ iia̱: —¡Yi si̱ te ba kpa rä shöka̱ jile bata shäk ye!
Jekäi ijewa te jile sha ta̱i iia̱ saka saka iweikäklä.
Jekäi ka̱ñinawa̱ ra, je ke̱i ska wäkiri wa, ale chui tsa̱ku̱i wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä tapanawa̱ ñara. Jera ijewa wa̱ iminetse̱mi ijewa Sanedrín wa tapanawa̱ wäki̱.
Jera ijewa te isha iia̱: —Ba rä Säbäkäkksa̱ ra, ¡ishöka̱ sá ia̱! Jera ite ijewa ia̱ isha: —Yis kuna ishäkka̱ bas ia̱ ra, ka bas wa̱ yis ktä kolonak.
Ñakäi yis kuna bas wächakewa̱k ra, ka bas wa̱ yis kúkanak.
Ata jirami ditsä yäbei je je̱tkämiwa̱ Säkeklä täkili ta ta̱i jula wämo kja̱ne.
Jera ijewa biköle te iwächakewa̱: —Jera, ¿ba rä Säkeklä yaba na? Jera ite ikúka: —Bas ne te je sheke̱ yis dä ije ni rä.
Jera ijewa te isha ñaia̱: —¿Jiye sa̱ ki̱ ikjatiäk wa shena ji̱a na? Ñera sa wakwa te ji sha ite iwakei kjäbata wa rä je ssa.

23

Jera je chu̱li̱i̱ wa biköle ñajaka̱, jewa wa̱ iminetse̱ Pilato wäki̱.
Jera ijewa te ikjatiami te isha: “Sá te jí ku̱a dua. Ije te sá ke̱i ska tso̱ wa je̱r tkeke̱ ta̱i, ije te ishe ka sa kiar César ia̱ inaklä ma̱k, ñakäi ite ishe iwakei rä Säbäkäkksa̱ ni, je wà rä irä sa̱ tsa̱ku̱i.”
Jera Pilato te iwächakewa̱ te isha: —¿Ba ne rä Judío wa Tsa̱ku̱i rä na? Jera ite ikúka: —Ba te je shaka̱.
Jera Pilato te isha chui tsa̱ku̱i wa ia̱, ñakäi isaka tso̱ jeska chu̱li̱i̱ wa ia̱: —Ka yis wäna ijuer ta jí ditsä rä nui ta käi.
Ata jeska ijewa te isha ji̱a ki̱ta: —Ije te ditsä bena wätjiwe̱ke̱ ite sa pakteke̱ wà Judea ke̱i bena ska. Je te je wá̱té Galilea ke̱i skaté, je bite rä jiska kje.
Ñerä Pilato te je ssa ra, ite chaka je ditsä rä galilea waí̱.
Ata ite issa jekäi irä ni ra, ite ipatkami Herodes wäki̱, Herodes dä Galilea ke̱i tsa̱ku̱i ki̱ka. Je ke̱i wà ra ñakäi je katke Jerusalén ska.
Jekäi Herodes te Jesús su̱a ra, issëna a̱naa. Ka irä jiye kuna ta, mikleté ije̱r ssëna ime isu̱awa̱ käi, iwa̱ ije palei ssële ta̱i ki̱ka, ñakäi iia̱ issërke̱ ime ite jile we̱ ijuenaklä ye su̱awa̱ käi.
Jekäi ite iwächakewa̱ ta̱i, ata Jesús wa̱ ka ikúkane jini a̱ni.
Jeska chui tsa̱ku̱i wa irä, ñayöle ka̱wei wà wa irä kajali; jewa te ikjatieke̱ täkili wà.
Jera Herodes irä iguardia wa irä te Jesús kukawa̱ weikanak ja̱ñetsanak, jekäi ite ipajiawa̱ baa si̱, kjepa ite ipatkamini Pilato wäki̱.
Je ke̱i ebä wà Pilato irä Herodes irä je̱r bäinani ñara, ata säkätä ra iña su̱a rä sälwii ebä.
Jekjepa Pilato te chui tsa̱ku̱i wa irä, sa̱ tsa̱ku̱i wa irä, ditsä saka irä tapawa̱cha̱wa̱.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Bas wa̱ jí detse̱ yis wä ki̱ sa̱ je̱r tkäk käi; ata yis te iwächakewa̱ bas wäkata ska. Ñera ka yis wäna ijuer ta irä nui ta etka a̱ni bas te ikjatia käi.
Ñaebä Herodes wäna ka ijuer ta irä nui ta käi, je ki̱ka ite ipatkaténi sá wäki̱. ¡Issö! Ka iwa̱ ji a̱ni o̱ne je ki̱ka iktäkläwa̱ käi kuna.
Ata yie ikpa ksa bata wà e̱ná ra yis te iyemiksa̱ni.
Je rä ije kiana ekla wäyäkksa̱ni del ijewa ia̱ ike̱i kjewe̱ sha̱na ki̱ka.
Ata chu̱li̱i̱ wa kjoyina täkii ñakataka te isha: —¡Iweiköwa̱! ¡Barrabás ne wäyöksa̱ni sá ia̱ rä!
Barrabás kate wätelewa̱ rä iwa̱ je jukläyäkä wa wäsikle kju̱atkäk ka̱wei ta wa ra kju̱ei, ñakäi irä sä ktäk kju̱ei.
Ata Pilato te Jesús wäyakleksa̱, je ki̱ iktani etäbä kicha ijewa ra,
ata ijewa kjoyina ji̱a te isha: —¡Iwätiöka̱ cruz ja̱mi! ¡Iwätiöka̱ cruz ja̱mi!
Jera Pilato te ishani idäkläka̱ mañatäbä kicha: —¿Jera ji wá̱ ije te yakei rä na? Ka yis wäna ijuer ta nui ta irä, iktäkläwa̱ iki̱ka käi kuna. Ata yis te ikpemi ksa bata wà kjepa yis te iwäyemiksa̱ni.
Ata ijewa kjoyina tkelewa̱ täkii ipakäk iwätiäkka̱ cruz ja̱mi. Ñerä ijewa kjoyina wà itu̱naka̱.
Jekäi Pilato te iwabiketsaksa̱ iwa̱k maikäi ijewa te ikia iia̱ käi.
Jera ñe wätelewa̱ sä wäsikle iwa̱ kju̱atkäk ki̱ka, ñakäi irä sä ktäk ki̱ka, ale kieke̱ksa̱ ijewa te, je wäyaksa̱ ite. Ata ite Jesús ju̱aksa̱ ijewa ia̱ me ite iwe̱ käi.
Jera ijewa wa̱ je dami tse̱ ra, ekla Simón Cirene wa tso̱ kju̱awaka daju̱téni, je kukawa̱ ijewa te ki̱ka ite cruz kpaka̱ tse̱nakmi iwa̱ Jesús itä ki̱.
Jera ditsä dami chu̱li̱i̱ iitä ki̱, ñakäi alaklä wa damiña jewa te iji̱etse dami, kjoyir dami.
Ñerä Jesús wämanewa̱té ijewa su̱ak te isha ijewa ia̱: —Alaklä wa Jerusalén wa, ke yis ji̱etsa, ata bas wakwa ne ñaji̱etsö rä, ñakäi bas yabala ne ji̱etsö rä.
Ka irä jiye kuna ta, ike̱i dämiwa̱ ska ra bas te ishemi: “Bäije alaklä wa ko̱le ka yaba su̱ak kuna wa rä, ka wakjuä wako̱le kuna wa wakjuä rä, ka tsu wayale kuna wa tsu rä.”
Je ra ite ishemi ka̱tsä ia̱: ‘¡Ma minoté sá ki̱ka!’, ñakäi ka̱ ukäla ia̱: ‘¡Sá ki̱ kuköwa̱!’
Ka irä jiye kuna ta, jí käi ijewa te ji we̱ke̱ kal spa̱na ukä ja̱mi ra, ¿ ji o̱rmi kal ssi̱l ukä ja̱mi rä na?
Jera ñaebä ijewa wa̱ ditsä saka bol ji yakei wakbläk wa damiña ira kota̱nakcha̱wa̱.
Ijewa demijulu ka̱ kie “Sa̱tsa̱ku̱ Chichei” ni ska ra, jeska ijewa te iwätiaka̱ cruz ja̱mi, ñakäi je ji yakei wakbläk wa wätia tulaka̱ ijewa te, ekla ijula wämo kja̱ne, ekla ijula shule kja̱ne.
Jera Jesús te isha: “Papá, ba ku̱ ijewa jöwa̱ bitaba, ji we̱ke̱ ite rä je ia̱ ka ijewa je̱r ko̱ne ki̱ka. Jera ijewa ina su̱a jile wà ijewa wa̱ ji jienak iwa̱ bala pja̱klä ñaia̱.
Ditsä te isu̱e tso̱ klä ki̱ka, jera ñakäi sa̱ tsa̱ku̱i wa te ije ja̱ñetseke̱, te isheke̱: —Kju̱awa je tsa̱tkaksa̱ ite; ikuna ije rä Säbäkäkksa̱ kolole Säkeklä wa̱ ra, iwakei je̱k tsa̱tköksa̱.
Ñakäi guardia wa te ija̱ñetseke̱, ñasikäke̱wa̱ iwä ja̱mi uva diä jäi ma̱k iia̱,
te isheke̱: —¡Ba ne rä Judío wa Tsa̱ku̱i rä ra, ba wakei je̱k tsa̱tköksa̱!
Ñakäi itsa̱ka iyör katke te ishe rä: “Jí ne rä Judío wa Tsa̱ku̱i rä.”
Ale ji yakei wakbläk wa wäter tkete je ekla te Jesús weika te isha: —¡Ba ne rä Säbäkäkksa̱ rä ra, ba wakei je̱k tsa̱tköksa̱, ñaebä sá tsa̱tköksa̱!
Ata iel te iuña te sha iia̱: —Ba weikarke̱ ije käi ñaebä; jera ¿ka ba suane Säkeklä yika na?
Sa je weikarke̱ rä wata, jishtä sä te iwá̱ ja̱mi ideksa̱ sa̱ ia̱ rä. Ata ije wa̱ ka ji a̱ni yakei o̱ne kuna.
Jekjepa ite isha: —Jesús, mika̱ bä dewa̱ Sa̱tsa̱ku̱i ye ra, ma je̱r ja̱nopa yis ska.
Jera Jesús te isha iia̱: —Kte si̱ wà yie ishe ba ia̱, jir bä dämika̱ kätkäña yis da ka̱ baa ska.
Ka̱wä deka̱ las doce käi ra, ka̱ wätuinawa̱ itjä yee ka̱ biköle ska mine rämi las tres kje.
Jera ka̱wä wätuinawa̱, ñakäi sua Templo bala tkäkläksa̱ klasha̱naju̱mi moki̱.
Jera Jesús a̱na täkii, te isha: —¡Papá, yis te yis wikblu ju̱eta̱na ba jula na! Je sha ite ra, iduawa̱.
Ñerä guardia wa cien wäsikäk te ji o̱na su̱a ra, ite Säkeklä kjeisha kte baa wà te isha: —Iyina si̱ jí ditsä rä wämo.
Jera chu̱li̱i̱ tapar tso̱ iki̱ su̱ak wa biköle te ji o̱na su̱a ra, iminejuluni je̱r bata pakpä rami jela.
Ata iwa̱ su̱nak wa kajali ka̱miika, ñakäi alaklä wa biteleté ira Galilea ska jewa te ji o̱r te su̱e tso̱.
Ditsä ekla kie José ni, je rä Sanedrín wa sha̱, je rä ditsä bäi, ñakäi wämo.
Isaka te iwabiketsaksa̱ irä, ijewa te iwa̱ irä, je ia̱ ka issëne bäi. Ije rä Judea jukläyäkäí Arimatea wa, je te Säkeklä gobiernoí ki̱ssë kate.
Je mineju̱ Pilato wäki̱ Jesús nu̱l kiäkksa̱ iia̱.
Jekäi ite iya ja̱wa̱ksa̱ ra, ite ibutrawa̱ dätsi wà, blacha̱ ite jak ker ja̱tkele sa̱ nu̱l bläklä naka, je na yi a̱ni ka blerba.
Je día rä jile wa̱klä sábado yika, jera sábado dawa̱ju̱ kja irä.
Jekäi alaklä wa bitele Jesús da Galilea ska wa minemiña José ra te sa̱ nu̱l bläklä su̱a, ñakäi maikäi inu̱l me̱naka̱ rä käi je su̱a.
Jera ijewa dejuluni te ji jalanak ja̱ma̱a̱ shtä yula saka saka irä perfume irä. Ata ijewa je̱racha̱wa̱ sábado wà jishtä sa pakale ji wa̱k rä ja̱mi.

24

Semana día säkätä sa̱ñireebä ra, ijewa minejulu sa̱ nu̱l bläklä ska, jewa wa̱ ji jalanak ja̱ma̱a̱ shtä yolole iwa̱ saka saka je shkä.
Ñerä ijewa te jak sa̱ nu̱l bläklä kjäshtäklä ku̱a buleleju̱mi kju̱awa,
ata ikjawa̱julu ra, ka iwa̱ Säkekewa Jesús nu̱l ko̱ne kuna.
Ñerä je te ijewa male̱che̱ kajali ra, ñawäsaka jäiyi wa bol ñajaklaka̱ ijewa wäja̱mi ñapajiele wäñileka̱ olóo.
Jera ijewa suanacha̱wa̱ wäbuacha̱wa̱ i̱ski̱. Jera je jäiyi wa te isha ijewa ia̱: —¿Jiye bas te yi rä kseka yuleke̱ dulecha̱wa̱ wa sha̱na rä na?
Ka je kuna ji̱a jiska, ata ije shki̱naka̱ni. Bas je̱r ja̱no ikatke ji̱a Galilea ska ra jiräni iwa̱ iyile bas ia̱ rä jeska.
Ite isha rä ditsä yäbei shena ju̱nakksa̱ ditsä yakeila wa jula na wätenakka̱ cruz ja̱mi, ata tres día ra shki̱nakka̱ni.
Jekjepa ijewa je̱r ja̱na iwa̱ iyile ska.
Jera sa̱ nu̱l bläklä ska ijewa bitejuluni te je biköle bata shani once wa ia̱, ñakäi isaka kalabe ia̱.
Jewa rä María Magdala wa irä, Juana irä, María Jacobo a̱mi irä, isaka tso̱ña ijewa ra irä; jewa ne te ji o̱na bata sha Jesús ktei bata shäk wa ia̱ rä.
Ata ijewa ia̱ iktä ssër ka wata käi, je ki̱ka ka iwa̱ iktä kolone kuna.
Jeiräta Pedro je̱kaka̱ mineju̱ tu̱lee sa̱ nu̱l bläklä ska. Jera iwätka ija̱r su̱ak ra, ite ibuträklä ebä su̱a. Jera ibiteju̱ni male̱te̱lewa̱ jekäi ji o̱na te.
Ñerä je día ebä wà ijewa sha̱ bol dami jukläyäkä tsi̱ne kinak Emaús nika, je rä Jerusalén ska ra once kilómetro käi.
Jewa te ji o̱na biköle pake rami ñaia̱.
Ñerä ijewa te ipake rami, iñawächakewa̱ rami ra, Jesús wakei je̱k sikawa̱ shkamiña ijewa ra.
Ata ijewa yika irä blelewa̱, ka iwäna ijuenaklä yi irä käi.
Jera ite isha ijewa ia̱: —¿Je rä jibä pake rami bas te ñaia̱ jí bas dami ra rä na? Jera ijewa ñawäkukacha̱wa̱ je̱r ialecha̱wa̱ ta̱i.
Jekäi ijewa ekla kie Cleofas ni te ikúka te isha iia̱: —¿Ka̱ etkä wa déle Jerusalén ska wa sha̱na, ba ebä ne wa̱ ji o̱na jeska jí bala na ka ju̱ñer dä na?
Jera ite isha ijewa ia̱: —¿Jibä käi na? Jekäi ijewa te ikúka: —Ñe Jesús Nazaret wa je̱. Ije rä jile bata shäk, jekäi Säkeklä wäna irä, ditsä biköle wäna irä ite ji wá̱ rä täkili ta bäi si̱, ñakäi je te sa pakta rä täki ta bäi si̱.
Jekäi chui tsa̱ku̱i wa irä, sá tsa̱ku̱i wa irä, jewa te iju̱aksa̱ ktei wabiketsanakksa̱ kota̱nakwa̱, je wätiaka̱ ite cruz ja̱mi.
Ata sá te ibiketsa ije ne te sá Israel wa wetsemiksa̱ rä. Ka je ebä kuna, ata jira je o̱na wa̱ ka̱ tso̱ kja tres día.
Ñakäi alaklä wa tso̱ sá sha̱na jewa te sá male̱cha̱cha̱wa̱. Iminejulu sa̱ nu̱l bläklä ska, ka̱pañir dawa̱ kja ra,
jeska ka ijewa wa̱ inu̱l ko̱ne ji̱a, jekäi idejuluni te isha ángel wa kjayina su̱a ite; jewa te ishe ije katke rä kseka ni.
Je ukä ska sá sha̱ moska mine sa̱ nu̱l bläklä ska te iku̱a jishtä alaklä wa te isha käi, ata ka ijewa wa̱ ije su̱ne.
Jera ije te isha ijewa ia̱: —Bas ka je̱r ta wa, ji yile jile bata shäk wa wa̱ biköle je biketseke̱ bas te bas je̱r ska rä je̱naapa.
¿Ka irä Säbäkäkksa̱ shena ji shka̱l ssäk je io̱na käi na, ñakäi oloi kanakka̱ ioloi wa na?
Jera ite ijewa je̱r ku̱a biköle kte yöle wa̱ iwakei ktei pakale käi je wà. Je shami ite Moisés wa̱ iyile skaté mine rämi jile bata shäk wa wa̱ iyile ska.
Jera idemijulu jukläyäkä tsi̱ne na mai ijewa mike̱ ska ra, ije juer imaju̱ ji̱a käi.
Jekäi ijewa te ikúka ji̱a te isha iia̱: —Ba käpöwa̱ sá kjäka, ka̱miskla ka̱wä dewa̱ kja rä ki̱ka. Jekäi iminewa̱ju̱ ijewa kjäka käpäk.
Ñerä ije̱k baklawa̱ yäkäk ra, ite pan kukawa̱. Jeki̱ ika̱kia, kjepa je butsa ma ite ijewa ia̱.
Jekjepa ijewa wäji̱atkena, jera ijewa wäna ijuena ije irä. Ata jeskabä ra ka ijuene ji̱a ijewa wäna.
Jera ijewa te isha ñaia̱: —Ije ka̱pakä rami sa ra ña̱la wà ra, ñakäi ite sa̱ je̱r ku̱e rami kte yöle wa ra, ¿ka irä sa̱ je̱r ska issër balii wäkaleka̱ käi na?
Jera je hora ebä wà iña jaka̱ bitejulu deka̱ni Jerusalén ska, jeska ijewa te ale once wa ku̱a tapalewa̱ isaka tso̱ ira wa ra ñara,
jera jewa te isha je bol wa ia̱: —¡Iyina si̱ Säkekewa shki̱naka̱ni! Ije̱k kjasha Simón ia̱.
Jera ijewa te ipaka ji o̱na ijewa ia̱ ña̱la wà käi, ñakäi maikäi Jesús te pan butsa ra ijewa wäna ijuena yi irä käi.
Ijewa te jekäi ipake rami ji̱a ra, plaa ra Jesús kaldu ijewa sha̱ moska, te isha ijewa ia̱: —Bas ssënopa baa.
Jera ijewa male̱te̱nacha̱wa̱ ta̱i, isuanacha̱wa̱ ta̱i. Ijewa te ibiketsa wikblu iá ne su̱ete ijewa te rä ni.
Ata ije te isha ijewa ia̱: —¿Jiye bas male̱te̱nachawa̱ rä na? ¿Jiye bas je̱r ska bas je̱rika jekäi rä na?
Jikäi yis jula su̱o, yis klä su̱o. Yis wakei si̱ irä. Yis passö bas wa̱ isu̱aklä. Ka irä jiye kuna ta, wikblu iá rä ka yakata ka chichei ta, ata bas te yis su̱a yis dä yakata yis dä chichei ta.
Ite jekäi isha ra, ite ijula irä iklä irä kjasha ijewa ia̱.
Ata ka ijewa wa̱ ikolone iyina ye. Ka irä jiye kuna ta, ijewa ssëna a̱naa ki̱ka, ñakäi imale̱te̱nacha̱wa̱ ta̱i ki̱ka. Je ne ki̱ka Jesús te isha ijewa ia̱: —¿Bas wa̱ jile tso̱ ñanak jiska na?
Jekäi ijewa te nima kúkle kaku ma iia̱, ñakäi bul ña ma ite iia̱.
Jekäi ite ikukawa̱, je katá ite ijewa wäna.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Jí ne yile yis wa̱ bas ia̱ yis kaldu ji̱a bas da ra rä, ishena o̱nak biköle jishtä yis ktei yöle Moisés ka̱wei ki̱ka irä, jile bata shäk wa wa̱ irä, Salmos ki̱ka irä te ishe rä käi.
Jekäi ite ijewa wäji̱atkewa̱ ijewa je̱r na kte yöle däkläwa̱,
jera ite isha ijewa ia̱: —Jikäi iyöle katke rä: Säbäkäkksa̱ rä weikanak kjepa tres día ra shki̱nakka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na,
ñakäi iwakei kie wà sä ditsei wä kju̱awa wa biköle rä pauta̱nak säkätäba jí Jerusalén skami sa kiana ñamanewakksa̱ sa̱ nui janakläwa̱ bitaba.
Jekäi bas dä je ji o̱na biköle su̱a bas te je pakäk wa.
¡Issö! Yis Ká kabla ji ma̱k, je patkemi yis te däkwa̱ bas ja̱mi. Ata bas a̱ta̱no jí jukläyäkä ska täkili datse̱ ka̱sha̱ ki̱ je wà bas pajiena kje.
Jera Jesús te ijewa kia ja̱mi jukläyäkä ektaka marä Betania ska, jeska ije jula tkacha̱ te ji bäi sha o̱nak ijewa ia̱.
Ñerä ite jekäi ji bäi sherami ji̱a ijewa ia̱ ra, ije̱k bala butsa ijewa yika, kjepa iminetse̱mi ka̱jöir ska.
Jera ijewa te iwakei oloitsa e̱ná ra, iminejulu ni Jerusalén ka ssële a̱naa si̱.
Jera del ye ikajali Templo ska Säkeklä kjeishäk kte bäi wà. Amén.

Rechtsinhaber*in
Multilingual Bible Corpus

Zitationsvorschlag für dieses Objekt
TextGrid Repository (2025). Cabecar Collection. Luke (Cabecar). Luke (Cabecar). Multilingual Parallel Bible Corpus. Multilingual Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-8D02-7